2070
Adiba va tarjimon Nodirabegim Ibrohimovaning ijodiy kanali. @nodirabegim_bot
SILVIYA PLAT
og‘zi lang ochiq, goʻdakxudo –
bagʻoyat ulkan,
tepakal-u, mittigina boshi bor –
ona emchagin soʻrab etardi faryod.
soʻngan vulqonlar uygʻondi-da,
qum tuflashdi uning ogʻziga,
sutsiz labni shildi zarralar.
So‘ng otasining zotini soʻrab yigʻladi
Bolari, boʻri-yu akulalarni yaratgan,
chagʻalay tumshugʻigacha tartib bergan zotni,
basharni teri va suyakdan bunyod etgan
Zarhal tojida tigʻdor simlar urchigan,
Xanjari dastasida qonli atirgul oʻrlagan
koʻzlari quruqshoq, ashaddiy patriarxni.
Gʻofurov Umidjon tarjimasi: https://tarjimalar.uz/?p=597
Эътибор берилса, муаллифнинг ҳикояларида экзистенциализмнинг таъсири сезилади. Қаҳрамонларининг ўзига хос фалсафий мулоҳазалари, мавжудликнинг маъносига бўлган изланишлари ва ўзини топишга бўлган интилиши буни тасдиқлайди. Унинг қаҳрамонлари нозик ҳис-туйғуларга эга, аммо бефарқ жамият уларнинг бу туйғуларини қадрламайди, кўп ҳолларда рад этади. Қуйида унинг «Аждар сайёраси» китобидан ўрин олган айрим ҳикояларини таҳлилга тортамиз.
Ўқиш: https://telegra.ph/INSON-RU%D2%B2IYATINING-%D2%B2ASSOS-TAD%D2%9AI%D2%9AOTCHISI-11-23
Bugun.
Bugun unutilmas kun boʻldi, odatiy boshlanib kutilmagan tugadi.
💓Aytsam ishonmaysiz, ammo men uchun shunchaki uchrashish orzu boʻlgan inson( ha, Nodira opa, oʻsha mashhur "Xotiralar"ni bizga yetkazgan inson, mohir tarjimon) bilan uchrashdim. Bu oddiy emas, loyiham tashrifidagi uchrashuv, ham ajoyib suhbat boʻldi.
Ҳеч нима ёзмаяпман, ҳеч нима қилмаяпман. Ҳаммасини келаси йилга қолдирдим. Кўряпсанми, қанақа танбал одамга турмушга чиққансан!
Сен эса зерикма, меҳнат қил, ўзинг ақллисанку, дангасалик қилма - бу сенга тўғри келмайди. Қувноқ бўл, шунда ўн йилга ёшарасан.
Антон Чехов
Узоққа бормайлик, ушбу китобнинг нашрга тайёрланаётганини эшитган бир ёш адабиётчи дўстимиз: “Бундай китобларни мутлақо нашр қилиб бўлмайди!” деб қолди. Мен “нега?” дея сўрадим. Биласизми, унинг жавоби қандай бўлди: “Бу билан биз буддизмни тарғиб қилиб қўямиз. Ахир, мусулмон бўлсак, тўғри эмас-да…”. Мана, савия, мана, адабиётни, санъатни тушуниш даражаси, мана, биздан ўзгачароқ миллатларга, уларнинг маданиятига, динига бўлган муносабат! Бу мен учун келажакдан огоҳлантирувчи даҳшатли жавоб бўлиб жаранглади. Чунки ёшларни кенг, катта ва мураккаб дунёда муносиб бўлишларини таъминлайдиган энг муҳим ўгитни бера олмаяпмиз. Таълим-тарбиямизда нуқсон бор. Йўқса, ўзимиздан бошқачароқ инсон ҳақидаги асарни таржима қилиб, нашр қилиш билан киши динию эътиқодини йўқотиб қўядими? Бу қандай эътиқод бўлдики, битта китобни ўқиш билан бой берилса!?.. Бу асар жаҳон аро машҳур олмон адиби Герман Гессенинг қаламига мансуб роман. Унда бир халқ, маданият ва эътиқод кишиларининг турмуш тарзларидан, дунёқарашларидан, юксалиш жараёнидан баҳс этилади. Сиддхартхалар қисматини куйлаган олмон миллатига мансуб ёзувчи Герман Гессе бир думалаб ҳиндга айланиб қолган эмас, буддавий бўлиб олган эмас. Худди шундай, романдан кейин олмонлар ҳам ёппасига буддавийликни қабул қилиб кетган жойи йўқ. Ёзувчи бор-йўғи ўзгаларни тушунишга интилган, холос. Ўзгаларни билмасак, уларни тушунишга ҳаракат қилмасак, сиз билан биз ҳам чин мусулмон бўла оламизми? Инсон-чи? Инсон деб аталамизми ўзимиздан бошқа ҳар кимнинг кўкрагидан итқиласак, инкор қилсак?.. Бу қайси динда, қайси эътиқодда, қаерда, ким томонидан маъқулланган?..
Улуғбек Ҳамдам: https://tarjimalar.uz/?p=592
Дўстлар, адабиётшунос Раҳимжон Раҳматга қўлдан келганча ёрдам берайлик. Совуқ кунда уйсиз қолиш азоб.
фейсбукка карта рақам қўйибдилар, имконингиз бўлса, кўмак қилинг.
9860 0803 9124 3013 (kuldasheva)
https://telegra.ph/Hudo-bizga-nima-degan-b%D1%9Elar-ehdi-02-19
Читать полностью…
Туркияда нашр қилинган шеърий тўплам етиб келди. Сифатли китоб бўлибди. Муаллифларнинг сара шеърлари танлаб олинган. Таржимон ва ташаббускор Рухсора Нурга ташаккурларимиз.
Читать полностью…
"Унинг тушларига кетаман" дедим.
Осмон қўлларига қиличин олди -
Яшин урди қалбимни.
"Унинг тушларида яшайман" дедим.
Занжирбанд ғамларим кўтарди исён -
Чиқиб кетдим қалбингдан!
Югуриб, улоқиб, қоқилиб, йўқотиб,
Пешонамни қонатиб кетмоқдаман!
Кетмоқдаман! Кетмоқдаман!
Сиз эса шафқат қилинг -
Олиб боринг унинг ойдин тушларига
Шамоллар тошбўрон қилган бошимни!
Дилрабо МИНГБОЕВА
Борлиқ тушунчаси зид (тескари), яъни йўқлик ҳақида у ёки бу тасаввурни шакллантиради. Йўқлик ҳам мураккаб тушунча бўлиб, у ҳам турлича тушунилади:
1. Йўқлик борлиқ сингари мавжуд, лекин ҳозирда эмас, балки ўтмишда ёки келажакда. Борлиқ йўқликдан пайдо бўлади ва йўқликка айланади.
2. Йўқлик мавжуд, лекин борлиқдан ташқарида бўлиб, борлиқ билан алоқа
қилмайди. Йўқлик - аксил оламнинг (анти олам) ўзи. ХХ асрда физиклар аксил оламни кашф этдилар. Олдин анти заррачалар кашф этилган. Бу асосда анти олам мавжудлиги ҳақида фараз илгари сурилади. Агар бизнинг олам анти олам билан алоқага киришса,
аннигиляция, яъни оламимизнинг йўқ бўлиши, унинг ёруғлик оқимига айланиши содир бўлади.
3. Йўқлик – бу атиги сўз, қуруқ, маъносиз тушунча, у мавжуд эмас. Борлиқ ҳамма ёқни ўзи билан тўлдириб туради.
Онтологик фалсафадан
Bir soatlik hikoya
Keyt Shopen
U birga kechirgan hayotlari davomida erini ba'zida sevgan. Ammo ko’pincha bunday deb bo’lmasdi. Endi buning nima ahamiyati bor. Agar hozirgina anglashilgan erkinlik uning eng kuchli istagi bo’lib kelgan bo’lsa, muhabbat unga nima berolgan — bu yechimi topilmagan sir.
– Erk, – deb takrorlardi u, – Tana va ruh erki!
Muxlisa Eshpo’latova tarjimasi: https://tarjimalar.uz/?p=588
Бахтли кунларни кутиш баъзан ўша кунларнинг ўзидан анча яхшироқ бўлади.
К. Г. ПАУСТОВСКИЙ
@mittihaqiqatlar
Sergey Dovlatov
— Eslashimcha, men sendan qarzdorman, — dedi bashang kiyingan janob.
— Roppa-rosa 200 frank, — javob berdi savdogar, — ayni damda menga pul juda asqotardi.
— Hozir yonimda pul yo’q, — dedi janob, — akamizga unchalik yaxshi haq to’lashmaydi. Lekin men senga qarzimni albatta qaytaraman, do’stim. Senga qarzimni… mangulik ko’rinishida qaytaraman!
Nazarbek Nazarov tarjimasi: https://tarjimalar.uz/?p=585
...қайдадир менинг ҳам гулим бор, деб шивирласанг бас, кўксинг тоғдек юксалиб кетади.
Антуан де Сент-Экзюпери
айбдорлик ҳисси - панжаси яраланган кучукка ўхшайди: оқсоқланиб ортингдан судралиб юраверади, на тепиб ҳайдоласан, на даволайсан.
Читать полностью…
Гулноз Мўминова шеърияти – бу аёлнинг нафақат руҳияти, балки жамиятдаги ўрни, ижтимоий адолат ва инсоний қадр-қиммат ҳақидаги мулоҳазаларини ифода этувчи бетакрор адабий ҳодисадир. Унда тириклик ва ўлим, тақдир ва эркинлик, гуноҳ ва кечирим каби умумбашарий мавзулар қаламга олинади. Бу шеърлар ўқувчига нафақат эстетик завқ беради, балки ҳаёт ҳақида чуқур мулоҳаза юритишга ҳам ундайди. Гулноз Мўминова замонавий аёлнинг овози бўлиб, у ўз ижодида аёлларнинг қудратини, оғриқларини ва интилишларини кўрсатади.
«Ҳаво» тўпламидаги шеърларга мулоҳазалар:
https://telegra.ph/MU%D2%9AADDASLIKDAN-ZHUDO-B%D0%8ELGAN-ODAM-11-21
Укам Прагага борган экан, мен учун Кафка қабрини зиёрат қил дедим. Қабрига улгурмапти, аммо кўчаларда ҳар қадамда кафка тимсоллари тўла экан. Музейига борибди, фотолар эса канал учун махсус 🔥
Читать полностью…
Уйим ёниб кетди.
Касал ҳолимда ноқулай вазиятга тушиб қолдим.
Дори-дармонларим ҳам ёнди.
Совуқ кунда кўчада қолдим.
Тўсинларгача ёнди. Том ўпирилиб тушди. Касал ҳолимда шунақа балога йўлиқдим. Энди ҳозир келиб укамнинг уйида ўтирибман.
Бахтсизлик ҳам эгиз келади дейишади. Бандамиз. Сабр қиламиз. Кўнамиз. Насиб. Дўстлар ёрдамида уйни тиклаб оларман. Шу ҳолимда халқ мени ташлаб қўймас.
Менинг Худомнинг шакли йўқ. Оқ либосда ё узун соқолда эмас. Унинг қоидалари, догмалари, муқаддас ёзувлари йўқ.
У на мукофотлайди, на жазолайди. Ҳеч нима туҳфа қилмайди ва тортиб олмайди. Жаннат ваъда қилмайди, жаҳаннам билан қўрқитмайди. Иссиқми, совуқми - у ҳамиша қалбимда мавжуд.
Мураками
Book.uz дўконига Изламчилар келибди. Ҳозирча бир қисмини ҳарид қилдим. Шеърлар, ҳикоялар, эсселар, мақолалар тўплами - ҳар бири ўзига хос, ўз услубига эга муаллифларнинг ижод маҳсули. Ўқиб, фикрлашамиз.
Читать полностью…
Бир ой аввал ёзганимдек, кеча Маргарет Атвуд билан учрашув бўлди.
2538 кишига мўлжалланган Northern Alberta Jubilee Auditorium лиқ тўлди. Биттаям ўрин бўш қолмади. Ишонинг, ёзувчи билан учрашувга ошиқиш, зални тўлдириб ўтириш, ҳатто бутун оила жамланиб келиш мумкинлигини биринчи марта кўрдим. Хоним билан канадаликлар чинакамига фахрланаркан.
1,5 соат қандай ўтди-кетди – эслолмайман. Атвуд хонимнинг юморга бойлиги, жавоблари ўткирлиги, 85 га кирганига қарамай, ҳамон тетиклиги, тиклиги лол қолдирди.
1961 йилдан шу чоққача унинг 18 та шеърий китоб, 18 та роман, 11 та нонфикшн, 9 та қисқа ҳикоялар тўплами, 8 та болаларга бағишланган асар, 2 та график роман ва шеърият, адабиётга бағишланган бир қанча танқидий мақолалари жамланмаси чоп этилган.
Менимча, одам ўзини бошқа ракурсдан (айниқса, аёллар) кўргиси келса, Маргарет Атвудни кўп ўқиши керак.
Чарос Низомиддинова
Канада
Давид Робакидзе
* * *
Инсон бу:
Қачонки сен лойдан ақчадон ясасанг одам шаклида ва қовурғаси ўрнига чақа ташлаш учун қолдирсанг ёриқ.
Инсон бу:
Қачонки сен лойдан ақчадон ясасанг одам шаклида ва бозор пештахтасида қолдирсанг сотиш учун.
Инсон бу:
Қачонки сен лойдан ақчадон ясасанг одам шаклида ва унинг ёнига кетиб бораётган ота-онаси орқасидан мўралаётган болаларни қўйсанг.
Инсон бу:
Қачонки сен лойдан ақчадон ясасанг одам шаклида. Шундан сўнг уззукун сота олмай уйга обкелсанг уни ўрамасдан.
Инсон бу:
Қачонки сен лойдан ақчадон ясасанг одам шаклида ва фарзандингга васият қиласан, токи бу чақалар томоғини ёпмасдан синдириб олишни.
Инсон бу:
Қачонки сен лойдан ақчадон ясасанг одам шаклида ва ҳеч қачон ҳеч кимга англата олмасанг буни қандай бажарганингни.
Даврон Ражаб таржимаси
"АКС" тўплами муаллифларининг Очиқ микрофон лойиҳасидаги видео чиқишлари:
Гулноз Мўминова: https://youtu.be/dGbsYzeCmQg?si=hSMDgtAVnY9_T73p
Алишер Файзуллаев: https://www.youtube.com/watch?v=lBCE9wwGIA4
Рахшона Аҳмедова: https://www.youtube.com/watch?v=ZBuBwukgpGw
Шаҳзод Шомансуров: https://www.youtube.com/watch?v=IOd79OrbwP8
Тилланисо: https://www.youtube.com/watch?v=ipa_5wsFKV0
Нодира Иброҳимова: https://www.youtube.com/watch?v=yfGPXbdS_2E&t=69s
Siz taniydigan kitob blogerlarning koʻpchiligi oʻz sohasining ustasi faranglari hisoblanadi. Safimizda sanʼatkor va ijodkordan to adabiyotshunosgacha bor.
Quyida esa oramizdagi tarjimonlar bilan tanishtiramiz. Har bir tarjimondan bittadan asarni keltirdik. Qolganini ularning kanallaridan bilib olasiz.
Abu Bakr Fozilov — @phaziloff
Tarjima qilgan asari: Jeyms Cheyz — “Venetsiya missiyasi”
Temur Tangriberganov — @timur_books
Tarjima qilgan asari: Jyul Vern — "Parij XX asrda"
Raxshona Ahmedova — @RaxshonaAhmedova
Tarjima qilgan asari: Shin Kyong Suk — "Onamni asra"
Samandar Nazirjonov — @stoik_kutubxonasi
Tarjima qilgan asari: Koyoharu Gotoge — "Iblislar qotili"
Ma'rufjon Ochilov — @marufjonblogi
Tarjima qilgan asari — Endi Veyer – "Marslik"
Nazarbek Nazarov — @bookerberg
Tarjima qilgan asari: Nassim Taleb — "Qora Oqqush"
Nurali Qahramon — @santuagaraoflibrary
Tarjima qilgan asari: Allen Ginsberg — "Uvvos"
Nodira Ibrohimova — @mittihaqiqatlar
Tarjima qilgan asari: Virjiniya Vulf — "Shaxsiy xona"
Alisher Fayzullayev — @perezagruzka_2021
Tarjima qilgan asari: U. Sorayan — "Daho"
Shohrux Usmonov — @usmonosphere
Tarjima qilgan asari: Astrid Lindgren — "Uzunpaypoq Peppi"
Mirzohid Muzaffar — @bobil_kutubxonasi
Tarjima qilgan asari: Jorj Martin — "Taxtlar oʻyini"
Ilhom Salimov — @salimov_blogi
Tarjima qilgan asari: Sara Jo — "Londondan muhabbat ila"
Barchasiga birdan a'zo boʻlish uchun quyidagi link ustiga bosing
Кимки роман ёзаётган ёки ўқиётган бўлса, моҳиятан ғалати ҳолатга дуч келади. Асли ғирт уйдирмадан иборат бу воқеаларга инсон нега бунчалик эҳтиёж, ташналик сезади?! Агар бу ғалати эҳтиёжга ёзувчи ёки ўқувчидан қониқарлироқ жавоб олинган тақдирда ҳам имоним комилки, барибир одамзот яна шу уйдирма билан ўз эҳтиёжини қондиришда давом этаверади ва унга бўлган қизиқишига заррача путур етмайди.
Хўш, биз роман ўқиш билан хаёлимизни нимадан олиб қочамиз? Қора турмуш ташвишлариданми? Бироқ ҳаётда етишмовчилик нималигини тасаввур қилолмайдиган одамлар ҳам бойлигини санашу ҳашамлардан ортган пайтлари роман ўқийди-ку?
Альбер Камю
@mittihaqiqatlar
Халқаро адабий мукофот — Букер ғолиби маълум бўлди.
Бу гал ҳам улоқ аёлларда кетди. (Мукофотга даъвогарлик қилган олти ёзувчининг бештаси аёл эди).
Саманта Харви — инглиз адибаси, файласуф ва саёҳатчи. Мукофот "Орбита" романи учун берилди. Асар космик станциядаги олти нафар астронавт ҳақида сўзлайди. Улар Ерни кузатиб, инсон зоти бўлмаса Она замин қандай бўларди, деган савол устида бош қотирадилар.
Китоб атиги 136 бет. Ўқиб чиқиш керак экан.
— Если он еще любит вас, то придет к вам сам. А если нет, тогда…
— Что тогда?
— Тогда отпустите его на все четыре стороны, он не стоит того, чтобы вы так унижались.
Г. Гессе «Гертруда», беседа главного героя и Лотты.