16743
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Ужо сёньня: дзень народзінаў Эміліі Плятэр
13 лістапада 1806 году ў Вільні нарадзілася Эмілія Плятэр, вядомая беларуская фальклярыстка і паэтка, удзельніца паўстаньня 1830–1831 гадоў. У часе вызвольнага паўстаньня яна ўзначаліла аддзел з 280 пехацінцаў, 60 вершнікаў і некалькіх сотняў узброеных косамі сялян і, пераапрануўшыся ў мужчынскае адзеньне, павяла іх на Дынабург-Дзьвінск.
Эмілію Плятэр называюць беларускай Жаннай д’Арк, яна стала нацыянальнай гераіняй Польшчы, Беларусі і Літвы. Адам Міцкевіч прысьвяціў ёй верш «Сьмерць палкоўніка», пра яе пісалі таксама паэты з Францыі, Нямеччыны, Італіі, Англіі і Вугоршчыны.
Больш падзей дня ў адмысловым матэрыяле: https://smarturl.click/Zy9lq
«Ну што за тры хвіліны скажаш?» Навошта Лукашэнку кліматычны саміт
«Лукашэнка і раней любіў наведваць вялікія міжнародныя форумы. Цяпер да гэтага дадаўся „сындром 2020 году“ — сытуацыя, калі многія краіны не прызнаюць Лукашэнку прэзыдэнтам, увялі санкцыі — адпаведна, геаграфія магчымых паездак значна звузілася».
Галоўнае за 12 лістапада
🫂 Марыя Калесьнікава сустрэлася з бацькам пасьля 21 месяца ізаляцыі
❌ Сяргей Бобрыкаў і Вольга Чамаданава заявілі, што спыняюць удзел у выбарчай кампаніі ў Беларусі
🇵🇱 Анджэй Дуда адмовіўся ад групавога фота з удзельнікамі кліматычнага саміту праз Лукашэнку
🇱🇹 Сейм Літвы дэнансаваў пагадненьне зь Беларусьсю аб супрацы ў мытнай справе
🙍🏻♀️ Як прапагандыстка Лебедзева дапамагла затрымаць ва Ўкраіне «памочніка» ўхілістам ад мабілізацыі
📚 «Адхіленьні ад дзяржаўнай палітыкі». Як у Беларусі скарачаецца колькасьць выдадзеных па-беларуску кніг
✍🏻 Цытаты Лукашэнкі і безыменныя пікеты. Як дзяржаўныя выданьні асьвятляюць прэзыдэнцкую кампанію цяпер і як гэта рабілася раней
🇺🇸 Адным толькі вызваленьнем палітвязьняў Лукашэнка Трампа не зацікавіць, — былы дыплямат Павал Сьлюнькін
🎥 «ПіК Свабоды». Рыкард Юзьвяк: «Шлях Беларусі ў ЭЗ ляжыць праз Маскву»
«Шлях Беларусі ў Эўразьвяз ляжыць праз Маскву»
Ці гатовая Эўропа сама сябе абараняць? Як прадстаўнікі Эўразьвязу і NATO рыхтуюцца да прыходу новай адміністрацыі ў Злучаных Штатах? Ці вераць яны, што ЗША і ЭЗ будуць мець узгодненую палітыку адносна аўтарытарных рэжымаў, такіх як рэжым Лукашэнкі? Пра гэта ў праграме «ПіК Свабоды» расказвае эўрапейскі рэдактар Радыё Свабода Рыкард Юзьвяк:
🎥ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/IUOutg1u5eU
Марыя Калесьнікава сустрэлася з бацькам пасьля 21 месяца ізаляцыі
Палітзьняволеная Марыя Калесьнікава сустрэлася са сваім бацькам. Фота сустрэчы апублікаваў блогер Раман Пратасевіч у сваім тэлеграм-канале. Былыя палітзьняволеныя пазналі ў антуражы месца здымкаў турэмную бальніцу, піша «Наша Ніва».
Дагэтуль адзінае спатканьне Калесьнікавай з бацькам было яшчэ ў сьнежні 2022 году, адразу пасьля яе апэрацыі, і доўжылася каля10 хвілін у мэдчастцы калёніі. Сваякі Калесьнікавай ня мелі ніякай сувязі з Марыяй і навінаў ад яе зь сярэдзіны лютага 2023 году:
https://smarturl.click/67JJe
Афіцэр Сяргей Бобрыкаў заявіў, што здымае сваю кандыдатуру з выбараў-2025
Старшыня Саюзу афіцэраў Бобрыкаў заявіў, што прыняў рашэньне адмовіцца ад удзелу ў прэзыдэнцкіх выбарах у Беларусі, «каб забясьпечыць згуртаванасьць афіцэрскага корпуса, не дапусьціць дваякіх думак сярод вайскоўцаў, каб падтрымаць дзейнага кіраўніка дзяржавы і нашага лідэра».
Выбары ў Беларусі пры Аляксандру Лукашэнку носяць несвабодны і недэмакратычны характар.
https://smarturl.click/2qZkA
«Адхіленьні ад дзяржаўнай палітыкі». Як у Беларусі скарачаецца колькасьць выдадзеных па-беларуску кніг
«Хто раней замаўляў тыя ж буклеты па-беларуску, цяпер думае, ці варта гэта рабіць». У Беларусі на 24% зьменшылася выданьне кніг на беларускай мове. З чым гэта зьвязана і што там цяпер выдаюць, расказваем.
https://smarturl.click/9z6b5
Анджэй Дуда адмовіўся ад групавога фота з удзельнікамі кліматычнага саміту з-за Лукашэнкі
Фота ўдзельнікаў саміту COP29 зьявілася ў сацсетках без прэзыдэнта Польшчы, але з Аляксандрам Лукашэнкам.
https://smarturl.click/AdmbM
Як прапагандыстка Лебедзева дапамагла затрымаць ва Ўкраіне «памочніка» ўхілістам ад мабілізацыі
Ва Ўкраіне затрымалі ўраджэнца Жытомірскай вобласьці, які арганізаваў канал «дапамогі» для тых украінцаў, якія ўцякаюць ад мабілізацыі ў Беларусь, Малдову і эўрапейскія краіны.
Сьледзтва ідэнтыфікавала мінімум шэсьць асобаў, якім затрыманы даваў парады і рэкамэндацыі аб перасячэньні мяжы па-за пунктамі пропуску.
https://smarturl.click/kj9BR
Расьсьледнікі паведамілі, што выявілі агентаў спэцслужбаў Беларусі, якія праніклі ў апазыцыю і валянтэрскія арганізацыі
БРЦ сумесна з «Альянсам расьсьледнікаў» і «Кібэрпартызанамі» заявілі, што раскрылі асобы агентаў беларускіх спэцслужбаў, якія працуюць пад прыкрыцьцём.
https://smarturl.click/pp9jA
Цытаты Лукашэнкі і безыменныя пікеты. Як дзяржаўныя выданьні асьвятляюць прэзыдэнцкую кампанію цяпер і як гэта рабілася раней
«Калі выбары — мусіць быць канкурэнцыя, палітычная барацьба. А зараз дзяржаўным СМІ цяжка, няма пра што пісаць». Паглядзелі, як дзяржаўныя СМІ ў Беларусі асьвятляюць выбары і параўналі з 2020 годам.
https://smarturl.click/Xy51G
У Віцебску яшчэ адну школу часова зачыняюць пасярод навучальнага году
Віцебску сярэднюю школу № 10 часова зачыняюць: пакуль ішла падрыхтоўка да рамонту ў актавай залі, высьветлілася, што трэба правесьці «дадатковае абсьледаваньне кроквеннай сыстэмы і перакрыцьцяў» усяго будынка, паведамілі ў гарвыканкаме. Пакуль навучаньне арганізуюць у найбліжэйшых школах.
На пачатку кастрычніка «часткова перамясьцілі» вучняў зь віцебскай гімназіі № 1, на сьцяне корпуса якой узьнікла трэшчына «з прычыны руху грунтоў»:
https://smarturl.click/O0kMA
Галоўнае за 11 лістапада
👷🏻♂️«Што зьнялі Галаватага — для ўсіх нечакана». Што адбываецца зь «Беларуськаліем», дзе на днях Лукашэнка замяніў кіраўніка
👫 Ініцыятыўную групу Ганны Канапацкай узначаліла яе сястра. Хто ў іншых
🗣 Флэшмоб «Надо!» — спроба стварыць штучную масавую падтрымку, якая імітуе грамадзкую ініцыятыву, — аналітык Быкоўскі
👮🏻♂️ BelPol: Траціна крымінальных спраў, якімі займаўся КДБ Беларусі летась, — палітычна матываваныя
👧🏻 «Мая мама ў турме». Як гаварыць зь дзецьмі пра палітыку
🎥 «ПіК Свабоды». Для чаго беларус надзеў на расейскіх настаўнікаў шаломы з фольгі
✍🏻 Беларусь стала краінай-партнэрам BRICS. Што гэта значыць
🙍🏻♂️Журналіста сьветлагорскага «Ранка», які ўцёк ад рэпрэсіяў, хочуць выслаць з Польшчы ў Беларусь
🇦🇿 У Баку праходзіць Канфэрэнцыя ААН аб зьменах клімату. Сярод іншых у ёй бяруць удзел Лукашэнка і талібы
🇱🇹 У Літве стварылі парлямэнцкую кааліцыю, нягледзячы на «антысэміцкі скандал»
Як беларус надзеў на расейскіх настаўнікаў шаломы з фольгі
Настаўнікі ў расейскіх школах рабілі з фольгі «шаломы, якія абараняюць ад вонкавых ворагаў», і фатаграфаваліся зь імі на галаве. Указаньне зладзіць такую імпрэзу і выкласьці фота- і відэасправаздачы разаслаў беларускі мастак і пранкер, сам былы настаўнік гісторыі зь Менску Ўладзіслаў Бохан.
У чым сэнс такіх розыгрышаў, ён расказаў у праграме «ПіК Свабоды»:
🎥ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/oVYfeAJZGaA
Праваабаронцы сабралі зьвесткі аб працоўнай дыскрымінацыі ў Беларусі з 2020 году
Адзін з асноўных чыньнікаў, паводле якіх беларусаў дыскрымінуюць у сфэры працоўных адносінаў, — гэта палітычныя погляды і грамадзянская пазыцыя. Такая практыка стала істотнай у Беларусі з 2020 году, гаворыцца ў дасьледаваньні праваабаронцы Алега Мацкевіча.
Праваабаронца кажа пра «тысячы звольненых з працоўных месцаў за сваю грамадзянскую пазыцыю, удзел у акцыях пратэсту, удзел у назіраньні за выбарамі, пастаўленыя падчас законнай перадвыбарчай кампаніі подпісы за вылучэньне кандыдатаў у прэзыдэнты, пратэставую актыўнасьць у сацсетках»:
https://smarturl.click/5O8dj
У Вільні ўшанавалі памяць Рамана Бандарэнкі
12 лістапада беларусы ў Вільні ўсклалі кветкі і запалілі зьнічы каля беларускай амбасады ў памяць пра Рамана Бандарэнку, які памёр 12 лістапада 2020 году. Яго жорстка пабілі падчас затрыманьня на «плошчы Перамен» у Менску. Да гэтай даты цяпер прымеркаваны Міжнародны дзень салідарнасьці зь Беларусьсю.
📸 Фотагалерэя з акцыі: https://smarturl.click/JDXXm
Адным толькі вызваленьнем палітвязьняў Лукашэнка Трампа не зацікавіць, — былы дыплямат Павал Сьлюнькін
Чаму Лукашэнка з такім энтузіязмам вітаў перамогу Трампа? Якою будзе формула міру ва Ўкраіне, што прапануе Трамп? Якім можа быць месца Беларусі ў межах гэтай формулы? На гэтыя і іншыя пытаньні адказвае былы беларускі дыплямат, магістрант Гарвардзкага ўнівэрсытэту ў ЗША Павал Сьлюнькін:
https://smarturl.click/mp99Q
Як праходзіць кліматычны саміт у Баку
Расказваем пра незвычайных удзельнікаў міжнароднага саміту COP29 у Баку, пра тое, як яго выкарыстоўвае кіраўнік Азэрбайджану Ільхам Аліеў і з кім з удзельнікаў кліматычнага саміту сябруе Лукашэнка.
Вольга Чамаданава таксама зьнялася з выбараў
Галоўны ідэоляг Менгарвыканкаму і старшыня «Саюзу жанчын» Вольга Чамаданава заявіла, што спыняе ўдзел у выбарах-2025 у Беларусі — праз 12 дзён пасьля рэгістрацыі ініцыятыўнай групы (ЦВК зарэгістравала яе 31 кастрычніка).
Раней сёньня адмовіўся ад далейшага ўдзелу ў прэзыдэнцкіх выбарах афіцэр Сяргей Бобрыкаў — праз 8 дзён пасьля рэгістрацыі ініцыятыўнай групы (4 лістапада).
Выбары ў Беларусі пры Аляксандру Лукашэнку носяць несвабодны і недэмакратычны характар.
https://smarturl.click/z277w
Расейскія дроны трэцюю ноч запар залятаюць у Беларусь, — Узброеныя сілы Ўкраіны
Паводле УСУ, у ноч на 12 лістапада два расейскія дроны выйшлі з паветранай прасторы Ўкраіны ў напрамку Беларусі» (маніторынгавы праект «Беларускі Гаюн» сьцьвярджае, што ўначы ў Беларусь заляцелі 8 расейскіх дронаў). 10 і 11 лістапада ведамства таксама паведамляла пра залёт расейскіх дронаў на беларускую тэрыторыю.
Раней украінскія Паветраныя сілы паведамлялі пра залёт на беларускую тэрыторыю расейскіх дронаў у ноч на 17, 18, 20, 22, 26, 27, 28 кастрычніка, 1 і 3 лістапада:
https://smarturl.click/dp9Y3
Праблемы зь перадачамі, лістамі і матрацамі. Што вядома пра ўмовы ў новым СІЗА-1 у Калядзічах пад Менскам
З часу пераезду «Валадаркі» ў новыя будынкі ў пасёлку Калядзічы пад Менскам мінула больш за 5 месяцаў, але наладзіць перадачы гэтак, каб было зручна і не займала зашмат часу, не ўдаецца, сьцьвярджаюць сваякі вязьняў СІЗА.
«Я прыехала ў 4.55 і была 50-я ў чарзе», — расказала @mediazona_by жанчына, якая перадавала перадачу ў будзённы дзень. Што яшчэ расказваюць сваякі вязьняў:
https://smarturl.click/3k2Zp
Футбольная сустрэча Паўночнай Ірляндыі і Беларусі ўсё ж адбудзецца ў Бэлфасьце, але некаторым беларускім гульцам не далі візаў
Трое гульцоў беларускай каманды не атрымалі дакумэнтаў, каб прыляцець у Брытанію. Яны прапусьцяць сустрэчу Лігі нацый, якая пройдзе 15 лістапада.
Яшчэ некалькі дзён таму чыноўнік з фэдэрацыі пераконваў журналістаў у тым, што ўсе футбалісты візы атрымалі.
https://smarturl.click/67J5E
На здымку Павал Савіцкі — адзін з гульцоў, якім не далі візаў
Двух берасьцейцаў адправілі ў калёнію за пратэсты ў 2020-м
Суд Ленінскага раёну Берасьця прысудзіў калёнію двум мужчынам — Артуру Трушко і Вадзіму Кутасевічу. Ім прысудзілі 1,5 года калёніі кожнаму.
Яшчэ адна берасьцейка, Аліна Новікава, атрымала два гады «хатняй хіміі». Усе прысуды вынесеныя за пратэсты ў жніўні 2020 году.
Хроніка перасьледу 12 лістапада: https://smarturl.click/VD4mR
З-пад завалаў дому ў Крывым Рогу, у які ўдарыла расейская ракета, дасталі целы жанчыны і яе траіх дзяцей
У выніку ўдару войска Расеі па Крывым Рогу ў пяціпавярховым доме абрынуўся пад’езд. Улады паведамілі аб 14 пацярпелых.
https://smarturl.click/Adm2v
Аліеў падзякаваў Лукашэнку за дапамогу ў аднаўленьні Нагорнага Карабаху
Беларускія кампаніі дапамагаюць азэрбайджанскім аднаўляць і рэканструяваць будынкі, а таксама будаваць модульныя дамы.
https://smarturl.click/gp904
Дзень памяці Рамана Бандарэнкі; міжнародны дзень салідарнасьці зь Беларусьсю
12 лістапада 2020 году памёр 31-гадовы мянчук Раман Бандарэнка, якога жорстка зьбілі падчас затрыманьня на «Плошчы пераменаў» у Менску. Хто менавіта забіў Рамана Бандарэнку, невядома, аднак сярод прысутных падчас нападу 11 лістапада на запісах з камэраў назіраньня пазналі экс-кіраўніка Фэдэрацыі хакею Беларусі Дзьмітрыя Баскава, неаднаразовага чэмпіёна сьвету ў тайскім боксе і кікбоксінгу Дзьмітрыя Шакуту і прэс-сакратарку Лукашэнкі Натальлю Эйсмант.
Да гэтай даты цяпер прымеркаваны Міжнародны дзень салідарнасьці зь Беларусьсю. Сьвятлана Ціханоўская заклікала ўсіх у гэты дзень, 12 лістапада, публікаваць заявы, ладзіць імпрэзы салідарнасьці, дзяліцца навінамі зь Беларусі ў сацсетках, ахвяраваць грошы ў фонды падтрымкі палітвязьняў, а таксама палка Каліноўскага.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/3k20X
BEROC: Базавы сцэнар для беларускай эканомікі ў 2025 годзе — зьніжэньне тэмпаў росту ВУП і невялікі рост інфляцыі
Паводле дасьледчыка BEROC Анатоля Харытончыка, тэмпы росту ВУП у Беларусі могуць зьнізіцца з 4,3% сёлета да 1,5–2,5% у 2025 годзе, а рост цэнаў можа паскорыцца прыкладна з 5,5–6% па выніках бягучага году да 6–8% у наступным годзе.
«У цэлым камбінацыя перагрэву эканомікі, цэнавага кантролю, падпарадкаванай пазыцыі Нацбанку перад урадам сур’ёзна падвышае ўразьлівасьць эканомікі да моцных шокаў», — адзначае Анатоль Харытончык:
https://smarturl.click/op7dO
Журналіста сьветлагорскага «Ранку», які ўцёк ад рэпрэсіяў, хочуць выслаць з Польшчы ў Беларусь
Андрэй Ліпскі ўцёк зь Беларусі праз пагрозу палітычнага перасьледу. Ён прасіў палітычнага прытулку ў Нямеччыне, пасьля адмовы двойчы спрабаваў легалізавацца ў Польшчы. Нядаўна атрымаў рашэньне ад польскіх памежнікаў, што ён абавязаны добраахвотна вярнуцца ў Беларусь, піша @euroradio.
«30 кастрычніка атрымаў заказны ліст ад камэнданта памежнікаў. Гэта было рашэньне абавязаць іншаземца выехаць у Беларусь і забараніць уезд на тэрыторыю Польшчы і іншых краін Шэнгенскай дамовы цягам году. Пад гэтым стаялі мае зьвесткі: прозьвішча, імя, грамадзянства — Беларусь», — расказаў Ліпскі выданьню:
/channel/euroradio
BelPol: Траціна крымінальных спраў, якімі займаўся КДБ Беларусі летась, — палітычна матываваныя
Паводле зьвестак BelPol, з 411 крымінальных спраў, якія знаходзіліся ў вядзеньні КДБ Беларусі ў 2023 годзе, 132 былі палітычна матываваныя (32,1%).
Найбольш «палітычных» спраў у вядзеньні КДБ летась было па артыкулах «здрада дзяржаве» (31 справа), «акт тэрарызму» (21), «удзел ва ўзброеным канфлікце за мяжой ці падрыхтоўка да такога ўдзелу» (17), «заклікі да санкцыяў» (16), «фінансаваньне экстрэмісцкай дзейнасьці» (12), «агентурная дзейнасьць» (11):
https://smarturl.click/LYjod
Лявон Вольскі запісаў песьню «Беларусь не Лукашэнка!»
Кліп на новую песьню зьявіўся сёньня на YouTube-канале Вольскага. Кампазытар, аўтар словаў сам Лявон Вольскі, на бас-гітары граў Алесь Францішак Мышкевіч, на гітары Павал Трыпуць. Відэа пад песьню выйшла напярэдадні паказу фільму «Сем сымптомаў беларускасьці» Якаба Вёленштайна, рэжысэра і кіраўніка беларускага офісу фонду Конрада Адэнаўэра ў Вільні:
https://smarturl.click/z27en