34448
Хаётий ва Ибратли ҳикоялар... Хикматлар хазинаси... Инсон такдирини аччик синовлари... Hamkorlik va reklama uchun 👇👇 @Bronzam . . . . . .
и бўлганида орқасидан келиб тепган Сожида деган аёлнинг тепкисидан гандираклаб кетиб, йиқилди. Аёллар Аббосни ура бошлашди. Сожида Маҳзуна ҳушидан кетганини кўриб дод солди:
– Ўлдириб қўйди!
Воқеадан хабар топган Ўктам раис Маҳзуна билан Сожидани олиб, шифохонага жўнар экан, ёнидаги йигитга тайинлади:
– Анави аблаҳнинг қўл-оёғини боғлаб, мелисага олиб боринглар! Уриб, ўлдириб қўйманглар! Бунинг ўлиги тиригидан қиммат.
Маҳзуна икки ой касалхона ётди. Пичоқ ўпкасини тешган экан. Бошқа жароҳатлари ҳам битди. Аммор чайқалган миясининг даволаниши узоқ чўзилди.
Маҳзуна касалхонадан чиққан куни Аббоснинг суди ҳам бўлди. Уч йилга қамашди.
6.
– Ўз уйинг – ўлан тўшагинг, қайтиб келиб нима қиласан? – деди Урайимжон ака. – Эринг қамалиб кетди, кимдан қўрқасан, уйингда ўтиравер!
Отасидан бошқа гапни ҳам кутмаган Маҳзуна тақдирига тан берди. Уйига қайтиб келиб, яшайверди. Ҳар замонда Ҳанифа опа, баъзан уни айбламаган Абдужалил ака билан Қумри опа хабар олиб туришди. Турмага ҳам йилда бир марта қайноғаси Собир ака бориб келди, холос.
Турма дегани ҳайвонни одам қилолмас экан. Аббос келган куниёқ ичишни бошлади. Шу куниёқ Маҳзунага муштини ўқталди.
– Кет! Бу уйда қорангни ҳам кўрмай!
– Ҳеч қаёққа кетмайман, – деди Маҳзуна. – Уйда менинг ҳам ҳаққим бор. Шу уйни қуришда сиз билан баравар ишладим. Шу уйда бола-чақа қилдим, мол-ҳол қилдим.
– Бола-чақангни ҳам олиб кет! Мол-ҳолингни ҳам олиб кет! – бақирди Аббос.
– Бошқа борадиган жойим йўқ, шунинг учун ҳам ҳеч қаёққа кетмайман!
– Унда шу уйдан ўлигинг чиқади!
Аёл зоти «Эримга бир куни инсоф бериб қолар», деб ҳаммасига чидаб, яхши кунлар келишига умид қилиб, яшайверар экан. Маҳзуна эридан рушнолик кўришига ишонмаса ҳам, кап-катта бўлиб қолган Илҳомжонидан, мактабга қатнаётган Мафтунасидан яхшиликларни кутиб, Аббоснинг калтакларига чидаб, яшайверди.
Ҳар куни ичиб келадиган эрини Маҳзунанинг ўзига яқин йўлатмаслиги уни қутуртириб юборар, қамоқдан келгандан бери Маҳзуна таёқдан ҳамма ёғи моматалоқ бўлиб кетса ҳам унинг хонасига бормас эди.
Икки шиша ароқ билан икки бўлак колбаса кўтариб келган Аббос оғилдан болтани олиб келиб, Маҳзуна ва болаларининг олдида уни ўткирлай бошлади.
– Бугун кечаси ёки менинг хонамда ётасан ёки шу бугун ўласан!
Болалари изиллаб йиғлай бошлаган Маҳзуна уларни овутди:
– Даданг ҳазиллашди, қўрқманглар! Агар сизлар икковингиз ётишга қўрқмасаларингиз, мен дадангизнинг ёнида ётаман, олам гулистон.
– Биз қўрқмаймиз, аяжон, майли, дадамнинг айтганини қилинг! – деди Илҳомжон.
– Мен ҳам қўрқмайман, аяжон, акамнинг ёнида ётаман, – деди Мафтуна.
– Ана, ҳаммасини келишиб олдик, – деди Маҳзуна. – Юринг, дадаси, ўрнингизни солиб бераман.
– Шундай бўлсин! – деган Аббос гандираклаганча хонасига кириб кетди.
Ортидан кириб келган Маҳзунага нафрат билан қаради.
– Ҳозир эмас! Болаларинг ухласин! Аммо барибир бугун ўласан!
Аббос шишалардан бирини очди. Бир стакан тўлдириб ичиб, колбасадан бир тишлади.
– Бор, йўқол! Ўзим чақираман, керак бўлсанг!
Маҳзуна эрининг кўзида шу пайтгача кўрмаган бир учқунни кўрди. Бу кўзлар бугун бошқача ёнаётган эди. Қўрқди. Эрининг турмадан наша чекишни ўрганиб келганини ҳали билмайдиган Маҳзуна бугун унинг улфатлари билан роса чекканини ҳам билмасди. Аммо эрининг важоҳати ёмонлигини сезар, ичидан дағ-дағ титраб бир қўрқув келарди.
Эридан бир-икки хабар олган, икки шиша ароқни ичиб ҳам ухлаб қолмаётган эридан хавфсирайвериб, асаби дош бера олмаган Маҳзуна секин унинг ёнига кирди.
– Дадаси, энди ухлайлик, кеч бўлиб кетди, майли, шу ерда ётаман.
– Роса эрни соғиниб кетганга ўхшайсан, – деди Аббос ҳиқиллаб. – Майли, ётсак ётамиз. Аммо билиб қўй, охирги марта ётишинг! Кейин барибир ўлдираман сени! Уч йил давомида қилган бузуқликларинг учун бугун товон тўлайсан!
– Сиз ётиб туринг, мен болалардан бир хабар олиб келай.
– Уф-ф, яна болалар, болалар! Уларни ҳам ўлдираман бугун!
Аббос тўшакка ўзини дустаман ташлаб, пишиллай бошлади. Секин даҳлизга чиққан Маҳзунанинг кўзи тиғи ялтиллаб турган болтага тушди. Секин уни қўлига олиб, эрининг хонасига қайтиб кирди. Бор кучи билан болтани эрининг бошига урди.
– Иҳ-ҳ!
Эри иккинчи уришидаёқ т
шқа қаерга ҳам боради?
Болаларини ухлатган Маҳзуна ана шуларни ўйлай-ўйлай, энди кўзи илинган экан, ёқасидан кирган қўл кўксини чангаллади.
– Келмайсанми энди, қачонгача кутаман? – деган эри уни нариги хонага судради…
3.
Урайимжон ака бир даста беш юз сўмлик пулни Маҳзунанинг олдига қўйди.
– Ҳадеб келаверма! Эрингни менга ёмонлагунча, ўзинг йўлга солсанг бўлмайдими? Э, лапашанг!
– Ҳадеб Маҳзунани уришаверманг! – қизининг ёнини олди Ҳанифа опа. – Ўша куёвингизни йўлга солиб бўладими? Ўз ота-онасининг гапини олмайдиган куёвингиз Маҳзунанинг гапига қулоқ солармиди?
– Одамлар айиқни қўлга ўргатаяпти! – овозини кўтарди Урайимжон ака. – Филни ўйнатаяпти, йўлбарсни, шерни ўйнатаяпти! Куёвинг алвасти эмас-ку?
– Сиз ҳам эркак-да, эркакнинг ёнини оласиз, – ўрнидан турди Ҳанифа опа. – Ўз қизингизга, ҳеч бўлмаса, яхши гапингизни гапирсангиз, нима қилади?
– Маҳзунадан бошқа болаларим ҳам бор, – деди Урайимжон ака. – Чиққан қиз чиғириқдан ташқари.
– Майли, бора қол, қизим, – деди Ҳанифа опа Маҳзунанинг рўмолини тўғрилаб қўйиб. – Ҳамма эркак шу, уларга доим биз, аёллар айбдор.
Она-бола ташқарига чиқишди.
– Аяжон, бу кетишда бир куни куёвингиз мени ўлдириб қўяди, – пиқиллади Маҳзуна. – Ҳалиям бўлса, …
– Ундай дема, қизим, – Маҳзунани гапиргани қўймади Ҳанифа опа. – Чиқиб келсанг, бу кунинг ҳам йўқ, болам. Бошқани қўявер, акаларинг, янгаларинг қолиб, отангнинг ўзи сенга кун бермайди. Камига мени ҳам еб қўяди. Ўз уйингда тинч бўл, қизим!
– Майли, аяжон, невараларингиздан хабар олиб туринг!
– Бориб хурсанд бўлсам экан, қизим. Эринг итдек беҳурмат қилади. «Нега келдинг»дан бошлаб, «Қачон кетасан»дан тугатади.
– Шунга мени сиз бергансиз-ку, аяжон?
– Даданг, қизим, – деди Ҳанифа опа. – Жўрам яхши одам, деди. Ўғли бунақа бўлишини ким билибди, дейсан?
– Мен билдим, аяжон, мен билдим.
Маҳзуна бир-бир босиб, уйига қараб кетди.
Эллик минг сўмга нима берарди? Ўзи айтганидек, бир хамирлик ун, бир кило шакар, бир шиша ёғ, музлатилган товуқнинг битта оёғи, икки халтача макарон, бир халтача туз, ўнта гугурт, иккита конфет.
Маҳзуна аввал ичкари уйга кириб, болаларидан хабар олди. Илҳомжон синглисини қитиқлаб, қиқирлатиб кулдириб ўтирган экан.
– Синглинг кўп йиғламадими? Сени қийнаб қўймадими?
– Озгина йиғлади, оғзига сиз докага тугиб берган дурдани солган эдим, овунди, – деди Илҳомжон. – Кейин иккаламиз гаплашиб ўтирдик.
– Синглинг гаплашдими? Нима деди?
– Мен гаплашдим, у ҳи, ҳи деб турди, – деди Илҳомжон. – Аям нон, овқат олиб келади, дедим. Бугун ҳаммамиз овқат еймиз, дедим. Тўғри айтибманми, аяжон?
– Тўппа-тўғри айтибсан, Илҳомжон, кўп нарса олиб келдим. Ҳозир нон ёпаман, овқат пишираман. Қара, нима олиб келдим? – деди Маҳзуна ва елимхалтадан конфетларни олиб, Илҳомжонга узатди.
– Ур-ра! «Сниккерс»! – қийқириб юборди Илҳомжон.
Маҳзуна ошхонага чиқиб, ун элаб, хамир қорди. Хамирни ўраб қўйиб, молларига сув, емиш берди. Аввал тандирга, сўнг ўчоққа олов ёқди…
4.
– Ҳаммасини билиб юрибман, сен Ўктам фермер билан дон олишиб юрибсан!
– Ҳамсоялар эшитса, нима дейди? Бақирманг!
– Ҳа, одамлар эшитмасин, билмасин, дейсан-да? Демак, ҳаммаси тўғри экан-да?
Даладан елкасида кетмонча, бир қўлида сигирнинг арқони, бир қўлида бир боғ ўт билан ҳовлига кириб келган Маҳзуна кетмонча ва ўтни нарироқда қолдириб, сигирни қозиққа боғлади. Эрининг ёнига келди.
– Дадаси, уялмайсизми? Мактабда фаррошлик қилганимда, менга директорни ўйнаш қилувдингиз, духтурхона фаррошлигига ўтганимда, Азим духтурни ўйнаш қилувдингиз, энди менга ўйнаш қилмаганингиз Ўктам раис қолувдими? Ишламай уйда ўтирсам, болаларим билан очимиздан ўлсак, айтинг, нима қилай? Шу раиснинг ҳалиям инсофи бор экан, сизнинг дастингизда мени бирор киши ишга олмай қўйганда менга иш берди. Даласида ишлаб, ҳам ойлик оламан, ҳам сигирни тўйдириб келаман, ҳам бир боғ ўт олиб келаман. Ўзингиз ақалли бир боғ ўт олиб келмайсиз-ку?
– Ҳозир ўтни кўрсатаман сенга!
Аббос бир боғ ўтнинг устида турган кетмончани олиб келиб, Маҳзунанинг елкасига урди.
– Вой, аяжон! – жони борича дод солди Маҳзуна. – Ёрдам беринглар!
Аббос ерга йиқилиб қолган Маҳзунани тепиб ётган эди, қўшниси Зоҳиджон девор
Шавқатсизлик қурбони
Аёл фарзанди дунёга келиши учун амалиёт хонасига кириб кетди. Бола туғилди. Она ҳаётдан кўз юмди. Аёлидан айрилиб, фарзанди онасиз қолганидан ота, қаттиқ хафа бўлди. Чақалоқни ўзи парваришлай олмаслигини билиб холасига берди. Ўзи етти ойдан кейин уйланди.
Янги аёлидан кетма - кет иккита: ўғил - қиз фарзандлар кўрди. Орадан уч йил ўтиб холасига берган ўғлини бирга яшаш учун олиб келди. Ўгай она ўз болаларига яхши қарарди. Етим болачага аҳамият бермас, раҳм қилмас, қўрс, жеркиб, туртиб гапирар, овқат берса ўзига алоҳида берар, дастурхонда бирга ўтиришга қўймасди.
Бир куни кечки таомга аёл ўз оиласини меҳмонга чақирди. Дастурхонда турли егуликлар, ширинликлар бор эди. Болакай нимадир олиш учун қўлини чўзганди. Ўгай онаси кўриб қолиб қўлига урди. Уришиб, қўлига ликопчада озгина гуруч бериб балконга чиқарди.
- Шу ерда ўтириб, е! Қимирлама! Ҳамма кетгунча овозингни ҳам чиқарма! Асабимга тегма! Меҳмонларим ёнида мени шарманда қилма! - деди.
Болакай ичкарига кирса, ўгай онаси уришидан қўрқиб ўша ерда ўтирди. Ухлаб қолди.
Меҳмонлар кетишди. Аёл ўз фарзандларини хоналарига ухлатиш учун олиб кириб кетди.
Эри кеч бўлганда ишдан келди. Болаларини сўради. Аёл:
- Ҳаммаси ухлаб ётишибди, - деди. Аёл уни балконга чиқариб юборганини унутди. Таомланиб бўлган ота ухлади. Тушида биринчи аёлини кўрди. У:
- Ўғлингиздан хабар олинг! - деди. Уйғониб кетиб аёлидан сўради. Аёл:
- Айтдим - ку сизга, ухлаб ётибди, - деди.
Ишониб яна уйқуга кетди. Аёли яна тушига кириб:
- Ўғлингиздан хабар олинг! - деди. Чўчиб уйғонди. Аёлидан яна сўради. Аёлнинг жаҳли чиқиб:
- Уфф, бунча, вaҳима қилмасангиз?! Айтдим - ку, ухлаяпти. Жа эркалатиб юборгансиз - да, шу ўғлингизни! - деди.
Киши яна ухлади. Биринчи аёли яна тушига кирди ва:
- Бўлди. Ўғлим, жигарбандим менинг ёнимга келди, - деди. Сапчиб уйғониб ўғлининг хонасига кирди! У йўқ эди. Бошқа хоналарга қараб чиқди. У ҳеч қаерда йўқ эди. Балкон эшигини очиб қаради. Не кўз билан кўрсинки, ўғилчаси ғужанак бўлиб ётар, исиниш учун бошини тиззалари орасига олганча, қотиб қолган, жони узилганди. У совуққа бардош бера олмаганди. Ёнида ликопчада озгинаси ейилган гуруч турарди. У энди жабр кўрмайдиган, йиғламайдиган, золимлар йўқ диёрга кетганди.
Хоҳ ўзингиз, хоҳ бировнинг фарзанди бўлсин, улар ҳақида Аллоҳдан қўрқинг!
@ibratli_sozlar🕊
Kun keladi, yuzingizga tabassum yugurishi uchun oʻzini qurbon qiladigan kimsani uchratasiz. Qalbingizning barcha eshiklarini yopib yubormang, qalbingiz eshigini taqillatgan har bir kimsa ham jarohat yetkazishni niyat qilmaydi!
- Shayx Shaʼroviy
@ibratli_sozlar 🕊️
тикувчилик курсига катнагандим. Келинлик куйлакларимни хам узим тикканман. Агар Сабохатхонни кийим-ларини тикиш керак булса, кулимдан келганча ёрдам бераман, - деди Гулши-рин.
Бу гап Холида холага хам, Зубайда опага хам янгилик эди, шунинг учунми, унга ишонкирамай карашди. Зубайда опанинг хаёлидан "Бунга ишонсаму, бор матоларни билиб-билмай киркиб, буз-са..." деган уй утди. Аммо дилидагини тили чикармади.
- Майли айтаман, бугун олдингизга чи-кади, - деди иккиланиб. Холида хола эса норозилигини ошкора айди-куйди:
- Хой, келин, уйлаб гапирябсизми? Шу уйга келин булиб тушганингиздан буён бирор марта кулингизга кайчи олиб, бирор нарса бичганингизни курганим йук. Бировнинг сепини кандай тикасиз?
- Ойижон, тикув машинкасини овозини эшитсам бошим гувиллайди деганингиз учун тикиш килмайман. Уззукун осмон-га термилиб ётавериб зерикиб кетдим. Хуп, деяколинг, ойижон. Бир курай-чи, кулим тикишдан чикиб кетмаганмикан?
Чиндан хам Холида хола Гулширин янги келин булган кезларида тикув ма-шинкаси ёнига утирса, "бошимни огритиб юбордингиз" деб куймасди. Аслида тикув машинасининг овози куп хам баланд эмас. Дадаси Гулширинни-нг туйига энг сунгги русумдаги компь-ютерлашган тикув машинасини совга килганди. Кейинчалик узи хам болала-ри кичиклиги, рузгор ташвишларига уралашиб колгани сабабли тикиш-би-чишни йигиштириб куйди.
Зубайда опанинг кизи Сабохат бирор соатлардан сунг чикди. Унинг кулида одмигина мато бор эди. Гулширин мий-игида кулиб куйди: "Зубайда опа мени кунгли огримасин деб кизини юбориб-ди. Олдин шу оддийгина матодан бирор нима чикарсин-чи, деб уйлаган".
Уша куни Гулшириннинг уй четида ёт-ган тикув машинаси устидаги гилоф очилди. Углига "кайчини олиб бер, ул-чагични топиб бер" деб узига ёрдамчи килиб олди. Эрига айтиб, каравоти ёни-га бичишга кулай булиши учун текис тахта куйдирди. Оркасига ёстик тираб утирди, матони етти эмас, етмиш марта улчади. Бу ишларни шунчалик согинган эканки, берилиб кетди. Кули ишдаю, хаёли коллеждаги укувчилик йилларига кетди. Ушанда гурухдаги кизлар билан ким энг чиройли тикади деб мусобака уйнашарди. Устози доим Гулширин топ-ган фасонларни мактарди, "чокларинг тоза чикади" дерди. Гулширин килаёт-ган ишига шу кадар берилиб кетдики, бундан завкланарди. Машинаси хам одам кулларини хис этгандек шувиллаб ишларди. Эртаси куни тушга якин куй-лак тайёр булди. Тезрок эгасига топши-ргиси келиб, "бор, Сабохат опангни ча-кириб кел" деди. Куйлакни кийиб кур-ган Сабохатнинг кузлари чакнаб кетди - куйлак чиндан хам устига куйиб куй-гандай тикилган, узига жудаям ярашганди.
- Вой, янгажон, ёнгинамизда шундок кули гул тикувчи туриб, мен кимларга ялиниб юрибман-а! Булди, келинлик кийимларимни сиз тикасиз!
Ойнада узини хар томондан томоша килаётган Сабохатга караб Гулширин завкланиб кулди, узини ишидан гурур-ланди.
Чиндан хам Сабохат уша куниёк куй-лаклик матоларини олиб чикди. Гулши-рин иккиси хар бир матога мос фасон чизишди, Сабохат телефонидан интер-нетга уланиб, турли янги бичимдаги куйлакларнинг суратини олди. Ун кунга колмай кизгинанинг келинлик куйлак-лари тайёр булди. Келиннинг туй либос-ларини куришга келган кизлар хам бир-биридан бежирим куйлакларни куриб хаваслари келди. "Тикувчингиз ким, манзилини бизга айтинг" дейишди. Ки-зининг либослари тез ва осонгина бит-ганидан Зубайда опв хам хурсанд. Туй-дан бир кун олдин Гулшириннинг олди-га чикди.
- Узим айланай сиздан, келинжон. Тиккан куйлакларингиз кизимнинг бир хуснига ун хусн кушди. Канийди, оёгин-гиз тузалиб кетган булсаю, узингиз даврани тулдириб утирсангиз. Туйга боролмасангиз хам мана буни олиб ку-йинг-у, Гулширинга бир даста пул узат-ди.
- Зубайда опа, мен куйлакларни пул учун тикканим йук.
Мендан Сабохатхонга туй совгаси була колсин. Худо хохласа, угил курса, угли-нинг туйида бошидан охиригача уйнай-ман. Пулни узингизга олиб куйинг, кам-чиликларингизга ишлатарсиз.
Зубайда опа Гулширинни узок дуо килди.
Тез орада шу атрофда яшайдиган киз-жувонлар махаллада чиккан янги чевар дарагини эшитиб кела бошлашди. Хали тулик согайиб кетмаган Гулширин уларнинг илтимосига йук деёлмас, бир томондан эса кайнонасидан хижолат буларди. Илгари бу ишла
-санлар. Нима гунохим бор эканки, ка-риган чогимда бу кунларни солди бо-шимга, - ошхона томондан Холида хо-ланинг овози баралла эшитилди. "Кай-нонам миннат киляпти..." Гулшириннинг хаёлини шу уй кескир киличдек ялаб утди. Сунг бирдан узини узи чалгитиш-га уринди: "Нима килсин, кийналиб кет-ганидан шундай дейди-да. Ахир, етмиш яшар кампирнинг кунига икки махал козон кайнатиши, уч болага кушиб бо-ладан купрок парваришга мухтож бу-либ ётган келинига караши, бели буки-либ ховли супуриши осонми?"
Бирпасдан кейин кулида патнис кута-риб Холида хола кириб келди. У халиям жахлидан тушмагани багрикиб кетган юзидан маълум эди.
- Уф-ф, улар булсам улиб булдим, - де-ди дастурхонни олиб, Гулширин ётган каравот ёнидаги стол устига ёзаркан. - Эрта-индин мактабга борадиган бола сал пухтарок булмайдими? Аянгни ол-дига олиб бор деб пиёла тутказсам чил-чил синдириб утирибди.
- Ойижон, мен очкаганим йук, - томоги-га келган куз ёшни килт этиб ичига ютди Гулширин. - Мени уйлаб ташвиш килманг. Худо хохласа, тузалсам, узим югуриб-югуриб хизматингизни киламан
Шу юмушларни шунчалик согиндимки...
Шу гапни кутиб тургандек Холида хо-ла ёрилиб кетди:
- Согайсангиз, согая колинг-да энди. Эркаланиб, ётиб олдингиз тоза.
Гулширин лабида синик табассум ку-ринса-да, ичидан зил кетди: "Кайнона-мга менга караш малол келяпти".
- Ойижон, канийди тезрок тузалсам. Ким хам тушакка михланиб ётишни ис-тайди.
Келинининг синик чехрасига караб Холида хола ошириб юборганини тушу-нди.
- Сиз овкатланиб олинг, кайнотангизни кийимларини ивитиб куйгандим, магза-ва хиди урмасдан ювиб олай, - деб ур-нидан кузгалди.
- Ойи, мен-ку, хозир ишга ярамай кол-дим. Лекин Иродахон сизга кумаклаш-са булади-ку. Уйининг туридаги кир ювадиган машинани шундай кунда иш-латмаса, качон ишлатади? Кейин, овкатлангач, идиш-товокни сизга кол-дирмай, ювиб олса буларди.
- Эй, овсинингизни гапирманг, -кул сил-тади Холида хола. - Узи уйга зурга суд-ралиб келади. Кейинги пайтларда иши жуда купайиб кетганидан уйгаям кош корайганда келяпти. Бошлиги жуда ка-ттиккулмиш. Якинда лавозимингиз би-лан маошингизни ошираман дебди. Ов-синингиз ишга кумилиб колган. Хозир рузгоримиз шугинага караб колган. Зохид-ку, ишсиз булиб колди, сизни ах-волингиз бу булса...Кайнингиз Зафар-нинг топгани узининг тушлигию йул пу-лидан ортмайди.
Холида хола шундай дея чикиб кетди. Гулшириннинг тишлаган бир тишлам нони бугзида туриб колди. Кайнонаси-нинг ортидан "Йук" ойижон, айтганла-рингиз нотугри! Ироданинг кеч келиш-лари сабаби бошка нарсада. На лаво-зими, на маоши ошган. Айбларини яши-риш учун сизларга ёлгон гапиряпти, кузларингизга чуп сукяпти", дегиси келди. Аммо кайси тили билан?
Касалхонада даволанаётган кунлари-нинг бири эди. Кош корайиб, якинлари-ни йуклашга келиб-кетувчиларнинг оёги сийраклашган пайт. Гулширин хам эри билан болалари келиб кетгач, куз-ларини юмди. Кутилмаганди эшик ша-раклаб очилиб, овсини Ирода халлосла-ганча кириб келди. У тез югурганидан тез тез нафас олар, юзлари кизариб кетган, кузлари бежо эди. Унинг бу пайтдаги ташрифи Гулширинни ажаб-лантирди. Негаки, касалхонага ётгани-дан буён Ирода хали бирор марта хам оркасидан йуклаб келгани йук.
- Келинг, Иродахон...-автохалокатда бели хам лат егани сабабли врач урни-
дан туришга рухсат бермагани учун Гулширин овсинининг хурматига урни-да кузгалиб куйди. Аслида унинг "Келинг" деган гапи "Шу бемахалда нима килиб юрибсиз?" булиб эшитилди.
- Янгажон, яхшимисиз, согайиб колдин-гизми? - Ирода узини мажбурлаб овси-ни билан кучоклашиб куришди. У нима-дандир каттик хаяжонланган, кузлари олмакесак терарди. У Гулширин ётган кароват чеккасига утириб, овсинининг кулидан каттик ушлаб олди.
- Янгажон, шу иши хам куриб кетсин. Сизни куришга келаман дейману, хеч келолмайман, - у бир муддат гапини давом эттиролмай чайналди.- Янгажон, менга ёрдамингиз керак. Илтимос, йук деманг, хаётим сизнинг кулингизда.
- Вой, Иродахон, нега хаётингиз менинг кулимда буларкан? - улгайсизланди Гулширин. - Хаётингизни уз эгаси бор.
- Хозир бу ерга кайнингиз келади, - Ирода аланг-жаланг эшик томонга ка-ради. - Сиздан "овсинингиз хар куни кечки пайт олдингизга келяптими?"деб
КИССА: "КУНДОШЛИ УЙ" (хаётли хикоя)
8 КИСМ (ДАВОМИ)
Онги тиниклаша бошлаганда хамма ёги зиркираб огрирди. Нега бундай бу-лаётганини дастлаб тушунмади. Кузини очмокчи булди. Аммо ковокларига тош осилгудек узига буйсунмади. Кийинчи-лик билан киприкларини кимирлатди. Кузлари зурга очилди. Хамма ёги оппок рангга буялган хонада ётарди. Каерда эканини дастлаб билмади.
Аста-секин куз олди тиниклашиб атрофдаги буюмлар аник курина бош-лади. Урнидан туришга уринди, аммо каттик огрик яна жойига кайтиб ётишга мажбур килди. Билагига узун "ичак" уланган, ундан томирига дори томарди.
Англадики, касалхонада ётибди. Хона чеккасида нима биландир банд хамши-ра киз унинг кимирлаб куйганини сезиб, угирилди. Беморнинг куз очганини куриб нигохлари яшнаб кетди.
- Вой, уйгондингизми? Мен хозир врач-ни чакириб келаман, - киз шундай де-ганча шошиб чикиб кетди. Бирпасдан кейин баланд буйли врач билан кириб келди.
- Алишер Усмонович, каранг, бемор ку-зини очди.
Алишер Усмонович деганлари стулни Гулширин ётган каравотга якинрок су-риб утирди.
- Яхшимисиз, узингизни кандай хис ки-ляпсиз? - шундай дея у кулогига фоне-ндоскопини такиб, беморининг юрак уришини эшитиб курди. Сунг Гулширин-нинг корачикларини хам текширди.
- Каердаман? Нега бундай ётибман? - Гулширин хамон нега бундай ахволда ётганини билмасди.
- Хеч нарсани эслолмайсизми? - Врач йигит бир унга, бир хамширага маъноли тикилди. - Балки эслашга харакат ки-ларсиз?
Гулширин диккатини жамлаб, нима булганини эслашга уринди. Аммо кан-чалик уринмасин, хеч нарсани эслай олмади.
- Сизни икки кун олдин булимимизга олиб келишди. Автохалокатга учраган-сиз. Олиб келишганида ахволингиз огир эди.
Автохалокат сузини эшитиб Гулшири-ннинг юраги калкиб кетди, мияси луки-ллаб огриди. Миясини нимадир парча-лагандек булди. Куз олдида гира-шира тасвирлар жонланди: копток уйнаб ке-лаётган угли, машиналар тинмай сигнал беради, Сарвар куркиб кетганидан чи-риллаб йиглаяпти...Сарвар! Унга нима булди? Нахотки машинанинг тагида...
- Углим! Углим каерда? - чинкираб юборди Гулширин.
- Тинчланинг, углингизга хеч нарса кил-гани йук, у соппа-сог.
- Алдаяпсиз! Углимга нима булганини айтинг! Мен кетишим керак! - у яна ур-нидан турмокчи булди. Аммо оёклари зил-замбил эди, узига буйсунмади.
Устидаги адёлни улоктириб ташлади. Шунда курдики, оёги оппок докага ураб ташланган.
- Автохалокат пайтида сизни уриб юборган машина зарбидан анча узокка бориб тушгансиз. Натижада...бир оёгин-гиз синган. Аммо бундан сира кайгур-манг, ёшсиз, организм тезда узини тик-лаб олади.
- Углимни куришни истайман.
Унга нима булганини яширяпсиз! - ха-мон узини хар томонга урарди Гулши-рин.
- Эрингиз шу ерда, хозир уни чакира-миз. У хам гапимни тасдиклайди, врач хамшир кизга чакириб келинг дегандай ишора килди. Бир оздан сунг Зохид хамширанинг ортидан кириб келди. Унинг юзи бугрикиб кетган, каттик ташвишланаётганини бир карашда би-лиш мумкин эди. Гулширин уни худди шу ахволда Нозима тугрук залида огир ахволда ётганида курганди.
- Хайрият, узингга келдинг! -Зохид Гул-шириннинг кулидан ушлаб, пешонаси-дан упди. - Хаммамизни куркитиб юбо-рдинг. Узингни яхши хис киляпсанми?
Бирор нима керакми?
Аммо Гулширин бу гапларни эшитади-ган ахволда эмас. У тезрок угли хакида билишни истарди.
- Зохид ака, Сарварга нима булди? Фа-кат ростини айтинг.
- Сарвар соппа-сог, унга хеч нарса бул-гани йук.
Факат кул-оёги бир оз шилинган, холос.
Углингни куткараман деб узингнинг ха-ётингни хавф остига колдирибсан.
- Углимни куришни истайман, - деди Гулширин.
- Сен хозир узингни уйла. Согайиб, уйга кайтганингда Сарвар билан Мадинани курасан. Улар хам сени согиниб колиш-ган.
- Йук, сизлар ёлгон гапиряпсизлар. Сарварга нимадир булган, - Гулширин йиглаб юборди.
- Нега ишонмайсан, ахир! - Зохид кули-га телефонини олди. - Мана, хозир узи билан гаплашасан.
Гушакнинг нариги тарафидан овоз эшитилгунича Гулширинга вакт бир жойда тухтаб колгандек туюлди. Теле-фон хар ту-ту-ту килиб садо берганида унинг юрак уриши хам шу овозга кушилиб кетгандек буларди гуё. Нихоят "Эшитаман!" деган овоз келди.
- Ойи, ассалому алайкум! Суюнчи бери-нг, келинингиз кузини очди.
Ашуро кунида
қилинадиган энг катта савоблик амаллар:
1.Рўза тутиш.
2.Закот бериш.
3.Тирноқларини олиш.
4.Ғусл қилиш.
5.Касални кўриш.
6.Олимларни зиёрат қилиб насихат тинглаш.
7.Етимларга хадялар бериб бошини силаш.
8.Кийим эхсон қилиш.
9.Жаноза намозига қатнашиш.
10.Силаи рахм қилиш.
11.4 ракат нафл намоз ўқиш.
12.Оиласига кенгчилик байрам қилиш.
13.Қарзини бериш.
14.Адашган кишига йўл кўрсатиш.
15.Ифторлик бериш.
🌸🌼🌺
Дўстларингизга ҳам эслатиб қўйинг. Эслатиш мўъминларга манъфаат берур.
@IBRATLI_SOZLAR
🍃 Jannatdagi ilk tong qanday boshlanarkin?...
Qasringiz ayvonida turibsiz... U yerdan turib oltin-kumush konlar, daryolar va bog'-rog'larni tomosha qilasiz... Osmon-u yerlar mutlaqo boshqacha... Bir anhordan sut, bir anhordan asal... Bir anhordan sharbat, bit anhordan musaffo suv oqib turibdi... Tillo va kumushdan yasalgan qasrlar, ko'zing yetgancha gavhar toshli yerlar. Atrofni mushki anbar tepaligidan taralgan muattar hidlar chulg'agan.... Hammayoqda daraxtlar... Shoxlari tillodan... Shoxlarida anvoyi mevalar... Atrofingda xizmatkorlar... Baland makonda esa Buyuk Podshoh. Abadiy qoluvchi hurlar, yosh xizmatkor bolalar. U dunyoda judo bo'lgan yaqinlaringning barchasi huzuringda jamuljam...
Mana shu ne'matlarning barchasi o'tkinchi dunyo fitnalariga sabr qilishga, nafsni Alloh yo'lida ko'p toat-ibodat qilishga, gunoh-ma'siyatlardan yiroq bo'lishga arzimaydimi?! ☺️
@Ibratli_Sozlar
✒️Ибратли ривоят:
БАХИЛЛИК ХОРЛИК КЕЛТИРАДИ.
Ҳикоя қилинишича, эр ва хотин товуқ гўштидан тайёрланган таомни еб ўтиришганда, тўсатдан эшик тақиллаб қолибди. Иштаҳасини бузиб, бемаврид эшикни қоққан кишидан жахли чиққан хонадон соҳиби эшик қоққан кишини койиб, қувиб юборди. Кунлар ўта бошлади, ҳалиги кишининг турмуши кун сайин қийинлаша борди, кўп ўтмай бор бойлигидан ажралиб қолди. Ҳатто, ейишга таом ҳам тополмай, охир оқибат аёли билан ажрашиш даражасигача етиб борди. Аёли бошқа кишига турмушга чиқиб кетди. Кунларнинг бирида, аёл турмуш ўртоғи билан собиқ турмуш ўртоғи сингари пиширилган товуқ гўштидан истеъмол қилиб турганда, бир киши эшикни тақиллатди. Шунда хонадон соҳиби келган сўровчига таомни бериб юборишини аёлига буюрди. Аёл уйдан ташқарига чиқиб, сўровчига таомни берди ва таажжубда қолди, чунки сўровчи ўзининг биринчи турмуш ўртоғи эди. Сўнгра, аёл йиғлаган ҳолда қайтиб келди. Ундан турмуш ўртоғи йиғисининг сабабини сўраганида, аёл тиламчи унинг биринчи турмуш ўртоғи эканини ва у билан турмушида худди шундай воқеа содир бўлганида, тиламчини койиб, қувиб солганини айтиб берди.
Шунда эри аёлига қараб, нимага таажжубланасан, Аллоҳ номи билан қасам ичаманки, мен эринг ҳайдаб солган тиламчи бўламан. Қиссадан ҳисса шуки, саховат соҳиби иззат-ҳурматда ва бахиллик соҳиби хор бўлур. Ҳазрат Али каррамоллоҳу важҳаҳу айтганларидек, «Бойлик эҳсон қилинса – иззат, беркитилса хорлик келтиради».
@ibratli_sozlar
🌿💔...
"Qizimizni ko'rmaganimizga bugun 3 oy boʻlibdi. Onasi ikkimiz har kuni eshik poylaymiz. Kelib qolarmikin degan umidda yo'liga ko'z tikamiz. Darvozamiz oldiga moshina kelib to'xtasa, "Ana, keldi!", deb sapchib tushamiz.Hayajondan yuragimiz gupillab, bo'g'zimizga tiqilgudek boʻladi. Kutishdan ham yomoni - bu mahvumlik. Qachon kelishi ma'lum bo'lsaku,mayli, oʻsha kunni kutib yashash ota-onaga bir huzur bagʼishlaydi. Ammo kelar vaqti nomaʼlum bo'lsachi? Qiz bolaning ota-onasi bo'lish ham bir sinov ekan, o'glim, oson tutmang.Sizdan o'tinaman, qizimizni bag'rimizdan yulib olmang. Bizni ham boylab bermagan.Koʻzimiz ochiqligida diydoriga to'yib olaylik.Ertaga bizdan keyin vijdon azobida qolmasin.
Shoʻrlik ota bir necha kundan buyon kuyoviga aytmoqchi bo'lgan gaplarini hayolan ipga tizdi. Telefonni qoʻliga olib, shularni yozarkan,birdan yuragiga sanchiq turdi.Boshi aylanib, koʻz oldi qorongʼulashdi.Ayoli xonaga kirganida,eri telefonini mahkam changallagancha, xona oʻrtasida behush yotardi.
@ibratli_sozlar
ибрат
Қабрдан келган нидо
Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳу замонида тақводор, намозини доимо масжидда жамоат билан ўқийдиган бир йигит бор эди. Ҳазрати Умар розияллоҳу анҳу уни ниҳоятда яхши кўрар эдилар.
Йигитнинг жуда қариб қолган отаси бор эди. Йигит ҳар куни хуфтон намозидан сўнг отасини зиёрат қилгани келарди.
Йўл бўйидаги уйлардан бирида яшовчи аёл бу йигитга ошиқ бўлиб қолди. Аёл ҳар кун йигитнинг йўлини пойлаб, уни ўзига оғдиришга ҳаракат қиларди. Ниҳоят, бир сафар йигит ўзини бошқара олмай аёлнинг ортидан эргашди. Бироқ остонадан кирар экан, Аллоҳни эсга олиб, ҳушёр тортди ва: “Тақво қилгувчи зотларни қачон шайтон томонидан бирор васваса ушласа, (Аллоҳни) эслайдилар, бас, (тўғри йўлни) кўра бошлайдилар” (Аъроф, 201-оят) ояти каримани ўқиди-ю, ҳушсиз йиқилди.
Аёл дарҳол бир жориясини чақирди. Иккиси йигитни отасининг уйига элтиб, эшикни тақиллатдилар. Эшикни очган ота остонада беҳуш ётган ўғлини кўрди. Уни ичкарига олдилар. Йигит ярим тунда ўзига келди.
– Ўғлим, сенга нима бўлди? – сўради ота.
– Ҳеч нарса, ҳаммаси жойида.
Ота:
– Худо ҳаққи, менга тўғрисини айт, – деб қўймагач, йигит бўлган воқеани гапириб берди.
– Ўғлим, сен қайси оятни ўқидинг? – дея сўради отаси.
Йигит ўша оятни такрор ўқигач, яна ҳушдан кетди. Қанча уринишмасин, ўзига келмади. Йигит жон таслим қилган эди. Ўша кечадаёқ уни ювиб, дафн этишди.
Эрталаб бўлган воқеани Ҳазрати Умарга етказдилар. Ҳазрати Умар келиб, йигитнинг отасига таъзия изҳор қилгач:
– Нега мени чақирмадингиз? – дедилар.
– Эй мўминлар амири! Вақт алламаҳал бўлиб қолган эди, сизни безовта қилгимиз келмади, – деди ота.
– Ундай бўлса, юринг, бирга қабр бошига борайлик, – деди халифа ва икковлон у ерга етгач:
– Эй фалончи! – деб марҳум йигитни чақирди ва: “Парвардигори (ҳузурида) туришдан (яъни, Парвардигор олдида туриб ҳаёти дунёда қилиб ўтган барча амалларига жавоб беришидан) қўрққан киши учун икки жаннат бордир” (Раҳмон, 46-оят) мазмунли оятни ўқиди.
Иттифоқо, қабрдан йигитнинг:
– Эй Умар! Сиз эслатган икки жаннатни Роббим менга икки бора инъом этди, – деган овози эшитилди.
“Қалбимизнинг нури” китобидан
©islom.uz портали
.... - Тирикмисиз.?... Ҳаётни қадрига етинг.!..
.... - Чарчадингизми.?... Аллоҳни яратган табиат қўйнига чиқинг, дам олинг, тафаккур қилинг!..
.... - Йиқилдингизми.?... Аллоҳдан сабр ва куч сўраб, туринг ўрнингиздан!...
.... - Сиздан сўрасалар, сиз беринг.... ўйланманг.!..
.... - Сизни қадрламасалар.... хафа бўлманг, қадр ҳам сўраманг.!
.... - Эшикни ёпиб ҳайдадиларми.?... У жойга асло қайтиб борманг...
.... - Сизга ўргатсалар, ўрганинг сабоқ олинг.!..
.... - Ҳаёт синовлари сизни синдирмоққа чоғланса, асло таслим бўлманг.!...
.... - Сизни сотсалар, кечирим билан жазоланг (қалбингизга қайтиб киргизманг, киргизиш ихтиёрингиз)
.... - Сизга қалб эшигини очсалар, у қалбга киришдан аввал ифлосланган пойабзалингизни ечиб киринг..
.... - Қачондир қалблардан қувилсангиз хафа бўлмай кетинг, сабрли ва кучли бўлинг.!..
ТИРИКМИСИЗ.?.. - Аллоҳ сиз билан.!...
.... - Яраланган шерга, соғлом шердан кўра оғриқлар шижоат, куч ва хайбат берганидек
йиқилган ва қалби яраланган инсон ҳам ҳаётда кучли,
@Ibratli_Sozlar
бўлса? Ҳали севгисидан сўз очишга улгургани
ҳам йўқ эди-ку...
Агар вақт ортга қайтганида, Дилмурод роса бир
соат олдин Мафтунанинг хонасига етиб келганида борми...
Эридаги ўзгаришларни қайси хотин сезмаскан?!
Хотини Насимани бекорга «ичимдагини топ»
дейишмасди. Эрини кузатиб, бу ҳолатларнинг
сабаби Мафтуна экани, қиз қаерда
ишлашигача билиб улгурди. Турмушини сақлаб қолиш дадил ҳаракатлар талаб
қилишини тушуниб етди ва боласини қўлига
олиб йўлга тушди. Қизалоқни кўриб юзи
ёришган Мафтуна унинг онасидан
эшитганлари таъсирида бутун жамоаси олдида
ер билан битта бўлди. Нималар деб жавраганини англаш қийин эмас... Айниқса,
дод деб йиғлаётган боласини силкилаб айтган
битта гапи бутун умр ёдидан чиқмайдиган
бўлди:
-Ҳеч бўлмаса мана шу гўдакнинг уволидан
қўрқмадингми, мегажин, бировнинг эрини йўлдан урганингнинг касрига бутун умр
тирноққа зор бўлиб ўтгин илойим!..
Ўйга ботган Содиқ ака ҳам Саиданинг
гапларини тушунмай доғда эди. Қанақа туҳмат
бўлди экан?! Ёки Содиқ билан ёшликдаги
муҳаббати гап болалатиб, Саиданинг турмуш қилишига тўсиқ бўлганмикан?..
Содиқ ака ҳам кечикканди. Муҳаббат бобида
кечиккани майли, дадасининг ортидан йўлга
тушиб, замонавий машинада поезддан ўтиб
кетган ўғлидан ортда қолганди. Бувисидан бор
гапни эшитган Собиржон бир хулосага келиб улгурди.
Саида Толибовна сўроқсиз кириб келган
йигитни кўриб ҳайратда қолди. Гўё йиллар
ортга қайтган, рўпарасида Содиқ тургандек...
Лекин бу йигит Содиқ айтадиган ширин сўзлар
ўрнига заҳардан ўқлар ясаб келганди. Айниқса, бир жумла уни тамоман гангитиб қўйди:
-Наҳотки шунча йиллар ўтган бўлса ҳам,
дадамни тинч қўймайсиз?! Бемаъни
ниятингизга етиш учун онамни ҳам сиз
ўлдиргансиз, бу қилмишингиз учун жавоб
берасиз ҳали! ***
Ишқ кўзларини сўқир қилган бу икки инсон
ўзларининг ўтмиши, бугунги ҳаётлари бу қадар
осон йўққа чиқишини ҳисобга олмагандилар.
Уларнинг қалбидаги туғёнлар ҳеч бир айби бўлмаган икки кўнгилни вайрон қилгани қолди, холос.
Кафеда эса қўшиқ янграрди. Худди атай қўйилгандек қўшиқ...
Тамом.
@IBRATLI_SOZLAR
узганди. Умид узилгани билан севги дилнинг
бир четида қолавераркан. Ёш элликдан ўтиб,
бунақа гаплар уят бўладиган давр келган
бўлсаям, кўнгил ўртанишини қўймади.
Зилоланинг қаршилигига қарамай, ўрнидан турди. Шифохона тўрига катта ҳурмат тахтаси
ўрнатилган, унда ёшу қари шифокорларнинг
суратлари бор. Энг юқорида Саиданинг сурати,
«...тиббиёт фанлари доктори, профессор». Ўша
ёшликдаги қора сочлар, қатъият билан бо
қувчи шаҳло кўзлар. Ҳашаматли эшикни тақиллатишга юраги бетламади, ортга қайтди.
Лекин ўзига анча яқин бўлиб қолган шифокор
йигитдан эшитганлари қалбини ўртади.
«Саида Толибовна кардиология соҳасида
етакчи мутахассис ҳисобланади, нафақат
юртимизда, Россия, Европа, АҚШда ҳам обрўси зўр. Йилига икки-уч ой чет элда ишлаб келади.
Умрини илм-фанга бағишлаган, турмуш
қилмаган, ёшлигида кўнгил қўйган йигити
фожиали ҳалок бўлган дейишади, бир жияни
билан яшайди, шекилли...».
Содиқ титраб кетди. Демак, Саида уни кутган, қачондир келади деб умид қилган. Гап-
сўзлардан қўрқмаган, турмушга чиқмаган. Ёлғиз
ўзи аёл боши билан шу даражаларга эришган.
Йиллар ўтавергач, фожиали муҳаббат
тарихини ўйлаб топган. Ҳақиқатдан ҳам ўлиб
кетгани яхшимасмиди Содиқнинг?!. Ҳамдард топмай, кекса онасига ёрилди. Озроқ
гина ҳам қилди. Бу яна бир катта хато бўлди...
***
Дилмуроднинг қизи Насиба ўзининг сувга
тушиб кетганини чучук тиллари билан айтиб
берганида хотини эътибор бермади ҳам. Ўша тўнглик, ўша қош-қовоғи билан индамай
ишини қилиб юраверди. Қўлини пешонасига
қўйиб шифтга тикилиб ётган Дилмурод эса
ҳамшира қизни ўйлайверди. Мафтунанинг
меҳрли нигоҳлари, самимий муносабати унинг
қалбида ҳали бирор марта меҳмон бўлмаган туйғуларни уйғотганди. Қизнинг чақнаб турган
қоп-қора кўзлари, сутга чайилгандек оппоқ
юзидаги кулгичлари гўзал бир қиёфа касб этиб,
унинг кўз ўнгидан кетмай қолди. Бир неча бор
қўнғироқ қилиш учун телефонини олди, лекин
андиша устунлик қилди. Нега шу туйғу унинг қалбига бу қадар кеч кириб келди, севги
деганлари шумикан, юракни эзиши ҳам
бунчалар ширин?.. Лекин келажаги мавҳум бу
муҳаббат тўғрисида гап чиқса, Дилмурод ҳам,
Мафтуна ҳам маломатга қоладилар. Ҳали
қизнинг кўнглида ўзига нисбатан илиқлик тўғрисида ўйлашга ҳам ҳадди сиғмайди. Оддий
бир инсон сифатида боласига ёрдам берди,
холос. Ким қўйибди Дилмуродга бунақа
хаёлларга боришга?..
Лекин кўнгил барибир айтганини қилди. Бир
ҳафта ҳам муддат ўтмай, ортиқ чидашига кўзи етмай, қизнинг эшиги тагига борди. Сувга
тушиб кетган ширингина қизалоққа
Мафтунанинг ҳам меҳри тушиб улгурганди.
Дилмуродни яхши кутиб олди, очиқ юз билан
қўлидаги совға-саломини олди. Табиатан
киришимли бўлган Мафтуна йигитнинг кўнглидаги ҳисларни сезгандек бўлса-да,
кўксидан итармади. Шунчаки очиқкўнгилликни
аямади. Яхши танишиб олишди. Мафтунадаги
энг қизиқ жиҳат- кўпчиликнинг наздида ёши
ўтинқираб қолган бўлса-да, турмушга
чиқмагани эди. Пайтини пойлаб Дилмурод ўзини қизиқтирган саволни чиройли тарзда
берди:
-Мафтуна, наҳотки шу пайтгача бирорта йигит
сизнинг кўнглингизни тополмаган бўлса?
Савол мазмунини тушунган қиз кулиб қўйди.
Унинг ҳазилнамо жавоби Дилмуроднинг қалбидаги чўғнинг аланга олишига сабаб
бўлди ва ҳаётида туб бурилиш ясади.
-Шу пайтгача сиздақаси учрамади-да, Дилмурод
ака...
***
Икки қалбнинг бирида шунча йиллар ўтиб қайта кўз очган, иккинчисида баҳор ўтиб
келган қалдирғочдек бемаврид қўнган ишқ
туйғуси гуркиради. Маълум муддат тақдир
севгининг аланга олишига йўл қўйиб берди-ю,
охир-оқибат барибир куйган кўнгилларнинг
устидан кулди. Зилола опанинг умри қисқа экан. Содиқ ака
нима бўлганда ҳам жуфти ҳалоли,
фарзандларининг онасига куйикарди.
Хотинини оёққа тургизиш учун шунча йил зир
югурди, лекин шунча муолажаларга қарамай,
Зилола опа бир кечада узилди-қолди. Содиқ ака билан ўғли Собиржон аза очиб,
марҳуманинг барча расм-русумларини қилиб,ʼ
ҳатлаб, буларнинг ҳовлисига ўтди. Югуриб келиб, Аббоснинг елкасидан тортди.
– Сен ҳам эркакмисан, номард! – ўшқирди Зоҳиджон. – Аёл кишини ҳам шунча урадими одам? Одаммисан ё ваҳший ҳайвонмисан?
– Сенинг нима ишинг бор? – силтанди Аббос. – Хотин меники, хоҳласам, ураман, хоҳласам, ўлдираман!
– Садқаи одам кет! – Аббосни итариб юборди Зоҳиджон. – Шундай аёлнинг қадрига етмадинг, бир куни кўзинг оқиб тушади! Ўзинг рўзғорингга битта гугурт олиб келмайсан, яна сенга икки болани туғиб бериб, ўзи боқаётган муштипарни ургани қандай ҳаққинг бор?
– Бу Ўктам раиснинг ўйнаши, ўлдираман уни! – пишқирди Аббос. – Сен нега унинг ёнини олиб қолдинг? Ё сенинг ҳам бу билан алоқанг борми?
Зоҳиджон уни уришга чоғланган эди, орага Маҳзуна тушди:
– Урманг, ака, балога қоласиз! Ўртамизга тушиб, бир шапалоқ урган ўз акасини мелисага бериб, қанча сарсон қилган эдилар, эсингиздами?
– Кўрдингми, ит? Шунча билан хотининг яна ёнингни олади, – деди Зоҳиджон ва Маҳзунага гапирди: – Сизга ҳам беш кетмадим, келин. Бунинг нимаси билан яшайсиз? Одамми бу? Топганини ичади, кўчадан берига битта ушоқ кўтариб келмайди. Устаман дегани билан бировнинг ишини битриб бергунча, савдолашган пулини ичиб бўлади, бу алкаш. Бошқа аёл бу ҳайвон билан бир кун ҳам яшамасди. Кетинг! Шу бугуноқ кетинг!
Зоҳиджон яна ҳовлисига қараб юрар экан, Аббосга дўқ урди:
– Мени кетди, дема, қараб ўтираман, қўлингни теккиз қани, нима қиламан?
– Нима қилардинг? – қўлини пахса қилди Аббос.
– Қўлингни уриб синдираман!
Маҳзуна йиғлай-йиғлай, қўлини ювди, сигир соғди. Ўчоққа олов ёқиб, картошка қоувурди. Мактабга қатнаб қолган Илҳомжонини, пилдираб юриб қолган Мафтунасини овқатлантирди.
Зоҳиджон айтган гапларни ўйлаб ўтирувди, маҳалла раиси Қўлдош акани, мулла Сафар бобони, Ислом бобо, Раббимқули бобо деган оқсоқолларни эргаштириб, Зоҳиджоннинг ўзи келиб қолди.
– Келингизлар, ичкарига кирингизлар! – шошиб қолди Маҳзуна.
– Биз ичкарига кирмаймиз, эрингизни чақиринг, – деди Қўлдош ака. – Бир гаплашиб олайлик.
– Ким чақирди сизларни? – ичкаридан гандираклаб чиқиб келди Аббос. – Зоҳид, сен хотинингга бир нима деганингда мен бобойларни чақириб келган жойим борми? Айт!
– Аббос, ўзингни бос! – деди Қўлдош ака. – Зоҳиджон айтмаса ҳам, ўзимиз келмоқчи бўлиб юрувдик. Ҳаммасини кўриб юрибмиз. Уйингга қарамайсан, рўзғорга қарамайсан. Ҳатто ҳовлига ҳам келиннинг ўзи экин экади, суғоради. Ҳаммвасини биламиз-ку?
– Билсангиз, нима қилай? Сизнинг хотинингиз нима қилаяпти, мен аралашаяпманми?
– Ҳаммасига айбдор ароқ, – деди мулла Сафар бобо. – Шу ичишни ташласангиз, ҳаммаси изга тушиб кетади, Аббосвой.
– Эй, сассиқ мулла! Ичсам, ўзимнинг пулимга ичаман ё бирор марта ароқ олиб бериб қўйган жойинг борми?
– Астағфируллоҳ! Бу тамом бўлган одам экан-ку? – деди мулла Сафар. – Буни одам деб насиҳат қилгани келибмиз.
– Насиҳатингни болангга қил! – ўшқирди Аббос. – Менинг ақлим ўзимга етади.
– Кекирдагингни суғуриб олайми? – ҳассасини ўқталди Ислом бобо.
– Юринглар, бу билан гаплашиб, одам барака топмас экан, – дарвозага қараб йўл олди Раббимқули бобо.
– Эртага маҳаллага ўтинг, сиз билан ўша ерда гаплашамиз, – деган Қўлдош ака ҳам бобойларга эргашди.
5.
Ўктам фермернинг боғида узум узаётган Маҳзунани ичиб олган эри излаб келди.
– Четроққа чиқайлик! – деди эридан яхши гап чиқмаслигини билган Маҳзуна бошқа аёллар олдида уялиб қолмаслик учун.
– Ўйнашинг қани? – сўради Аббос нарироққа боришгач. – Одамлар айтди, тушликда Ўктам билан бир товоқдан ош еганмишсан?
– Тавба денг-ей! – деди Маҳзуна. – Мен ким-у, Ўктам раис ким? Келиб-келиб, раис мен билан ош ейдими? Тўғри, тушликда палов едик, аммо раисни кўрганим ҳам йўқ.
– Тўғри, дегин. Ош едик, дегин.
Аббос кутилмаганда Маҳзунанинг юзига қулочкашлаб урди. Маҳзуна яшин ургандек ерга қулади. Аббос унинг қорнига, елкаларига тепа бошлади.
– Бу кунимдан ўлганим яхши! – ингради Маҳзуна. – Бирданига ўлдириб қўя қолинг!
– Ўлдираман ҳам!
Аббос ёнидан пичоқ чиқариб, унинг ўнг келган жойига ураверди. Ўзини ҳимоя қиламан, деб қўлини кўтариб қаршилик қилган Маҳзунанинг билаклари, бармоқларидан қон отилди. Аббос унинг сочларидан бураб, томоғига пичоқ урмоқч
Боши берк кўчада
1.
– Маҳзуна! Қаердасан, дайди? Яна уйда эмассан, шекилли?
Даҳлиздан бўш челакнинг даранглатиб тепилгани эшитилди.
Боласини эмизаётган Маҳзуна бешик ёпинчиғини ёпди-ю, ирғиб ўрнидан турди.
– Илҳомжон, сен бешикни тебратиб тур, даданг келди!
Маҳзуна шошилиб даҳлизга чиқди.
– Уйдаман, дадаси, Мафтунангизни ухлатаётувдим.
– Мафтунангиз дема! – ўшқирди оёғида зўрға турган Аббос. – У сенинг Мафтунанг, сеники.
– Хўп, дадаси, иккимизники, секинроқ гапиринг, уйғотиб қўясиз.
– Иккимизники эмас, сеники! – Маҳзунанинг юзига шапалоқ тортиб юборди Аббос. – Сен уни отангникида туққансан!
– Уялинг, дадаси, дадамникига кетганимда Мафтуна қорнимда тўққиз ойлик эди, ўшанда ўлгудек дўппосламасангиз, уйда туғардим.
– Фарқи йўқ, – ғудранди Аббос. – Отангникида туққанмисан, бўлди-да.
– Илҳомжонни ҳам отамникига кетганимда туққанман, дадаси, – яна қўл кўтарган эринининг зарбасидан юзини тўсди Маҳзуна.
– Ўғлинг ҳам, қизинг ҳам бировдан бўлган, ҳароми!
Аббос Маҳзунанинг қорнига тепди. Маҳзуна букчайиб қолгач, боши-ю, елкаларига аямай муштлай бошлади.
– Ҳали кимдан эканини ҳам бўйнингга қўйиб бераман, сен суюқоёқнинг!
– Бўлди қилинг, жон дадаси, болалар қўрқади!
– Қўрқсин! Ўлиб кетсин! Ҳамманг ўлиб кет!
Аббос Маҳзунанинг сочидан бураб, юзига ура бошлаган эди, ичкаридан Илҳомжон югуриб чиқди.
– Дадажон, урманг аямни! Аям сизга нима қилди? Нимага ҳар куни урасиз?
– Оғзингни юм, итвачча!
Аббос ўғлининг ёқасидан чангаллаб, даст кўтариб олди. Бирпас унинг юзига пишиллаб қараб турди. Уни ҳам урмоқчи бўлиб, қўлини ўнглаган эди, Маҳзуна қўлига ёпишди.
– Болани урманг! Қанча урсангиз, мени уринг!
Аббос Илҳомжонни унга қараб отиб юборди.
– Боланг каллангни есин!
Аббос сўкина-сўкина, нариги хонага ўтиб кетди. Унинг диванга гупиллаб ўзини ташлагани эшитилди.
– Йиғлама, болам! – Илҳомжонни қучоқлаб олган Маҳзуна ўзининг кўз ёшларини тия олмас эди.
Она-бола анча вақт бир-бирини қучоқлаб, унсиз йиғлаб ўтиришди. Мафтуна ингалаб йиғлаб қолгунича шу алфозда ўтиришди.
– Чоп, бешикни тебрат! Синглинг йиғламасин! Йиғлаганини эшитса, даданг ҳаммамизни дўппослайди, – ўрнидан турди Маҳзуна. – Мен сенга бирор нима пишириб бераман.
– Хўп, аяжон!
2.
Маҳзуна ошхонага ўтди. Ўзининг оч қолгани эсига ҳам келгани йўқ, ўғлига бир нима пишириб бермоқчи бўлди. Аммо ошхонадан ўша бир нима топилмади. Гўшт, ёғни кўрмаганига бир ой бўлди. Сабзавот қайнатиб, бирор овқат қилай, деганди, на картошка, на сабзи, на шолғом толпилди. Уч кундан бери эрига тайинлайди, кошки бир нима кўтариб келса. Ўзи улфатлари билан кун бўйи кўчада, чойхонада қорнини тўйғазиб, ичиб, алламаҳал кириб келади. Хотини, болалари нима еб, нима ичаяпти, сўрамайди ҳам, хотини айтса, олиб келмайди ҳам. Ҳадеб сўрайверса, калтаклайди.
Маҳзуна моллардан хабар олди. Сигирининг охурига емиш ташлади. Бузоғининг арқонини бўшатди. Сигир соғди. Озгина қуруқ хас еган сигир бир косагина сут берди. Товуқхонага ўтди. Эски сандиқдан бир ҳовуч маккажухори олиб сепди. Сомон устида уч дона тухумни кўриб, севинди. Иккитасини олиб, ошхонага қайтди.
Маҳзуна сутни пишириб, тухумларни қайнатиб келгунича ўғли бешикнинг ёнида ухлаб қолибди. Сочларини силаб, уйғотди.
– Тур, Илҳомжон, қара, сенга нима пишириб келдим?
Илҳомжон кўзларини уқалаб, онасининг ёнига ўтирди.
– Олдин тухумни еб ол, ўғлим, кейин сут ичамиз.
Илҳомжон тухумнинг иккинчисини емади.
– Ўзингиз емадингиз-ку? Бунисини сиз енг!
– Меҳрибонимдан айланай, майли, мен ҳам ейман, – деди Маҳзуна. – Сен сутдан ич!
– Нон тўғраб беринг!
– Нонимиз қолмабди, сутнинг ўзини ичиб тур, эртага, албатта, нон ёпаман.
Маҳзуна ўғлини алдади. Эртага нонни нимадан ёпади? Ун тугаганига беш кун бўлган. Охирги яримта нонни эрталаб, сутга тўғраб ейишган.
Эртага отасидан ёрдам сўрамаса бўлмайди. Бир хамирлик ун, озгина ёғ, шакар олиш учун пул сўрайди. Отаси Маҳзунани кўриб, хурсанд бўлмайди. Эридан аразлаб борганларида ҳам қайтариб, ортига ҳайдайди. «Ғор бўлса ҳам уйинг, айиқ бўлса ҳам эринг», дейди. «Нима бўлсанг, уйингда бўл, қизи қайтиб келибди, деган гапни кўтаришни истамайман», дейди. Отасиникига боришдан Маҳзунанинг юраги безиллайди, аммо бо
Мардикор
Янги уйга кучиш арафасида ховлини тартибга солиш ишлари купайиб кетганлиги сабабли уйга мардикор олиб келиб, ишларни бажаришни ният қилдим ва мардикор бозорига, мардикор ёллаш учун бордим. Одам кўп, ҳамма маркдикор бозорга тирикчилик мақсадида чиққанлар ўзини таклиф килган. Шуларнинг орасида бир одам турар эди. Кўринишидан яхши кийинган, сиртдан эътибор бериб қараганда эса кўринишидан умуман мардикорга ўхшамайди. Билмайман нима, ўша одамнинг олдига бориб қандай қилиб “сиз ҳам ишлайсизми” деб сўраганимни ўзим ҳам билмай қолибман.У киши эса “ха, мен ҳам ишлайман”- деди ва мен у кишини ишга таклиф қилдим. Биз ўша киши билан уйга келдик, ишларни келишиб олдик. Ёлланган киши ўзаро келишилган ишини бажаришга киришди. Иш хажми камида 4 кунлик бўлсада, у 2 кун ичида белгиланган ишларни ниҳоясига етказди. Иш давомида у кишидан қаерлик эканлигини ва аниқ яшаш манзилини сўрадим. Мақсад эса, келажакда яна бошқа шу каби ишлар чиқса ёллаш эди. У киши ўзининг манзилини берди.
Орадан бир қанча вақт ўтди. Уйимда яна мардикор ёлланадиган иш чиқиб қолди. Шунда мен ўша кишини эслаб ва ўзи берган манзил бўйича излаб бордим. Астағфируллох, қайси кўз билан кўрайки у берган манзилда мен кутмаган манзара пайдо бўлди ва унинг уйини кўриб хайратга тушиб қолдим. Аввалига, ишонқирамай турдим, аммо кейин эса ўша одамнинг худди шу уйдан чиқиб келгач ғалати ҳолатга тушиб қолдим. Сабаби бу одамнинг уйи оддий ўрта ҳол аҳоли яшайдиган уйларга нисбатан бир неча бора хашаматли, чиройли ва хайбатли эди. Менга пешвоз чиқибоқ у киши: “Э…Э. келинг, келинг” дея қарши олди ва ичкарига таклиф қилди. Уйнинг ичи эса янада чиройли ва бекамикўст даржада эди. У менинг хайратга тушганимни сезгандай, бир пиёла чой узатиб, “Хайрон бўлманг биродар” деб гап бошлади. Аслида менга қарашли бўлган неча фирмаларим, қўшимча савдо дўконларим фаолият кўрсатиб турибди. Аллоҳга шукур, пулга мухтожлигим йўқ. Лекин, отамиз бу дунёдан ўтишларидан олдин бир насиҳат қилган эдилар. Отам: “...ўғлим, агар мен учун эҳсон қилсанг пешона терингни тўкиб, меҳнат қилиб топган пулингдан эҳсон килгин” дея насиҳат қилган эдилар. Пешона теринг билан топган пулингга қилган эҳсонинг мен учун манфаати тегишининг эҳтимоли, бошқа қилган эҳсонларингдан афзалроқдир деган эдилар. Буни тинглаб ўтириб нима дейишга тилим лол бўлди.
@Ibratli_sozlar
рни ёктирма-ган Холида хола келини мижозлари бе-риб кетган пулларни икки куллаб узига тутказгач, индамай куя колди. Кайтан-га, "куйлакларни тезрок-тезрок тикиб беринг" деб куймайди. Купдан буён иш-сиз булиб колган Зохиднинг кули хам пул куриб колди. Гулширин эрига бил-дирмай унинг шими, куйлаклари чунта-гига пул солиб куярди. Кейин кийимла-рни ювишдан олдин чунтакларини тек-шириб курган киши булиб, "вой, каранг Зохид ака, чунтакларингизга пул солиб куйган экансиз, топиб олдим" дерди.
Зохид "топиб олинган" пуллар каердан келаётганини билса-да, индамай куяр-ди. Уларнинг муносабатлари на иссик, на совук. Ришталарни олдингидек бог-лашга дилга тушган тугунлар халал бе-рарди. Гулширин имкон тугилди дегун-ча бу тугунни ечишга харакат килар, Зохид эса хамон йулини тополмаётган йуловчи сингари аросатда эди.
Davomi bor..
@Ibratli_sozlar
сураб колса, бир огизгина "ха, келиб менга карашяпти" деб куйинг.
- Ахир, канакасига?...- кандай килиб ёл-гон гапираман?" демокчи булди Гулши-рин, аммо айтолмади.
- Ишдан чикиб, хар куни онамникига бораётгандим. Буни кайнингиз билма-син деб айтмагандим. Хар куни онанг-никида нима киласан деб куймайди.
Шунинг учун овсинимнинг олдида эдим карашиб, чой-пойини дамлаб бердим дегандим. Ичи кора одамлар хам купда янга. Боя кимдир кайнингизга "хотини-нгни бир "дом"га кириб кетаётганини курдим, янги уй олдингми?" деб кунги-рок килганмиш. Кайнингиз "каерларда юрибсан?"деб дагдага килди. Овсиним-нинг олдидаман, дедим. Янга, гап шу: мен хар куни ишдан кейин сизнинг ол-дингизга келганман. Кайнингизга шун-дай дейсиз.
- Лекин кандай килиб? - шу пайт эшик ортида оёк товушлари эшитилдию, Гул-ширин гапини тугатолмади. Ирода сап-чиб урнидан турди, кузларини овсинига каттик тикди.
- Айтасиз, айтмасангиз...унинг овози тахдидли янгради. Бу уз манфаати йу-лида атрофдаги хаммани янчиб босиш-дан тоймайдиган аёлнинг овози эди. Шу пайт эшик очилиб, кайниси Зафар кириб келди-ю, Ирода Гулширинга "Ту-шундингиз-а?"дегандек нигох ташлаб урнидан турди.
- Вой, эндигина уйга кетмокчи булиб тургандим. Келганингиз яхши булди, бирга кетамиз, - Ирода юзига эрини жонидан ортик севгувчи аёл никобини кийиб, Зафарга пешвоз чикди.
- Яхши булиб колдингизми, янга? - кай-ниси Гулшириндан хол-ахвол сураётган булса-да, кахрли нигохи хотинига када-лганди. Ирода эса эрининг жахли чикканини сезмагандай сохта табассум килиб тураверди.
- Янгам билан гурунглашиб, кеч булиб колганини сезмай колибман. Майли, ян-га, биз бораколайлик. Эртага яна кела-ман.
- Икки овсин иноклашиб колибсизлар-ми? - хотинига синовчан бокди Зафар.
- Одамни уялтирманг, дадаси, - хандон отди Ирода. - Шундай кунга бир-бири-мизга ёрдам бермасак, качон ёрдам-лашамиз?
- Сен мушук, сингари текинга офтобга чикмайдиганлардансан. Бир гапинг булмаса янгамни олдида уралашавер-масдинг, - деди Зафар. Ирода баттар хандон отиб, эрининг кулидан култик-лаб олди.
- Гапингизам бор булсин, дадаси. Юра колинг, янгам дам олсинлар энди.
Ирода ва кайниси кетди. Гулширин хайхотдай палатада хаёлларт билан ёлгиз колди. Эри бош врач билан гапла-шиб, Гулшириннинг олдига бошка бемо-рни куймасликлари учун колган урин-ларга хам пул тулаб куйганди. Ёнида гаплашадиган одам йуклиги учун зери-киб кетарди, хозир эса овсинининг най-рангларини билиб коладиган одам йук-лиги учун шукур килди.
Уйга кайтган куни хам кайнонаси Иро-дани алкаб дуо килди: "Овсинлар опа-сингиллардан хам якинроктбулиши ке-рак. Доим бир-бирларингга ана шундай мехрибон булинглар!" Бу гап айтилган-да Ирода кайнонасининг оркасида эди.
Гулширингма караб "Жим"! дегандек курсатгич бармогини лабига босди.
Хозир шуларни эсларкан, Гулширин-нинг виждони кийналиб кетди. Ирода-нинг макрларига узини шерикдек хис килди. Ирода качонгача шундай килиб хаммани лакиллатмокчи экан? Ишкилиб, охири бахайр булсин. Хаёлини дарвозанинг очилиши, кушни Зубайда опанинг Холида хола-юв дегани эшити-лди. Бирпасдан кейин Холида хола би-лан кулида коса кутарган Зубайда опа кириб келди. Гулшириннинг юзидан упиб куришаркан, кулидаги косани бир четга куйди.
- Келинжон, одам уятли булиб колди сизни олдингизда. Болаларнинг ташви-шидан ортиб сизни куришга хам чикол-майман.
- Нега бундай дейсиз, Зубайда опа? - хижолат булди Гулширин. - Якиндагина кизингиз Сабохатхон чиккан эдилар. Бирам ажойиб кизингиз борки, илойим, бахтли булсинлар.
- Айтганингиз келсин, илойим! - Зубай-да опага кизи хакида айтилган гаплар ёкиб тушди. - Насиб булса, якинда уни-ям эгасига топшириб, кунглим хотир-жам булади. Шу кунларда сепидаги куйлакларни тиктираман деб юрибди. Шахарда донги кетган келин сепини ти-кадиган тикувчига борган экан, майли, навбатга ёзиб куяман дебди. Энди эса сузидан кайтиб "Тикишим куп, бошка тикувчи топинг" деб утирибди. Сабохат шунга жигибийрон. Хозир туй мавсуми бошланган, кайси чеварга бормасин, ишим куп, олдинрок келмабсизда, дейди. Бу ёкда куёв томон туйни тезлаштирайлик деб утирибди.
Сабохат булса "Мен куёвникига эски кийимларим билан бораманми?", дейди.
- Зубайда опа, коллежда укиганимда
- Хайрият! Дуоларимиз етиб борибди. Узи кандай? Яхшими? - суради Холида хола.
- Яхши. Лекин уйга кетаман, Сарварга бир нима булган, сизлар яширяпсизлар деб тихирлик киляпти.
- Хеч нарсадан хавотир олмасин келин.
Углингни ахволи яхши! Ана, чопкиллаб уйнаб юрибди.
- Ойи, Сарварни чакиринг. Уни овозини эшитмаса, келинингизни кунгли тинчи-майди.
Гушакдан Холида холанинг "Сарвару-ув, тезрок кела кол, болам. Аянг сен би-лан гаплашмокчи" дегани, бир оздан кейин ёш боланинг "Аяжон!"дегани эши-тилди. Углининг овозини эшитиб Гул-ширин эрининг кулидан телефонни юл-киб олди.
- Сарваржон, углим! Яхшимисан? - шун-дай деб у йиглаб юборди.
- Ассалому алайкум, аяжон! Яхши булиб колдингизми? Мадина иккимиз сизни согиниб колдик, - бийрон-бийрон гапир-ди Сарвар.
- Узим ургилай, аклли углимдан, - Гул-ширин углининг саломат эканини билиб, кунгли бир оз хотиржам тортди. - Мен якинда бораман, синглингга узинг караб тур, хупми, углим?
Сарвар билан гаплашгач, Гулширинни-нг чиройи очилди. Узининг хозирги ах-волидан ташвишланмади хам. Болала-ри сог-саломат экан, мухими шу. Кулоги остида мархум дадасининг ту-шида айтган сузлари жаранглагандек булди: "Мени рози булсин десанг, бола-ларингга кара..."
"Дадам хатто у дунёда хам биздан бохабар ётган эканлар-да" деган уй кечди хаёлидан.
Уч ойдирки, Гулширин тушакда ётиб-ди. Касалхонадан чиккинидан буён ана шунча вакт утди. Утган бутун умри бир булдию, мана шу уч ойлик хаёти бир булди. Одам соглом юрган пайтида соглигининг кадрига етмас экан. Согли-гининг мингдан бир булагига тенг кел-майдиган хаёт ташвишларига кайгуриб, бебахо неъматнинг кадрига етмас экан.
Боши ёстикка тегмаган одам арзима-ган нарсаларга куйиниб, асабларини адо киларкан, бир-бирининг дилига озор бераркан. Бойлик деб, купрок пул топаман деб узини утдан олиб чукка урадиганлар аслида энг катта бойлиги-ни бой бераётганини тушунмас экан. Тушакка михланиб колганидан буён Гулширин факат шулар хакида уйлади. Ётган жойида ёши етмишга караб кет-ган кайнонаси-ю хали узини эплай ол-майдиган икки боласининг кулига ка-раб колди. Рузгорнинг бор ташвиши Холида холага колиб кетди. Кайнсинг-лиси Зилола узидан ортмайди. Бир-икки марта Гулширинни кургани бир-икки соатга келганини айтмаса, бошка пайтда кадамини солмайди. Ундан хеч ким хафа булмайди. Ахир, чиккан киз чигирикдан нарида. Бу хонадонга Гул-ширин келин булиб тушганидан буён унга хукмини утказиб келган Холида хола энди унинг хизматида булиб колди. Бундан Гулширин сикилади. Ин-киллаб-синкиллаб олдига овкат олиб кираётган кайнонасини хизматга куйиб, узи ётганидан хижолат тортди. Болала-рининг кир-чир уст-бошини куриб бир хижолати минг булди. Ана шунда шу хонадонда елтб-югуриб хизмат килган кунларини эслаб юраги орзикди. Ярим тунгача хизмат килиб юрган кунларида "Канийди, бу уйнинг ишлари тугаб, мен хам бошимни ёстикдан кутармай туйиб-туйиб ухласам" деб орзу киларди Энди уша охиригача уйламай килган орзуси учун узидан ёзгирди. Ахир, мех-нат килиб хеч каери камайиб колгани йук эди-ку. Канийди, уша турт мучаси сог кунларини ортга кайтаришнинг ило-жи булсаю, Гулширин югурибелиб хизмат килса. Баъзида "Худойим кайсидир гунохим эвазига юбордимикан бу жазони?" деб уйлаб колади.
"Ношукурлик килдимми ё...- тинмай миясида айланаверади шу уй. - Зохид акам бошкасини топганида каттик куй-индим, кузимга хеч нарса куринмади. "Бошимга нега бу кунлар тушди?"деб узимни адо килдим. Юборган синовла-рига сабр килмай ношукурлик килдимми? Ахир, бошига кундошлик балоси тушган бир мен эмасдим-ку! Берган ку-нига сабр килмаганим учунми бу кургу-
лик?"
Уч ойдан буён уззукун тушакка банди булиб ётган Гулшириннинг хаёлларини ниманингдир карсилаб ерга тушиб чил-чил синган овози булиб юборди. Ортидан Сарварнинг куркиб кетиб, йиг-лаган овози эшитилди. Гулшириннинг юраги узилиб тушгандек булди. Жонхолатда урнидан турмокчи булди, аммо гипсланган оёги узига буйсунмади. Минг булакка булиниб кетган юраги кайнонасининг овозидан яна эзилиб кетди.
- Болага иш буюр, кетидан узинг югур деганлари шу. Иккита пиёлани эплаб олиб бора олмайди бу бола. Онанг сенларни кандай катта килган, билмайман.
Хеч булмаса майда ишларгаям ярамай
Дарахт баргидаги бир томчи сувни ичиш учун 12 та чумоли тўпланди.
Эътибор тортадиган жиҳати шуки, улар тўрт гуруҳга бўлиндилар. Бунга сабаб томчи бир томонга мойил бўлиб, ерга тушиб кетмаслиги учун унинг мувозанатини сақлаш мақсадида шу йўлни тутдилар.
Чумолиларга ўзаро ҳамкорлик қилишни, томчини ўртада тенг бўлишни ва жамоанинг ҳар бир аъзосига ҳаққини бериш кераклигини ким таълим берди?
Чумолилар озуқани сақлашни ҳам маҳорат билан амалга оширар экан.
Олимларнинг аниқлашича, чумолилар ўзи тўплаган ва истеъмол қиладиган дон ва уруғ каби озуқаларни ер остига кўмаётганда иккига бўлиб қўяр экан. Чунки дон ва уруғ иккига бўлиб қўйилса, ер ҳар қанча ҳосилдор бўлса ҳам униб чиқмас экан.
Олимларни янада ҳайратлантирган нарса шуки, чумолилар кашнич уруғини тўрт қисмга ажратар экан. Ўрганишлардан шу маълум бўлдики, кашнич уруғини иккига бўлса ҳам униб чиқар экан, аммо тўртга бўлса унмас экан.
Чумолиларга буларнинг ҳаммаси ўргатилган.
Нозимжон Ҳошимжон
‼️ Украинада даҳшатли топилма
Украинанинг чекка қишлоғидаги уйда ишлаётган усталар ертўлани таъмирлаш вақтида эмбрионлар солинган банкаларни топдилар. Усталар буни кўриб дахшатга тушишди... Уй эгасининг айтишича 1900-йилларда унинг отаси онаси билан бирга...
Қуйидаги тугмани босиб давомини ўқинг👇
😱 ОДАМ САВДОСИ..
( Хаётий воқеа асосида ёзилган.)
✍ Гўзал исми жисмига хос бўйлари баланд, қош кўзлари қоп қора киприклари узун, кулса икки юзида кулгчлари ўзига ярашган қиз эди. Гўзални, юқори курсда ўқийдиган келишган чиройли ўзга юртлик Мухаммадалидан бошқаси қизиқтирмас, фақат кўзлари ўша йигитдан бошқани кўрмас, юраги уни деб урарди. Гўзал учунчи курсда ўқиётганида уларни тўйлари бўлиб ўтди. Гўзал бахтларидан сармаст эди. У эрини Дубайда бошқа хотини борлигини умуман билмасди. Мухаммадали хотини ва қизини олиб Дубайга олиб кетади...😰😱👇
👇👇АЯНЧЛИ ТАҚДИРЛАР👇👇
Гинекологлар сири очилди.
Нега шуни гинекологлар,
биз аёллардан, яшириб келган экан-а?
Аптекаларда бир тийинга сотиладиган ушбу дорилар, аёлларда энг кўп учрайдиган гинекологик касалликларга шифо экан. Қўллашни бошлаганимга 1 ҳафта бўлди. Уни тўғри ишлатиб 10 йилга ёшардим, гинеколог ва косметологлар ишим тушмай қўйди😉
Қўллаш оддий, кечкипайт ухлашдан олдин суртинг ва...
Батафсил👇🏻👇🏻
НИКОҲИ ХАРОМ ҚИЛИНГАН АЁЛЛАР
Шундай аёллар борки уларга уйланиш харом қилинган, бу ҳақида Аллоҳ қуръонда оят нозил қилган. Бундай аёлларга уйлансангиз oғир гуноҳга ботасиз. Бу аёлларга асло уйланманг, агар уйланган бўлсангиз тезда ажрашинг❌
Бу қайси аёллар? Тезда билинг олинг
Жавоби: 👉 Бу ерда
Уммон мамлакатида бир аёл ўғил ва қиз эгзакларга ҳомиладорлиги аниқланибди. Аммо, шифокорлар эгизаклардан бири баъзибир муаммолар сабаб, туғулишдан аввал ёки туғулибоқ нобуд бўлиши эҳтимолини хабар беришибди. Аммо она ўз фарзандларини дунёга келтиришга қатъий қарор қилиб, туғруқ вақтини кута бошлабди.
Анча вақт ўтса-ҳамки, эгизаклар туғулавермабди. Шифокорлар жамоаси тезда эгизакларни туғдириб олинмаса иккиси ҳам нобуд бўлиш мумкин дея кесарча кесиш йўли билан, эгизакларни дунёга келтиришга келишибдилар.
Жарроҳлик узоқ вақт талаб қилади, шифокорлар анчагина мушкулотга йўлиққанини тан оладилар. Улар она қорнидаги эгиз ўғил ва қизни қўлларига олар эканлар кўзларига ишонмасдилар, метин иродали Жарроҳларнинг кўзларидан беиҳтиёр ёшлар думалар эди.Чунки...👇
Эр аёли олдига кирса йиғлаётган экан. Йиғи сабабини сўраганида, аёли:
- Рўмолсиз турганимда дарахт устидаги қуш кўриб қолди. Бу Аллоҳга нисбатан гуноҳ содир қилиш, - деди.
- Эри хотинидаги иффатдан ва
Аллоҳдан қўрқишидан шод бўлди ва эртасига болта олиб келиб, дарахтни кесиб ташлади. Бир ҳафтадан кейин уйига ишдан барвақт қайтса, аёли бегона эркак билан ётган эди. Шунда эр... Давоми...
тупроққа қўйдилар. Хотинининг йилини
ўтказган Содиқ ака яна пойтахтга қараб йўл
олди. Поездда кетаркан, ўйлади, аввало Саида
билан учрашмоқчи, оёғига бош уриб кечирим сўрамоқчи, кейин агар Саида рози бўлса, у
билан тақдирини боғламоқчи. Бу нияти орадан
шунча йиллар ўтгани сабаб ўзига ҳам эриш
туюлар, лекин тақдирнинг ўзи аввал Саидани
учратиб, кейин ажал орқали бўлса-да йўлини
очганлиги бу режани амалга оширишга замин яратгандек эди.
Яна бир ишқдан девона Дилмурод кунлар ўтиб
бир қарорга келди. Нима деса-десинлар,
хотини билан ажрашади! Ахир у ҳам ҳаётга бир
марта келади, суйгани билан яшашга ҳаққи
бор-ку. Уни тўхтатиб турган куч одамларнинг фикри ҳам эмас, қизалоғи Насиба эди. Лекин
жону жаҳонидан узила олмайди. Иложи бўлса
ўзи билан олиб қолишга ҳаракат қилади, ахир
Мафтуна ҳам Насибани жонидан ортиқ кўради-
ку. Хотинини ҳам ташлаб қўймайди, таъминлаб
туради, бунақа яшаётганлар озми, у ҳам бир кунини кўрар...
Гул дўконига кириб, энг бежирим гулдастани
танлади, қизнинг олдига боришдан олдин
кафега кириб икки кишилик жой буюрди. Ҳали
Мафтунага бу мавзуда бирор марта сўз очмаган,
бугун ҳаммасини тушунтиради, у ҳам Дилмуроднинг қалбидаги туғёнларни
сезгандир... Нима бўлганда ҳам, рози қилади,
энди бу қизсиз ҳаётини тасаввур ҳам
қилолмайди.
ХАСИС ДУНЁ,
БЕВАФО ДУНЁ Содиқ ака шаҳарга етиб келиб сартарошхонага
кирди. Ўзига оро берди. Худди йигитчалардек
қимматбаҳо атир харид қилди, энг чиройли
гуллардан гулдаста ясатди. Шунча йиллик
айрилиқдан кейинги учрашувни ўйлаб юраги
энтикиб кетарди. Шу ерда ишловчи шифокорлар ҳам киришга
ҳайиқиб турадиган бежирим эшик ёнида анча
турди. Ниҳоят эшикни қия очиб, ичкарига
кирди. Саида Толибовна, унинг шунча йиллик
Саидаси бошини чангаллаганча кўзларини
юмиб ўтирарди. Содиқ аканинг томоқ қиргани ўзига жабр бўлди. Бошини кўтарган Саида
Толибовна ёшликдаги Саиданинг овози билан
эмас, йиллар давомида раҳбар лавозимларида
шаклланган овоз билан Содиқ акани жойига
михлаб қўйди:
-Қайси юз билан бу ерга келдингиз? Уялмадингизми, орият деган нарса борми
сизда? Э одамни ҳар нарса бўлгани яхши...
«Туҳмат балосидан асрасин», деб бекорга
айтмас экан халқимиз. Чиқинг, кетинг бу ердан,
қайтиб кўзимга кўринманг.
Саида Толибовна охирги сўзларни шиддат билан шундай оҳангда айтдики, Содиқ ака
қандай қилиб чиқиб, қандай эшикни ёпганини
сезмай ҳам қолди.
Наҳотки ёшликдаги иложсиз муҳаббатнинг
алами шунча йиллардан кейин ҳам бу қадар
заҳар сўзларни яратган бўлса?!. Судралиб ортига қайтди ва бир оз бўлса-да ўзига келиш
учун кўчадаги шинам кафега кирди...
***
Дилмурод Мафтунани ишхонасидан топа
олмади. Мафтуна шифохонанинг кенг боғи
четидаги ўриндиқда ёлғиз ўтирарди. Қизни узоқдан кўрган Дилмуроднинг юраги ҳаприқиб
кетди. Мафтуна мана шу хилват жойда уни
кутаётгандек, айтмоқчи бўлган гапларини
эшитиб қувончдан бўйнига осиладигандек
туюлди. Лекин ёнига етиб борди ҳамки,
хаёлларига кўмилиб ўтирган қиз қайрилиб қарамади, у йигитнинг ёнига келганини
сезмаганди ҳам.
-Мафтуна!
У «ялт» этиб қаради. Нигоҳларда нафрат зоҳир
эди.
-Мен ёнингизга... -Нега келдингиз?! Шунча гапдан кейин ҳам без
бўлиб туришга уялмадингизми?!
Бўҳтонларингиз билан ғуруримни поймол
қилганларингиз етмадими, яна нима дейсиз?!
Битта яхшилик қилганимга жавобми бу?!
Дилмуроднинг тили калимага келгунича Мафтуна шитоб билан ўрнидан турди ва
йиғлаганича югуриб кетди. Дилмурод анча вақт
қимирламай турди. Турмуш қилмаган қизга
уйланган йигитнинг таклифи шунчалар аччиқ
баҳоланишидан ҳайратланиб, секин ортига
қайтди. Қўлидаги гуллар севгиси сингари ерга тўкилиб борарди...
***
Ҳар бир нарсага нимадир сабаб бўлади.
Дилмурод Мафтунанинг айрим сўзлари мағзини
чақишга уринди, лекин жавоб топа олмади.
Қанақа бўҳтон, нега ғурурини поймол қилган ҳисоблади, наҳот Дилмуроднинг кечиккан
севгиси қизни шунчалик изтиробга солган,
даволанг, қиёматлик опа-сингил бўлайлик.
Менинг ҳам орзу-ҳавасим бор, ўғлимнинг тўйларини кўрсам, набираларимни бағримга
боссам дейман.
Кўзлари ёшланган Зилола опанинг гап халтаси
очилиб кетди. Профессорга савол берди:
-Сизни ҳам тўйларга етказсин, ўзингизда
болалардан нечта, синглим? Нозик мавзу очилганидан атрофдагилар бир
қимирлаб олишди. Профессорнинг ҳам
қиёфаси жиддийлашди. Гапни бурди:
-Ўзингизни эҳтиёт қилинг. Сизга ҳаяжонланиш
мумкинмас.
-Вой, шу гапни хўжайинга айтинг, ана ўзлари. Оқ халатлилар четга чиқиб, Содиқ ака кўринди.
У дераза ёнидаги курсида кўксини чангаллаб
ўтирарди. Зилола опанинг даволовчи врачи
югуриб унинг ёнига борди.
-Саида Толибовна, хўжайинларининг ҳам
мазаси қочиб қолди. Яқинроқда турган талаба йигит ушлаб қол
маганда, Содиқ ака йиқилиб, бошини стол
четига урган бўларди. Уни авайлаб ўринга
ётқиздилар, шифокор билагига мослама улаб,
қон босимини ўлчай бошлади. Профессор
Зилола опанинг ҳай-ҳайлашига қарамай, ҳаммани ҳайрон қолдириб шошилганича
чиқиб кетди.
***
Истироҳат боғида уч яшар қизалоғини
айлантириб юрарди. Бола-бола-да, дадаси
қўйиб юбориши билан энтикиб югурди. Дилмурод қўл телефонида гаплашиб чал
ғиганида қизи Насиба сувни томоша қилиш
учун боғ чеккасидаги бетон ҳовуз бўйига
борди. Ҳовуз чуқур, чети сирпанчиқ эди. Насиба
тойиб йиқилиб, думалаганича сувга тушиб
кетди. Бир лаҳзада қизини кўздан йўқотган Дилмурод каловланиб қолди. Аланг-жаланг
кўзлари Насибани ҳовуздан тортиб
чиқараётган қизга тушди. Югуриб борганида
қизалоғи қўрқувдан титраб йиғлаётган, қут
қариб олган қиз уни овутишга ҳаракат
қиларди. Фарзандини қучиб олди, кўзларига ёш келди. Болагинаси жонининг бир бўлаги
эканлигини шу онларда ич-ичидан ҳис қилди.
-Қизалоқ шамоллаб қолади.
Ёшли кўзларини халоскор қизга тикди. Қоп-
қора, чиройли кўзлар меҳр билан боқиб
турарди. -Сув муздек экан, бола совуқ еди, кийимларини
алмаштириш керак,-давом эттирди қиз
самимий оҳангда.-Менинг уйим шу атрофда,
юринглар.
Насибани қучганича қизга эргашди. Истироҳат
боғининг биқинидаги кўп қаватли уйларнинг шинамгина хонадонига кириб боришди. Икки
хонали уйда ҳеч ким йўқ эди. Қиз Насибанинг
кийимларини ечди ва иссиқ сувда ювинтириб
каттакон сочиққа ўраб қўйди. Асалли чой
қилиб берди, кейин ҳўл кийимчаларини ювиб,
ёйиб қўйди. -Энди қизингизнинг кийимлари қуригунча бир-
икки соат меникида меҳмон бўласизлар,-кулди
қиз.
Миннатдорчилик билдирган Дилмурод атрофга
разм солди. Қиз ёлғиз яшаса керак, ҳамма
жиҳозлар бир кишилик. Юмшоқ сочиқ орасидан чақноқ кўзлари кўриниб турган
Насиба маза қилиб мультфильм томоша
қилаётганди. Боласига қараб яна бир марта
бугунги хавфни ҳис қилди. Агар мана шу қиз
бир дақиқа кечикканида борми, даҳшат...
Кофе олиб келган қизга деди: -Раҳмат сизга, синглим, қизимни... вақтида
кўриб қолибсиз. Олдингизда бутун умр
қарздорман.
-Қўйсангиз-чи, бу ҳар бир инсоннинг олдидаги
бурч...
Кийимлари қуригунча Насиба ухлаб қолди. Уй эгаси уни диванга ётқизиб қўйди.
Танишиб ҳам олишди. Қизнинг исми Мафтуна
экан, шифохонада ҳамшира бўлиб ишларкан.
Мафтуна Насибанинг нам кийимларини
дазмоллаётганида Дилмурод секин ўрнидан
турди ва стол устидаги бежирим телефон тугмаларини босди. Дам ўтмай чўнтагидаги
телефон жиринглади. Рақамни сақлаб олди ва
ташқарига чиқиб кетди. Ўн дақиқа ўтар-ўтмас
совға-салом билан қайтиб келди ва
қўлидагиларни қўярда-қўймай Мафтунага
тутқазди. ***
Содиқ ака ўттиз йиллик дард юракка жо бўлиб,
бунчалик қаттиқ хуруж қилишини ўйлаб ҳам
кўрмаган эди. У хотини шунча йиллар давомида
қандай дард билан олишаётганини ўз танасида
ҳис қилди. Энди иккилари ҳам шифтга тикилиб ётишибди.
Саида... Толибовна. Биринчи ва охирги
муҳаббатини тақдир шу ерларга етаклаб
келган экан-да. Журъат қилиб Саиданинг
онасидан сўраганида, «қизимизни эрга бериб
юбордик», деган юракни ўртовчи жавобни олган, шундан кейин узил-кесил умидини,
