سالِکیه

04 марта 2025 19:25

✅آموزش استفاده از هوش مصنوعی
کوپایلت مایکروسافت در حین مطالعه درسی و مقاله خوانی به صورت کاملا رایگان

سالِکیه

25 февраля 2025 17:21

چند وقت پیش یکی از زبان‌آموزها که خسته شده بود، سر کلاس گفت "اصلاً کاش فارسی زبان بین‌الملل بود که انقدر اذیت نمی‌شدیم". گفتم اتفاقاً یه زمانی بوده! زمان‌های امپراتوری‌های بزرگی مثل سلجوقیان و صفویان، زبون فارسی زبان بین‌الملل در آسیا بوده یا به اصطلاح لینگوئا فرانکا (زبان میانجی). زمان‌هایی بوده که زبان رسمی یا اداری کشورهای گرجستان، ارمنستان، داغستان، پاکستان، هندوستان، قزاقستان، قرقیزستان، ترکمنستان، ازبکستان، بنگلادش، ترکیه، عراق سوریه و... فارسی بوده! برای همین اگه کسی می‌خواست زبانی یاد بگیره که بتونه با کشورهای آسیایی ارتباط برقرار کنه، بیش‌تر از همه می‌صرفیده فارسی یاد بگیره چون گویشورهاش بیش‌تر و پراکنده‌تر بودن. اوج این قضیه در قرن ۱۶ بود که شبه قاره‌ی هند توسط گورکانیان (مغول‌های فارسی‌زبان) بهش حکومت می‌شد و ایران و قفقاز و ماوراءالنهر توسط صفویان (پرچمداران احیای زبان و فرهنگ ایرانی). علاوه بر این‌ها، در قرن ۱۵ و اوایل قرن ۱۶ حتی عثمانیان هم زبان اداری رسمیشون فارسی بوده! یعنی زبان اداری کشوری که به ترکیه و عراق و سوریه و... امروزی حکومت می‌کرده، فارسی بوده!
حالا چی شد که این قدرتمندی زبان فارسی رو به زوال رفت؟
۱- سرزمین‌های زیادی توسط روسیه از ایران جدا شدن مثل قفقاز و ماوراءالنهر، برای همین زبان اداریشون تغییر کرد به روسی. بعد هم که مستقل شدن، زبان محلی خودشون تبدیل شد به زبان رسمی.
۲- گورکانیان (خاندان فارسی‌زبان حاکم بر هند) قدرتشون رو در هند از دست دادن و انگلیسی‌ها شروع کردن به تازوندن. بعد از خلاص شدن از شر انگلیسی‌ها، همون اتفاق گزینه‌ی قبلی براشون رخ داد (زبان‌های محلی رسمیت پیدا کردن).
این دو دلیل باعث شدن که گستره‌ی تکلم زبان فارسی هی کوچک و کوچک‌تر بشه تا کم‌کم محدود بشه به ایران و افغانستان و تاجیکستان و ازبکستان امروزی.

سالِکیه

20 февраля 2025 12:00

ببخشید بابت تاخیر در پاسخگویی پیام‌ها
یکم سرما خوردم و هوشیاری کافی ندارم
در اسرع وقت که سرحال‌تر بشم پاسخ می‌دم.

سالِکیه

17 февраля 2025 10:00

🎬زبان چگونه روش فکر کردن ما را شکل می‌دهد؟

🔹از مجموعه سخنرانی‌های TED

🎤سخنران: لرا برودیتسکی (استاد علوم شناختی دانشگاه کالیفرنیا، سن دیگو)

⏳زمان: ۱۵ دقیقه

📆تاریخ ارائه: نوامبر ۲۰۱۷

سالِکیه

15 февраля 2025 19:40

تاثیرات زبان فرانسوی بر انگلیسی

یکی دیگه از دلایلی که باعث ورود کلمات فرانسوی به انگلیسی شد، حکومت فرانسوی‌ها به انگلستان بود. اواسط قرن ۱۱ نورمن‌ها (نوادگان وایکینگ‌های مستقر شده در فرانسه) حمله می‌کنن به انگلستان و فتحش می‌کنن و نزدیک به ۱ قرن بهش حکومت می‌کنن. زبون این نورمن‌ها، یه فرم از زبان فرانسوی بود که همون رو به عنوان زبان اداری انگلستان ازش استفاده می‌کنن و اسمش رو می‌ذارن زبون آنگلونورمن. اون موقع زبون مردم عامی انگلستان همون انگلیسی کهن بود ولی زبان دیوانی و اداری، همون زبون آنگلونورمن شده بود که می‌شه گفت رسماً یه گونه از فرانسوی بوده. این باعث می‌شه واژه‌های خیلی زیادی از فرانسوی وارد انگلیسی بشن چون زبان رسمی، همیشه روی زبان عوام هم تاثیر زیادی می‌ذاره، همون‌طور که واژه‌های فارسی زیادی وارد زبان هندی شدن چون چند قرن زبان دیوانی هندوستان، فارسی بود!

این یه قرن که می‌گذره، اواسط قرن ۱۲ یه خاندان دیگه به نام خاندان پلانتاژنه به قدرت می‌رسن که این خانواده هم از قضا اصالتاً فرانسوی بودن و فرهنگ و زبان فرانسوی داشتن. این خاندان هم تقریباً ۳ قرن به انگلستان حکومت می‌کنن و بازم کلمات زیادی از فرانسوی وارد انگلیسی می‌شن که هنوز که هنوزه توی انگلیسی جا خشک کردن.

توی این ۴ قرن حکومت فرانسوی‌ها به انگلستان، فرانسوی حکم زبان نخبه‌ها و فرهیخته‌ها رو داشته چون زبان دیوانی بوده و عمدتاً کسایی بلدش بودن که سواد داشتن و تحصیل‌کرده بودن. برای همین واژه‌هایی که ریشه‌ی فرانسوی دارن، به قولی باکلاس‌تر از واژه‌های اصیل انگلیسی محسوب می‌شدن و مثلاً واسه بحث‌های محاوره و عامیانه، واژه‌های انگلیسی به کار می‌رفتن و برای مباحث رسمی یا اداری یا علمی، از معادل‌های فرانسوی استفاده می‌شد! حتی همین الان هم نمونه‌های زیادی از این دوگانگی‌ها هنوز توی انگلیسی وجود دارن. مثلاً توی کانتکست عامیانه وقتی می‌خوان بگن "کشاورزی"، می‌گن "Farming" (که ریشه‌ی انگلیسی داره). ولی اگه بحث رسمی باشه یا فرضاً مقاله‌ای چیزی باشه می‌گن "Agriculture" که دقیقاً همون معنی رو داره ولی از فرانسوی میاد! درست مثل ما که وقتی می‌خوایم رسمی و لفظ قلم حرف بزنیم، واژه‌های فارسی رو کنار می‌ذاریم و از واژه‌های عجیب عریب عربی استفاده می‌کنیم!

یه نمونه‌ی دیگه از این دوگانگی‌های واژگانی، توی آشپزی بوجود میاد چون انگار فرانسوی‌ها توی آشپزی بهتر بودن. الان توی انگلیسی به خوک می‌گن Pig که یه واژه‌ی انگلیسیه. ولی وقتی بحث آشپزی می‌شه به گوشت خوک نمی‌گن Pig، می‌گن Pork که از فرانسوی اومده!

سالِکیه

14 февраля 2025 18:39

از هفته‌ی آینده‌ی قراره کلاس‌های زبان جدیدم با بچه‌های A1 و A2 شروع بشن. سطح A1 یعنی کسایی که باید تقریباً/کلاً از صفر انگلیسی رو شروع کنن. کتابی که قراره تدریس کنم Headway هست که برای کسایی که می‌خوان از صفر شروع کنن هم مناسبه. ولی تصمیم گرفتم فقط نصف زمان کلاس به کتاب اختصاص داشته باشه و نصف دیگه گفتگو و فعالیت و موسیقی و فعالیت‌های مشابه باشه. چون یادمه خودم انگلیسی رو این‌جوری یاد گرفتم.

من هیچ‌وقت آدم درسخونی نبودم و کلاً از کتاب و کلاس فراری بودم. چیزی که من رو جذب انگلیسی کرد، جذابیت و سرگرم‌کنندگیش بود و اون ارتباط جدیدی که می‌تونستم با موسیقی و سینما و دنیا برقرار کنم. فکر کنم کل مقطع راهنمایی و حتی بخشی از دبیرستانم فقط با آهنگ‌های انگلیسی پاپ و راک گذشت که باعث می‌شدن ارتباطم با انگلیسی، صرفاً یه چیز رسمی و از سر اجبار نباشه، بلکه با کانتکست فرهنگی-هنری اون زبان هم ارتباط برقرار کنم.

وقتی زبان‌آموز یه آهنگ انگلیسی رو گوش می‌ده و می‌بینه یسری بخش‌هاش رو متوجه می‌شه (بدون نیاز به ترجمه) نه‌تنها باعث می‌شه لذت بیش‌تری از آهنگه ببره و ارتباط عمیق‌تری باهاش برقرار کنه، بلکه باعث می‌شه ببینه که زبان خوندنش داره یه ثمری می‌ده و نمودهای واقعیش رو توی زندگی روزمرش می‌بینه. این مثل یه پاداش برای زبان‌آموز می‌مونه که تحریکش می‌کنه برای بیش‌تر خوندن و بیش‌تر یاد گرفتن، چون این‌جوری مزایای یادگیری زبان بیش‌تر به چشمش میان و نه‌تنها فرایند آموزش رو باحال می‌کنه، بلکه ولع یادگیری هم توی زبان‌آموز ایجاد می‌کنه. برای هماهنگی ثبت نام به آیدی خودم @Mr_Neuronaut پیام بدین.

سالِکیه

14 февраля 2025 17:48

برای دسترسی به جلسات 1 تا 6 از مجموعه جلسات "حیات چیست؟ : کاوشی درباره ادراک، عاملیت و آزادی" که مقدمه ورود به مباحث جدی‌تر حساب میشن، میتونید از لینک های زیر استفاده کنید.


جلسه1-مقدمه‌ای بر مبانی نظری
جلسه2-داستان کهن شناخت جهان
جلسه3-مقدمه‌ای بر ترمودینامیک و شیمی
جلسه4-خودسازماندهی و ذرات فعال
جلسه5-مروری بر منشاء حیات بر کره زمین
جلسه6-پیدایش پروتوسل‌ها و وراثت

برای دسترسی به نسخه تصویری این جلسات می‌توانید از لینک زیر در اپلیکیشن تلسی استفاده کنید.

نسخه تصویری جلسات

@the_maze2022

سالِکیه

13 февраля 2025 12:59

این متن را برای دانش‌آموزانم نوشته‌ام. حرف جدیدی نیست. عمده‌اش را هم قبلاً گفته‌ام و تکراری هست. حرف جدیدتری در این خصوص بلد نیستم واقعاً. امیدوارم کمک‌تان بکند و کمی دغدغه‌تان را در این مورد، کم:


سردرگمیِ [کاملاً طبیعی] انتخاب رشته دانشگاهی – برای دانش آموزان


بر اساس سوال‌ها، متن را ادامه خواهم داد - اگر که جوابش را بلد باشم.

سالِکیه

13 февраля 2025 12:58

پتنت‌ها
#بخش_سوم

پتنت یا همون حق اختراع یه مجوز انحصاریه که به مخترع داده می‌شه تا بتونه از اختراعش برای مدت مشخصی (معمولاً ۲۰ سال) استفاده کنه. این حق شامل تولید، فروش، صادرات و بهره‌برداری از اختراع می‌شه، اما فقط در یک محدوده جغرافیایی مشخص معتبره.

چرا پیدا کردن و بررسی پتنت‌ها مهمه؟
از جدیدترین فناوری‌ها با خبر می‌شیم. می‌فهمیم چه فناوری‌هایی وجود دارن و چطور پیشرفت کردن. رقبا و افراد تأثیرگذار رو تو یه حوزه خاص می‌شناسیم. همچنین می‌تونیم فضای رقابتی رو بهتر درک کنیم و تصمیم‌های بهتری بگیریم.

دسترسی به پتنت‌ها
پتنت‌های خارجی:
Google Patents
Free Patents Online
پتنت‌های داخلی:
سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

@Chemi_Ko

سالِکیه

10 февраля 2025 10:13

تفاوت‌های متیل‌دی‌اکسی‌متامفتامین (MDMA) و متامفتامین (شیشه)

سالِکیه

07 февраля 2025 18:51

چرا از انگلیسی فرار می‌کنیم؟

چند وقت پیش توی خرابات درباره‌ی این‌که چرا آدم‌ها از یادگیری انگلیسی می‌ترسن و اجتناب می‌کنن صحبت کردیم و این‌که چجوری مانع این دافعه بشیم. نکات خوبی مطرح شدن که یه چکیده‌ای ازشون ارائه می‌کنم:

● ناکارآمدی کتاب‌ها
خیلی از کتاب‌ها بد طراحی شدن و خیلی از مدرس‌ها نمی‌تونن مطلب رو انتقال بدن.

● عدم اهمیت به تفاوت‌های فردی
زمان کمی به آموزش زبان اختصاص داده می‌شه و شیوه‌های آموزش، تفاوت‌های فردی رو درنظر نمی‌گیرن.

● مواجهه‌ی ناخوشایند
چون سیستم خوب برای آموزش انگلیسی کمه، مواجهه‌ی اول اکثر زبان‌آموزها با انگلیسی معمولاً یه مواجهه‌ی ناخوشایند هست و باعث می‌شه تصویر ترسناکی ازش توی ذهنشون ساخته بشه و این انگاره براشون ایجاد بشه که انگلیسی یه چیز دست‌نیافتنی و پیچیدست و نمی‌تونن راحت یادش بگیرن.

● اتکای صِرف به کلاس
زبان‌آموزها فقط به کتاب اتکا می‌کنن و فکر می‌کنن کافیه، بعد می‌بینن هرچی جلو می‌رن انگلیسی‌بلد نمی‌شن و این ناامیدشون می‌کنه از یادگیریش! این اتکای صرف به کتاب یکی از رایج‌ترین دلیل‌های زده‌شدن از یادگیری انگلیسیه. دانشِ زبانی‌ای که زبان‌آموز از کلاس و کتاب درسیش یاد می‌گیره، باید نهایتاً نصف آموخته‌هاش رو تشکیل بده. تا وقتی که خود زبان‌آموز جویا نباشه و با ولع دنبال واژه‌ها و ساختارها توی منابع مختلف نباشه و سعی نکنه از هرچیز انگلیسی‌ای (فیلم، موسیقی، داستان و...) یه درس جدید یاد بگیره، قرار نیست هیچ‌وقت به این زبان مسلط بشه. به قول یکی از دوستان، شما باید خودتون رو غرق در زبان کنید تا یاد بگیرید.

● عدم اهمیت به پسوند/پیشوندها
مدرس‌ها زیاد به پسوندها و پیشوندها نمی‌پردازن. در حالی که اگه زبان‌آموز ساختارها و الگوهای واژه‌سازی رو یاد بگیره، یادگیری واژگان خیلی واسش آسون می‌شه و دیگه نیازی نیست واژه‌های زیادی رو حفظ کنه، بلکه یک ریشه رو یاد می‌گیره و از طریق همون یک ریشه، کلی واژه‌ی دیگه می‌سازه.

● اهمیت بیش از حد به لهجه
خیلی‌ها بیش از حد به لهجه اهمیت می‌دن و باعث می‌شن از چیزهای مهم‌تر مثل دایره‌ی واژگان یا دستور زبان غافل بمونن. خودِ سخت بودن مقوله‌ی لهجه برای نوآموزها هم می‌تونه یه عامل سردکننده‌ی دیگه باشه.

● دست کم گرفتن اهمیت فیلم و سریال
اهمیت فیلم و سریال رو دست کم نگیرین! فیلم و سریال باعث می‌شن شما بدون نیاز به درس‌خوندن، خیلی از واژگان و ساختارها رو به شکل اکتسابی یاد بگیرین. نه‌تنها سرگرم‌کنندن، بلکه شیوه‌‌ی آموزششون یکی از کم‌زحمت‌ترین و بهینه‌ترین شیوه‌ها برای یادگیریه.

● یادگیری خشک و خسته‌کننده
از یادگیری واسه خودتون تفریح بسازید! این فرایند باید باحال و سرگرم‌کننده باشه. من با موسیقی و فیلم و سریال و مسخره‌بازی، انگلیسی رو یاد گرفتم وگرنه حقیقتاً آدم درس‌خوندن نیست به شخصه. توی زندگیم هم همیشه از هر کلاسی فراری بودم. ولی وقتی شما آهنگ گوش می‌دین و لذت می‌برین و بعد از یه مدت قادر می‌شین معنی شعرش رو بفهمین خیلی کیف می‌ده و حس قدرت می‌کنین! حتی از کُری خوندن استفاده کنین! واسه‌ی کلاس گذاشتن پیش رفیق‌هاتون هم که شده برین انگلیسی یاد بگیرین! هیچ اهمیتی نداره با چه چیزی به خودتون انگیزه می‌دین، مهم اینه که انگیزه بگیرین و برین بخونین! من همین کار رو کردم. با یکی از دوست‌های صمیمی‌‌م که بچه‌محل و هم‌مدرسه‌ای بودیم، کَل گذاشتیم که کی زبانش بهتره (اون موقع در حد Hello how are You بلد بودیم). همین باعث می‌شد هر روز بریم واژه‌ها و ساختارهای جمله‌سازی بیش‌تری یاد بگیریم که فردا وقتی توی مدرسه همدیگه رو دیدیم، بتونیم خوب روی همو کم کنیم! الان سال‌هاست جفتمون انگلیسیمون خوب شده و اون به خاطر این‌که زبان رو توی کنکور عالی زد تونست رشته‌ی موردعلاقش دربیاد، من هم الان آموزش انگلیسی شغل فعلیم شده، به همین سادگی!

به شخصه دارم تمام سعی‌ام رو می‌کنم که همه‌ی این نکات رو توی کلاس‌های خودم رعایت کنم، مخصوصاً که سطح زبان‌آموزهام A1 هست یعنی عموماً کسانی که انگلیسی رو از سطح مبتدی یا حتی صفر شروع کردن. ولی مهم‌ترین چیز اینه که زبان‌آموز اعتماد به نفس یادگیری رو داشته باشه، جویایی و پویاییش رو توی این مسیر از دست نده و خودش رو به کلاس محدود نکنه. تا جایی که بتونم تلاش می‌کنم این ویژگی‌ها رو توی زبان‌آموزهام تحریک کنم که اشتیاق بیش‌تری به یادگیری پیدا کنن.

سالِکیه

29 января 2025 15:17

سخنرانی دکتر رامین رادفر در کنگره‌ی بین‌المللی دانش اعتیاد، درباره‌ی نقش سیستم اندوکانابینوئید در اعتیاد
@Saalekia

سالِکیه

26 января 2025 14:47

✅ جدیدترین زبان ابداعی بشر!

والریایی، زبانی از دنیای بازی تاج و تخت که ۱.۲ میلیون نفر در حال یادگیری آن هستند.
دراکاریس به معنای آتشِ اژدهاست و لحظاتی بعد کرازنیس برشته شد. بعد از آن دنریس به برده‌ها گفت: «Kesy tubi jemot dāervi tepan» یعنی: «من امروز آزادی را به شما می‌دهم»
ممکن است این جمله نامفهوم به نظر برسد ولی همۀ این جملات که به زبانِ والریایی، زبانی که گویش‌های مختلفی دارد و در قلمروهای مختلفی از دنیایِ بازی تاج و تخت از آن استفاده می‌شود گفته می‌شوند، از نظر زبانی درست هستند.
این جملات، توسط یک متخصص زبان‌شناسی به نام دیوید جی. پیترسون نوشته شده است. او بیش از ۵۰ زبان ساختگی را که بیشتر آن‌ها برای فیلم‌ها و سریال‌ها بوده، ایجاد کرده است. او زبان والریایی را درست مثل یک زبان واقعی و از صفر، به‌طور کامل و همراه با قواعد و دستور زبان، ساخته است. 
همه آن چیزی که او باید از روی آن‌ها این کار را انجام می‌داد، تعدادی کلمه و جمله بود که مارتین در کتاب «نغمه یخ و آتش» که سریال از روی آن اقتباس شده است، آورده است. 
پیترسون یک زبانِ ساختگیِ دیگر را هم ایجاد کرده است که در سریالِ بازی تاج و تخت خیلی از آن شنیده‌ایم زبان «دوتراکی». که توسط جیسون موموآ بازیگر نقش کال دروگو و قبیله‌اش صحبت می‌شود. پیترسون اول این زبان را برای شرکت در مسابقه آنلاینی که سازندگان سریال قبل از پخش فصل اوّل، برگزار کرده بودند، ایجاد کرده بود. 
پیترسون در یک مصاحبه تلفنی گفت: «من به همراه خیلی از زبان‌شناسان خوب دیگر در این مسابقه شرکت کردیم. مسابقه هیچ حداکثری برای میزان مطلبی که برای شرکت داده شدن در مسابقه باید ارائه می‌شد نداشت. وقتی من این را فهمیدم، تمام وقت در حال کار کردن روی طرح پیشنهادیم بودم. بعضی از روزها بیشتر از ۱۸ ساعت کار می‌کردم. در حدود یک ماه من بیشتر از ۳۰۰ صفحه مطلب آماده کرده بودم. شامل دستور‌ زبان، قواعد، ترجمه‌ها و اصطلاحات فرهنگی»
او برنده مسابقه شد و بعدها از او خواستند تا زبان والریایی را هم ایجاد کند. امروز زبان دوتراکی، حدود ۴۰۰۰ واژه رسمی دارد و زبان والریایی حدود ۲۰۰۰ واژه.
حتی دولینگو که یکی از نرم‌افزارهای محبوب آموزش آنلاین زبان است، زبان والریایی برین را در فهرست پیشنهادات خود اضافه کرده است و تا این لحظه بسیاری این دوره آموزشی را شروع کرده‌اند. یادگیری این زبان به ویژه در انگلستان خیلی محبوب است.

🇮🇷 @linguiran

سالِکیه

25 января 2025 19:35

ما شیریم و خورشید پشت ماست
《ناگفته‌های تاریخ》
کانالی تخصصی در مورد تاریخ ایران با تمرکز بر مطالبی که مردم عادی نمی‌دانند و حوزه‌ی کار پژوهشگران حرفه‌ای است.
@NagoftehayeTarikh
@NagoftehayeTarikh
@NagoftehayeTarikh

سالِکیه

25 января 2025 15:00

سپاس از محمد، محمدمهدی، سینا و سارای عزیز واسه توضیح‌هاشون.

سالِکیه

25 февраля 2025 18:35

دقت کردین اسم‌های کشورها چقدر "ِستان" داشتن؟ خود همین پسوند "ِستان" یه پسوند فارسیه که به خاطر سلطه‌ی طولانی حکومت‌های فارسی‌زبان توی خیلی از کشورهای آسیا رواج پیدا کرده و هنوز که هنوزه خیلی‌هاشون اسم‌های کشورهاشون رو با این پسوند می‌شناسن.

سالِکیه

23 февраля 2025 15:03

پرسش
زبان‌های مختلف، چطور ساختار مغز ما رو شکل می‌دن و از همدیگه متمایز می‌کنن؟ چه عواملی تاثیرگذارن و این تفاوت‌های ساختاری در چه حد قابل توجه هستن؟ گویشورهای خانواده‌های مختلف زبانی، چه تفاوت‌های ساختاری‌ای توی مغزهاشون باهم دارن؟ چرا؟
بحث در خرابات

سالِکیه

18 февраля 2025 03:51

امروز باز هم هم‌صحبت داشتم و بحث رسید به شباهت زبان‌های فرانسوی و مثلا اسپانیایی و ایتالیایی.

اطلاعات رندم و احتمالا به درد نخوری که امروز می‌تونید با خوندن این متن به دست بیارید اینه که زبان رسمی امپراطوری روم لاتین بود‌. چون بنیان‌گذارهای این امپراطوری اهل لاتیوم [یه جایی توی ایتالیای امروزی] بودن و به خودشون هم لاتینی می‌گفتن و دیگه حدسش سخت نیست که زبانشون هم لاتین بوده. حتی وقتی که توی سده چهارم دین مسیحیت رو به عنوان دین رسمی انتخاب می‌کنن، زبان لاتین زبان رسمی این دین میشه و بعد با فتوحاتشون و گسترش دین مسیحیت این زبان رو به گوشه و کنار اروپا می‌بردن و واژه‌های لاتین وارد زبان‌های غیر رومی می‌شدن.

اما خب با وجود این که لاتین زبان رسمی بوده، هر منطقه گویش خودش رو از این زبان داشته. مثل کشور خودمون که گویش‌های مختلفی از فارسی داره.

بعد از سقوط امپراطوری روم و ایجاد شدن کشورهای کوچیکتر رفته رفته مسیر فرگشت فرهنگ و زبان مردم این کشورهای کوچیکتر از هم فاصله گرفت و گویش‌های مختلفشون به زبان‌های متفاوت تبدیل شد.
اینطور بود که زبان‌های ایتالیایی، فرانسوی، آلمانی، پرتغالی، اسپانیایی و رومانیایی از ریشه زبان لاتین ایجاد شدن.
به مجموعه این زبان‌ها میگن Romance Languages‌. این زبان‌ها کم‌کم جای زبان لاتین رو می‌گیرن و زبان لاتین به کلیسا و امور دینی محدود میشه.

بابت همینه که اگر شما یکی از این زبان‌ها رو بلد باشید، به این معنیه که کلی کلمه از بقیه اون زبان‌ها می‌دونید و فهمیدن‌
Non, je ne regrette rien
اونقدرا سخت نیست براتون.
این دوست سانتی‌مانتالمون هم بابت ایتالیایی و اسپانیایی بلد بودنش این جمله از یه آهنگ فرانسوی رو فهمید.

حتی زبان‌های آلمانی و انگلیسی که ریشه Germanic دارن و قدیمی‌تر از زبان‌های Romanceن هم به شدت تحت تاثیر این زبان‌ها قرار گرفتن بابت جنگ‌ها و تغییر حکومت‌ها.

مثلا سال ۱۰۶۶ نورمن‌ها که وایکینگ‌‌های فرانسوی زبان بودن انگلستان رو فتح می‌کنن و تا چند قرن زبان فرانسوی، زبان طبقه حاکم بود و به دنبال این کلمه‌های فرانسوی زیادی (که خودشون ریشه لاتین دارن) وارد زبان انگلیسی میشن، حتی با وجود این که مردم عادی هنوز هم به زبان انگلیسی صحبت می‌کردن.
که همین توجیه می‌کنه چرا اسم شکل زنده حیوانات اونقدرا تحت تاثیر این وام‌واژگان قرار نمی‌گیره و sheep و cow و pig می‌مونه اما شکل طبخ‌شده اون‌ها اسم‌های فرانسوی به خودش می‌گیره مثل beef و pork و mutton. این اسم‌ها تحت تاثیر طبقه‌ای که تولید می‌کردن و طبقه‌ای که مصرف می‌کردن قرار می‌گیرن.

یا توی زبان انگلیسی کلمه royal ریشه فرانسوی داره ولی kingly ریشه ژرمن داره. یا government از ریشه فرانسوی میاد و rule از ریشه ژرمن.
زبان انگلیسی یک لایه از زبان فرانسوی رو بر پایه ژرمن خودش می‌گیره.

که البته این تنها راه سرایت کردن کلمات زبان‌ها به همدیگه نبوده و هنر هم یه پل دیگه ایجاد می‌کرده و قطعا این مسیرها یک‌طرفه نبودن.

Non, je ne regrette rien
و باز هم شما می‌تونید حداقل با دیدن این جمله یاد regret بیفتید :))

متاسفانه این دوست سانتی‌مانتال ما خودش همه این‌ها رو می‌د‌ونست و ذوق توضیح دادنم رو خراب کرد پس این اطلاعات رندم و به درد نخورم رو برای شما آوردم.

سالِکیه

16 февраля 2025 17:47

بحث اسطوره‌شناختی امشب در خرابات:
بررسی ریشه‌های شخصیت‌های رستم و اسفندیار

سالِکیه

15 февраля 2025 10:01

🌟امیرمحمد خالقی
دانشجوی کوشایی که یادش همیشه در دلمون می‌مونه 🖤

سالِکیه

14 февраля 2025 17:48

این بوک‌کلاب خیلی پیشنهاد می‌شه.

سالِکیه

14 февраля 2025 17:45

این لینک رو دوباره باز کردم موقتاً.

سالِکیه

13 февраля 2025 12:58

این روزها همه دنبال رد فلگ در دیگران هستند. هم برای روابط عاطفی، هم برای روابط دوستانه، و هم برای روابط کاری. اوائل مفهومی بود در دنباله پندهای کلاسیک ادبیات خودمون، که «دوست خوب کسی است که فلان باشد...»، یا «از پنج کس بپرهیز..». اما بتدریج به یک میم تبدیل شد. و سپس از میم به دنیای واقعی سرایت کرد (چون در دوران ما، کارکرد این ابزار همینه که در حد جوک باقی نمونه و بیاد توی دنیای فیزیکی). حالا رد فلگ به جزییاتی مثل طرز غذا خوردن هم رسیده، یا طرز لباس پوشیدن، و یا حتی دفعات استحمام! تمام توجهات متمرکز شده روی چیزهایی که عادت کردنی هستند. حتی به بدقول بودن یک فرد هم میشه عادت کرد، با اینکه آزاردهنده‌ست. اما معمولا پرفرمنس اون فرد در پرایم‌تایم نادیده گرفته میشه. پرایم‌تایم به اون ساعاتی از روز میگن که شبکه‌های تلویزیونی گل برنامه‌هاشون رو پخش می‌کنند، مثل ۹ شب. اما اصطلاحا یعنی زمانی که مهم‌ترین اتفاقات رخ میده. ساعت ویژه برای پرستار وقتیه که همراه مریض وحشی‌بازی درمیاره، و باید تصمیم بگیره حساب اون همراه رو بذاره کف دستش، یا به خاطر مریض نادیده بگیره. ساعت ویژه برای شوهر وقتیه که میفهمه زنش پولی که با زحمت به دست آورده بود رو با حماقت به باد داده، و باید تصمیم بگیره گنده‌ش کنه و بذاره همه‌چیز زندگی‌شون رو تحت تأثیر قرار بده، یا به عنوان یه حادثه کوچک از کنارش بگذره. به اینکه در این موقعیت‌ها چه انتخابی انجام میده، نمیشه عادت کرد. به این صفت یک دوست که وقتی بحرانی پیش میاد، به جای اینکه آرام‌کننده باشه، خودش نیاز به داربست عاطفی داره تا آجر به آجر فرو نریزه، نمیشه عادت کرد.
وقتی به شلوغی مطب جراحان زیبایی اشاره می‌کنند، میگن توقعات بالا رفته! اما اینکه اینهمه توجه معطوف به شکل بینی شده، یعنی توقعات پایین اومده. این توقعات پایینه که با مقداری پس‌انداز میشه برآورده‌ش کرد. توقع بالا اینه که دنبال کاپیتان لحظات طوفانی باشی.

سالِکیه

10 февраля 2025 10:14

این پسر رو یادتونه؟ هفتاد گیگ از مقالات پژوهشی دانشگاه‌ها رو به شکل غیرقانونی دانلود کرده بود، چون انقدر دلخوش بود که باور داشت این چیزها نباید پولی باشند و همه مردم باید بتونند استفاده کنند. سی و پنج سال زندان براش بریدند، که تحمل تصور کردنش رو هم نداشت و خودکشی کرد. الان معلوم شده شرکت متا بیش از هشتاد ترابایت از کتاب‌هایی که تو سایت‌های غیرقانونی تورنت قرار داشته رو کپی و برای تمرین دادن هوش مصنوعیش استفاده کرده. و آب از آب تکون نخورده. حداکثر یه جریمه‌ای براشون تعیین می‌کنند، که در برابر جیب پر پول متا، پول خرد هم نخواهد بود.
وقتی قاعده کلی اینه که نظام مجازات ضعیف‌کشه، باید سعی کنی کمک به همنوعات رو از طریق قدرت انجام بدی، نه از طریق فدا کردن خود. این ریسک وجود داره که وقتی به قدرت رسیدی دیگه به همنوعات فکر نکنی. ولی وجود این ریسک، این واقعیت که «راهش اینه» رو تغییر نمیده.

سالِکیه

09 февраля 2025 21:47

پست مفید درباره شیمیِ قهوه

سالِکیه

31 января 2025 01:13

پرسش
چرا آگونیست‌های سروتونین باعث کاهش میل جنسی یا دیرانزالی می‌شن و آنتاگونیست‌هاش باعث زودانزالی؟ ارتباط بین سروتونین و عملکرد جنسی چجوریه؟ آیا ربطی به insecurityها هم داره؟ چرا؟
بحث در خرابات

سالِکیه

27 января 2025 22:11

پرسش
به نظرتون چرا خیلی از آدم‌ها انقدر از یادگیری زبان (انگلیسی) می‌ترسن و با این‌که می‌دونن نیازش دارن و خودشون هم دوستش دارن، ولی باز هم از شروعش اجتناب می‌کنن و نشدنی می‌بیننش؟ چرا این‌جوریه و چجور می‌شه حلش کرد؟
بحث توی خرابات

سالِکیه

26 января 2025 11:19

پرسش
درباره‌ی سایکدلیک‌ها و سایکواکتیوهایی که توی دوران باستان استفاده‌های مذهبی داشتن چیزی می‌دونین؟ مخصوصاً سایکواکتیوهای رایج ایران باستان.
بحث در خرابات

سالِکیه

25 января 2025 15:05

بچه‌های تاریخ و فلسفه گروه رو قبضه کردن. پس کجایید اهل ساینس؟

سالِکیه

25 января 2025 14:57

پرسش: چرا انگلیسی با این‌که یه زبان ژرمنیه ولی بیش‌ترِ واژگانش رو واژگان لاتین تشکیل می‌دن؟

چکیده‌ی پاسخ‌ها در خرابات
این تغییر، در دسته‌ی تغییرهای واژگانی (lexical) قرار می‌گیره که چند دلیل عمده داره:
۱- فتح بریتانیا توسط روم
۲- حکومت نورمن‌ها و فرانسوی‌زبان‌ها بر انگلستان
۳- نفوذ دینی زبان لاتین
۴- استفاده از لاتین به عنوان زبان میانجی
۵- مرسومیت لاتین به عنوان زبان علم
حالا چرا توی زبان‌های ژرمنی، این شدت از رومانیزاسیون فقط درباره‌ی زبان انگلیسی رخ داده؟ چون بقیه‌ی کشورهای ژرمن‌نشین یا خیلی دور بودن (مثل اسکاندیناوی) یا عمدتاً دوک‌نشین‌های متکثر بودن که زبان معیار یا دولت مرکزی خاصی نداشتن (مثل امپراتوری مقدس روم). یعنی زبان ژرمنیِ معیاری به جز انگلیسی نبوده که توی یه دولت رسمیت داشته باشه که بخواد تاثیری از زبان مهاجم‌ها بگیره. برای همینه که هیچ زبان ژرمنی‌ای رو نمی‌بینیم که اندازه‌ی انگلیسی رومانیزه شده باشه.

پ.ن: رومانیزه شدن یعنی رومی شدن که به معنی ورود وام‌واژه‌های رومی (لاتین) به اون زبان هست.
پ.ن: نورمن‌ها، نوادگان وایکینگ‌هایی هستن که شمال فرانسه ساکن شدن و به مرور زبان و فرهنگ فرانسوی پیدا کردن.