.
دوگانگی آسمان و زمین و اعتقادات شیعی
گفتوگوی سوگواران | سال شانزدهم
نشست دوم
دربارهٔ نشست بخش یک از دو
📝محمدحسین قدوسی
چگونه باید حوادثی را که در بطن خود نوعی دوگانگی دارند تحلیل کرد؟
منظور ما اینجا حوادثی است که از یک سو اصطلاحا جنبهٔ قدسی و فراطبیعی دارد_یا حداقل در نگاه برخی از مدافعین خود اینگونه است _و از سوی دیگر در این جهان و در این کره خاکی روی دادهاند و از این رو این جنبه زمینی آن هم به جای خود محفوظ و غیرقابل چشمپوشی است.
پرسش اینست که آیا این دوگانگی میتواند جایی در نگاههای مختلف به یکدیگر گره بخورند؟
آیا تضاد و تناقضی که با قبول کردن این دوگانگی ایجاد میشود قابل درمان است؟
یا اینکه مجبور هستیم_حتی به صورت اعلام نشده_یکی از این دو وجه را به شکلهای مختلف کنار بگذاریم؟
نگاه رایج دستگاههای تبلیغاتی رسمی و غیررسمی که اکثر تریبونهای دینی در تصرف آنهاست به روشنی و وضوح تمام این دوگانگی را به نفع غلبه حقایق آسمانی حل میکند و نگاه آنان این است که عینیت و حقیقتی که ورای این زمین خاکی و جهان آن است فراتر و برتر از هر چیزی است و هر زمان که نوبت به امور آسمانی رسید دیگر جایی برای زمینیان نیست و همه چیز با غلبه آن رخ میدهد.
در این رویکرد، این دوگانگی مشکلی ایجاد نمیکند و در واقع تببینِ اموری چون عاشورا و زیست امامان شیعه به دلیل ارتباط با واقعیتی فراتر و آسمانیتر کاملا روشن و واضح است و هیچ مشکلی در آسمانی بودن و فراتر بودن آن نیست و این حوادث و واقعیتهای فوق سازوکار زمین و زمینیان است و هیچ تردیدی در آن نیست و اینگونه تمام امور را به نفع آسمان حل میکند.
در کنار این خوانش رسمی و رائج، نگاههای اسطوره شناسانه و آیینگرایانهای وجود دارد که با اتکای بر اسطورهها و برداشتها و علوم اسطوره شناسی و نگاههای مدرن و فرا مدرن به آیین ها و آثار آن در این نگاه به پدیدار شناسی و تحلیل متفاوتی از این واقعیت ها و حل تناقضهای آن میپردازد.
گرایشهای مختلفی میتوان برای این گروه پیدا کرد اگرچه بسیاری از آنها به یک نگاه کامل فلسفی و تحلیلی شاید منتهی نشود.
توجه به غربت انسان و اثر اسطورهها و بازگشت به نقاط آغازین و یا جریانهای کلان بشری و انوار اولیه ازلی و اسطورههای خلقت انسان و خدای شهید شونده و آیینهای قربانی همگی نمونههایی از این بازگشت برای ارتباط بین آسمان و زمین و جواب دادن به این سوال است که ارتباط آن چگونه خواهد بود.
از طرفی دیگر نگاههای مدرنی در دوران معاصر شکل گرفته که بسیاری از آنها توسط روشنفکران دینی و یا دیگرانی تبیین شده که مدعای آنها این است که میتوان این تناقض را به نفع زمین و امور زمینی حل کرد بدون آنکه از فضیلت آن چیزی کاسته شود.
اوج چنین تحلیلهایی پیرامون عاشورا وحادثه کربلا و ماندگاری آن روی داده و گرایشهای مختلفی در یک قرن اخیر سعی کردهاند که تحلیلهایی ارزشمند و مبتنی بر فضیلتی از عاشورا و قیام امامحسین ارائه دهند که در آن بدون آنکه از فضیلت این حادثه کاسته شود بتوان تحلیلی زمینی و انسانی از آن ارائه داد.
اکنون ما بدون آنکه وارد این نزاع پرطرفدار بشویم و بدون اینکه نظریات متعدد و گوناگون را بررسی نموده و نقاط ضعف و قدرت آن را به میان بکشیم سوال را یک مرحله عمیقتر و بنیادیتر مطرح میکنیم :
آیا چنین تناقض و تضادی در ساحت وجود انسان قابل قبول است و آیا در این ساحت وجودی و اگزیستانسیال انسانی نمیتوان تصوری فراتر از این داشت؟
آیان نمی توان تحلیلی بر این فرض که مرز میان آسمان و زمین برداشته شده استوار کرد و نگاه فراتر و جامعی را تصور کرد که در آن انسان با میدانی وسیعتر و کاملتر زیست میکند و زیست او برتر و بالاتر از این تقسیمبندی هاست و رویدادها جامعتر از این نگاههای تنگ است و علتهای حوادث و تحلیل آنها عمیقتر و کاملتر از این است که گرفتار یکی از اینها شود؟
آیا نمیتوان در این نگاه و در این ساحت انسانی، انسانها و حوادث انسانی را یافت که مراتب وجودی آنها و رویدادهای مربوطه از زمین تا آسمان گسترده است و در یک ساحت نمیگنجد؟
#کاوشهایوجودی #گفتوگوی_سوگواران #سوگواران۱۴۰۳ #زیست_پدیداری #عاشورا #براهیمی #قدوسی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.
فایل شنیداری نشست یکم
گفتوگوی سوگواران | سال شانزدهم
زیست پدیداری ائمه بعد از واقعهٔ عاشورا
با ارائهٔ
منصور براهیمی
محمدحسین قدوسی
دوشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۳
به میزبانی حلقۀ کاوشهای وجودی
#کاوشهایوجودی #گفتوگوی_سوگواران #سوگواران۱۴۰۳ #زیست_پدیداری #عاشورا #براهیمی #قدوسی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
گزارش ایکنا از نشست دوم کیش مهر ۱۴۰۳
به گزارش ایکنا، دومین جلسه از سلسله نشستهای «کیش مهر» با موضوع «جهل مقدس» با سخنرانی مقصود فراستخواه؛ پژوهشگر فلسفه دین، با موضوع تحلیل تاریخی عاشورا صبح امروز ۲۵ تیر در باشگاه اندیشه برگزار شد که گزیده سخنان او را در ادامه میخوانیم:
واقعه عاشورا واقعه عظیمی است و نباید این واقعه را فقط از نگاه شیعی تحلیل کنیم زیرا متعلق به همه مذاهب اسلامی و انسانها و آزادگان جهان است و واقعهای است که از هر سو بنگریم جلوههای متفاوتی دارد؛ در یک سوی این واقعه شهامت، شجاعت و آزادگی و در سوی دیگر تراژدی و غم و مصیبت و در طرف سوم سویه عقلانیت و درام و سویههای معنوی و عرفانی، اجتماعی عمیق و ... را شاهدیم.
منبع: ایکنا
@bashgahandishe
.
.
🏴کیش مهر
سال چهارم | نشستهای حضوری
🗓تیرماه ۱۴۰۳
🕤از ساعت ۹:۳۰ صبح
◼️هشتم محرم | ۲۴ تیر
ارائهٔ دکتر رسول رسولیپور
با موضوع جهل مقدس
◼️تاسوعا | ۲۵ تیر
ارائهٔ دکتر مقصود فراستخواه
با موضوع تاریخ تحلیلی عاشورا
◼️عاشورا | ۲۶ تیر
ارائهٔ دکتر محمدرضا بهشتی
با موضوعِ نیایش عرفه و اجابت عاشورا
و
مهندس مهدی فیروزان با موضوع
شمهای از اخلاق امامحسین
همراه با مناجاتخوانیِ
فرشاد عزیزی
📌خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳
🏴همراه با پذیرایی مختصر صبحانه
🏴حضور همگان را آرزومندیم
🏴 نشستها به صورت آنلاین از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه پخش خواهد شد.
@bashgahandishe
گزارش تصویری
نشست یکم
کیش مهر سال چهارم
مناجاتخوانیِ فرشاد عزیزی
ارائه دکتر رسول رسولیپور
با موضوع جهل مقدس
یکشنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۳
@bashgahandishe
فایل صوتی
نشست یکم
کیش مهر سال چهارم
مناجاتخوانیِ فرشاد عزیزی
ارائه دکتر رسول رسولیپور
با موضوع جهل مقدس
یکشنبه ۲۴ تیر ۱۴۰۳
@bashgahandishe
.
🏴کیش مهر
سال چهارم | نشستهای حضوری
🗓تیرماه ۱۴۰۳
🕤از ساعت ۹:۳۰ صبح
◼️هشتم محرم | ۲۴ تیر
ارائهٔ دکتر رسول رسولیپور
با موضوع جهل مقدس
◼️تاسوعا | ۲۵ تیر
ارائهٔ دکتر مقصود فراستخواه
با موضوع تاریخ تحلیلی عاشورا
◼️عاشورا | ۲۶ تیر
ارائهٔ دکتر محمدرضا بهشتی
با موضوعِ نیایش عرفه و اجابت عاشورا
و
مهندس مهدی فیروزان با موضوع
شمهای از اخلاق امامحسین
همراه با مناجاتخوانیِ
فرشاد عزیزی
📌خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳
🏴همراه با پذیرایی مختصر صبحانه
🏴حضور همگان را آرزومندیم
🏴 نشستها به صورت آنلاین از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه پخش خواهد شد.
@bashgahandishe
.
گزارش تصویری نشست اول
ادبیات داستانیِ ایران پس از انقلاب
👤میزگردی با حضورِ
محمد قاسمزاده (نویسنده و پژوهشگر ادبی)
دکتر محمدرضا اصلانی (منتقد و پژوهشگر ادبی)
رضا عابد (نویسنده، شاعر و منتقد ادبی)
🗓چهارشنبه ۲۰ تیر ۱۴۰۳
.
با همکاری باشگاه اندیشه، حلقهی داستان سرو تهران و مجلهی ادبی نوپا
#ادبیات_داستانی_ایران #محمد_قاسمزاده #دکتر_محمدرضا_اصلانی #رضا_عابد #حلقه_داستان_سرو_تهران #مجله_ادبی_نوپا #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
🔺انتشار کتاب "شریعتشهر"
🔹شریعتشهر روایتی از چهار دهه تلاش روحانیان برای ساخت آرمانشهر شیعی در دوره جمهوری اسلامی است. روایتگر در این کتاب بر اساس آثار ۶۴ نویسنده و کنشگر و بر پایه هفت مساله، سه دوره تحول اندیشه سیاسی در حوزه علمیه قم در دوره جمهوری اسلامی را توصیف و گزارش میکند؛ دوره اول که جدال موافقان و مخالفان حکومت دینی و ایده ولایت فقیه است، دوره دوم منازعات سیاسی حول جمهوریت و اسلامیت است و دوره سوم که متاثر از رخدادهای اواخر دهه هشتاد و دهه نود است زمزمههای گذر از ایده حکومت دینی را روایت میکند.
🔸این کتاب در ۲۸۳ صفحه و در انتشارات نگاه معاصر منتشر شده است.
@namehayehawzavi
.
دربارهی نشست ادبیات داستانیِ ایران پس از انقلاب؛
دریچهای به ادبیات داستانی معاصر ایرانی
📝محمدرضا اکبرلو
عضو حلقهی داستان سرو تهران
کتابها، مطبوعات و مجامع ادبی به سرگذشت ادبیات داستانی ایران قبلِ از انقلاب بسیار پرداخته اند. از صادق هدایت و صادق چوبک و نسل بعدی یعنی گلشیری و براهنی و دیگرانی که تا قبل از سال ۵۷ در داستاننویسی ایران ظهور کردند بیشتر میدانیم تا نویسندگان پس از آنها. چهرههای مهم نقد داستان، جریانها و محافل ادبیات داستانی پیش از این چهل و اندی سال در مطالعات و پژوهشها جایگاه بسیار تثبیتشدهتر و شناختهشدهتری نسبت به سالیان بعدی دارند.
در سلسله نشستهای ادبیات داستانی ایران پس از انقلاب در پی شناخت و مطالعهی بیشتر از آثار، چهرهها، نهادها، حلقهها، اقالیم، مفاهیم و هر آنچه که به داستان ایرانی در این سالها گذشته، هستیم.
نشست اول مدخل و میزگردی برای گفتوگو در این باب است.
#ادبیات_داستانی_ایران #محمد_قاسمزاده #دکتر_محمدرضا_اصلانی #رضا_عابد #حلقه_داستان_سرو_تهران #مجله_ادبی_نوپا #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.
فایل صوتی
نقش مشارکتی زنان در جامعه
با تکیه بر دیدگاههای زندهیاد زهرا شجاعی (۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴)
دوشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۳
با ارائهٔ
دکتر فائزه توکلی
انجمن زنان پژوهشگر تاریخ با همکاری باشگاه اندیشه
#زهرا_شجاعی #زنان_پژوهشگر_تاریخ #باشگاه_اندیشه
@zananepazhoheshgartarikh1396
@bashgahandishe
.
گفتوگوی سوگواران | سال شانزدهم
زیست پدیداری ائمه بعد از واقعهٔ عاشورا
با ارائهٔ
منصور براهیمی
محمدحسین قدوسی
دوشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۲
ساعت ۱۶
خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، اتاق حلقهها
حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه
📝دربارهی نشست را اینجا بخوانید.
#کاوشهایوجودی #گفتوگوی_سوگواران #سوگواران۱۴۰۳ #زیست_پدیداری #عاشورا #براهیمی #قدوسی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.
سلسله نشستهای گروه خانواده ایرانی و مسائل اجتماعی:
همخوانی و بررسی کتابهای حوزه خانواده
نشست اول:
کتاب زنان و خانواده
اثر لئون تروتسکی
ترجمهٔ منیژه نجمعراقی
تسهیلگر نشست:
دکتر علی نوری
(جامعهشناس، مدرس دانشگاه و پژوهشگر)
دوشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۳
ساعت ۱۷
خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳
حضور برای عموم آزاد و رایگان است
#زن #خانواده #تروتسکی #نجمعراقی #علی_نوری #انجمن_جامعهشناسی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
▫️
🔸 انتخابات در زبان فارسی
ـــــــــــــــــــ
انتخابات دگربار شروعیدن کرد
ملکالشعرای بهار
ایرانیان در پانزدهم تیرماه ۱۴۰۳ با یکی از سرنوشتسازترین گزینشهای سیاسی خود روبهرو شدهاند. در این انتخابات، رأی دادن ــ رأی ندادن، پوستهی بیرونی پرسشی است که در ژرفا، خوانشهای گوناگونی را فرامیخواند. دربارهی چندوچون این گزینش، و پیآمدهای آن بسیار نوشتهاند و خواهند نوشت. در این یادداشت، میخواهم نخستین آگاهیها دربارهی واژهی انتخابات و کاربردهای آن را در زبان فارسی جستوجو کنم.
در قانون اساسی مشروطه، واژگان انتخاب و انتخابات به کار رفته است. در بخشی از اصل چهلوهشتم آمده است: «اعلیحضرت همایونی در همان فرمان حکم به تجدید انتخابات میفرمایند». این تنها کاربرد انتخابات در قانون اساسی مشروطه است. بسآمد این واژه در نوشتارهای پیوسته با قانون اساسی، مانند نظامنامهی انتخابات مجلس شورای ملی (۱۹ رجب ۱۳۲۴) بیشتر است.
در لغتنامهی دهخدا، چیزی دربارهی انتخابات، نوشتهی خود دهخدا نیست؛ و نویسندگان دیگر با نوشتن «جِ انتخاب»، جویندهی معنا و کاربرد واژهی انتخابات را به انتخاب بازمیگردانند. انتخابات در این کاربرد، جمعِ انتخاب (= انتخابها) نیست، فرآیندِ انتخاب است. فرهنگِ بزرگ سخن، این ناخوانایی را با نوشتن «جِ انتخاب، ... جریانی سازمانیافته ... برای انتخاب ...» کمرنگ میکند، اما در اینجا نیز، بازنویسی «جِ انتخاب»، یادآور همآن نارسایی در دستور و فرهنگنویسی ماست که محمدرضا باطنی در نگاهی تازه به دستور زبان باز گفته است: آمیختن صورت و معنا، یا روشنتر، ساخت واژگانی و کاربردها. «ات» در این کاربرد، پسوندی با کارکردِ تازه است که گسترهی معنایی واژه را فراختر میکند؛ مانند عملیات که نه جمعِ عمل/ کنش، فرآیند کنش (امور متعلق به عمل، ف. معین) است.
پیش از بالاگرفتن جنبش مشروطه، اندیشهی انتخاب و انتخابات، کم و بیش به نوشتارها و روزنامهها راه یافته بود. روزنامهی وقایع اتفاقیه، نشان میدهد که این اندیشه نخست از راه بازگویی رخدادها در اروپا بهویژه انگلستان به زبان فارسی راه یافت. نویسندگان وقایع در آغاز، درونمایهی انتخاب را با «معین شدن/ کردن» بازگو میکردند: «وکلای رعایا از کل شهرها و بلوکات انگلیس دوباره معین شده و در پایتخت جمع بشوند» (۲۶ رجب ۱۲۶۸، ص پنج). «در اسپانیول بنا داشتند در هر بلوکی و شهری چنانکه قاعده دارند وکیل معین کنند» (۹ ربیعالاول ۱۲۷۱، ص هشت). «از انگلیس نوشتهاند که کل وکلای ملت انگلیس که از شهرهای دولت مزبور انتخاب شده ... چهارصد و یکنفرند» (۲۶ رمضان ۱۲۷۳، ص پنج). «اعضای مجلس ملتی از طرف ملت انتخاب میشود» (۲۱ صفر ۱۲۷۵، ص شش). در هماین روزنامه، همهپرسی، رجوع به زیادتی طرفداران خوانده شده است: «وقتی که در مسئلهء وکلای ملت با وکلا و مأمورین دولت مخالفت نمایند رجوع به زیادتی طرفداران میشود» (۳۰/۲۹ یا سلخِ شعبان ۱۲۷۴، ص هفت).
نظامنامهی انتخابات مجلس شورای ملی با پیشبینی چندوچون انتخابات و پیآمدهای آن، مانند انجمنی برای نظارت انتخابات، شکایات راجعه به انتخابات، انتخابات نمایندهی جایگزین، عمل انتخابات و تجدید انتخابات، گسترهی کاربرد این واژه را فراختر کرد.
/channel/OnPersianLanguage/
.
ارائۀ دو تن از اعضای شورای علمی مدرسهٔ مطالعات اتوپیای باشگاه اندیشه، سرکار خانم هانیه دارائی (با عنوانِ همزیستی میان انسان اتوپیایی و شهر اتوپیایی) و جناب آقای محمد نصراوی (با عنوانِ داستانسرایی به عنوان راهی برای دموکراسی: بینشهایی از دیستوپیا «هومان») در بیستوچهارمین کنفرانس بینالمللی مطالعات اتوپیا با عنوانِ اتوپیا و دموکراسی را تبریک میگوییم و برای این عزیزان آرزوی موفقیت روزافزون داریم.
دبیرخانه مدرسههای مطالعاتی باشگاه اندیشه
@bashgahandishe
.
گفتوگوی سوگواران | سال شانزدهم
نشست دوم
دوگانگی آسمان و زمین و اعتقادات شیعی
با ارائهٔ
محمدحسین قدوسی
دوشنبه ۱ مرداد ۱۴۰۳
ساعت ۱۶
خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه
حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه
📝دربارهی نشست را اینجا بخوانید.
#کاوشهایوجودی #گفتوگوی_سوگواران #سوگواران۱۴۰۳ #زیست_پدیداری #عاشورا #براهیمی #قدوسی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.
گزارش تصویری
نشست سوم و پایانی
کیش مهر سال چهارم
مناجاتخوانیِ فرشاد عزیزی
ارائه دکتر محمدرضا بهشتی
با موضوعِ نیایش عرفه و اجابت عاشورا
و
ارائهٔ مهندس مهدی فیروزان
با موضوعِ شمهای از اخلاق امام حسین (ع)
شعرخوانی مصطفی پارساپور
سهشنبه ۲۶ تیر ۱۴۰۳
@bashgahandishe
فایل صوتی
نشست سوم و پایانی
کیش مهر سال چهارم
مناجاتخوانیِ فرشاد عزیزی
ارائه دکتر محمدرضا بهشتی
با موضوعِ نیایش عرفه و اجابت عاشورا
و
ارائهٔ مهندس مهدی فیروزان
با موضوعِ شمهای از اخلاق امام حسین (ع)
شعرخوانی مصطفی پارساپور
سهشنبه ۲۶ تیر ۱۴۰۳
@bashgahandishe
گزارش تصویری
نشست دوم
کیش مهر سال چهارم
مناجاتخوانیِ فرشاد عزیزی
ارائه دکتر مقصود فراستخواه
با موضوع تاریخ تحلیلی عاشورا
شعرخوانی مصطفی پارساپور
دوشنبه ۲۵ تیر ۱۴۰۳
@bashgahandishe
فایل صوتی
نشست دوم
کیش مهر سال چهارم
مناجاتخوانیِ فرشاد عزیزی
ارائه دکتر مقصود فراستخواه
با موضوع تاریخ تحلیلی عاشورا
شعرخوانی مصطفی پارساپور
دوشنبه ۲۵ تیر ۱۴۰۳
@bashgahandishe
حسین بن علی؛ قاعده یا استثنا؟
📝احسان بروجردی
امامان همگی قاعدهاند. بحث از قاعده یا استثنا بودنِ امام حسین (ع) خطاست! همانگونه که حسن بن علی قاعده بود، حسین بن علی و فرزندانش نیز قاعده بودند. نه فقط امام حسن (ع) بهدنبال صلح بود و نه امام حسین جنگجو و جنگطلب. هم در سیرۀ حسن (ع) مبارزه فراوان یافت میشود و هم در زندگانی حسین (ع) مصالحه بهجِد به چشم میخورد. در زمان ائمه نیز پیروانشان آنان را به فعالیتهای انقلابی و قیام و شورش علیه حکومت وقت ترغیب میکردند و اگر با پاسخ منفی آنان مواجه میشدند، به آنان توهین مینمودند. هم معاویه به امام حسن (ع) ظلم کرد و هم عدهای از پیروان ایشان! چرا که از دیدگاه آنان، امام هیچگاه نباید با خلیفۀ جائر بیعت نماید و باید بجنگد و نهایتاً شهید شود. امامان پس از ایشان نیز با این مشکل مواجه بودند. پس از امام سجاد (ع)، بخشی از شیعیان باز دست به اقدامات انقلابی زدند. فرقهای از آن منشعب شد که به «زیدیه» شناخته میشود و همگی در پی قیام به سیفند. روش امامان با زیدیه قطعاً متفاوت بوده و حرکت آنان به هیچ وجه مورد قبول ایشان نیفتاده است. اقدام امام حسین (ع) و خیانت کوفیان، بهترین اتمام حجتی است که از سوی امامان بر شیعیانشان صورت پذیرفت.
به نظر میرسد شاید بخشی از مخالفتها با حکومتانگاری انگیزۀ سیدالشهداء، محصول عدم همراهی با جریان مبارزات مذهبی با رژیم پهلوی باشد. شاید گروهی تصور کنند اگر امام حسین (ع) برای حکومت خروج کرد، ما نیز باید چنین کنیم و حاکم فاسد را برکنار سازیم. حال آنکه اقدام امام حسین (ع) نتیجۀ رویکرد مردم و اقتضائات سالهای 60 و 61 بوده و به عوامل گوناگونی بسته است. جز این، امامان دیگر نیز با خلفاء جور همزمان بوده، دست به چنین اقدامی نزدهاند. از این رو بررسی پیادهسازی حرکت حسینی در دیگر عصرها، به اسبابی وابسته است. اگر همۀ امامان قاعده و پیشوا به شمار میروند، پس باید زندگانی و اقدامات همگی آنان در نظر گرفته شود. اینکه اباعبدالله قاعده بود معنیاش استثنا بودنِ سایرین نیست. حاکمان پس از یزید نیز نه خوبتر از او بودند و نه ظاهرالصلاح. لذا با فرض چند مقدمه، لزوماً نمیتوان حرکتی را اصل انگاشت و باقی را توجیه نمود.
از دیگر سو، گرایش افراطیِ غیرسیاسی جلوه دادن دین و امامان نیز در شیعه وجود داشته و برخی آن را متأثر از دو جریان تصوف و غلو میدانند (جعفریان، تأملی در نهضت عاشورا، ص 294-302). به هر روی، هر گرایش و گروهی، در سایۀ تشیع و با توجه به مقاصد و اهداف خود، برداشتی از عاشورا ارائه دادهاند. دهههای چهل و پنجاه شمسی در ایران، شیعه نیاز به برداشتی قیامکننده و انقلابی از نوۀ پیامبر داشت و از همین رو، فضا برای برداشتهای شهید جاوید، حسین وارث آدم و راه حسین با سه رویکرد متفاوت، اما همگی سیاسی، فراهم بود. تصور این روزگار، بیشتر متأثر از برداشتهای جریانهای انقلابی، روشنفکرانه، مجاهدین خلقی یا سنتی از عاشوراست و اندوهمندانه در هریک، پارهای از نصوص به دست فراموشی سپرده میشود. اینکه «قیام حسین» در دورۀ معاصر موجب خلق آثار فراوان میشود و از فقیه و متکلم گرفته تا جامعهشناس و ادیب، در این باره قلم میزنند، از آن روست که اقتضای چنین فضایی حسینی عمل کردن است. دور از ذهن نیست اگر روزگاری نیاز به ترک جنگ و مصالحه باشد، شمار آثار پیرامون سیرۀ امام حسن (ع) به همین میزان رسد. غرض اینکه جز در عاشورای 61، در این روزگار نیز سیدالشهداء مظلوم است.
عاشورا؛ انگارهها و انگیزهها، ص224-225
#بازنشر #مطالعات_دین #عاشورا #باشگاه_اندیشه
@diinschool
@bashgahandishe
مجلسِ حسینیِ کیشِ مهر
سال چهارم| مجازی
محرم ۱۴۰۳
اشتعال
همراه با
محمدحسین قدوسی
ششم تا دهم محرم
ساعت ۵ صبح
لینک اسکایپ
https://join.skype.com/OGueEeFEOmNN
.
گزارش مختصر نشست یکم از سلسله نشستهای همخوانی و بررسی کتابهای حوزه خانواده
📝 سهیلا پرویزی
نشست یکم از سلسله نشستهای همخوانی و بررسی کتابهای حوزه خانواده با موضوع کتاب زن و خانواده اثر لئون تروتسکی و ترجمهٔ منیژه نجمعراقی با حضور دکتر علی نوری جامعهشناس و مدرس دانشگاه روز دوشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۳ در باشگاه اندیشه برگزار شد.
مباحثی چون سوسیالیسم و آزادی زنان بر مبنای نظریه سوسیالیم در این نشست مطرح شد. درباره این پرسش بحث شد که آیا سوسیالیسم راه رسیدن زنان به آزادی است؟ در این موارد تبادل نظر شد و هریک نظر خود را بیان کردند و تعاریف خود را از آزادی زنان در جامعه ارائه دادند.
بنا بر صحبتهای دکتر نوری، هرجامعهای با توجه به فرهنگ و نگاه اجتماع خودش میتواند آزادی را تعریف کند و به واژه آرادی معنا ببخشد.
سوسوسیالیسم در دیدگاه تروتسکی، جامعهگرایی در مقابل لیبرالیسم فردگرایی و اصالت جامعه در مقابل اصالت فرد است
که آرمان آن عدالت اقتصادی و مساوات است.
واژه آرمان توسط ماکس وبر مورد تأکید قرار گرفت که آرمان را درباره کُنش دین، اقتصاد و جامعه به کار میبرد.
در جامعه آرمانی مارکس همه فعالیت میکنند و همه مساوی برداشت میکنند. دلیلی برای تفاوت کارگر و سرمایهدار پزشک یا دهقان نیست. همه با هم برابر هستند و به اندازه نیاز خود برداشت میکنند و کسی زیادهخواه نیست.
به گفتهٔ مارکس تاریخ سراسر ظلم است و تنها آگاهی است که سبب برابری میشود.
ظلم کارفرما برکارگر، ظلم مرد بر زن و ظلم بردهدار بر برده از این قبیل اند.
از منظر تروتسکی سرعت تغییر باعث فروپاشی جامعه میشود؛ در نتیجه اصلاحات در هر جامعهای به صورت قدم به قدم ماندگارتر است، تا اینکه با سرعت پیش برود.
تروتسکی در باب آزادی زن نیز صحبت کرده است. اعتقاد بر این است که ابتدا آموزش و مهارت لازم و نوعی بسترسازی برای آزادی زنان در جامعه باید صورت بگیرد. به عبارت دیگر زنان باید توانمند و آگاه شوند تا بتوانند مطالبات خود را درخواست کنند و در موقعیتهای اجتماعی و سیاسی قرار بگیرند و اینکه فرهنگ و توان جامعه در این مورد تأثیرگذار است.
البته سوسیالیسم در کشور روسیه به شکست منجر شد و بعدها بر اساس تغییراتی که صورت گرفت جامعه به سمت و سوهایی کشیده شد
درباره انقلاب سوسیالیستی باید گفت به خودی خود سوسیالیسم را به وجود نمیآورد؛ بلکه تنها شرایطی را میآفریند که امکان ساختن سوسیالیم را فراهم سازند. در این باره میتوان به کشورهایی چون نوروژ، سوئد، سوئیس و هلند اشاره داشت که ترکیبی از سوسیالیسم و لیبرالیسم هستند و تا حدودی توانستند طبق نظریه مارکسیسم اقدام نمایند. در واقع همان رفاه و آسایش در این کشورها مقدمه یک نظام سوسیالیستی است که در جامعه شکل گرفته است.
در جامعه بیقواره همه ضرر میکنند؛ حتی آقایان نیز دچار مشکل و مورد خشونت قرار میگیرند. برای کل مشکلات ارتباط صحیح یعنی خودشناسی در گام اول و در وهله بعد شنیدن و پذیرفتن نظر ارجح و بهتر میتواند کمک کند (دیگرشناسی). بنابراین مهم است که بتوانیم این آگاهی را در مورد روان و شخصیت خود داشته باشیم.
@bashgahandishe
فایل صوتی نشستِ
تجربهی کار و مدیریت در یک نهاد انقلابی
باحضور
دکتر علی منتظری
رئیس پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی
یکشنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۲
به میزبانی مدرسه مطالعات انقلاب باشگاه اندیشه
#مطالعات_انقلاب #جهاد_دانشگاهی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.
🔰باشگاه اندیشه، حلقهی داستان سرو تهران و مجلهی ادبی نوپا برگزار میکنند:
ادبیات داستانیِ ایران پس از انقلاب
نشست اول
👤میزگردی با حضورِ
محمد قاسمزاده (نویسنده و پژوهشگر ادبی)
دکتر محمدرضا اصلانی (منتقد و پژوهشگر ادبی)
رضا عابد (نویسنده، شاعر و منتقد ادبی)
🗓چهارشنبه ۲۰ تیر ۱۴۰۳
🕰ساعت ۱۸:۳۰ تا ۲۰:۳۰
📌خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه
▪️حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه
📝دربارۀ نشست ادبیات داستانیِ پس از انقلاب را اینجا بخوانید.
#ادبیات_داستانی_ایران #محمد_قاسمزاده #دکتر_محمدرضا_اصلانی #رضا_عابد #حلقه_داستان_سرو_تهران #مجله_ادبی_نوپا #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.
دربارهی نشست زیست پدیداری ائمه بعد از واقعهی عاشورا
📝 منصور براهیمی
غالباً در بحث از میراث عاشوراییِ امام حسین (ع)، از احادیثی یاد میکنیم که در آنها امامان بعدی، به سوگ نشستن و زنده نگاه داشتن این ایام را توصیه و تمجید کرده و خود نیز در مراسمی که به تدریج شکل یک سنت زنده و همیشه تپنده را به خود گرفت، حضوری فعال یافتهاند. گاه تعدادی از این احادیث، مثلاً دوازده، بیست یا چهل حدیث، را به مجموعهای بدل کردهایم که گویی بیانیه یا خط مشی زیستن سوگوارانهی هر کسی است که خود را مسلم و پیرو پیامبر اکرم میداند. گویا بازنمود تاریخی، اسطورهای و ارزشآفرین واقعهی عاشورا و آن چه میراث مسلمین از این کانون آتشین و آتشفشانی است چیزی جز احیا و باز-اجرای تکه تکه شدن غریبانه حضرت و یارانش در صحرای تفتیده و تشنهکام کربلا نبوده و نیست، بازنمودی که خطوط اصلی زیستن ما را در تمام طول سال و در تمامی عمر ترسیم میکند. در این میان آن چه غالباً مغفول میماند زیستن بالفعل و به عبارتی پدیداری آن حضرات در عمرهای کوتاه یا بلندشان است.
به زیست پدیداری امامانِ هُمام فقط تا آن حد پرداختهایم که موضعگیری آنان را در قبال قیامهایی که به اقتدا و پیروی از قیام امام حسین (ع) پدید آمد تعیین کنیم؛ کمتر هم به این نکته توجه کردهایم که سخنان ناهمساز آنان در مورد این قیامها خود مصداقی است از آن چه محور بحث «گفتوگوی سوگواران» در چند سال اخیر بوده است: یعنی زیستن در متن تناقضها. روایات متناقض در مورد قیام و شهادت زیدبن علی فقط مشتی از خروار است و این ناهمسازیها به حدی است که پژوهشگران این حوزه را دچار سرگردانی کرده و امکان هر نوع نتیجهگیری یا جمعبندی را بر حسب روششناسی پژوهش از آنها گرفته است. وقتی در روایتی منسوب به امام صادق (ع) میشنویم که ایشان شیعیانی چون هارون مکّی را میجویند که به مجرد اشارهی ایشان بدون هیچ چون و چرایی وارد تنور روشن میشود، گمان میکنیم به نتیجهای روشن و بدون تناقض رسیدهایم که میگوید اگر یاران پاکباختهای گرد حضرات جمع بودند، حتماً قیام میکردند، غافل از آن که در همان حدیث امام میفرماید که فقط اهل بیت میدانند چه زمانی هنگام قیام است.
نمیتوان از این نکته غافل ماند که زیست ائمه همان قدر تاریخی، اسطورهای و ارزشآفرین است که واقعهی عاشورا. پس اگر میشنویم که شادزیستی و اصالت فرح در زندگی، مورد توجه و توصیهی امامان بوده چگونه آن را با هستهی ملتهب، هستهی فرهنگساز و اسطورهآفرینِ عاشورا، در کنار هم مینشانیم؟ چگونه میتوان حزن مدام و شاد زیستن را همزمان تجربه کرد؟ آیا این همان به اصطلاح تجربهی کارناوالی است که ما در پرشورترین مراسم محرم و اربعین از سر میگذرانیم؟ چگونه هر جزع و گریهای مکروه است مگر جزع و گریه بر امام حسین (ع)؟
اگر واقعهی عاشورا ما را دعوت میکند که چشم بگشاییم و از هیچ انحراف و گناهی چشمپوشی نکنیم، چگونه است که امام سجاد، وارث بلافصل عاشورا، بخش عمدهای از زندگی را تغافل میداند و ما را دعوت میکند که در رابطه با برخی امور خود را به ندیدن بزنیم؟
اگر واقعهی عاشورا خط روشنی میان حق و باطل ترسیم میکند، چگونه است که پذیرش گرایشهای فکری گوناگون در کنار هم، یا عدم انعکاس اختلافات فکری در زندگی و در زیست اجتماعی، حتی در درون خانواده، مشی پذیرفته شدهی امامان به حساب میآید (بهخصوص در سه قرن اولیهی هجری). چگونه میتوان پذیرفت، که بنا به روایتی، امام باقر (ع) زمانی با زنی از قبیلهی ثقیف ازدواج کرد که او را بسیار دوست میداشت. اما در نهایت مجبور شد از او جدا شود، زیرا او پیرو مذهب خوارج بود و از دشنام علی (ع) دست برنمیداشت. با این حال جدایی از آن همسر، موجب ناراحتی و رنج او شد و این مسئله به طرز محسوسی بر سلامتش اثر گذاشت؟
... این رشته سر دراز دارد. بیاییم گفتوگوی سوگواران را در سال ۱۴۰۳ بر نحوهی میراثبری ائمهی هُمام از واقعهی عاشورا متمرکز کنیم، بر آن گونه از میراثبری که در زیست بالفعل ایشان تجلی آشکار دارد. همان زیستی که میراث ما و تمام مسلمانانِ صادقی است که در پی اصیلترین میراث پیامبر برای کل مردم هستند.
#کاوشهایوجودی #گفتوگوی_سوگواران #سوگواران۱۴۰۳ #زیست_پدیداری #عاشورا #براهیمی #قدوسی #باشگاه_اندیشه
@bashgahandishe
.
نشست صدوهفتم حکمت نامتناهی
نگاهی دوباره به
شناخت، نامتناهی و امر قدسی
با ارائهٔ
محمدحسین قدوسی
سهشنبه ۱۹ تیر ۱۴۰۳
ساعت ۱۶
خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، کافه درهباغ
حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه
📝دربارهی نشست را در اینستنتویو بخوانید.
#کاوشهایوجودی #حکمت_نامتناهی #شناخت #امر_قدسی #محمدحسین_قدوسی #باشگاه_اندیشه
@hekmatenamotanahi
@bashgahandishe
.
انجمن زنان پژوهشگر تاریخ با همکاری باشگاه اندیشه برگزار میکند:
نقش مشارکتی زنان در جامعه
با تکیه بر دیدگاههای زندهیاد زهرا شجاعی (۱۳۷۶ تا ۱۳۸۴)
دوشنبه ۱۸ تیر ۱۴۰۳
ساعت ۱۷
با ارائهٔ
دکتر فائزه توکلی
خیابان انقلاب، خیابان وصال شیرازی، کوچه نایبی، پلاک ۲۳، شبستان باشگاه اندیشه
حضور برای عموم آزاد و رایگان است
پخش از صفحه اینستاگرام لایو باشگاه اندیشه
با سپاس از هنرمند گرامی آقای هادی حیدری که طرحشان از مرحوم خانم شجاعی در اختیار باشگاه اندیشه گذاشت.
#زهرا_شجاعی #زنان_پژوهشگر_تاریخ #باشگاه_اندیشه
@zananepazhoheshgartarikh1396
@bashgahandishe
.
گزارش تصویری
نشست صدوششم حکمت نامتناهی
تاریخی یا فراتاریخی بودن جهان قدسی:
آیا حکمت نامتناهی، امکان عام و روایتی آزاد از فهم بشری را فراهم کرده است؟
با ارائه
ناصرالدین قاضیزاده
روزنامهنگار و دانشآموخته فلسفه
سهشنبه ۱۲ تیر ۱۴۰۳
به میزبانی حلقهٔ کاوشهای وجودی
#فراتاریخی #جهان_قدسی #فهم_بشری #حکمت_نامتناهی #باشگاه_اندیشه
@hekmatenamotanahi
@bashgahandishe
🔰باشگاه اندیشه در خرداد ماهی که گذشت..
✅ کاوشهای وجودی | نشست صدویکم حکمت نامتناهی: همگرایی دانشهای بشری در پرتو نظریهٔ غیر-بازنمودباورِ دانش | منصور براهیمی و عرفان قاسمی | پرونده نشست
✅ مطالعات اتوپیا | امید؛ راهی به رهایی: آیین افتتاحیه مدرسهٔ مطالعات اتوپیا | محمد نصراوی، هانیه دارائی، فائزه آشتیان، فاطمه بیگدلی و روحالله طالبی توتی | پرونده نشست
✅ مطالعات اجرا | توافق بر سر چه چیز؟ نشستی پیرامون اجرای نمایشنامه توافقنامه در تماشاخانه ملک | کوروش سلیمانی، سیما ییلاقبیگی و منصور براهیمی | پرونده نشست
✅ مطالعات فضا | ملاحظات پژوهش در مطالعات معماری ایران | شهرام یاری، پوریا محمودی و فرید مصلح | پرونده نشست
✅ انجمن زنان پژوهشگر تاریخ | تاریخ اجتماعی زوجه | فاطمه موسوی | پرونده نشست
✅ کاوشهای وجودی | نشست صدوچهارم حکمت نامتناهی: کتابت نامتناهی | جواد قدوسی | پرونده نشست
✅ انجمن جامعهشناسی ایران | دین در مواجهه با تأمین اجتماعی | علیاشرف فتحی، صادق پورعبادی و محمدباقر امتی | پرونده نشست
✅ حلقه کلیدر | گفتوگویی پیرامون کتاب کافههای روشنفکری | احمد راسخی لنگرودی | پرونده نشست
✅ مطالعات دیالوگ و خانه فرهنگ مهرآیین | ما و عطار | محمدرضا بهشتی، محمدرضا لبیب و فرزانه قدمیاری | پرونده نشست
✅ انجمن جامعهشناسی ایران | خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای | حسن رفیعی، حمید یعقوبی، مهرداد عربستانی، عباس وثوق و رضا شیرالی | پرونده نشست
✅ کاوشهای وجودی | نشست صدوپنجم حکمت نامتناهی: از رنجی که میبریم | حلقه حکمت نامتناهی | پرونده نشست
#مطالعات_اتوپیا #مطالعات_دین #مطالعات_دیالوگ #مطالعات_نقداقتصادسیاسی #مطالعات_هویت #مطالعات_هایدگر #مدرنیته_و_نقدمتافیزیک #مطالعات_اجرا #باشگاه_اندیشه
🌐 تلگرام | گنجینه صوتی | اینستاگرام | پخش زنده | clubthought?si=b0S6IJYnI5Ki0Nqv">یوتوب | سایت