مردم نامه مجله ای است به مدیریت و سردبیری داریوش رحمانیان ( هیأت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران ). کار این کانال در پیوند با آن مجله است در حوزه تاریخ مردم ( People's ( History ارتباط با کانال مردم نامه: mardomnamehmag@gmail.com
👆ادامۀ فرستۀ بالا
📝 معاویه گفت: چه کرد که نزد تو چنین جایگاهی یافت؟ سوده گفت: روزی نزد او رفتم تا از مردی که او را برای جمعآوری صدقات ما گماشته بود، شکایت کنم ... وقتی به نزد علی رسیدم، او را در حال نماز دیدم. چون نگاهش به من افتاد، نمازش را کوتاه کرد و با مهربانی و دلسوزی به من گفت: آیا حاجتی داری؟ ماجرا را برایش گفتم، گریه کرد و گفت:
خدایا، تو بر من و آنها گواهی که من آنها را به ستم بر
بندگانت یا ترک حق تو فرمان ندادم.
بسم الله الرحمن الرحیم، همانا نشانهای آشکار از جانب پروردگارتان به سوی شما آمده است، پس پیمانه و ترازو را به عدالت کامل کنید و ازاموال مردم کم نگذارید و در زمین فساد نکنید، باقیماندهای که خدا برایتان گذاشته، اگر مؤمن باشید، برایتان بهتر است، و من نگهبان شما نیستم. وقتی نامۀ مرا خواندی، آنچه در دست داری از کار ما، حفظ کن تا کسی بیاید و آن را از تو تحویل بگیرد، والسلام. (حضرت امیر آن والی را عزل کرد)
🪻در تعطیلات نوروزی با مردمنامه همراه باشید.🪻
🔶روشهای خرید فصلنامۀ مردمنامه
♦️نسخۀ کاغذی شمارۀ ۲۶ تا ۲۹ فصلنامۀ مردمنامه را میتوانید از کتابفروشیهای آگاه، توس و مولی تهیه کنید.
🔸همچنین، میتوانید نسخۀ کاغذی شمارۀ ۲۶ تا ۲۹ فصلنامۀ مردمنامه را از طریق پیوندهای زیر سفارش دهید:
🔗https://www.iranketab.ir/book/150855-mardom-nameh
🔗http://toosbook.ir/p/مردمنامه۲۶/
🔗http://yun.ir/4nmx2g
♦️برای تهیۀ نسخۀ الکترونیک مردمنامه میتوانید از پیوندهای زیر استفاده کنید:
🔗https://fidibo.com/book/175240-فصلنامه-مردم-نامه-شماره-26-تا-29
🔗https://taaghche.com/book/214446
♦️همراهان خارج از کشور میتوانند نسخۀ کاغذی مردمنامه را از سایت کتاب پرسه تهیه کنند:
🔗https://parsebooks.de/stock-book/%d9%85%d8%b1%d8%af%d9%85%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87/
در این شماره میخوانید:
📌مجلس وکلای تجار و نقش آنان در شورش تنباکو و انقلاب مشروطه/احمد اشرف
📌قرائتی دیگر از منازعۀ لرد مینتو و سر هار فورد جونز/غلامحسین زرگرینژاد
📌چونوچرا در اعتبار فتوتنامۀ بنایان/مهرداد قیومی بیدهندی
📌فوتبال ایرانی، نخستین پیامدها/حبیباله اسماعیلی
📌آخوندزاده و ادبیات کودک/سیدعلی کاشفی خوانساری
📌لاتهای تهران/نعمتالله فاضلی
📌تاریخ بیهق و تاریخ مردم/مقصودعلی صادقی
📌مورخان باید میانرشتهای فکر کنند. داریوش رحمانیان و محسن آزموده در گفتوگو با عباس کاظمی.
📍باگفتارهایی در تاریخ جنسیت، تاریخ زنان، تاریخ نهادهای آموزشی و تاریخ نهادهای مذهبی از اشکان شریعت، محمدعلی علویکیا، بهزاد کریمی و الیاس پیراسته.
📕مردمنامه را بخوانید و به دوستان و آشنایان بشناسانید. این مهمترین و مؤثرترین کمک به حرکت مردمنامه است. ماندگاری و بالندگی مردمنامه در گرو همراهی و پشتیبانی شماست.
📌پشتیبانی از مردمنامه👇
#ویدیوی_کوتاه
🔗 https://www.aparat.com/v/gob7m6v
🔗 https://www.youtube.com/shorts/4N2gnuUn8mE
ادامۀ یادداشت👆
🔸مصدق که مرد سیاست بود و از دور بر جریانات سیاسی کشور ازجمله جبهۀ ملی سوم نظارت داشت، مخفیانه با دوستانش در احمدآباد ملاقات میکرد و آنها را در جریان خطمشی مبارزاتشان یاری میداد.
🔸در پایان لازم به ذکر است که اینجانب طی بازدیدی که از خانۀ مذکور داشتهام، با انبوهی از اسناد و مدارک مواجه شدم که در یکی از کمدهای اتاق بدون کوچکترین مراقبتی به حال خود رها شدهاند. امید است این اسناد با دلسوزی مسئولان این مجموعۀ هنوز محصور، به مراکز اسناد انتقال یابند تا زمینهای برای آشنایی با دغدغههای مصدق در واپسین روزهای عمر فراهم شود.
🔗عکسهای پیوست: عکسی از در خانۀ مصدق که شعبان جعفری با ماشین بر آن کوبیده است و نیز عکسی از انبوه اسناد رهاشده در یکی از کمدها.
✍️داود الهی، دانشجوی دکتری تاریخ بعد از اسلام، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ۲۹ اسفندماه ۱۴۰۳.
/channel/mardomnameh
شگفتا درسالهای اخیر گروهی پیدا شده اند که کمترین درکی از واقعیت های تاریخی و استقلال ملی ایران و قاعده حق ملت ها در مختاریت اموال و ثروت های خود ندارند
آنها که می گویند ملی شدن نفت اشتباه بود.یعنی در پایان عصر استعمار یک امپراتوری جهانی زیاده خواه و بسیار دور از ما بیآید کشف و استخراج و بهره برداری از منابع ملی کشور ما را مفت به جیب بزند و ببرد ومردم کشور صاحب منابع نفت در فقر و فاقه و عسرت و تنگدستی مصائب و رنج ها ببرند و بد زندگی کنند و کشور صاحب منابع نفت خویش در عقب ماندگی و توسعه نیافتگی گرفتار بماند؟!
بیشک استدلال این جماعت پایه ای ندارد.کینه توزی بر نهضت ملی و کارنامه دکتر مصدق است که اینها را به این داوری های بدون مبنا رهنمون کرده است.اینها حتی نمی دانند بربتانیا در آن سالها عملا استقلال ایران را به چالش کشیده بود و افزون بر خوزستان ،دربسیاری موارد از انتخابات گرفته تا سیاست کلان به خود حق دخالت می داد.هنر مصدق این بود که این قاعده استعماری را نه تنها برای ایران،بلکه برای بسیاری از کشورها برهم زد و این راز و ارج نهضت ملی دموکراتیک ایرانیان درآن سالها بود
افشین جعفرزاده
۲۹ اسفند ۱۴۰۳
@Afshinjafarzadeh
زبان پارسی در ترازو
زبان پارسی در ترازوی شمستبریزی
«... اکنون من زبان هندی ندانم، نه از عجز، اما خود عربی را چه شده است؟ اگر همان هندو بشنود گوید این خوشتر است؛ و زبان پارسی را چه شده است به این لطیفی و خوبی؟ که آن معانی و لطایف که در پارسی درآمده است در تازی درنیآمده است.»
مقالات شمستبریزی، دفتر اول، صص ۲۲۵-۲۲۶
/channel/dariush_rahmanian
🔸درباب تعمیم نظریات شیوۀ تولید آسیایی و استبداد شرقی و ماتریالیسم تاریخی دربارۀ تاریخ ایران نیز باید گفت که نویسنده اطلاع چندان دقیقی از بافت تاریخ ایران ندارد. مارکس همچون پیشینیان خود اطلاع چندانی از جوامع شرق مثل ایران، چین و هند نداشت و بیشتر اطلاعات او مبتنیبر سفرنامهها یا اطلاعات غیرعلمی و غیرموثق بود. مثلاً اساس تمام تحلیلهای منتسکیو دربارۀ شرق بر یک سفرنامه و اطلاعات جزئی آن استوار بود (ر.ک. مراحل سیر جامعهشناسی، ریمون آرون).
🔸بدیهی است که مشخصکردن شیوۀ تولید و نظام اجتماعی-تاریخی، هم بهلحاظ تاریخی و هم از نظر مفهومی، مسائل بهشدت پیچیدهای را پدید میآورد که بدون رجوع به متن و بافت تاریخ نمیتوان بهراحتی دربارۀ آن نظر داد یا اینکه حکمی کلی یا قیاسی برای آن صادر کرد. شیوۀ تولید آسیایی برای مورخان شوروی بسیار محبوب بود، اگرچه فرازوفرودهایی داشت (ر.ک. افول و ظهور شیوۀ تولید آسیایی، استفن پ.دون) و از آن برای تحلیلهای خود بهویژه از 1964 استفاده میکردند که در این سال دیاکانوف دراینباره مطالبی منتشر کرده بود، اما آن بیشتر در خدمت حزب کمونیست و ایدئولوژی شوروی بود.
🔸آرا و نظریات ویتفوگل و کاربست آن برای تاریخ ایران نیز چندان درست نیست و با منابع دست اول تاریخی تناسب ندارد. نخست اینکه، مفهوم استبداد در ایران در هر دوره محل بحث است. همچنین، باید توجه داشت که آیا پادشاه آنقدر قدرت داشته که بتواند این استبداد را در کل کشور بسط دهد آن هم با امکانات پیشامدرن! این ادعا که همۀ تاریخ ایران تاریخ استبدادی است ادعایی گزاف است. مثلاً در تاریخ ایران، اصناف، اشراف، مالکان و روحانیون از قدرتی برخوردار بودند و در مورد رقابتها و تأثیرات آنها بر پادشاه و دولت پایاننامهها و مقالات بسیاری نگاشته شده است.
🔸ما در تاریخ ایران با پدیدهای به نام تظلمخواهی مواجه هستیم که هر شخصی میتوانست با ادبیات خودش به شخص شاه نامه بنویسد و از وی شکایت کند (برای نمونه، ر.ک. شکایت پیرزن از سنجر در مخزن الاسرار). همچنین، دولت و شاه با بسیاری از اشراف و خانها مراودات تجاری داشتند و حتی از آنها زمین اجاره میکردند.
🔸در کنار آن، بحث مالکیت خصوصی است که در تاریخ ایران نیز وجود دارد، چنانکه اساس نظام زراعی ایران بر مالکیت خصوصی استوار است.(ر.ک. مالک و زارع، لمبتون). همچنین، بحث دربارۀ مسئلۀ آب است که ویتفوگل بر آن بسیار تأکید دارد و آبسالاری را از ویژگیهای جوامع شرقی همچون ایران میداند، درحالیکه ما در ایران سیستم قنات و آبیاری داریم و در انحصار دولت نیز نیست و آنگونه که وی از آن تلقی دارد چندان درست نیست.
🔸در آخر باید این نکته را نیز اضافه کرد که استفاده از نظریه در تاریخ مستلزم شرایطی است. نظریه در تاریخ باید بهعنوان چراغ برای مورخ عمل کند و در خدمت تاریخ باشد نه اینکه مورخ یا نویسنده در خدمت آن نظریه باشند که در آن صورت جنبۀ تبلیغ پیدا میکند و از نظر معرفتشناسی و روششناسی نیز دچار تناقض و اشکال میشود.
✍فرهاد زینیوندنژاد، دانشجوی دکتری تاریخ ایران بعد از اسلام، دانشگاه تربیتمدرس، ۲۹ اسفندماه ۱۴۰۳.
/channel/mardomnameh
این زمین را یکی میشکافد. یکی آمده است که این زمین سلامت را چرا خراب میکنی؟ او خود عمارت را از خراب نمیداند. اگر خراب نکردی، زمین خراب شدی. نه در آن خرابی عمارتهاست؟...
شمستبریزی
انتقاد به شخمزدن میماند و راه به گشایش و بالندگی و شکوفایی میبرد.
انتقاد که نباشد زمین اندیشه و دانش و فرهنگ سفت و سخت و خشک میشود.
#داریوش_رحمانیان
/channel/hichestandr
♦️در باب نظریهزدگی
پاسخ به نقد محمدامین سلیمانی
محمدامین سلیمانی یادداشتی تازه بر نقد نگارنده به نوشتۀ پیشینشان نوشتهاند و به نقد من پاسخ دادهاند.
اما در باب یادداشت جدید ایشان، نقد اصلی نگارنده به یادداشت ایشان نظریهزدگی بود که در پاسخشان نهتنها به آن پرداخته نشده است، بلکه تصریح بیشتر نقطۀ عزیمت ایشان در بحث این نقد را جدیتر میکند.
♦️در دفاع از یادداشت «عناصر هژمونیک زبان فارسی»
(نقدی بر نقد نقادانۀ امید غیاثی)
امید غیاثی نقد خود را با عنایت به رشتۀ تحصیلی اینجانب و فقدان تحصیلات دانشگاهی آغاز میکند.
خانهی اندیشمندان علومانسانی
در میخانه ببستند خدایا مپسند
که در خانهی تزویر و ریا بگشایند
حافظ
این بستنها و این گشادنها تاریخی دراز و پهناور دارد. قصهی امروز و دیروز نیست. تاریخ علوم انسانی در ایران تاریخی است نانوشته و نیندیشیده. آنچه که اکنون بر علوم انسانی میگذرد اگر ما را به تحقیق و تفحص برانگیزد با همهی شومی و تاریکی و تیرگی، سویههای خیر و خجسته و روشن نیز دارد و یا خواهد داشت. درد اگر بر ادراک بیفزاید قدماش بر چشم.
#داریوش_رحمانیان
هفدهم تیرماه هزار و چهارصد و دو
/channel/hichestandr
♦️عناصر هژمونیک زبان فارسی
🔸چنانکه آنتونیو گرامشی اظهار میکند طبقۀ سلطهگر نظام سلطه را بر سایر اقشار فرودست جامعه به شکلی بلافصل و عریان تحمیل نمیکند، بلکه طبقۀ حاکم به مدد نهادهای حدواسط درصدد است منطق سلطه را بهنحوی پوشیده مستقر و سپس ابقا کند. بدینترتیب، میتوان نوعی حس رضایتمندی و آزادی فردی را از هرگونه قیدوبند بیرونی حاصل کرد.
نظریۀ هژمونی به ما میآموزد کارکرد نهادهای حدواسط، طبیعی و مشروع جلوهدادن وضع موجود بر پایۀ عقل سلیم است تا این شرایط ضمن چشمپوشی از هرگونه خللی به دور از عصیان و نارضایتی پذیرفته شود. پس میتوان گفت که کارکرد هژمونی نه سرکوب که اقناع است.
در تحلیل نهایی میتوان گفت قدرت به ابزار سرکوب محدود نیست، بلکه قدرت ماحصل دیالکتیک هژمونی و قوۀ قهریه است. به سبب نیاز مفرط به هژمونی، روابط قدرت مسیر خود را از دل زبان یافته است و آن را تا سرحد قلمرو اخلاق جمعی و سوژگی فرد در جامعه گسترش میدهد. پس میتوان گفت:
✅ ملاحظاتی انتقادی درباره نظریۀ «استبداد ایرانی» از همایون کاتوزیان
گفتوگو با داریوش رحمانیان
📌 برای مشاهدۀ این قسمت، پیوندهای زیر را لمس کنید:
🔗 https://www.youtube.com/watch?v=2btsZqoju8k
🔗 https://www.aparat.com/v/oydw43z
📌 مردمنامه را در یوتیوب و آپارات دنبال و با بازنشر و پسند ویدیوها از ما حمایت کنید.
🔸پوشهٔ شنیداری مراسم «گشایش کانون ایرانشناسی دانشکدهٔ ادبیات و جشن سپندارمذگان در فرّ مهر و میهن»
4:30 سخنرانی گشایش کانون ایرانشناسی دانشکده ادبیات
15:06 سخنرانی دکتر حسین مصباحیان
53:44 سخنرانی دکتر میثم لباف خانیکی
1:12:00 سخنرانی دکتر داریوش رحمانیان
1:28:35 ارائه مقالهای دربارهٔ جشن سپندارمذگان
1:34:23 اجرای گروه موسیقی دیلمان
سهشنبه ۱۴ اسفندماه ۱۴۰۳، دانشکدهٔ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران
@iranshenasi_ut
♦️گزارش نشست مصدق پس از کودتا
مصدق پس از کودتا
سخنرانان:
🔸هاشم آقاجری
🔸داریوش رحمانیان
🔸محمد ترکمان
🔹دبیر نشست: حمید متقی
🔺این نشست را انجمن علمیدانشجویی دانشگاه تربیتمدرس با همکاری مردمنامه روز دوشنبه ۲۰ اسفندماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۷ در دانشگاه تربیتمدرس برگزار کرد.
گزارش این نشست را در دو پیوند زیر بخوانید:
🔸بخش نخست:
🔗http://yun.ir/xztyi9
🔸بخش دوم:
🔗http://yun.ir/eteb8f
/channel/mardomnameh
/channel/tarbiatmodaresunihistory
✅ میراث علیبن ابیطالب برای مردم
«بلاغاتُ النّساء» کتابی به زبان عربی نوشتۀ ابنطَیفور مورخ اهلسنت (۲۰۴- ۲۸۰ق) است که در آن سخنان فصیح و بلیغ، اشعار و سخنان کوتاهِ زنان تاریخ اسلام در سه قرن نخست قمری نقل شده است. در بخشی از این کتاب، سخنان سوده بنت عمارة نقل شده است. آنچه در پی میآید، خلاصهای است ازماجرای دیدار سوده و معاویه به نقل از کتاب بلاغات النساء:
سوده بنت عمارة بن اُسَک همدانی اجازه خواست تا بر معاویة بن ابیسفیان وارد شود. معاویه به او اجازه داد. وقتی که سوده بر او وارد شد، معاویه با لحنی سرزنشآمیز به اوگفت: ای دختر اُسَک! آیا این تو نبودی که روز صفین چنین سرودی:
برخیز، همچون پدرت ای پسر عمارة
در روز نبرد و هنگام رویارویی دلاوران!
علی و حسین و یارانشان را یاری کن،
و برای خوار کردن هند و فرزندش بر آنان بتاز!
همانا امام برادر پیامبر است
پرچم هدایت و مناره ایمان
فانوس ایمان و راهنمای سپیدهدم!
مرگهارا بشناس و پیشاپیش پرچمش بتاز
با شمشیری سفید و نیزهای تیز
خداوند بر پیکری که قبری در بر گرفته، درود فرستد
قبری که عدالت در آن مدفون شده است
او با حق پیمان بست و هرگز جایگزینی برای آن نخواست
پس با حق و ایمان قرین شد.
♦️نوروز ۱۴۰۴
چه جورها که کشیدند بلبلان از دی
به بوی آنکه دگر نوبهار بازآید
🪻مردمنامه فرارسیدن نوروز باستانی را به همۀ ایرانیان تبریک میگوید.🪻
🔰 دومین قسمت پادپخش سرو سخنگو منتشر شد
با موضوع نـــــــوروز
در این قسمت مطالب ویژهای را میشنویم:
🌲 نوروز از بامداد تاریخ تا کنون به قلم دکتر شیرین بیانی و سخنان ایشان درباره کتاب نوروز
🌲 نوروز در افغانستان و تاجیکستان با گفتارهایی از:
- دکتر لقمان بایمتاف (استاد تاریخ دانشگاه سوئد و عضو آکادمی علوم تاجیکستان) و
- نوشآفرین فکرت هروی (فرزند استاد محمد آصف فکرت و از دوستان خانوادگی دکتر اسلامی)
🌲 نوروز در خاندان بیانی و اسلامی ندوشن با گفتارهایی از:
- محسن نجمی (از بستگان خانم بیانی و نماینده خانواده در شورای نظارت بر آثار دکتر اسلامی نُدوشن)
- آرش لشنی (همکار دکتر اسلامی نُدوشن در ایرانسرای فردوسی)
-دکتر جواد عباسی (دانشیار تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد)
🌲 خوانش جستارهای نوشتهشده از دکتر اسلامی نُدوشن درباره نوروز
برای شنیدن این پادپخش به لینک زیر بروید:
https://castbox.fm/episode/id4524179-id789473047?utm_source=podcaster&utm_medium=dlink&utm_campaign=e_789473047&utm_content=NOWRUZ-CastBox_FM
-------
کانال دکتر اسلامی نُدوشن
@dr_eslaminodoushan
♦️بهمناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملیشدن صنعت نفت ایران
از قلعۀ اربابی تا تبعیدگاه
محمد مصدق، رهبر نهضت ملی ایران، بعد از حوادث منتهی به کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ به سه سال حبس انفرادی در زندان لشکر دو زرهی محکوم شد و بعد از گذراندن این دوران سهساله به قلعۀ اربابی خود در احمدآباد تبعید شد و تا پایان عمر در اواسط بهمن ۱۳۴۵ در همانجا به سر برد.
درود و عرض ادب
موسسه علمی و تاریخی آتوسا در شش ماه گذشته، هفده نشست علمی و تخصصی با عنوان «ایران کجاست؟» و در چارچوب «ایده ایران» برگزار کرده است. از حمایت اساتید، دانشجویان، پژوهشگران و علاقهمندان تاریخ و اندیشه سیاسی سپاسگزاریم.
استقبال شما انگیزه ما را برای تداوم و گسترش سلسله نشستهای «ایران کجاست؟» و «ایده ایران» در سال 1404 دوچندان کرده است.
لیست هفده نشست برگزار شده به شرح زیر است. برای مشاهده جزئیات هر برنامه، روی لینک مربوطه کلیک کنید:
۱. مفهوم ایران: تداوم در گسست، گفتگو با دکتر امید غیاثی
۲. حزب کمونیست ایران و برساختِ ایران کثیرالمله، گفتگو با محسن نورمحمد
۳. ایران و فدرالیسم: گفتگو با دکتر محمد جلالی
۴. ایده ایران در دوره ایلخانان مغول: گفتگو با دکتر ابوالفضل رضوی
۵.ضرورت پرداختن به مفهوم ایران کجاست: گفتگو با مهندس سید محمد بهشتی
۶: نظریه هویت و ناسیونالیسم به روایت آنتونی دیاسمیت: گفتگو با رامین البرزی
۷.ایرانراه: روایتی از ایده ایران: گفتگو با علی هادوی
۸. ایرانشهر، ایدئولوژی و تخیل: گفتگو با دکتر نوید کلهرودی
۹. عربهای خوزستان و رابطه با دولت مرکزی: گفتگو با محمد آلبوعلی
۱۰. تنوع قومی و مذهبی در ایران و مسئله قومگرایی: گفتگو با استاد احسان هوشمند
۱۱. تکوین ایده ایران در دوره شاهنشاهی اشکانیان: گفتگو با دکتر رضا اردو
۱۲. پاسداری از میراث فرهنگی و ایده ایران: گفتگو با دکتر مصطفی ده پهلوان
۱۳. ایده ایران در دوره صفویه، گفتگو با دکتر صادقی گندمانی
۱۴. ابراهیم پورداوود: از مشروطهخواهی تا ترجمه اوستا، گفتگو با دکتر ابوالقاسم اسماعیلپور
۱۵. سنجش مفهوم ایران در اندیشه سید جواد طباطبایی: مناظره دکتر امید غیاثی و دکتر اسماعیل مطلوبکاری
۱۶. ناسیونالیسم چیست؟ گفتگو با فرهاد سلیماننژاد
۱۷. اسکندر مقدونی زیر سایه کورش بزرگ: گفتگو با عادل اللهیاری
موسسه علمی و تاریخی آتوسا را به دوستان خود معرفی کنید و با اشتراکگذاری این پست، دسترسی به هفده نشست «ایران کجاست؟» را برای علاقهمندان فراهم آورید.
آتوسا: نهاد ترویجی اندیشه سیاسی و دانش تاریخی در ایران
🆔 @atusa_sbu
اطلاعیه خانه اندیشمندان علوم انسانی درباره اتفاقات اخیر
به نام خداوند جان و خرد
در آستانه نوروز و شروع لیالی قدر، تقارن بهار طبیعت با بهار قرآن و معنویت را به فال نیک گرفته، ضمن تبریک آغاز سال نو و آرزوی خوشبختی و سرافرازی برای ملت شریف ایران در سال ۱۴۰۴، به استحضار هموطنان فرهیخته و شهروندان فرهنگ دوست تهران میرساند در طول یک هفته گذشته اخباری دال بر صدور آرایی از طرف محاکم قضایی کشور مبنی بر بطلان قرارداد بهرهبرداری خانه اندیشمندان علوم انسانی از ساختمان واقع در بوستان ورشو منتشر شد که کام بسیاری از علاقهمندان به این مجموعه علمی و فرهنگی را تلخ کرد و موجی از نگرانی و ناامیدی در جامعه بهویژه در میان اصحاب علم و فرهنگ به وجود آورد.
با توجه به بازتاب گسترده انتشار این اخبار در محافل علمی و فرهنگی و به منظور رفع ابهامات موجود در ذهن برخی از مخاطبین گرامی به استحضار مردم شریف ایران و شهروندان فرهیخته تهرانی که دلنگران تعطیلی این نهاد مدنی بوده و هستند، میرساند با پیگیری مداوم و رایزنیهای گسترده جمعی از نیکاندیشان، دلسوزان و صاحبمنصبان فهیم و فرهنگپرور کشور، خوشبختانه فرآیند اجرای آراء فوق که متضمن تخلیه و واگذاری ساختمان فعلی خانه اندیشمندان علوم انسانی بود؛ به تعویق افتاده است. بر همین اساس و با امید به رفع موانع و مشکلات موجود در سال جدید به آگاهی شما مخاطبان گرامی میرسانیم برنامههای خانه اندیشمندان از همان روزهای آغازین سال طبق روال سابق برگزار خواهد شد. ما عمیقا بر این باوریم خانه اندیشمندان تعطیل شدنی نیست چرا که اساسا اندیشهورزی تعطیل شدنی نیست و فضای فیزیکی و کالبد و ساختمان در تداوم حیات و باروری این شجره طیبه و روشن ماندن این چراغ عامل کلیدی نخواهد بود.
فرصت را مغتنم شمرده از همه شخصیتهای فرزانه، نهادهای مدنی و انجمنهای علمی که طی یک هفته اخیر دغدغهمندانه موضوع خانه را پیگیری کرده و به انحاء مختلف از تداوم حیات این مجموعه علمی و فرهنگی حمایت کردند؛ تشکر و قدردانی می کنیم. همچنین از اصحاب شریف رسانه که در تنویر افکار عمومی نقش مؤثر و بسزایی ایفا کردند و نیز از همه دلسوزان کشور که مانع خاموش شدن چراغ این خانه شدند و نشاط و امید را به عموم مردم بهویژه جوانان برومند کشور بازگرداندند، صمیمانه سپاسگزاریم. انشاءالله در مجالی دیگر در مورد جزئیات اتفاقات دو سال گذشته بهویژه روند پرونده حقوقی خانه به تفصیل با شما سخن خواهیم گفت.
به امید اعتلای ایران و آرزوی آیندهای درخشان و پرافتخار برای مردم شریف و فرهنگ دوست کشور
خانه اندیشمندان علوم انسانی
۱۴۰۳/۱۲/۲۹
🆔 @iranianhht
♦️در ستایش تاریخ
نقدی بر یادداشت عناصر هژمونیک زبان فارسی
محمدامین سلیمانی دو یادداشت در کانال تلگرامی مردمنامه نوشتهاند. یکی، با عنوان «عناصر هژمونیک زبان فارسی» و یادداشت دوم در پاسخ به نقد امید غیاثی در دفاع از یاددشت نخست منتشر شده است. هر دو یادداشت، دو ضعف تاریخی و نظری دارند که در اینجا به آنها پرداخته میشود.
🔰گفتوگوی ایبنا با حسن حضرتی؛
تاریخ در ایران رشته است نه رشته نما
🔸اقتدار علمی در فاکتولوژی مورخ است. نظریهها و نظریه پردازان تابع مورخان هستند. یعنی نظریههای سیاسی شالودهاش دادههای تاریخی است. بنابراین خیلی ایراد بزرگی است که ما این دادهکاوی را رها کنیم و به دنبال نظریهپردازی و نظریهآزمایی برویم. این ظلم بزرگی به رشته تاریخ است.
🔸سرویس تاریخ و سیاست خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): «یکی از مباحثی که از طرف استادان و همکاران در رشته تاریخ بیان میشود، این است که رشته تاریخ وضعیت خوبی ندارد و تعبیر "رشتهنما"را برای آن به کار میبرند. بیان میکنند که تولید علمی جدیدی در اینجا اتفاق نمیافتد، حرفی جدید، نوآوری و یا بداعتی نیست. حتا از تعبیر "بحران" در رشته تاریخ استفاده میکنند. حرفشان این است که رشته تاریخ خیلی عقب افتاده است و کار چشمگیری در آن انجام نمیشود. من چندان با این رویکرد مرثیهای موافق نیستم.»
🔻آنچه بازگو شد بخشی از سخنان دکتر حسن حضرتی، استاد تاریخ دانشگاه تهران درباره رشته تاریخ بود. با وی در این باره گفتوگو کردهایم که در ادامه میخوانید:
ibna.ir/x6xh3
@ibna_official
✅ پربازدیدترین ویدیوهای کانال یوتیوب مردمنامه در سال 1403
1⃣ گفتوگو با کاترین بابایان (استاد تاریخ ایران در دانشگاه میشیگان)
2⃣ تاریخ خلقیات و روحیات ایرانیان بر پایۀ آثار مقصود فراستخواه
3⃣ ملاحظاتی انتقادی درباره نظریۀ «استبداد ایرانی» از همایون کاتوزیان
4⃣ ملاحظاتی پیرامون تاریخنگاری عبدالحسین زرینکوب
5⃣ گزیدهای از نشست «نقد و بررسی نظریه ایرانشهر جواد طباطبایی»
6⃣ درس اهل بیت علیهمالسلام برای ما: حکومت تقدسی ندارد
7⃣ گفتوگو با علی بهرامیان و داریوش رحمانیان دربارۀ سیدحسن تقیزاده
♦️عناصر فرهنگی زبان فارسی
یادداشتی با عنوان «عناصر هژمونیک زبان فارسی» در کانال مردمنامه منتشر شده است که در آن نویسنده کوشیده است روند مسلطشدن زبان فارسی در جامعۀ کنونی ایران را توضیح دهد.
✍️جواد کاشی
🖊 خانه اندیشمندان علوم انسانی را بستند
@sokhanranihaa
اندیشه روح شهر است. روستا از این روح خالی است.
تن روستا باغ و بوستان و شاخه انگور و خنکای نسیم و سکوت طربانگیزست. تنی اینهمه زیبا نیازمند روحی جداگانه نیست. خود روح است. تن شهر اما سخت و سنگی است. پر از خانههای سیمانی و آسفالت و خیابانهای بزرگ. هنر و اندیشه باید به آن روح عطا کنند. دین در فضای روستا بیواسطه زنده است. اما نوبت به فضای شهری که میرسد به واسطه هنر و اندیشه معنادار میشود.
شهردارانی که تا کنون در تهران مستقر بودهاند تا چه حد فهمی از وجه روحانی شهر داشتهاند؟ نزدیک به سه دهه است، به جان تهران و بسیاری دیگر از شهرهای بزرگ افتادهاند. تهران شهر خستهای است. آلوده است و بیمار. البته نباید از برخی از اقدامات مثبت هم چشم پوشید. یکی از آنها تاسیس همین خانه اندیشمندان علوم انسانی بود.
خانه اندیشمندان علوم انسانی را در روزهای پایانی سال بستند. بیش از یک دهه فعالیت کرد. همه اصحاب فکر و اندیشه در آن جای داشتند. خانه هر صاحب فکر و سخنی بود. مدیران فرهیختهاش هنر شگرفی داشتند که این مرکز را عاری از هر رنگ سیاسی مدیریت کردند. بیرنگی البته جرم بزرگی است اگر تنها یک رنگ به رسمیت شناخته شده باشد.
تهران در دهه هفتاد با صفهای پرشمار سینما، تئاترها، کنسرتهای موسیقی و کانونهای متعدد تبادل فکری و اندیشهای زیبا بود. همه را نابود یا تضعیف کردند. خانه اندیشمندان علوم انسانی در حد توان خود خلاء فضای شهری را پر میکرد.
شهر ماجرای ناسازوار جدایی و پیوند است. قلمرو فردیتهای متمایز از یکدیگر است و در همان حال قلمرو تحصیل همبستگی و وفاق مبتی بر دوستی و فهم مشترک. هنر و اندیشه این ناممکن را ممکن میکنند. تمایز را بستر همبستگی و دوستی میسازند. به همین معنا خلق روح میکنند. شهری که کانونهای خلق هنر و اندیشهاش اینهمه به سادگی مورد تاخت و تاز قرار میگیرند، از یکسو حس بیگانگی و غربت خلق میکند و از سوی دیگر شورشهای خانمانسوز و ویرانگر.
.
🆔 @sokhanranihaa
🆔 @javadkashi
🆑 #کانالسخنرانیها
🌹
@
♦️ شیوهنامۀ ارسال یادداشت به کانال تلگرامی مردمنامه
کانال تلگرامی مردمنامه از ۲۲ فروردین ۱۳۹۵ آغاز به فعالیت کرده است. این کانال، در جهت تحقق اهداف فصلنامه و ایجاد و تقویتِ پیوند میان مردم و اهالی اندیشه و علم با معرفت تاریخ و بهویژه شاخۀ تاریخ مردم کوشش میکند. به همین منظور، این کانال از هرگونه نوشته، یادداشت و جستار کوتاه اهالی علم و اندیشه، بهویژه دانشجویان، دربارۀ تاریخ مردم (مردمنامهنویسی) و تاریخ به زبان مردم و برای مردم (مردمینامهنویسی) استقبال میکند. لازم به ذکر است که گزیدهای از این یادداشتها در بخش تلگرامنوشتههای مجلۀ مردمنامه چاپ خواهد شد.
پشتیبانی از پویش مردمنامه👇
◾️ بازگشت همه به سوی اوست
◼️ مراسم تشییع و تدفین سیروس برادرانشکوهی، استادی که شیفتۀ ایران و تاریخ و فرهنگ درخشان آن بود، روز پنجشنبه ۲۳ اسفندماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۲ ظهر در قطعۀ هنرمندان وادی رحمت تبریز برگزار خواهد شد.
/channel/mardomnameh
استادِ شاگردپرور
در نکوداشت یاد و نام استاد دکتر سیروس برادران شکوهی
دکتر برادران شکوهی استاد فرزانه گروه تاریخ دانشگاه تبریز امروز ۲۱اسفند ۱۴۰۳ روی در نقاب خاک کشید و شاگردان و دوستان خود را در اندوه فروبرد. از نیمه دهه هفتاد و در دوره دکتری تاریخ دانشگاه تبریز افتخار شاگردی ایشان را پیدا کردم. او به راستی دانش و اخلاق را بههم آمیخته بود. بیشتر مطالعات و تدریس ایشان در حوزه تاریخ معاصر ایران، به ويژه تاریخ مشروطه بود. در همین زمینه در تاریخ روزنامهها و جراید، تسلطش ستودنی بود. در تاریخ معاصر آذربایجان، بهویژه تبریز، اطلاعاتی گرانبها داشت و همه اينها را در چارچوب تاریخ ایران و عشق به میهن میدید. در کار آموزش دانشجویان دلسوز و پیگیر بود. سختگیریهای بهجای خود را داشت. به آسانی از درس و تکلیف دانشجویان عبور نمیکرد. در عین حال بهشدت مهربان و احساسی بود. کار و سرنوشت دانشجو را پس از فراغت از تحصیل هم پیگیری میکرد. تا واپسین روزهای زندگی پیوند خود با بسیاری از شاگردان دیرین را حفظ کرده و مراقب کار و بار آنها بود. از هیچ راهنمایی و تشویقی برای پیشبرد کار آنان فروگذار نمیکرد. از این جهت او به راستی استادی "شاگردپرور" بود. خصوصیتی که شوربختانه در میان بسیاری از استادان امروز مغفول و مفقود است.
روانش شاد و در آرامش ابدی؛ یاد و نامش گرامی
مقصودعلی صادقی
دانشگاه تربیت مدرس تهران
/channel/mardomnameh
مرو که در غم هجر تو از جهان برویم
انا لله و انا الیه راجعون
سیروس برادرانشکوهی، استاد مهربان و نازنین و بزرگوار گروه تاریخ دانشگاه تبریز چشم از جهان فرو بست. خدایش بیامرزاد و در جوار رحمت و رضوان خود جای دهاد.
مردمنامه درگذشت این استاد بزرگوار را به خانوادهی محترم و همهی بازماندگان و شاگردان ایشان و به دانشگاهیان، بویژه اهالی رشتهی تاریخ، تسلیت میگوید.
مراسم تشییع پیکر آن مرحوم روز پنجشنبه در وادی رحمت تبریز برگزار خواهد شد.
/channel/mardomnameh