2837
💎گروه بحث تاریخ و فرهنگ بلوچستان💎 ⌲ https://t.me/joinchat/tHLNWwBQh1hiZGU0 منتظر انتقاد و پیشنهاد شما و پاسخگوی سوالاتتان هستیم🌻 🔖 پست اول کانال: https://t.me/balochs_history/3
🔹 رقص بلوچی «سریابی چاپ»
💠 @balochs_history
🔹 موسیقی بلوچی با آوای «هَلو هالو هَلو»
🌻 خواننده: نورمحمد «نورَل»
💠 @balochs_history
🔹 موسیقی بلوچی با آوای «لَڑے لاڑے لَڑے لاڑے»
🌻 نوازنده سرۆز (قیچک): بامسار دژکام
🌻 نوازندهٔ تمبیرک (تنبیره): سوگل خجسته
💠 @balochs_history
🔹 دورهٔ حضوری آموزش «مهارت‌های خواندن و نوشتنِ زبان بلوچی»
🔹 این دوره با روشی آسان و مناسب برای همه سنین توسط استاد ارجمند آقای عابد بلوچ‌زهی، از اساتید برجستهٔ زبان بلوچی، در شهر زاهدان برگزار می‌شود. با مشارکت در این جلسات، در حفظ زبان مادریِ خود سهیم باشید.
🔹 برای اطلاعات بیشتر و ثبت‌نام، لطفاً با این شماره تماس بگیرید: 09158486686
💠 @balochs_history
🔹 کوه ون - شهرستان سرباز
💠 #طبیعت
💠 @balochs_history
🔹 دیدنی‌های روستای سنگان
💠 تخت رستم و سرو کهنسال
💠 @balochs_history
🔹 آثار تاریخی شارَک
💠 فیلم‌بردار: رستم شارکی
💠 @balochs_history
🔹 روستای بن‌رود شهرستان لاشار
💠 #طبیعت
💠 @balochs_history
🔹 آبشار گلیک، لاشار
💠 #طبیعت
💠 @balochs_history
🔹 جاوشیر - شهرستان لاشار
💠 #طبیعت
💠 @balochs_history
🔹 روستای بغدان شهرستان لاشار
💠 #طبیعت
💠 @balochs_history
🌍 بهترین نقشه‌های تاریخی و سیاسی و علمی را در جاینگاره ببینید:
🆔 @JAYNEGAREH 👈
🆔 @JAYNEGAREH 👈
🔹 قلعه تاریخی کنت
💠 شهرستان سب و سوران
🔹 قلعه کَنت یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهرستان سیب و سوران است. این قلعه در چند مرحله توسط سردار شهسوار، میر لله، سردار یوسف خان و سردار غلامرسول خان ساخته شده است. تاریخچه ساخت آن به دوره افشاریه بازمی‌گردد و یک بار در دوره قاجاریه مورد بازسازی و تعمیر قرار گرفت. این قلعه در روستای کنت بر بالای کوهی در وسط باغات و نخلستان‌های این روستا ساخته شده است. این قلعه سه طبقه دارد و هر طبقه به کاربری‌های مختلفی از جمله دفاع، سکونت خانواده حکومتگر و اسکان غلامان و کنیزان و پذیرایی از مهمانان اختصاص داشته است. طبقه سوم قلعه کنت دارای دیوارهای بلند و برج‌های دیده‌بانی است.
✨فهرست برترین کانال‌های تبادلی؛ از دانش تا آرامش!✨
🔸 جاینگاره: نقشه‌های تاریخی و سیاسی
🔹 @Jaynegareh
🔸 بنفــــــش‌بــــــوک کتاب صوتی
🔹 @banafsh_book
🔸 آرشیو اینفوگرافیک + طراحی
🔹 @Infographicers
🔸 ده دقیقه رمان و روانشناسی🎙
🔹 @peyke_pouyesh
🔸 دلپتان (زرتشتیان صاحبدل)
🔹 @Delpatan_zarrin
🔸 وَراقانْ، تاریخ با طعم سادگی
🔹 @Varaghan
🔸 بی تو هرگز
🔹 @betohargezz1
🔸 بالیودموزیک
🔹 @bollywoodmuzik
🔸 اشتادان
🔹 @eshtadan
🔸 تاریخ به روایت فیلم، سریال و مستند
🔹 @Tarikh_tv
🔸 خیال یار
🔹 @Kyalyar1
🔸 آزمون روزانۀ تاریخ (تست و کوئیز)
🔹 @HistoQuiz
🔸 « زیباترین اشـ؏ـار شاعران »
🔹 @aftabmahtabi
🔸 دین زرتشتی مزدیسنی
🔹 @EchoesofGATAHA
🔸 آوای شب_دانـلود خاطره
🔹 @AVAYESHAB2024
🔸 تاریخ و فرهنگ بلوچستان
🔹 @balochs_history
🔸 آلبوم جنگاوران تاریخ
🔹 @Marzupan
🔸 آرشیو بزرگ اینفوگرافیک
🔹 @Infographicer
📣 شرکت در تبادلات یا ثبت تبلیغات:
👤 @FiruzMehr
🔹 روستای هبودان، لاشار
💠 #طبیعت
💠 @balochs_history
📕سفری جذاب در میان بهترین کانال‌های تاریخی و فرهنگی و علمی!
🔮بهترین نقشه‌های تاریخی و سیاسی
💜 @Jaynegareh
🔮 مطالعات تخصصی تاریخ صفویه
💜 @SafavidStudies
🔮 منابع و مآخذ تاریخ شاهنشاهی ساسانی
💜 @Sasanian_Sources
🔮 منابع و مآخذ تاریخ شاهنشاهی اشکانی
💜 @ArsacidEmpire
🔮 تاریخ و فرهنگ ملل جهان
💜 @Tarikhe_Melal
🔮 تاریخ و فرهنگ بلوچستان
💜 @Balochs_History
🔮 روانشناسی موفقیت
💜 @ravanshenasi_movafagh
🔮 آموزش گام‌به‌گام زبان انگلیسی
💜 @English_Points_New
🔮 کانال طبی عیون الحکمه
💜 @oyoon_hekmat
🔮 شمع تراپی، کد کیهانی
💜 @fatemesadatmousavi3
🔮 خانه‌ی دوست
💜 @khanehy_doost
🔮 دلپتان (زرتشتیان صاحبدل)
💜 @Delpatan_zarrin
🔮 « زیباترین اشـ؏ـار »
💜 @aftabmahtabi
🔮 پویش ملی‌فرهنگی سیمرغ
💜 @Pooyeshesimorgh
🔮 تاریخ و فرهنگ دولت عثمانی
💜 @DorreShahvar
🔮 اشتادان
💜 @eshtadan
🔮 کوئیز تاریخ: پرسش و پاسخ روزانه
💜 @HistoQuiz
🔮 آوای شب_دانـلود خاطره
💜 @AVAYESHAB2024
🔮 نسکخانۀ روزگاران
💜 @nask_ruzegaran
🔮 روزگاران
💜 @ruzegaran
🔮 منابع و مآخذ پژوهشی تاریخ ایران مدرن
💜 @ModernIranBooks
🔮 آهنگ‌های شاد و اشعار جان‌فزای پارسی
💜 @BazmeParviz
🔮 تجارب سرمایه‌گذاری
💜 @Tajarob_Sarmayegozary
🔮 وَراقانْ، تاریخ با طعم سادگی
💜 @Varaghan
🔮 آرشیو کتاب‌های صوتی
💜 @Archive_Ketabb
🔮 کتابخانه صوتی
💜 @omidearasbaran1
🔮 حسِ خوبِ زندگی
💜 @FullAndrewP4K
🔮 ده دقیقه رمان و روانشناسی🎙
💜 @peyke_pouyesh
🔮 منابع و مآخذ تاریخ پادشاهی ماد
💜 @TheMedes
🔮 آلبوم جنگاوران تاریخ (میلیتاریسم تاریخی)
💜 @Marzupan
🔮 حکومت های اساطیری ایران
💜 @iran_sarzamin_tamadon
🔮 مطالعات ایران در قفقاز و آسیای مرکزی
💜 @DosuyeCaspian
🔮 اینفوگرافی‌های تاریخی و سیاسی
💜 @Infographicer
📣 شرکت در تبادلات یا ثبت تبلیغات:
👤 @FiruzMehr
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 لارو شَشَگانی
💠 ترانه‌هایی که در جشن شب ششم تولد نوزاد اجرا می‌شود، به آنها «لارو ششگانی» می‌گویند. کلمهٔ «لارو» نام یک نوع ترانهٔ شاد است که به مناسبت‌های عروسی و به‌خصوص موقع بردن داماد برای استحمام، از خانه تا لب قنات یا رودخانه اجرا می‌شود. بعلاوه، «لارو» ترکیبِ این آوازهای شادی‌آفرین نیز هست که در «سیلاب»های مختلف تکرار می‌گردد.
💠 چون روز ششم تولد نوزاد روز مهمی است و غیر از اجرای برنامه‌های شاد و متنوع، در همان روز و طی مراسم خاصی بر نوزاد اسم می‌گذارند و برای آن گوسفند قربانی و خیرات می‌کنند. به همین جهت، در شب روز ششم تولد نوزاد، جشن مفصلی برگزار می‌شود که در آن خوانندگان و نوازندگان مرد برای اجرای برنامه‌های مختلف موسیقی در میدان محل، و راهپیمایان زن را برای اجرای برنامه‌های «لارو ششگانی» در محل مخصوص زن‌ها دعوت می‌کنند و تمام شب را به شادی و پایکوبی می‌پردازند. در این شب در مجالس زنان فقط از سازهای دهل یا از سازهای دهل یا طبل استفاده می‌شود و آن‌هم به نوازندگی زنان، هیچ مردی و حتی پسر جوانی حق ورود به مجلس زنان را ندارد؛ اما در مجلس مردان از هر نوع ساز موسیقی رایج به تعدادی که امکان‌پذیر باشد، می‌توان استفاده کرد.
💠 در شب ششم تولد نوزاد پسر، به‌خصوص در مجلس مردان، به‌علاوه از «لارو ششگانی»، از آوازها و ترانه‌های گوناگون نیز استفاده می‌شود که تماماً ریتم‌های شاد و ضربی دارند. مفاهیم اشعار لاروهای ششگانی گوناگون، متنوع و حاوی مجموعه‌ای از مفاهیم اشعار مولود، سِپَت، شپتاگی و لیلو است. به این مفهوم که در اشعار «لارو ششگانی» شکر خدای بزرگ از اعطای فرزند، حمد خداوند ذوالجلال و ثنای رسول اکرم (ص) و ستایش بزرگان دین (رض)، آرزوی صفات خوب و شایسته برای نوزاد وقتی که بزرگ شود و بسیاری از آرزوها و مفاهیم و مطالب متنوع دیگری بیان می‌شود.
#موسیقی
📃/۹
💠 @balochs_history
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 لالایی‌ها و کارنواهای زنان
💠 زنان بلوچ طی انجام کارهای روزمره، ترانه میخواندند و این ترانه‌ها دارای مضامین و محتوای مختلفی هستند. مثلاً نازینَک‌ها هم هنگام پختن نان خوانده می‌شد و به طور کلی زندگی روزمرهٔ بلوچ‌ها همواره با آواز و ترانه سپری می‌شد. نمونه ترانهْ نازینَک که ویژهٔ عروسی است اما هنگام پخت نان هم خوانده می‌شد:
🔵لِیلَڑو لِیلَڑو لاڑی لَڑو لِیلاڑو
🔵من پَه سرود سالونک ءَ بنازینان
🔵پِسی پَس کوشان انت
🔵ماتی گَل ءُ شادان انت
🔵لِیلَڑو لِیلَڑو لاڑی لَڑو لِیلاڑو
🔵پَس ءُ کوشی سک باز انت
🔵راج ءُ کومی سک دراز انت
🔵لِیلَڑو لِیلَڑو لاڑی لَڑو لِیلاڑو
🔸من با نواختن ساز سرود، ناز داماد را می‌روم
🔸پدرش در حال قربانی کردن گوسفند برای جشن عروسی است
🔸و مادرش شاد و خوشحال است
🔸قربانی‌های زیادی برای مراسم دارند
🔸زیرا قوم و خویش زیادی دارند
💠 مادران بلوچ ترانه‌های ویژهٔ لالایی را که «لیلو» نام دارند را برای کودکان خود می‌خوانند تا خوابشان ببرد. شیوهٔ خواندن لیلو در مادران بلوچ بسیار جالب است؛ بدین‌صورت که مادر، نوزاد را معمولاً روی شانهٔ راست خود رو به پشت می‌خواباند و با دست آرام آرام بر پشت نوزاد می‌زنند، و اگر سن نوزاد کمی بیشتر باشد، مادر می‌نشیند و پاهای خود را دراز می‌کند و کودک را روی پاهای خود می‌گذارند و آن را آرام‌آرام مانند گهواره تکان می‌دهند. سپس، لیلو‌ها خوانده می‌شوند.
💠 یک بند از ترجیع‌بند لیلو، مانند:
🔵لِیلو لِیلَلو لیلو لِیل
یا با وزنی سنگین‌تر، سیلاب‌های بیشتر و آهنگ‌های کشیده‌تر مانند:
🔵لِیلو... لی... لو... لیلو... لِیلَلو
که بستگی به وزن شعر دارد خوانده می‌شود و در میان آن یک بند از شعر لیلو با همان آهنگ خوانده می‌شود.
💠 این لالایی تا جایی خوانده می‌شود که نوزاد «گران‌واب» شود یعنی به خواب عمیق برود و چنانچه خواب کودک عمیق نباشد، مادر لیلو خواندن را قطع نمی‌کند.
#موسیقی
📃/۸
💠 @balochs_history
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 لارو
💠 «لارو» از آن نوع آوازها است که مخصوص مراسم عروسی است، اما ضروری نیست که مفاهیم اشعارش نیز در ستایش یا توصیف عروس یا داماد باشد. «لارو»ها آوازهایی هستند که بر مبنای وزن «لارو» استوارند که هجاهایی بدون معنا و صرفاً آهنگین است.
💠 در بعضی از «لارو»ها حتی از اشعار حماسی نیز استفاده می‌شود. اما موضوعی که کاملاً رعایت می‌شود، این است که اولاً هجای بدون معنی «لارو»، مانند «لارو لریگو» و «لری لاری لریگو» و «لری لیلارو لرو» و «لری لیلارو لرو لاری» و غیره، در آغاز هر بند یا در آغاز هر بیت از شعر تکرار می‌شود و دوماً، اوزان آن اشعار دقیقًا در قالب آهنگ‌های مخصوص «لارو» طوری تنظیم می‌یابد که ریتم این آهنگ‌ها بر اساس «چاپ» (صدای دست زدن) و به‌خصوص در مقام‌های «دوچاپی» یا «سه‌چاپی» (نوعی رقص بلوچی) اجرا می‌گردد. برای مثال، به «لارو»ی زیر که قطعه‌ای از شعر بسیار طولانی و مربوط به داستان عشقی «شیه‌مرید» و «هانی» و همدوره با عصر صفوی و گورکانی است، توجه فرمایید:
🔵لرونگی، لارو لیلرو لیلارو
🔵لرونگی، روچے سر منی سنگین اَت
🔵لرونگی، لارو لیلرو لیلارو
🔵لرونگی، اودا چاکر ءِ ماڑی ءَ
🔵لرونگی، لارو لیلرو لیلارو
🔵لرونگی، بُرز ءَ ماں سری شهربند ءَ
🔵لرونگی، لارو لیلرو لیلارو
🔵لرونگی، کوشان کَشِتَگ بیگاه ءَ
🔵لرونگی، لارو لیلرو لیلارو
🔵لرونگی، نودان شنزتگ بانگواه ءَ
🔸یکی در میان هجاهای بدون معنی «لارو»
🔸روزی افسرده و اندوهگین بودم،
🔸آنجا، در قصر میر چاکر،
🔸بر بلندای ارگ و باروی شهر،
🔸 باد خنکی می‌وزید،
🔸و باران نم‌نم می‌بارید...
#موسیقی
📃/۷
💠 @balochs_history
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 هالو
💠 «هالو» هم مانند «نازینَک» و «لارو» و آوازها و ترانه‌های مخصوص مراسم عروسی است، اما این نوع ترانه‌های شاد بلوچی (هالو) مختص است برای وصف عروس یا وصف داماد، یا هر دو، یا بیان صفات و ویژگی‌های آنان، به‌طور جداگانه یا ستایش هر چیزی که مربوط به آنها باشد (نظیر «مبارکی نازینک») — مانند نازینک و لارو، هالو هم برای عروس و داماد مفاهیم و اشعار و آهنگ‌های جداگانه و مخصوص دارد. یعنی، در بعضی از آوازهای هالو، صفات و خصوصیات داماد را می‌ستایند و در بعضی دیگر، زیبایی و ویژگی‌های عروس مورد ستایش قرار می‌گیرد.
💠 از انواع ترانه‌های مخصوص مراسم عروسی و شادمانی، هالو، تنها ترانه‌ای شاد است که به‌جز به مناسبت‌های مراسم عروسی، در مواقع ویژه دیگری هم از آن استفاده و اجرا می‌شود. برای مثال:
💠 در نواحی جنوب غرب و به‌خصوص در طول مناطق نزدیک به سواحل بلوچستان، چنانچه کسی بیمار شود و معالجات گوناگون مثمر ثمر واقع نگردد، آنگاه زنان آن خانواده (مانند مادر، خواهر و همسر و غیره) از بارگاه ایزد منان نیت نذر و نیاز می‌کنند که اگر مریض با بهبودی کامل خود را بدست آورد، مراسم هالو را برگزار کنیم — موقعی که مریض بهبود پیدا کرد، آنگاه بستگان و دوستان خانواده خود را دعوت می‌کنند و بساط مراسم هالو را راه می‌اندازند.
💠 همچنین، اگر شخصی از یک خانواده به هر منظوری به خارج رفته و مدت زیادی گذشته که بازنگشته باشد، یا هیچ سراغی از او نداشته باشند، در آن موقع هم زنان آن خانواده نذر و نیاز می‌کنند که اگر «فلانی» به سلامت به خانه برگشت مراسم هالو را برگزار کنیم و وقتی که فلانی برگشت و به سلامت به خانه آمد، آن وقت هم به مناسبت این شادمانی، مراسم هالو را اجرا می‌کنند و از بستگان و دوستان خانواده خود، دعوت به عمل می‌آورند. نیز، چنانچه شخصی از یک خانواده برای انجام کاری اضطراری و یا امور خطرناک بیرون از شهر و دیار خود عزیمت کند، آنگاه در برگشت او و ورودش به خانه، مراسم استقبال از او به‌صورت هالو اجرا می‌کنند و جشن و شادی راه می‌اندازند. اما نقش اساسی هالو در مراسم عروسی به‌خصوص، هنگام آرایش عروس و استحمام داماد اجرا می‌گردد. برای مثال پس از استحمام، وقتی عروس را لباس عروس می‌پوشانند و می‌آرایند، زن‌ها هالوهایی می‌خوانند که در آن سخن از زیبایی و دیگر صفات عروس رفته باشد.
#موسیقی
📃/۶
💠 @balochs_history
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 نازینَک
💠 «نازینک» در زبان بلوچی، معنیِ همان «ناز کسی را رفتن در فارسی» را می‌دهد. گوینده با ستایش نمودن صفات مختلف طرف مخاطب (داماد یا عروس)، علاقهٔ خود به وی را ابراز می‌نماید.
💠 نازینک از آن نوع ترانه‌ها است که مخصوص مراسم عروسی است. علاوه بر مراسم عروسی، نازینک در مراسم تولد نوزاد و ختنه‌سوران و شادمانی‌های دیگر نیز اجرا می‌شود. اما اساساً این نوع ترانه‌ها مخصوص مراسم عروسی است. گو اینکه مفاهیم نازینک متفاوت و متنوع هستند. مثلا در سراوان و گشت و کوهک و جالق، نازینک عبارت از لالایی و ناز نوزاد را رفتن، است. اما در مکران به معنی شعر بزمی است که در موقع مراسم مختلف ویژه عروسی و همچنین در جشن‌های تولد (شش روز نخست زندگی نوزاد) خوانده می‌شود.
💠 ترانه‌های نازینک به‌خاطر آهنگ شادی که دارند، معمولاً با رقص‌های «دوچاپی» و «سه‌چاپی» اجرا می‌شود.
💠 در «مبارکی نازینک»های بلوچی، «نازینکی» (خوانندهٔ نازینک) چه زن باشد چه مرد، یکی یکی از ابیات تبریک را می‌خواند و حاضرین در مجلس در پایان هر بیت، ترجیع بند «وَشّی‌اِت بات» به معنی شادکام و بامراد باشی را به صورت گروهی تکرار می‌کنند.
💠 نمونه‌ای از ترانهٔ نازینک:
🔵لَئی لاڑو لَئی لاڑو لاڑو لاڑو، لاڑو لَڑو لَیلاڑو لاڑو لاڑو
🔸هجاهای بدون معنای لاڑو
🔵من وتی سالونک ءَ بنازینان
🔸من می‌نازم به دامادمان
🔵من په سرود نازینان زبادمال ءَ
🔸من با نواختن ساز سرود (قیچک) آن (داماد) خوشبو (معطر به زباد) را می‌نازم
🔵سالونک ءِ چارکلّ ءَ بنازینان
🔸کلبهٔ جدید داماد را بنازم
🔵من په سرود نازینان زبادمال ءَ
🔸من با نواختن ساز سرود آن خوشبو (معطر به زباد) را می‌نازم
🔵سالونک ءِ مات ءَ لوٹِتَه مارا
🔸مادر داماد ما را فراخوانده
🔵من په سرود نازینان زبادمال ءَ
🔸من با نواختن ساز سرود آن خوشبو (معطر به زباد) را می‌نازم
🔵گورَگیی چارکُلّئی بگْوازینان
🔸(داماد) را وارد کلبهٔ او می‌کنم
🔵من په سرود نازینان زبادمال ءَ
🔸من با نواختن ساز سرود آن خوشبو (معطر به زباد) را می‌نازم
💠 نمونه‌ای از از مبارکی نازینک:
🔵مبارک منی شهزادگ ءَ را
🔸تبریک به تو ای شهزادهٔ (داماد) من
🔵وَشّی‌اِت بات
🔸پیروز و شادمان باشی
🔵مبارک تئی کوٹ ءُ کباه ءَ
🔸مبارک باد کت و قبای دامادی‌ات
🔵وَشّی‌اِت بات
🔸پیروز و شادمان باشی
#موسیقی
📃/۵
💠 @balochs_history
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 شَیْر (شعر)
💠 شاعران بلوچ در بلوچستان شرقی وقتی که می‌خواستند سروده‌هایشان در میان مردم رایج گردد و در منطقه شهرت یابد، آن را به دوم‌ها می‌آموختند تا برای مردم در مجالس جشن و در گذرگاه‌ها و میدان‌ها بخوانند. دوم یا دومب کولی‌هایی بودند که به روش نیاکان خود با رامشگری و خنیاگری، زندگی می‌گذراندند. از این رو، دو‌مب‌ها حافظان فرهنگ شاعرانهٔ کهن بلوچی بودند.
💠 در بلوچستان ایران این شعرها را کسانی میخواندند که به آنها «پهلوان» می‌گفتند. علاوه بر این، سرایندگان اشعار را هم پهلوان می‌نامیدند. پهلوانان شعرها را با آواز و سازهای مخصوص (همچون سروز) میخواندند.
💠 دوم‌ها با دو نوع ساز موسیقی به نام‌های دمبیرو و سریندا یا سریندو انواع شعرها، به جز دستانک‌ها را میخواندند. دمبیره صورت بلوچی تنبوره یا تنبور فارسی، و آن سازی زهی است که از یک کنده چوب یک‌تکه ساخته می‌شد. دمبیره چهار تار از روده گوسفند و کاسه‌ای به شکل گلابی دارد و آن را با انگشت می‌نوازند.
💠 سریندا نیز سازی زهی و کوتاه و با تنه‌ای چوبیِ پوست کشیده شده است؛ دسته‌اش در گوشهٔ راستِ ساز همچون دستهٔ عود باستانی به عقب خمیده است. خرکی روی سریندا کار گذاشته‌اند که پنج تار زهی از روی آن و پنج تار سیمی همخوان از زیر آنها و از درون سوراخ‌های خرک می‌گذرند. سریندا را با کمانی از موی اسب می‌نوازند. نام این ساز در اشعار بلوچی «شاغ» آمده و آن نام درختی است که در کوهپایه‌ها می‌روید و سریندا را از چوب آن می‌سازند.
💠 در میان بلوچان ایران نیز سازی زهی شبیه به قیچک با هشت گوشک و هشت تار سیم به نام «سارنگی» به‌کار می‌رود که آن را با کمان می‌نوازند. ساز دیگر نل یا نی است. طول نل حدود ۷۵ سانتی‌متر است که دور آن را روده می‌پیچند. نوازندگان نل خود بلوچ‌ها هستند که دستانک‌ها را همراه نوای آن می‌خوانند. نوازندهٔ این ساز در بلوچستان ایران به «نلی» شهرت دارد.
#موسیقی
📃/۴
💠 @balochs_history
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 شَیْر (شعر)
💠 ادبیات شفاهی بلوچی که میراث غنی و پرارزش قوم کهن بلوچ به شمار می‌آید، مجموعه‌ای از اشعار حماسی، عشقی، تاریخی، اجتماعی، اخلاقی، پند و اندرز و مانند آنها است که طی سده‌های متمادی به‌صورت شفاهی و سینه‌به‌سینه و نسل اندر نسل انتقال یافته و به امروز رسیده است.
💠 ادبیات مکتوب میان بلوچان قدمت کمتری دارد اما در عوض، بلوچ‌ها هدیه‌ای طبیعی از قریحهٔ شاعرانه و سرودن ترانه و آوازخوانی داشته‌اند. خاطرات مردم بلوچ آکنده از ترانه‌هایی است که رویدادهای مختلفی را بیان می‌کند. این ترانه‌ها را آوازخوانان و خنیاگرن و چکامه‌سرایان به میراث گذاشته‌اند.
💠 اشعار کلاسیک بلوچ منشأ و قالبی عامیانه دارد. قالب‌های شعر فارسی که در حوزه‌های فرهنگی و تمدنی مختلف، معیار و ملاک بوده‌اند در اشعار بلوچی یافت نمی‌شود (اگرچه ادبیات فارسی میان بلوچ‌ها شناخته شده بود). در شعر کلاسیک بلوچ (دورهٔ نخست ادبیات بلوچی) آرایش‌‌های تصنعی، لفظی، فضل‌فروشی و فنون بدیعی وجود ندارد. شعرها در صورت و معنا ساده، در تعبیر روشن و صاف و در تجسم تصاویر زندگی و طبیعت متعالی است. تصاویر شعری در وصف طبیعت، سرزمین مردم، جنگ‌ها و عشق‌ها و مانند آنها از شرح و توضیح بی‌نیازند و به‌خوبی در برابر دیدگان ترسیم می‌شوند. وصف صحنه‌های جنگ در بیشتر اشعار عمومیت دارد.
💠 در ادبیات بلوچی، رباعی و قطعه وجود ندارد، شعر به هر اندازه بلند باشد، از ابیاتی هم‌وزن با قافیه و یا بی‌قافیه، پدید می‌آید. دستگاه اوزان شعری مقید به قوانین عروضی نیست، اما تا اندازه‌ای دارای قاعده است.
#موسیقی
#ادبیات
📃/۳
💠 @balochs_history
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 شَیْر (شعر)
💠 شعر که در زبان بلوچی به آن «شَیْر» می‌گویند، عبارت از آوازی منظوم است که مضمون متنِ آن را داستان‌های حماسی، عشقی، وقایع تاریخی و رویدادهای اجتماعی با محتوای پند و اندرز و غیره را تشکیل می‌دهد.
💠 «شائِر [شاعر]» یا «شَیربَند» که «شیروَند» هم گفته می‌شود (به معنیِ سُرایندهٔ شعر)، کسی است که شعرها را می‌سُراید. «پَهلَه‌وان» نیز عنوانِ خنیاگرانی است که اشعار را همراه با ساز و آواز می‌خوانند. گاهی اوقات شاعر نیز، علاوه بر سرودن شعر، آن را همراه با ساز و آواز می‌خواند. اما معمولاً در گذشته شاعران اشعار را می‌سرودند و در اختیار پهلوانان و خنیاگران می‌گذاشتند تا آنها را برای مردم بخوانند.
💠 دربارهٔ ریشهٔ واژهٔ پهله‌وان (پهلوان)، می‌توان گفت این واژه شامل دو بخش پهله یا پهلو + وان است. پَهلَه یا پهلَوْ که در فارسی فهلوی یا پهلوی گویند، از انواع شعر کهن ایرانی است که به گویش‌ها و زبان‌های مختلف وجود داشته است. وان نیز برابر با خوان فارسی است و به طور کلی: پهلوان یا پهله‌وان، یعنی خوانندهٔ شعرِ پهلوی یا فهلوی (جمع فارسی: فهلویات). پهلوی همچنین عنوان یکی از الحان قدیم موسیقی ایرانی نیز بوده، نظامی گوید: «سرود پهلوی در نامه چنگ / فکنده سوز آتش در دل سنگ».
💠 مجموعهٔ شعرها و ترانه‌های بلوچی را می‌شود در چهار دستهٔ کلی حماسی، تاریخی، عشقی و اجتماعی دسته‌بندی کرد. اشعار و ترانه‌ها را از نظر شهرت می‌توان به دو صورت قومی و محلی دسته‌بندی کرد. اشعار قومی به تمامی قوم بلوچ تعلق دارد و در سراسر مناطق بلوچ‌نشین خوانده می‌شوند و جنبهٔ همگانی دارند مانند شعر حماسی «چاکُر و گْوَهرام» یا شعر عاشقانهٔ «هانی و شِیهْ‌مُرید»؛ اما اشعار محلی به ناحیه و منطقهٔ خاصی تعلق دارد، مانند شعر «میر کَمبَر» که در وصف جنگ میر کمبر از اهالی بِنت با سردار مهراب خان است و یا شعر عاشقانهٔ «عزت و مَیْرُک» که وصف دلباختگی عزت از پنجگور به میرک در روستای نزدیک سرباز است.
#موسیقی
#ادبیات
📃/۲
💠 @balochs_history
🔹 ملودی‌های موسیقی بلوچی
•─🙁☹️😤😝🙁🤔─•
🔹 مقدمه
💠 ملودی‌های رایج در موسیقی بلوچستان، عیناً مثل ردیف سنتی و موسیقی سایر نقاط ایران، نمونه‌هایی به‌شمار می‌آیند که قبل از اجرا، به‌عنوان ضوابط ملودی در ذهن اجراکننده انتزاعاً وجود دارند.
💠 این ملودی‌ها معمولاً به مراسم به‌خصوصی تعلق دارند. مراسم بلوچی در مجموع یا آیین‌های کیشی-مذهبی هستند و یا جشن‌ها و اعیاد را تشکیل می‌دهند. بر این اساس، تعلق ملودی‌ها به شرایط و مراسم به‌خصوص تحت مفاهیم متفاوتی تدوین‌شده به نظر می‌رسد.
💠 عمده‌ترین آیین‌های کیشی-مذهبی عبارت‌اند از:
گْواتی، مولود (مالِد و پیرپَتَر)، انواع زار، محفل دراویش صاحبان و مجالس ترحیم.
💠 و مهم‌ترین جشن‌ها و اعیاد مشتمل‌اند بر:
عروسی، مراسم زایمان، ختنه‌سوری، هامین (خرماچینی) و گندم‌چینی.
💠 بدین‌ترتیب، فهرست ملودی‌های بلوچی از این قرار است:
۱- نازینَک: ترانهٔ ویژهٔ عروس و داماد
۲- کارنواها (برای پخت نان یا بافت قالی و...)
۳- لارو: آواز مخصوص مراسم عروسی
۴- هالو: ترانهٔ ویژهٔ عروس و داماد
۵- لارو ششَگانی: ترانهٔ جشن تولد نوزاد (شب شش)
۶- شَپتاگی: ترانهٔ ویژهٔ شب‌نشینی‌های زایمان
۷- مولود: ترانهٔ ویژهٔ شب اول زایمان
۸- شعرخوانی ختنه‌سوران
۹- سِپَت یا وَزبَت: نوع دیگر ترانه‌های تولد فرزند
۱۰- اَمبا: آواز ویژهٔ دریانوردان و ماهیگیران
۱۱- سَوت: آهنگ‌های متنوع با نواختن سازهای گوناگون
۱۲- لیوا: آواز جشن و سرور و شکرانه
۱۳- گْواتی: نوعی مراسم مذهبی
۱۴- مالِد یا پیرپَتَر: نوعی مراسم مذهبی
۱۵- لالایی‌ها
۱۶- شَیْر (شعر): آوازهایی با مضامین داستانی در قالب شعرهای بلند
۱۷- موتَک: مویه
۱۸- زَهیروک: تصنیفی غمناک برای دوری و هجران که در مکران رایج است
۱۹- لیکو: همانند زهیروک است که در سرحد و مناطق شمالی بلوچستان رایج است
۲۰- کُردی: همانند لیکو و زهیروک است
#موسیقی
📃/۱
💠 @balochs_history
🔹 آبشار گرموسی شهرستان لاشار
💠 #طبیعت
💠 @balochs_history
🔹 اجرای زوج هنرمند از آهنگ بلوچی «بیا هو خماری»
💠 خواننده: عارفه منصوری
💠 نوازنده: علی صادقی
💠 @balochs_history
🔹 سنگ‌نگاره‌های منطقه جَکَّس
💠 شهرستان لاشار
#تاریخ #باستان
💠 @balochs_history
🔹 پرنده زیبای «مرغ شهدخوار» در چابهار
💠 #حیات_وحش
🌐 ig: _a.azizi
💠 @balochs_history
🔹 آبشار شیرآباد، لاشار
💠 #طبیعت
💠 @balochs_history