1742
نوشته‌هایی درباره‌ی دین، جامعه، سیاست کانال رسمی حسن یوسفی‌اشکوری وب‌سایت: http://yousefieshkevari.com تماس با ادمین: @Eshkevarii
سلول انفرادی، شکنجه است، باید متوقف شود
✍🏻سایت ملی مذهبی
♦️صبح امروز یازدهم اسفند ماه جمعی از فعالان مدنی و سیاسی با حضور در یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در غرب تهران، اقدام به ثبت دادخواستی علیه امران، عاملان و مامورانی کردند که مدتها انها را در سلول های انفرادی محبوس کرده بودند. در میان حاضران در مقابل دفتر قضایی چهرهایی چون
♦️نرگس محمدی، فرنگیس مظلوم، ضیا نبوی، حمید اصفی. احمدرضا حائری، کوروش زعیم، اشکان رضوی. سیاوش حاتم، مجید مسافر، میلاد فدایی، ژیلا بنی یعقوب، بهمن احمدی امویی، مجید مسافر، فرشاد قربانپور، رسول بداغی، مرضیه رسولی، محمد کریمی، ابراهیم الله بخشی، آرش کیخسروی، اکبر امینی ارمکی، زهرا توحیدی، علیرضا خوشبخت، و فائزه هاشمی حضور داشتند. و تعدادی دیگر از جمله جعفر پناهی، خسروسیف، محمدعلی عمویی، محمود بهشتی، و سعید مدنی در سایر دفاتر دادخواست‌های خود را از طریق وکلایشان به ثبت رساندند.
♦️همچنین تعدادی از این فعالان بیانیه‌ای منتشر کرده و در آن تاکید کرده‌اند که سلول انفرادی مصداق بارز شکنجه است و بر اساس قوانین و اعلامیه جهانی حقوق بشر، ممنوع می‌باشد. متن کامل این بیانیه به شرح زیر است:
«سلول انفرادی، شکنجه است، باید متوقف شود.
♦️سالهاست نگهداری متهمان در سلولهای انفرادی در بازه‌های زمانی مختلف و تحت شرایط سخت و طاقت‌فرسای بندهای امنیت و به‌دور از هرگونه کنترل و نظارتی به امری رایج تبدیل شده است. اخذ اعتراف و اقرار تحت شکنجه روحی و روانی حاصل از سلول انفرادی، موجب صدور احکام سنگین زندان و حتی اعدام توسط دادگاه‌ها شده و تحمل حبس انفرادی بسیاری از متهمان را به بیماری‌های جسمی و روحی دچار کرده است.
♦️همچنین علیرغم اعتراضات مدنی و حقوق بشری برای توقف نگهداری متهمان در سلول انفرادی، این رویه، همچنان پابرجاست و این در حالی است که نگهداری متهمان در سلول انفرادی در هیچکدام از مقررات قانونی پیش‌بینی نشده است.
♦️ما به عنوان شهروندانی با گرایشات متنوع سیاسی، عقیدتی و اجتماعی که همگی از قربانیان سلول انفرادی هستیم، اعلام می داریم که نگهداری متهمان در سلول انفرادی نه تنها عملی غیر انسانی بلکه طبق مقررات داخلی و بین المللی از مصادیق بارز شکنجه و مستوجب پیگرد قانونی نیز می باشد.
♦️از این رو خواهان توقف این شکنجه غیر انسانی و برچیده شدن سلولهای انفرادی هستیم و بر این باوریم که همه مسئولانی که در اعمال حبس انفرادی عاملیت و آمریت داشته و دارند، می بایست در پیشگاه عدالت پاسخگو باشند.
📌نرگس محمدی، فرنگیس مظلوم، ابوالفضل قدیانی، محمدعلی عمویی، ضیا نبوی، جعفر پناهی، سعید مدنی، محمود بهشتی، حمید اصفی. احمدرضا حائری، کوروش زعیم، اشکان رضوی، خسرو سیف، سیاوش حاتم، مجید مسافر، میلاد فدایی، ژیلا بنی یعقوب، بهمن احمدی امویی، مجید مسافر، فرشاد قربانپور، رسول بداغی، محمد کریمی، ابراهیم الله‌بخشی، آرش کیخسروی، اکبر امینی ارمکی، زهرا توحیدی، علیرضا خوشبخت، و فائزه هاشمی.
@Mellimazzhabi
در محکومیّت مصادره‌ی اموال و املاک بهاییان
اخبار موثّق و نگران‌کننده‌‌ای از ایران می‌رسد مبنی بر آن که حکم قطعی مصادره‌ی املاک و زمین‌های زراعی ۲۷ خانواده از هم‌وطنان بهایی ایرانی، در روستای «ایوِل» در نزدیکی شهر ساری، صرفاً به جهت بهایی بودن صاحبان آنها، از سوی دادگستری استان مازندران صادر شده است. حدود یازده سال پیش نیز خانه‌های ۵۰ خانوار از روستاییان بهاییِ همین روستا سراسر تخریب شده بود، این در حالی است که روستاییان بهایی این روستا نقش پررنگی در آبادانی آن داشته‌اند.
شوربختانه نه تنها شکایت بهاییان از تخریب خانه‌های‌شان در این روستا در دهه‌ی گذشته به جایی نرسید، که حالا املاک و زمین‌های زراعی‌شان نیز رسماً مصادره شده است. بهاییان ایوِل از قدیمی‌ترین جوامع بهایی ایران هستند و تلاش برای متلاشی کردن جامعه‌ی بهایی این روستا، آخرین حلقه از تلاش‌های حاکمیّت ایران برای حذف نظام‌مند تنوّع دینی و مذهبی در کشور است.
مصادره‌ی اموال و املاک بهاییان به سبب باورهای آنها نمونه‌ی آشکاری از تبعیض مذهبی و آپارتاید دینی است و نه تنها عملی آشکارا غیر اخلاقی، سراسر مخالف موازین حقوق بشر، خلاف امنیّت ملّی و متضاد با قانون اساسی جمهوری اسلامی است که همچنین با آموزه‌های انسان‌ساز آیین اسلام نیز ناسازگار است. پیامبر گرامی اسلام حتی پیش از پیامبری عضوی از «پیمان نیکان» (حِلف الفضول) بود؛ پیمانی خودجوش و فراقبیله‌ای که به دنبال استیفای حقوق افراد بدون در نظر گرفتن پیوندهای قبیله‌ای بود؛ این پیمان در حالی شکل گرفت که در فرهنگ قبیله‌ای پیشااسلامی هیچ فردی صرف نظر از پیوندهای قبیله‌ای دارای حقوق نبود.
حقوق بشر، پیمان نیکانِ جهان جدید است؛ که برای آدمیان صرف نظر از رنگ، نژاد و باورهای دینی و مذهبی حقوق برابر قائل است. نقض حق مالکیّت بهاییان ایران بر اموال و املاک خود با سوء تفسیر و تأویل به عنفِ اصل ۴۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی صورت گرفته است؛ این در حالی است که اموال و املاک شخصی بهاییان مصداق هیچ یک از موارد برشمرده شده در این اصل، مانند مال حاصل از ربا، غصب، رشوه، اختلاس و غیره نیست. تلاش برای قانونی جلوه دادن مصادره اموال و املاک بهاییان در نزد آگاهان به حقوق هیچ رنگی ندارد. خبرهای غیر رسمی رسیده از ایران همچنین حاکی از آن است که مصادره‌ی املاک و زمین‌های زراعی بهاییان ایوِل گویا متأسفانه آغاز موج جدیدی از خیز حاکمیّت برای مصادره‌ی اموال و املاک بهاییان ایران در شهرها و روستاهای کشور است.
ما جمعی از نواندیشان دینی ایرانی مصادره‌ی اموال و املاک هم‌وطنان رنج‌کشیده و زحمت‌کش بهایی در ایران را به شدّت محکوم می‌کنیم. ما از حاکمیّت ایران به ویژه قوه‌ی قضائیه‌ی جمهوری اسلامی مصرّانه می‌خواهیم به مصادره‌ی ظالمانه‌ی اموال و املاک بهاییان در سراسر کشور پایان دهند و به شکایت‌های بهاییان و دیگر اقلیت‌های دینی و مذهبی در ایران نسبت به آزار و اذیّت، غصب و هتکی که نسبت به آنها روا داشته میشود، بی طرفانه رسیدگی کنند.
«الَّذِینَ آمَنُواْ وَلَمْ یلْبِسُواْ إِیمَانَهُم بِظُلْمٍ أُوْلَئِک لَهُمُ الأَمْنُ وَ هُم مُّهْتَدُونَ»: آنان که ایمان آورده و ایمان خویش را به ستم نیالودند ایمنی آنها راست و هم‌آن‌ها حقیقتاً هدایت‌یافتگان اند (انعام: ۸۲).
حسن یوسفی اشکوری،
محمدجواد اکبرین،
عبدالعلی بازرگان،
محمد برقعی،
احمد علوی،
حسن فرشتیان،
رضا علیجانی،
سروش دباغ،
حسین کمالی،
علی طهماسبی،
یاسر میردامادی،
داریوش محمدپور،
مهدی ممکن،
صدیقه وسمقی.
http://www.nedayeazadi.net/1399/12/34430
Читать полностью…
فایل صوتی جلسه ششم ده فراز از تاریخ قرن نخست اسلام
Читать полностью…
ما و میراث زمامداری پیامبر
حسن یوسفی اشکوری
درآمد
در این نوشته می کوشم به این پرسش پاسخ دهم که ما به عنوان مسلمان و مؤمن به وحی و قرآن و پیامبر و میراث او امروز چه نسبتی می توانیم بین خود با میراث فرمانروایی محمد در مدینه قرن هفتم برقرار بکنیم.به طور سنتی و شایع این تفکر و باور رواج دارد که دین اسلام دین سیاسی است و نظام مطلوب و مشروع از نظر شارع (خدا و رسول) نظام دینی و تئوکراتیک است و در این نوع حکومت یا حاکمیت منشاء قدرت و دولت خدا و دینِ بر حق اوست و قانون نیز عبارت است از همان شریعت الهی و یا تشریع متخذ از دین و قواعد کلی و اصلی و ثابت دینی و خدایی. در این دیدگاه در مقام احتجاح و استدلال معمولا به سه نکته و به اصطلاح دلیل استناد میشود. یکی به واقعیت تاریخی حاکمیت سیاسی پیامبر این دین (حضرت محمد) استناد میشود و دیگر به برخی آیات قرآن و روایات و سوم به باور عمومی مسلمانان و مؤمنان در طول تاریخ اسلام تکیه میگردد. این باور چندان شایع و قدرتمند است که امروز همه آن را یک عقیده قطعی اسلامی میشمارند و کمتر کسی در آن چند گزاره تردید میکند. از آنجا که تقریبا عموم مسلمانان چنین باوری دارند و منابع اسلامی (منابع کلامی و فقهی قدیم و جدید) انباشته از این باورها و استدلالهای نقلی و گاه عقلی است، حتی غالبا نامسلمانان و پژوهشگران نیز آنها را پذیرفته و از چنین عقایدی به عنوان عقاید مسلم اسلامی یاد میکنند. البته برخی در مقام محقق صرفا روایت میکنند ولی شماری نیز برای محکوم کردن اسلام و برای اثبات ضدیت اسلام با آزادی و دموکراسی و حقوق بشر و به طور کلی تعارض اسلام با مؤلفه های دنیای مدرن از آن بهره میبرند. در بستر یک ناآگاهی و جهل نسبت به واقعیت های دین اسلام و تاریخ این دین، تفاوت چندانی بین دو گروه اسلامیان سنتی و عوام و پژوهشگران غیر مسلمان و بهویژه ضد اسلام وجود ندارد. در واقع گروهی بیتوجه و بیاطلاع از واقعیتهای تاریخی گزارههایی را به عنوان امور و عقاید مسلم دینی میپذیرند و متعصبانه از آن دفاع میکنند و گروه دیگر به استناد همین باورها و گاه مغرضانه به مدد تحریف های آشکار و پنهان تاریخی و کلامی آن را مردود میشمارند و آنها را ضد آزادی و عدالت و عقل سلیم بشری معرفی میکنند.
در این مبحث مدعای اصلی من این است که در اسلام نیز امر حکومت و «سیاست مُدُن» امری آسمانی و به اصطلاح خداسالاری (تئوکراتیک) نیست و زعامت سیاسی ده ساله نبی اسلام در مدینه نیز چنین نبوده است و در این صورت حکومت مسلمانان نیز ثبوتا و اثباتا نمیتواند خداسالار به معنای حاکمیت خدا باشد. حال جای طرح بحث تفصیلی در این زمینه نیست اما به اجمال و با استناد قرآن و مباحث انتقادی فصول پیشین (از جمله نوشتار پیشین با عنوان محمد چگونه زمامداری بود؟) و نیز از منظر تاریخی میکوشم شرحی بر این موضوع بنویسم و در حد امکان مدعای خود را تبیین و مدلل کنم.
متن کامل در زیتون:
https://www.zeitoons.com/84751
https://www.radiozamaneh.com/575882
Читать полностью…
مروری بر تاریخ اصلاح دینی در ایران معاصر – قسمت بیستم | حسن یوسفی اشکوری
◀️اندیشه ها و آموزه های دکتر علی شریعتی
◀️مروری بر تاریخ اصلاح دینی در ایران معاصر – قسمت بیستم
📌اشاره: قسمت بیستم از معرفی سلسله مصلحان مسلمان در ایران معاصر به کانون نشر حقایق اسلامی مشهد و شریعتی ها اختصاص داشت. به دلیل طولانی بودن این گفتار / نوشتار، قسمت نخست آن پیش از این منتشر شده و بخش دوم آن اکنون و جداگانه منتشر می شود. دو فصل زندگی نامه و آموزگاران شریعتی، پیش از این آمده و این قسمت به آثار و افکار و اثرگذاری های اجتماعی وی اختصاص دارد.
🔗متن کامل در لینک زیر:
http://www.nedayeazadi.net/1399/11/34301
🆔@sitenedayeazadi
شرکت در مراسم سی امین سالگرد انقلاب ایران در سالن ساختمان خبرنگاران رم
چهارشنبه 9 بهمن 87 / 28 ژانویه 2009
از فرمایشات جاودانه آقای احمدی نژاد خطاب به رئیس جمهور آمریکا: مردم آمریکا را آزاد بگذارید تا در سرنوشت خود آزاد باشند و در انتخابات مشارکت داشته باشند و . . .
قابل توجه این که هر کسی از خود می پرسد در آمریکا که مردم یک خارجی تبار و سیاه پوست و از طبقه فرودست جامعه را به کاخ سفید می فرستند، مشارکت در انتخابات ندارند و آزاد نیستند ولی در ایران مردم آزادند و هرکس را که خواستند انتخاب می کنند؟! حیرتم از چشم بندی خدا! گفتنی است که همین احمدی نژاد قبلا غیب گویی کرده و فرموده بود که در آمریکا نمی گذارند یک سیاه پوست انتخاب شود!!
چهارشنبه 16 بهمن 87 / 4 فوریه 2009
1
پریروز برای انجام یک سخنرانی و شرکت در یک میز گرد به مناسبت سی امین سالگرد انقلاب به رم رفتم و امروز باز گشتم. جلسه دیروز سه شنبه عصر برگزار شد. بانی آن خانم لیزا بود. قبلا از ایشان زیاد یاد کرده ام. ایشان یک بانوی حدود 67 ساله فنلاندی است که در رم کار خبرنگاری می کند. جلسه دیروز در سالن کنفرانس ساختمان خبرنگاران و مرکز خبر گزاریها برگزار شد. حدود سی نفر شرکت داشتند که البته نیمی از آنها خبرنگار مطبوعات و رادیو و تلویزیون بودند. خبرنگار تلویزیون ایران و نیز خبرگزاری ایسنا هم حضور داشتند. خبرنگار ایسنا آمد و احوالپرسی کرد ولی خبرنگار صدا و سیما نیامد. دو نفر از نویسندگانی که با ایران آشنا هستند و در باره ایران کتاب نوشته اند (یکی دوکتاب و دیگری یک کتاب) در میزگرد شرکت داشتند. پس از سخن گفتن مقدماتی، خانم لیزا مرا معرفی کرد. نیم ساعتی صحبت کردم و دو نفر دیگر نیز هرکدام حدود بیست دقیقه. آقای مسعود حاتمی مترجم من بود. البته مطالب یادداشت شده من کاملا گفته نشد. قسمت اول اشارتی به چگونگی و چرایی انقلاب و فروپاشی رژیم پهلوی بود و قسمت ارائه چند هدف برای انقلاب و قسمت سوم ارزیابی جمهوری اسلامی. بخش اهداف عمدتا گفته نشد. به چند پرسش نیز پاسخ داده شد.
پیش از انجام این جلسه، خانم لیزا مصاحبه ای با من برای تلویزیون فنلاند انجام داد و موضوع آن نیز انقلاب و افکار و احساس گذشته و امروز من درباره انقلاب بود.
چند خانم آمدند و اظهار آشنایی کردند. یکی از این خانم ها خیلی خوب فارسی صحبت می کرد ولی چون لهجه داشت و نیز نامش معلوم بود که ایتالیایی است. او گفت من مسئول بخش فرهنگی سفارت ایتالیا در تهران بودم. از 2000 تا 2008. می گفت من زمانی که به تهران رفتم در اولین جلسه ای که در سفارت ایتالیا برگزار شد، صحبت شما بود.(به دلیل ماجرای کنفرانس برلین). گفتم زبان فارسی را در ایران یاد گرفتید؟ گفت: خیر من دکترای زبان فارسی دارم و سالیانی در دانشگاه در ایتالیا زبان فارسی تدریس می کرده ام. گفتم در طول هشت سال ایران را چگونه دیدی؟ انشاءالله که خاطره بدی نداری؟ گفت نه، نه، من خیلی علاقه به ایران دارم و این سالها خیلی در ایران خوب بود و ایران مردمان بسیار خوبی دارد و ایرانی ها بسیار شبیه ایتالیایی ها هستند. بعد افزود که دخترم نه سالش است و از روزی که آمدیم به ایران می رویم. او هم بسیار به ایران علاقمند است. خانم دیگر، که میان سال بود، فارسی اش در مکالمه خیلی خوب نبود اما می گفت فارسی را به خوبی می داند و مرتب سایت ها و مطبوعات ایران را می بیند و کتابهای فارسی می خواند و اخبار ایران را لحظه به لحظه پیگیری می کند. علی ایزدی می گفت ایشان یک کتابخانه فارسی دارد و از جمله چند کتاب از شما (من) دارد. خانم دیگر نیز حضور داشت که حدودی فارسی بلد بود. یک آقایی که خبرنگار معروفی است (و من نامش را اکنون به یاد نمی آورم) از من دعوت کرد که برای انجام. مصاحبه با تلویزیون «رای» (که نمی دانم علامت اختصاری چیست؟) در روز جمعه به تلویزیون بروم. نمی خواستم قبول کنم اما دوستان با تعریف هایی که از شخصیت و اعتبار این خبرنگار و اهمیت تلویزیون رای کردند، تشویق شدم که قبول کنم و لذا روز جمعه را به رم خواهم رفت.
یادداشت های روزانه – قسمت پنجاه و هشتم
پنجشنبه 9 بهمن 99
#یوسفی_اشکوری #تاریخی_اجتماعی
🔸 پیام صوتی حسن یوسفی اشکوری، فعال ملی-مذهبی
🔹 به مناسبت بیست و ششمین سالگرد درگذشت مهندس مهدی بازرگان
@Bonyadbazargan
🎞 مراسم بیست و ششمین سالگرد درگذشت مهندس بازرگان، به دلیل محدودیت‌های ناشی از کرونا به صورت آنلاین و ویدئو کنفرانس در تاریخ دوم بهمن ماه 1399 برگزار شد.
#مهندس_مهدی_بازرگان
#بنیاد_فرهنگی_بازرگان
🔷 کانال بنیاد فرهنگی مهندس مهدی بازرگان
@Bonyadbazargan
با سلام به دوستان علاقه مند و وفادار. دو ویدئو بالا گفتگوی جناب دکتر علی بهزادنیا با جناب مهندس عبدالعلی بازرگان و من است که در نخستین سفرم به آمریکا در سال 1998 در لوس آنچلس ضبط و منتشر شده است. خالی از لطف ندیدم که این زیرخاکی را در اینجا بارگذاری کنم. به ویژه که در این تصویر هنوز نشانه های جوانی برجای است. شاید لطفی داشته و فایده ای رساند.
Читать полностью…
گزارش یک نشست انتقادی در نسبت «دین و قدرت»
محمد رسول‌الله؛ پیامبر رحمت یا «عارف مسلح»؟
https://www.zeitoons.com/83981
زیتون- یکشنبه ۲۱ دی‌ماه ۱۳۹۹، سومین جلسه از سلسله نشست‌های «سرای گفت‌وشنود» در «حلقه دیدگاه نو» پیرامون موضوع «دین و قدرت» با سخنرانی سه تن از منتقدان و پاسخ صاحب نظریه برگزار شد.
در این نشستِ مجازی که بیش از دوساعت به‌طول انجامید، عبدالعلی بازرگان، حسن یوسفی اشکوری و یاسر میردامادی هر کدام به مدت ۲۵ دقیقه نقدهای خود را به سخنان جلسات گذشته‌ی سروش ارائه دادند و سپس او نیز در مدت ۳۰ دقیقه به منتقدان پاسخ گفت.
در جلسه‌ی اول عبدالکریم سروش به تفصیل دیدگاه خود را در خصوص نسبت میان دین و قدرت و شیوه‌ی حکمرانی پیامبر اسلام ارائه کرد که گزارش آن پیش‌تر در زیتون منتشر شد.
به گزارش «زیتون» در جلسه‌ی دوم (شنبه ۱۳ دی‌ماه ۱۳۹۹) ، عبدالکریم سروش ضمن دسته‌بندی مطالب جلسه اول، توضیحاتی را در خصوص واکنش‌ها و گزارش‌های جلسه‌ی اول بر آن افزود. سروش از جمله به «خشونت‌گرا خوانده شدن پیامبر اسلام» واکنش نشان داد و گفت:
متن کامل در زیتون:
پرونده ویژه‌ی زیتون در نسبت «دین و قدرت»
محمد رسول‌الله؛ پیامبر رحمت یا «عارف مسلح»؟ | گزارش یک نشست انتقادی
مروری بر نقد دکتر کدیور بر مقوله «دین و قدرت» | عبدالکریم سروش
چگونگی مواجهه پیامبر اسلام با مخالفان | حسن یوسفی اشکوری
چالش اسلام و قدرت؛ نقد سروش | محسن کدیور
روحِ مصباح یزدی و گلوی عبدالکریم سروش؟ | طاها پارسا
شش نکته‌ی سنجش‌گرانه در باب نظریه‌ی «دین و قدرت» سروش | یاسر میردامادی
نقدِ نقد؛ منتقدانِ سروش و غفلت از سه اصل | صدرا معصوم‌زاده
نقدی بر نسبت «دین و قدرت» از منظر عبدالکریم سروش | مصطفی حسینی طباطبائی
دین و تجلیات تاریخی؛ نقدی بر سخنان سروش در نسبت «دین و قدرت» | عدنان فلّاحی
https://www.zeitoons.com/83981
#یوسفی_اشکوری تخریب خاوران
پنجشنبه 3 بهمن 87 / 22 ژانویه 2009
1
امروز اوباما در نخستین اقدام خود فرمان داد تا در باره زندان گوانتانامو (زندان اطلاعاتی وامنیتی ارتش آمریکا در مکان نظامی آمریکا در کوبا)، که در آن حدود دویست متهم القاعده سالهاست در آن زندانی اند و هنوز محاکمه نشده اند)، تعیین تکلیف شود و افراد آن یا آزاد شوند و یا محاکمه و به هرحال از بلاتکلیفی در آیند. این یک اقدام مهمی بود که اوباما انجام داد.
2
امروز قرار بود سالگرد مهندس بازرگان در حسینیه ارشاد برگزار شود که مانند سال گذشته با ممانعت مواجه شد وبر گزار نشد.
3
جایزه سیمین دوبووار، که هر سال به فعالان حقوق زن در جهان اعطا می شود، امسال به کمپین یک میلیون امضاء داده شد. امروز این مراسم در پاریس در کافه ای که سارتر ودوبوار به آن جا می رفتند، برگزار شد. خانم سیمین بهبهانی از سوی کمپین حضور یافت و جایزه را گرفت. از آنجا که احتمال داشت فرستاده کمپین را ممنوع الخروج کنند، خانم بهبهانی را فرستادند که کار هوشمندانه ای بود. احتمالا اندیشیدند که از یک سو احتمال جلوگیری از خروج بهبهانی کمتر است و از سوی دیگر اگر هم مانعی ایجاد شد، با توجه به شهرت جهانی بهبهانی، هزینه سنگین تری به جمهوری اسلامی بار شود. او نیز سخنان هوشمندانه ای گفت. او جام اهدایی را قبول کرد اما جایزه نقدی آن یعنی 30000 یورو را به خود مؤسسه دوبوار بخشید. اوگفت قبول این وجه ممکن است در ایران موجب دردسر برای کمپین شود. نفس این اقدام یک ضربه تبلیغاتی علیه جمهوری اسلامی بود.
4
در متنی مکتوب به چند پرسش خانم زیبا میرحسینی در باره ولایت فقیه و سیر آن پاسخ دادم. قرار است ایشان ان را به انگلیسی ترجمه کند.
شنبه 5 بهمن 87 / 24 ژانویه 2009 1
طبق گزارش رسانه گورستان خاوران، که در آنجا شماری از قربانیان و اعدام شدگان زندانیان سیاسی سال 67 دفن شده اند، تخریب شد. آورده اند که آنجا را با بلدوزر شخم زده و درخت کاشته اند. علت آن این است که آنجا به تدریج داشت به یک سند تاریخی افشاگری علیه حاکمیت تبدیل می شد. در سال 67 در جریان روزهای پایان جنگ شمار زیادی از زندانیان سیاسی مجاهد (و دیگران) در زندان های تهران و شهرهای دیگر اعدام شدند. خانواده ها هرسال در اواخر شهریور (ایام اعدام ها) به آنجا می رفتند و می کوشیدند یاد و خاطره آن رخداد مهم را زنده نگهدارند. هرسال نیز با کسانی که در آنجا گرد می آمدند برخورد می شد. امسال نیز کسانی دستگیر و زندانی شده اند که گویا شماری از آنها گویا هنوز در زندانند. حال حاکمیت می خواهد آثار جرم را به کلی محو کند و نیز خانواده ها محلی برای تجمع نداشته باشند. اما با توجه به شناخته شده بودن این مکان و این حادثه واکنش گسترده ای در سطح جهان پیدا کرد. عفو بین الملل با ارسال نامه ای به مقامات ایران، به این کار اعتراض کرد و پیشنهاد کرد اجازه دهند که کمیته حقیقت یابی تشکیل شود تا به موضوع رسیدگی کند. دارها برچیده خونها شسته اند!!
2
امروز با رادیو فرانسه در باره دستگیریهای گسترده بهایی ها و دراویش گنابادی و برخورد با پیروان ادیان دیگر مصاحبه کردم.
یادداشت های روزانه – قسمت پنجاه و ششم
چهارشنبه 24 دی 99 #یوسفی_اشکوری #تاریخی_اجتماعی
ما شرمنده ایم!
یکشنبه 27 بهمن 87 / 15 فوریه 2009
1
از آن جا که حال پدرم خوب نیست و مادرم نگران، قرار شده است که به ایران باز گردم و برای روز 28 اسفند بلیط رزو کرده ایم. بالاخره مقاومت من برای ماندن در برابر عواطف و احترام به پدر و مادر رنگ باخت. با این همه قرار شده است که پس از یک ماه باز گردم ولی چشمم آب نمی خورد که بتوانم حداقل به زودی برگردم. ببینم چه می شود. هر چه پیش آید خوش آید.
2
روز جمعه با رادیو فردا گفتگو کوتاهی در باره بحث خلقت انسان در اسلام داشتم که به مناسبت دویستمین سال در گدشت داروین و کتاب خلقت انسان دکتر سحابی بود.
3
مقاله ای تحت عنوان «بیهوده سخن به این درازی نبود» در نقد یکی از مصاحبه های آقای مصطفی ملکیان نوشتم و برای روزنامه اعتماد ملی فرستادم.
4
اخیرا بیانیه ای با امضای حدود 300 نفر از نویسندگان و روشنفکران ایرانی خارج نشین تحت عنوان «ما شرمنده ایم» خطاب به بهائیان ایران نوشته و از این که جامعه روشنفکری تا کنون در طی این صد سال درباره تضییع حقوق آنان سکوت کرده و چیزی نگفته اند، شرمنده اند. متن خوبی است و باید این تابو شکسته شود. شاید من هم چیزی نوشتم.
چهارشنبه 30 بهمن 87 / 18 فوریه 2009
1
طبق گزارش سایت روز نشریه «صبح صادق» وابسته به سپاه جزوه 16 صفحه ای علیه خاتمی و اصلاح طلبان منتشر کرده و در آن تندترین و بی پایه ترین اتهامات را متوجه خاتمی و برخی دیگر کرده است. این ها گام هایی است که یکی پس از دیگری برداشته می شود. ببینیم تا پایان کار چه خواهد شد. چند روز قبل آقای خاتمی گفته بود که اگر در بالا اراده ای باشد، این تخریب ها قابل کنترل است.
2
بازداشت دانشجویان و فعالان زن و برخی اصناف دیگر هر روز گسترده تر می شود و شمار آن ها آنقدر زیاد است که نمی توانم آن ها را بنویسم. از جمله شمار قابل توجهی از دانشجویان شیراز دستگیر شده و بعضی از آن ها در اعتصاب غذا هستند.
3
چند روز قبل آقای دری نجف آبادی، دادستان کل کشور، از وزارت اطلاعات خواسته است تا مقامات امنیتی به کار جامعه بهائیان ایران رسیدگی کند و استدلال کرده است که عقایدشان آزاد است اما حق فعالیت تبلیغی و تبلیغ علیه نظام را ندارند و گفته است که این ها جاسوس و وابسته به صهیونیست ها هستند. روشن نیست که ماجرا از چه قرار است و چرا هر روز بر بهائیان فشار بیشتری وارد می شود. احتمالا بهایی ها از فضای بحران زده کشور و دین گریزی مردم و جوانان استفاده کرده به تبلیغ دین خود روی آورده اند و این امر آقایان را نگران کرده است. چنان که در مورد دراویش چنین است. آقایان به جای این که به اعمال خود توجه کنند، مانع دیگران می شوند و حال آن که تجربه نشان داده است که این نوع اقدامات نتیجه عکس می دهد. یاداشت های روزانه - قسمت شصت و دوم
شنبه 9 اسفند 99 #یوسفی_اشکوری #اجتماعی_تاریخی
حاشیه ای بر رخداد سوم اسفند
این روزها به مناسبت صد صالگی رخداد معروف به «کودتای سوم اسفند» 1299 گفتارها و نوشتارهای فراوانی شنیده و نوشته و خوانده می شود. حجم بیشتر بحث در این باره حول محور کودتا بودن و یا نبودن آن رخداد و یا نقش انگلیسی ها در به قدرت رسیدن سردار سپه فرمانده فوج قزاق است. شماری تلاش دارند نقش خارجی را در این حادثه و دیگر حوادث و تحولات قرن اخیر برجسته کنند و شماری دیگر در مقام نقد و یا نفی آن برآمده اند. نیز عده ای سردار سپه و رضاشاه بعدی را یکسره دست ساز خارجی می دانند و در مقابل کسانی برای اثبات استقلال و ملی بودنش می کوشند و نقش بیگانه را انکار و یا توجیه می کنند.
اکنون در مقام رد و اثبات هیچ نظریه ای نیستم و فقط می خواهم به دو نکته مهم، که معمولا نادیده گرفته می شوند، اشارتی بکنم:
نکته نخست گفتار در روش است. هرچند بی طرفی محض در تحقیق و داوری به ویژه در قلمرو موضوعات تاریخی و آن هم تاریخ معاصر (مثلا عصر پهلوی ها و انقلاب و عصر جمهوری اسلامی) ممکن نیست ولی به هر تقدیر تا آنجا که در خودآگاه ما و در حد توان بشری ماست باید خود را از پیش داوری ها و عواطف و احساسات دور کنیم و در مرحله نخست داده ها و اسناد تاریخی معتبر را گرد آورده و در مرحله بعد به استناد منابع قابل اتکا با احتیاط کامل به داوری نسبی برسیم.
نکته دوم آن است که من برآنم زمینه های تغییرات اجتماعی در هر جامعه و در هر مقطع تاریخی، اصالتا و ابتدائا معلول زمینه ها و نیازهای اجتماعی و انسانی همان جامعه است و در مرحله بعد البته عوامل خارجی (مراد عواملی در ورای مرزهای سیاسی است) است. به عبارت دقیق تر تا زمینه های مساعد برای تغییرات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی و سیاسی در درون ساختارهای درونی یک مردم و ملت وجود نداشته باشد، عوامل خارجی (مثبت یا منفی) یا بی تأثیر خواهد بود و یا به هرحال پایدار و ماندگار نمی ماند.
به گمانم با این مدل می توان تمامی تحولات تاریخی، از تغییرات اصلاحی محدود گرفته گرفته تا تغییرات عمیق و گسترده اجتماعی در قالب انقلاب های بزرگ سیاسی و رفتن و آمدن رژیم های حکومتی، را تحلیل کرد. از انقلاب فرانسه گرفته تا انقلاب اکتبر و بلوک شرق اروپا و در نهایت ایران معاصر. از مشروطه و برآمدن پهلوی گرفته تا جنگ ایران عراق و تا دولت سازندگی و تا برآمدن اصلاحات و تحولات پسااصلاحاتی و پیروزی و یا شکست آن. این که این تغییرات به چه سرنوشتی دچار شده و می شوند و داوری ما در باره آنها چیست، داستان دیگری است. در این چهارچوب می توان تغییرات آینده ایران را نیز به طور نسبی گمانه زنی کرد و بر اساس آن از راهبردهای مناسب استفاده کرد.
بر این اساس برآمدن پهلوی اول و رخداد انقلاب و تأسیس جمهوری اسلامی، هیچ یک با عوامل خارجی نبوده و نیست. عوامل قریب و بعید و چه بسا درهم تنیده و پیچیده چگونگی و چرایی این تغییرات عمده و مهم، نه به اراده فرد و گروه معین (داخلی و یا خارجی) بستگی دارد و نه تحولات تک عاملی است و برآمده از یک یا چند متغیر. به میزانی که از این متغیرها شناخت دقیق تر و مستندتری پیدا کنیم، تحلیل و احیانا نقد و بررسی و در نهایت داوری ما نیز دقیق تر و علمی تر خواهد بود.
البته دلایل عقلی و نقلی فراوان نشان می دهد که دولت های خارجی، به میزانی که از اقتدار و نفوذ بیشتری در جهان و یا منطقه برخوردارند، بی تردید در تحولات کشورها دخالت کرده و با جدیت تمام می کوشند اهداف خود را پیش ببرند و منافع مشروع و غالبا نامشروع خود را تأمین کنند. اما این نوع مداخله ها در حد تسهیل کننده اند و نه عاملی تعیین کننده و بنیادین و ماندگار.
این نیز گفتنی است که صرف ارتباط فردی و یا جریانی خودی در داخل با مقامی و یا نهادی رسمی و غیر رسمی خارجی هرگز به معنای وابستگی و احیانا خیانت نبوده و نیست. ماجرا شقوق مختلفی دارد که لازم است در جای خود مورد بررسی و نقد دقیق قرار گیرد.
5 اسفند 99 #یوسفی_اشکوری #اجتماعی_سیاسی
پاسخ به یک اعتراض
اشاره: اخیرا بیانیه ای تفصیلی در باب سیاست خارجی جمهوری اسلامی منتشر شد که شماری از جمله من آن را امضا کرده ایم. پس از انتشار آن برخی دوستان و صد البته با حسن نیت و وطن خواه از آن بیانیه اظهار ناخرسندی کرده و از جمله از من گله کرده اند که چرا آن را امضا کرده ام. در این میان دوستی بسیار عزیز و قدیمی چند کلمه ای نوشت و من هم پاسخی به او داده ام. از آنجا که احتمالا دوستانی از این دست خرده گرفته و می گیرند، مفید دیدم متن اعتراض و پاسخ خودم را در اینجا منتشر کنم تا به اعتراضات مقدر نیز پاسخ گفته باشم.
سلام
با توجه به این اطلاعیه ای که متاسفانه شماها امضاء کردید و گذاشتید در زیتون فهمیدیم که شماها هم شدید برانداز و حق با آمریکا و اسراییل است و براندازان و محکوم حکومت ایران است
با سلام و تحیت
ظاهرا همه چیز در زمانه ما به هم ریخته و کلمات و واژه ها نیز معانی متعارف خود را از دست داده و یا جا به جا شده اند. در این آشفته بازار عجیب نیست که «خاک انداز» به سادگی «برانداز» شود.
در باره متن بیانیه مورد اشاره سخنی نمی گویم. چرا که تجربه مکرر نشان داده (حداقل برای من) بحث و استدلال در چنین مواردی؛ مواردی که حتی ممکن است در واقع اختلاف نظری اصولی و جدی هم در میان نباشد، چنان که می پندارم در این مورد هم چنین است، طولانی خواهد بود و در نهایت به سادگی به جایی نمی رسد، اما فقط می پرسم:
برادر عزیز! تصور نمی کنید این دهها نفری که آن بیانیه را تهیه کرده و ماهها وقت صرف کرده و دهها بار متن را ویرایش کرده اند، به اندازه شما ملی اند و وطن خواه و دنبال سرفرازی کشور و مردم خود هستند؟ چرا می پندارید دوستانی که دقیقا مانند شما فکر نمی کنند، الزاما براندازند و فاجعه بارتر این که طرفدار آمریکا و اسرائیل اند؟ حاصل چنین پندارهایی چیست؟ آیا افراد مورد انتقاد شما «هدایت» می شوند و به صراط مستقیم می آیند؟ آیا تجربه شکست خورده این چنینی جمهوری اسلامی برای عبرت کفایت نمی کند؟
با این حال شما و دوستانی چون شما می توانید و حق شماست که ایراد بگیرید و نقدهایتان را به متن و نه البته به افراد به صورت فردی منتشر کنید. در این صورت همه استفاده می کنند و احیانا مانع اشتباهات بعدی می شود.
اما تعریضی به زیتون داشته اید. زیتون فقط به رسالت رسانه ای خود عمل کرده و مانند موارد مشابه بیانیه را انتشار داده است. همین!
با دعای خیر و آرزوی سلامتی سه شنبه 28 بهمن 99 #اجتماهی_سیاسی
تهدید تلویحی به ترور خاتمی
چهار شنبه 23 بهمن 87 / 11 فوریه 2009
1
مقاله ای تحت عنوان «آرمان های انقلاب در جمهوری اسلامی» نوشته بودم که در سایت روز امروز چاپ شده است.
2
احمدی نژاد در سخنان دیروز خود در مراسم راهپیمایی سالگرد انقلاب صریحا از آمادگی ایران برای گفت وگو با آمریکا سخن گفت اما بعید می دانم که گفتگوی جدی صورت بگیرد. چرا که مسئولان ایران می دانند مذاکره به مصالحه خواهد رسید و در مصالحه لزوما برخی چیزها را از دست خواهند داد و این به معنای عقب نشینی و شکست تلقی خواهد شد و عقب نشینی در مورد برخی چیزها (ازجمله ایجاد روابط عادی با آمریکا) با هویت جمهوری اسلامی معارض خواهد بود. در عین حال آرزو می کنم گفتگویی مفید صورت بگیرد و ایران از انزوا درآید و اوضاع نابسامان داخلی نیز بهبود پیدا کند.
3
طبق گزارشی در راه پیمایی 22 بهمن کسانی قصد داشتند آقای خاتمی را کتک بزنند که گویا موفق نشدند. این تازه آغاز ماجراست.
پنجشنبه 24 بهمن 87 / 12 فوریه 2009
1
کیهان در شماره دیروز خود مقاله مهمی دارد (سر مقاله) و آن این است که خاتمی را تلویحا (بلکه تصریحا) تهدید به ترور کرده است. در این نوشته آمده است که قصد اصلاح طلبان از کاندیدا کردن خاتمی (البته نام او را با عبارت «یک کاندید خاصی» آورده است) مشارکت در قدرت نیست بلکه ضربه به نظام و بالا بردن هزینه نظام است. بعد تحلیل کرده آنها می خواهند در جریان انتخابات جار وجنجال راه بیندازند و هزینه نظام را بالاببرند اما اگر از این طریق ناکام شدند ممکن است راه حل دیگر را انتخاب می کنند. بعد اشاره کرده است که آمریکایی ها بی نظیر بوتو را به پاکستان آوردند تا با نخست وزیر شدن او پاکستان را بدوشند ولی وقتی دیدند که او رأی نمی آورد او را ترور کردند و بعد افزوده است اصلاح طلبان تندرو نشان داده اند که اهل این کار هستند. روشن است که آقایان شدیدا نگران شده اند و حاضرند تا مرز ترور خاتمی هم پیش بروند.
نظامیان هم چنان به حمایت تبلیغاتی خود به سود احمدی نژاد آشکارا ادامه می دهند. سردار فیروزآبادی رئیس ستاد ارتش، با ارسال نامه ای به احمدی نژاد به مدح و ثنای او پرداخته و موفقیت های عظیم این چند سال اخیر را مدیون مدیریت راهیانه و قدرتمند احمدی نژاد دانسته است! شیخ علی سعیدی، نماینده ولی فقیه در سپاه و نیز سردار جعفری، فرمانده سپاه نیز مستقیم و غیر مستقیم از احمدی نژاد جانبداری کرده اند. به گمانم این ها نشانه آن است که آقای خامنه ای نیز بر این نظر است. اگر چنین باشد باید قاطعانه گفت که یا نمی گذارند خاتمی تا مرحله اخذ رأی پیش برود و یا با دستکاری آراء هم او را بازنده اعلام می کنند و هم نقطه پایانی بر عمر سیاسی ونقش مثبت وی و حتی شاید نقطه پایانی برجریان اصلاح طلبی بگذارند. به ویژه خبر است که خامنه ای شخصا با کاندیداتوری خاتمی مخالفت کرده است. حال خاتمی چگونه و با چه تحلیلی کاندیدا شده است خدا عالم است. شاید آینده پاسخی به این پرسش بدهد.
یادداشت های روزانه – قسمت شصت و یکم
سه شنبه 28 بهمن 99
#یوسفی_اشکوری اجتماعی_تاریخی
مصاحبه با تلویزیون «رای» ایتالیا
جمعه 18 بهمن 87 / 6 فوریه 2009
1
دیروز برای انجام مصاحبه با تلویزیون «رای» به رم رفتم. در آنجا ساعت 4 تا 4 / 5 مصاحبه انجام شد. خبر نگار معروف که بیش از این از او یاد کردم (و حالا نامش را به یاد نمی آورم) ایستاده با من گفتگو کرد و از میانه کار نیز چهار دانشجویی خبرنگاری نیز پرسش هایی مطرح کردند. پرسش اول در باره بیوگرافی و مخصوصا دلیل بازداشت و محکومیت من بود و بعد در باره وضعیت مطبوعات ایران و بعد در باره سی سال انقلاب و در آخر نیز آمدن خاتمی برای انتخابات وپیامدهای آن. من صحبت می کردم و آقای مسعود حاتمی از داخل گیشه سئوالات را از طریق گوشی به من منتقل می کرد و خلاصه ای از پاسخ های مرا نیز برای آنها ترجمه می کرد. البته قرار شده است که نوار گفتگو را در اختیار ایشان بگذارند و او آن را روی کاغذ ترجمه کند و هنگام پخش دوبلر آن را روی متن صدا بخواند. گفته اند در دوشنبه آینده پخش خواهد شد و روز بعد نیز تکرار می شود و یکبار دیگر نیز تکرار خواهد شد. البته دوستان می گفتند برنامه رای به وسیله برخی کانالهای دیگر نیز مورد استفاده واقع می شود. در مجموع گفتگوی خوبی بود. گر چه سخنان تندی نگفتم اما با توجه به برد تلویزیون ممکن است برای آقایان حساسیت برانگیز باشد. ساعت حدود 7 به کیوسی باز گشتم. ضمنا کامپیوتر من اشکالاتی داشت که در رم درست کردم.
2
چنان که معلوم شده آقای خاتمی هنوز رسما اعلام کاندیداتوری نکرده است اما گویا قطعی است. ابراهیم نبوی شعر معروف حسنی نگو، بلا بگو را با تغییر نام «خاتمی نگو بلا بگو» به صورت شعر انتقادی نسبت به خاتمی در آورده است.
3
دوستان نهضت آزادی در پی مخالفت از برگزاری سالگرد مهندس بازرگان در سوم بهمن، دیروز هفدهم بهمن را برای انجام مراسم اعلام کرده بودند که باز هم با درب بسته حسینیه ارشاد مواجه شدند. طبق گزارش لباس شخصی ها و نیروی انتظامی با مردم و مراجعه کنندگان بر ورود خشونت آمیزی داشتند و حتی گفته شده است یک نفر باز داشت شده است.
4
امروز 18 بهمن چهار سال است که از زندان آزاد شده ام. حال چه زمانی و در چه مقطعی بار دیگر به زندان باز گردم، خدا عالم است.
یکشنبه 20 بهمن 87 / 8 فوریه 2009
1
بالاخره خاتمی آمد! این تیتر رسانه هاست. حالا باید دید که چه اتفاق می افتد. آیا ایشان از فیلترهای تخریب و شورای نگهبان خواهد گذشت؟ آیا رأی خواهد آورد؟ آیا در صندوق آرا دستکاری نخواهند شد؟ میزان رأی او چه اندازه خواهد بود؟ از همه مهمتر پس از آن که به کاخ ریاست جمهوری رفت چه کار خواهد کرد؟ آیا آن داستان گذشته تکرار خواهد شد؟ باز هر نه روز یک بحران؟ آیا پس از چهار سال احمدی نژاد دیگری؟ و باز بد و بیراه نثار خاتمی واصلاح طلبان؟ قطعا اگر بنا به رأی دادن باشد، من به ایشان رأی خواهم داد اما من چندان به آینده خوشبین نیستم. دوستان اصلاح طلب حامی خاتمی فقط اصرار دارند که احمدی نژاد نباشد اما روشن است که این یک استراتژی محکم و قانع کننده ای در این شرایط نیست.
2
گفته شده است که تعداد دستگیر شده گان مراسم بازرگان 20 نفر بودند که 12 نفر آزاد شده و 8 نفر هنوز در بندند.
یادداشت های روزانه – قسمت شصتم
دوشنبه 20 بهمن 99 #یوسفی_اشکوری #تاریخی_اجتماعی
اعلام کاندیداتوری خاتمی برای ریاست جمهوری
ادامه یادداشت مورخ 16 بهمن 87
2
اعلام شد که آقای سعید رضوی فقیه چند روز پس از بازگشت از پاریس به تهران باز داشت شده و به زندان فرستاده شد. رضوی فقیه از دانشجویان تحکیمی دوران اصلاحات است و مدتی نیز زندانی شد ولی از سال 1383 در پاریس زندگی می کند و افزون بر دکتری فلسفه مشغول اخذ دکتری جامعه شناسی در سوربن است. گفته شده است که ایشان در ارتباط با پرونده گذشته اش به چهار سال حبس غیابی محکوم شده است. فکر می کنم ایشان را به این دلیل که در انتخابات ریاست جمهوری گذشته بسیار به سود دکتر معین تلاش کرده بود، بازداشت کرده اند و در واقع می خواهند افراد بسیج کننده به سود خاتمی را از میدان خارج کنند.
3
امروز اعلام شد که خاتمی سرانجام تصمیم گرفت که وارد کارزار انتخابات شود. خبر خوبی است اما باید دید که چه اتفاق می افتد. با توجه به اوضاع کشور و محبوبیت داخلی و خارجی فراوان خاتمی، فکر می کنم این بار مردم در انتخابات شرکت می کنند و اگر در صندوق آرا دستکاری نشود، قطعا خاتمی در برابر احمدی نژاد پیروز خواهد شد. اما چند نکته مطرح است. یکی این که آیا صلاحیت ایشان تأئید می شود؟ بعید نیست که صلاحیت وی را ردکنند. با این حال، باتوجه به شرایط کنونی و بحران جمهوری اسلامی، این کار هزینه زیادی برای نظام خواهد داشت و چه بسا موجب تنش ها و نا آرامی هایی بشود. مسئله دیگر آقای کروبی است که چه می کند. ایشان چند ماهی است که اعلام کاندیداتوری کرده و گفته است به سود هیچ کس کنار نخواهد رفت. حال اگر به نفع خاتمی کنار نرود، خود که قطعا رأی نمی آورد ولی رای خاتمی را می شکند و جبهه ایشان را تضعیف می کند. خدا کند که تصمیم عاقلانه ای بگیرد. از تمام این ها مهمتر این است که اگر خاتمی این بار انتخاب شود، محافظه کاران و تندروان ضد خاتمی و دشمن اصلاحات چه خواهند کرد؟ به هر صورت این بار قطعا کار خاتمی و اصلاحات و اصلاح طلبان بسیار سخت تر از گذشته خواهد بود. ولی هر چه پیش آید در نهایت به سود دموکراسی است.
4
گر چه در فلسطین آتش بس رسما برقرار است اما موشک های پراکنده از یک سو شلیک می شود و حملات ارتش اسرائیل از سوی دیگر انجام می گیرد. احتمال درگیریهایی شدیدتر وجود دارد.
5
دیروز ماهواره «امید» به وسیله دولت ایران به فضا فرستاده شده است که این ماهواره از پیشرفت علمی مهمی حکایت می کند. می گویند در دنیا نه کشورند که از چنین توانی برخوردارند. این اقدام با واکنش تند دولت آمریکا و انگلیس و فرانسه مواجه شد و آن را به معنای نزدیک شدن به دستیابی به سلاحهای خطرناک و کشتار جمعی دانسته اند. به هر حال همین عکس العمل تند از مهم بودن تکنولوژیک این ماهواره حکایت دارد. فعلا ایران هر کاری که بکند، در نظر امریکایی ها و اروپایی ها خطرناک جلوه می کند.
6
مقاله ای تحت عنوان «براندازی نرم» نوشته ام که در سایت روز انلاین دیروز (سه شنبه) چاپ شده است.
یاداشت های روزانه – قسمت پنجاه و نهم
چهارشنبه 15 بهمن 99 #یوسفی_اشکوری #اجتماعی_تاریخی
ذکر جمیل حسن محجوب و شرکت سهامی انتشار
امروز صبح اطلاع یافتم که حسن محجوب مدیر «شرکت سهامی انتشار» در 91 سالگی درگذشت. هرچند مرگ در این سن و سال چندان غیر منتظره و از این رو آزاردهنده نیست ولی «مرگ چنین خواجه نه مرگی است خرد». تأسف از این بابت است که صنعت نشر و کتاب و فرهنگ از چنین خدمتگذارنی محروم می شود و نیز جای تأسف است که چنین خادمانی کمتر شناخته شده اند. خدایش رحمت کند و تسلیت به خانواده و بازماندگان زنده یاد حسن محجوب.
شرکت سهامی انتشار در سال 1336 تأسیس شد. زنده یادان مهندس بازرگان و آیات الله طالقانی و دکتر سحابی و مرحوم مطهری از بنیادگذاران آن بوده اند. می توان گفت این مؤسسه انتشاراتی، آغازگر نهادهای انتشاراتی بعدی با انگیزه چاپ و انتشار آثار قلمی نواندیشان دینی معاصر بوده است. پیش از انقلاب آثار متفکران مسلمان ایرانی یعنی کسانی چون بازرگان و سحابی و طالقانی و شریعتی و مطهری و محمدتقی جعفری و محمد مهدی جعفری و گلزاده غفوری و بسیاری دیگر با همت این مؤسسه انتشار یافته است. برخی آثار متفکران نوگرای عرب مسلمان نیز از طریق ترجمه به وسیله شرکت انتشار منتشر شده که می توان به کتاب چند جلدی «امام علی» اثر عبدالفتاح عبدالمقصود اشاره کرد.
من خود از مشتریان آثار منتشر شده شرکت انتشار بوده ام. زیرا نام این مؤسسه خود تضمینی برای کیفیت بالا و سطح علمی اثر و مفید بودن آن می کرد. این اعتماد برای پس از انقلاب نیز ادامه داشت. زمانی محل آن در باب همایون (حوالی میدان ارک) بود و بعدها به میدان بهارستان آغاز خیابان جمهوری منتقل شد که گویا هنوز هم در آنجا قرار دارد.
پس از پایان مجلس اول مرحوم مهندس سحابی به عنوان مدیر عامل شرکت انتشار به آنجا رفت. ایشان از من دعوت کرد به عنوان مدیر هیئت تحریریه به آنجا بروم. پذیرفتم. هدف سحابی و نیز من آن بود که با توجه به امکانات این نهاد دیرپای فرهنگی، آثار علمی و معتبر و مفید به ویژه در قلمرو دین شناسی نواندیشانه منتشر کنیم. از تابستان 63 به انتشار رفتم و مسئولیت تحریریه را بر عهده گرفتم. تا اواخر سال 69 در این سمت انجام وظیفه می کردم. پس از آن در آن سال مهندس سحابی، به دلیل امضای نامه سرگشاده به هاشمی رفسنجانی (که بعدها به نامه 99 امضا شهرت یافت) که تازه رئیس جمهوری شده بود، البته همراه شماری دیگر بازداشت و پس از آزادی دیگر به انتشار بازنگشت و من نیز کناره گرفتم. شخصیت های فرهنگی معتبری نیز عضو تحریریه بوده اند. دو کتاب من نیز در این دوره به وسیله انتشار منتشر شده است. یکی «نقدی بر کتاب «شهید مطهری افشاگر توطئه . . .» که در سال 1364 انتشار یافت و دیگری «امام صادق و مذاهب چهارگانه» اثر اسد حیدر عراقی که در سال 1369 منتشر شد. البته این کتاب شش جلد بوده و فقط جلد نخست آن به بازار آمد. ترجمه جلد دوم در همان زمان تحویل شرکت شد ولی نمی دانم چرا هرگز منتشر نشد از این رو ترجمه مجلدات بعدی نیز ادامه نیافت.
پس از رفتن به انتشار با مدیر اجرایی آن حسن محجوب آشنا شدم. او از دوران خیلی قدیم (احتمالا از آغاز تأسیس شرکت) در سمت مدیریت انتشار خدمت می کرده است. در حدی که من آن مرحوم را شناخته ام شخصیتی بود آرام، متین، کم حرف، دقیق، با تدبیر و در کار صنعت نشر متخصص و دارای تجربه و بصیرت. بیفزایم در پانزده سال اخیر، به دلیل دوری از وطن، دیگر در جریان امور نبوده و نیستم و طبعا از وضعیت انتشار و مرحوم محجوب نیز بی خبر مانده ام.
در هرحال برای آن مرحوم غفران الهی و برای مدیران نهاد فرهنگی خوش نام و خدمتگذار «شرکت سهامی انتشار» آرزوی موفقیت می کنم.
یکشنبه 12 بهمن 99
#یوسفی_اشکوری #اجتماعی_فرهنگی
محمّد چگونه زمامداری بود؟
حسن یوسفی اشکوری
درآمد این مبحث ذیل سه عنوان به ترتیب زیر سامان می یابد:
۱– تحلیل مقدماتی از حکومت پیامبر در مدینه
۲- آیا حکومت پیامبر مشروعیت آسمانی داشت؟
۳- ویژگی‌های ملکداری پیامبر
البته ادامه آن موضوع جهاد اسلامی است که جداگانه خواهد آمد.
فصل اول- تحلیل مقدماتی از حکومت پیامبر
نخست باید دید که حکومت پیامبر در مدینه چگونه بوده و از چه ماهیت تاریخی ویا جامعه شناختی برخوردار بوده و در شمار کدامین شکل از اشکال مختلف تجربه شده انسانی بوده است. سه اصطلاح مشهور وجود دارد که به ترتیب تعریف میشود: حکومت، حاکمیت و دولت.
«حکومت» ( Government ) : «مجموعه‌ای از سازمانهای اجتماعی است که برای تأمین روابط طبقات اجتماعی و حفظ انتظام جامعه به وجود می‌آید. این سازمانها در جامعه ابتدایی وجود ندارند. جامعه ابتدایی به علت پیوستگی و تجانس عظیم خود، بدون متابعت از شخص یا سازمانی معین عمل میکند، و فقط به هنگام حوادث مهم مانند جنگ است که تمرکز نیروهای جامعه و هدایت دقیق آنها ضرورت می‌یابد و شخص یا اشخاص برجسته‌ای را که از نظر مردم دارای توانایی‌هایی فوق‌العاده هستند، به طور موقت به ریاست برمی‌دارد. اما این ریاست معمولاً دیرنده و ریشه‌دار نمی‌گردد، بلکه به محض آن‌که حادثه اضطراری سپری شود، خود به خود از میان می‌رود. رهبر موقت یا خود به خودی جامعه ابتدایی چندگاهی به یاری دیگران مخصوصا پیروان جامعه، کارهای اجتماعی را اداره میکند. ولی به هیچ‌روی از سنت‌های جامعه پا فرات نمی‌گذارد و به خودکامگی نمی‌‌گراید».
«حاکمیت» ( Sovereignty ) : «عبارت است از قدرت عالیه تصمیم‌گیری و وضع قوانین و اجرای تصمیمات از طرف حکومت یک کشور. حاکمیت کشور‌در درون مرزهای آن به اجرا در‌می‌آید».
«دولت» ( State ): «به معنای وسیع کلمه عبارت از جامعه‌ای است که در آن قدرت سیاسی طبق «قوانین اساسی» تعیین و تشریح شده است. به معنای محدودتر دولت عبارت است از قدرتی که سرنوشت جامعه فوق‌الذکر را در دست دارد. در مفهوم عمومی دولت به معنای مجموعه سازمانهای اجرایی است که قدرت اداره جامعه به آن داده شده است».[۱]
بدیهی است که قدرت سیاسی و پدیده حکومت و حاکمیت و دولت، در طول تاریخ در اشکال مختلف و تحت عناوین مختلف (مانند حکومت پادشاهی و جمهوری، یا دیکتاتوری و قانونمند، تئوکراسی و دموکراسی و انواع
دموکراسیها) ظاهر شده است. آخرین آنها حکومت ملت- دولت ( Nation – State ) است. اما حکومت پیامبر از کدامین نوع و شکل بوده است؟ با توجه به تعاریف یاد شده از حاکمیت وحکومت و دولت، به نظر می‌رسد که زعامت پیامبر با «حاکمیت» یعنی فرمانروایی ابتدایی ما قبل حکومت و دولت منطبق باشد.
متن کامل در زیتون:
https://www.zeitoons.com/84337
چند نکته در باب سلمان فارسی
اشاره: چندی پیش دوستی ناآشنا با ارسال پیامی در باره سلمان فارسی و نقش او در اسلام آغازین و به طور خاص در ماجرای گشودن ایران در آغاز تهاجم اعراب به ایران پرسیده بود و من پاسخی به آن دادم. اکنون آن پاسخ را در اینجا منتشر می کنم.
در باب محتوای متنی که فرستاده اید حرف و حدیث بسیار است. اکنون مجالی برای پاسخی مفصل نیست. از این رو فقط به چند نکته اشاره می کنم شاید تا حدودی رفع ابهام کند.
یکم. نکته بس مهم آن است که در باره سلمان فارسی و شخصیت و نقش وی در تاریخ ایران و اسلام (آن گونه که در منابع آمده و شهرت دارد) چندان ابهام و اختلاف است که شماری از پژوهشگران در باره وجود تاریخی چنین آدمی تردید جدی کرده و برخی نیز آشکارا آن را افسانه دانسته اند. آنچه من می توانم بگویم این است که اگر هم واقعا چنین فردی واقعیت خارجی داشته، بی تردید افسانه ها و قصه ها پیرامون او چنان زیاد است که چهره واقعی او در غبار افسانه ها گم شده و این طبعا داوری در باره او را بسی دشوار می کند.
دوم. در دعاوی مطرح شده در این نوشته و نوشته های مشابه، چنان فرض شده است که گویی فردی به نام روزبه ایرانی (سلمان فارسی) عامل و یا عامل اصلی حمله اعراب به ایران زمین و در نتیجه سقوط پادشاهی ساسانی بوده است. حتی اگر او اندک نقشی هم داشته باشد، بی تردید سقوط سریع پادشاهی قدرتمند ساسانی در برابر اعرابی که توازن قوا به سودشان نبوده، به دلایل متعدد بستگی داشته است. محققان در این باب به تفصیل سخن گفته اند.
سوم. در این نوشته و نوشته های مشابه، به هیچ منبع معتبر به طور دقیق استناد نشده است. تا آنجا که اطلاع دارم، سلمان فارسی نقشی حداقل مؤثر در حمله به ایران نداشته است.
چهارم. فرضا سلمان نقشی داشته باشد، با توجه به معیارهای آن روزگار در تمام جهان، چنین نقشی طبیعی و عادی بوده است. اندکی توضیح می دهم.
می دانیم که در گذشته، دین معیار ارزش – داوری برای هر نوع انتخابی بوده است. مرزهای عقیده حاکم بوده و نه مرزهای سیاسی و جغرافیایی و زبانی که عمدتا فرضی بوده و در عالم واقع کاربردی مؤثر نداشته اند. یک یهودی به گروه یهودی، یک مسیحی به گروه مسیحی، یک زرتشتی به دین زرتشتی و یک مسلمان نیز به جغرافیای عقیدتی دین اسلام و قلمرو مسلمانی تعلق داشته است. اگر به تاریخ عصر ساسانی نگاه کنید، ملاحظه می کنید یکی از علل اختلاف فرمانروایان بیزانس با شاهان ساسانی در ابن بوده که رومی ها اقلیت زرتشی در قلمرو آن سرزمین را جاسوس و ستون پنجم دشمن می شمردند و در ایران ساسانی نیز بر عکس مسیحیان ایرانی و یا زیسته در ایران را جاسوس بیزانس می شمردند. به ویژه که پادشاهان ساسانی در جدال دو رقیب مسیحیان یعقوبی و نسطوری جانب دومی را گرفته و در حق گروه نخست سختگیری می کردند. زیرا یعقوبی ها به کلیسای ارتدوکس بیزانسی وفادار بودند و نسطوریان وفادار نبودند. اعلام اعتقاد و وفاداری به کلیسای مرکزی و حکومتی به معنای وفاداری به نظام سیاسی و امپراتور و یا پادشاه وقت بوده است.
در چنان وضعیتی، فرضا فردی از ایران، به هر دلیل، از سرزمین خود گریخته و طی روندی به یک پیغمبر جدید رسیده و باز به هر دلیل، متدین به دین او شده است؛ طبیعی است که در خدمت دین تازه و رهبران آن قرار گیرد و در جنگ و صلح آنان شریک باشد. مگر دیگران جز این می کرده اند؟ اگر هم سلمان واقعا چنین کرده باشد (فرضی که البته ثابت نیست)، ایرادی بر او وارد نیست. در این صورت، عنوان «خائن» برای وی معنای حقوقی محصلی ندارد.
پنجم. نکته آخر این است که این نوع سخنان بی بنیاد و احساسی، بیشتر واکنشی است به وضعیت موجود و عملکردهای منفی حاکمیت جمهوری اسلامی در باب ایرانیت و ملیت و به هرحال غالبا بی بنیاد است و بیشتر برآمده از ذهنیت های مشوّش و خشم و بی اطلاعی از تاریخ است. این یک قاعده است که تاریخ را از آغاز می خوانند و نه از پایان.
4 بهمن 99
#یوسفی_اشکوری #تاریخی_سیاسی
حسن یوسفی اشکوری
داستان فدک
اشاره: به مناسبت رحلت دخت نبی و بانوی محتشم تاریخ اسلام حضرت فاطمه
سابقه فدک
طبق گزارش منابع عالم زاده (از جمله ابن هشام و بلاذری در فتوح و یاقوت در معجم البلدان) پس از آن که پیامبر در خیبر فرود آمد و دژهای آن به دست مسلمانان گشوده شد، اهالی فدک بیمناک گشتند و با پیشنهاد واگذاری نیمی از اراضی خویش به پیامبر تقاضای صلح کردند.[۱] بدین سان، این بخش از اراضی فدک به دلیل آن که مسلمانان «اسبی و اشتری نتاخته بودند» (حشر، آیات ۶-۷) خالصه (فیء) پیامبر بود. بر پایه منابع شیعه، پیامبر پس از تسلیم اهالی فدک، علی را بدانجا فرستاد تا پیمان صلح را بنویسد و از سوی او امضا کند. سپس هنگامی که آیه «فأت ذالقربی حقه» (روم، آیه ۳۸) نازل شد، پیامبر خالصه فدک را به دخت خویش بخشید تا در معاش خود و فرزندانش به کار برد. از آن زمان به بعد این ملک در اختیار دخت پیامبر بود و کارگزار او سالانه عواید آنجا را نزد وی می فرستاد.[۲]
ماجرای مصادره فدک در زمان ابوبکر
در آغاز خلافت ابوبکر وی فدک تحت اختیار فاطمه را باز پس گرفت و در واقع به شکل خشن و قهرآلودی فدک را به سود حکومت مصادره کرد. او مدعی شد که این مال را به بیتالمال برگردانده تا صرف سلاح و تجهیزات جنگی مجاهدان مسلمان شود. اما این مصادره اموال با اعتراض سخت فاطمه مواجه شد. فاطمه در آغاز یک بار همراه عباس بن عبدالمطلب نزد ابوبکر آمد و با وی در این زمینه بحث و گفتگو کرد.[۳] ادعای فاطمه این بود که این ملک میراث پدر به فرزند است و نمی توان بدون اذن مالک در آن تصرف کرد. ابوبکر در برابر آن استدلال کرد که از پیامبر شنیدم که پیامبران چیزی به میراث نمی گذارند. در مسجد در حضور جمعی از بزرگان و مردم گفتگو و مناظره سختی بین فاطمه و ابوبکر در گرفت و دو طرف در این مورد احتجاج کردند. فاطمه در یکی از این احتجاجات خود در حضور مهاجر و انصار اظهار کرد که فدک هبه پیامبر است و علی، حسنین و ام ایمن را گواه آورد و آنگاه افزود که حدیث مورد استناد ابوبکر- یعنی «نحن معاشرالانبیاء لانورّث. . .»- را نه تنها کسی نشنیده که بر خلاف نصوص قرآنی (مریم، آیه ۵-۶؛ انبیاء، آیه ۸۹؛ نمل، آیه ۱۶) است.[۴] در نهایت هیچ کدام قانع و تسلیم نشدند و از این رو خواسته فاطمه عملی نشد و او بیش از پیش آزرده شد[۵] و گویند پس از آن سکوت پیشه کرد و با ابی بکر هرگز سخن نگفت و با آزردگی از خلیفه و حاکمان نورسیده چشم از جهان بر بست.[۶]حتی مادلونگ مدعی شده که «رنج شدید حاصل از دسیسه ها و توطئه های سیاسی ابوبکر سبب مرگ زودهنگام یگانه دختر پیامبر شده است».[۷] علی نیز در یکی از کلماتش به غصب فدک اشاره کرده است.[۸]
تحلیلی از چرایی مصادره فدک
در باب چرایی اقدام ابوبکر در باب مصادره فدک، سخن محقق غربی مادلونگ در این زمینه می تواند تا حدودی روشنگر و جامع شمرده شود. او می نویسد:
متن کامل در زیتون:
https://www.zeitoons.com/84070
اعتراض به تخریب خاوران؛ آیا سازمان مجاهدین از عراق به اروپا منتقل خواهند شد؟
سه شنبه 8 بهمن 87 / 27 ژانویه 2009
1
مقاله ای تحت عنوان (ذهنیت شوش و هویت شوش) نوشته بودم که در سایت امروز چاپ شده است. 2
در روزهای اخیر اعتراضات گسترده ای نسبت به تخریب گورستان خاوران صورت گرفته است. از جمله آیه الله منتظری و شورای فعالان ملی- مذهبی با بیانیه ای کوتاه به آن اعتراض کرده اند.
3
اعلام شده است که به زودی شرودر صدر اعظم پیشین آلمان به تهران سفر می کند. و گفته می شود وی هم از سوی اتحادیه اروپا برای گفت وگو پیرامون بحران هسته ای ایران سفر می کند و هم از سوی اوباما حامل پیامی برای ایران است. اوباما در دو روز قبل در گفت وگو با شبکه تلویزیونی «العربیه» بار دیگر گفت ایران مشت گره کرده خود را باز کند تا ما دستمان را به سوی او دراز کنیم. اما اگر اراده ای صلح طلبانه به منظور شکستن بن بست در آمریکا وجود داشته باشد، بعید است که در ایران چنین تمایل و یا توانایی وجود داشته باشد. چرا که آغاز هر نوع گفت وگویی در لاجرم به نتایجی منتهی می شود که در هیچ صورت برای ایران خوشایند نیست. ایران در هر حال باید از مواضع تند و آشتی ناپذیرش عقب نشینی کند و تن به معامله و مصالحه بدهد و این کار، صرفنظر از دستاوردها، به خودی خود و در افکار عمومی داخل و خارج شکست و نفی ماهوی حکومت ایران کنونی خواهد بود.
3
در روزهای اخیر اتحادیه اروپا سازمان مجاهدین را از لیست سیاه خود خارج کرده و آنها را از فهرست گروههای تروریستی حذف کرده است. با این اقدام، که البته هنوز آمریکا و کانادا به آن نپیوسته اند، مجاهدین در اروپا آزادی عمل بیشتری پیدا می کنند و گفته شده است که صد میلیون یورو دارایی آنها از توقیف آزاد می شود.
اما چرا در این مقطع اروپائیان آن هم به طور جمعی دست به این اقدام زده اند؟ ظاهر ماجرا این است که دولت عراق، که به تازگی حفاظت از اردوگاه اشرف(محل استقرار سازمان و رهبری آن در عراق) را از آمریکا تحویل گرفته است، برآن شده است که مجاهدین را از عراق اخراج کند و این در سفر برخی مقامات عراق در هفته قبل به تهران نیز اعلام شد. این ماجرا برای آمریکایی ها و اروپایی ها و دولت عراق مشکل ساز شده است. چرا که بیم آن است دولت عراق مجاهدین را به ایران تحویل بدهد که البته بعید است چنین بکنند. از سوی دیگر احتمال دارد که سازمان به برخی کشورهای اروپایی منتقل شوند. اما اروپایی ها نگرانند که در مکان جدید خود دست به عملیاتی خرابکارانه بزنند. زیرا اروپایی ها این را به خوبی می دانند که مجاهدین هنوز یک گروه نظامی اند و می توانند علیه جمهوری اسلامی دست به هر کاری بزنند. چنان که در آلمان و در فرانسه و در امریکا بارها تحت تعقیب قضایی قرار گرفته اند. با این همه به نظر می رسد دلیل اصلی خروج سازمان مجاهدین از لیست سیاه آن باشد که آنان، که به هر حال نمی توانند نسبت به سرنوشت این سازمان بی تفاوت باشند، می خواهند راه ورود مجاهدین به کشورهایشان را هموار کنند و در عین حال شاید می خواهند در چانه زنی با ایران باز از اهرم مجاهدین به سود خود بهره بگیرند. البته هواداران مجاهدین جشن گرفته اند که پیروز شده و توطئه جمهوری اسلامی راخنثی کرده اند و حال آن که آنان قطعا در اروپا پراکنده خواهد شد و تحت کنترل قرار خواهند گرفت و عملا میدان عمل آنان علیه جمهوری اسلامی محدود و در حد صفر خواهد شد. همان گونه که فلسفه وجودی مقامات ایران آمریکا ستیزی و به طور کلی دشمن باوری است، مجاهدین نیز با محدود شدن و غیر نظامی شدن فلسفه وجودی و نقش خود را از دست خواهند داد. به ویژه اگر در آینده روابط ایران و غرب بهبود پیدا کند، مجاهدین در حد دستمال کاغذی هم ارزش نخواهند داشت. اما آنان خوش شانس خواهند بود چرا که امیدی نیست که به این زودی مقامات ایران با دنیا به توافق و صلح برسند.
یادداشت های روزانه – قسمت پنجاه و هفتم
جمعه 26 دی 99
#یوسفی_اشکوری #تاریخی_اشکوری
🔺فایل صوتی
نظریه‌ی «دین و قدرت» عبدالکریم سروش در بوته‌ی نقد
با حضور عبدالعلی بازرگان، حسن یوسفی اشکوری و یاسر میردامادی، همراه با پاسخ عبدالکریم سروش به بخشی از نقدها
در: سرای گفت‌وشنود (حلقه‌ی دیدگاه نو)، یکشنبه ۱۰ ژانویه ۲۰۲۱ میلادی / ۲۱ دی ماه ۱۳۹۹ خورشیدی.
سخنرانی عبدالعلی بازرگان از دقیقه‌ی دو، سخنرانی حسن یوسفی اشکوری از دقیقه‌ی سی‌ویک و چهل ثانیه، سخنرانی یاسر میردامادی از دقیقه‌ی یک ساعت و ده دقیقه و نوزده ثانیه و پاسخ عبدالکریم سروش به بخشی از نقدها از دقیقه‌ی یک ساعت و چهل‌وسه دقیقه و بیست‌وهشت ثانیه. 🌾@YMirdamadi