35674
این رسانه ویژه انتشار نوشته‌های محمد فاضلی است. ارتباط با مدیر کانال: @ad_di_irss
طاقچه
چند سال است از طاقچه کتاب می‌خرم. منصف است. تنوع دارد و ناشران با سلایق گوناگون کتاب‌های خود را آنجا عرضه می‌کنند. تخفیف‌های خوب و گاه شگفت‌انگیز دارد و از همه جالب‌تر «طاقچه بی‌نهایت» دل‌انگیز! تازه جایزه هم می‌دهد. هرچه بیشتر در طاقچه کتاب بخوانی برگ‌های تخفیف هدیه می‌گیری. اگر یک روز هم به طاقچه سر نزنی از طرف کتاب‌هایت «نامه‌ای همراه با دلتنگی» برایت می‌نویسد که کجایی؟ کتاب‌هایی که خریده‌ای به تو سلام می‌رسانند. سری به آنها بزن و با خواندن دلتنگی‌شان را برطرف کن. تو هم شرمنده می‌شوی و به سراغ قفسهٔ کتاب‌هایت در طاقچه می‌روی. اگر هم دل و دماغ خواندن با موبایل نباشد، باب فیض مسدود نیست؛ می‌توانی برای بار چندم شاهکارهای داستایوفسکی را با صدای آرمان سلطان‌زاده بشنوی و کتاب کاغذی‌ات را بخوانی.
فروغی می‌گفت کتاب خریدن او را خانه‌خراب کرده. او باید روزگار ما را درمی‌یافت و این قیمت‌ها را می‌دید، تا معنی خانه‌خرابی را دریابد. طاقچه به سهم خود دسترسی ارزان‌تر به کتاب را میسر کرده است. هم خواننده سود می‌برد و هم ناشر و هم مؤلف. کاغذ کمتری نیز مصرف می‌شود و این به سود محیط زیست است. بلای عظیم کمبود جا برای کتاب در خانه‌ها را نیز کمی مرتفع میکند و از این طریق بنیان خانواده‌های مبتلا به کتاب را قدری استواری می‌بخشد.
من از کسانی هستم که هنوز اعتقاد دارند هیچ چیز جای کتاب کاغذی را نمی‌گیرد با اینهمه از طاقچه استفاده می‌کنم. چه بسیار کتاب‌ها و مجلاتی که اگر طاقچه نبود نمی‌خریدم و نمی‌خواندمشان. بماند که خیلی از کتاب‌ها که در طاقچه و فیدیبو هست قابلیت جستجو دارد و این ارزشمند است و موجب صرفه‌جویی در وقت. همین‌قدر بگویم گاهی نسخهٔ کاغذی کتابی را دارم اما برای استفاده از امکان جستجو، نسخهٔ الکترونیک آن را هم می‌خرم.
طاقچه نه تنها باید بماند که باید گسترش یابد. باید توانمندتر شود تا بتواند در این وانفسای گرانی و تورم، همچنان منصف و هواخواه خواننده و خریدار بماند. امکان بیابد که با انواع تخفیف‌ها، زهر آزمندی برخی ناشران را که در قیمت‌گذاری کتاب الکترونیک نیز اندازه نگاه نمی‌دارند، بگیرد. تا در حد وسع خود فضایی بسازد که ناشران عرضهٔ کتاب الکترونیک را سودمند بل ضروری بشمارند. هرچه نشر الکترونیک رونق بیابد، بخت نجات یافتن کتاب از ورطهٔ تبدیل شدن به کالای تجملی و اشرافی، بیشتر می‌شود.
تخریب و تضعیف طاقچه، بخصوص صدمه زدن به مردمی است که به دلیل اوضاع خراب اقتصادی، خریدن کتاب برایشان بسیار دشوار شده است. نمی‌توان ادعای حمایت از محرومان داشت اما همین آب‌باریکهٔ ارتباط آنان با کتاب را هم بست.
/channel/n00re30yah
🔴یک گام به پیش، ده گام به پس
🔺اعتماد ۹ مرداد ۱۴۰۲
✍️عباس عبدی
🔘روزی که ولادیمیر لنین کتاب یک گام به پیش، دو گام به پس را نوشت، شاید به ذهنش خطور نمی‌کرد، کسانی هم باشند که یک گام به پیش بردارند و در عوض با ده گام به پس آن را جبران کنند. این حکایت لایحه‌ای است که در باره حجاب در دستور کار مجلس قرار گرفته است. دریغ از اندکی تحلیل و توصیف مسأله حجاب و پوشش زنان که پیوست هر قانونگذاری باید باشد.
🔘آنان به درستی متوجه شده‌اند که ماده قانونی حجاب شرعی که فعلا وجود دارد، ناکارآمد است و قابل اجرا نیست، از این نظر یک گام به جلو برداشته‌اند، ولی با ده گام به پس متوجه نشده‌اند که اگر با مجازات می‌شد مشکل پوشش را حل کرد که همین قانون موجود مجازات لازم را داشت و بازدارنده بود. عجیب‌تر اینکه مجازات‌هایی را برای این جرم که درجه ۸ است تعیین کرده‌اند که برای مجازات‌های درجه ۳ و ۴ قابل اجراست!!
🔘گام رو به پیش این لایحه حذف عنوان حجاب شرعی است. هنگامی که این عنوان از جرم خارج می‌شود به معنای آن است که شرع در این باره جای خود را به عرف داده است، و قانون جدید نمی‌تواند پایه شرعی داشته باشد و اگر قانون جدید بخواهد براساس شرع تدوین شود، قطعاً شورای نگهبان آن را رد میکند. زیرا حجاب شرعی تعریف شده است و فراتر از پوشش مجاز در این قانون است؛ و اگر بخواهند که پایه قانون براساس عرف باشد، یک گام مهم برداشته شده است، ولی در این صورت روشن نیست که دریافت‌های عرفی لایحه جدید از کجا آمده است؟
🔘کدام عرف؛ حکم به وجود چنین جرایمی و مجازات‌هایی میکند؟ جرم به عملی گفته می‌شود که به طور معمول افراد از انجام آن شرمنده باشند و منکرش می‌شوند، نه عملی که با افتخار آن را انجام می‌دهند و تعداد مرتکبین آن به صدها هزار و میلیون‌ها نفر می‌رسد.
🔘مجازات‌های کلان مالی برای پوشش زنان نتیجه ندارد و این کار به نوعی پول در آوردن برای کسری بودجه است که نه قانونی است و نه اخلاقی. به جای آنکه تولید را تقویت کرد، دنبال کاستن از جیب مردم رفته‌اند؟ می‌دانید چرا؟ چون نمی‌توانید شلاق بزنید و زندان کنید، مردم برای نقض قواعد پوشش تعریف شده؛ چنین مجازات‌هایی را ناپسند می‌دانند، لذا راه میان‌بُر پول در آوردن از طریق جریمه را برگزیده شده است.
🔘غافل از اینکه جریمه مربوط به تخلفات و جرایم درجه پایین و عموماً بدل از حبس است. بعلاوه فرض کنید تا حدودی این قانون موفق شود، حتی در این صورت مسأله حجاب را بدتر میکند زیرا در فضاهای دیگر چنان رواج خواهد یافت که فکرش را هم نمی‌توانید بکنید. این راه نمایندگی مردم نیست.
🔘چه راهی جلوی روی شما وجود دارد؟ راه اول تاکید بر قانون موجود و رعایت حجاب شرعی است. البته قانون موجود از حیث شرعی هم اشکالاتی دارد. مثلاً غیر مسلمانان و افراد سالمند را نیز شامل می‌شود که درست نیست. آنها را مستثنا کنید و تأکید را بر حجاب شرعی بگذارید، آنگاه نمی‌توانید خانم وزیر خارجه لیبی را با این حجاب پذیرا شوید. ضمناً خانم‌های خارجی و غیر مسلمان نیز نیازی به انداختن شال یا روسری ندارند، غیر مسلمانان ایرانی هم مستثنا می‌شوند.
🔘همچنین اگر این سیاست را پیش بگیرید، دیگر نمی‌توانید در هیچ جا از جمله راهپیمایی‌ها و مراسم رسمی و انتخابات و... از زنانی استقبال کنید که فاقد حجاب شرعی هستند (بر اساس حجاب شرعی فقط گردی صورت و دو کف دست می‌تواند پیدا باشد) و بطور قطع باید همه زنانی را که این حد از حجاب را رعایت نمی‌کنند، مجازات کنید. اگر ذره‌ای صداقت دارید، این مسیر را بروید. این مسیر قطعاً شکست خورده است به دلیل همین وضعی که می‌بینیم.
🔘راه دوم این است که مسأله را عرفی در نظر بگیرید، که همین لایحه در صدد عرفی کردن موضوع است. در این صورت هیچ راهی نیست جز اینکه مبتنی بر عرف جامعه، یعنی اکثریت مردم باشد و با مشارکت همگان قانون متعادلی را بنویسید و قانون را منبع درآمدزایی و فشار به مردم نکنید. راه سومی که قابل اجرا باشد وجود ندارد.
🔘حذف عنوان حجاب شرعی مثل ستون خیمه‌ای است که از زیر پای قانون کشیده‌اید و دیگر هیچ قانونی غیر از جایگزین کردن ستون عرف جوابگو نخواهد بود و این لایحه هیچ تناسبی با عرف جامعه ایران ندارد و جز ایجاد بحران کار دیگری نمی‌تواند انجام دهد.
🔘توصیه می‌شود که یک بار گزارش منتشره از سوی آقای خاتمی در باره مسأله حجاب را بخوانید و توجه کنید که بدون ارجاع به چنین تحلیلی یا تحلیل مشابه دیگر نمی‌توان هیچ قانونی در این زمینه نوشت. لایحه موجود جز تشدید بحران هیچ نتیجه دیگری ندارد.
خود دانید
🎥 دولت در بیراهه مسئولیت اجتماعی
▫️محمد فاضلی، جامعه‌شناس، درباره نقش مردم در مسئولیت اجتماعی گفت: مردم می‌توانند مطالبه کنند تا شرکت‌ها آنچه را که وظیفه دارند، درست انجام دهند. برای مثال خودروساز باید خودروی ایمن، کم‌مصرف و کم‌آلوده‌کننده تولید کند و نمی‌تواند خودروی بی‌کیفیت، پرمصرف و آلوده‌کننده و گران‌قیمت تولید کند و مثلا به جای آن استادیوم ورزشی بسازد.
▫️بر اساس اظهارات این جامعه‌شناس، خطر بزرگی که در تاریخ ایران وجود دارد این است که حکومت و دستگاه‌ها وظیفه خود را به خصوص در مناطق نفت‌خیر درست انجام ندادند و وزارت نفت مسئولیت دولت و دیگر دستگاه‌ها را قبول کرده است.
▫️به گفته فاضلی، مسئولیت اجتماعی قرار نیست جایگزین کارکردهای سایر دستگاه‌ها شود، بلکه قرار است هر سازمان کار خود را درست انجام دهد و مسئولیت اجتماعی شرکتی یک مرحله متعالی و عقلانیت در سطح بالاتری از توسعه است.
▫️طبق اظهارات فاضلی، افزودن یک قانون مسئولیت اجتماعی شرکتی عین گردنه‌گیری بوروکراسی است و قانون اضافی گذاشتن، افزودن گره‌های بیشتر در وضعیت سیاسی اقتصادی ایران است.َ
📺 @ecoiran_webtv
🔴شام غریبان دانشگاه
✍ محسن رنانی/عاشورای۱۴۰۲
اکنون که این یادداشت را می‌نویسم عصر عاشورا است و داریم به شام غریبان نزدیک می‌شویم. در کودکی‌ام عصر هر عاشورا مادرم یک سینی با هفتاد و دو شمع روشن می‌کرد و من با سینی پر از شمع کنار کوچه می‌نشستم و نوحه شام غریبان را می‌خواندم. در سالهای گذشته نیز گاهی در مسجد محل‌مان روضه شام غریبان می‌خواندم و از غربت حسین (ع) در این زمانه می‌گفتم. اما در سالهای اخیر، در هر شام غریبان که دلم میگیرد، چیزی می‌نویسم (که برخی را نیز منتشر کرده‌ام، مثلا اینجا و اینجا و اینجا).
امروز تصمیم گرفتم یادداشت شام غریبانم را درباره دو همکار خوب و مظلومم در دانشگاه اصفهان بنویسم.
دو هفته پیش بدون هیچ گفت‌وگویی و تذکری دو همکار فاضل، جوان و پرتلاشمان در دانشگاه اصفهان (دکتر مهدی مطیع و دکتر محمد سلطانی، استادان دانشکده الهیات و معارف) را صدا زدند و حکمی با عنوان «ابلاغ اتهام» به آنها دادند. استادانی که امید دانشجویان هستند و به گمانم اگر خرده ایمانی در دانشجویان مانده باشد را امثال این گونه استادان عالم و آزاده حفظ کرده‌اند. رونوشت همین «ابلاغ اتهام» را نیز برای امور مالی و گروه آموزشی مربوطه فرستادند تا حقوق و تدریس آنها را معلق کنند.
با این دو همکار تماس گرفتم و تفصیل قضیه را جویا شدم. اتهامات دکتر سلطانی (مولف تفسیر اَفنان) مربوط به پست‌های اینستاگرامی ایشان است که قبلا در دادگاه ويژه روحانیت بررسی و تبرئه شده است. اتهامات دکتر مطیع (مفسر خوش ذوق نهج‌البلاغه) نیز مربوط به گزارش مخدوش و مغرضانه‌ای است که از یکی از کلاس‌های ایشان داده شده است.
برای یک دانشگاهی همیشه ورود به حریم کلاس خط قرمز است. یعنی تا زمانی که حریم کلاس رعایت شده باشد هر فشاری به دانشگاه قابل تحمل خواهد بود؛ اما حریم کلاس که شکسته شود، «حریم آکادمی» شکسته شده است، چرا که دیگر امکان تعامل و هم‌شنوی آزاد و واقعی بین استاد و دانشجو از دست می‌رود. یعنی وقتی فضای کلاس امنیتی شود، رابطه استاد و دانشجو را از وضعیت «علم زنده» به وضعیت «علم مرده» تغییر می‌دهد و فرایند «خلق آگاهی»، که پیش شرط تولید دانش است، متوقف می‌شود.
به همین علت به عنوان وظیفه حرفه‌ای نشستم و در دفاع از آکادمی و با وام‌گیری از نام این دو استاد، یادداشت «دانشگاه مطیع سلطانی» را نوشتم. این یادداشت روضه غم‌انگیزی است که در آن با تحلیل روندها و رویه‌های تازه‌ای که دارد در آموزش‌عالی ایران شکل میگیرد، شام غریبان یا همان آینده اندوهبار دانشگاه و علم در ایران را پیش‌بینی کرده‌ام.
یادداشت که تمام شد یادم آمد که دانشگاه اصفهان خانه دوم من است؛ من نیز همیشه از لزوم گفت‌وگو دم زده‌ام؛ همچنین من و ریاست دانشگاه نسبت به هم حسن ظنی داریم. پس تصمیم گرفتم نخست مسیر گفت‌وگو را طی کنم تا شاید مشکل این دو همکار با گفت‌وگو و تعامل حل شود. درخواست جلسه کردم و به همراه یازده استاد برجسته از دانشگاه اصفهان در نشستی صمیمی با ریاست محترم دانشگاه و همکارانشان طرح مساله کردیم و تقاضا کردیم که روند رسیدگی، شفاف و طبق قانون باشد، نمایندگان استادان در فرایند رسیدگی حضور داشته باشند و تا روشن شدن نتیجه رسیدگی، از فعالیت دانشگاهی این دو استاد رفع تعلیق شود. رئیس دانشگاه هم نظرشان بر تعامل و حل‌وفصل معقول مساله بود و در گام اول هم از حقوق این دو استاد رفع تعلیق کردند که از ایشان سپاسگزاریم. پس تصمیم گرفتم یادداشت «دانشگاه مطیع سلطانی» را منتشر نکنم تا آسیبی به تعامل مثبتی که شکل‌گرفته است نزنم.
متاسفانه بعد از این جلسه عده‌ای، که احتمالا از روند تعاملی شکل‌گرفته خشنود نیستند، شروع به فضاسازی کردند و اتهاماتی را که طی «احکامی محرمانه» به این استادان ابلاغ شده است، در نشست‌های عمومی و بدون حضور آن دو استاد، با دیگر استادان به اشتراک گذاشتند.
با این حرکت بر این باور آمدم که کسانی دست‌به‌کار شده‌اند تا با فضاسازی و فشار بر مدیریت دانشگاه، فرایند تعاملی شکل گرفته را مخدوش کنند. ما همچنان تعامل‌مان را با مقامات دانشگاه ادامه می‌دهیم و خواستار روند شفاف و قانونی رسیدگی هستیم، اما به گمانم برای خنثی کردن فشارها بر مقامات دانشگاه، نظارت و حمایت تعداد قابل توجهی از دانشگاهیان لازم است.
پیوند زیر مربوط به بیانیه حمایت از این دو استاد و درخواست از ریاست دانشگاه اصفهان برای رفع کامل تعلیق آنهاست. این بیانیه را من و چند صد نفر دیگر از استادان و دانش‌آموختگان دانشگاهی امضا کرده‌‌‌‌ایم:
لطفا آن را اینجا امضا کنید و برای دیگر استادان و دانش‌آموختگان نیز بفرستید. بی‌گمان انتظار می‌رود استادان و دانش‌آموختگان دانشگاه اصفهان در این کار پیشتاز باشند.
از حریم آکادمی، این آخرین سنگر تولید خردورزی، دفاع کنیم.
/channel/virayeshe_zehn
پارادایم کربلا و زندگی ایرانی
محمد فاضلی
✅ واقعه عاشورا چه نقشی در زندگی ایرانی ایفا میکند؟ یکی از مبسوط‌ترین پاسخ‌ها به این پرسش را مایکل فیشر، انسان‌شناسی آمریکایی (...-۱۹۴۶) ارائه کرده است. فیشر سه بار در ایران - اولین بار بین سالهای ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۱، و دو بار دیگر در سالهای ۱۹۷۴ و ۱۹۷۵ - کار پژوهشی و زندگی کرده است. زبان فارسی را هم به خوبی می‌داند. حدود ۲۰ سال پیش به همراه مصطفی مهرآیین درباره آثار فیشر مقاله‌ای نوشتیم. (اینجا)
✅ شرح مختصر نگاه فیشر به عاشورا در زندگی ایرانی که آن‌را در عبارت «پارادایم کربلا» خلاصه میکند، و نقشی که در انقلاب ایران ایفا کرده است، می‌تواند برای درک جهان اجتماعی ایرانی، راهگشا باشد.
یک. فیشر معتقد است اسلام ایدئولوژی واحدی نیست، بلکه زبانی است که ایدئولوژی‌های مختلف به شیوه‌های متفاوت از آن بهره می‌گیرند. «بیان شیعی» یکی از صورت‌های این بهره‌گیری است.
دو. فیشر تلاش میکند نقش فعال واقعه کربلا در فرهنگ ایرانی، توجه به نمادهای فرهنگ شیعی، بررسی دو تن از امامان شیعه در فرهنگی ایرانی-شیعی، و تحلیل مراسم محرم و محتوای نمادین آنها را برای تحلیل فرهنگ ایران به‌کار گیرد.
سه. ایران قبل از انقلاب حامل چهار نوع دین بود: دینی عامه روستائیان و بازار؛ دین مدرسه‌های دینی و علما؛ دین خرده‌فرهنگ صوفیه؛ و دین خصوصی‌شده طبقات بالا.
چهار. تشیع را باید در سه ساحت شناخت: اطلاعات تاریخی در قالب «پارادایم کربلا»؛ استقرار دولت صفوی؛ و شکل‌گیری هسته فقهی، الهیاتی و اسطوره‌شناختی شیعه.
پنج. «جامعه عادلانه» مرکز ثقل گفتمان روحانیت قبل از انقلاب است. روحانیت قبل از انقلاب با تکیه بر رخدادها و داستان‌های تاریخ شیعه، جامعه عادلانه را در سه محور سیاست، اقتصاد و اخلاق فردی، صورت‌بندی می‌کرد.
شش. نظریه سیاسی شیعه در دو قطب نشانه‌ای بروز میکند. اول، الگوی حکومت علی (ع) وقتی که مؤمن بر سریر قدرت است. و دوم، الگوی عمل امام حسین (ع) وقتی که غیرمؤمنان در قدرتند و مقاومت در برابر بی‌عدالتی اولویت است.
هفت. داستان کربلا (پارادایم عاطفی تشیع)، مثالی از قربانی شدن خانواده و اجتماع، مقاومت در برابر فساد دولت، و کلید تخیل عاطفی تشیع است. گریستن بر حسین (ع)، ظرفیت تبدیل به جنگیدن برای عقاید ایشان را نیز دارد.
هشت. کربلا به این معنا پارادایم است که مدلی برای زندگی و تفسیر وقایع آن است. کربلا غلیان مواجهه عاطفی با زندگی اجتماعی-سیاسی است. داستان کربلا پارادایم اصلی تراژدی شیعه درخصوص هستی است. در این دنیا همواره شر و ظلم علیه خیر و عدالت فعالیت میکند و بر مسلمانان است که برای تحقق عدالت مبارزه کنند. کربلا مدلی برای شبیه‌سازی جهان است. عاشورا، یوتوپیای مقاومت است.
نه. فرد و اخلاق فردی، محور گفتمان سیاسی و اقتصادی تشیع برای حصول جامعه عادلانه است. حادثه کربلا پیش از آنکه نشانگر تلاشی نظامی به نفع واقعیتی سیاسی باشد، نمایش ایمان (فردی) است.
ده. «علت‌ها و زمان‌بندی وقوع انقلاب ایران، اقتصادی و سیاسی بودند؛ شکل بیان و فرایند پیشرفت آن به شدت بر سنت اعتراض دینی تکیه داشت.» عاشورا و پارادایم کربلا، زبان شیعی-ایرانی بیان اعتراض در انقلاب سال ۱۳۵۷ بود. انقلاب بر مسائل واقعی دنیای مدرن – بیکاری، حاشیه‌ای شدن و ارزش‌زدایی از مهاجران روستایی – متکی بود، اما پارادایم کربلا، زبان بیان اعتراض به این واقعیات شد.
یازده. در جریان انقلاب سال ۱۳۵۷، دو تغییر ایدئولوژیک مهم رخ داد. اولا، تأکید شد که پارادایم کربلا به معنای اشک ریختن منفعلانه برای حسین (ع) نیست بلکه معنای واقعی آن مبارزه برای تحقق آرمان‌های اوست. دوم، پس از فروپاشی رژیم پهلوی، امام علی (ع) به عنوان نماد بناکننده حکومت و پیامبر اسلام (ص) به عنوان نماد جهان‌گرایی به جای امام حسین (ع) به مثابه نماد اعتراض نشستند.
✅ اگرچه من با تقلیل تاریخ سیاسی و اجتماعی تشیع به «پارادایم کربلا» مخالفم، و معتقدم فیشر ظرفیت‌های موجود در اندیشه و تاریخ شیعی برای آشتی دادن ایمان و عملگرایی سیاسی را نادیده میگیرد و همه چیز تشیع را در پارادایم کربلا خلاصه میکند؛ اما تحلیل فیشر از جایگاه واقعه عاشورا در فرهنگ شیعی-ایرانی، دیدگاه مهمی برای درک اهمیت عاشورا و عمق آن در فرهنگ ایرانی است. چنین رویکردی در درجه اول، خام بودن دو دسته دیدگاه را آشکار میکند. اول، خام بودن نگاهی که به دنبال مستعمره کردن گفتمان عاشورا برای منافع سیاسی یک جناح، گروه یا رویکرد سیاسی است؛ و دوم، خام‌اندیشی آنها که می‌خواهند این عمق فرهنگی را نادیده گرفته و این پارادایم را از حافظه جمعی ایرانیان بزدایند.
@fazeli_mohammad
مطالب منتخب درباره عاشورا
محمد فاضلی
متون و سخنرانی‌هایی را در سالیان گذشته درباره واقعه عاشورا در این کانال منتشر کرده‌ام. هر کدام نکاتی دارند.
مفهوم فساد و اصلاح در نهضت عاشورا (سخنرانی مرحوم دکتر داوود فیرحی)
عاشورا و بحران خلافت (سخنرانی مرحوم دکتر داوود فیرحی)
گزیده خطبه امام حسین (ع) در منا
فضای مجازی و شعور عاشورایی نوین
کتابی که شایسته است شیعیان بخوانند
کار یزیدی نباید کرد
واقعه عاشورا به روایت مقتل ابی مخنف
جامعه و فراخوانی امام حسین (سخنرانی جواد کاشی)
ائتلاف علیه درستکاران
بی‌بی و اسب کدخدا
@fazeli_mohammad
جنگ زیرساخت ها در منطقه ما
(«جنگ بی گلوله» در گفتگو با تجارت فردا)
🔵 در گفتگو با تجارت فردا عنوان شد که:
☑️ یک جنگ تمام عیار برای توسعه زیرساخت ها در منطقه ما در جریان است. در این جنگِ بدون گلوله، هر کشوری در تلاش است تا شرایط/جایگاه نسل آینده را تثبیت و تضمین کند. باید ببینیم که ما کجای این جنگ ایستاده ایم؟
☑️ توسعه زیرساخت ها یعنی «سرنوشت اقتصادی نسل آینده». قطر در این جنگ چه کرده؟ ترکیه چه می کند؟ امارات در چه جایگاهی است؟
☑️ در توسعه سواحل مکران در دو سال گذشته یک آجر جابجا نشده.
ظرفیت حمل کالا «اثر مستقیم» روی «اقتصاد یک کشور» دارد. چرا نگران نیستیم که بازنده جنگ ترانزیت کالا نشویم؟
☑️فرودگاه امام چرا یک «نقش بین المللی» در جابجایی مسافر و کالا دارا نیست؟ مشکلِ به حاشیه افتادن این فرودگاه در مقایسه با فرودگاه های استانبول، دوحه و دوبی چیست؟
☑️ توسعه زیرساخت فقط به پول و سرمایه گذاری مرتبط نیست. مگاپروژه ها به غیر از «پول» به چه نیاز دارند؟
فایل پی دی اف تجارت فردا🔺
t.me/solseghalam
🎥 خودرو تجاری به اندازه آب مهم است!
▫️خودروهای تجاری در ایران همیشه نسبت به خودروهای شخصی مغفول باقی مانده‌اند. تعداد این خودروها در مقابل خودروهای شخصی بسیار ناچیز به چشم می‌آید و همین موضوع باعث شده سیاستگذار اهمیت زیادی به آنها ندهد.
▫️اما در نشستی که در اتاق بازرگانی تهران برگزار شده بود، محمد فاضلی پژوهشگر، بیان کرد خودرو تجاری مانند آب واجب است و دلایل خود برای این ادعا را شرح داد.
▫️نسخه کامل این نشست در وبسایت اکوایران به زودی منتشر می شود.
📺 @ecoiran_webtv
مسأله چیست؟
مسأله چیزی است که حل کردن آن مولد رضایت و افتخار است.
افتخار و رضایت، محصولی اجتماعی است.
@fazeli_mohammad
دوره دوم جامعه‌شناسی برای همه
به دلیل استقبال از برگزاری این دوره، برنامه ارائه این دوره برای روزهای پنجشنبه از ساعت ۱۶ تا ۱۸ نیز در نظر گرفته شده است.
دوره از ۱۲ مرداد شروع می‌شود. ثبت نام از طریق تماس با واتساپ ۰۹۹۴۴۹۲۱۲۶۷
@fazeli_mohammad
جناب آقای محمدی
مدیرعامل سازمان آتش نشانی تهران
با سلام
پیش از شروع عرایض این نامه، ضروری است که به اطلاعتان برسانم که بنا به رشته کاری و تخصصی (که از دانشگاه ایالتی میشیگان آغاز شد) به بحث سازه و آتش مرتبط هستم و لذا ضروری است که مطالب ذیل در قالب این نامه طرح شود.
🔵 شنبه شب پس از شرکت در جلسه روزنامه دنیای اقتصاد و مراسم بزرگداشت دوازدهمین سالگرد تولد نشریه تجارت فردا به خانه آمدم. در مجلس مذکور شگفت زده بودم از حضور افراد و نامهایی که به این نشریه در بسط مفاهیم توسعه کشور کمک می‌کنند. در واقع شبی بود که پس از مدتها سرشار از احساس خوب و شعف گذشت چرا که ساعاتی در جمع افرادی سپری شد که دغدغه ایران و این سرزمین را دارند.
پس از مراجعه به خانه تا پاسی از شب به انجام کارهای مکتوب و پژوهشی گذشت و حوالی ساعت ۳ نیمه شب برای سرکشی به منزل مادر (که در شرایط بیماری هستند) منزل را ترک کردم. وارد کوچه که شدم انتظار کوچه ای خلوت و ساکت شبانگاهی داشتم ولی در کمال تعجب شاهد بودم که 3 ماشین آتش نشانی بزرگ و 2 ماشین آتش نشانی متوسط تمام فضای کوچه را اشغال کرده اند. حدود بیست آتش نشان جوان در آن ساعات سحرگاه به شتاب در حال رفتن به سمت انتهای کوچه بودند.
🔵کنجکاو شدم و بنا به رشته کاری خود، نیروها را دنبال کردم تا متوجه شدم یکی از واحدهای مسکونی از یک ساختمان ۱۰ طبقه در انتهای کوچه آتش گرفته است.
ساکنین به همراه کودکان خردسال و خواب آلودشان در حال فرار از ساختمان بودند و نیروهای شما به شتاب در حال ورود به ساختمان بودند. بوی دود در فضا و سراسیمگی در چهره ده ها تن از ساکنین مشهود بود. در ژاپن بارها شاهد کیفیت کار نیروهای آتش نشان بوده ام (به خصوص در برنامه های مرکز E-Defense کوبه)و لذا کیفیت مواجه همکارانتان با این آتش برایم سوال بود. در کالیفرنیا هم بارها با سازمان آتش نشانی مستقیما کار کرده ام (از جمله سابقه همکاری با خانم Nicholson مدیر سازمان آتش نشانی سانفرانسیسکو).
در آن فضای ملتهب که همه در حال فرار از ساختمان بودند و آسانسورها نیز کار نمی کرد همکارانتان را دنبال کردم و پیاده تا طبقه هفتم و چشمه آتش رفتم.
در میانه آنهمه دود و التهاب، شاهد بودم که همکاران شما پس از بازکردن درب منزل و برای جلوگیری از خفگی ماسکهای اکسیژن را استفاده کرده، وارد منزل شدند، آب را از طبقه پایین و بالا به واحد مسکونی رساندند و آتش را اطفاء نمودند. سپس برق و دستگاهای فَن را رساندند تا که بخشی از دود را خارج کرده و امکان بیرون کشیدن ساکنین (که در بالکن پناه گرفته بودند) میسر شود.
در حین مشاهده تلاشهای نیروهای جوان (که از شدت گرمای لباسهای سنگین آتش نشانی غرق عرق بودند) و همزمان با دیدن فریادها و عربده های فرمانده تیم، می خواستم که در وسط آن پاگرد پله سجده کنم. از شدت بهت، نمی دانستم چه باید گفت؟ کیفیت زحمات افراد این تیم (در آن ساعات شب) بسیار مشابه کیفیت کارهای تیمهای آتش نشانی در سانفرانسیسکو یا کوبه ژاپن بود. فرمانده تیم به شدت مراقب دودزدگی افرادش بود. دستگاههای آژیر (متصل به لباس آتش نشانی که وارد دود می شود) به درستی کار می کرد و پیوسته آژیر می زد. هیچ کس بدون ماسک اکسیژن وارد دود نمی شد. فرمانده تیم کاملا درک روشنی از مساله «زمان» و اهمیت دقیقه ها داشت.
🔵 کاملا آگاهم که کشور درگیر مشکلات مالی است و سازمانهایی همچون آتش نشانی به شدت درگیر محدودیتهای مالی هستند، بنابراین تشکر و سپاس خود را به عنوان یک شهروند به حضورتان عرض می کنم. قابل تصور است که تیمهای شما چنین خدماتی (که آن شب از نزدیک شاهد بودم) را به رغم محدودیتها و در حد توان انجام می دهند. از شما درخواست دارم که از فرمانده عملیات آن شب (که مرتضی خطابش می کردند) تشکر و تقدیر ویژه داشته باشید. بنده حاضر و علاقمندم که حضورا به خدمت این جناب فرمانده و تیمش رسیده و به عنوان یک ایرانی از تلاشش برای حفظ مال و ناموس مردم آن کوچه خاضعانه تشکر کنم.
آن شب و در آن مهلکه یک فکر دیگر هم به ذهن می رسید: اینکه برای خاموش کردن آتشِ فقط «یک خانه» اینهمه انسان و جوان تلاشگر نیاز است و همچنین آنهمه آدم و کودک از خواب و زندگی خود آواره شدند. لذا باید از امروز به فکر «زلزله تهران» باشید. همچنین واقعا نمی دانم که چطور و چگونه برخی که خود خارج از این سرزمین و در استودیو شبکه های خبری اقامت دارند انتظار دارند که مردمان اینجا درگیر آتش و جنگ داخلی شوند؟ آتش وقتی که درگرفت، همه را آواره می کند.
امیدوارم در این سرزمین اگر تغییری لازم است که رخ دهد از مسیر امثال تجارت فردا و از مسیر انسانهای شریف و دردمندی همچون مسعود نیلی ها و موسی غنی نژاد ها و همکاران شما رخ بدهد. و نه از میسر آنها که منتظر «درگرفتن آتش» در این کشور هستند.
عزت زیاد
۲۶ تیر ۱۴۰۲
*پی نوشت: تصاویر زحمات همکارانتان ضمیمه است.
کارگاه بررسی سیاست صنعت ساخت خودروی تجاری
برای ثبت نام در کارگاه به نشانی زیر ایمیل ارسال کنید.
ارائه نتایج یک پژوهش به همراه پرسش و پاسخ.
commercialvehiclew@gmail.com
@fazeli_mohammad
🔰 اصرار بر تکرار
🖋 نفیسه آزاد
🔻 وقتی دختر نوجوانی بودم در مدرسه، ناظم مدرسه اصرار داشت ما باید جوراب‌های سفید و کفش‌های سیاه بپوشیم و کوله‌هایمان را روی شانه راست بیندازیم، بعد همه‌مان را به صف می‌کرد، هر روز و این الگو را با سختگیری خاصی اعمال می‌کرد.
🔻 ما نمی‌فهمیدیم چرا اصرار میکند، درکی هم از مفهوم کنترل و تنبیه نداشتیم، اما یک روز کوله‌هایمان را در کلاس گذاشتیم و بی‌اینکه بفهمد مدرسه را ترک کردیم. چیزی که ما را علیرغم همهٔ اختلافات‌مان متحد کرده بود، اصرار بر تکرارِ رفتاری بود که برای ما معنی خاصی نداشت. وقتی مدرسه را ترک کردیم و شرط گذاشتیم که بازنمی‌گردیم تا این قانون به‌نظرمان مسخره ملغی شود، حتی پدر و مادرهایمان که تا آن روز ما را به تمکین و مدارا دعوت می‌کردند، از ما حمایت کردند و ما پیروز و امیدوار به مدرسه برگشتیم و ناظم همهٔ متحدان خود حتی محافظه‌کارترین‌ها را که روی کمکشان حساب باز کرده بود، از دست داد. مضاف بر اینکه اقتدارش در مدرسه به‌شدت شکسته شد؛ یعنی نه‌تنها از جوراب سفید و کفش‌های سیاه عقب نشست که ناچار بخش مهمی از مواضعش را از دست داد، درحالی‌که مدرسه به شکلی از حرمت و اقتدار او نیاز داشت.
🔺 من نه به‌عنوان شهروند و نه به‌عنوان جامعه‌شناس نمی‌توانم تحلیلی منطقی‌ای داشته باشم از بازگشت دوبارهٔ طرح شکست‌خوردهٔ «گشت ارشاد»؛ برای من تداعی جوراب‌های سفید و کفش‌های سیاه است. گشت ارشاد محصولِ اندیشه‌ای است که در سال ۸۵ تصور می‌کرد جامعه در سالهای ۷۶ تا ۸۴ آزادی‌های بی‌جایی را تجربه کرده و باید دوباره به نظم پیشین و مطلوب برگردد. این مداخلهٔ اجتماعی در زمان حیاتِ خود هیچ‌کدام از کارکردهای اصلی را برآورده نکرد، حجابِ اجباری در فضای عمومی تبدیل به مبارزه‌ای روزمره و تن‌‌به‌تن شد و دائم از مرزهای مطلوبِ سیاستگذاران دور و دورتر شد؛ نه خانواده حفظ شد، نه معیارهای عرفیِ عفت و پاکدامنی به‌نفع ذهنیتِ تبلیغ‌شده و رسمی به نسل‌های بعدی زنان منتقل شد و نه حتی نظمی ولو اندک پیاده‌سازی شد. اما لیستی نامحدود از کژکارکردها روی دستِ سیاستگذار باقی گذاشت که مهمترینِ آنها کارکردِ پلیس در جامعهٔ شهری است. پلیس در کلانشهری ۹ میلیونی از ارکان مهمِ حفظ امنیت فردی و اجتماعی است، اما آنقدر درگیرِ حجاب و مبارزه با زنان شده است که کم‌کم محافظه‌کارترین نیروهای اجتماعی را علیه خود شورانده است. تصویرِ پلیس که قاعدتاً در ذهن کودکان باید آرامش و امنیت، و در ذهن شهروندان تجسمِ آرامش و پناه باشد، آسیب دیده است. حجابِ اجباری برای همهٔ زن‌ها نه دستاورد گشت ارشاد که محصولِ همراهی اجتماعی در خانه‌ها و کوچه‌پس‌کوچه‌های شهر با این موضوع بوده است، هنجاری که یک سال گذشته نشان می‌دهد دیگر به سیاق سابق نیست. نظم هنجاریِ جدیدی در جامعه تجربه شده است که اتفاقاً برعکس بلندگوهای انذاردهنده، نه منجر به برهنه‌شدن همهٔ زن‌ها شده است (همانطور که در هیچ کشوری نشده است) و نه همه به اصطلاح شل‌حجاب‌ها را جذب خود کرده است. اجماع عقل جمعی جامعهٔ ایرانی می‌گوید این کار غیرمنطقی است، اجماع یک جامعهٔ مسلمانِ خاورمیانه‌ای با همهٔ المان‌های فرهنگی و مذهبی مرزهای خود را دوباره تعریف کرده و حتی زندگی با آن را تجربه کرده است. این بار گشت ارشاد نه‌تنها کژ‌کارکردهای پیشین را خواهد داشت که به‌عنوان طرحی شکست‌خورده، به یکی از مهمترین نهادهای جامعهٔ مدرن آسیب جدی می‌زند. اتفاقی که تبعاتِ آن به‌مراتب بدتر و سهمگین‌تر از روسری بر سر نداشتنِ بخشی از جامعه است.
🔁 پیام ما
🏌♂ رسانه ما شمایید. لطفاً به اشتراک بگذارید.
[ شبکه جامعه‌شناسی | رویدادنگار علوم انسانی | کاریابی علوم اجتماعی | انگاره ]
این کشور برای ساختن آینده‌اش، برای آینده‌ای که دنیای دیجیتال ابزار قدرت و پایداری است، به استعدادهایش و پروراندن استعدادهای بیشتر نیاز دارد. همین استعدادهایی که در اکوسیستم اقتصاد دیجیتال فعال هستند. آدم‌های این سرزمین را فراری ندهید، خانه‌های کوچک امید را ویران نکنید.
@fazeli_mohammad
🔹تحریم؛ درد مردم بدون دستاورد مهم سیاسی
مرکز مطالعات پیشرفتۀ بین‌المللی دانشگاه جان هاپکینز پروژه‌ای مطالعاتی را تحت عنوان «ایران تحت تحریم‌ها» پیش می‌برد و در این راستا اخیراً گزارشی با عنوان «درد مردم، بدون دستاورد مهم سیاسی» منتشر کرده است. گزارش را هادی کحال‌زاده؛ پژوهشگر مؤسسۀ کرون سنتر دانشگاه برندایز- آمریکا تهیه کرده است. رویکرد نظری غالب در اعمال تحریمهای بین‌المللی این است که فشارهای اقتصادی خارجی می‌تواند به فشار سیاسی داخلی به نفع تحریم‌کنندگان تبدیل شود. کحال‌زاده در این گزارش با تحلیلی از وضعیت نظام رفاهی ایران تلاش کرده که این رویکرد را نقد کند و نشان دهد که تحریم‌ها بیشتر گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه را تحت فشار قرار داده و گروه‌های درون دولت نظیر کارکنان کشوری و لشکری و نهادهای وابسته به نوعی در مقابل تأثیر تحریم‌ها تاحدی محافظت شده‌اند. در این گزارش با مروری بر پیشینۀ تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه ایران، تأثیر این تحریم‌ها را بر تغییر شاخص‌های قیمتی و سبد هزینۀ خانوارها، وضعیت بازار کار، و فقر بررسی شده است. یک وجه قابل‌اعتنای کار این است که پژوهشگر تأثیر تحریم‌ها را در سه گروه جمعیتی شاغلان بخش عمومی، شاغلان تحت پوشش سازمان تأمین اجتماعی، و شاغلان بخش غیررسمی و بیکاران به‌طورجداگانه بررسی کرده است. برخی یافته‌های گزارش را در ادامه می‌خوانید:
🔸در فاصلۀ ۲۰۱۴-۲۰۱۱ درحالی‌که ۶ درصد شاغلان بخش عمومی زیر خط فقر بوده‌اند و در کل این دوره این عدد ثابت بوده، اما جمعیت زیر خط فقر شاغلان بخش غیررسمی از حدود ۲۶ درصد در سال ۲۰۱۱ به حدود ۳۱ درصد در سال ۲۰۱۴ رسیده است.
🔸در فاصلۀ ۲۰۲۰-۲۰۱۷ (دورۀ ترامپ) جمعیت زیر خط فقر شاغلان بخش عمومی از ۶ درصد به حدود ۱۰ درصد رسیده، و برای شاغلان بخش غیررسمی از حدود ۳۲ درصد به ۴۰ درصد رسیده است.
🔸در فاصلۀ ۲۰۲۰-۲۰۱۰ حدود ۷۰ درصد شاغلان بخش عمومی در طبقۀ متوسط قرار داشته‌اند یعنی هزینۀ این خانوارها بین ۱.۵ تا ۵ برابر خط فقر بوده است. در بین شاغلان بخش غیررسمی حدود ۳۹ درصد در طبقۀ متوسط قرار داشته‌اند.
🔸نظام رفاهی ایران بیش از آنکه نیازمحور باشد، امتیازمحور است و شاغلان بخش عمومی از محل منابع عمومی از حمایت‌های رفاهی بیشتری نظیر بیمۀ تکمیلی درمان و بعضاً درمانگاه‌های اختصاصی، خانه‌های سازمانی، دسترسی به وام، تعاونی‌های مصرف، بن‌های خرید، تخفیف‌های دوره‌ای، و ... برخوردارند، و از این منظر نظام رفاهی در حمایت از گروه‌های آسیب‌پذیر ناتوان است.
لینک دسترسی به متن کامل گزارش
@omidi_reza
🔴رفع شکاف قدرت و مسئولیت در سطح کلان
🔺گفتگو با هم‌میهن ۱ مرداد ۱۴۰۲
✍️عباس عبدی
🔹یکی از موضوعاتی که در ادوار گذشته از سوی رؤسای‌‌جمهور سابق به‌ویژه سیدمحمد خاتمی و حسن روحانی به‌عنوان یک معضل در روند کار دولت مطرح می‌شد، بحث شکاف اختیارات، امکانات و مسئولیت بود و می‌گفتند که در برخی مسائل اختیارات آنها کافی نیست. این مسئله به نظر میرسید با یکدستسازی حل شود اما باز هم دیده می‌شود که حتی با یکدستسازی هم معضل مسئولیتپذیری ادامه دارد. علت عدم مسئولیتپذیری به‌رغم یکدستسازی کامل را چه می‌دانید؟
🔘شکاف قدرت و مسئولیت یکی از زیانبارترین شکافهایی است که در ساختار سیاسی ایران وجود دارد و پیش از انقلاب هم وجود داشته است، یعنی افرادی قدرت دارند که مسئولیت ندارند و طبعاً پاسخگو نیستند. افرادی هم که باید پاسخگو باشند که قدرت ندارند؛ نمونهاش هم همین موضوع فیلترینگ است که وزیر ارتباطات که باید پاسخگو باشد، می‌گوید دست ما نیست، هیچ‌وقت هم مشخص نمیشود دست چه کسی است که قدرت دارد چنین کاری را انجام دهد و البته پاسخگو هم نیست.
🔘این یک نمونه خیلی کوچکی از ماجرا است. قبلا چون این شکاف در ساخت قدرت بین حکومت و دولت میافتاد، مسئولیت به حساب دولتیها گذاشته می‌شد. الان این شکاف در سطح خُرد همچنان وجود دارد اما در سطح کلان برداشته شده است، یعنی اینکه در سطح خرد مثل همین موردی که از فیلترینگ مثال زدم، این شکاف برداشته نشده است، یک کسی فیلتر میکند اما یکی دیگر باید جواب جامعه را بدهد که اولی قدرت دارد اما مسئولیت با دومی است.
🔘اما در سطح کلان این شکاف برداشته شده است، یعنی دیگر مهم نیست چه کسی در سطح خرد ماجرا مسئول است، کلیت ساختار یکدست شده است و پاسخگوی مسائل است، چیزی که در گذشته و در زمان خاتمی و روحانی وجود نداشت و در واقع ممکن بود که ساختار را دو قسمت کنند و مسئولیت را از روی دوش بخش حاکم بردارند و روی دوش بخش دولت بیندازند.
🔘الان دیگر نمی‌توان این کار را انجام داد و شکاف قدرت و مسئولیت در سطح کلان برداشته شده و تمام مسئولیت متوجه تمام قدرت است و تجزیهپذیر نیست و خودشان هم چنین ادعایی نمیتوانند داشته باشند ولی در سطح خرد کماکان وجود دارد که این به خاطر منافعی است که عده‌ای میبرند و حاضر نیستند این شکاف را از بین ببرند.
🔹وقتی هم که مسئولیت موضوع و یا تصمیمی را مانند فیلترینگ بر عهده می‌گیرند، اینطور میگویند که این موضوع درخواست مردم بوده است، درحالی‌که پیگیری این مسائل از سوی اقلیت مطرح می‌شود و اکثریت خلاف آن را می‌خواهند. چرا تن دادن به خواستههای اقلیت جایگاه مهمتری از درخواستهای اکثریت دارد؟
🔘علت این است که اساساً آنها اکثریت را به رسمیت نمیشناسند، آنها درست میگویند که این خواسته مردم است ولی منظورشان از مردم یک اقلیت محدود هستند و بقیه را اصلاً مردم و ذیحق حساب نمی‌کنند. تعریفی که از قدرت و مشروعیت قدرت برای خودشان دارند بهگونهای است که اقلیتی را مردم می‌دانند و بقیه را جزئی از شهروندان و مردم محسوب نمی‌کنند.
🔹پیامدهای موضوع فرار از مسئولیتپذیری و همچنین عمل به درخواستهای اقلیت و نادیده گرفتن اکثریت را روی آرایش سیاسی و تحولات آینده کشور چگونه ارزیابی میکنید؟
🔘همانطور که گفتم در سطح خرد این قضیه وجود دارد و در سطح کلان دیگر چنین چیزی وجود ندارد. همه مسئولیت متوجه کلیت ساختار قدرت در ایران است. بنابراین هیچ گریزی از پذیرش مسئولیت وضع موجود ندارند.
🔘در آرایش سیاسی هم تمام این مسئولیتها متوجه ساختار می‌شود. اگر خوب انجام دهند در آرایش سیاسی به سود آنان است، اگر هم بد انجام دهند (همچنان که در این دو سال انجام دادند و در ادامه هم طبعاً همینطور خواهد شد) بنابراین در آرایش سیاسی به زیان آنهاست.
جامعه‌شناسی برای همه (دوره دوم)
کلاس‌های چهارشنبه‌ها ساعت ۱۸ تا ۲۰ تاکنون ۳ جلسه برگزار شده است و از آنجا که تقاضا برای ثبت نام و تکرار دوره وجود داشت، دوره دوم از ۱۲ مرداد در ۱۰ جلسه، روزهای پنجشنبه از ساعت ۱۶ تا ۱۸ برگزار می‌شود.
ثبت نام از طریق شماره واتساپ
۰۹۹۴۴۹۲۱۲۶۷
#دغدغه_ایران #محمد_فاضلی #جامعه_شناسی_برای_همه
@fazeli_mohammad
استقبال از تحول
سرمقاله هم‌میهن
چهارم مرداد ۱۴۰۲
♦️حدود سه دهه است که با رؤسایی در قوه قضائیه مواجه بودیم که کمتر از حد انتظار با ادبیاتی حقوقی و بی‌خطا یا حداقل کم‌خطا سخن می‌گفتند، بعضاً خطاهای فاحش حقوقی هم داشتند. ولی آقای اژه‌ای این تفاوت را با دیگران دارد که برحسب تجربه ۴۴ساله خود در همه سطوح قضایی، اگرچه محتاطانه سخن می‌گوید ولی اغلب این سخنان حقوقی و قضایی است و در امور سیاسی کمتر ورود میکند و آن بخشی هم که نظرات حقوقی و قضایی می‌دهد، مطابق ضوابط حقوقی است و مواردی هم که در قوه عمل می‌کنند، کم‌وبیش در مسیر بهبود است، هرچند بنا به مسائل جاری ممکن است تا رسیدن به وضع مطلوب راه طولانی در پیش باشد.
♦️احکامی که اخیراً از سوی شعب دیوان عالی کشور صادر شده که ایرادهای اساسی به برخی از احکام صادره از سوی شعب بدوی گرفته‌اند و نیز حکم دیوان عدالت اداری که ملاحظات سیاسی را در حکم معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان امور اداری و استخدامی دخالت نداد و یا اقدام اخیر رئیس قوه در اخذ مشورت از قضات دیوان عالی کشور برای انتخاب دادستان کل و رئیس دیوان عالی کشور انجام شده است، جملگی حکایت از آن دارد که کوشش این دستگاه معطوف به تقویت ادبیات حقوقی و ارتقای جایگاه قانونی در مناسبات قضایی است.
♦️همچنین دستورالعمل این قوه در خصوص نظارت قضایی و رؤسای دادگستری‌ها بر عملکرد کارشناسان پرونده‌ها و ضابطان دادگستری و نیز اظهارات رئیس قوه و معاون ایشان در نقد مجازات‌های تکمیلی صادره از یکی از شعب برای متهمین به عدم رعایت حجاب شرعی نیز مؤید این رویکرد است.
♦️پرسشی که باقی مانده، این است که چرا برخی از آقایان قضات رعایت فلسفه مجازات را نمی‌کنند؛ چنانچه گویی سوگیری پیشینی درباره محکوم و احکام صادره دارند؟ این شدت احکام برای جرمی که در همین قانون در حداقل شدت جرایم تعیین شده است به‌جای آنکه ایجاد همدلی کند، نفرت و خشم مردم و محکوم را بر می‌انگیزد.
♦️البته این مسئله در کنار احکام متعادل و پذیرفتنی که برخی قضات و شعب دیگر صادر کرده‌اند، باید نگریسته شود و اینکه اگرچه احکام تعزیری کف و سقفی دارد ولی نباید چنان متفاوت و حتی متضاد صادر شود که تبعیض را به ذهن متبادر کند یا شناور بودن مفاد قوانین را برساند.
♦️از همه مهمتر باید توجه کرد که هر حکم محکومیتی باید با نوعی پذیرش اجتماعی همراه باشد و محکوم نیز به نحوی سرشکسته شود و از جانب مردم طرد نسبی شود و اگر نتایج احکام صادره متفاوت از این باشد، نشان می‌دهد که ارزش‌های جامعه تغییر کرده است.
♦️اکنون که برای انتصاب رئیس دیوان عالی و دادستان کل کشور از قضات دیوان مشورت گرفته شده است، پیشنهاد می‌شود که درباره برخی از قوانین پرسروصدای روز و از جمله حجاب و نوع پوشش نیز از آنان و حقوقدانان و وکلا نیز استمزاج شود زیرا در هر حال قانون باید به نحوی باشد که با وجدان غالب قضات هماهنگ باشد.
♦️در هر صورت از وزیدن نسیم‌های حقوقی مناسب باید استقبال کرد و امیدوار بود که با اجرای کامل سند تحول قوه قضائیه و اجرای بدون کم و کاست قانون و همسو شدن قانون با خواست عموم، به سوی وضعیتی بهتر از این گام برداریم.
https://b2n.ir/x89301
@hammihanonline
یک گزارش جامع و تفصیلی، از دکتر «هادی کحال زاده»، از دانشکده حطالعات پیشرفته بین المللی دانشگاه جانز هاپکینز در آمریکا، درباره اثرات انسانی تحریمهای بین المللی ضدایرانی:
«ایران تحت تحریم: درد انسانی، بدون دستاورد جدی سیاسی، مروری بر سیستم رفاهی ایران و تحریمهای اقتصادی»
static1.squarespace.com/static/5f0f5b1…
اپیزود هشتادونهم پادکست دغدغه ایران
(نسخه mp3)
خشونت و نظم‌های اجتماعی – بخش اول
حکومت‌ها به چند دسته تقسیم می‌شوند؟ بهترین چارچوب برای تقسیم‌بندی حکومت‌ها و اثری که بر توسعه اقتصادی باقی می‌گذارند چیست؟ نورث، والیس و وینگاست در کتاب «خشونت و نظم‌های اجتماعی» جوامع را بر اساس «نظریه نظم اجتماعی» به دو دسته «نظم دسترسی محدود» و «نظم دسترسی باز» تقسیم کرده و سیر حرکت از نظم دسترسی محدود (حکومت‌های طبیعی) به نظم دسترسی باز را تشریح می‌کنند. نویسندگان کتاب، نظریه‌ای برای فهم تاریخ بشر بسط داده‌اند که کیفیت «مهار خشونت و اِعمال زور» را به سطح توسعه‌یافتگی ربط می‌دهد و از این جهت نظریه‌ای درباره رابطه توسعه سیاسی و اقتصادی هم هست.
حمایت از پادکست
شناسه پیپال
Mfpaypal97@gmail.com
خرید کتاب «خشونت و نظم‌های اجتماعی»
ده درصد تخفیف با کد diran10
موسیقی آغازین
قطعه سلام، اثر استاد حسن کسائی
Email: dirancast@gmail.com
گوینده: محمد فاضلی
امور فنی و صوت: مرتضی مشیری‌خواه
گرافیک: حامد ملیانی و کریم شاهین
تاریخ انتشار
مرداد هزار و چهارصد و دو
@dirancast_official
کارگاه بررسی سیاست صنعت ساخت خودروی تجاری
برای ثبت نام در کارگاه به نشانی زیر ایمیل ارسال کنید.
ارائه نتایج یک پژوهش به همراه پرسش و پاسخ.
commercialvehiclew@gmail.com
@fazeli_mohammad
🔴 تاوان مستقل بودن
در یک هفته گذشته هجمه هماهنگ بسیار سنگینی از طرف رسانه‌های اقتصادی حکومتی وابسته به دولت به طرف من شده است که هدفش کاملا مشخص است : خاموش کردن هر صدای مستقل و متفاوت و احتمالا فراری دادن امثال من از این مملکت.
اما دوستان که مسئولیت گرانی و افزایش قیمت ارز را به یک کارشناس اقتصادی مستقل که سرش در آخور هیچ رانت داخلی و خارجی نیست نسبت داده‌اند، خوب است به جای توهین و افترا دقیقا پاسخ بدهند که:
✔️مسئولیت میانگین دو درصد رشد اقتصادی ایران در ۴۰ گذشته با کیست؟
✔️مسئولیت میانگین صفر درصد رشد اقتصادی ایران در دهه نود با کیست؟
✔️مسئولیت میانگین ۲۵ درصد تورم در ۴۰ سال گذشته با کیست؟
✔️ مسئولیت ۶ سال متوالی تورم بالاتر از ۳۵ درصد در سالهای اخیر با کیست؟
✔️مسئولیت دو دوره سنگین بیماری رکود‌تورمی در دهه نود که دومی همچنان ادامه دارد با کیست؟
✔️مسئولیت ۳۶۱۶ تحریم اعمال شده بر روی ایران با کیست؟
✔️مسئولیت قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF با کیست؟
✔️مسئولیت اینکه ریال بی ارزش‌ترین پول در جهان شناخته شده است با کیست؟
✔️ مسئولیت میانگین ۳۰ درصد رشد سالانه نقدینگی در ۴۰ سال گذشته با کیست؟
✔️مسئولیت ۱۳ برابر شدن قیمت دلار در ۵ سال اخیر با کیست؟
✔️مسئولیت اینکه به گفته عضو مجمع تشخیص، ۲۱ میلیون نفر از مردم ایران هیچ کدام از امکانات زیستی اولیه را ندارند با کیست؟
✔️مسئولیت اینکه بنا بر گفته مجلس، ۶۰ میلیون نفر از مردم ایران برای گذران زندگی نیاز به دریافت یارانه دارند با کیست؟
✔️مسئولیت اینکه دومین دارنده ذخایر گاز جهان در زمستان کمبود گاز و در تابستان کمبود برق دارد با کیست؟
✔️مسئولیت اینکه برای پنج سال پیاپی نرخ تشکیل سرمایه در کشور منفی است و کشور رسما مستهلک شده است با کیست؟
✔️مسئولیت اینکه بر اساس گزارش موسسه هریتیج، ایران در زمینه آزادی اقتصادی جایگاه آخر در بین همه کشورهای خاورمیانه و شمال آفریقا را دارد با کیست؟
از این سوالات زیاد است اما هیچ پاسخی برایش نیست. من همچنان فکر می‌کنم راه اصلاح اقتصاد این مملکت از آگاهی می‌گذرد و گام اول آگاهی مواجه با واقعیت هر چند تلخ است و این اسمش سیاه‌نمایی نیست.
اما دوستان اگر اصرار داشته باشند که این صدای مستقل و اندک هم که در مقابل همه رسانه های حکومتی و دولتی آنها چیزی نیست، خاموش شود، من هم می‌توانم به جای دلسوزی، مملکت را رها کرده و فقط به فکر منافع خودم باشم.
@siamak_ghassemi
ایران به روایت محسن رنانی
(گونه‌های ایران و عمق استراتژیک)
✅ مجموعهٔ ايران پایدار، روز چهارشنبه ۲۴ خردادماه در یکی دیگر از برنامه‌های گفتگومحور مِهستان، میزبان #محسن_رنانی، از اقتصاددانان برجستهٔ ایرانی بود تا شنوندهٔ روایت او از ایران باشیم.
در این بخش از برنامه، رنانی ضمن تعریف #عمق_استراتژیک_ایران و نقد سیاست‌های نظام سیاسی در این زمینه، ایران را به سه گونهٔ #ایران_اصلی، #ایران_فرهنگی و #ایران_زبانی تقسیم میکند.
نسخهٔ کامل این برنامه، ۹ اَمرداد منتشر خواهد شد.
رؤیای ملّی محسن رنانی
لیست برنامه‌های گفتگومحور مهستان
#ایران_پایدار
#ایران #ایران_شناسی #ایران_بزرگ_فرهنگی
#روایت_ایران
#مهستان
#محسن_رنانی
#عمق_استراتژیک #ایران_اصلی #ایران_فرهنگی #ایران_زبانی
⭕️ ایرانِ پایدار، بستری برای ایران‌شناسی و ایران‌شناسی، بنیانی برای پایداری ایران.
/channel/iranepaydar_official
🔺دورخیز آمریکا برای حذف ایران از بازار عراق!
✅هر چند تجارت ۱۱ میلیاردی ایران با عراق در مقایسه با تجارت ۱۶ میلیاردی امارات و ۵۳ میلیاردی چین با این کشور فاصله دارد، اما قابل توجه و بغداد از شرکای تجاری مهم تهران است. با این حال، ادامه چالش‌های کنونی می‌تواند افق این تجارت را تیره و تار کند و به آن آسیب جدی بزند و در مقابل عرصه عراق عملا در اختیار بازیگران دیگری چون ترکیه، امارات، عربستان در سایه دور خیز آنها برای تقویت تجارت و سرمایه‌گذاری در عراق قرار گیرد.
✅یک روی خبر دیروز وال استریت ژورنال آمریکا مبنی بر تحریم 14 بانک عراقی به دلیل معامله دلار با تهران جلوگیری از انتقال ارز به ایران است، اما روی دیگر آن دورخیز آمریکا برای حذف ایران از بازار عراق است؛ هدفی که تداوم مشکلات ناشی از پرداخت بهای برق و گاز صادراتی به عراق به علت تحریمهای آمریکا و آزادی قطره چکانی این اموال به دستور واشنگتن به تحقق آن کمک میکند.
✅هر چند سیستم بانکی در عراق چندان قوی نیست، اما تحریم بانک‌های عراقی نه تنها، بغداد را بیشتر در تجارت با ایران از بیم تشدید این تحریم‌ها در آینده دست به عصا خواهد کرد، بلکه احتمالا دیگر کشورهای همسایه را نیز که در سالهای اخیر به نوعی سطح تبادل کالا میان آنها و ایران افزایش یافته، در توسعه تجارت یا تهران بیشتر دچار تردید کند. در کنار آن نیز همین که هر از چند گاهی مشکلات بغداد در پرداخت بدهی‌های به ایران به علت تحریم‌ها و دستورات قطره چکانی آمریکا با میانجیگری این و آن برجسته می‌شود، خود به خود بازدارندگی تحریم‌ها در ذهن تصمیم‌گیران دیگر کشورها تقویت می‌شود.
✅بغداد برای حل بحران برق و مشکلات ناشی از واردات برق از ایران پروژه‌های مختلفی را از جمله اتصال به شبکه برقی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، شبکه عربستان، اردن و مصر در دستور کار دارد و می‌خواهد از این طریق حدود 4 هزار مگاوات برق را تا حدود دو سال آینده برای نیازهای ضروری تامین کند. در حال حاضر هم سالیانه 4 هزار مگاوات برق از ایران وارد میکند؛ اما نیروگاه‌های برق آن با ظرفیت تولید 20 هزار مگاوات بیشتر متکی به گاز وارداتی از ایران است. فعلا عراق نمی‌تواند بی‌نیاز از برق و گاز ایران شود اما با طرح‌هایی که در دستور کار دارد، می‌خواهد تدریجا از اتکای به آن بکاهد.
✅در حال حاضر دولت عراق به 15 هزار مگاوات برای تامین برق 24 ساعته خود نیاز دارد. در کنار تلاش برای اتصال به برق کشورهای دیگر، اخیرا هم طی قراردادی ده میلیارد دلاری با توتال درصدد تولید 1000 مگاوات انرژی خورشیدی و همچنین تامین گاز مورد نیاز خود برای نیروگاه‌های برق است که بیشتر آن از ایران وارد می‌شود. گفته می‌شود تا 2030 احتمالا در تامین گاز برای این نیروگاه‌ها به خودکفایی برسد. همچنین با شرکت زیمنس انرژی آلمان در سال جاری میلادی قراردادی برای نوسازی نیروگاه‌های برق و تولید 5 هزار مگاوات برق بسته است.
✅بر خلاف برخی که نفوذ و تاثیرگذاری آمریکا در عراق را به وجود نظامی ربط می‌دهند، اما این نفوذ نه صرفا سخت افزاری به خاطر وجود حدود سه هزار نظامی آمریکایی بلکه بیشتر معطوف به اهرم‌های نرمی چون اقتصاد است. جدا از الزامات هژمونی اقتصادی آمریکا که کشورها را مجبور به همراهی با تحریم‌ها میکند، امروزه شریان اقتصادی عراق عملا در اختیار آمریکاست که از سال 2003 در نتیجه توافقاتی به بهانه محفوظ ماندن اموال عراق از شکایت کشورهای متضرر از سیاست‌های صدام، درآمدهای نفتی عراق به حسابی در فدرال رزرو آمریکا واریز می‌شود و با وجود منتفی شدن علت پیشگفته با پرداخت کل غرامت جنگی 52 میلیارد دلاری به کویت و اعلام نبود شکایت از کشور دیگری برای دریافت غرامت، هنوز هم درآمدهای نفتی عراق به همان حساب در بانک مرکزی آمریکا واریز می‌شود و با وجود انتقال مدیریت و نظارت بر این اموال به بانک مرکزی عراق در چارچوب توافقنامه سال 2008، ولی آمریکا همچنان بر این اموال که به حدود 115 ملیارد دلار رسیده است، نظارت دارد و عراق نمی‌تواند حتی یک دلار از آن را بدون موافقت بانک مرکزی آمریکا برداشت کند.
✅برداشت از این حساب هم مکانیسم خاص خود را دارد که ابتدا بانک مرکزی عراق باید طی درخواستی دلیل و محل هزینه اموال را توضیح دهد و بررسی این درخواست نیز حدود 20 روز طول می‌کشد و دلار از طریق هواپیما با محاسبه هزینه انتقال و بیمه به بغداد منتقل می‌شود.
در کنار آن هم عراق در دو سال اخیر سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار آمریکا را دو برابر کرده و به 40 میلیارد دلار رسانده است.
✅بنا به شرحی که رفت اساسا فرمان تجارت خارجی عراق دست آمریکاست و اگر دز فشارهایش بر بغداد را برای محدود کردن تجارت با ایران بالا ببرد که تحریمهای بانکی اخیر پس از اتصال عراق به نظام مالی "سوئیفت" نشانی از آن است، عراق عملا توان مخالفت ندارد.
#صابر_گل_عنبری
@Sgolanbari
🔸مرحوم دکتر قانعی‌راد برای جامعه کتاب‌خوان به ویژه آنهایی که رشته تحصیلی و حوزه علاقمندی‌شان « جامعه‌شناسی» است، چهره‌ای شناخته شده با کارنامه‌ای درخشان است .
مقالات این کتاب آنچنانکه در متن نیز آمده است، بر مبنای دوره‌ها و ازمنه تاریخی از قرون اولیه‌ی اسلام، دوره‌ی میانه، عصر مشروط و پهلوی تا عصر انقلاب و پسا انقلابی و عصر گسترش ارتباطات مجازی و بر آمدن سلبریتی ها به عنوان مدعیان روشنفکری تنظیم شده است.
این مقالات که طی نزدیک به دو دهه نگارش یافته است می تواند به علاقه‌مندان مباحث تفکر و روشنفکری در درک جامعه شناختی تحول اندیشه‌ی روشنگری و احتمالات آینده‌ی تفکر در ایران کمک کند.
به باور نویسنده، امروزه اگر روشنفکران ما توانسته باشند از رادیکالیسم، آرمانگرایی و دوگانه اندیشی و اندیشه‌های مبتنی بر کین توزی فاصله بگیرند و با مفهوم گفت وگو و جامعی مدنی ارتباط برقرار کنند. تحولی اجتماعی رخ داده است.
🔸این کتاب هدیه فرزند برومند دکتر قانعی‌راد جناب آقای دکتر عزیز قانعی‌راد است که با حضور در دوره « از تعالی تا ترقی در اندیشه ایرانی» افتخار دادند و در پایان جلسه ششم با معرفی متواضعانه خود، بنده را با این هدیه ارزشمند، شادمان کردند.
#معرفی_کتاب
نشر آگاه
@sahandiranmehr
💢 فراخوان مقاله
ششمین همایش دوسالانۀ
«پژوهش اجتماعی فرهنگی در جامعۀ ایران»
۲۸ بهمن تا ۳ اسفند ۱۴۰۲ – تهران
بازاندیشی در علوم اجتماعی ایرانی
(علوم اجتماعی ایران در کشاکش زمینه‌مندی و زمینه‌زدودگی)
محور ویژه:
زنانگی و تحول اجتماعی-فرهنگی در ایران امروز
محورهای عمومی
▫️مهمترین دستاوردهای علوم اجتماعی دربارۀ جامعۀ ایران و تحولات‌اش در دو سال اخیر
▫️سهم علوم اجتماعی در تغییر اجتماعی
▫️فرودستان در آیینۀ علوم اجتماعی ایران
▫️نسبت علوم اجتماعی با نهادهای اجتماعی ایران
▫️امکان زمینه‌مندی علوم اجتماعی در چهارچوب ساختار علم درایران امروز
▫️نظریه‌ها، مفاهیم و روش در علوم اجتماعی امروز ایران
▫️تحلیل جامعۀ ایران در بستر مناسبات جهانی
▫️تحولات علوم اجتماعی در نسبت با تحولات اجتماعی در ایران
▫️نسبت علوم اجتماعی رسمی با علوم اجتماعی بدیل
▫️نقد محوربندی حاضر
زیرمحورهای محور ویژه
▫️تحولات اجتماعی و جنبش‌های اجتماعی زنان
▫️زنان، کنش‌گری سیاسی، و سویه زنانه جنبش اجتماعی ۱۴۰۱ (زن، زندگی، آزادی)
▫️تحول زنانگی و مناسبات جنسیتی در ایران معاصر
▫️مشارکت زنان در فرایند تولید دانش: زنان و روال استاندارد نظریه‌پردازی، معرفت‌شناسی و روش‌شناسی در دانش
▫️علوم اجتماعی مرکزگرا، زنانِ اقلیت و حاشیه‌نشین، و مسألۀ بازنمایی
▫️دانش، فناوری و کنترل اجتماعی زنان
▫️تاملی انتقادی بر مطالعات جنسیت در ایران
زنان، بی‌ثباتی (Précarité) و چرخه‌های طرد و حذف
▫️تجارب زیسته زنان در تقاطع فقر، نابرابری و تبعیض
▫️حوزه عمومی، بدن زن و مسأله حجاب
▫️مادری، فرزند آوری و سیاست‌های جمعیتی و کنترل بدن
تاریخ‌های مهم
▫️مهلت دریافت پروپوزال پنل‌ها: ۳۰ مرداد
▫️مهلت دریافت چکیده مقالات: ۳۰ آبان
▫️مهلت اعلام نتایج داوری: ۳۰ دی
▫️برگزاری همایش: شنبه ۲۸ بهمن تا پنجشنبه ۳ اسفند ۱۴۰۲
▫️مهلت دریافت اصل مقالات: ۳۰ فروردین ۱۴۰۳
صفحه همایش در سایت انجمن
@iran_sociology
#انجمن_جامعه_شناسی_ایران
www.isa.org.ir