30623
@Nashraasoo فرهنگ، اجتماع و نگاهی عمیق‌تر به مباحث امروز تماس با ما: 📩 editor@aasoo.org 🔻🔻🔻 آدرس سایت: aasoo.org اینستاگرام: instagram.com/NashrAasoo فیس‌بوک: fb.com/NashrAasoo توییتر: twitter.com/NashrAasoo
آیا حذف یا اصلاح الکترال کالج ممکن است؟
📚 آنچه شنیدید بخشی از پادکست یک کتاب بود که در این قسمت به بررسی کتاب «آیا چنین انتخاباتی دموکراتیک است؟» می‌پردازد.
▪️ پادکست‌ها و نسخه‌ی شنیداری مقالات ما را در وب‌سایت آسو و همچنین در شبکه‌های اجتماعی و اپ‌های پادخوان با شناسه‌ی NashrAasoo بشنوید.
aasoo.org/fa/podcast/4962
@NashrAasoo💭
«جهانی‌سازی اجتناب‌ناپذیر است. همه نمی‌توانند مثل کره‌ی شمالی درهایشان را کاملاً به روی بقیه‌ی دنیا ببندند. و کره‌ی شمالی هم دیر یا زود ناچار به باز کردن درها خواهد شد. بنابراین، جهانی‌سازی پیش می‌رود و جهان در برابر همه‌ی پیامدهای منفی‌ای که برشمردیم تسلیم خواهد شد.»
aasoo.org/fa/articles/4929
@NashrAasoo🔻
با کمی تردید: ۲_ انقلاب زنان 🔻
🎙 گفت‌وگوی فهیمه خضرحیدری و حسین قاضیان
🔸 پادکست‌های آسو را در اپ‌های پادگیر با شناسه‌ی NashrAasoo در دسترس هستند.
[Castbox] [Google] [Spotify] [Apple]
@NashrAasoo 🎧
خاورمیانه چگونه با گذار سریع از سوخت‌های فسیلی کنار خواهد آمد؟ 🔻
✍️ فناوری‌های مربوط به انرژی خورشیدی، بادی و آبی به‌طور مداوم در حال پیشرفت است. راه‌حل‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای ذخیره‌سازی، مدیریت و توزیع انرژی‌های ناپایدارِ تولیدشده توسط خورشید، باد و آب به‌طور چشم‌گیری در حال افزایش است. انتظار می‌رود که ظرفیت جهانی ذخیره‌ی انرژی که در سال ۲۰۲۲ برابر با ۲۷ گیگاوات بود، تا پایان سال ۲۰۲۴ به ۱۵۹ گیگاوات افزایش یابد و پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۳۰ چهار برابر شده و به ۶۵۰ گیگاوات برسد و تا سال ۲۰۳۳ به ۹۲۶ گیگاوات افزایش یابد. چنین پیش‌بینی‌هایی ممکن است بیش از حد محافظه‌کارانه باشند. اکثر پیش‌بینی‌های نهادهای دولتی و بین‌المللی، رشد ظرفیت ذخیره‌سازی انرژی را به‌طور خطی ترسیم می‌کنند. اما رشد این بخش به‌صورت نمایی بوده و نشانه‌ای از کند شدن این روند نیز به چشم نمی‌خورد.
✍️ پیشرفتهای تکنولوژیک و شیوه‌های نوین اقتصادی با سرعتی مشابهِ سرعت توسعه‌ی ریزتراشه‌ها طی چند دهه‌ی گذشته، به دنبال کوچک‌تر، ارزان‌تر و کارآمدتر کردن ذخیره‌سازیِ انرژی، هم برای دستگاه‌های سیار و هم برای دستگاه‌های ثابت، هستند. در ۳۰ سال گذشته، تراکم ذخیره‌سازی انرژی ــ یعنی میزان قدرتی که می‌تواند در هر کیلوگرم ماده متمرکز شود ــ پنج برابر شده است، در حالی که هزینه‌ی باتری از ۹۰۰۰ دلار به ۵۰ دلار به ازای هر وات-ساعت کاهش یافته است.
✍️ در چند سال اخیر، استفاده از باتری‌های الکتریکی در طیف وسیعی از صنایع تولیدکننده‌ی کربن به‌طور فزاینده‌ای رواج یافته است. صدها شرکت در سراسر جهان در حال توسعه یا فروش کامیون‌ها، وسایل حمل‌ونقل دریایی، تجهیزات معدن، هواپیماها و حتی وسایل و تجهیزات دفاعی هستند که با باتری الکتریکی کار می‌کند. ممکن است که تولید موشک‌ها و جت‌های جنگنده‌ی برقی هنوز دور از ذهن باشد، اما هواپیماهای ۹۰ نفره‌ای که با باتری کار می‌کنند و قادرند مسافت ۷۲۰ کیلومتری بین بوستون و واشنگتن را طی کنند و کشتی‌های باریِ الکتریکی که به ایستگاه‌های شارژ انرژیِ بادی در دریای شمال متصل می‌شوند، شاید کمتر از یک دهه‌ی دیگر در دسترس باشند.
@NashrAasoo 💭
جنگ بر سر آرشیو در عربستان: تاریخ ملی یا تاریخ سعودی؟ 🔻
📚 رزی بشیر تاریخ‌نگار متخصص خاورمیانه‌ی مدرن و جریان‌های روشن‌فکریِ سیاسی و اجتماعیِ جهان عرب است و در دانشگاه هاروارد تدریس می‌کند. او برای تحقیق و تدوین کتاب «جنگ‌های آرشیوی: سیاست تاریخ در عربستان سعودی» بارها به عربستان سعودی سفر کرده و مدتی طولانی را در این کشور به سر برده است. بشیر با بسیاری از سیاستمداران و پژوهشگران و کارشناسان داخلی عربستان، متولیان و کارمندان آرشیوهای دولتی و خصوصی کشور، و همچنین مردم عادیِ عضو گروه‌هایی که تاریخشان از اسناد و چهره‌ی شهرها زدوده می‌شود، گفت‌وگو کرده است و ردّ پای سیاست در تاریخ‌سازی و روایتِ تاریخ را از لابه‌لای اسناد و مدارک و شاهدان عینی بیرون کشیده است. تمرکز او در این کتاب بر اقدامات دولتی در آخرین دهه‌ی قرن بیستم و اولین دهه‌ی قرن بیست‌ویکم است. یعنی همان دو دهه‌ای که حاکمیت عربستان، چهره‌ی بسیاری از شهرهای مهم از جمله مکه را تغییر داد و با ویران کردن بقایای گذشته و پروژه‌های عظیم ساخت‌وساز و همچنین احداث نهادهای آرشیو و مستندسازی بیشتر، به شکلی متمرکز به دنبال ثبت و ارائه‌ی تاریخ کشور رفت.
📚 بشیر برای نگارش این کتاب از بسیاری از آرشیوهای رسمی کشور، موزه‌ها، کتاب‌خانه‌های ملی و خصوصی، مجموعه‌های خصوصی، آرشیوهای شخصی و گاه پنهان گروه‌های سرکوب‌شده، و میراث باقی‌مانده در خانواده‌های سعودی دیدار کرده و با مجموعه‌داران، آرشیویست‌ها، مسئولان موزه‌ها، کتابدارها، مردمی که روایت زندگی‌شان حذف شده، و کسانی که بناهای تاریخی‌شان بر اثر توسعه‌ی مکه و مدینه به اسم مدرن‌سازیِ شهر تخریب و نابود شده، گفت‌وگو کرده است. از منظر تحقیق میدانی، اثر او کم‌نظیر است. بشیر می‌گوید که در سفرهای خود به عربستان متوجه شد که موقعیتش به‌عنوان پژوهشگری «خارجی» در یک دانشگاه معروف و معتبر آمریکایی، درهای بسته به روی بسیاری از محققان داخل عربستان را به روی او باز کرد. این موقعیت به او اجازه داد که در برخی مراکز آرشیو کشور، شیوه‌ی کار، ثبت و فهرست کردن اسناد و مدارک را از نزدیک مشاهده کند.
📚 جنگ‌های آرشیوی نمونه‌ی کمیاب و مهمی از پژوهشی دقیق درباره‌ی چگونگیِ ثبت روایت‌های رسمی و تاریخ‌سازی در خاورمیانه و مسئله‌ی «میراث فرهنگی» است، روندی پیچیده که خود بشیر هم صادقانه می‌گوید پاسخ دادن به تمام پرسش‌های مربوط به آن، دست‌کم با اطلاعات و اسناد و شواهد فعلی، ممکن نیست. کتاب بشیر نمونه‌ی موفقی است از ترکیب تاریخ‌نگاری و مردم‌شناسی. این اثر پژوهشی برای فهم بهترِ آنچه او «صنعت تولید میراث تاریخی» در منطقه می‌نامد ضروری است. او به درستی تأکید می‌کند که این صنعت در عربستان خشونت‌بار بوده است، اما نه عربستان تنها حکومتِ تمامیت‌خواه منطقه است و نه فقط آنها بودند که در یک قرن اخیر به دنبال تولید روایتی یکدست و باب میلِ خود از تاریخ و مردم کشورشان رفتند و در این راستا دست به اقداماتِ خشونت‌بار هم زدند.
@NashrAasoo 💭
درس‌گفتارهای عباس امانت درباره‌ی تاریخ ایران ــ درس هشتم، دنیا و آخرت
🔸 در این سلسله درس‌گفتارها، عباس امانت، استاد بازنشسته‌ی تاریخ در دانشگاه ییل، درباره ساختارهایی در تاریخ ایران صحبت می‌کند که به باور او از قرن‌ها پیش تا امروز پایدار مانده و زندگی ایرانیان را شکل داده است.
🔸 پیشگفتار
🔸 درس اول: بوم و بر
🔸 درس دوم، ایران و انیران
🔸 درس سوم، درگاه و دیوان
🔸 درس چهارم، دین و دولت
🔸 درس پنجم، بازار و میدان
🔸 درس ششم، بیرون و اندرون
🔸 درس هفتم، رزم و بزم
▶️ این درس‌گفتار را در یوتیوب آسو ببینید.
🔸 پادکست درس‌گفتارها در اپ‌های پادگیر با شناسه‌ی NashrAasoo در دسترس هستند.
[Castbox] [Google] [Spotify] [Apple]
@NashrAasoo 🎧
«سازمان ملل، به‌ویژه از طریق اظهارات و بیانیه‌های دبیر کل، «صدا» دارد اما برای تحقق بخشیدن به اهداف منشور این سازمان، احترام به حقوق بین‌الملل و پاسخ‌گو کردن خطاکاران «اراده» ندارد.»
aasoo.org/fa/articles/4955
@NashrAasoo 🔺
این است قدرت هان کانگ: تنها با اتکا به قلم و کاغذ راویِ خاطرات نسل‌های رنج‌کشیده از خشونتِ حکومتی می‌شود و آنها را به نسل‌هایی منتقل می‌کند که هرچند وارث تروما هستند اما لزوماً از حقایق پشت‌پرده‌ای که مدت‌هاست پنهان نگاه داشته شده‌اند اطلاع ندارند. هان این دردها را قابل‌فهم، ماندگار و معنادار می‌کند. اعمال انسانی مرا وادار کرد تا با میراثم، این پدیده‌ی بی‌سر و شکل و سنگین آشتی کنم، و دریابم که بهای دموکراسی در کره چه بوده است. این رمان وعده‌ی درمان همه‌ی زخم‌ها را نمی‌دهد اما دعوتی است تا در کنار هم بابت آنها سوگواری کنیم.
aasoo.org/fa/articles/4965
@NashrAasoo 🔺
بشنوید: یک کتاب: «آیا چنین انتخاباتی دموکراتیک است؟»
📚 کتاب آیا چنین انتخاباتی دموکراتیک است؟ به بررسیِ مبانیِ نظری و ساختار نظام انتخاباتیِ آمریکا، تحولات این نظام، نقاط قوت و ضعف آن و تأثیر عواملی مثل نظام حزبی، قوانین انتخاباتی، پول و رسانه‌ها بر روند کنونیِ انتخابات اختصاص دارد. در هر قسمت از این پادکست‌ها در گفتگو با عرفان ثابتی، پژوهشگر علوم اجتماعی، به معرفی و بررسی یک کتاب می‌پردازیم.
▪️پادکست‌ها و نسخه‌ی شنیداری مقالات ما را در وب‌سایت آسو و همچنین در شبکه‌های اجتماعی و اپ‌های پادخوان با شناسه‌ی NashrAasoo بشنوید.
[Castbox] [Google] [Spotify] [Apple]
@NashrAasoo 🎧
«رفتاری که به زوال عقل ربط داده می‌شود تماماً معلول مغز نیست. علتش باید محیط یا این باشد که به اندازه‌ی کافی افراد را به کار نمی‌گیریم یا به آنان گوش نمی‌دهیم یا با آنان سخن نمی‌گوییم.»
aasoo.org/fa/articles/4961
@NashrAasoo 🔻
✍️ به مناسبت صدمین سال درگذشت فرانتس کافکا، نویسنده‌ی چک-آلمانی، کتابخانه‌ی عمومی فدرال برلین نمایشگاهی از عکس‌های خانوادگی او برگزار کرد. بخشی از ۱۳۰ عکس این نمایشگاه برای اولین بار در معرض دید عموم قرار گرفت.
🗨 طراح این نمایشگاه هانس-گرد کخ (Hans-Gerd Koch) استاد زبان آلمانی آکادمی زبان و ادبیات ماینتس و مدیر بخش مطالعات کافکا در دانشگاه ووپرتال است. کخ بخش عمده‌ای از زندگیِ خود را صرف تحقیق و پژوهش درباره‌ی آثار و زندگی فرانتس کافکا کرده است. علاوه بر کتاب‌هایی درباره‌ی کافکا، او دو فیلم درباره‌ی این نویسنده ساخته: «آخرین سفر کافکا» که به آخرین ماه‌های زندگیِ فرانتس کافکا می‌پردازد، و «دیدار با خواهرزاده‌ی کافکا» که به کندوکاو در زندگیِ بازماندگان کافکا و یاد و خاطره‌ی آنها از فرانتس می‌پردازد. کخ سردبیر «مجموعه‌آثار کافکا با نگاه انتقادی» در انتشارات معتبر فیشر و همین‌طور مصحح نامه‌ها و یادداشت‌های فرانتس کافکا در این انتشارات است.
aasoo.org/fa/articles/4921
@NashrAasoo 💭
سیدحسن تقی‌زاده، از آرمان‌گرایی تندرو تا محافظه‌کاری گوشه‌نشین🔻
✍ سیدحسن تقی‌زاده از سال ۱۳۲۸ که سناتور شد تا سال ۱۳۴۸ که درگذشت «در همه امور، اما به‌ویژه در سیاست، حاشیه‌نشینی بیش نبود ... تقی‌زاده هیچ‌وقت عوض نشد و هیچ‌گاه رنگ عوض نکرد. او از ابتدا درک سیاسی پیشرفتهای داشت و با گذشت زمان و انباشت تجربه رشد کرد و بالاخره این رشد و نموِ کیفی و معنوی به جایی رسید که در میان بیشتر هموطنان خود، از هر گروه و دسته و طبقه‌ای، غریب و بی‌همزبان شد. و غریب و بی‌همزبان مرد.»
@NashrAasoo 💭
«ضیا گوک‌آلپ، یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان ترک‌گرایی به این موضوع می‌پردازد که منظور از «ملت ترک» (یا ملت ایران، یا ملت عرب...) چیست؟ آیا اساس ملت نژاد است، اجتماع قومی است، یا صرفاً مجموعه‌ی انسان‌هایی است که در یک منطقه‌ی جغرافیایی معین زندگی می‌کنند، یا چنانکه عثمانی‌گرایان اواخر دوران عثمانی می‌گفتند اساس ملیت تابع امپراتوری عثمانی بودن است، یا آن‌طور که پان‌اسلامیست‌ها می‌گفتند «ملت اجتماع همه‌ی مسلمانان» (امت اسلام) است؟»
aasoo.org/fa/articles/4949
@NashrAasoo 🔻
«سیدحسن تقی‌زاده در پنج سالگی قرائت قرآن را تمام کرد و با یادگیری فارسی و عربی، دروس رسمی حوزوی را آموخت تا دیگر از مرجعی تقلید نکند. خیلی زود فرانسه و انگلیسی یاد گرفت و قرار بود درس طلبگی بخواند و مجتهد شود اما بعد از آشنایی با آثار روشنفکرانی چون طالبوف و میرزا ملکم‌خان و نشریات فارسی خارج از ایران تصمیم دیگری گرفت و به آزادی‌خواهی ضدِاستبداد و مشروطه‌خواه بدل شد.»
aasoo.org/fa/articles/4925
@NashrAasoo 🔻
آینده‌ی اسرائیل از نگاه یووال نوح هراری 🔻
✍️ در تابستانی که گذشت یووال نوح هراری سخنران اصلیِ یکی از تجمعات اعتراض‌آمیزی بود که توسط چپ‌گرایانِ مصیبت‌زده‌ی اسرائیل در تل آویو برگزار شد. او سخنانش را نه با اشاره به تحولاتِ اخیر در غزه آغاز کرد و نه با اظهار نظر درباره‌ی راه‌حل منازعه میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها. در عوض، او همان کاری را انجام داد که در آن خبره است: کل این منازعه و همه‌ی آنچه را که مردم بدیهی فرض می‌کنند در چارچوبِ تاریخیِ بسیار بسیار بلندمدتی قرار داد. هراری گفت: «روزی روزگاری، نه از یهودیان خبری بود و نه از فلسطینی‌ها. صد میلیون سال قبل، این سرزمین موطن دایناسورها بود.»
✍️ گال بکرمن:
شاید هیچ‌وقت در زندگی به اندازه‌ی یک سال گذشته از اسرائیل مأیوس نبوده‌ام. شما به همه‌چیز از منظری تاریخی نگاه می‌کنید. به همین دلیل دوست دارم که بدانم آیا چنین نگرشی شما را نسبت به اوضاع امیدوارتر می‌کند یا اینکه از زاویه‌ی دیدِ شما اوضاع کشور حتی بدتر به نظر می‌رسد؟
اسرائیل در موقعیتِ حسّاسی قرار دارد. فکر نمی‌کنم که بقایش در خطر باشد. به نظرم هویتش در خطر است. اکنون نبرد بر سر ماهیتِ کشور جریان دارد، و نتیجه‌ی این نبرد نه تنها وضعیت اسرائیل بلکه وضعیتِ یهودیت در دهههای آینده را رقم خواهد زد. به عقیده‌ی من، یهودیت در موقعیتِ حسّاسی قرار دارد. شاید از دو هزار سال قبل، از زمان پایان دوره‌ی «معبد دوم اورشلیم»، در چنین موقعیتی نبوده‌ایم.
جهان، جهانی‌سازی و محیط زیست🔻
✍ در دوگانه‌ی امید و هراس، جهان به کدام سمت می‌رود؟ شکل دیگر چنین پرسشی این است که حق با کدام گروه است: خوش‌بینانی که می‌گویند انسان کمابیش همچنان به پیش می‌رود و تداوم توسعه‌ی اقتصادی و پیشرفت علمی در جهان باعث خواهد شد که اکثر مشکلات موجود برطرف شوند، یا برعکس بدبینانی که می‌گویند با روندهای موجود آینده‌ی تیره و تاری در انتظار ماست و باید کار بزرگی بکنیم، واقعاً بزرگ، وگرنه خودمان و جهان را به نابودی خواهیم کشاند. کدام یک درست می‌گویند؟ بعید است که پاسخی قطعی وجود داشته باشد.
✍ آیا می‌توان گفت دنیا ناگزیر نابرابرتر، آلوده‌تر و ناپایدارتر خواهد شد؟ اکنون در مقطعی از تاریخ هستیم که تحقق سبک زندگیِ شهروند متوسط غربی برای بسیاری از شهروندان جهان محتمل‌تر می‌نماید. همه‌ی دولت‌ها این سطح از رفاه را وعده می‌دهند و ملت‌ها نیز تصور می‌کنند که مشکلاتْ ناشی از ناکارآمدی یا فساد دولت‌ها است و اگر این یکی برود و آن یکی بیاید سرانجام آن رؤیا تحقق خواهد یافت. اما می‌دانیم که منابع زمین آن‌قدر نیست که چنان سبکی از زندگی را برای هشت میلیارد نفر تأمین کند. همین الان هم میزان مصرف منابع زمین دو برابر ظرفیت اکولوژیک کره‌ی زمین است. آیا توسعه‌ی علم می‌تواند تحقق چنان رؤیایی را محتمل کند؟ توسعه‌ی علم شاید بتواند این عدم توازن بین مصرف منابع و ظرفیت اکولوژیک زمین را جبران کند. البته تحقق این امر بسیار دشوار است و شاید ده‌ها سال به طول بینجامد. اما چنان وضعیتی شاید حداکثر بتواند پایداریِ محیطیِ زمین را تضمین کند و نابرابری جهانی همچنان تداوم خواهد داشت.
✍ جهانی‌سازی تصویری ترسناک از آینده‌ی دنیا را پیش روی ما می‌گذارد. جالب است که جهانی‌سازی برآیند دانش مدرن و محصول نهاییِ انقلاب صنعتی و دویست سال تکاپوی بشر در مسیر رشد و توسعه است. اما بعضی می‌توانند بدبینانه بگویند که این مسیر به خوبی طی نشده است و به سمت آرمان‌شهر (اتوپیا) هم نیست. دست‌کم اینکه به سمت سبزآرمانشهر (اکوتوپیا) نیست. و راهی که به سمت اکوتوپیا نرود توتالیتاریسم محیطی، تحمیل اراده‌ی انسان بر چشم‌انداز زمین، را تشدید خواهد کرد.
@NashrAasoo 💭
شمایل‌های مقاومت زنان علیه حجاب اجباری پس از انقلاب
✍️ نزهت بادی
«در تحلیل شمایل مقاومت زنان، با کنش‌ها، فیگورها، ژست‌ها و حالاتی مواجه می‌شویم که نشان می‌دهد چطور زنان از بدنی که همواره توسط حجاب سرکوب شده است، برای نمایش عصیان خود علیه همان حجاب بهره می‌برند و تنِ دربندِ خود را بازپس می‌گیرند و از بند پوشش تحمیلی آزاد می‌کنند. این آزادسازی دیگر نه نوعی کنش فردی، بلکه حرکتی جمعی به حساب می‌آید که بدن‌های متمرد و معترض زنان در برابر انقیاد و انفعال ناشی از حجاب را نمایندگی می‌کنند.»
aasoo.org/fa/articles/4056
@NashrAasoo🔻
دومین قسمت از مجموعه گفت‌وگوهای فهیمه خضرحیدری و حسین قاضیان درباره‌ی جامعه، سیاست و مباحث روز در ایران
aasoo.org/fa/podcast/4948
@NashrAasoo 🔻
«بسیاری پیش‌بینی کرده‌اند که حذف تدریجیِ مصرف سوخت‌های فسیلی به منظور کاهش اثرات تغییرات اقلیمی، اهمیت اقتصادی و استراتژیک خاورمیانه را کاهش خواهد داد. آنچه غیرمنتظره است، سرعت این روند است. پیشرفتهای جدید فناوری به‌سرعت در حال حذف موانع تولید انرژی‌های تجدیدپذیر به‌عنوان جایگزینی قابل‌اعتماد و ارزان برای نفت، گاز و زغال‌سنگ است.»
aasoo.org/fa/articles/4970
@NashrAasoo 🔻
رزی بشیر در این کتاب با ارائه‌ی مستنداتِ مفصلی نشان می‌دهد که علاقه‌ی آل‌سعود به گسترش آرشیوهای کشور و تغییر چهره‌ی شهرها، به‌ویژه در مکه و ریاض، ثمره‌ی روند نسبتاً منسجمی در خاندان آل سعود است که به دنبال جا انداختن روایتِ تازه‌ای از تاریخ کشورند، روایتی که رزی بشیر آن را با احتیاط «سکولار» معرفی می‌کند.
aasoo.org/fa/books/4971
@NashrAasoo 🔻
نویسندگان چگونه فاشیسم را از سر گذراندند 🔻
تصور رایج این است که سال‌های منتهی به قدرت گرفتن حزب نازی از منظر فرهنگی سال‌هایی پر از تناقض است. جمهوری وایمار در حالی فرو پاشید که جمهوریِ ادبیات شکوفا بود. کتاب‌های توماس مان و روبرت موزیل زمانی به ناشران سپرده شد که فاشیست‌ها در خیابان با کمونیست‌ها سرگرم مبارزه بودند. اما این صرفاً تناقضی ظاهری بود.
سقوط جمهوری وایمار برای اکثر نویسندگان آلمانی از نظر ادبی الهام‌بخش نبود. سنگینیِ بار تبعید بعضی را از پای درآورد؛ بسیاری کشته شدند؛ اغلب ترجیح دادند که آن را یکسر فراموش کنند. اریش کستنر، کسی که در تمام دوران سلطه‌ی نازی‌ها در آلمان مانده بود تا روایتی داستانی از وقایع فراهم آورد، می‌گوید: «رایشِ هزار ساله مصالح لازم را برای رمانی عالی ندارد.»
اووه ویتستوک، منتقد ادبی و سردبیر ادبی سابق نشریهی «فرانکفورتر آلگماینه زایتونگ»، در کتاب اخیر خود با عنوان فوریه‌ی سال ۱۹۳۳: زمستان ادبیات فضای فرهنگی آلمان را در خلال ماهی که هیتلر قدرت را به دست گرفت بررسی می‌کند.
@NashrAasoo 💭
روایت ماندگاری در غربت
هما سرشار در گفت‌وگو با شبنم طلوعی
🔸 در این گفت‌وگو هما سرشار نویسنده، روزنامه‌نگار، مجری و تهیه‌کننده‌ی برنامه‌های رادیو و تلویزیون از فعالیت‌های هنری و فرهنگی‌اش در ایران و پس از مهاجرت به آمریکا می‌گوید.
▶️ این گفتگو را در یوتیوب آسو ببینید.
aasoo.org/fa/multimedia/videos/4966
@NashrAasoo 🔺
گفتگوی هما سرشار با شبنم طلوعی؛ به زودی از آسو
@NashrAasoo 🎥
زوال عقل نه نوعی مرگ بلکه آغازی جدید است🔻
✍ رنجِ فراموشکاری ویرانگر است، اما لزومی ندارد که زوال عقل برای عزیزانِ ما یا کسانی که به این وضعیت مبتلا هستند مثل مردن باشد. لزومی ندارد که نوعی پایان باشد. در دنیای امروز که چنین تشخیص‌هایی در سراسر جهان افزایش یافته است، تعداد بیشتری از کسانی که با این سندروم زندگی می‌کنند، مصرانه به دنبال تغییر نگرشی اساسی به این سندرم هستند. آنان می‌گویند که زوال عقل مصیبتی لاعلاج نیست، و حمایت از بیمار پس از تشخیص این سندرم باید انسانی‌تر و علمی‌تر باشد. حتی بعضی ادعا می‌کنند که درباره‌ی این ابتلا باید کاملاً از نو اندیشید و مفهوم‌پردازی کرد. یکی از مبتلایان، در نقل قولی در کتاب «هنوز اینجا هستم: فلسفه‌ای نو درباره‌ی توجه به آلزایمر، نوشته‌ی جان زایسل، متخصص زوال عقل، تا آنجا پیش می‌رود که آن را «مرحله‌ای جدید در یک زندگی عالی توصیف می‌کند، مرحله‌ای که دست‌کم همان‌قدر پرچالش یا جالب است که همه‌ی مراحل قبلی». آیا این مبارزان برحق‌اند که ما را متقاعد کنند که زوال عقل مرحله‌ای جدید از زندگی است، و نه تبدیل به «مرده‌ی متحرک» شدن؟ آیا ما واقعاً نیازمند روشی نو برای فهم این سندروم هستیم؟
✍ این تصور که زوال عقل ممکن است متأثر از عواملی غیر از زیست‌شناسیِ مغز باشد در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ بر اساس فهم «زیست‌روان‌اجتماعیِ» جدیدی از این سندروم ذهن پژوهشگران را به خود مشغول کرد. درمان‌ها متوجه علائم روان‌شناختی‌ای شد که ناشی از تجربه‌ی کسی بود که با زوال عقل و دشواری‌های سازگاری با آن علائم زندگی می‌کرد. تامس کیتوود (Thomas Kitwood) روان‌شناس اجتماعی، مستقر در دانشگاه بردفورد در انگلستان در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، یکی از کسانی بود که این رویکرد را ترویج کرد.او معتقد بود که باید شخص، و نه بیماری، را درمان کنیم. به نظر او، تجربه‌های افراد مبتلا به زوال عقل ــ از جمله عوامل روان‌شناختی و اجتماعیِ تأثیرگذار بر زندگیِ آنها ــ درست همان‌قدر اهمیت دارد که اختلال عصب‌شناختیِ داخل مغز. از آن زمان، طرز تلقیِ کیتوود بر پزشکان بالینی و فعالان این حوزه در سراسر جهان، از جمله مک‌کیلاپ، تأثیر گذاشته است.
✍ ما هنوز برای زوال عقل ناشی از تخریب عصبی، درمانی نداریم. همین امر پژوهش درباره‌ی جنبه‌های اجتماعی و محیطیِ این سندروم را مهم‌تر و ضروری‌تر می‌کند. در عصری که جمعیت‌ها به سرعت سالخورده می‌شوند، و افراد بیش از هر زمان دیگری با احتمال کاهش قوه‌ی شناختی مواجه‌اند، به شیوه‌های بهتری برای فهم دنیای افراد مبتلا به زوال عقل نیاز داریم. به جیمز مک‌کیلاپ نگاه کنید. او اکنون هشتاد و چند سال دارد و بیش از ۲۰ سال است که با بیماریِ زوال عقل زندگی می‌کند و پیشگام جنبش دفاع از کسانی است که با این بیماری زندگی می‌کنند. او هنوز کار می‌کند، زندگی می‌کند و به یاد می‌آورد ــ فقط به طرزی متفاوت با بقیه. نه، زوالِ عقل تبدیل شدن به مرده‌ی متحرک نیست. برای کسانی که مجال می‌یابند که تغییر کنند، و از حمایت بهره می‌برند و به فعالیت واداشته می‌شوند، زوال عقل می‌تواند آغازی اساساً نو را به ارمغان بیاورد.
@NashrAasoo 💭
۳۰۰ سال پس از تولد کانت از او چه می‌توان آموخت؟
🔸 در زمانه‌ای نظیر روزگارِ ما که تضاد منافع شخصی دائماً خیرخواهیِ عمومی را تهدید می‌کند، درک و فهم آمال و آرزوهای کانت دشوار است. ارتباطاتِ ما گسترده‌تر و فراگیرتر از قرن هجدهم است (برای مثال، مشارکت سیاسی دیگر از نظر قانونی محدود به ملّاکان نیست) اما در عین حال سطحی‌تر است و به اندازه‌ی گذشته نقادانه نیست. امروز مخالفت بیشتر در قالب نوعی ابراز وجود پرهیاهوی فردی (ترجیحاً ضبط‌شده توسط تلفن همراه) است تا نوعی فعالیتِ نقادانه‌ی جمعی.
🔸 کانت نیز همچون ما در عصری بحران‌زده توأم با پیشرفتهای مهم در علم و فناوری و در عین حال مبتلا به افول ارزش‌ها می‌زیست. با وجود این، او خرَد را نوعی تواناییِ ارتباطیِ عام برای حفظ تعادل میان شکاکیت و جزم‌اندیشی، میان بی‌اعتقادیِ محض و پیرویِ کورکورانه از مُدها، می‌دانست. در جوامع کنونی، که در دامِ تمایلاتِ ویرانگر و فردی‌شدنِ تعهد سیاسی گرفتار شده‌اند، احیای چنین تصوری از خرَد دشوارتر به نظر می‌رسد.
@NashrAasoo 🔺
درس‌گفتارهای عباس امانت درباره‌ی تاریخ ایران ــ درس هفتم، رزم و بزم
🔸 در این سلسله درس‌گفتارها، عباس امانت، استاد بازنشسته‌ی تاریخ در دانشگاه ییل، درباره ساختارهایی در تاریخ ایران صحبت می‌کند که به باور او از قرن‌ها پیش تا امروز پایدار مانده و زندگی ایرانیان را شکل داده است.
🔸 پیشگفتار
🔸 درس اول: بوم و بر
🔸 درس دوم، ایران و انیران
🔸 درس سوم، درگاه و دیوان
🔸 درس چهارم، دین و دولت
🔸 درس پنجم، بازار و میدان
🔸 درس ششم، بیرون و اندرون
🔸 پادکست درس‌گفتارها در اپ‌های پادگیر با شناسه‌ی NashrAasoo در دسترس هستند.
[Castbox] [Google] [Spotify] [Apple]
@NashrAasoo 🎧
ضیا گوک‌آلپ و «بنیانهای ترک‌گرایی در ترکیه»🔻
🔸 ترک‌گرایی جنبشی است که در سال‌های پایانیِ امپراتوری عثمانی در رقابت با جنبش‌های عثمانی‌گرایی و پان‌اسلامیسم (به‌عنوان دو جنبش مطرح در ترکیه‌ی آن‌زمان) و همچنین متأثر از جنبش‌های ناسیونالیستی در اروپا پدید آمد و خواهان اتحاد همه‌ی ترک‌ها و جمع شدن آنها در یک سرزمین و زیر یک پرچم واحد بود. این مقاله به شرح نظرات ضیا گوک‌آلپ می‌پردازد که یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان ترک‌گرایی بود. ضیا گوک‌آلپ جامعه‌شناس، اندیشمند، شاعر و فعال سیاسیِ اهل ترکیه است که در سال ۱۸۷۶ در دیاربکر در شرق ترکیه متولد شد. گوک‌آلپ از روشنفکرانی است که اندیشه‌هایش در تأسیس جمهوری ترکیه و تدوین سیاست‌های فرهنگیِ این جمهوریِ تا‌زه‌تأسیس بسیار مؤثر بود و بسیاری از آموزه‌هایش بعدها به بخشی از افکار دولتیان بدل شد. کتاب بنیانهای ترک‌گرایی [در ترکیه] که ترجمه‌ی فارسی آن منبع مقاله‌ی حاضر است، در سال ۱۹۲۳ منتشر شد، یکی از آثار کلاسیک در تاریخ روشنفکری و تاریخ اندیشه‌ی مدرن ترکیه است. با مطالعه‌ی این کتاب، که از قضا در همان سال تأسیس جمهوری مدرن در ترکیه چاپ شد، متوجه می‌شویم که چطور افکار گوک‌آلپ بر آتاتورک تأثیر گذاشت و از مبانیِ تأسیس جمهوریِ ترک‌گرایانه بود. می‌توان ادعا کرد که آتاتورک (و به طور کلی کمالیست‌ها) به بسیاری از توصیه‌های ضیا در کتاب بنیانهای ترک‌گرایی پایبند بوده‌اند. از آتاتورک نقل شده که در ستایش ضیا گفته است:
پدر جسمانی‌ام علی‌رضا افندی [پدر آتاتورک که در هنگام کودکی‌اش درگذشت]، پدر عاطفی‌ام نامیک کمال [شاعر، نویسنده و فعال سیاسی اواخر دوران عثمانی که آثارش منبع الهام ادبی جریان ترک‌گرا بوده] و پدر فکری‌ام ضیا گوک‌آلپ است.
سیدحسن تقی‌زاده، از آرمان‌گرایی تندرو تا محافظه‌کاری گوشه‌نشین🔻
🔸 سیدحسن تقی‌زاده بعد از سفر به عثمانی، قفقاز و مصر، در سی سالگی در اولین مجلس پس از مشروطه نماینده‌ی تجار تبریز شد. او خیلی زود با سخنان تند و تیزش به نماد گروه دموکرات و تندروی مجلس بدل شد. سال‌های زیادی از عمرش را در تبعید گذراند و در دوره‌ی جنگ جهانی اول گروهی از روشنفکران ایرانی را در برلن گرد آورد و نشریهی کاوه را منتشر کرد. بعد از آن به ایران برگشت، وکیل، وزیر و سفیر شد و در ۹۲ سالگی بعد از شصت سال فعالیتِ مداوم و پر فراز و نشیب در عرصه‌ی سیاسی و فرهنگی در تهران درگذشت.
🔸 تقی‌زاده یک سال پیش از انقلاب مشروطه راهی سفر شد و به عثمانی، مصر و قفقاز سفر کرد و با روشنفکران، نویسندگان و روزنامه‌نگاران دیدار کرد. شش ماه در استانبول بود و با مدیر روزنامه‌ی اختر دیدار کرد و بعد به سَمت مصر حرکت کرد.
قصد اصلی ما از مسافرتْ مصر بود که آزادِ آزاد بود و قصد ما تأسیس روزنامه در آنجا بود. در آنجا (قاهره) روزنامه‌ی "حکمت" منتشر می‌شد.
این دفعه که به تبریز آمدیم محرمانه با دوستان سیاسی خیلی نزدیک مشغول امور سیاست و فعالیت بر ضد استبداد و تبلیغ آزادی شدیم.» این درست زمانی بود که به گفته‌ی تقی‌زاده «در طهران جنبش و نهضت مشروطیت شروع شده و اوایل انقلاب بود.
در همه امور، اما به‌ویژه در سیاست، حاشیه‌نشینی بیش نبود ... تقی‌زاده هیچ‌وقت عوض نشد و هیچ‌گاه رنگ عوض نکرد. او از ابتدا درک سیاسی پیشرفتهای داشت و با گذشت زمان و انباشت تجربه رشد کرد و بالاخره این رشد و نموِ کیفی و معنوی به جایی رسید که در میان بیشتر هموطنان خود، از هر گروه و دسته و طبقه‌ای، غریب و بی‌همزبان شد. و غریب و بی‌همزبان مرد.
درس‌گفتارهای عباس امانت درباره‌ی تاریخ ایران ــ درس هفتم، رزم و بزم
🔸 در این سلسله درس‌گفتارها، عباس امانت، استاد بازنشسته‌ی تاریخ در دانشگاه ییل، درباره ساختارهایی در تاریخ ایران صحبت می‌کند که به باور او از قرن‌ها پیش تا امروز پایدار مانده و زندگی ایرانیان را شکل داده است.
🔸 پیشگفتار
🔸 درس اول: بوم و بر
🔸 درس دوم، ایران و انیران
🔸 درس سوم، درگاه و دیوان
🔸 درس چهارم، دین و دولت
🔸 درس پنجم، بازار و میدان
🔸 درس ششم، بیرون و اندرون
🔸 نسخه‌ی شنیداری درس هفتم، رزم و بزم (کم‌حجم)
🔸 پادکست درس‌گفتارها در اپ‌های پادگیر با شناسه‌ی NashrAasoo در دسترس هستند.
[Castbox] [Google] [Spotify] [Apple]
@NashrAasoo 🎧
«هر صلحی محتاج عدالت است و هر عدالتی به صلح احتیاج دارد. اما می‌توان به واقعیت و تاریخ از دو منظر متفاوت صلح و عدالت نگاه کرد. هر توافق‌نامه‌ی صلحی در تاریخ مستلزم نادیده گرفتن بخشی از عدالت بوده است. نمی‌توان عدالتِ مطلق را برقرار کرد. صلح عینی‌تر و ملموس‌تر است. می‌توان دید که آیا مردم دارند کشته می‌شوند یا نه؟ اما درک مردم از عدالت به شدت با یکدیگر فرق دارد. بنابراین، اگر به دنبال تحقق عدالتِ مطلق باشید هرگز به صلح دست نخواهید یافت. نمی‌توان به گذشته بازگشت و مرده‌ها را زنده کرد؛ نمی‌توان آسیب و تجاوز و تحقیر را جبران کرد. فقط می‌توان حال، و نه گذشته، را تغییر داد. چه باید کرد تا امروز و فردا تعداد بیشتری از مردم کشته و زخمی نشوند؟»
aasoo.org/fa/articles/4957
@NashrAasoo 🔻