1048
معرفی جدیدترین و برترین پژوهش‌ها و ارائه نقدها و یادداشتها پیرامون شاهنامه گرداننده: سمیه ارشادی، دکترای زبان و ادبیات فارسی @ShahnamehFerdowsii
مقاله "کُشتی در شاهنامه و دیگر حماسه‌های ایرانی"؛ هوشنگ چهابی
این مقاله به بررسی کُشتی در شاهنامه و دیگر حماسه‌های ایرانی میپردازد و بر اساس شواهد بصری و متنی استدلال میکند که فرهنگ کُشتی ایران از زمان اشکانیان سرچشمه می‌گیرد.
Wrestling in the Shahnameh and Later Persian Epics
Houchang Chehabi
This article examines the wrestling episodes in Ferdowsi's Shahnameh and a number of later Persian epics and argues, based on visual and textual evidence, that Iran's wrestling culture originates in Parthian times.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
#معرفی_مقاله
🔹🔸🔹🔸
دلیر است و بینادل و چرب‌گوی؛ زبان‌آوری پهلوانان شاهنامه با تکیه بر ادبیات باستانی ایران
عباس آذرانداز
معصومه باقری حسن کیاده
نشریه زبان و ادب فارسی، سال ۷۴، شماره ۲۴۳، بهار و تابستان ۱۴۰۰.
چکیده
«زبان‌آوری» یا «سخنوری» شخصیت‌های اسطوره‌ای و حماسی پیشینه‌ای دیرینه در ادبیات ایران دارد. فردوسی بسیاری از شخصیت‌های شاهنامه را با صفاتی چون «گوینده»، «سخنور»، «چرب‌زبان»، »چرب‌گوی» و «گشاده‌زبان» معرفی کرده است و آنها را با این صفات ستوده است. برخی اصطلاحات ادبی چون «سخن شیرین» و «زبان شیوا» دقیقاً در اوستا کاربرد داشته و به زبان فارسی رسیده و برخی نیز چون ویاخَنه، صفت مهر در مهریشت به معنای سخنوری و زبان‌آوری، تنها به شکل مهجورِ گیاخن در شعر رودکی و برخی لغت‌نامه‌های فارسی چون لغت فُرس اسدی به کار رفته و استمرار نیافته، اما مفهوم آن عنوان یک صفت پهلوانی در متون حماسی و در میان پهلوانان خودی و بیگانه ادامه پیدا کرده است.
در این مقاله کوشش می‌شود گسترۀ معنایی «زبان‌آوری» که ویژگی مشترک ایزد مهر، زرتشت پیامبر، پهلوانانی چون گرشاسب، سام، رستم و گیو، و حتی پهلوانان تورانی است در متون ایرانی از گاهان تا شاهنامه بررسی شود.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
🏛دَوال کشیدن از سر تا پای ضحّاک و بستن او در شاهنامه. (طرحِ نمونه‌ای از مشکلاتِ شاهنامه).
✍دکتر سجاد آیدِنلو
منبع: مجله وزین بخارا، شماره ۱۶۲، خرداد و تیر ۱۴۰۳.
پی‌نوشت: سپاسگزار و قدردان مهر جناب استاد آیدنلو هستیم که منت نهاده و این مقالهٔ ارزشمند و خواندنی را برای انتشار در اختیار ما نهادند.
@shahnamehferdowsiii
📢سجاد آیدنلو کتاب «مقدّمه‌ای بر شرح مشکلات شاهنامه» را می‌نویسد.
🔸به گزارش باشگاه شاهنامه پژوهان در فهرست کتاب‌های در دستِ چاپِ انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار، کتابی با نام: «مقدّمه‌ای بر شرح مشکلات شاهنامه (ضبط‌ها، معانی و خوانش‌ها)» آمده است که مولّف آن دکتر سجّاد آیدِنلو، شاهنامه‌شناس و استاد دانشگاه پیام نور اورمیّه است.
ایسنا به همین مناسب از آیدِنلو دربارۀ این کتاب پرسیده است که توضیحات این شاهنامه‌شناس در ادامه می‌آید:
«همان‌طور که سرکار و خوانندگان فرهیخته می‌دانید و می‌دانند در متونِ ادبیِ مهمّ ما همچون شاهنامه، دیوان حافظ، مثنوی مولوی، آثار سعدی، دیوان خاقانی و خمسۀ نظامی لغات، ترکیبات، عبارات، مصراع‌ها و بیت‌هایی هست که از نظر ضبطِ اصلی یعنی آنچه شاعر به‌واقع سروده، نحوۀ خوانشِ درست و معنای دقیق، دشوار یا بحث‌برانگیز است. در این میان دیوان حافظ بیش از همۀ آثار ادبی مورد توجّه بوده و کتاب‌هایی- البتّه با تفاوتِ سطح و روشِ علمی- دربارۀ دشواریهای آن نوشته شده است. دربارۀ شاهنامه به رغم تصحیحات بسیار خوب و عالمانه‌ای که انجام و شروحِ مفیدی که نوشته شده است یا در حال نوشته شدن و چاپ هست کتابی که به صورت ویژه به مشکلات آن بپردازد تألیف نشده است. بر همین اساس بنده تصمیم گرفتم این کار را انجام بدهم و مقدّمات کار حدود چهار سال طول کشید. منظور از مقدّمات، استخراجِ بیتهای نیازمندِ بحث و بررسی از طریق خوانشِ متن شاهنامه با مقابلۀ چند تصحیح و نسخه و مراجعه به مقالات و نوشته‌هایی است که دربارۀ مشکلات شاهنامه نوشته شده.
با بررسیِ مقدّماتیِ حدوداً چهارساله تقریباً هزار و پانصد بیت از کلّ شاهنامه فهرست‌نویسی شد که باید دربارۀ نکات مختلف آن بحث شود. کارِ نگارشِ کتاب از فروردین ماه امسال (۱۴۰۳) آغاز شده است و با روشی که بنده برای نوشتن هر مبحث و مدخل پیش گرفته‌ام اتمام کار که پیش بینی می‌شود پنج یا شش جلد خواهد بود شاید نزدیکِ پانزده سال طول بکشد به همین دلیل با هماهنگی با ناشر محترم و معتبر یعنی انتشارات بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار قرار بر این شده که کتاب جلد به جلد آماده و چاپ شود و اکنون بنده در حالِ تألیفِ جلد نخست هستم که شاملِ بررسیِ حدودِ دویست بیت یا کمی بیشتر به همراه مقدّمه‌ای دربارۀ سابقه وسیرِ توجّه به موضوع مشکلات شاهنامه خواهد بود. البتّه علاقه‌مندان و محقّقان پیگیر می‌دانند که در سال‌هایی که مقدّمات این کار آماده می‌شد و اکنون که تحریر و تألیف آن آغاز شده است بنده مواردی از این بیت‌ها را در سلسله مقالاتی در مجلّۀ وزین و نامدار بخارا چاپ کرده‌ام و پس از این هم خواهم کرد. عنوان فرعی و ثابتِ این مقالات «طرحِ نمونه‌ای از مشکلاتِ شاهنامه» است امّا هر مقاله نامِ اصلیِ جداگانه‌ای دارد و تا این هنگام (تیر ماهِ ۱۴۰۳) هشت شماره از آنها منتشر شده است.
شاید برای بعضی خوانندگان گرامی این پرسش پیش بیاید که روش کارِ کتاب مقدّمه‌ای بر شرح مشکلات شاهنامه چیست و چگونه است که اتمام آن حدودِ پانزده سال طول خواهد کشید؟ باید عرض کنم که بنده برای نوشتن هر مبحث یا مدخل که به صورت مقاله‌ای کوتاه یا یادداشت است خود را ملزم می‌دانم که به عکسِ همۀ نسخه‌هایی که از شاهنامه در اختیار دارم، همۀ شروح و گزیده‌ای شاهنامه، ترجمۀ عربی بنداری از شاهنامه، همۀ فرهنگ‌های عمومیِ فارسی و فرهنگ‌های تخصّصیِ شاهنامه از گذشته تا دورۀ معاصر، همۀ مقالات، یادداشتها و نوشته‌هایی که دربارۀ هر بیتِ مورد بحث هست (البتّه در حدِّ آگاهی و دسترسِ خودم) و دیگر منابعِ مرتبط با موضوع (مانند متون تاریخی و ادبی و طومارهای نقّالی و غیره) مراجعه بکنم و با دیدن همۀ این مآخذ و یادداشت‌برداری از آنها و سپس جستجو در پیکره‌های زبانیِ مختلف، مطلبِ مربوط به هر بیت را بنویسم و نظر و پیشنهاد خودم را طرح بکنم. این روش- که اصطلاحاً استقصای تام یا تقریباً تام در مآخذ نامیده می‌شود و شیوۀ درست و علمیِ کار پژوهشی است- بسیار دشوار، حوصله‌سوز و زمانبر است و به همین دلیل کارِ تألیف کتاب طولانی خواهد شد. ضمن اینکه نمونه‌هایی از روش کار بنده در همان سلسله مقالاتِ «طرحِ نمونه‌ای از مشکلات شاهنامه» در مجلّۀ بخارا- که عرض کردم- دیده می‌شود.
🔹برای خواندن ادامه متن اینجا بزنید
#معرفی_مقاله
🔹🔸🔹🔸
نقد زبان حماسی در منظومۀ برزونامه (بخش کهن)
حامد بشیری زیرمانلو
کاوش‌نامه زبان و ادبیات فارسی، سال بیست و چهارم، تابستان ۱۴۰۲، شماره ۵۷
چکیده
الگوی بررسی زبان حماسی معیار که بر دو پایۀ نظریات «نقد جدید» (به‌ویژه صورت‌گرایی) و «زبان حماسی معیار» تدوین شده می‌تواند ابزاری کارآمد برای سنجش و تبیین کارکردهای خاصّ زبان در نوع ادبی حماسه باشد. در این راستا، مقالۀ حاضر، منظومه برزونامه را بر اساس این الگو و در سه لایۀ اصلی زبان، در معرض بررسی قرار داده است. این منظومه در لایۀ اوّل (واژگان، موسیقی، ساختارها و ...)، به زبان حماسی معیار نزدیک و از این نظر، منطبق بر شاخص‌های این زبان حماسی است. هنرسازه‌ها در لایۀ دوم اگرچه به اندازۀ زبان حماسی معیار، غنی و خلّاقانه نیستند، ولی کاملاً بر ویژگی‌های هنرسازه در متن حماسی انطباق دارند و خواننده می‌تواند به‌راحتی، از خلال این دو لایه از زبان، به محتوا و تفکر موجود در اثر دست یابد. شاخص‌های فکری و محتوایی در لایۀ سوم بسیار ضعیف و در مقایسه با زبان حماسی معیار، دچار ضعف و کاستی است.
این پژوهش به روش تحلیلی-توصیفی و بر مبنای مطالعات کتابخانه‌ای انجام شده و حجم نمونه در آن پانصد بیت ابتدای منظومۀ برزونامه بوده است.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
#معرفی_مقاله
🔹🔸🔹🔸
سِر ویلیام جونز و شاهنامه
احمد کریمی حکاک
متن‌پژوهی ادبی، دوره ۲۸، شماره ۱۰۰، تیر ۱۴۰۳
چکیده
نیمۀ دوم قرن هجدهم در زیبایی‌شناسی اروپایی، دورانِ گذار بود. همچنین، در این دوران ارتباط فزایندهای میان اروپا و آسیا شکل گرفت. پیدایی دانش‌پژوهی ادبیِ معطوف به شرق پیامد طبیعی علاقۀ همگانی به مشرق‌زمین بود. در حالی که پژوهشگران در اوایل قرن هجدهم، به‌مدد دانش غیرمستقیم خود از ادبیات‌های شرقی، به‌دنبال تأیید مجدد اصول اساسی روشنگری بودند، نسل‌های بعدی بیش از پیش مجذوب امکان‌مندی بدیعِ میراث ادبی شرق شدند. برای مثال، شاهنامه، به‌عنوان نمونۀ عالی شعر حماسی شرقی، ابتدا مورد توجه مستشرقان قرن هجدهمی همچون سِر ویلیام جونز قرار گرفت.
مقالۀ حاضر به بررسی درک جونز از ادبیات فارسی، آرای او دربارۀ شعر فردوسی و همچنین ترجمه های پراکندۀ او از شاهنامه میپردازد.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
#معرفی_مقاله
🔹🔸🔹🔸
ترجمه‌ها و الگوبرداری‌ها از شاهنامه در سرزمین های ترک‌زبان
حسن جوادی
متن‌پژوهی ادبی، دوره ۲۸، شماره ۱۰۰، تیر۱۴۰۳
چکیده
خواندن و نقالیِ شاهنامه به زبان فارسی نه فقط در سرزمین های پارسی نشین، مانند برخی از مناطق قفقاز و آسیای مرکزی، بلکه در امپراتوری عثمانی نیز رواج داشت. علاوه بر آن، دیگران به‌واسطۀ سنت شفاهی با برخی از داستان‌های شاهنامه آشنا می‌شدند. از دیگر روش های گسترش شهرت فردوسی، نسخه برداری و نوشتن نسخ خطی تذهیب شده از شاهنامه بود. فردوسی نیز، مانند بسیاری دیگر از شاعران ایران، تأثیر بسزایی بر ادبیات عثمانی داشته است.
مقالۀ حاضر به بررسی ترجمه ها و الگوبرداری‌ها از شاهنامه در سرزمین های ترک زبان میپردازد.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
#معرفی_مقاله
🔹🔸🔹🔸
گفتمان "شعوبی‌گرایی" در روایت شاهنامه فردوسی (براساس تحلیل گفتمانی ارنستو لاکلائو و شنتال موفه)
علی‌اکبر کمالی نهاد
بوستان ادب شیراز، سال شانزدهم، بهار ۱۴۰۳، شماره اول، پیاپی ۵۹.
گفتمان شعوبیه واکنشی در برابر سروری حاکمیت غیرایرانی بر جان و ناموس ایرانیان بود که از حدود قرن اول تا قرن‌های ششم و هفتم هجری قمری ادامه یافت.
این مقاله روایت شعوبی را براساس الگوی تحلیل گفتمانی لاکلائو و موفه در روایت شاهنامه تحلیل میکند. چگونگی و چرایی مبارزات ایرانیان در بستر خیزش شعوبی به‌ویژه در روزگار فردوسی روشن می‌شود. با منازعه‌های گفتمان شعوبی و حاکمیت غیرایرانی، گفتمان شعوبی در روایتِ فردوسی با دال‌های دادگری، اختیار، خردورزی و میهن‌دوستی در پیرامون هسته‌ی معناییِ «احیای حاکمیت ایرانی» بازتعریف و مفصل‌بندی می‌شود. سلطه‌ی سیاسی و نظام عقیدتی غزنوی، خلافت بغداد را به‌عنوان «غیرهای گفتمانی» معرفی میکند و با برجسته کردنِ مفاهیم هویتی و حاشیه‌رانیِ سختگیریهای عقیدتی و اقتصادی، با گفتمان رقیب به ضدیت میپردازد. گفتمان شعوبی برای تحقق «رهایی» از سلطه‌ی عقیدتیِ دستگاه خلافت بغداد و حاکمیت سیاسیِ غیرایرانی، نظریه‌ی حاکمیت ایرانی «آرمان‌شاه» را بازتولید میکند. عاملیّت سیاسیِ مبارزه با بیگانگان و حاکمیت غیر با سوژه‌ی آزاده‌ی «جهانپهلوان» (رستم) محقق می‌شود که برای تحقق این آرمان و آرزوی گفتمانی، با دشمنان و بیگانگان مبارزه میکند و هیچگاه اسارت و خفت را در برابر غیرهای گفتمانی نمی‌پذیرد.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
آرش و جشن تیرگان در نگاه موبدان
آرش اکبری مفاخر
فردوسی‌پژوهی - ۲؛ ۱۳۹۰.
آرخش؛
کلبۀ پژوهش حماسه‌های ایرانی
@arakhsha96
https://www.instagram.com/arakhsha96
#معرفی_مقاله
🔹🔸🔹🔸
بررسی ارتباط مشروعیت الهی با ایزد مهر و تبیین الگوی چرخه فرهمندی شاه‌موبد در شاهنامه
فرزاد قائمی
نهمین همایش ملی پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی، بیرجند، اسفند ۱۳۹۶.
چکیده
فر در شاهنامه، یکی از بنیادینترین مفاهیم این متن حماسی و از اصول کیش مزده‌یسنی است. مفهوم مشروعیت سیاسی ناشی از تفویض فر در قالب فر کیانی نمود پیدا می کند و شاه برخوردار از این نیرو، الگوی شاه- موبد را تشکیل می دهد. فر کیانی، مشروعیت شاه را در راستای تفویض حق الهی حکومت به او توجیه میکند و مستلزم حمایت الهی مشروطی است که در صورت عدم پایبندی به خویشکاری از شاه می گسلد. در فرهنگ مزده‌یسنی، تفویض این گوهر به شاه بر عهده ایزد مهر است که فره پس از گسستن از جمشید به او پیوسته است.
در این جستار، ضمن بررسی نقش این ایزد در تفویض فر، کیفیت رشد، تورم، گسستن و رشد مجدد آن را در قالب یک چرخه الگویی در شاهنامه بررسی کرده ایم. جانشینی و انتقال قدرت فره و بازگشت نظم کیهانی به گیتی و زمینه مجدد رشد فره و تکرار الگوی فرسایش قدرت، در نبرد با دشمن، و امکان تجدید چرخه تباهی‌زایی قدرت مفاهیمی است که در این الگو بررسی شده است و می‌توان از آن به ژرف‌ساخت الگویی داستان‌های شاهان شاهنامه تعبیر کرد.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
#معرفی_مقاله
🔹🔸🔹🔸
از اسطوره فرّ کیهانی تا انرژی کیهانی در شاهنامه فردوسی
زهرا جلیلی
عبدالله واثق عباسی
محمدامیر مشهدی
ادب فارسی، سال دوازدهم، شماره دوم، پاییز و زمستان ۱۴۰۱.
چکیده
سرتاسر شاهنامه جدال تجسم حماسی اهورامزدا و اهریمن یا خیر و شر و نبرد روشنایی و تاریکی است. شالودۀ اصلی شاهنامه را فرّ و مبارزات فرهمندان با اهریمنان تشکیل می‌دهد. فرّ از نمادهای پرکاربرد و کلیدی در اساطیر ایران است که به مرور به صورتی گسترده در فرهنگ و حماسۀ ملی ایران بازتاب یافته است.
با توجه به اینکه اغلب مقالات نگارش یافته در زمینۀ فرّ معطوف به معنی لفظی، مشتقات و نمودهای اساطیری آن می‌باشد که فرّ را موهبتی از سوی اهورامزدا دانسته‌اند و نیز از آنجا که مفهوم فرّ در روزگار ما اساس بسیاری از مباحث فیزیک نوین از جمله هالۀ نورانی، چاکراهای انرژی و انرژی درمانی است، ریشه‌یابی اشکال گوناگون فرّ و پیوند آنها با تجلیات انرژی کیهانی در شاهنامه فردوسی مورد تحلیل و واکاوی قرار نگرفته، این مقاله بر آن است تا به بررسی گونه‌ها و تجسم‌های مادی و معنوی فرّ و ارتباط آن با انرژی کیهانی در شاهنامه فردوسی بپردازد و با نگاهی انتقادی و روش تحلیلی-توصیفی و رویکرد کتابخانه‌ای انتقال سیر تاریخی فرّ از آیین مهری به اوستا و سپس از شاهنامۀ فردوسی تا عصر حاضر را مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
بخشی از مقدمه کتاب "بازتاب اسطوره‌ها و حماسه‌های شاهنامه در متون عرفانی"؛ احمد مدبر، انتشارات سخن‌گستر
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
#منتشر_شد
کتاب «بازتاب اسطوره‌ها و حماسه‌های شاهنامه در متون عرفانی» نوشته احمد مدبر منتشر شد.
این کتاب ۲۵ فصل دارد و رضا اشرف‌زاده در مقدمه خود بر این اثر، اشاره کرده که مهم‌ترین و برجسته‌ترین موضوع در شاهنامه تجلیل از مقام انسان و شناساندن هویت انسان به خود اوست و از همین جاست که پیوند شاهنامه با عرفان آغاز می‌شود.
از جمله عنوان فصل‌های این اثر می‌توان به درآمدی بر سه مضمون اسطوره، حماسه و عرفان، اسطوره آفرینش با تکیه بر آفرینش جهان و انسان، اسطوره گوهرهای چهارگانه، اسطوره آفرینش آسمان‌ها و قضا و قدر، اسطوره اسکندر، خضر و آب حیات، زردشت و حماسه زال و رستم اشاره کرد.احمد مدبر در این اثر چند مورد از هر مضمون اسطوره‌ای را در هر اثر عرفانی بیان کرده است.
انتشارات سخن‌گستر اخیراً این کتاب را در ۵۴۸ صفحه و با قیمت ۴۵۰ هزار تومان عرضه کرده است.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
بخشی از کتاب پژوهندۀ نامۀ باستان: یادنامۀ شادروان دکتر ابوالفضل خطیبی
گروهی از نویسندگان، به کوشش سجاد آیدنلو، سلمان ساکت، رضا غفوری، اصفهان، نشر خاموش. ۱۴۰۲
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
کتاب پژوهندۀ نامۀ باستان: یادنامۀ شادروان دکتر ابوالفضل خطیبی
گروهی از نویسندگان، به کوشش سجاد آیدنلو، سلمان ساکت، رضا غفوری، اصفهان، نشر خاموش. ۱۴۰۲
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
مقاله دلیر است و بینادل و چرب‌گوی؛ زبان‌آوری پهلوانان شاهنامه با تکیه بر ادبیات باستانی ایران؛ عباس آذرانداز و معصومه باقری حسن کیاده؛ نشریه زبان و ادب فارسی، سال ۷۴، شماره ۲۴۳، بهار و تابستان ۱۴۰۰.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
💫به فرهنگ باشد روان تندرست
💫ایران سرزمینی کهن با فرهنگ باستانی است. سرزمین نیکی‌ها و مردمان نجیبی که ستایشگر داد و راستی و دوستی و نکوهشگر ظلم و دروغ و دشمنی‌اند. باید تا می توان از ایران گفت و نوشت. چرا که ظرف و محتوای توسعه کشور است. باید زبان فارسی را دوست داشت و در جهت ترویج آن از هیچ اقدامی دریغ نکرد. باید تا حد ممکن فرزندان کشور را با حافظ و سعدی، با فردوسی و مولوی و نظامی آشنا کرد. اگر ایده ایران از جمع معدودی نخبگان خارج شود و در میان مردم و سیاستگذاران شکل خودآگاهانه بگیرد معنای امنیت، مصلحت و منافع ملی شکل خواهد گرفت. حقیقت این است که امروزه ایران مورد غفلت قرار گرفته است و بدون وطن، کشور و ایراندوستی هیچ تحول مهمی رقم نمی‌خورد.
💫فهرست زیر از کوشاترین و معتبرترین رسانه ها و نهادهای فرهنگیِ مستقل تشکیل شده است که جملگی در گستره‌یِ گسترده‌یِ تاریخ و ادبیات و فرهنگِ زرینِ ایران زمین می‌کوشند.
با پیوستن به این رسانه ها و نهادها به توسعه فرهنگی در جامعه یاری رسانیم.
💫پـــــــایــنده ایــــــــــران💫
📓دکتر محمّد‌علی اسلامی‌نُدوشن
📔کتاب گویا (لذت مطالعه با چشمان بسته).
📒زین قند پارسی
(درست بنویسیم، درست بگوییم).
📕کتابخانه تخصصی ادبیات
📗بهترین داستان‌های کوتاه جهان
📘رسانه رسمی استاد فریدون فرح اندوز
(گوینده و مجری رادیو و تلویزیون ملی ایران).
📙رازها و نمادها و آموزه‌های شاهنامه
📓مولانا و عاشقانه شمس(زهرا غریبیان لواسانی)
📔حافظ // خیام ( صوتی )
📒بنیاد فردوسی خراسان
(كانون شاهنامه فردوسی توس).
📕رمانهای صوتی بهار
📗مردم‌نامه، فصلنامه مطالعات تاریخ مردم.
📘خردسرای فردوسی
(آینه‌ای برای پژواک جلوه‌های دانش و فرهنگ ایران زمین).
📙چراغداران (دایرةالمعارف بزرگ صوتی ایران، صداهای نایاب فرهنگ و ادب و هنر)
📓آرخش، کلبه پژوهش حماسه‌های ایرانی
(رسانه دکتر آرش اکبری مفاخر).
📔سرو سایـه‌فکن
(رسانه ای برای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی).
📒شاهنامه کودک هما
📕منابع تاریخ ساسانیان
📗مطالعات قفقاز
📘ستیغ، خوانش اشعار حافظ و سعدی و...(رسانه سهیل قاسمی)
📙زبان شناسی و فراتر از آن (درگاهی برای آموختن درباره زبان‌ها و فرهنگ‌ها).
📓شاهنامه برای کودکان
(قصه های شاهنامه و خواندن اشعار برای کودکان و نوجوانان).
📔تاریخ اشکانیان
📒انجمن شاهنامه خوانی آنلاین (دبی، کانادا، ایران، لندن).
📕مأدبه‌ی ادبی، شرح کلیله و دمنه و آثار ادبی فارسی (رسانه دکتر محمّدامین احمدپور).
📗شرح غزلیات سعدی با امیر اثنی عشری
📘بوستان سعدی با امیر اثنی عشری
📙کانون پژوهش‌های شاهنامه
(معرفی کتاب‌ها و مقالات و یادداشتها پیرامون شاهنامه).
📓گاهگفـت
(دُرُست‌خوانیِ شعرِ کُهَن).
📔شرح و بررسی آکادمیک تاریخ اشکانیان
📒ملی‌گرایی ایرانی/شاهنامه پژوهی
📕رهسپر کوچه رندان
(بررسی اندیشه حافظ).
📗فرهنگ یاریگری، توسعه پایدار و زیست بوم‌داری
📘تاریخ روایی ایران
📙اهل تمییز
(معرفی و نقد کتاب، پاسداشت یاد بزرگان)
📓حافظ‌خوانی - محمدرضا کاکایی
📔کتابخانه متون و مطالعات زردشتی
📒کتاب گویای ژیگ
📕انجمن دوستداران شاهنامه البرز (اشا)
📗تاریخ، فرهنگ، هنر و ادبیات ایران زمین
📘کارگاه خیال
📙سفر به ادبیات
(مرزبان‌نامه و گلستان، تک‌بیت‌های کاربردی )
📓تاریخ میانه
📒کتاب و حکمت
📕سخن و سخنوران
(سخنرانی و گفتگوهای نایاب نام آوران وطن فارسی).
📗انجمن شاهنامه‌خوانی هما
(خوانش و شرح بیتهای شاهنامه).
💫کانال میهمان:
📘تالار آینه
(یادداشتها و نوشته‌‌های استاد جویا جهانبخش، عضو وابستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی با مدیریت سرکار خانم منیره امیری).
💫فـــرِّ ایــــران را می سـتایـیـم.
💫هماهنگی جهت شرکت در تبادل
⭐️@Arash_Kamangiiir
مقاله مُنجیک تِرمِذی و شاهنامه (نگاهی دوباره به دو بیت از مُنجیک)، احسان شواربی، گزارش میراث، سال هشتم، شماره یکم و دوم، فروردین ۱۳۹۳.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
مقاله نقد زبان حماسی در منظومۀ برزونامه (بخش کهن)؛ حامد بشیری زیرمانلو؛ کاوش‌نامه زبان و ادبیات فارسی، سال بیست و چهارم، تابستان ۱۴۰۲، شماره ۵۷
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
مقاله سِر ویلیام جونز و شاهنامه، احمد کریمی حکاک، متن‌پژوهی ادبی، دوره ۲۸، شماره ۱۰۰، تیر ۱۴۰۳
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
مقاله ترجمه‌ها و الگوبرداری‌ها از شاهنامه در سرزمین های ترک‌زبان، حسن جوادی، متن‌پژوهی ادبی، دوره ۲۸، شماره ۱۰۰، تیر ۱۴۰۳
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferd
مقاله گفتمان "شعوبی‌گرایی" در روایت شاهنامه فردوسی (براساس تحلیل گفتمانی ارنستو لاکلائو و شنتال موفه)؛ علی‌اکبر کمالی نهاد؛ بوستان ادب شیراز، سال شانزدهم، بهار ۱۴۰۳، شماره اول، پیاپی ۵۹.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
بخارای تابستانی منتشر شد
🔹🔸🔹🔸
یکصد و شصت و دومین شماره بخارا با تصویری از حورا یاوری بر روی جلد در ۵۴۴ صفحه منتشر شد
🔸 شاهنامه‌پژوهی
شاهنامه و امر سیاسی/ ژاله آموزگار
دوال کشیدن از سر تا پای ضحّاک و بستن او در شاهنامه/ سجّاد آیدنلو
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
مقاله بررسی ارتباط مشروعیت الهی با ایزد مهر و تبیین الگوی چرخه فرهمندی شاه‌موبد در شاهنامه، فرزاد قائمی، نهمین همایش ملی پژوهش‌های زبان و ادبیات فارسی، بیرجند، اسفند ۱۳۹۶.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
مقاله از اسطوره فرّ کیهانی تا انرژی کیهانی در شاهنامه فردوسی، زهرا جلیلی، عبدالله واثق عباسی و محمدامیر مشهدی، ادب فارسی، سال دوازدهم، شماره دوم، پاییز و زمستان ۱۴۰۱.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
مقاله برخی از باورداشت‌های همسان میان ماخذ هخامنشی و روایات شاهنامه، جلال خالقی مطلق، مجله ایران‌شناسی، سال هشتم، تابستان ۱۳۷۵.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
فهرست مطالب کتاب "بازتاب اسطوره‌ها و حماسه‌های شاهنامه در متون عرفانی"؛ احمد مدبر، انتشارات سخن‌گستر
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
#منتشر_شد
فصلنامه پاژ، دوره جدید، سال سیزدهم، شماره اول، بهار ۱۴۰۳.
مطالب این شماره با موضوع شاهنامه:
🔸 بررسی جایگاه داستان بیژن و منیژه در شاهنامه و مأخذ اصلی آن
موسی الرضا نظری
🔹 پژوهشی در معنای واژهٔ «دلیر» و تصحیح بیتی از شاهنامه
محسن مستوفی افشار
🔸 آفرینش‌گر کتاب‌های مصوّر «شاهنامه برای کودکان» در آمریکا (در گفت‌وگو با ارسیا روزگار)
به قلم و ترجمهٔ حورا حق‌شنو
🔹 تازه‌های شاهنامه‌پژوهی و اسطوره‌‌شناسی
محمد بیانی
🔸 و بخش‌های:
سپندارمذ پاسبان تو باد؛ پاسداشت سالروز پایان سرایش شاهنامه
(گزارشی از پنجاهمین همایش میان‌فصلی خردسرای فردوسی)
سمیه کریمی‌پور
شکوه شاهنامه
(گزارش دومین جشنوارهٔ ملی خوشنویسی نستعلیق)
نگاه ویژه به اقتباس از شاهنامه
(در گزارش اختتامیه نهمین جشنوارهٔ دانشجویی تئاتر کوتاه دانشگاه فردوسی مشهد)
@kheradsarayeferdowsi
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
#معرفی_کتاب
🔹🔸🔹🔸
کتاب پژوهندۀ نامۀ باستان: یادنامۀ شادروان دکتر ابوالفضل خطیبی
گروهی از نویسندگان، به کوشش سجاد آیدنلو، سلمان ساکت، رضا غفوری، اصفهان، نشر خاموش. ۱۴۰۲
مقالات این کتاب (39 مقاله) به یاد زنده‌یاد ابوالفضل خطیبی به نگارش درآمده‌اند که همۀ مقالات اعم از تألیف یا ترجمه به دلیل حوزۀ اصلی و شاخص مطالعات آن مرحوم، غالباً دربارۀ فردوسی و شاهنامه و موضوعات حماسی ـ اساطیری است؛ اما نوشته‌هایی نیز در زمینه‌های دیگر در این مجموعه وجود دارد که البته همه یا مربوط به موضوعات مورد علاقه و حوزه‌های مطالعاتی آن شادروان یا دربارۀ مسائلی است که ایشان در آن باب مقالات یا یادداشت‌هایی نوشته‌اند.
در ابتدا سال‌شمار زندگی و کتاب‌شناسی زنده‌یاد دکتر خطیبی آورده شده و سپس گفتگویی که ایشان با دکتر علی‌سینا رخشنده‌مند (سال 1397) داشتند، آورده شده است. در بخش نخست با عنوان «دربارۀ مرحوم دکتر خطیبی» نوشتارهایی به یاد ایشان از زبان همسر، دختر و برخی از دوستان و استادان ایشان آمده است. در بخش مقالات، ابتدا هفت یادداشت و مقالۀ کوتاه از آن مرحوم دربارۀ شاهنامه‌شناسی آورده شده و سپس دیگر مقالات به ترتیب الفبایی نام خانوادگی نویسندگان گرامی آورده شده است.
🔸 فهرست مطالب کتاب:
مقدمه
سال‌شمار زندگی و کتاب‌شناسی زنده‌یاد دکتر ابوالفضل خطیبی
گفتگو با شادروان دکتر ابوالفضل خطیبی
* دربارۀ مرحوم دکتر خطیبی
او را یارای پیوند با بیگانه نبود/ ژاله آموزگار
حکایت آن یار سفرکرده و حدیث فراق/ فریبا شکوهی
برای پدرم، رفیقی شفیق و آموزگاری شرافتمند/ غزل خطیبی
«.... چه دیر فهمیدم که انسان یعنی عجالتاً»/ الوند بهاری
دکتر ابوالفضل خطیبی و برخی ویژگی‌های علمی و اخلاقی‌اش/ سجاد آیدنلو
* مقالات تحقیقی
هفت یادداشت و مقالۀ کوتاه شاهنامه‌شناسی/ ابوالفضل خطیبی
نفوذ اندیشه‌ها و باورهای مانوی در دادستان مینوی خرد/ حمیدرضا اردستانی رستمی
برگی از شاهنامه‌ای از زمان حافظ شیرازی/ امیر ارغوان
سوگواری، سوگ‌سرود و دادخواهی شهرآشوب/ آرش اکبری مفاخر
کتسیاس و تاریخ حماسی ایران باستان/ محمود امیدسالار
نگاهی به پیش‌زمینۀ اساطیری مصرع «برآورد و بنهاد آذرگشسپ» و شرح‌های آن/ مهری بهفر
شاهنامه در بحیره (ذیلی بر سرچشمه‌های شاهنامه‌شناسی)/ محمد جعفری (قنواتی)
ازو جز به نیکی نگیریم یاد/ مصطفی جیحونی
داروی خرسندی و تأثیر آن در میراث عرفانی/ حامد خاتمی‌پور
کارکرد حرف اضافۀ «با» در شاهنامه/ جلال خالقی‌مطلق
تهمورث و نوشتن و دیوان در شاهنامه/ تورج دریایی
افزوده‌ها و ملحقات شاهنامه: گونه‌شناس مقدماتی/ دیک دیویس؛ ترجمۀ مسعود جعفری جزی
بازنگری در یکی از سنت‌های شعری قدیم بر پایۀ شاهنامه/ مسعود راستی‌پور
روایتی منظوم از برخی افسانه‌های مربوط به فردوسی و شاهنامه/ مهدی رحیم‌پور
خایسک آهنگران/ حسن رضائی باغ‌بیدی
ده معنای واژۀ «پارسا» در شاهنامه/ جواد رنجبر درخشیلر
سنجش روایت شاهنامه با تاریخ طبری در پادشاهی شاپور ذوالاکتاف، با نگاهی به روایت آمیانوس مارسلینوس/ زاگرس زند
روابط دین و دولت در دورۀ ساسانیان/ فیلیپ ژینو؛ ترجمۀ شهرام جلیلیان
معرفی و بررسی دو دست‌نویس دیوان حافظ متعلق به اواخر قرن نهم هجری قمری با نگاهی به بعضی ضبط‌ها/ امیر شفقت
نگاهی به بازتاب شعر و آموزه‌های جامی در آسیای صغیر/ فریبا شکوهی
بررسی و برگردان فارسی متن پهلوی آفرین بزرگان/ یلدا شکوهی
فرهنگ تحفة السعادت/ علی‌اشرف صادقی
ابن‌یزدانیار ارموی و طریقت او در تصوف (از مشایخ آذربایجان در سدۀ سوم و چهارم هجری)/ محمد طاهری خسروشاهی
قواعد واجی زبان فارسی/ امید طبیب‌زاده
دیدگاه خطیبی دربارۀ نهایة الارب و تجارب الامم/ فرزین غفوری
دربارۀ دو فعل در مقدمۀ داستان رستم و اسفندیار/ مسعود قاسمی
تکرار روایت در شاهنامه و ایلیاد (بحثی در حماسه‌شناسی تطبیقی)/ خلیل کهریزی
مازندران در کتاب‌های پهلوی/ داود منشی‌زاده؛ ترجمۀ سیداحمدرضا قائم‌مقامی
فرّ کیان یا شاه کیان؟ (تصحیح بیتی از شاهنامۀ فردوسی)/ چنگیز مولایی
ترکیب‌سازی با «رستم» در متون حماسی منظوم/ سعید مهدوی‌فر
رباعیات منسوب به فردوسی/ سیدعلی میرافضلی
حمزه در مقابل رستم: مقایسۀ حمزه‌نامه با شاهنامه/ کومیکو یاماموتو؛ ترجمۀ محمود حسن‌آبادی
تصحیح بیتی از داستان زال و رودابه و بازیابی واژه‌ای کهن در شاهنامه/ سجاد آیدنلو
ابیات شاهنامه در کتاب کنز المعارف/ سلمان ساکت
شاهنامه و رسالۀ احوال ملوک العجن نظام‌الدین احمد گیلانی/ رضا غفوری
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi
مقاله"یادداشت‌های شاهنامه (1)"؛ گارنیک آساطوریان؛ فصلنامه پژوهش‌های زبانی_ادبی قفقاز و کاسپین، دوره چهارم، شماره دوم، اسفند ۱۴۰۲.
✅ کانون پژوهش‌های شاهنامه
🇯🇴🇮🇳 🔰
@shahnameh_ferdowsi