اين کانال به بررسی تاریخ و تمدن عرب باستان میپردازد و هیچ گونه سمت و سوی نژادپرستانه و مسائل سیاسی و مذهبی ندارد. ✅کانال اول ما : تاریخ و تمدن طلایی اسلام @tamadone_islami 🔴آدرس ما در اینستاگرم Instagram.com/tamadone_arab
به طور کلی تانن ها را خرد کرده و در جای گرم به مدت چند روز در آب شیرین خیس می کنند، سپس محصول را که به رنگ قهوه ای است صاف کرده و ویتریول را به آن اضافه می کنند. ویتریول سولفات آهن است که با افزودن اسید سولفوریک به آهن می توان آن را ساخت. با افزودن ویتریول به آب تانن، رنگ مایع به رنگ سیاه دلخواه در می آید. صمغ عربی به این مخلوط اضافه می شود تا ویسکوزیته جوهر افزایش یابد، زیرا عملکرد جوهر از نظر میزان جوهر قابل حمل توسط قلم و همچنین جریان جوهر روی سطح پوست بهبود می یابد. که روی آن می نوشتند بهبود می یابد.
@tamadone_islami
مرکب و جوهر خط حجازی
ترکیب مرکب به کار رفته در قرآن های خط حجازی، طبق آنچه به نظر ما می رسد، از مخلوطی از دم کرده سنگریزه های تانن خرد شده و ویتریول تشکیل شده است و این جوهر یا جوهر به رنگ آبی مایل به سیاه تولید می شود. وقتی تقریباً 1400 سال به مخلوط اضافه می کنیم، رنگ خط حجازی قهوه ای می شود، زیرا رنگ جوهر در طول زمان از سیاه به قهوه ای تغییر می کند.
جوهر تانن قرن ها قبل از ظهور اسلام مورد استفاده قرار می گرفت. این جوهر از سنگریزههای صفراوی که روی درختان بلوط رشد میکنند توسط حشره صفراوی تهیه میشود که تخمهای خود را در انتهای شاخههای درخت میگذارد، جایی که مادهای شبیه تومور به جای تخمهای حشره رشد میکند تا لاروهای آن زندگی کنند. سپس، پس از تبدیل عجیب کاترپیلار به حشره، دومی دیواره گوی صفرا را سوراخ می کند و حشره کامل شده از آن خارج می شود و خانه خود را پشت سر می گذارد که سخت شده و به سنگی کروی و سوراخ تبدیل می شود.
@tamadone_islami
خط حجازی بر اساس آنچه در آن زمان اعراب به آن خط جزم هم می گفتند. خط جزم به طور کامل روش ترسیم حروف را شرح می دهد و به دو صورت نوشته شده است. شکل اول خط خشک است و می توان گفت که خط حجازی از اولین خط های خشک به شمار می رود (به دنبال آن خط کوفی آمده است).
خط دوم نرم است که نشان دهنده دست خط است. در تصویر مقایسه ای بین خط حجازی که نمایانگر خطوط خشک - در سمت راست - است و نوشته ای که در دست یک فرماندار مصری به نام شریک بن قره - در سمت چپ - نشان دهنده خطوط نرم است، وجود دارد. بیشتر قدمت این دو نسخه خطی به یک دوره تاریخی می رسد.
خطوط خشک با ویژگی هندسی و زوایای تیز مشخص می شود، خطوط نرم با خطوط منحنی در معاملاتی مانند نوشتن قراردادها، مکاتبات و موارد مشابه استفاده می شد.
خوشنویسان قرآن را با خط خشک به سبک حجازی مینوشتند، سپس خط کوفی بعد از آن و سپس خط کوفی شرقی و مراکشی تا مدتها ادامه مییابد. سپس خط های نرم در کتابت قرآن در قرن چهارم هجری (قرن نهم میلادی) به دست خوشنویسان بغدادی مانند ابن مقله، یاقوت المستصمی و ابن البواب غالب شد.
@tamadone_arab
@tamadone_islami
اولین چیزی که خط حجازی را متمایز می کند، مایل بودن خط به سمت راست است که نام آن را به خط می دهد، زیرا خط حجازی را خط مورب نیز می گفتند.
تقریباً هیچ یک از خطوط عربی که بعداً آمد، این نوع گرایش را نشان نمی دهد. گرایش خط حجازی همان چیزی است که ابن الندیم در کتاب «الفهرست» خود به آن اشاره کرده است، جایی که در مورد خط مکی (و سپس مدینه) می گوید که امروز با یک نام ترکیب می کنیم، (خط حجازی). آنجا که می گوید:
«در خط مکی، الفبای آن در سمت راست دست و بالای انگشتان انحنا دارد و در شکل آن اندکی فرورفتگی دارد». آنچه ابن الندیم نوشته است تقریباً تنها متن اثر خط حجازی است که این نوع خوشنویسی را توصیف می کند. در تصویر دو نمونه را می بینیم که در آنها میزان تمایل خط تغییر می کند، همانطور که انحنای حروف یا دم متمایز آنها متفاوت است
@tamadone_arab
@tamadone_islami
یکی از این راههایی که خط حجازی را متمایز میکند، توازن فواصل بین هجاهای کلمات، از جمله بین کلمات است.
به نظر می رسد که مفهوم فاصله بین دو کلمه هنگام نوشتن در آن زمان شناخته شده نبود. این امر در مورد نوشته برخی ملل دیگر مانند لاتین صدق می کند. بنابراین در قرآنهای خط حجازی میبینیم که فاصله بین هجاها جداگانه است، حتی اگر در حد یک کلمه باشد، وقتی حروف با حروفی که به دنبال آنها میآیند، مانند حروف الف، دال ضال و را زا و واو.
سمت چپ تصویر روش دیگری را نشان می دهد که خوشنویسان قرآن حجازی از آن پیروی می کنند و آن تراز کردن حروف بلند مانند الف و لام به صورت عمودی در سراسر خطوط صفحه است، همانطور که در اینجا مشخص است. قسمت روشن در مثال این تراز در حروف گرد مانند میم، ف، قاف و ها جدا اعمال می شد، زیرا خوشنویس سعی می کرد هر زمان که فرصت پیدا می کرد، به خصوص در ابتدای سطرها، آنها را به صورت عمودی تراز کند.
@tamadone_arab
@tamadone_islami
مصاحف و قرآن های اولیه: خط كوفي است یا حجازي؟
دكتر أحمد وسام شاكر توضیح میدهد:
خط حجازی طبق شواهد مکتوب و همچنین گزارش ابن ندیم قدیمی تر از خط کوفی است
و ابن ندیم خط مدنی و مکی (حجازی) را قدیمی تر از خط کوفی و بصری میداند
همچنین قدیمی ترین نسخه های قرآن که در دانشگاه ها و موزه های اروپایی وجود دارد به خط حجازی هست نه کوفی!!!
و این یکی از مهمترین کلیدهای خط عربی است که خط حجازی قبل از خط کوفی وحود داشته است ، قبل از بوجود آمدن شهر کوفه و بصره
و خط حجازی همانطور که میدانیم ادامه ی خط نبطی باستانی است که در حجاز در نقش ها و کتیبه های سنگی هم مشاهده میشد!!
يصف ابن النديم هذا الخط في كتاب الفهرست نقلًا عن ابن إسحاق إذ يقول:
قال محمد بن إسحاق فأول الخطوط العربية الخط المكي وبعده المدني ثم البصري ثم الكوفي فأما المكي والمدني ففي ألفاته تعويج إلى يمنة اليد وأعلا الأصابع وفي شكله انضجاع يسير...
الفهرست، 1، 14
@tamadone_arab
@tamadone_islami
تاریخ ضرب سکه در اراضی شام ( لبنان امروزی) از عهد خلفای راشدین تا قرن ۱۹ میلادی
✍️قسمت اول
@tamadone_islami
اقوام سامی در طول تاریخ همواره پیوندهای تنگاتنگی با یکدیگر داشتند و اشتراکات زبانی و فرهنگی عمیق آنها به حدی است که گاه تصور میشود این نامها صرفاً نشاندهنده قبایل مختلف یک خانواده بزرگ است. یافتههای تاریخی، باستانشناسی و زبانشناسی به وضوح نشان میدهند که این اقوام از منظر تاریخ، خاستگاه، زبان و فرهنگ، ریشهای مشترک داشتهاند.
این اقوام پیش از آغاز مهاجرت ها از خاستگاه مشترکشان، زبان واحدی داشتند که بعدها در طی مهاجرت های گسترده با اندک تغییرات ناشی از مجاورت با دیگر اقوام، موجب ایجاد تنوع زبانی، زبان های سامی گردید. اما آن زبان واحد کدام بود؟ پاسخ را بر عهده دکتر محمد جواد مشکور میگذارم، ایشان در کتاب خود فرهنگ تطبیقی زبان عربی با زبان های سامی و ایرانی ج ۱، ص ۲٠ میگوید:
«اما عرب هایی که در سرزمین خود باقی ماندند زبان فصیحشان با آنها باقی ماند و اجماع علماء نحو مقارن زبان های سامی مانند بروکلمان، ولیم رایت و دورم بر این است که زبان عربیِ فصیح، بلامنازع، قدیمی ترین شکل زنده از زبان سامی مادر است.»
امروز سخن مان را با تاکید بر اینکه زبان عربی قدیمی ترین شکل زنده زبان سامی مادر است که تمام زبان های سامی از جمله آرامی، عبری، فنیقی، اکدی، آشوری و... از آن منشعب شده اند، کوتاه کردیم. با این حال در پست های آینده با توجه به اهمیت موضوع واژه نامه های بیشتر و اطلاعات کاملتری در خصوص تبار مشترک، اشتراکات زبانی، خاستگاه مشترک، فرهنگ مشترک و تاریخ این اقوام ارائه خواهد شد.
منبع📚: فرهنگ واژگان اکدی، محمد داود سلوم، ترجمه: نادر کریمیان سردشتی، تهران، پژوهشکده زبان و گویش، 1384 هـ ش
@tamadone_arab
... مؤلف امین الریحانی چنین نقل میکند:
«نام بغداد در اصل بابلی است. این نام به نام پناهگاهی که نبوکدنصر دوم در پی نبردی که نبوکدنصر دوم آن را ساخته بود به این شهر دادهاند» (ملک العرب، ج 4، ص. 36).
آندره میشا، گیاه شناس و کاشف فرانسوی، سنگ مرزی کودرو را در سال 1780 در شهر عراق، مدائن/ماهوزه، در 32 کیلومتری جنوب شرقی بغداد کشف کرد.
قدمت کودورو به دوره پادشاه کاسیت، کوریگالزو برمی گردد. روی آن سنگ، نام منطقه ای بگ-دا دا(و) حک شده بود. اعتقاد بر این است که این منطقه در نزدیکی شهر دور کوریگالزو در 30 کیلومتری غرب بغداد واقع شده است. یکی دیگر از شواهد فیزیکی که ثابت می کند بغداد یک شهر کلدانی است، کشف نام نبوکدنصر بر روی آجرهای پایه حصار پادگان کلدانی با یک قسمت گسترده از خاکریز آجری است...
بغداد از دوران بابل قدیم، شهر اجداد کلدانیان، پیش کلدی بوده است که کلدانیان باستان، بنیانگذاران سلسله های برجسته بابلی، جانشین آنها شدند.
📚منبع:
The Untold Story of Native Iraqis
Chaldean Mesopotamians 5300 BC - Present
@tamadone_arab
الحاقات
در کتیبه ی قانونی یافت شده در سایت باستانی شهر سیپار از پادشاه بزرگ بابل حمورابی مربوط به ۱۸۰۰ قبل از میلاد که توسط پروفسور Moses Schorr در کتاب خود Altbabylonische Rechtsurkunden ترجمه شده، حمورابی پادشاه بابل نام شهری تحت حکم خود به اسم #بغداد را ذکر میکند (Bag-da-du)
لوحه ی دیگر از پادشاه بابلی مردوک بالادان مربوط به ۱۳۱۶ ق.م از شهری به نام Bagdadu بغدادو نام میبرد، آدا نیرانی دوم پادشاه آشوری مربوط به ٨٩١ ق.م به شهرهاى در عراق حمله ميكند كه از ميان آنها شهرى با نام Bagdadu را ذکر کرده، تغلث فلاثر دوم آشوری نيز در قرن ۸ ق.م از شکست مردمان آرامی نام میبرد که ساکنان شهر Bagdadu بوده اند.
نام این شهر نیز چندین بار در تلمود بابلی با لفظ Bagdatha ذکر شده است
تمام این گزارشات تاریخی از الواح باستانی پرده از این حقیقت کتمان شده برمیدارد که «#بغداد» نامی سامی، بومی بابل است و ربطی به ساسانیان وپارسیان ندارد، و طبق این اللواح به جا مانده یکی از شهرهای قدیم عراق قبل از حضور پارسیان در منطقه بوده است
@tamadone_arab
مردم باستان چگونه صحبت میکردند؟!
توی این کلیپ از روی کتیبه های باستانی صحبت کردن زبان های باستانی آشوریان ، آکدی ها ، آرامی ها ، هخامنشیان ، مصر باستان ، یونان باستان ، لاتین باستان ، و فنیقی ها رو میشنویم .
@tamadone_arab
@tamadone_islami
کتاب فوق العاده ی سیر خط و کتیبه ها و نقش ها در حجاز
برخلاف کسانی که اشتباه فکر میکنند اولین خط در بین عرب و مسلمانان خط کوفی بوده ، کتیبه ها و نقش های صخره ای نشان میدهد که قبل از خط کوفی #خط_حجازی در بین مردم متداول بوده
و خط کوفی از حجازی متاخر تر هست .
در انتهای کتاب نقش ها و کتیبه های مختلف از زمان قبل اسلام تا قرن هفتم هجری آورده شده است
@tamadone_islami
@tamadone_arab
ویدیو زیبای تمدن های عرب
https://youtu.be/nEcpVQHHQbU?si=MPCi8SJdpU_db5Ri
@tamadone_arab
در اعماق صحراهای عربستان سعودی، تیمی به رهبری دانشگاه آکسفورد به کشف شگفت انگیزی دست یافته اند:
یک عاج غول پیکر 325000 ساله متعلق به گونه ای منقرض شده از فیل که به طرز قابل توجهی در کنار دریاچه ای باستانی نگهداری و جاسازی شده است.
باستان شناسان می گویند که این دلیل واضح است که جانوران غول پیکر زمانی در دشت های سرسبز و حاصلخیز پرسه می زدند، جایی که امروزه شن های باد شده صحرای سوزان نفود را پوشانده است.
صحرای نفود را تصور کنید و تقریبا غیرممکن است که آن را به عنوان مکانی غیر از گرما، باد و شن تصور کنید.
با این حال، همانطور که یک تیم بین المللی از باستان شناسان انجام داده اند، زیر سطح خراشیده می شود، و شواهدی از منظره ای سبز و مرطوب وجود دارد که زمانی حیوانات عظیم الجثه به شکار و جست و جو می پرداختند.
پروفسور مایک پتراگلیا، رهبر این پروژه می گوید: «با استفاده از فناوری ماهواره برای نقشه برداری از زمین، پیش بینی می کنیم که ده ها هزار مکان باستان شناسی ناشناخته در صحرای عربستان وجود داشته باشد. بیش از 7000 بستر دریاچه [خشک شده] در شبه جزیره وجود دارد که اکثر آنها در عربستان سعودی هستند.
عنوان: مهر استوانه ای با صحنه مذهبی
دوره: نوآشوری
تاریخ: اواخر قرن نهم تا اوایل قرن هشتم قبل از میلاد
جغرافیا: بین النهرین
فرهنگ: آشوری
مهرهای اوایل هزاره اول قبل از میلاد در بابل و آشور به سبک های خطی، حفاری، برش و مدل سازی حک شده بودند. سبک الگوبرداری شده در اینجا از کنده کاری مهرهای آشوری میانه پیشین و از مجسمه الگوبرداری شده در کاخ سارگون دوم (721–705 ق.م.)، پادشاه آشور در خورس آباد، نشأت می گیرد. این سبک عمدتاً در مهرهایی که صحنههای مذهبی و عبادت را نشان میدادند استفاده میشد.
بر روی این مهر استوانه ای مجسمه ای از الهه ایشتار بر روی سکوی درون محوطه ای با سایبان قرار دارد. ایشتار با تیرهای متقاطع، تاج ستاره دار و ستاره هایی که بدن او را احاطه کرده اند شناسایی می شود. دو جن بالدار از محوطه محافظت می کنند، در حالی که یک شخصیت زانو زده پرستش می کند.
@tamadone_arab
تانن های ترجیحی برای ساخت جوهر گال حلب بود. استفاده از آن پس از خروج حشره از محل خود ترجیح داده می شود، زیرا تانن ها سرشار از اسیدهای برنزه هستند. ابن بادیس در فصل دوم کتاب خود، «عمدة الكتاب وعدة ذوي الألباب»، دستورهای متعددی برای مرکب یا مرکب که شامل تانن میشود، شرح داده است:
به طور کلی تانن ها را خرد کرده و در جای گرم به مدت چند روز در آب شیرین خیس می کنند، سپس محصول را که به رنگ قهوه ای است صاف کرده و ویتریول را به آن اضافه می کنند. ویتریول سولفات آهن است که با افزودن اسید سولفوریک به آهن می توان آن را ساخت. با افزودن ویتریول به آب تانن، رنگ مایع به رنگ سیاه دلخواه در می آید. صمغ عربی به این مخلوط اضافه می شود تا ویسکوزیته جوهر افزایش یابد، زیرا عملکرد جوهر از نظر میزان جوهر قابل حمل توسط قلم و همچنین جریان جوهر روی سطح پوست بهبود می یابد. که روی آن می نوشتند بهبود می یابد.
@tamadone_islami
نسخه های خطی قرآن های خط حجازی
https://www.islamic-awareness.org/quran/text/mss/
@tamadone_islami
شکل حروف خط حجازی عمدتاً برای ساختن قرآن های جلدی صحافی شده (مانند صفحه سمت راست) به ویژه پس از رحلت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله ایجاد شد.
با این حال، سبک خط حجازی غالب شد و در نگارش عمومی و سایر کاربردهای عملی مورد استفاده قرار گرفت.
در تصویر سمت چپ، سنگ بنای سدی در طائف را می بینیم که در زمان معاویه بن ابی سفیان ساخته شده و به خط حجازی شبیه به خط قرآن نوشته شده است.
@tamadone_islami
هرکس صفحات قرآن های خط حجازی را بررسی کند، میتواند ابزار و مواد مورد استفاده در ساخت آن را بشناسد.
خطوط خط از نظر نحوه رسم حروف به ما نشان می دهد که خط با قلم پهن کشیده شده است. همچنین میتوان حدس زد که نوک آن مانند قلمهای خوشنویسی که بعداً آمدند، بر اساس زاویه تمایل انتهای امتداد عمودی و افقی نیز اوریب نبوده است. ترسیم این زاویه که به حالت افقی نزدیکتر است با قلم اریب دشوار است.
افزایش وزن خطهای عمودی نسبت به وزن خطهای افقی، شاهد دیگری بر کاهش زاویه نوک قلم هنگام نوشتن است. در مورد رنگ و شفافیت جوهر، به وضوح نشان می دهد که جوهر استفاده شده یکی از انواع جوهرهای تاننی بوده است
@tamadone_arab
@tamadone_islami
نمونه ای از خط حجازی که نشانه ی اصلی آن کشیده شدن و مایل شدن حروف است
همچنین از نظر حاشیه های کم و فاصله کم بین خطوط متراکم بوده است این سبک نوشتن
@tamadone_arab
@tamadone_islami
تاریخ ضرب سکه در اراضی شام ( لبنان امروزی) از عهد خلفای راشدین تا قرن ۱۹ میلادی
✍️قسمت دوم
@tamadone_islami
🟢مومیایی کردن در نزد عرب های جنوبی باستان
فن مومیایی کردن اجساد در جنوب شبه جزیره عرب ریشه دور و درازی دارد، عربهای یمن به نیت جاودانگی پس از مرگ اجساد خود را با روش های خاص خود مومیایی کرده و در کوهستان دفن میکردند.
@tamadone_arab
آیا این ما هستیم که ادعای وحدت اقوام سامی همچون عرب، اکد، فنیقی ها و... را داریم، یا اینکه تاریخ گواه روشنی بر این مدعاست؟
پست حاضر تنها یک نمونهای ناچیز از این ارتباط زبانی است.
@tamadone_arab
در کتاب
تاریخ بغداد نوشته ی روبن لوی از انتشارات کمبریج در سال 1929 میخوانیم:
با این حال، مدتها قبل از اینکه بغداد پایتخت عراق باشد، سکونتهای انسانی در آن محل وجود داشت.
کتیبه ی مربوط به سلطنت مروداک بلدان اول Merodach-Baladan I (1201-1189 قبل از میلاد) پیدا شده است که با حروف میخی نوشته شده است که اکثر محققین آن را #بگ_دا_دو Bag-da-du می خوانند.
هربلوت که ادعای خود را از کتاب حمدالله مستوفی گرفته است که میگوید: «در ساحل شرقی دجله (روبهروی کرخ) روستایی به نام ساباط از توابع نهروان بود. خسرو انوشیروان باغی ساخت،در فضاهای باز اطراف روستا و آن را «باغ داد»، یعنی «بغ داد» نامیدند، اما هیچ فرد یا خدایی به این نام وجود ندارد و به نظر میرسد که این نام اسطورهای است که برای توضیح آن اختراع شده است.
همانطور که برخی از نویسندگان مسلمان گفته اند، اگر نام بغداد فارسی باشد، ممکن است به معنای "داده شده از سوی خدا" باشد، اما این نیز مشکوک است زیرا این نام گاهی اوقات بغداد یا مقداد نوشته می شود.
@tamadone_arab
سرقت نام بغداد توسط پارسی سازان همیشه در صحنه
چگونه میشه یک نامی ریشه پارسی و ساسانی داشته باشه ولی هزاران سال قبل از ورود اریایی ها و حکومت های پارسیان در بین النهرین بغداد بوده؟!
منابع:
الواح بابلى
(1) Historic cities of Islamic world, C. Edmund ،Bosworth, p. 31
همچین بنگرید
(2) نادر بيات، مهاجران توران زمین صفحه ۲۷۹
@tamadone_arab
سیر خط و کتابت نقش ها و کتیبه ها در حجاز
@ketabkhane_islami
@tamadone_islami
@tamadone_arab
https://youtu.be/Fd4-bk2XADc?si=4VozhkzxL7baAaRa
Читать полностью…https://youtu.be/IyXwrXACQg0?si=X3oqTJYdqTZX0vmU
Читать полностью…خنجر سنتی جامبیای عربی
Dagger (Jambiya) with Scabbard and Fitted Storage Case
این خنجر یک نمونه ی خاص به یاد زیارت یک شخص ترک به مکه مکرمه است.
کتیبههای روی غلاف، نام مالک و شهر سازنده، مدینه، زیارتگاه دیگری را نشان میدهد، در حالی که روی تیغه، آیات ،شعر و نام سازنده وجود دارد.
جعبه غلاف سازی چرمی آن ، ساخت ترکیه، دارای رمز خوشنویسی (طغرای) سلطان عثمانی عبدالحمید دوم (متوفی 1876-1909) است.
title: Dagger (Jambiya) with Scabbard and Fitted Storage Case
Date: 1876–1909
Culture: Arabian, Medina
Medium: Steel, silver, wood, textile, gold
منبع:
Alexander, David, Stuart W. Pyhrr, and Will Kwiatkowski. Islamic Arms and Armor in the Metropolitan Museum of Art. New York: The Metropolitan Museum of Art, 2015. pp. 226–27, no. 91, ill.
@tamadone_islami
Stamp seal (loaf-shaped hemispheroid) with animal
مهر باستانی قرن هفتم قبل از میلاد با نقش حیوان
تاریخ: حدود قرن هفتم تا ششم قبل از میلاد
جغرافیا: جنوب غربی عربستان
فرهنگ: جنوب غربی عربستان
متوسط: کارنلین نواری (کوارتز)
مهرهای تمبر در دوران باستان به عنوان علائم مالکیت و نشان وضعیت استفاده می شد. این مهر به گونه ای سوراخ می شود که بتوان آن را روی یک نخ آویزان کرد و پوشید. در سمت صاف آن یک اسب پرورش داده شده است که ایستاده و سرش به عقب به سمت بدنش برگردانده شده است. تصویر بر روی سطح سنگ حک شده است و هنگامی که مهر در خاک رس فشرده می شود به صورت برجسته ظاهر می شود.
Pickworth Wong, Diana. 1998. Stamp Seals of the Ancient Yemen. Ph.D. diss. University of California, Berkeley, p. 325, cat. 134.
@tamadone_arab