تحت حمایت بنیاد کبیر پرشیا 🔱 مجامع حمایتی روانشناسی 👇 🏆 https://t.me/IranaPsychologicalAssociation/789 🎓 با نظارت مستقیم I.P.A (انجمن روانشناسی ایرانا) @IranaPsychologicalAssociation ۰۷/۰۱/۲۵۸۲
🎞 فیلم "گسیختگی"
🎬Detachment (2011)
#زیرنویس_چسبیده_فارسی
📥 کیفیت 720p
✂️ #بدون_سانسور
⚠️ ضمن پوزش به علت حق کپی رایت امکان نشر فایل اصلی در کانال نبود،
کانال پشتیبان عضو شوید👇
📥/channel/c/1981900837/437
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
🎞فیلم پرنده رنگین 2019
🎙زیرنویس چسبیده فارسی
کیفیت 240P
⚠️ ضمن پوزش به علت حق کپی رایت امکان نشر فایل اصلی در کانال نبود،
کانال پشتیبان عضو شوید👇
📥/channel/c/1981900837/438
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
🧠 مرجع تخصصی روانشناسی: همهچیز در یک فولدر!
(دسترسی رایگان به برترین منابع آموزشی)
• کنکور ارشد/دکتری
(جزوات نفرات برتر، تستهای سال گذشته، صفر تا صد وزارت بهداشت)
• کارگاههای معتبر
(دکتر صاحبی، شخصیت، اختلالات DSM5، مشاوره زناشویی)
• کتابهای نایاب + پایاننامهها
(خلاصههای یکبرگی، ترجمه مقالات نوروساینس، پرسشنامههای استاندارد)
🎧 پلاسهای طلایی:
ـ مکالمه حرفهای انگلیسی (اصطلاحات روزمره، انیمیشن زبان اصلی)
ـ تربیت فرزند، رواندرمانی، سواد رابطه
✅ همین الان عضو شوید!
▫️ کافیست دکمه ADD را بزنید
▫️ فولدر همیشه در تلگرام شما فعال میماند
لینک عضویت فوری👇
/channel/addlist/p5RuUm9duKQwNTNk
『 نحوه اجرای CBT روی یک کیس (Case Approach) 』
📕برای درک بهتر، مثالی از یک مراجع با افسردگی خفیف را بررسی میکنیم:
🌀ارزیابی و فرمولبندی شناختی:جمعآوری اطلاعات درباره تاریخچه، علائم، باورها، شرایط زندگی و روابط مراجع.
♻️تدوین فرمولبندی شناختی: مثلاً «من شکستخوردهام» ← احساس بیارزشی ← اجتناب از فعالیت ← تداوم افسردگی.
🎯تعیین اهداف درمانی مثل: افزایش فعالیت روزانه، کاهش افکار منفی، بهبود روابط اجتماعی.
🎓آموزش مدل CBT:آموزش به مراجع درباره ارتباط بین افکار، احساسات و رفتارها.
🔍 شناسایی افکار ناکارآمد مانند:
✖️«من به درد هیچ کاری نمیخورم.»
🌐بازسازی شناختی (Cognitive Restructuring):به چالش کشیدن افکار منفی و جایگزینی آنها با افکار واقعبینانهتر.
👈پرسشهایی مثل: «شواهدی که این فکر را تأیید یا رد میکنند چیست؟»
♨️فعالسازی رفتاری (Behavioral Activation):تشویق به انجام فعالیتهای لذتبخش یا معنادار.
🎰برنامهریزی تدریجی برای درگیر شدن در زندگی.
🧩آموزش مهارتهایی مانند: حل مسئله، جرأتمندی، ذهنآگاهی، تنفس دیافراگمی.
📚ارزیابی پیشرفت و پیشگیری از عود: مرور پیشرفتها و طراحی برنامهای برای مقابله با بازگشت احتمالی علائم.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
『 کاربرد ترکیبی درمان شناختی-رفتاری و طرحوارهدرمانی: تلفیق رویکرد سطحی و عمیق در رواندرمانی 』
♨️ترکیب رویکرد شناختی-رفتاری (CBT) با طرحوارهدرمانی، زمینهای نوین و کارآمد در رواندرمانی فراهم کرده است که امکان مداخله در دو سطح متفاوت را فراهم میسازد:
🔹 سطح افکار خودکار
🔹 سطح باورهای بنیادین.
✍ در این مقاله، ابتدا به بیان مفاهیم بنیادی هر دو رویکرد پرداخته، سپس نحوه ادغام و کاربرد بالینی آنها در درمان اختلالات مزمن، بهویژه وسواس فکری-اجباری، مورد بررسی قرار میگیرد.🎯 هدف اصلی این تلفیق، ایجاد پیوند بین اصلاح رفتارهای فعلی و بازسازی ساختارهای عمیق شخصیتی است.
🧠رویکرد شناختی-رفتاری (CBT) یکی از درمانهای کوتاهمدت، ساختارمند و مبتنی بر شواهد است که در درمان اختلالاتی همچون افسردگی، اضطراب و وسواس فکری بسیار مؤثر بوده است.
🍃با این حال، در مواردی که الگوهای شخصیتی عمیق و مزمن در بروز و تداوم علائم روانی نقش دارند، CBT بهتنهایی پاسخگوی نیازهای درمانی نیست.
📍 طرحوارهدرمانی، که توسط جفری یانگ توسعه یافت، رویکردی عمیقنگر برای اصلاح طرحوارههای ناسازگار اولیه است.
🔄 در سالهای اخیر، ترکیب این دو رویکرد در عمل بالینی توجه بسیاری از درمانگران را به خود جلب کرده است.
❒ مبانی نظری دو رویکرد
🧠 شناختی-رفتاری «CBT»: براساس نظریه شناختی «آرون بک» بنا شده و فرض میکند که افکار خودکار منفی، خطاهای شناختی و باورهای ناکارآمد منجر به تجربه هیجانات منفی و رفتارهای ناسازگار میشوند. در این رویکرد، درمان از طریق بازسازی شناختی، تمرینهای رفتاری، و آموزش مهارتها انجام میشود.
💬 طرحوارهدرمانی:طرحوارهدرمانی، رویکردی تلفیقی است که مفاهیم شناختی، روانتحلیلی، دلبستگی و رفتارگرایی را دربر میگیرد. طرحوارهها باورهای بنیادینی هستند که معمولاً در دوران کودکی و در بستر تعامل با مراقبان شکل میگیرند. این طرحوارهها میتوانند در بزرگسالی بهصورت الگوهای مزمن و ناکارآمد ظاهر شوند. هدف درمان، شناسایی، فعالسازی، و بازسازی این طرحوارههاست.
♻️ نحوه تلفیق و کاربرد بالینی
1⃣ آغاز با CBT: شناسایی افکار سطحی درمان با CBT آغاز میشود و تمرکز اولیه بر شناسایی افکار خودکار، خطاهای شناختی، و اصلاح پاسخهای رفتاری مراجع است. ثبت افکار و استفاده از تکنیکهای بازسازی شناختی ابزارهای اصلی این مرحلهاند.
2⃣ عبور به سطح طرحواره: در ادامه، درمانگر افکار سطحی را به باورهای عمیقتر ربط میدهد. برای مثال، فکر «من نمیتونم اشتباه کنم» ممکن است به طرحواره «معیارهای سختگیرانه» یا «شرم» مرتبط باشد. این مرحله پیوندی بین سطح شناختی و ساختارهای شخصیتی ایجاد میکند.
3⃣ شناسایی حالتهای طرحوارهای: مراجع ممکن است در موقعیتهای خاص، به حالتهای طرحوارهای مشخصی (کودک آسیبپذیر، والد منتقد، بزرگسال سالم و...) وارد شود.
درمانگر به مراجع کمک میکند تا این حالتها را شناسایی و تمایز میان آنها و خود سالم را برقرار کند.
4⃣ مداخلات تلفیقی شناختی و هیجانی:در این مرحله، تکنیکهای شناختی مانند گفتوگوی سقراطی در کنار تکنیکهای هیجانی طرحوارهدرمانی مانند بازسازی خیالی (Imagery Rescripting) و گفتوگوی صندلی خالی بهکار گرفته میشوند. این تکنیکها به مراجع کمک میکنند تا با ریشههای هیجانی باورهای ناسازگار روبهرو شود.
5⃣ بازسازی رفتار در سطح دوگانه:در نهایت، درمان با بازسازی رفتارهایی که از طرحوارههای ناسازگار نشأت گرفتهاند ادامه مییابد. رفتاردرمانی (مانند مواجهه تدریجی یا آزمونهای رفتاری) با هدف تقویت «بزرگسال سالم» انجام میشود.
🧠 نمونه بالینی: اختلال وسواس فکری
در فردی که دچار وسواس فکری در مورد آلودگی است، CBT ابتدا افکار وسواسی مانند «اگر دستم را نشویم، خانوادهام مریض میشوند» را هدف قرار میدهد. سپس، این افکار به طرحوارههایی مانند «مسئولیت افراطی» یا «آسیبپذیری نسبت به خطر» ربط داده میشوند. در جلسات بعدی، از تکنیکهای بازسازی خیالی برای بازنگری تجربیات کودکی (مثلاً کودکی که در برابر خطرات مسئول بوده) استفاده میشود، و همزمان مواجهه رفتاری برای کاهش اجبارهای شستوشو اجرا میگردد.
✅ نتیجهگیری:ترکیب درمانشناختی-رفتاری با طرحوارهدرمانی، رویکردی جامع و مؤثر در رواندرمانی فراهم میآورد. این تلفیق نهتنها به اصلاح افکار و رفتارهای فعلی کمک میکند، بلکه با پرداختن به ریشههای شخصیتی و هیجانی، درمانی عمیقتر و پایدارتر ارائه میدهد. در اختلالات مزمن و شخصیتمحور، این رویکرد ترکیبی از پتانسیل بالینی قابل توجهی برخوردار است.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
『 تکنیک شناسایی افکار دردسرساز و کارساز 』
🧠این تکنیک یکی از ابزار تغییر رفتار در گرایش های مختلف هست، مثل:
🛡 تکنیک خلع سلاح یا
⚖ تکنیک سود و زیان
📊تکنیک شواهد
📈 پیوستار
هدف: کمک به فرد برای شناخت افکاری که بر هیجانات و رفتارش تاثیر میگذارد.
❒تکنیک ارزیابی نگرانی:نگرانی یک نوع اجتناب است چون بدنبال راه حل نیست بلکه از طرحواره ها نشآت میگیرد مثل:
👨👩👦 والد نگران
👧کودک نگران
✍باید بدونیم که نگرانی از تفکر ریشه میگیره ولی اضطراب یک هیجان هست.
تفکر ← هیجان ←رفتار (cbt)
معادل آن:
نگرانی ← اضطراب ← تپش قلب/ بیقراری/ بی حوصلگی/ خشم و (ادامه دار شدن این چرخه)
❒کاربرد تکنیک ارزیابی نگرانی:چهار ویژگی اصلی را بررسی میکند
⏳معطوف به اینده نزدیک هست یا خیلی دور؟
🔍شفاف هست یا مبهم؟
📈 جزیی هست یا کلی؟
🗝 راه حل شما چی هست؟
🔍 مثالهای کاربردی برای تکنیک ارزیابی نگرانی
⏳ نگرانی معطوف به آینده نزدیک vs آینده دور
📍مثال آینده نزدیک:فردا امتحان دارم و نگرانم که وقت کم بیاورم و نتوانم سوالات را جواب دهم.
ارزیابی: این نگرانی مربوط به آیندهای بسیار نزدیک (فردا) است.
راهحل: برنامهریزی برای مدیریت زمان و تمرین زمانبندی.
📍مثال آینده دور:نگرانم که در ۵۰ سالگی بیمار شوم و کسی از من مراقبت نکند.
ارزیابی: این نگرانی مبهم و مربوط به آیندهای دور است.
راهحل: تمرکز روی راهحلهای عملی مثل سبک زندگی سالم یا پسانداز مالی.
🤷♀ نگرانی شفاف vs مبهم
📍مثال شفاف:نگرانم که اگر پروژه را تا جمعه تحویل ندهم، رئیسم از دستم عصبانی شود.
ارزیابی: نگرانی مشخص و مرتبط با یک رویداد عینی.
راهحل: تقسیم کار به بخشهای کوچکتر و اولویتبندی.
📍مثال مبهم:احساس میکنم اتفاق بدی قرار است بیفتد، اما نمیدانم چیست.
ارزیابی: نگرانی کلی و نامشخص.
راهحل: پرسش از خود؛ آیا شواهد عینی برای این ترس وجود دارد؟
📊 نگرانی جزئی vs کلی
📍مثال جزئی:نگرانم که اگر امروز باران ببارد، ماشینم در پارکینگ خیابانی آسیب ببیند.
ارزیابی: نگرانی متمرکز بر یک جزئیات خاص.
راهحل: پارک کردن ماشین در جای سرپوشیده.
📍مثال کلی: همیشه احساس میکنم آدم بیکفایتی هستم.
ارزیابی: نگرانی کلی و غیرواقعبینانه.
راهحل: استفاده از تکنیک شواهد (ثبت موفقیتها و شکستها).
راهحلهای پیشنهادی
✨ برای نگرانی آینده نزدیک:لیستی از کارهای ضروری برای امتحان فردا تهیه میکنم و زمان را تقسیمبندی میکنم.
✨ برای نگرانی مبهماز خودم میپرسم: بدترین سناریوی ممکن چیست؟ آیا احتمال آن واقعاً بالاست؟
✨ برای نگرانی کلی:یک دفترچه برای ثبت موفقیتهای روزانه نگه میدارم تا نگرشی متعادلتر به خودم داشته باشم.
🧠 جمعبندی:هدف این تکنیک، تبدیل نگرانیهای غیرقابل کنترل به مسائل قابل مدیریت با تمرکز بر شفافسازی و راهحلیابی است.
『 مقایسه رویکرد شناختی-رفتاری با رویکردهای روانتحلیلی و انسانگرایانه در رواندرمانی 』
🧠رواندرمانی بهعنوان یکی از ارکان اساسی در درمان اختلالات روانشناختی، شامل رویکردهای متعددی است که هر یک بر مبنای نظریههای شخصیت و شناخت متفاوتی استوارند. سه رویکرد برجسته در این حوزه شامل درمان شناختی-رفتاری (CBT)، روانتحلیلی و انسانگرایانه (مراجعمحور) هستند. هدف این مقاله، مقایسهای جامع میان این سه رویکرد از نظر مبانی نظری، شیوه درمان، نقش درمانگر، و کاربرد بالینی است.
📚مبانی نظری: رویکرد شناختی-رفتاری (CBT) بر این فرض استوار است که افکار ناسازگار و باورهای ناکارآمد میتوانند منجر به هیجانات منفی و رفتارهای ناسالم شوند. این رویکرد توسط آرون بک و با الهام از نظریات آلبرت الیس توسعه یافت و ریشه در نظریههای شناختی و رفتارگرایی دارد.
🌀 در مقابل، رویکرد روانتحلیلی بر پایه نظریه ناخودآگاه زیگموند فروید شکل گرفته و تأکید آن بر کشف تعارضهای درونی، تحلیل دفاعهای روانی، و بررسی تأثیر تجارب اولیه دوران کودکی بر وضعیت کنونی فرد است.
☘رویکرد انسانگرایانه که بیش از همه با نام کارل راجرز گره خورده، بر میل ذاتی انسان به رشد، خودشکوفایی و خودپذیری تأکید دارد. در این دیدگاه، تضاد میان خود واقعی و خود ایدهآل، منبع رنج روانشناختی محسوب میشود.
♻️هدف و فرایند درمان:
🧠 به دنبال تغییر افکار منفی و رفتارهای ناکارآمد با استفاده از تکنیکهایی مانند بازسازی شناختی، مواجهه، آموزش مهارت و تمرین رفتاری است. درمان ساختاریافته، هدفمحور و کوتاهمدت است.(CBT)
🛋در رویکرد روانتحلیلی، کشف ریشههای ناخودآگاه اختلال روانی از طریق تداعی آزاد، تحلیل رؤیا، و بررسی انتقال از مراجع به درمانگر صورت میگیرد. درمان معمولاً بلندمدت و پیچیده است.
🫀درمان مراجعمحور بر پذیرش بیقید و شرط، همدلی عمیق و اصالت درمانگر تأکید دارد. در این فرآیند، مراجع با دریافت فضای امن و بدون قضاوت، به خودشناسی و پذیرش خویشتن میرسد.
🔱 نقش درمانگر:در CBT، درمانگر نقش آموزگار و هدایتگر فعال را دارد و بهصورت مستقیم در بازسازی شناختی و اصلاح رفتار مراجع مداخله میکند.در درمان روانتحلیلی، درمانگر نقش تحلیلگر بیطرف دارد و عمدتاً با حفظ فاصله روانی، به کشف نمادها و معانی پنهان رفتار و گفتار مراجع میپردازد.در رویکرد انسانگرایانه، درمانگر نقش تسهیلگر همدل را ایفا میکند و بیشتر با ایجاد رابطه اصیل و پذیرنده، رشد درونی فرد را امکانپذیر میسازد.
⏳تمرکز زمانی و مناسبسازی بالینی:CBT عمدتاً بر زمان حال و علائم فعلی تمرکز دارد و برای اختلالاتی مانند افسردگی، اضطراب، وسواس، PTSD و مشکلات عملکردی مناسب است.روانتحلیلگری بر گذشته، کودکی و ناخودآگاه تمرکز دارد و در درمان مشکلات شخصیتی عمیق، ترومای قدیمی یا رفتارهای مزمن و پیچیده کاربرد دارد.درمان انسانگرایانه، تمرکز بر لحظه حال، احساسات وجودی و خودشناسی دارد و برای بحرانهای هویت، عزت نفس پایین و چالشهای معنایی بسیار مفید است.
♻️هر یک از سه رویکرد معرفیشده، دارای ارزشها و محدودیتهای خاص خود هستند. درمان شناختی-رفتاری با ساختار علمی، کاربرد سریع و مؤثرش برای اختلالات شایع بسیار مناسب است؛ در حالی که روانتحلیلگری نگاهی ژرفتر به ریشههای مشکلات دارد و انسانگرایی بیشتر بر رشد فردی و تجربه وجودی تأکید میکند.
🌐در نهایت، انتخاب رویکرد مناسب به ویژگیهای مراجع، نوع اختلال، اهداف درمانی و سبک کاری درمانگر بستگی دارد.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
『 تعریف جامع رویکرد CBT (درمان شناختی-رفتاری) 』
🧠 یک رویکرد رواندرمانی ساختاریافته، کوتاه مدت و مبتنی بر شواهد است که بر ارتباط بین افکار (شناختها)، احساسات، رفتارها و واکنشهای جسمانی تمرکز دارد. این روش بر این اصل استوار است که الگوهای فکری و رفتاری ناسازگارانه میتوانند منجر به مشکلات روانی شوند و با تغییر این الگوها، میتوان بهبودی قابل توجهی در سلامت روان ایجاد کرد.(Cognitive Behavioral Therapy - CBT)
❒ویژگیهای کلیدی CBT
📚 مبتنی بر شواهد (Evidence-Based):اثربخشی آن در درمان اختلالات مختلف (مانند افسردگی، اضطراب، وسواس فکری-عملی، PTSD) توسط تحقیقات علمی تأیید شده است.
🎯 ساختاریافته و هدفمند:
- جلسات بر اساس برنامه ریزی مشخص و با اهداف درمانی تعریف شده پیش می روند.
⏳کوتاه مدت و متمرکز بر حل مسئله:
- معمولاً بین ۵ تا ۲۰ جلسه برای دستیابی به نتایج ملموس کافی است.
🤝فعال و مشارکتی: درمانگر و مراجع بهصورت فعال در فرآیند درمان همکاری میکنند (مثال: تکالیف خانگی، تمرینهای رفتاری).
👁🗨 تمرکز بر "اینجا و اکنون":بیشتر بر حل مشکلات فعلی تأکید دارد تا کاوش عمیق در گذشته.
🛠کاربردهای CBT: برای طیف گسترده ای از اختلال روانی و چالشهای زندگی کاربرد دارد، از جمله:
😰 اختلالات اضطرابی (اختلال اضطراب فراگیر، هراس، اضطراب اجتماعی)
💔 افسردگی
🧠اختلال وسواس فکری-عملی (OCD)
😔 اختلال استرس پس از سانحه (PTSD)
😖 اختلالات خوردن (بیاشتهایی عصبی، پرخوری عصبی)
🫠 مشکلات مدیریت خشم
🎃 اعتیاد و سوءمصرف مواد
😴مشکلات خواب (بیخوابی)
🧘♂مدیریت استرس و بهبود مهارتهای مقابله ای
📈کارایی CBT
⚡️تأثیر سریع:به دلیل تمرکز بر راهکارهای عملی، نتایج اغلب در مدتزمان کوتاهی مشاهده میشود.
🛡 پیشگیری از عود: با آموزش مهارتهای شناختی و رفتاری، احتمال بازگشت علائم کاهش مییابد.
♻️قابلیت تطبیق پذیری: قابل استفاده برای افراد مختلف (کودکان، نوجوانان، بزرگسالان) و حتی در قالب گروهدرمانی یا آنلاین.
🌀تلفیق با سایر روشها:میتواند با دارودرمانی یا سایر رویکردها (مثل ذهنآگاهی) ترکیب شود.
⚠️محدودیتهای CBT :
●برای برخی اختلالات (مانند اسکیزوفرنی) به تنهایی کافی نیست و نیاز به روشهای تکمیلی دارد.
●موفقیت آن به مشارکت فعال مراجع وابسته است.
●ممکن است برای افرادی که به کاوش عمیق در ریشه های تاریخی مشکل علاقه مندند، چندان جذاب نباشد.
✍جمعبندی (CBT): یک رویکرد عملی، ساختاریافته و علمی است که با تغییر الگوهای فکری و رفتاری منفی، به افراد کمک میکند تا بر چالشهای روانی غلبه کنند. انعطاف پذیری و اثربخشی بالای آن باعث شده به یکی از پرکاربردترین روشهای روان درمانی تبدیل شود.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
🧠 مرجع تخصصی روانشناسی: همهچیز در یک فولدر!
(دسترسی رایگان به برترین منابع آموزشی)
• کنکور ارشد/دکتری
(جزوات نفرات برتر، تستهای سال گذشته، صفر تا صد وزارت بهداشت)
• کارگاههای معتبر
(دکتر صاحبی، شخصیت، اختلالات DSM5، مشاوره زناشویی)
• کتابهای نایاب + پایاننامهها
(خلاصههای یکبرگی، ترجمه مقالات نوروساینس، پرسشنامههای استاندارد)
🎧 پلاسهای طلایی:
ـ مکالمه حرفهای انگلیسی (اصطلاحات روزمره، انیمیشن زبان اصلی)
ـ تربیت فرزند، رواندرمانی، سواد رابطه
✅ همین الان عضو شوید!
▫️ کافیست دکمه ADD را بزنید
▫️ فولدر همیشه در تلگرام شما فعال میماند
لینک عضویت فوری👇
/channel/addlist/mMmeWz5Xt2c3Njhk
❒تکنیک صندلی خالی🪑 (Empty Chair Technique) یکی از ابزارهای قدرتمند در درمان هیجانمدار (Emotionally Focused Therapy - EFT) و همچنین گشتالت درمانی (Gestalt Therapy) است که به افراد کمک میکند تا با احساسات سرکوبشده، تعارضات درونی، و مسائل ناتمام با افراد دیگر (حاضر یا غایب) مواجه شوند و آنها را پردازش کنند. این تکنیک به ویژه در مواقعی که گفتگوی مستقیم امکانپذیر نیست یا دشوار است، بسیار مؤثر واقع میشود.
🪑تکنیک صندلی خالی چیست؟در این تکنیک، یک صندلی خالی در مقابل مراجع قرار داده میشود. مراجع فرض میکند که فرد یا بخشی از وجود خودش (مانند یک ویژگی شخصیتی، یک هیجان سرکوبشده، یا یک خاطره) روی آن صندلی نشسته است. سپس مراجع شروع به صحبت کردن با "نشسته" خیالی روی صندلی میکند، گویی که آن فرد یا بخش از وجودش واقعاً آنجاست و به او گوش میدهد.
♻️در طول این گفتگو، درمانگر نقش تسهیلکننده را ایفا میکند و ممکن است از مراجع بخواهد جای خود را با "نشسته" روی صندلی عوض کند و از دیدگاه او پاسخ دهد.این جابجایی نقشها به مراجع کمک میکند تا دیدگاهها و احساسات متفاوتی را تجربه کند و بینش عمیقتری نسبت به موقعیت خود پیدا کند.
❒نحوه عملکرد تکنیک صندلی خالی در EFT
درمان هیجانمدار بر این فرض استوار است که احساسات، کلید هویت و تغییر شخصی هستند.با استفاده از تکنیک صندلی خالی به مراجعان کمک میکند تا:
🧠آگاهی عاطفی خود را افزایش دهند: شناسایی و درک احساسات مختلف.
💬 احساسات را به شیوهای سالم ابراز کنند: ⚖یادگیری بیان احساسات بدون قضاوت.
❤️🩹احساسات خود را تنظیم کنند: توسعه استراتژیهای مؤثر برای مدیریت هیجانات.
💔 احساسات زیربنایی را کشف کنند: درک ریشههای عمیقتر هیجانات و الگوهای عاطفی.
♻️خاطرات عاطفی را تغییر دهند: بازسازی و اصلاح تجربیات گذشته.
❒هدف نهایی این تکنیک در EFT، رسیدن به همترازی عاطفی (Emotional Alignment) است، به طوری که مراجع بتواند احساسات خود را به طور کامل تجربه کند، آنها را درک کند و به شیوهای سازنده با آنها کنار بیاید.
🔰نکات مهم در استفاده از تکنیک صندلی خالی:
🤝 فضای امن و اعتماد: این تکنیک نیازمند یک رابطه درمانی قوی و فضایی امن و بدون قضاوت است.
👩⚕راهنمایی درمانگر: درمانگر نقش کلیدی در هدایت مراجع، تسهیل ابراز احساسات، و کمک به جابجایی بین نقشها دارد.
🎭 اجازه به ابراز کامل احساسات: مراجع تشویق میشود تا تمام احساسات خود را، حتی اگر شدید یا ناخوشایند باشند، بیان کند.
🎰تمرکز بر "اینجا و اکنون": با اینکه ممکن است به گذشته ارجاع داده شود، تمرکز اصلی بر احساساتی است که در لحظه حال تجربه میشوند.
☘ هدف از بینش و تغییر: هدف نهایی این تکنیک صرفاً تخلیه هیجانی نیست، بلکه کسب بینش عمیقتر و ایجاد تغییرات سازنده در الگوهای فکری، احساسی و رفتاری است.تکنیک صندلی خالی ابزاری قدرتمند برای رسیدگی به مسائل پیچیده عاطفی و بینفردی است و میتواند به افراد در رسیدن به خودآگاهی بیشتر، حل تعارضات درونی، و تجربه شفقت نسبت به خود و دیگران کمک کند.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
『 عاملیت و ارادهٔ آزاد: توهم یا ابزار تحول؟ 』
❒ عاملیت و ارادهٔ آزاد: آیا اختیار ما واقعی است یا توهم؟
الف)چالشهای علمی علیه عاملیت:
📚آزمایشهای لیبت (1983): مغز چند ثانیه قبل از آگاهی فرد، تصمیم میگیرد! (مثلاً فعالیت عصبی پیش از فشار دادن دکمه).آیا این یعنی "عاملیت" فقط توجیهی پس از عمل است؟
🧠 عصبشناسی پدیدارشناختی: آنتونیو داماسیو نشان میدهد که احساس عاملیت (sense of agency) یک ساختار عصبی دارد (مثل نقش قشر پیشپیشانی). آسیب به این نواحی میتواند فرد را از احساس کنترل محروم کند، حتی اگر عملاً اختیار داشته باشد.
ب) دفاع فلسفی از عاملیت:
♻️سازگارگرایی (دنیل دنت): حتی اگر مغز پیشدستانه عمل کند، عاملیت به معنای توانایی بازبینی و تعدیل اعمال است. ما مانند رایانهای نیستیم که صرفاً برنامهریزی شده باشد.
📚عاملیت به عنوان روایت (پاول ریکور): انسانها از طریق روایتهای شخصی، خود را به عنوان فاعلانی آزاد میسازند. این روایتها صرفاً توجیه نیستند، بلکه بخشی از هویت عاملیتمحور ما هستند.
✍اگر عاملیت یک توهم باشد، آیا مسئولیت اخلاقی هم توهم است؟
❒ کاربرد عاملیت در درمان (با تمرکز بر EFT و CBT)
الف) تقویت عاملیت در EFT (تمرکز بر هیجان):
🔐خروج از حالت قربانی: در EFT، مراجع یاد میگیرد که هیجاناتش (مثل خشم یا ترس) پیامهایی قابل مدیریت هستند، نه نیروهای کنترلگر.
مثال: به جای "او مرا عصبانی کرد"، میگوید "من انتخاب میکنم چگونه به این موقعیت پاسخ دهم".
🌪بازیابی عاملیت در تروما: بازسازی حس کنترل پس از تجربیات آسیبزا (مثلاً از طریق تمرینهای grounding).
ب) عاملیت در CBT (تمرکز بر شناخت و رفتار):
♻️ بازسازی اسنادها: تغییر از 👈"من شکست خوردم چون بیاستعدادم" (نفی عاملیت) به 👈"میتوانم با یادگیری مهارتهای جدید بهبود یابم" (تأکید بر عاملیت).
🔰آزمایشهای رفتاری: انجام اعمال کوچک برای اثبات کنترل (مثلاً یک فرد افسرده برنامهریزی برای پیادهروی روزانه را شروع میکند).
📍نکتهٔ پارادوکسیکال: گاهی پذیرش محدودیتها (مثلاً در ACT) خود نوعی عاملیت است!
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
『 عاملیت (Agency) 』
❒در روانشناسی و علوم اجتماعی، عاملیت به ظرفیت افراد برای عمل مستقلانه و انتخاب آزادانه خود اشاره دارد. این مفهوم در مقابل "ساختار" قرار میگیرد که به الگوهای تکراری اجتماعی (مثل قوانین، هنجارها و انتظارات) اطلاق میشود که بر انتخابها و فرصتهای ما تأثیر میگذارند یا آنها را محدود میکنند
❒عاملیت به چه معناست؟
🔰قدرت انتخاب و تصمیمگیری: عاملیت به توانایی فرد برای تصمیمگیری آگاهانه درباره زندگی خود، اهدافش و نحوه رسیدن به آنها اشاره دارد.
🔰عمل خودگردان: یعنی فرد به جای اینکه صرفاً تحت تأثیر عوامل بیرونی (مثل فشارهای اجتماعی، سرنوشت، یا تجربیات گذشته) باشد، میتواند خود آغازگر عمل باشد و بر مسیر زندگی خود تأثیر بگذارد.
🔰مسئولیتپذیری: با عاملیت، مسئولیتپذیری نیز همراه است. فردی که عاملیت دارد، انتخابها و پیامدهای اعمال خود را میپذیرد.
🔰احساس کنترل: داشتن عاملیت به معنای احساس کنترل بر زندگی و توانایی ایجاد تغییرات مطلوب است.
❒چرا عاملیت مهم است؟
☘بهزیستی روانشناختی: احساس عاملیت بالا با سلامت روان بهتر، خودکارآمدی بیشتر و رضایت از زندگی مرتبط است.
🦋تغییر و رشد: بدون احساس عاملیت، افراد ممکن است در الگوهای ناسازگار گیر کنند و خود را قربانی شرایط ببینند. تقویت عاملیت، توانایی فرد را برای ایجاد تغییرات مثبت افزایش میدهد.
💎خودشکوفایی: عاملیت یک جزء کلیدی برای تحقق پتانسیلهای فردی و رسیدن به خودشکوفایی است.
✍در EFT، تقویت عاملیت به مراجع کمک میکند تا از نقش "قربانی" وضعیت یا هیجاناتش خارج شده و فعالانه در فرآیند تغییر و بهبود شرکت کند. او میآموزد که میتواند هیجاناتش را مدیریت کند و به جای اینکه توسط آنها کنترل شود، آنها را به عنوان اطلاعاتی برای عمل به کار گیرد.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
❌ هشدار جدی در شرایط #جنگ ❌
⚠️ لطفا به کودکان خود آسیب نزنید! ⚠️
🔰 خلاصه ی پروتکل :
1⃣ اخبار سیاسی و نظامی را در محضر کودکان نخوانید و پخش نکنید.
2⃣ در مکالماتتان فجایع رو در منظر فرزندان بازگو نکنید.
3⃣ پیش بینی های دردناک را در مقابل فرزندانتان انجام ندهید.
4⃣ ضمنا حالت پنهان کاری و یا انکار ریاکارانه نیز نداشته باشید.
5⃣ صداقتی توام با امنیت پیشه کنید و سوالات کودکان را با شفافیت ولی بدون جزئیات پاسخ دهید.
🆘 ظرفیت روانی کودک بسیار کم است، لطفا به فرزند خودتان رحم کنید و به روان او تجاوز نکنید ‼️
✅ ادامه 15:40 برای متخصصین.
🏅 ارتباط با مدیر و موسس بنیاد مرهم و G.S.W.P و دیگر مجامع بین المللی #روانشناسی ، استاد #محمد_جواد_باغشینی 🎖 :
👑 https://instagram.com/mohammad.javad.baghshany ⚜
━━━━━━━━━━━
♡ ㅤ ❍ㅤ ⎙ㅤ ⌲
ˡᶦᵏᵉ ᶜᵒᵐᵐᵉⁿᵗ ˢᵃᵛᵉ ˢʰᵃʳᵉ
🫀 بنیاد بین المللی مرهم ━━━━━━━━━┏
📚📘📗📙📕 @Marham_Foundation 🦩
🙍♀ جامعه ی جهانی زنان #روانشناس ➖➖➖┏
👩🎓 @GlobalSocietyWomenPsychologists 👩⚕
┗━━━━━━━━━━━━━━
❒ تحلیل موضوع قلدری (Bullying) و تأثیرات روانشناختی آن بر کودکان از دیدگاه طرحواره درمانی (طرحوارههای ناسازگار اولیه و سبکهای مقابلهای ناسازگار)،cbt،اگزیستانسیالیسم ونقش سیستمهای محیطی (خانواده، مدرسه، جامعه) و تفاوتهای جنسیتی
❒تحلیل قلدری با استفاده از طرحوارههای ناسازگار اولیه:کودکانی که قربانی قلدری میشوند، بهویژه اگر حمایت نشوند، ممکن است طرحوارههای ناسازگار زیر در آنها شکل بگیرد یا تقویت شود:
➊طرحواره محرومیت هیجانی : احساس میکنند نیازهای عاطفی آنها (مهربانی، حمایت، درک شدن) برآورده نمیشود.«هیچکس مرا درک نمیکند».
➋طرحواره نقص/شرم: باور به اینکه «من معیوبم»، «لیاقت دوست داشته شدن را ندارم». این طرحواره مستقیماً با کاهش عزتنفس و احساس شرم مرتبط است.
➌طرحواره انزوای اجتماعی:احساس میکنند با دیگران متفاوت هستند و به هیچ گروهی تعلق ندارند.
➍طرحواره آسیبپذیری نسبت به ضرر:ترس مداوم از اینکه «اتفاق بدی خواهد افتاد» (مثل ترس از رفتن به مدرسه).
➎طرحواره اطاعت :کودک یاد میگیرد که برای جلوگیری از آزار دیگران، باید خواستههای آنها را بپذیرد. این طرحواره میتواند به رفتارهای انفعالی یا قربانیوار در بزرگسالی منجر شود.
♻️ سبکهای مقابلهای ناسازگار در قربانیان قلدری:کودکان ممکن است برای مقابله با قلدری، به سبکهای ناسازگار روی آورند:
👈 تسلیم: پذیرش نقش قربانی(«من واقعاً ضعیفم»).
👈اجتناب : فرار از موقعیتهای اجتماعی (مثل غیبت از مدرسه).
👈جبران افراطی : تلاش برای تبدیل شدن به قلدر خودی برای پنهان کردن درد.«حالا که کسی از من دفاع نمیکند، من باید قوی باشم».
❒تحلیل شناختی-رفتاری (CBT): قلدری
در مدل CBT، قلدری به عنوان یک استرسور بیرونی در نظر گرفته میشود که باعث شکلگیری افکار، احساسات و رفتارهای ناسازگارانه در کودک میشود.
✍چرخه معیوب CBT در قلدری:
➊موقعیت: کودک مورد قلدری قرار میگیرد (مثلاً مسخره شدن در مدرسه).
➋افکار خودآیند منفی (NATs):«من بیارزشم»
➌احساسات:اضطراب/افسردگی/شرم.
➍رفتارهای ناسازگار:اجتناب از مدرسه/انزوا
♻️این چرخه باعث تشدید درماندگی کودک میشود.
❒اگزیستانسیالیسم سارتر: سارتر در «هستی و نیستی»توضیح میدهد که «نگاه دیگری» وجود ما را به «شیء» تبدیل میکند. قلدر با نگاه تحقیرآمیز خود، قربانی را به یک «ابژهٔ بیارزش»تقلیل میدهد تا آزادی و عاملیت او را مصادره کند.«قربانی در چشمان قلدر، دیگر یک انسان نیست؛ بلکه چیزی است که باید شکسته شود.» پیامد روانی: قربانی این نگاه را درونی میکند و شروع به خودشیءانگاری (Self-objectification) مینماید«من بیارزشم».
❒تحلیل سیستمی: چرا قلدری اتفاق میافتد؟قلدری یک پدیدهی چندسطحی است که در تعامل بین فرد و محیط شکل میگیرد. بر اساس نظریهی سیستمهای اکولوژیک برونفنبرنر، میتوان عوامل مؤثر را به صورت زیر دستهبندی کرد:
🔰خانواده (میکروسیستم):کودکانی که در خانه مورد بیتوجهی، تحقیر یا خشونت قرار میگیرند، ممکن است در مدرسه یا قربانی شوند (به دلیل الگوی یادگیری درماندگی) یا تبدیل به قلدر شوند (به عنوان جبران افراطی برای احساس ناتوانی).سبکهای فرزندپروری مستبدانه یا سهلگیرانه هر دو میتوانند خطر قلدری را افزایش دهند.
🔰مدرسه (مزوسیستم):محیطهای آموزشی که نظارت کافی ندارند یا فرهنگ سکوت در برابر قلدری را ترویج میکنند، به گسترش این رفتار دامن میزنند.
🔰جامعه(ماکروسیستم):درجوامعی که قدرت و سلطه به عنوان ارزشهای مثبت تلقی میشوند(مثل برخی فرهنگهای مردسالار یا رقابتمحور)،قلدری میتواند عادیسازی شود.رسانهها (بهویژه محتوای خشن یا طردکننده) نیز در شکلگیری باورهای مرتبط با نقص/شرم نقش دارند.
🔰تفاوتهای جنسیتی در قلدری :
♂️پسران: بیشتر از قلدری مستقیم (کلامی/فیزیکی) استفاده میکنند.طرحوارهی غالب در آنها ممکن است معیارهای سرسختانه باشد«اگر قوی نباشم، بازندهام».
♀️دختران:تمایل به قلدری غیرمستقیم (طرد اجتماعی، شایعهپراکنی) دارند.طرحوارهی طرد/رها شدگی در آنها شایعتر است «اگر مورد قبول گروه نباشم، هیچکس مرا دوست نخواهد داشت».
✍قلدری نهتنها یک رفتار، بلکه بحرانی اگزیستانسیال است: هم برای قربانی (که هستیاش انکار میشود) و هم برای قلدر (که انسانیتاش را فراموش کرده). راه رهایی، خودآگاهی (از طریق فلسفه) و بازسازی عزتنفس (از طریق روانشناسی) است.
⭐️ فولدر پر بازدید ترین های تلگرام ⚡️
🔝 برترین کانال ها و گروه ها
✔️ روانشناسی
✔️ هنر و موسیقی
✔️ فلسفه و علوماجتماعی
✔️ دوره ی آموزشی و ارتقایی
🗂 بر روی لینک بزنید و "افزودن - Add" را انتخاب کنید 👇
❇️🗂 /channel/addlist/ClQC6aXPyNtiNzQ8 /channel/addlist/ClQC6aXPyNtiNzQ8 💚
👆👆
📈 حامی تب ، حامی رشد کانال های فرهنگی، از ۵۰ نفر تا ۵۰ هزار نفر. @Tabadolat_Hami 🔝
📌 هماهنگی جهت تبادل : @Ouranos_moon
・💫 ·̩ 。 ☆ 🌙 ゚。
* 。* + ✨ * ・ 。☆͙
☆ ⭐️ * * 。
💥 ゚・ 。゚・ ☆゚ ✨
. ∩∩
(。・-・)
━OuuO━━┓
『 رقصی در مرداب؛ از اژدهای «تو باید» به جانِ شیر «من میخواهم» 』
❒آزادی یعنی هستی یافتن بیرون از محدودیتها. در این مقطع است که آفرینش و بودن یکی میشود. زیرا در بودن حقیقی ، فرد علت خالص است ، شرط رشد کردن ایجاب میکند که تمام وجودت را در راه عشق هر آنچه با روحت سازگار است فدا کنی . آنجاست دگردیسی که از اژدهای تو باید به جان شیر "من میخواهم" رسیدهای آزادیِ آزاد بودن برای آفرینشِ خویش.
«باید هرج و مرج درونی داشته باشی تا بتوانی ستارهای رقصان بزایی.»
❒بزرگترین معیار خالقان اخلاق اربابی برای اعمال و رفتارشان، رسیدن به آرامش و رضایت درونی است.اخلاق اربابی مرزهای وسیع و قابل انعطافی دارد و هرگز خشک و متعصب نیست.برای تودههایی که مقید و مأخوذ به اخلاق بردگی هستند، اخلاق اربابی، گاه زیبا و تحسین برانگیز، گاهی گناه آلود و فاسد و در اکثر مواقع گنگ و نامفهوم است.
❒یونگ میگوید:افرادی که به اخلاق اربابی رسیده اند تاوان این بلوغ را با تنهایی و طرد شدگی پس میدهند.آنها به رضایت درونی میرسند ولی همیشه برای اطرفیانشان، دور از دسترس و غیرقابل درک باقی میمانند…دی شیخ با چراغ همیگشت گرد شهر
کز دام و دد ملولم و انسانم آرزوست
گفتند یافت مینشود جستهایم ما
گفت آن که یافت مینشود آنم آرزوست
❒دیوژن مدرن از شتر بردگی ملول است و شیر شب شکن اش آرزوست.از اصحاب کهف به خواب فرو رفته خسته است و بیداری «حی ابن یقظان» اَش آرزوست.
☘آفریننده جویایِ یاران است، نه نعشها و گلهها و مؤمنان. آفریننده جویایِ آفرینندگانِ قرینِ خویش است؛ جويایِ آنانی که ارزشهایِ نو را بر لوحهایِ نو مینگارند.(ارزش شکنی وارزش آفرینی)
💎 مرا به یاران نیاز است؛ یارانِ زنده، نه یارانِ مرده و نعشها که هرجا خواهم با خود بَرَم. مرا به یارانِ زندهای نیاز است که از من پیروی کنند، زیرا که خواهانِ پیروی از خویشاند و بدانسو رواناند که من.
✍اگر جهان یک میدانِ بیقاعده است، پس تنها قانونِ ممکن، شکستنِ خودِ قانونهاست اما حتی این شکستن هم نباید تبدیل به دگم جدید شود. از «منِ منزوی» تا «مای جمعی»
❒رهایی، نه در نفیِ محدودیت، که در رقصیدن با آن است همانگونه که یک رقصندهٔ ناشنوا، موسیقی را با لرزشِ زمین احساس میکند و به تماشاگران میآموزد که « شنیدن» تنها راهِ ارتباط با جهان نیست. اخلاقِ اربابیِ حقیقی، هنرِ دیدنِ دریچهها در دیوارِ
محدودیتهاست.«باید تعریفی نو از توانایی در ناتوانی داشت.»
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
『 نحوه اجرای کامل CBT روی یک مراجع مبتلا به وسواس فکری(OCD) به لحاظ شناخت نظری ومداخله درمان بالینی 』
🧠 کیس فرضی: مراجع با وسواس فکری
🧑🦳مراجع: خانم ۲۷ ساله، با افکار تکراری در مورد آلودگی، ترس از مریض شدن و آلودگی اطراف، همراه با شستوشوهای مکرر (اما تمرکز ما فعلاً روی افکار وسواسی است نه اجبار رفتاری).
✍ فرمولبندی شناختی-رفتاری (CBT Formulation)
🚪موقعیت محرک لمس دستگیره در، دیدن سرفه کسی، رفتن به سرویس بهداشتی
🦠فکر وسواسی «الآن مریض میشم»، «دستهام آلودهست» ،«اگه چیزی بخورم، میمیرم»
🙇♀احساس اضطراب شدید، تنش، ترس
🛁رفتار (پاسخ) اجتناب، شستوشوهای افراطی، اطمینانطلبی
📈نتیجه کاهش اضطراب موقت، اما تقویت وسواس و تشدید آن در آینده
🎯 اهداف درمان CBT برای OCD (تمرکز بر افکار وسواسی)
✔️شناسایی و اصلاح افکار وسواسی ناکارآمد و فاجعهپندارانه
✔️کاهش اضطراب ناشی از افکار مزاحم
✔️کاهش رفتارهای اجتنابی و اجبارهای ذهنی
✔️تقویت تحمل عدم قطعیت
✔️آموزش پذیرش حضور فکر بدون واکنش رفتاری
🧩 مراحل اجرای CBT برای وسواس فکری (وسواس فکری-اجباری)
✅ مرحله اول: آموزش درباره وسواس و CBT
📚روانآموزی درباره ماهیت وسواس فکری؛ «فکر وسواسی همونقدر خطرناک نیست که فکرِ پریدن از بالکن خطرناک نیست. فکر، فقط یک فکره.»
♻️توضیح مدل CBT و دایرهی افکار وسواسی-اضطراب-اجبار
✅ مرحله دوم: شناسایی افکار خودکار وسواسی
📕ثبت افکار مزاحم در دفترچهی CBT:
🚇موقعیت: در مترو نشسته بودم
🦠فکر: صندلیها آلودهان، ممکنه ویروسی شده باشم
😔احساس: اضطراب شدید
🚰رفتار: لباسهام رو شستم، دستهام رو ضدعفونی کردم
✅ مرحله سوم: بازسازی شناختی (Cognitive Restructuring)
🤔بررسی شواهد برای و علیه فکر: «تا حالا چند بار روی صندلی نشستی و مریض نشدی؟ واقعاً چه احتمالی وجود داره؟»
💪جایگزینی فکر با افکار واقعبینانهتر: «ممکنه آلوده باشه، ولی این احتمال خیلی کمه و بدن من سیستم ایمنی داره.»
✅ مرحله چهارم: مواجهه و جلوگیری از پاسخ (ERP = Exposure & Response Prevention)مهمترین بخش درمان وسواس فکری، ERP هست:
🪑مواجهه (Exposure) قرار دادن تدریجی فرد در موقعیتی که افکار وسواسیاش را تحریک میکند (مثلاً لمس دستگیره در، نشستن روی صندلی عمومی)
⌛️جلوگیری از پاسخ (Response Prevention) جلوگیری از انجام رفتار وسواسی یا اجبار (مثلاً نخوردن قرص ضدعفونی، شستن دستها)
📉نتیجه با گذشت زمان، اضطراب کاهش پیدا میکند (از طریق فرسایش تدریجی اضطراب یا "habituation")
📍 مثال عملی ERP:
روز اول: لمس دستگیره ← ممنوعیت شستوشو تا ۵ دقیقه
روز پنجم: لمس میله اتوبوس ← ممنوعیت شستوشو تا ۲۰ دقیقه
❤️🩹تا جایی که فرد بتونه اضطراب رو بدون اجبار تحمل کنه.
✅ مرحله پنجم: آموزش تحمل عدمقطعیت:وسواس معمولاً ناشی از نیاز به اطمینان ۱۰۰٪ است.درمانگر کمک میکند که فرد بپذیرد: «من نمیتونم همهچیز رو کنترل کنم؛ ممکنه مریض بشم یا نه، ولی این بهمعنای خطر نیست.»🎲
✅ مرحله ششم پیشگیری از عود:مرور الگوهای قدیمی و نشانههای بازگشت
🔄آموزش تکنیکهای خودیادآور، پذیرش فکر و فاصلهگذاری شناختی
💬تقویت درونیسازی مهارتها (مثلاً یادداشتبرداری روزانه، گفتگو با خود)
💡 تمرینات مهم CBT برای وسواس فکری
📗 دفتر ثبت افکار وسواسی (Thought Record Sheet)
🚶♀تمرین ERP مرحلهبهمرحله
⁉️ پرسشگری سقراطی برای به چالش کشیدن افکار
🍃 تمرین پذیرش و ذهنآگاهی (مانند تکنیک برگ شناور روی رودخانه)
🧠 تمرین مواجهه خیالی (برای افکاری که محرک بیرونی ندارند)
✍جمعبندی نهایی:رویکرد کلی CBT با تمرکز بر افکار وسواسی و رفتارهای اجبارگونه
هسته اصلی درمان بازسازی شناختی + مواجهه و جلوگیری از پاسخ (ERP)
📚هدف نهایی کاهش اضطراب، تقویت انعطافپذیری شناختی، پذیرش فکر بدون واکنش
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
🔄ترکیب CBT (درمان شناختی رفتاری) با طرحوارهدرمانی (Schema Therapy) یکی از رویکردهای پیشرفته و عمیق در رواندرمانی است. این دو رویکرد، با اینکه پایههای متفاوتی دارند، میتوانند مکمل هم باشند و درک عمیقتری از ریشه افکار منفی و نحوه تغییر آنها به ما بدهند.
🧩 تفاوت و ترکیب CBT و طرحوارهدرمانی:
🧠ویژگی CBT
🍃ویژگی طرحوارهدرمانی
⏳تمرکز اصلی افکار خودکار منفی در زمان حال الگوهای عمیق ریشهدار از کودکی
مدتزمان کوتاهمدت، ساختارمند بلندمدت، عمیق
♻️هدف اصلاح افکار ناکارآمد شناسایی، درک و تغییر طرحوارهها (الگوهای ذهنی اولیه)
🎭تکنیکها بازسازی شناختی، مواجهه، تمرین رفتاری کار با "کودک درون"، گفتوگوی خیالی، تصویرسازی ذهنی
✅ در ترکیب این دو:CBT میتواند برای تغییر افکار روزمره و رفتارهای فعلی استفاده شود.
🍃طرحوارهدرمانی به ریشه افکار منفی و زخمهای دوران کودکی میپردازد.
🎯بیمار یاد میگیرد هم با افکار لحظهایاش کنار بیاید (CBT) و هم ریشه آنها را درمان کند (Schema Therapy).
🤔 سوالات رایج و چالشبرانگیز در CBT و طرحوارهدرمانی:
🧠سوالات چالشی درCBT
🔹 مدرک واقعی برای این فکر چیه؟
🔹 آیا این فکر همیشه صدق میکنه؟ یا استثنا هم داره؟
🔹 اگه دوستت این فکر رو داشت، بهش چی میگفتی؟
🔹 این فکر چه تأثیری روی احساست داره؟
🔹 آیا داری ذهنخوانی میکنی یا پیشبینی فاجعه؟
🔹 چه فکر جایگزینی میتونه واقعبینانهتر باشه؟
☘سوالات عمیقتر در طرحوارهدرمانی:
🔸 این احساس آشناست؟ اولین بار کی در زندگیت این حس رو تجربه کردی؟
🔸 کدوم نیاز مهم تو در کودکی برآورده نشده؟
🔸 چه صدایی درون تو این حرفها رو تکرار میکنه؟ شبیه صدای کیه؟
🔸 وقتی این احساس میاد، شبیه کدوم "حالت طرحوارهای" میشی؟ (کودک آسیبپذیر، والد تنبیهگر و...)
🔸دوست داری با کودک درونت چه رفتاری بکنی؟ الان چطور رفتار میکنی؟
🔸 اگه اون کودک امروز جلوت بود، بهش چی میگفتی؟
♻️ نتیجه ترکیب:
⚜ذهن آگاه و منطقی ما را به کار میگیرد(CBT)
⚜با لایههای عمیقتر هیجانی ما کار میکند.(Schema Therapy)
💎این ترکیب برای کسانی موثر است که:
🔄افکار منفی مزمن دارند
💔روابط تکراری آسیبزا دارند
🎭 اختلالات شخصیت یا اضطراب شدید دارند
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
🧠 کاربرد CBT در شناسایی افکار منفی؛CBT کمک میکند:
1⃣ افکار خودکار منفی (Automatic Negative Thoughts - ANTs) را بشناسیم.این افکار معمولاً سریع، ناخواسته، و تحریفشده هستند.مثل: «من شکست خوردم»، «هیچکس دوستم نداره»، «همه بهتر از من هستن»
2⃣ تفاوت بین فکر و واقعیت را بفهمیم:هر فکری حقیقت نیست. خیلی از آنها نتیجه تفسیرهای ذهنی ما هستند.
3⃣ افکار منفی را بررسی و چالش کنیم.با سؤالهایی مثل:
●آیا مدرکی برای این فکر دارم؟
●آیا این فکر واقعبینانه است؟
●چه فکر جایگزینی میتونم داشته باشم؟
4⃣با جایگزینکردن افکار منطقیتر، احساسات و رفتار را تغییر دهیم.
♻️ چرخه منفی (افکار منفی چگونه حال و زندگی ما را بدتر میکنند):
رویداد ~ فکر منفی ~ احساس منفی ~ رفتار ناسالم ~ نتیجه منفی~ تقویت فکر منفی
♨️ مثال چرخه منفی:
رویداد: کسی جواب پیام مرا نداد.
فکر منفی: من حتماً آدم مزاحمی هستم.
احساس: ناراحتی، طردشدگی
رفتار: کنارهگیری، قطع ارتباط
نتیجه: واقعاً تنها میمانی
تقویت فکر: میدونی دیدی حق با تو بود، تو مزاحمی!
♻️چرخه مثبت (تغییر فکر← تغییر احساس ← تغییر رفتار):
رویداد ~ فکر منطقی ~ احساس بهتر ~ رفتار سالم ~ نتیجه مثبت ~ تقویت فکر سالم
♨️ مثال چرخه مثبت:
رویداد: کسی جواب پیام مرا نداد.
فکر منطقی: شاید سرش شلوغ بوده، نه اینکه من مزاحم باشم.
احساس: صبر، درک
رفتار: صبر میکنی یا با آرامش بعداً پیام میدهی
نتیجه: پاسخ میگیری و رابطه حفظ میشود
تقویت فکر: دفعه بعد هم یاد میگیری زود قضاوت نکنی
⚜نکته طلایی CBT: ما کنترل مستقیم بر احساس نداریم، اما میتوانیم افکارمان را کنترل کنیم و از آن طریق احساساتمان را تغییر دهیم
『 راهنمای مرحلهبهمرحله اجرای رویکرد CBT همراه با مؤلفههای اگزیستانسیال، شناسایی افکار منفی و تغییر چرخههای شناختی 』
🔄مرحله ①: ارزیابی اولیه و ایجاد رابطه درمانی
📍شناسایی مشکل اصلی: مراجع توضیح میدهد چه چیزی باعث ناراحتی او شده است (مثال: اضطراب اجتماعی، افسردگی).
📍 بررسی تاریخچه روانی: آیا الگوهای تکرارشونده در افکار یا رفتار وجود دارد؟
📍تعیین اهداف درمان: مثلاً "کاهش افکار خودانتقادی" یا "افزایش تعاملات اجتماعی"
♻️ سؤالات اگزیستانسیال در این مرحله:
●چه چیزی در زندگی برای شما مهمتر از همه است؟ (کشف ارزشهای بنیادین)
●اگر این مشکل را حل کنید، زندگی شما چه تفاوتی میکند؟ (بررسی معنا و هدف)
🧠 مرحله ②: روانآموزی (آموزش مدل CBT) به مراجع توضیح داده میشود که:
●افکار، احساسات و رفتارها به هم مرتبط هستند.
●افکار منفی، احساسات ناخوشایند ورفتارهای اجتنابی را تقویت میکنند.مثال:
↩️ فکر:اگر در جمع حرف بزنم، مسخره میشوم.
↩️ احساس: اضطراب
↩️ رفتار: اجتناب از صحبت در جمع
💬 سؤالات اگزیستانسیال برای افزایش آگاهی:
●آیا این افکار با ارزشهای اصلی شما همخوانی دارند؟
●اگر از ترسهایتان فرار نکنید، چه امکاناتی در زندگی برایتان باز میشود؟
🧐مرحله ③: شناسایی افکار منفی و تحریفهای شناختی؛افکار منفی اغلب ناشی از تحریفهای شناختی (خطاهای فکری) هستند، مانند:
✔️ ذهنخوانی (فکر میکنید دیگران در مورد شما قضاوت میکنند.)
✔️ فاجعهسازی (پیشبینی میکنید که همه چیز به بدترین شکل ممکن پیش میرود.)
✔️ بایدها (مثلاً "همیشه باید کامل باشم")
👁🗨 تکنیکهای شناسایی افکار منفی:
✍ثبت افکار (Thought Records):مراجع موقعیتهای استرسزا را یادداشت و افکار خود را تحلیل میکند.
🎭 پرسشهای سقراطی (برای چالش با افکار منفی):
●چه شواهدی برای این فکر وجود دارد؟
●اگر دوستتان این فکر را داشت، چه پاسخی به او میدادید؟
♻️سؤالات اگزیستانسیال برای بازنگری ارزشها:
●اگر ترسهایتان واقعیت نداشتند، چه انتخابی میکردید؟
●آیا این افکار شما را به زندگی ایدهآلتان نزدیک میکنند یا دور؟
💎مرحله ④: تغییر چرخه منفی به مثبت (بازسازی شناختی) هدف، جایگزینی افکار منفی با افکار واقعبینانهتر و انعطافپذیرتر است.
♻️ مراحل تغییر چرخه شناختی:
1⃣ به چالش کشیدن افکار منفی:
●آیا این فکر ۱۰۰% درست است؟
●بدترین اتفاقی که ممکن است بیفتد چیست؟
●آیا میتوانم آن را مدیریت کنم؟
2⃣ جایگزینی با افکار متعادل:
❌ به جای "من شکست خوردهام"
✔️این بار نتیجه مطلوب نبود، اما میتوانم از آن یاد بگیرم.
3⃣ آزمایش رفتاری (Behavioral Experiments):مراجع فرضیههای منفی خود را در دنیای واقعی میآزماید (مثلاً صحبت در جمع و مشاهده نتیجه)
🌀 سؤالات اگزیستانسیال برای تقویت تغییر:
●اگر این افکار جدید را باور کنید، چه اقدامی انجام میدهید که قبلاً انجام نمیدادید؟"
●چه چیزی در زندگی ارزش مبارزه دارد، حتی اگر ترسناک باشد؟
💪مرحله ⑤: تقویت رفتارهای جدید (مداخلات رفتاری)
● فعالسازی رفتاری (برای افسردگی): برنامهریزی فعالیتهای لذتبخش.
● مواجههسازی (برای اضطراب): روبهرو شدن تدریجی با موقعیتهای ترسآور.
●مهارتآموزی: آموزش حل مسئله، جرئتورزی و مدیریت استرس.
☘سؤالات اگزیستانسیال برای تثبیت تغییر:
●چه اقداماتی شما را به زندگی معنادارتر نزدیک میکند؟
●اگر امروز آخرین روز زندگی شما بود، آیا از نحوه زندگیکردن خود راضی بودید؟
❤️🩹مرحله ⑥: پیشگیری از عود و پایان درمان مراجع یاد میگیرد چگونه تغییرات را در بلندمدت حفظ کند.برنامهریزی برای موقعیتهای پرخطر (مثال: بازگشت افکار منفی در شرایط استرسزا)
🎯 سؤالات نهایی برای انسجام بخشیدن به ارزشها:
●از این فرآیند درمان چه چیزی درباره خودتان یاد گرفتید؟
●چگونه میتوانید این بینشها را در آینده پیاده کنید؟"
✍ نتیجهگیری: CBT + اگزیستانسیال = تغییر پایدار
ترکیب CBT با پرسشهای اگزیستانسیال کمک میکند مراجع نهتنها الگوهای فکری منفی را تغییر دهد، بلکه معنا و ارزشهای عمیقتر زندگی خود را کشف کند. این روش به او کمک میکند تا:
✅ از چرخه منفی خارج شود.
✅ افکار انعطافپذیرتر و واقعبینانهتری پرورش دهد.
✅ بر اساس ارزشهای اصیل خود زندگی کند.
📚اگر این مراحل بهدرستی اجرا شوند، فرد میتواند بهمرور از اسارت افکار منفی رها شده و به سمت زندگی پویاتر و معنادارتر حرکت کند.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
『 نظریه های شخصیت :ریشه های شناختی رفتاری 』
🧠 آرون بک (Aaron Beck) پدر «CBT»:آرون بک روانپزشک آمریکایی بود که در دههی ۱۹۶۰ میلادی، درمان شناختی را برای افسردگی طراحی کرد.او متوجه شد که بیماران افسرده دچار خطاهای شناختی هستند و افکار منفی خودکار دارند مثل «من بیارزشم».بر اساس همین مشاهده، درمان شناختی را توسعه داد، که بعدها با مداخلههای رفتاری ترکیب شد و به CBT تبدیل شد.
✨بنابراین CBT از دل نظریه شناختی آرون بک زاده شد.
☘ آلبرت الیس (Albert Ellis) پیشگام درمان عقلانی-هیجانی-رفتاری (REBT):الیس قبل از بک، در دهه ۱۹۵۰، درمانی به نام REBT طراحی کرد.او باور داشت که هیجانات ناسالم ناشی از باورهای غیرمنطقی هستند.مثل «من باید کامل باشم» الیس پایهگذار این ایده بود که تغییر باور، میتواند منجر به تغییر هیجانی شود.گرچه REBT از CBT متفاوت است، اما نقش مهمی در شکلگیری درمان شناختی-رفتاری داشت.
📚 به کدام نظریههای شخصیت مربوط است؟«CBT»
🧠نظریه شناختی شخصیت (Cognitive Theory of Personality)بنیانگذار:«آرون بک»باور اساسی: افراد دارای طرحوارهها یا باورهای بنیادی در مورد خود، دیگران و جهان هستند. این باورها معمولاً در کودکی شکل میگیرند و ادراک ما را در بزرگسالی شکل میدهند.این طرحوارهها اگر منفی باشند، زمینهساز اختلالات روانی میشوند.
مثلاً: طرحواره «من باید بینقص باشم»↚ فکر وسواسی هنگام اشتباه↚ اضطراب شدید و رفتار وسواسی.
🌀 نظریه یادگیری اجتماعی (Social Learning Theory) بنیانگذار:«آلبرت بندورا» تأکید بر یادگیری از طریق مشاهده، پاداش و تقویت. باور دارد که افکار، احساسات و رفتار تحت تأثیر تعامل با محیط شکل میگیرند.
نکته: خودکارآمدی (Self-efficacy) یا باور به توانایی کنترل موقعیتها.در CBT، مهارتآموزی، نقشگذاری، و بازسازی شناختی همگی ریشه در این نظریه دارند.
🐁 نظریه رفتارگرایی (Behaviorism) بنیانگذاران:«واتسون»،«اسکینر» و«پاولف» تأکید بر نقش شرطیسازی و تقویت در شکلگیری رفتار.رفتاردرمانی کلاسیک (مثل مواجهه و شرطیزدایی) از این نظریه آمده.در CBT، بخشهای رفتاری مثل مواجهه درمانی، آموزش مهارت، تقویت مثبت همه از نظریه رفتارگرایی ریشه میگیرند.
🧩 نظریه طرحوارهدرمانی (Schema Therapy)بنیانگذار«جفری یانگ» توسعهیافته از CBT کلاسیک برای اختلالات مزمن یا شخصیت.بر شناسایی و تغییر طرحوارههای ناسازگار اولیه تمرکز دارد.طرحوارهدرمانی، خود شاخهای از CBT محسوب میشود و در فهم عمیق شخصیت بسیار مؤثر است.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
ملیسای عزیز، دختر گلم 🌹
تولدت رو بهت شادباش عرض میکنم؛ 🎂
خوشحالم که افتخار همکاری با تو رو در فعالیت های علمی فرهنگیمون داشتم؛
و همچنین به خانوادت تبریک میگم، بابت داشتن چنین ستاره ی پرنوری در زنوگیشون... ⭐️
امیدوارم همیشه بدرخشی در اوج و رو به پیشرفت باشی. 🙏
با آرزوی بهترین ها برای تو،
"محمد جواد باغشینی"
『 انسان واپسین :معلق بین هستی و هستن』
👁🗨انسان واپسین موجودی است که «چشماش از خوشی نمیدرخشد»،تعالی نیست ومتعالی نمیشود،دیگر نه میخواهد فرمان براند ویا فرمان بدهد او تنها راحتی جان خود را میخواهد او از هرگونه کشمکش، تعهد یا تقابلی که مستلزم اراده و جسارت است فرار میکند. این نه شورش است، نه آرمانگرایی، بلکه نفی کاملِ خودِ مفهوم قدرت است.
🪙جامعهی چنین انسانی به برابریِ خاکستری(افول تمدن) میگراید: نه برتریای برای ستودن هست، نه فرودستیای برای رفع. همه «کورمال کورمال در شبِ کوچکی خود میلولند»
✍«آزادی بیمعنا، به بردگی مدرن میانجامد». انسان واپسین، بردهی راحتیِ خویش است.
🌘انسان واپسین تماشاگرِی است بیاراده «دنیا را از دامنهٔ کوه میبیند» او در منطقهٔ امن خود باقی میماند، جایی که نیازی به صعود، خطر کردن یا تغییر ندارد. «میل به فتح کردن ندارد» برای او بقا مهمتر از معنا است. رضایت به «حداقلها» میدهد و از تلاش برای فراتر رفتن میهراسد.
💰این انسان، اسیرِ روزمرگی است: جهان را میبیند، اما جرئتِ دگرگونکردن آن را ندارد.او صلح طلبیِ مطلق را بر «جستوجوی حقیقت» ترجیح میدهد. صلح مورد نظر او "به هر قیمتی" است
❒اخلاق بردگان از نه گفتن به بیرون آغاز میشود، اما انسان واپسین حتی نه هم نمیگوید او در برابر خلأ، بهجای آفرینش، چشم بر هم میگذارد. نه میخواهد بمیرد، نه میخواهد برخیزد. تنها میخواهد دوام بیاورد.«خوشبختیِ» او در واقع فرار از مسئولیتِ آفرینش است
♻️«زندگیهای کوچک، خدایان کوچک میسازند.»
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
❒عاملیت در کودکان (Agency in Children) به توانایی کودکان در عمل مستقل، تصمیمگیری و تأثیرگذاری بر محیط و زندگی خودشان اشاره دارد. این مفهوم در روانشناسی رشد، علوم تربیتی و جامعهشناسی مورد توجه قرار میگیرد و نقش مهمی در رشد شناختی، عاطفی و اجتماعی کودک ایفا میکند.
❒مؤلفههای عاملیت در کودکان
🗝 خودمختاری (Autonomy): توانایی کودک در انتخاب و انجام فعالیتها بر اساس ترجیحات شخصی.
💪عاملیت شخصی (Personal Agency): باور کودک به اینکه میتواند بر رویدادهای زندگی خود تأثیر بگذارد.
🤝 عاملیت جمعی (Collective Agency): توانایی همکاری با دیگران برای دستیابی به اهداف مشترک.
🧠تفکر انتقادی و حل مسئله: توانایی تحلیل موقعیتها و تصمیمگیری آگاهانه.
❒ عوامل مؤثر بر رشد عاملیت در کودکان
❤️🩹 سبک فرزندپروری: روشهای دموکراتیک و حمایتی، عاملیت را تقویت میکنند.
🏛 فضای آموزشی: محیطهای یادگیری مشارکتی و کودکمحور به رشد عاملیت کمک میکنند.
🏆 تجربیات موفقیتآمیز: وقتی کودکان نتیجهی اقدامات خود را میبینند، اعتمادبهنفس و عاملیت آنها افزایش مییابد.
🌐 فرهنگ و جامعه: برخی فرهنگها استقلال کودک را بیشتر تشویق میکنند، درحالیکه برخی دیگر بر اطاعت تأکید دارند.
❒ راههای تقویت عاملیت در کودکان
⚖ دادن حق انتخاب در امور روزمره (مثلاً انتخاب لباس یا فعالیتهای تفریحی).
🧩 تشویق به حل مسئله به جای ارائهی راهحلهای آماده.
🎭 ایجاد فرصت برای خودابرازی از طریق بازی، هنر و گفتوگو.
🙋♀ احترام به نظرات کودک و مشارکت دادن او در تصمیمگیریهای خانوادگی.
❒ چالشها و محدودیتها
🕊امنیت در مقابل آزادی: باید بین استقلال کودک و مراقبت از او تعادل برقرار کرد.
🌈تفاوتهای فردی: برخی کودکان بهطور طبیعی مستقلتر هستند، درحالیکه برخی دیگر نیاز به حمایت بیشتری دارند.
👫 سن و مرحله رشدی: عاملیت در کودکان خردسال به شکل محدودتری بروز میکند و با افزایش سن گسترش مییابد.
✍پرورش عاملیت در کودکان به آنها کمک میکند تا در آینده افرادی مستقل، مسئول و توانمند شوند.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
『 عاملیت (Agency) در روانشناسی و فلسفه 』
❒ تعریف عاملیت :عاملیت به توانایی انسان در عمل آگاهانه، هدفمند و خودتعیینگر اشاره دارد. این مفهوم برخلاف دیدگاههای جبری (مثل جبر زیستی، محیطی یا اجتماعی)، تأکید میکند که افراد میتوانند در شکلدهی به زندگی خود نقش فعال ایفا کنند.
➊ عاملیت در روانشناسی🧠
الف) نظریههای کلیدی:
❒خودکارآمدی (بندورا): باور فرد به تواناییاش در انجام اقدامات مؤثر برای رسیدن به اهداف. عاملیت در این مدل، شامل سه جزء است:
🎯 تصمیمگیری: انتخاب اهداف.
💪 اقدام: اجرای رفتارهای هدفمند.
♻️انعکاس: ارزیابی نتایج و تنظیم رفتار آینده.
❒نظریه تعیینسرنوشت (دسی و رایان):عاملیت با احساس خودمختاری (autonomy) مرتبط است. افراد زمانی عاملیت دارند که اعمالشان از درون برانگیخته شود، نه تحت فشار بیرونی.
❒ روانشناسی مثبتنگر (سلیگمن): عاملیت یکی از مؤلفههای سبک تفسیری خوشبینانه است (یعنی باور به کنترل فرد بر رویدادهای زندگی).
ب) کاربردهای بالینی:
🩺درمانهای مبتنی بر عاملیت (مثل CBT و EFT): به مراجعان کمک میکنند تا از حالت قربانیپذیری خارج شوند و بپذیرند که میتوانند با تغییر افکار و رفتار، وضعیت خود را بهبود بخشند.
💥 مقابله با درماندگی آموختهشده: تقویت عاملیت، چرخهٔ ناتوانی را میشکند.
➋ عاملیت در فلسفه
الف) دیدگاههای فلسفی:
●اگزیستانسیالیسم (سارتر، کامو): انسان محکوم به آزادی است؛ یعنی حتی در شرایط محدود، مسئول انتخابهای خود است.جملهٔ معروف سارتر: "ماهیت انسان، انتخاب است."
●فلسفهٔ عمل (هانا آرنت): عاملیت به عنوان قدرت آغازگری (capacity to begin) تعریف میشود. عمل انسان غیرقابلپیشبینی و خلاقانه است.
●ساختارگرایی در مقابل عاملیت (گیدنز): نظریهٔ ساختاربندی میگوید عاملیت و ساختار اجتماعی در تعامل هستند. افراد هم تحت تأثیر ساختارها هستند و هم میتوانند آنها را تغییر دهند.
ب) مسئله جبر و اختیار:
●جبرگرایی: آیا عاملیت واقعی است یا توهم؟ (مثلاً از دید عصبشناسی، ممکن است تصمیمها پیش از آگاهی ما شکل بگیرند!).
● سازگارگرایی (Compatibilism): اختیار و جبر میتوانند همزیستی داشته باشند (مثل دیدگاه دنت).
➌ عاملیت در علوم اجتماعی
● نظریه کنشگر-شبکه (لاتور): عاملیت فقط مختص انسان نیست؛ اشیا و فناوریها هم میتوانند در کنش اجتماعی نقش داشته باشند.
● فمینیسم: عاملیت زنان در جوامع مردسالار اغلب نادیده گرفته میشود. تقویت عاملیت، کلید مبارزه با ساختارهای ستمگرانه است.
➍ چالشهای عاملیت
●تناقض با علوم اعصاب: اگر مغز ما تصمیمها را پیش از آگاهی میگیرد، آیا عاملیت توهم است؟
● نابرابری اجتماعی: دسترسی به عاملیت برای همه یکسان نیست (مثلاً فقر یا تبعیض میتواند عاملیت را محدود کند).
● فرهنگهای جمعگرا: در برخی فرهنگها، عاملیت فردی کمتر از مسئولیتهای گروهی ارزشمند شمرده میشود.
✍عاملیت به عنوان یک مفهوم پویا :عاملیت هم یک توانایی روانشناختی و هم یک حق فلسفی است. در روانشناسی، پایهٔ تغییر و رشد است؛ در فلسفه، هستهٔ اخلاق و مسئولیت. تقویت عاملیت به افراد کمک میکند تا نه قربانی شرایط، بلکه نویسندهٔ زندگی خود باشند.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
❒رویکرد هیجانمدار (EFT) یک نوع رواندرمانی است که بر نقش مرکزی احساسات و هیجانات در تجربه انسانی و روابط بین فردی تمرکز دارد. این رویکرد به ویژه برای زوجدرمانی و خانوادهدرمانی شناخته شده است، اما کاربرد گستردهای در درمان فردی (EFIT) نیز دارد.
❒اصول کلیدی EFT:
👁🗨 هیجانات، راهنمای ما هستند: EFT معتقد است که هیجانات، نه تنها بخشهای سازندهی تجربهی ما هستند، بلکه منبع اطلاعات ارزشمندی درباره نیازها، خواستهها و الگوهای رفتاری ما محسوب میشوند.هیجانات میتوانند ما را به سمت تغییر و رشد هدایت کنند.
♻️ الگوهای تعاملی: این رویکرد بر الگوهای تکراری تعاملات (به ویژه در روابط نزدیک) تمرکز میکند که معمولاً توسط هیجانات زیربنایی (که غالباً از آنها بیخبریم) هدایت میشوند. هدف این است که این الگوهای منفی شناسایی، شکسته و با الگوهای مثبتتر و سازندهتر جایگزین شوند.
❤️🩹دلبستگی (Attachment): نظریه دلبستگی، سنگ بنای EFT است. این رویکرد بر این باور است که نیاز ما به دلبستگی امن و ارتباط عاطفی نزدیک با دیگران، یک نیاز اساسی انسانی است. بسیاری از مشکلات هیجانی و روابطی از ترس از دست دادن این دلبستگی یا عدم ارضای آن نشأت میگیرند.
🎭 تغییر از طریق هیجان: EFT بر خلاف برخی رویکردها که بر تغییر شناختی یا رفتاری اولیه تمرکز دارند، معتقد است که تغییر پایدار و عمیق، از پردازش و تغییر تجربه هیجانی آغاز میشود. وقتی افراد بتوانند هیجانات خود را به درستی تجربه، درک و ابراز کنند، میتوانند به شیوههای جدیدی پاسخ دهند و الگوهای ناسازگار را تغییر دهند.
❒اهداف EFT:
🧠افزایش آگاهی هیجانی: کمک به مراجع برای شناسایی، نامگذاری و درک عمیقتر احساسات خود.
🎭 تنظیم هیجان: توسعه مهارتهایی برای مدیریت و تنظیم احساسات به شیوهای سالم و سازنده.
♻️ تغییر الگوهای هیجانی: بازسازی و اصلاح پاسخهای هیجانی ناکارآمد.
❤️🩹 بازسازی طرحوارههای دلبستگی: ترمیم زخمهای دلبستگی و ایجاد حس امنیت عاطفی بیشتر در روابط.
💬 ایجاد ارتباطات عمیقتر: در زوجدرمانی و خانوادهدرمانی، هدف افزایش همدلی، صمیمیت و ارتباطات مؤثرتر است.
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━
یہ ضربالمثل هست ڪہ میگہ: فرقی نمیڪنہ دندونات چقدر تیـز باشن نمیتونی آب رو گاز بگیرے.(نوع مشڪلت رو بشناس)
Читать полностью…『 آسیب شناسی تربیتی سیستم آموزشی چین: توازن بین موفقیت وسلامت روان 』
❒سیستم تربیتی چین با تأکید بر خوداتکایی، نظم و مسئولیتپذیری زودهنگام، الگویی کارآمد برای پرورش کودکانِ مستقل و سازگار با جامعهی رقابتی به نظر میرسد. اما از منظر روانشناسی ، این سیستم میتواند هزینههای روانی پنهانی داشته باشد که در بلندمدت بر سلامت ذهنی و عاطفی افراد تأثیر بگذارد.
❒در ادامه، این هزینهها را بر اساس نظریههای روانکاوی و رشد بررسی میکنیم:
➊ سرکوب هیجانات و «خودِ دروغین»:از دید وینیکات (Winnicott) کودک برای رشد سالم نیاز به فضای «بازی» و بیان هیجانات بدون ترس از تنبیه دارد. سیستمهای سختگیرانه ممکن است منجر به شکلگیری خودِ کاذب (False Self) شوند یعنی فردی که فقط برای رضایت دیگران رفتار میکند، نه بر اساس نیازهای واقعی خود.
🧠 هزینه روانی:تعارض بین «من میخواهم» و «جامعه میگوید» را از طریق درونیسازی ارزشها حل میکند (مکانیسمی که یونگ آن را فرافکنیِ کهنالگویی مینامد).این سیستم در موارد افراطی میتواند سرکوب هیجانات (مثل خشم یا غم) را بهنام «انضباط» ترویج کند.
➋ اضطراب عملکرد و ترس از شکست:اریکسون در مرحله سختکوشی در برابر حقارت (۶-۱۲ سال) تأکید میکند که اگر کودک احساس کند تنها با «عملکرد بیعیب» پذیرفته میشود، دچار اضطراب مزمن میشود.
🧠 هزینه روانی: در چین، رقابت شدید از کودکی (مثلاً در تحصیل یا مهارتهای عملی) ممکن است منجر به کمالگرایی بیمارگونه شود—احساسی که فرد هرگز «به اندازهی کافی خوب» نیست، حتی اگر موفق باشد.
📍مطالعات نشان دادهاند که نرخ اضطراب و خودکشی در نوجوانان چینی (بهویژه در مناطق شهری) با فشارهای تحصیلی ارتباط مستقیم دارد.
➌ ضعف در روابط صمیمانه (کمبود دلبستگی ایمن): جان بالبی (Bowlby) و مِینز (Main) نشان دادند که دلبستگی ایمن در کودکی، پایهی روابط سالم در بزرگسالی است. اگر کودک بهجای دریافت حمایت عاطفی، فقط بر «انجام وظایف» متمرکز شود، ممکن است در ایجاد روابط عمیق مشکل پیدا کند.
🧠هزینه روانی: بزرگسالانی که در کودکی تحت تربیت سختگیرانه بودهاند، اغلب در ابراز عواطف یا اعتماد به دیگران دچار مشکل میشوند (مشابه دلبستگی اجتنابی).
مثال: در فرهنگ چین، برخی از والدین بهجای در آغوش گرفتن کودک پس از زمین خوردن، به او میگویند: «بلند شو، گریه نکن». این رفتار ممکن است تابآوری ایجاد کند، اما به قیمت کمبود همدلی تمام شود.
➍ کاهش خلاقیت و تفکر انتقادی: اریک فروم (Fromm) هشدار میدهد که سیستمهای آموزشی بیشازحد ساختاریافته، تبعیتِ خودکار را جایگزین تفکر مستقل میکنند.
🧠هزینه روانی: کودکانی که همیشه «راه درست» را از پیش تعیینشده یاد میگیرند، ممکن است در مواجهه با مسائل پیچیده (که نیاز به خلاقیت دارد) درمانده شوند. این امر در اقتصاد امروز که نوآوری کلیدی است، یک نقطه ضعف محسوب میشود.
👁🗨در تستهای بینالمللی مانند PISA، دانشآموزان چینی در ریاضیات عالی هستند، اما در بخشهای «حل مسئله خلاقانه» ضعف نسبی نشان میدهند.
➎ سرکوب نیازهای طبیعی کودکی :پیاژه و ویگوتسکی تأکید میکنند که بازی، زبان اصلی یادگیری کودک است. سیستمهای آموزشی که بازی آزاد را حذف میکنند، رشد شناختی و اجتماعی را محدود میسازند.
🧠 هزینه روانی: کودکانی که از ۳ سالگی مجبور به «جدی بودن» هستند، ممکن است شور زندگی یا کنجکاوی طبیعی خود را از دست بدهند. این امر با افزایش نرخ بیحوصلگی و افسردگی در نوجوانی مرتبط است.
✍آیا این هزینهها اجتنابناپذیرند؟خیر. این سیستم تربیتی میتواند با اصلاحاتی سالمتر شود، مانند:
✔️ تعادل بین نظم و بازی: اختصاص زمانهای آزاد برای کشف هیجانات و خلاقیت.
✔️تأکید بر فرآیند، نه نتیجه: مثلاً گفتن «چقدر تلاش کردی!» به جای «چرا اشتباه کردی؟».
✔️ آموزش هوش هیجانی: کمک به کودکان برای شناسایی و بیان احساساتشان.
آیا مزایای این سیستم (مثل انضباط و مسئولیتپذیری) ارزش پرداخت این هزینههای روانی را دارد؟
┏━━━━━━━━━━━
🏛🎭📔📕@Marham_Foundation
➖➖➖➖➖➖➖➖
@IranaPsychologicalAssociation
┗━━━━━━━━━━━━