مردم‌نامه (تاریخ مردم)

04 сентября 2024 13:23

📝ایگودار، که در شهر اگادیر مراکش قرار دارد، یکی از قدیمی‌ترین سیستم‌های بانکی شناخته شده در جهان به شمار می‌رود. این سازه‌ها که به آنها "اگادیر" یا "ایگودار" (جمع اگادیر) نیز گفته می‌شود، انبارهای اشتراکی باستانی هستند که توسط مردم آمازیغ استفاده می‌شدند.

این انبارها به عنوان محلی برای ذخیره و محافظت از غلات، مواد غذایی، و اشیای ارزشمند مانند جواهرات و اسناد مهم ساخته شده بودند. هر خانواده درون قبیله، فضای مخصوص به خود را در این انبارها داشت و از آن به عنوان محلی امن برای نگهداری اموال خود استفاده می‌کرد. ایگودارها به صورت اشتراکی توسط اعضای جامعه مورد استفاده قرار می‌گرفتند و به عنوان یکی از اولین نمونه‌های سیستم‌های بانکی شناخته می‌شوند.

ساختارهای ایگودار نه تنها برای ذخیره‌سازی اموال بلکه به عنوان نمادی از اتحاد و همکاری محسوب می‌شدند.
✔️منبع:
کانال تلگرام "یک پزشک"
/channel/alirezamajidi123
و با سپاس از برادر "مهدی اسدی" عزیز

#یاریگری
#فرهنگ_یاریگری
#انسان‌شناسی_یاریگری
#مشارکت
#آدمیگری

@kaveh_farhadi

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

02 сентября 2024 11:23

🔶 نشست تخصصی بررسی
« وقایع مرداد ۱۳۳۲ »

👤سخنرانان:
▫️داریوش رحمانیان
-سردبیر نشریه مرد‌م‌نامه

▫️ابوالفضل دلاوری
-عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

▫️افشین جعفرزاده
-پژوهشگر تاریخ

🔸زمان: پنجشنبه 8 شهریور 1403
ساعت ۱۶


انجمن علمی علوم سیاسی دانشگاه تهران


🔸بستر برگزاری: گوگل میت

لینک برنامه:
https://meet.google.com/iwr-hpac-dhm

-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-

@utpsaa


انتشار با ذکر منبع بلامانع است .

کانال سخنرانی ها ، درس گفتارها و گفت و گوها :

/channel/Vortrags

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

02 сентября 2024 11:23

🔶 نشست تخصصی بررسی
« وقایع مرداد ۱۳۳۲ »

🔴 از فرشته ی نجات تا شیطان بزرگ

👤سخنران :

▫️داریوش رحمانیان
-سردبیر نشریه مرد‌م‌نامه


🔸زمان: پنجشنبه 8 شهریور 1403
ساعت ۱۶


انجمن علمی علوم سیاسی دانشگاه تهران


🔸بستر برگزاری: گوگل میت

لینک برنامه:
https://meet.google.com/iwr-hpac-dhm

-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-

@utpsaa


🔴 به جهت قطعی برق فایل تصویری از ابتدا ضبط نشده است


انتشار با ذکر منبع بلامانع است .

کانال سخنرانی ها ، درس گفتارها و گفت و گوها :

/channel/Vortrags

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

30 августа 2024 08:47

بخشی از گفتگوی داریوش رحمانیان و پویا نکویی با هوشنگ شهابی، استاد بازنشسته‌ی دانشگاه بوستون، درباره‌ی آثار ایشان در حوزه‌ی تاریخ فرهنگی ایران.
/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

27 августа 2024 17:27

📚 برشی از کتاب منتشر نشده «غلطواره فکر سياسی در ایران»، ۱۳۸۰، به قلم استاد

اساساً مسلم نیست که حوادث ۲۸ مرداد ۳۲ را بتوان به درستی کودتا خواند، یا اینکه اگر هم کودتا بوده، در مجموع، حادثۀ بدی بوده باشد. مسلم نیست که این «کودتا» امریکایی بوده و به ‏دست سازمان سیا انجام شده باشد. مسلم نیست که در جایگزینی شاه به جای مصدق، ملت ایران مغبون شده باشد. مسلم نیست که باز شدن پای امریکا به ایران پس از کودتا به زیان ایرانیان بوده باشد. اگر عکس این موارد مسلم نباشد. البته مدعایی تا این حد مخالف قول مشهور، می‏تواند خشم‌برانگیز باشد، اما به گمان من در این باره، استثنائاً، به وجدان عامه بیش می‏توان اعتماد کرد تا به گفتار مسلط روشنفکری. و گرچه عامه هم به‏ شدت از گفتار مذکور متأثرند، اما در پس زدن موانعِ دید، توفیق بیشتری داشته‏‌اند.

ممکن است گفته شود مأمور ارشد سی آی اِی خودش شرح ماجرا را گفته و کلیپ آن مشهور است، پاسخ این‌ است‌ که کمکی در این زمینه صورت گرفت، ولی شواهدی هست که کمک مالی ناچیزی بود و ترغیبی، ولی نه ابدا در حدی که بشود گفت تمام یا عمده کار طراحی و اجرا با عوامل سی آی ای بوده باشد. مأمور ذیربط بعدها برای بزرگ‌جلوه دادن خودش در آن مساهمتِ ناچیز بزرگنمایی کرده بود. ممکن است گفته شود امریکا خود به خطای خود اعتراف کرده ‏است، چگونه ممکن است ما ذمه آنان را بری کنیم، پاسخ این است که، حزب دمکرات امریکا، با تحفه‌هایی چون‌ کارتر، خودش منشأ و مدافع برخی از این ژست‌های روشنفکرانه بوده است، و بسیاری از نظرات این حزب بیشتر نظر روشنفکران چپگرای امریکایی است تا موضع کلان و عمومی مملکت امریکا. اینها می‌توانند امریکا و دولت آن را از باب این گونه کنش‏ها مورد انتقاد قرار دهند؛ ولی این به معنای اعتراف امریکا به خطا نیست، نظر بعضی از امریکاییان است. از این گذشته، چه بسا، اعتراف مذکور بیش از یک استمالت مصلحت‌آمیز به منظور بهبود روابط با ملتی نبوده باشد، که نزدیک‌ نیم‌قرن بوده هر مشکل و مسأله‌ای را به «کودتا» نسبت می‌داده‌اند.

شاه بنای آن داشت که برنامۀ توسعه کشور را در کانون توجه و تلاش قرار دهد و مصدق در سودای استقلال بود. ساختن قهرمانی از مصدق، در تقابل با شاه، خطای سیاسی بزرگ سه‌ربع قرن گذشته است. آنچه مصدق را به يك شخصيت بزرگ شبه‏ اسطوره‏اى تبديل كرد، گرايشی بود كه همه‌چيز را در مقابله با بیگانه و نجات از استعمار (در معنای هرگونه ارتباط با خارجیان) مى‏ديد؛ یعنی همان چیزی که جریان روشنفکری چپگرا تبلیغ می‌کرده و در این سه دهه معلوم شد چقدر خطا است. (بگذریم از سلطنت‌ستیزی برخی نخبگان که آن هم مد روز شده بود.) به دست گرفتن زمام امور نفت، به عنوان مهم‏ترين منبع ثروت ما، كار شکوهمندی به نظر می‏آمد، اما نه انتخاب سیاسی زیرکانه‌ای بود، نه حتی کار اخلاقی و قانونی. فارغ از حماسه‏‌گرایی، منافع همه‌جانبه کشور را در بر نداشت؛ مخالفت شاه با مصدق هم، بیشتر از این حیث بود که شاه او را مانع برنامهٔ توسعه خود می‏دید، نه اين كه شاه مخالف استقلال ايران بود باشد و از نظر حفظ منافع انگليس یا امریکا با مصدق مخالفت كرده باشد.
 

برخوردهای شاه با آمريكا و انگلستان در اواخر دهۀ چهل و اوايل دهۀ پنجاه بر سر كنسرسيوم و قيمت نفت به خوبى استقلال‏‌طلبى مثبت شاه و حمايت او از منافع ایران را نشان مى‏دهد. شاه به موازات اين كه از بحران اقتصادى اوايل دهۀ چهل عبور كرد و قيمت نفت هم اندك اندك فزونى گرفت، اعتماد به نفس پيدا كرد و توانست قدرى از تكيه به آمريكا و غرب فاصله بگيرد. براى نشان دادن اینکه دوستی او با غرب به منظور توسعه صنعتی است، وقتی سستی آنها را دید، به شوروی سفر كرد و قرارداد وارد كردن ذوب‌آهن را امضا كرد و نشان داد كه با زيركى تمام قادر است از توازن قوا ميان شوروى و غرب بهره ببرد.


 @mardihamorteza

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

27 августа 2024 16:08

دکتر حسین مفتخری*:

انصافا در کشور ما رشته تاریخ دانشی مظلوم است و هویت ان به عنوان یک دیسیپلین به رسمیت شناخته نشده است ، نه از سوی مردم عادی که همه خود را یک پا مورخ می دانند بلکه حتی از سوی دانشوران که با خواندن چند کتاب به خود اجازه می دهند در هر موضوع تاریخی اظهار فضل نمایند.
بنده که نزدیک به نیم قرن با این دانش موانست داشته ام به خود اجازه نمی دهم در موضوعی که خارج از دوره زمانی تخصص بنده است به این گشاده دستی اظهار نظر کنم ، درست مانند ان که پزشک گوارش در مورد بیماری چشم نسخه بپیچد.

انوقت روشنفکران راست گرای به قول خودشان لیبرال امثال ایشان و دکتر غنی نژاد که کارشان چیز دیگری است خیلی شهامت دارند که بدون هیچ گونه تخصصی در این رشته و این موضوع مهم به راحتی اظهار نظر می کنند
مشکل روشنفکری ما از اول همین بوده که همه خود را محق می دانستند خویش را نخود هر آشی کنند.

*استاد تمام تاریخ دانشگاه خوارزمی

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

26 августа 2024 22:10

پرویز اذکایی و تاریخ‌مردم

پرویز اذکایی از پژوهشگران پرکار روزگار ما بود. فروردین‌ماه سال گذشته پس از یک عمر کوشش علمی چشم از جهان فرو بست. مجموعه‌ی آثار او، مقاله و کتاب- تحقیق و تألیف و تصحیح و ترجمه- نزدیک به پانصد عنوان است. او در حوزه‌های گوناگون کار کرد و قلم زد. از کارهای برجسته‌ی او تصحیح و ترجمه‌ی آثارالباقیه ابوریحان بیرونی را می‌توان نام برد. سال‌ها برای این کار عمر و جان فرسود. یک تک‌نگاری ارزشمند درباره‌ی زندگی و آثار بیرونی به نگارش درآورد که سال‌ها پیش توسط انتشارات طرح‌نو، در سلسله کتاب‌های بنیانگذاران فرهنگ امروز، چاپ و منتشر شد. از دیگر کارهای شاخص او کتابی‌ست مفصل درباره‌ی زکریای رازی که آن نیز توسط انتشارات طرح‌نو روانه‌ی بازار شد. سنجش و ارزیابی آثار اذکایی را باید به اهل فن سپرد. صاحب این قلم درباره‌ی پاره‌ای از آثار او در جایگاهی نیست که به داوری بنشیند. پیرامون سویه‌هایی از آثار و کارنامه‌ی اذکایی پیش از این در چند نشست، از دیدگاه معرفت تاریخ، سخن گفته‌ام. فایل‌های این سخنرانی‌ها در فضای مجازی، و پاره‌ای از آن‌ها در همین کانال، در دسترس‌اند.

در کارنامه‌ی اذکایی آن‌چه که درباره‌ی سویه‌های گوناگون تاریخ و فرهنگ زادگاه خود، همدان، نوشت جایی ویژه دارد. مجموعه‌ای از پژوهش‌های او درباره‌ی تاریخ و فرهنگ همدان در کتابی قطور با عنوان همدان‌نامه منتشر شده است. در این بخش از کارنامه‌ی او با پژوهش‌هایی روبرو می‌شویم که از نظر مردم‌نامه‌نویسی ارزش و اهمیت ویژه دارند.
در این مجال جز این اشاره‌ی کلی کار دیگری نمی‌توان کرد و چیز دیگری نمی‌توان گفت. جا دارد که از منظر مردم‌نامه‌نویسی کارنامه‌ی اذکایی مورد تحقیق و سنجش قرار گیرد.

وی کتابخانه‌ی خود، که چندین هزار جلد بود و در میان آن‌ها انبوهی کتاب‌های گرانسنگ، شامل نسخه‌های خطی و کتاب‌های چاپ‌سنگی و پاره‌ای اسناد و مدارک و پاره‌ای کتاب‌های ارزشمند و نایاب یا کم‌یاب و سخت‌یاب به زبان‌های فارسی و عربی و انگلیسی و فرانسوی و آلمانی و...، بود، را وقف کتابخانه‌ی عمومی همدان کرد. همچنین آن‌چه که در سال‌های دراز از راه حق‌التألیف و چاپ و انتشار آثارش اندوخته بود را برای اعطای جایزه و حمایت از پژوهشگرانی که درباره‌ی تاریخ و فرهنگ ایران و بویژه همدان کار می‌کنند، وقف کرد.

چه بختیارند شهرهایی که پژوهشگرانی چون اذکایی در دامن خود می‌پرورند. همدان و ایران وامدار اوست.
هرکس بخواهد درباره‌ی تاریخ مردم همدان کار کند ناگزیرست به آن‌چه که اذکایی در این باره نوشته و منتشر کرده رجوع کند.
خداوند امثال او را برای ایران و همه‌ی شهرها و روستاهای ایران پرشمار گرداند.

#داریوش_رحمانیان
پنجم شهریور هزار و چهارصد و سه

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

26 августа 2024 19:37

برگزاری نشست شورای داوری جایزه «استاد پرویز اذکائی»

میراث مکتوب- نشست شورای داوری جایزه دوسالانه کتاب «استاد پرویز اذکائی» دوشنبه ۵ شهریورماه ۱۴۰۳ همزمان با روز بزرگداشت محمدبن زکریای رازی در مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب برگزار شد.

در این نشست ابتدا اکبر ایرانی، مدیرعامل مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب و رئیس هیئت امنای موقوفهٔ مرحوم اذکائی سخنانش را با وقف کتابخانهٔ شخصی زنده‌یاد اذکائی به کتابخانهٔ عمومی همدان آغاز کرد و گفت: برای این جایزه جلسه‌های مختلفی برگزار کردیم و لوگویی نیز به کوشش استاد محمدحسین حلیمی، نقاش، طراح گرافیک طراحی شد. از بند ۱۷ وقف‌نامه که شامل جایزه است و برگزاری نشست‌ها و فعالیت‌های فرهنگی که در همدان انجام می‌شود.
وی افزود: حدود ۳۰ جلد کتاب به دبیرخانهٔ جایزه رسیده است که باید داوری‌ها را انجام دهیم. موقوفه فرصتی است برای معرفی فعالیت‌های فرهنگی در حوزهٔ کتاب و معرفی بیشتر فرهنگ همدان و همچنین ایجاد شوق و تشویق برای علاقه‌مندان و فرهنگ‌سازی وقف که در این مدت در نشست‌ها و یادداشت‌ها مطرح کردیم و دستاوردهای خوبی نیز داشته است.

برای مطالعهٔ کامل این نشست به سایت مؤسسه پژوهشی میراث مکتوب مراجعه فرمایید:

https://mirasmaktoob.com/%d8%a8%d8%b1%da%af%d8%b2%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d9%86%d8%b4%d8%b3%d8%aa-%d8%b4%d9%88%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%af%d8%a7%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%ac%d8%a7%db%8c%d8%b2%d9%87-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d8%af/

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

23 августа 2024 17:50

🔊فایل صوتی

‌شب مستند ایران معاصر
نمایش و نقد و بررسی فیلم «رویای سیاه» به کارگردانی اُرد عطارپور

با حضور استاد محمدعلی موحد و با سخنرانی: داریوش رحمانیان، محمدعلی بهمنی قاجار، غلامعلی مصدق، اُرد عطارپور و علی دهباشی

چهارشنبه ششم تیر ۱۴۰۳
خانه هنرمندان ایران - تالار استاد شهناز

.
🆔 @sokhanranihaa
🆔 @
🆑 #کانال‌سخنرانی‌ها
🌹

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

22 августа 2024 20:31

🎥 ویلبر و کودتای ۲۸ مرداد
🔸از زبان مهرداد قیومی

#بیست‌و‌وهشت_مرداد #ویلبر #مهرداد_قیومی #صداهای_آسمانه
@asmaaneh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

19 августа 2024 15:26

https://youtu.be/cfhp0HhJysk?si=w0s3XyGkGmL3VV-y

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

17 августа 2024 13:25

نگاهی به پروسه سرنگونی دولت ملی دکتر محمد مصدق از منظر اسناد وزارت خارجه دولت آمریکا - قسمت چهارم (پایانی)

پیوست چهارم

@hamidrezaabedian

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

17 августа 2024 13:25

نگاهی به پروسه سرنگونی دولت ملی دکتر محمد مصدق از منظر اسناد وزارت خارجه دولت آمریکا - قسمت سوم

پیوست سوم

@hamidrezaabedian

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

16 августа 2024 14:44

درباره‌ی مصاحبه‌ی اخیر رئیس دانشگاه تهران

لینک این مصاحبه را اینجا در دسترس گذاشتم👆 تا دوستانی که در این کانال عضویت دارند اگر خواستند بخوانند و داوری کنند. از ان‌جا که نام من نیز در این مصاحبه درمیان آمده ناگزیر شدم که کوتاه یکی دو نکته را یادآوری کنم:
در طول سال‌های دراز تدریس در دانشگاه در برابر همه‌ی فشارها و حق‌خوری‌ها خاموشی پیشه کرده بودم. در سال ۱۴۰۱ خبر تعلیق و شایعه‌ی اخراج من پخش شد.‌ روایت‌ها و حکایت‌های گوناگون در پاره‌ای رسانه‌ها و بویژه در شبکه‌های اجتماعی درباره‌ی این موضوع گفته و نوشته و منتشر شد. بناچار برای نخستین بار مهر سکوت را شکستم و چیزهایی گفتم و نوشتم. اینجا بنا ندارم آن گفته‌ها و نوشته‌ها و یا حتی چکیده و مضمون آن‌ها را تکرار کنم. هرکس بخواهد می‌تواند آن‌ها را در فضای مجازی جست‌وجو کند و بیابد و ببیند و بشنود و بخواند و با دیگر روایت‌ها، بویژه آن‌چه سررشته‌داران دانشکده و دانشگاه گفتند و همچنان می‌گویند، بسنجد و داوری کند. آن‌چه که جناب مقیمی، و همراهان و همگنان او، اکنون در مصاحبه اخیر و پیشتر در دیگر مصاحبه‌های خود می‌گویند و گفته‌اند ساده‌سازی بیش از حد مسأله، کلی‌گویی‌های کلیشه‌ای و تکراری، حذف بسباری از جزئیات ماجراهایی که بر سر من و امثال من رفت و هنوز هم می‌رود، نادرست و سفسطه‌آمیز و آشفته و در یک کلام مصداق کامل همان چیزی‌ست که ایشان انکار می‌کنند و به امثال ما نسبت می‌دهند: سیاسی‌بازی و حاشیه‌سازی.

درباره‌ی آن‌چه که در سه سال اخیر بر دانشگاه و پاره‌ای از دانشجویان و استادان، بویژه در دانشکده‌ی ادبیات، رفته و می‌رود جای سخن فراوان است و مجال تنگ. بسیاری از جزئیات در مصاحبه‌ی جناب مقیمی پوشیده شده و ناگفته مانده است.
ایشان یا خبر ندارند(!!!!!؟؟؟؟؟) و یا خبر نمی‌دهند و یا ترکیبی از هر دو.

× × ×

قصه‌ی پرغصه‌‌ی نماد آموزش عالی کشور

آسبب‌زدن به حیثیت و اعتبار دانشگاه تهران البته پیشینه‌ای دراز دارد؛ اما در چند سال اخیر روند تنزل اعتبار و منزلت دانشگاه تهران لجام‌گسیخته بوده است.
آن‌چه که رخ داده و پدیدار شده نمونه‌ی واقعی بحران مدیریت به معنای تام و تمام کلمه است. با توجه به جایگاه خاص دانشگاه تهران در نظام آموزش عالی کشور می‌توان گفت آن‌چه که بر سر این دانشگاه آمده به مثابه‌ی چوب حراج‌زدن بر آبروی کل نظام آموزش عالی ایران بوده است.
اگر بخواهیم مشت را نمونه‌ی خروار بگیریم خوب است نیم‌نگاهی به تاریخ دانشکده‌ی ادبیات در چند سال اخیر بیندازیم.

اگر نبود مصاحبه‌ی اخیر جناب مقیمی من سر آن نداشتم که چیزی بگویم و بنویسم؛ اما انتشار این مصاحبه برای من گونه‌ای از الزام اخلاقی ایجاد کرد که چند سطری قلمی کنم.
این قصه‌ی پرغصه‌ سردراز دارد و در این یادداشت کوتاه مجالی برای گفتن آن نیست. آیندگان خواهند نوشت. تاریخ دانشگاه تهران و دانشکده‌ی ادبیاتش نوشته خواهد شد.خوشبختانه دنیا به آخر نرسیده و زمین و زمانه در چرخش و گردش است.
حدیث نیک و بد ما نوشته خواهد شد
زمانه را سند و دفتری و دیوانی‌ست

امیدوارم این یادداشت ادامه نداشته باشد.

#داریوش_رحمانیان
بیست و ششم امرداد هزار و چهارصد و سه

/channel/hichestandr

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

13 августа 2024 17:43

گفتگو با دکتر هوشنگ شهابی (استاد بازنشسته روابط بین الملل و تاریخ دانشگاه بوستن) دربارة آثار ایشان در حوزه تاریخ فرهنگی و اجتماعی ایران معاصر. زمان فردا (چهارشنبه) ساعت 20 به وقت تهران در زوم به نشانی: https://utexas.zoom.us/j/99670898687

/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

03 сентября 2024 09:34

📢مراسم رونمایی کتاب:
پردگیان قاجاری در بازار تهران
به‌قلم مریم عمارلو

🔹با حضور:
منصوره اتحادیه
داریوش رحمانیان
مهرداد قیومی بیدهندی
مریم عمارلو

🔸زمان: شنبه، ۱۷ شهریور ۱۴۰۳، ساعت ۱۸
🔸مکان: الهیه، خیابان فیاضی (فرشته)، بالاتر از خیابان چناران، سمت چپ، پلاک ۵۰، مجموعه‌ی فرهنگان فرشته

#خبر
@asmaaneh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

02 сентября 2024 11:23

🔶 بخش گفتگوی نشست تخصصی بررسی
« وقایع مرداد ۱۳۳۲ »

👤سخنرانان:

▫️داریوش رحمانیان
-سردبیر نشریه مرد‌م‌نامه

▫️ابوالفضل دلاوری
-عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

▫️افشین جعفرزاده
-پژوهشگر تاریخ

🔸زمان: پنجشنبه 8 شهریور 1403
ساعت ۱۶


انجمن علمی علوم سیاسی دانشگاه تهران


🔸بستر برگزاری: گوگل میت

لینک برنامه:
https://meet.google.com/iwr-hpac-dhm

-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-

@utpsaa


انتشار با ذکر منبع بلامانع است .

کانال سخنرانی ها ، درس گفتارها و گفت و گوها :

/channel/Vortrags

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

01 сентября 2024 14:05

گذشته‌ی‌نگذشته و گذشته‌ی‌درگذشته

گذشته تا هنگامی که روایت می‌شود گذشته نیست، گذشته‌ی‌نگذشته است. گذشته مرده و رفته است. گذشته درگذشته است. گذشته‌ی‌نگذشته، در اینجا و اکنون، زنده است. مورخ با موجودی گرم و زنده در اینجا و اکنون سروکار دارد، نه با لاشه‌ای سرد و مرده به نام گذشته‌ی‌درگذشته.
#داریوش_رحمانیان
/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

29 августа 2024 14:03

انجمن علمی علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار می‌کند:

🔶 نشست تخصصی بررسی
«وقایع مرداد ۱۳۳۲»

👤سخنرانان:
▫️دکتر داریوش رحمانیان
-سردبیر نشریه مرد‌م‌نامه

▫️دکتر ابوالفضل دلاوری
-عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

▫️دکتر افشین جعفرزاده
-پژوهشگر تاریخ

🔸زمان: پنجشنبه ۸ شهریور
ساعت ۱۶

🔸بستر برگزاری: گوگل میت

لینک برنامه:
https://meet.google.com/iwr-hpac-dhm

-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-

@utpsaa
@mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

27 августа 2024 17:24

درباره‌ی یادداشت حسین مفتخری

حسین مفتخری از استادان شناخته‌شده‌ی تاریخ است و نیاز به معرفی ندارد. یادداشتی که با نام ایشان در کانال ارجمند تاریخ‌نوشت منتشر، و از آن‌جا در کانال مردم‌نامه بازنشر، شد نه یک یادداشت برای انتشار عمومی، که یک پیام خصوصی است که درباره‌ی یادداشتی از مرتضی مردیها نوشته و برای یکی از دوستان خود فرستاده‌اند. ایشان اگرچه کمابیش در شبکه‌های اجتماعی، از جمله تلگرام، حضور دارند؛ اهل گفتن و نوشتن در فضای مجازی نیستند. مانند بسیاری از استادان و پژوهشگران، و بویژه اهالی تاریخ، ایشان نیز از برخورد ناروشمندی که با تاریخ، و بویژه تاریخ ایران و از همه بدتر با تاریخ معاصر ایران، می‌شود نالان و نگران‌اند. اینکه پیام خصوصی به عنوان یک یادداشت منتشر شده با رضایت و آگاهی ایشان نبوده است. کانال مردم‌نامه نیز در پی پخش آن در پاره‌ای گروه‌ها و کانال‌ها اقدام به بازنشر آن، از منبع اصلی کرد.اینک تیری‌ست که از چله‌ی کمان رها شده و بازگشتنی نیست. الخیر فی ماوقع.
برای روشن‌شدن موضوع، بناگزیر یادداشت مرتضی مردیها، نیز بازنشر می‌شود.‌ داوری با خوانندگان است.
#داریوش_رحمانیان
/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

27 августа 2024 11:33

انجمن علمی علوم سیاسی دانشگاه تهران برگزار می‌کند:

🔶 نشست تخصصی بررسی
«وقایع مرداد ۱۳۳۲»

👤سخنرانان:
▫️دکتر داریوش رحمانیان
-سردبیر نشریه مرد‌م‌نامه

▫️دکتر ابوالفضل دلاوری
-عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی

▫️دکتر افشین جعفرزاده
-پژوهشگر تاریخ

🔸زمان: پنجشنبه ۸ شهریور
ساعت ۱۶

🔸بستر برگزاری: گوگل میت

لینک برنامه:
https://meet.google.com/iwr-hpac-dhm

-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-‌-

@utpsaa

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

26 августа 2024 19:37

گزارش تصویری نشست شورای داوری جایزه «استاد پرویز اذکائی»

https://mirasmaktoob.com/%da%af%d8%b2%d8%a7%d8%b1%d8%b4-%d8%aa%d8%b5%d9%88%db%8c%d8%b1%db%8c-%d9%86%d8%b4%d8%b3%d8%aa-%d8%b4%d9%88%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%af%d8%a7%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%ac%d8%a7%db%8c%d8%b2%d9%87-%d8%a7/

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

26 августа 2024 19:37

برگزاری نشست شورای داوری جایزه «استاد پرویز اذکائی»

https://mirasmaktoob.com/%d8%a8%d8%b1%da%af%d8%b2%d8%a7%d8%b1%db%8c-%d9%86%d8%b4%d8%b3%d8%aa-%d8%b4%d9%88%d8%b1%d8%a7%db%8c-%d8%af%d8%a7%d9%88%d8%b1%db%8c-%d8%ac%d8%a7%db%8c%d8%b2%d9%87-%d8%a7%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d8%af/

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

22 августа 2024 20:31

🎙ویلبر و کودتای ۲۸ مرداد
🔸از زبان مهرداد قیومی

#بیست‌و‌وهشت_مرداد #ویلبر #مهرداد_قیومی #صداهای_آسمانه
@asmaaneh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

19 августа 2024 16:04

تاریخ باندبازی و باندزدگی و قبیله‌زدگی

در کنار انبوهی مسائل و موضوعات دیگر تاریخ باندها و دارودسته‌ها را نیز دریابیم.
این سخن پایان ندارد هوش‌دار 👆
#داریوش_رحمانیان
/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

18 августа 2024 00:33

مرکززدگی تاریخ معاصر ایران

تاریخ معاصر ما از مرکزگرایی و مرکززدگی رنج می‌برد. تاریخ‌نگاری ایرانی در حوزه‌ی معاصرپژوهی دچار کاستی‌ها و آفت‌هایی‌ست. برای درمان این آفت‌ها چاره‌اندیشی باید کرد. یکی از این آفت‌ها مرکززدگی‌ست.تهران در تحولات تاریخ معاصر نقش درجه‌اول داشته است. در این تردیدی نیست. کشور ما در روزگار معاصر به دلایل گوناگون گرفتار آفت مرکزگرایی شده است. در برنامه‌های نوسازی و توسعه در بیشتر موارد تهران در اولویت بوده است. تهران شده است مرکز و بقیه‌ی جاها پیرامون. این رابطه‌ی مرکز و پیرامون پیآمدهای زیان‌بار فراوان داشته و هزینه‌های سنگین بر کشور تحمیل کرده و چالش‌های سخت و سهمگین پیش روی ایران قرار داده است. اینکه بسیاری از رویدادها و چرخش‌ها و دگرگونی‌‌های تاریخ معاصر ایران، چه سیاسی و چه اجتماعی و‌ چه فرهنگی، با محوریت تهران رقم خورده‌اند از اثرات و نتایج گریزناپذیر مرکزگرایی بوده است. در حوزه‌ی تاریخ‌نگاری که موضوع این یادداشت است آن اثرات به آفتی انجامیده که آن را مرکززدگی می‌توان نامید. تاریخ‌نگاری ما بدرجات مرکززده است. به نقش و جایگاه دیگر جاها کمتر توجه می‌شود و اگر شده یا می‌شود نه به آن اندازه‌ای است که بایسته و شایسته است. در دهه‌های اخیر و بویژه در چند سال‌ گذشته پژوهشگران به تاریخ شهرها و روستاها توجهی روزافزون داشته‌اند. این پدیده‌ای است خجسته و همایون.پرشمارند کتاب‌ها و مقالاتی که در دهه‌های اخیر درباره‌ی تاریخ شهرها و روستاهای ایران نوشته شده‌اند. شماری بنیادها و انجمن‌ها و مؤسسه‌ها برپا شده که در این راه گام‌های بلند و بزرگ برداشته‌اند. پایان‌نامه‌ها و رساله‌های دانشگاهی پرشمار درباره‌ی تاریخ شهرها و روستاها ایلات و عشایر و اقلیت‌های دینی و..‌. داشته‌ایم. شاخه‌ای به نام تاریخ محلی در پاره‌ای از گروه‌های تاریخ پدید امده است. شماری نشریات و مجلات که به تاریخ محلی و تاریخ شهرها و روستاها می‌پردازند در تهران و شهرستان‌ها راه‌اندازی شده است. این‌ها امیدوارکننده است؛ اما بسنده نیست. به برداشتن گام‌های بزرگ‌تر و انجام کارهای اساسی‌تر و سنجیده‌تر نیاز داریم. موضوع بسیار حساس‌تر و پیچیده‌تر از آن است که به نظر می‌رسد. روایت تاریخ مناطق و نواحی گوناگون چنانچه بگونه‌ای روشمند و سنجیده انجام نگیرد چه‌بسا، خواسته و ناخواسته و بدرجات، به حس یگانگی ملی آسیب برساند. تاریخ‌نگاری ایرانی رسالتی بس سنگین بر دوش دارد برای اینکه دشواره‌‌ی دوگانه‌‌ ملت/مردم را حل‌وفصل کند. تاریخی که کثرت مردم را در چارچوب وحدت و یگانگی ملت به روایت درآورد. این کاری است که نه ساده است و نه آسان. ظرایف و دقایقی دارد. مورخ اگر از این ظرایف و دقایق غفلت کند روایتی که به دست می‌دهد می‌تواند در حکم تیشه‌زدن به ریشه‌ی ایران باشد. راهی‌ست دشوار و پرسنگلاخ.پرتگاه‌ها و لغزشگاه‌ها و کژراهه‌های سر راه نیز فراوان‌اند.

منافع و مصالح ملی ما حکم می‌کند که آفت مرکززدگی را چاره و درمان کنیم. در نو‌کردن نامه و نوکردن روایت کیستی ما ایرانیان و چیستی ایران این یکی از کارهای بنیادی‌ست. نونامه‌نویسی بایستی برپایه‌ی زدودن غفلت از نقش و جایگاه مردم سراسر ایران در دستور کار مورخان قرار گیرد. مردم سراسر ایران را در روایت تاریخی بایستی از پیرامون به کانون آورد.
بدون نوکردن نامه کمیت حرکت توسعه و پیشرفت خواهد لنگید. نونامه‌نویسی برپایه‌ی نقش مردم شرط لازم نوشدن و توسعه است. مرکززدگی دردی است که تا درمان نشود تاریخ‌نگاری ما نخواهد توانست وظیفه‌ی خود را در کمک به حل‌وفصل مسائل ایران، چنانکه باید و شاید، انجام دهد. مرکززدگی آفتی‌ست که بدرجات به مرکزگریزی کمک می‌کند و آنان که در روایت تاریخی به حاشیه رفته و نادیده گرفته شده‌اند را آگاه یا ناخودآگاه به ورطه‌ی خودجداپنداری می‌کشاند و شکاف‌ها و رخنه‌ها و روزنه‌هایی پدید می‌آورد که‌ خواه‌ناخواه مورد سوءاستفاده‌‌ی کسانی قرار می‌گیرد که پیوند و یگانگی ملت ایران را خوش نمی‌دارند.

#داریوش_رحمانیان
امرداد هزار و چهارصد و سه
/channel/mardomnameh

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

17 августа 2024 13:25

نگاهی به پروسه سرنگونی دولت ملی دکتر محمد مصدق از منظر اسناد وزارت خارجه دولت آمریکا - قسمت چهارم (پایانی)

کودتای اول (۳خرداد ۱۳۳۱ - ۷ تیر ۱۳۳۱)، از منظر اسناد وزارت خارجه دولت آمريکا: "اسناد سخن می‌گویند، برگردان دکتر احمد علی رجائی و مهین سروری، جلد اول، تهران: قلم، ۱۳۸۳"

✍ دکتر کریم سلیمانی*

مسئله اصلی این نوشتار صرفا معرفی کودتایی است که برای بهار ۱۳۳۱ برنامه‌ریزی شد و قرار بود مصدق در اواخر خرداد از قدرت ساقط شود‌. اسناد مربوط به کودتای یاد شده که هم معرفی و هم تصاویر آن‌ها ضمیمه شده‌اند، به شدت تحت الشعاع کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ قرار گرفته و به همین دلیل، توجه مورخین را کمتر جلب کرده است.

در قسمت پایانی، علت به اجرا در نیامدن کودتا، باز از زبان اسناد آمریکایی طرح می‌شود.

۵. سند شماره ۱۸۲ (۲۴ ژوئن ۱۹۵۲ برابر با ۳ تیر ۱۳۳۱)

مذاکرات محرمانه شاه و علاء با سفیر آمريکا در تهران، هندرسن، در خصوص برکناری مصدق از قدرت، که جزئیات آن در سندهای ۱۷۵، ۱۷۶، ۱۷۸ و ۱۸۱ گزارش شده است، چنان جدی بود که دو گروه کاری متشکل از کارشناسان آمریکایی و انگلیسی در تاریخ ۲۴ ژوئن ۱۹۵۲ (۳ تیر ۱۳۳۱) جلسه‌ای را در لندن برگزار کردند تا درباره اداره صنعت نفت ایران پس از سقوط دولت مصدق تصمیم‌گیری کنند.

طرف مذاکره کننده آمریکایی شامل پل نیتزه و پالمر و از طرف انگلیس راجر ماکینز، میدلتون و رامز باتوم  در این گفتگو شرکت داشتند. (ص۶۲۰)

مذاکره کنندگان در جلسه لندن به منظور اداره نفت ایران ِ پسا مصدق، وارد جزئیات بسیار گسترده‌ای شدند. برای آگاهی از ابعاد این مذاکرات، تصویر تمام صفحات سند ۱۸۲ را در پیوست قرار می‌دهم تا خواننده متوجه این حقیقت شود که دو دولت آمريکا و انگلیس، امر کودتا علیه دولت مصدق در این مرحله را که نگارنده آن را کودتای اول نام نهاده است، بسیار جدی و واقعی تلقی کرده بودند.

پل‌نیتزه از کارگروه آمریکایی ضمن ابراز نگرانی از وضعیت مالی ایران پس از کودتا معتقد بود که "ماهیانه ده میلیون دلار برای مدت شش ماه در اختیار دولت جدید بگذاریم."(ص۶۲۰)

این پیشنهاد صریح و فوری نیتزه امریکایی، طرف انگلیسی را شوکه کرد، به طوری‌که میدلتون گفت "این اقدام، دولت جدید را در معرض این اتهامات قرار می‌دهد که بازیچه و آلت قدرت‌های غربی است."(ص۶۲۰)

این توصیه میدلتون، راهکار هندرسن را به یاد می‌آورد که دو روز پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ در گزارش ۳۰ مرداد ۱۳۳۲ از وزارت خارجه آمریکا می‌خواهد باید کارزاری راه بیاندازیم که افکار مردم را مبنی بر اینکه "دولت ایالات متحده با پول و کمک فنی در سرنگون ساختن مصدق و سرکار آوردن دولت زاهدی کمک و مشارکت نموده است" تغییر دهد. (جلد۲، سند ۳۵۱، ص۱۲۰۳-۱۲۰۲)

هيئت وزيران انگلیس در جلسه روز ۲۴ ژوئن (۳ تیر) در خصوص تعامل با ایران و شرکت نفت در صورت تغییر دولت در ایران، تصمیاتی را اتخاذ کرد که از طریق راجر ماکینز به سمع کارگروه رسید. )ص۶۲۱)

یکی از مواردی که به وسیله میدلتون بیان شد، باید در ابتدا از ایران "مبلغ عمده‌ای به عنوان غرامت مطالبه شود و سپس به عنوان بخشی از قرار و مدار نهایی از مطالبه آن صرف‌نظر شود. این امر به مذاکره‌کنندگان ایرانی احساس یک موفقیت آشکار می‌دهد و از آن آبرو و اعتباری برای خود کسب می‌کنند." (ص۶۲۳)

طرف انگلیسی حتی نام کسی را که قرار بود پس از سقوط مصدق مذاکره با ایران را مدیریت کند، نام می‌برد: کینهن کورنوالیس.(ص۶۲۳)

یک روز پس از این‌که مصدق از لاهه به تهران بازگشت، براساس گزارش علاء به هندرسن "صبح روز ۲۶ ژوئن (۵ تیر) کاشانی به دیدار وی (علاء) آمده بود و .... به نظر وی (کاشانی) بوشهری بهترین شخص برای جانشینی مصدق است. (سند شماره ۱۸۳، ص۶۲۶)

این سند نشان می‌دهد، کاشانی در این مقطع از زمان، در جریان حذف مصدق بوده و به همین دلیل او هم در خصوص دولت جانشین به مشورت طلبیده شده است. بنابراين، این‌ ادعا که کاشانی در زمستان ۱۳۳۱ با درخواست مصدق برای تمدید اختیارات فوق‌العاده راه‌خود را از مصدق جدا کرده، صحیح نمی‌باشد. 

@hamidrezaabedian

*دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی

متن کامل را اینجا بخوانید.

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

17 августа 2024 13:25

نگاهی به پروسه سرنگونی دولت ملی دکتر محمد مصدق از منظر اسناد وزارت خارجه دولت آمریکا - قسمت سوم

کودتای اول (۳خرداد ۱۳۳۱ - ۷ تیر ۱۳۳۱)، از منظر اسناد وزارت خارجه دولت آمريکا: "اسناد سخن می‌گویند، برگردان دکتر احمد علی رجائی و مهین سروری، جلد اول، تهران: قلم، ۱۳۸۳"

✍ دکتر کریم سلیمانی*

پس از ملی شدن صنعت نفت ایران، دولت انگلستان در تاریخ ۴ خرداد و نیز ۳۱ خرداد ۱۳۳۰ از دولت ایران به دیوان دادگستری شکایت کرد و تقاضا نمود، دیوان، دولت ایران را از اجرایی کردن قانون ملی شدن نفت باز دارد. دولت ایران طی لایحه‌ای صلاحیت رسیدگی به اختلاف میان دولت ایران و شرکت نفت را نپذیرفت و از کارکنان خارجی شرکت نفت خواست تا ۱۱ مهر ۱۳۳۰ ایران را ترک کنند. به همین دلیل دولت انگلیس در تاریخ ۵ مهر ۱۳۳۰ از شورای امنیت سازمان ملل درخواست کرد که ایران را از این اقدام باز دارد.

در پی شکایت دولت انگلیس، دکتر محمد مصدق به همراه عده‌ای به نیویورک رفت و در جلسات شورای امنيت در فاصله روزهای ۲۲ تا ۲۶ مهر از حقوق ملت ایران دفاع جانانه‌ای انجام داد و دولت انگلیس در شورای امنیت ناکام ماند. شورای امنيت موضوع دعوای انگلیس و ایران را به دیوان بین‌المللی ارجاع داد.

دولت ایران در ۱۵ بهمن ۱۳۳۰ لایحه‌ای را به دیوان تسلیم کرد و قویا منکر صلاحیت دیوان در رسیدگی به شکایت انگلستان شد. در نهایت دیوان لاهه در روز ۱۹ خرداد ۱۳۳۱ رسیدگی به شکایت دولت انگلیس علیه ایران را شروع و در ۳۱ تیر به نفع ایران رای داد. از از ۱۴ قاضی دیوان ۹ نفر از جمله سر آرنولد مک‌نیر، قاضی انگلیسی به نفع ایران رای داد. (فؤاد روحانی، زندگی سیاسی مصدق، تهران: زوار، ۱۳۷۹، ص۲۷۵-۲۷۱)

تصور کنید در حالیکه کشتی‌های جنگی انگلستان در برابر پالایشگاه آبادان مستقر و این شهر را در محاصره دریایی داشتند و از طرف دیگر دولت این کشور از ۴ خرداد ۱۳۳۰ با شکایت علیه ایران، ابتدا در دیوان لاهه، سپس شورای امنیت و پس از آن، مجددا در دادگاه لاهه، یک جنگ تمام عیار حقوقی در سطح مناسبات بین‌المللی را به راه انداخته و اوج آن در روزهای خردادماه ۱۳۳۱ بود، دکتر مصدق می‌بایست در این جنگ نابرابر، به مصاف حریف قدر قدرت می‌رفت. او که داشت آماده می‌شد تا در روز ۶ خرداد ۱۳۳۱ تهران را به قصد لاهه ترک نماید، درست ۳ روز پیش از این تاریخ، در سوم خرداد پروسه کودتا(ی اول) با ابتکار قطعی شاه و وزیر دربار او، حسین علاء، آغاز می‌شود.

تصور آن حتی پس از سالیان درازی که از آن رخداد گذشته است، هنوز سخت و دردناک است. یک نخست‌وزیر قانونی با مجموعه‌ای از بیماری‌های کهنه و مزمن که از جوانی همچون همزادی او را رها نمی‌کرد و در ایامی که با شور و شوق وصف‌ناپذیر، نه تنها در لاهه، بلکه در صحنه جهانی در مقام دفاع از منافع و حاکمیت ملی ایرانیان، عصا به دست و لنگان لنگان، اما استوار در تلاش بود، پادشاه ایران در تهران در صدد است تا با همکاری دو سفارت امریکا و انگلیس بر علیه این پیرمرد فرتوت کودتا کند‌....

@hamidrezaabedian

*دانشیار گروه تاریخ دانشگاه شهید بهشتی

متن کامل را اینجا بخوانید.

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

16 августа 2024 14:38

https://www.irna.ir/news/85564401/%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%AF%D9%86%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D9%86%D8%AF-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%B4%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%87

مردم‌نامه (تاریخ مردم)

13 августа 2024 16:02

نگاهی به پروسه سرنگونی دولت ملی دکتر محمد مصدق از منظر اسناد وزارت خارجه دولت آمریکا - قسمت دوم

پیوست دوم

@hamidrezaabedian