725
جهت سوال، انتقاد و پیشنهاد👇🏼 https://t.me/joinchat/tHLNWwBQh1hiZGU0 گروه بحث تاریخ و فرهنگ بلوچستان👆🏻
🔹 کوه لوچو
🔹 زاهدان
#طبیعت
💠 @balochs_history
🔹 #معماری دستکند دهکده صخره‌ای تمین
💠 @balochs_history
🔹 نخلستان و آرامگاه‌های جالق
🔹 ارسالی از اعضای کانال
💠 @balochs_history
🌻 در بندر چابهار، کنشگران فرهنگی به پیشواز روز فرهنگ بلوچ می‌روند:
تالار همایش‌های بین‌المللی منطقه آزاد چابهار
💠 @balochs_history
🔹 مشخصات قلعه بنپور
🔹 این قلعه با وسعت سه هکتار، شامل برج و باروهای محیطی، تاسیسات نگهبانی، حیاط بزرگ، سربازخانه، اصطبل، سالن اجتماعات و بخش حاکم‌نشین است که به رغم تمام آسیب‌های موجود به خوبی قابل تشخیص و رویت است. مصالح به کار رفته در ساخت قلعه بنپور، خشت خام و گل رس است، و برج‌های استوانه‌ای در راس دیوارهای غربی و شرقی آن قرار دارد.
🔹 قلعه بنپور از ۲ قسمت ارگ حاکم‌نشین و عامه‌نشین تشکیل شده و حصاری مرتفع گرداگرد آن را احاطه و چهار برج دیده بانی از آن حفاظت می‌کند. اتاق سربازان و انبارها در قسمت جنوبی و عامه‌نشین این قلعه تاریخی قرار گرفته است. داخل قلعه یک ردیف از اتاق‌های چسبیده به دیوار برای امور مختلف وجود دارد.
🔹 قلعه از سه قسمت انتهایی وسط و فوقانی تشکیل شده که قسمت انتهایی آن شامل دیوارهای اصلی، درهای ورودی و خروجی و چند عدد برج و بارو برای حفاظت قلعه است. قسمت وسط قلعه محل خانه‌های مسکونی و قسمت فوقانی ویژه فرماندهان و حاکم قلعه بوده و بیشترین نقش دیده‌بانی از برج و باروها در این قسمت به دلیل ارتفاع زیاد انجام می‌شده است.
#تاریخ
🌐 vahidrahimi.officialpage
💠 @balochs_history
🔹 چند هزار سال #تاریخ تپهٔ بمپور (بُن‌پور)
🌐 vahidrahimi.officialpage
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 بلوچستان شرقی پس از شکل‌گیری پاکستان
🔹 با انتشار کتاب سفیدی از جانب دولت پاکستان حاوی نظر آن دولت مبنی بر آنچه روی داده بود، بخش عمدهٔ نبرد در ۱۳۵۳ش/۱۹۷۲ خاتمه پذیرفت، ولی خصومت‌ها به صورت متناوب تا پایان حکومت بوتو در ۱۳۵۶ش/۱۹۷۷ ادامه یافت. در فروردین ۱۳۵۵ش، بوتو با خطابه‌ای در کویته، «نظام سرداری» را ملغی کرد و نظام ايلي عایدات و قدرت اجتماعی را غیرقانونی خواند (ایوب خان قبلاً برای الغای آن اقدام کرده ولی موفق نشده بود). در ۱۳۵۶ش، مقامات حکومت نظامی رهبران حزب عوامی ملی را آزاد کردند و اعمال خصومت‌آمیز متوقف شد.
🔹 در عین حال، زبان بلوچی در پاکستان برای نشریات و آموزش و پرورش به رسمیت شناخته شده بود. برای پیشبرد زبان‌ها و فرهنگ‌های بلوچی و براهویی، دو فرهنگستان تشکیل گردید (پیشرفت براهویی به صورت هویتی مشخص باعث تضعیف همبستگی بلوچستان و از این رو به نفع دولت پاکستان بود).
🔹 رادیو کویته تهیه‌کننده عمدهٔ برنامه به زبان بلوچی شد (رادیو زاهدان و رادیو کابل هر یک در هفته کمتر از ده ساعت برنامه داشتند). نویسندگان بلوچ به انتشار مجله و کتاب به زبان‌های بلوچی و انگلیسی و اردو پرداختند. از آغاز دهه ۱۳۲۰ ش، عدهٔ روزافزونی از نویسندگان بلوچ آثاری دربارهٔ تاریخ و فرهنگ بلوچی به چاپ رساندند.
📃/۶۶
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 بلوچستان شرقی پس از شکل‌گیری پاکستان
🔹 بزرگ‌ترین مشکل بلوچ‌ها فقدان رهبری نیرومند بود. موازات تشدید مقاومت در دورهٔ اتحاد (۱۳۳۴-۱۳۵۹ش / ۱۹۷۰-۱۹۵۵م)، به‌تدریج سه نفر به عنوان رهبران بالقوه شاخص شدند که عبارت بودند از خیربخش مَرّی، میر غوث‌بخش بیزَنجو و عطاءالله مینگَل. پس از انحلال حکومت واحد در ۱۹۷۰، واکنش بلوچ‌ها آمیخته به احتیاط بود.
🔹 در انتخابات عمومی بعدی، حزب مردم پاکستان، به رهبری بوتو با کسب فقط دو درصد آرا، هیچ یک از کرسی‌های بلوچستان را در مجلس ملی یا ایالتی به دست نیاورد. حزب عوامی ملی سه کرسی در مجلس ملی و هشت کرسی در مجلس ایالتی به دست آورد. رهبری حزب عوامی ملی در دست خان عبدالولی خان بود که او پسر یکی از رهبران ملی‌گرای پشتون‌ها موسوم به خان عبدالغفارخان بود. این حزب در اصل مبتنی بر اتحاد بلوچ‌ها و پشتوهای منطقه بود که در ۱۹۵۷ تأسیس شده و تا حدودی خلف نهضت ضدجدایی متعلق به دوران قبل از استقلال بود.
🔹 چند روز پس از انتخابات، بوتو سعی کرد که با انتصاب یکی از حامیان بلوچ خود، یعنی غوث‌بخش رئیسانی به فرمانداری بلوچستان، نتایج انتخابات را نادیده بگیرد، ولی بر اثر فشار پذیرفت که به حزب عوامی ملی اجازه دهد تا با حزب محافظه‌کارِ «جمعیت الاسلام»، ائتلاف حکومتی تشکیل دهد.
🔹 در فروردین ۱۳۵۱ / آوریل ۱۹۷۲، میر غوث‌بخش بزنجو فرماندار بلوچستان شد. اختلاف پارلمانی حزب عوامی ملی و جمعیت‌الاسلام در مجمع ایالتی بلوچستان سردار عطاءالله منگل را به رهبری خود انتخاب کرد. بدین ترتيب، او وزیر اعظم ایالت [بلوچستان] شد.
📃/۶۴
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 بلوچستان شرقی پس از شکل‌گیری پاکستان
🔹 مهم‌ترین رویدادهای تاریخ بلوچ، از زمان عزیمت انگلستان، در ناحیه‌ای پیش آمده است که انگلیسیان آنجا را ترک کرده‌اند. ایشان رابطهٔ امیرنشین‌هایی چون کلات را با دولت‌های هند و پاکستان در وضعی بسیار مبهم و پیچیده رها کردند و رفتند. بعلاوه، کلات اعلام کرده بود که چون «هند»ـی نیست وضعش با بقیه امیرنشین‌ها متفاوت است. از این رو، در ۲۴ مرداد ۱۳۲۶/ ۱۵ اوت ۱۹۴۷، یعنی روز بعد از تأسیس کشور پاکستان، خان استقلال کلات را اعلام کرد ولی آمادگی خود را برای مذاکره با پاکستان دربارهٔ روابطی ویژه در زمینه‌های دفاع و امور خارجی و ارتباطات ابراز داشت که این پیشنهاد رد شد. سیاستی که دولت پاکستان در سال‌های پس از استقلال دنبال کرده تا حدی متأثر از سیاست پشتونستانِ افغانستان و تا حدی نیز معلول نیاز حتمی به ایجاد حکومتی دائمی بوده است. در مارس ۱۹۲۸ محمد علی جناح (متوفی ۱۳۲۷ش)، بنیانگذار پاکستان، توانست به رغم مخالفت سردارها، موافقت خان را با پیوستن بلوچستان به پاکستان جلب کند. یک ماه نگذشته بود که ارتش پاکستان بلوچستان را به بقیه کشور منضم ساخت.
🔹 یکی از دلایل عمدهٔ مخالفت سردارهای بلوچ با پیوند مستقیم با پاکستان این بود که پاکستان نسبت به ادامهٔ وضع جداگانه سه ناحیه و استیجاری بلوچ‌نشین (لسبلا، خاران و مکران) که انگلیس جداشان کرده بود اصرار می‌ورزید. ولی اقدام چند سال بعد دولت برای تشکیل اتحادیهٔ ايالات بلوچستان در چارچوب پاکستان غربی (۱۳۳۱ - ۱۳۳۴ ش / ۱۹۵۲ - ۱۹۵۵ م)، که متضمن مقدار زیادی خودمختاری بود و ادغام کامل را به تأخیر می‌انداخت، از شدت زور و اجبار کاست، در ۱۳۳۲ش/۱۹۵۵ با منضم ساختن بلوچستان و دیگر ایالات پاکستان غربی در حکومتی واحد، ضربهٔ نهایی به آمال و اهداف بلوچ‌ها وارد شد (گوادر در تملک عمان باقی ماند تا اینکه در ۱۳۳۷ش/۱۹۵۸ پاکستان آن را به قیمت سه میلیون لیره خرید).
📃/۶۳
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 بلوچستان پس از جنگ جهانی دوم
🔹 اکثریت عظیمی از بلوچ‌های هر سه کشور ایران، افغانستان و پاکستان به سبب رقابت با پشتوها و پنجابی‌های پاکستان از اتخاذ موضع موافق یا مخالف با حکومت کابل سر باز زدند. اندکی پس از کودتا، زبان بلوچی، همراه با ازبکی و ترکمنی و نورستانی در فهرست زبان‌های رسمی افغانستان به پشتو و دری افزوده شد و بدین ترتیب، بلوچی نیز تبدیل به زبان انتشارات و آموزش و پرورش گردید. ولی، در زمان حاضر، از تداوم این سیاست با نشر متون به زبان بلوچی، شاهدی در دست نیست.
🔹 در ایران بلوچ‌ها اندکی بیش از نصف جمعیت استان سیستان و بلوچستان را تشکیل می‌دادند. چاپ نشریات به زبان بلوچی غیرقانونی و زبان آموزش فقط فارسی بود. در مدارس یا در اجرای امور دولتی پوشیدن لباس بلوچی مجاز نبود.
🔹 بارکزایی‌ها -که پس از رفتن انگلیسیان از پاکستان به ایران بازگشته بودند- زمین‌های خالصه‌ای را که از ۱۳۰۷ش تنها منبع درآمد ایشان بود پس گرفتند. سیاست دولت بر این بود که وسایل معیشت خانواده‌های حکام قدیم را در سراسر استان فراهم کند، تا آنها به دولت متکی شوند و به نظام حکومت سراسری بپیوندند. آنها را به مقامات محلی، مانند ریاست شهرداری نیز منصوب می‌کردند. این سیاست در درازمدت و با استثناهایی در کوتاه‌مدت نیز، موفق بود. از سوی دیگر، از اصلاحات اجتماعی و اقتصادی که در سطحی ملی به اجرا درآمد در این استان تقریباً خبری نبود؛ مثلاً هیچ یک از بلوچ‌ها آنقدر زمین نداشت که مقررات قانون اصلاحات ارضی شامل حال او شود. در استان آرامش کامل حکمفرما نبود، ولی رویدادهای مهم به‌ندرت پیش می‌آمد. در ۱۳۳۷ ش / ۱۹۵۸ تغییراتی جزئی در خط مرزی آن ناحیه با پاکستان داده شد.
📃/۶۲
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 فضای درونی آرامگاه میر گْوَهرام لاشاری
🔹 جِهَل مَگْسی بلوچستان شرقی (پاکستان)
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 بلوچستان پس از جنگ جهانی دوم
🔹 دوران پس از پایان جنگ جهانی دوم، تغییرات شگرفی در سراسر بلوچستان پدید آمد. این تغییرات که نخست تدریجی بود، به سبب دگرگونی در اقتصاد سیاسی خلیج فارس از ۱۳۵۰ش به بعد سرعت گرفت. در ایران، دولت‌های دوران پهلوی یکی پس از دیگری کوشیدند تا نفوذ سرداران را از میان ببرند.
🔹 در افغانستان، عوامل عمده‌ای که در زندگی بلوچ‌ها تأثیر کرد عبارت بود از برنامه‌های عمرانی رود هیرمند، سیاست دولت برای «پشتونستان»، درآمدن کشور به تصرف شوروی. دولت افغانستان به بلوچ‌های آن کشور توجه بسیار کمی معطوف داشته است. اثر عمدهٔ طرح هیرمند در زندگی ایشان، از زمان شروع آن در ۱۳۲۷ش و ادامهٔ آن به اشکال مختلف تا پایان رژیم داودخان در ۱۳۵۷ش، این بوده که سیلی از افراد غریبه به این بخش دورافتادهٔ کشور روانه کرده است.
🔹 اعلامیهٔ دولت افغانستان درباره «پشتونستان» -که عمداً مبهم بود- نیز چندان اثری در وضع ایشان نداشت. تا ۱۳۵۷ش، بسیاری از بلوچ‌های افغانستان نسبت به هم‌قومان خود در ایران و پاکستان نزدیکی بیشتری احساس می‌کردند تا نسبت به بقیهٔ اهالی افغانستان.
🔹 کمی پس از کودتای اردیبهشت ۱۳۵۷ / آوریل ۱۹۷۸، مقامات حکومت جدید به ناحیه وارد شدند و خواستند که حیات اجتماعی آنجا را بر مبنای اصول مارکسیستی بازسازی کنند. بلوچ‌ها، به‌ویژه در مورد اقداماتی که با معتقدات ایشان نسبت به روابط میان زن و مرد و مالکیت و قدرت سر و کار داشت، شدیداً عکس‌العمل نشان دادند. پس از تسلط روس‌ها بر افغانستان در ۱۳۵۹ش، حدود نود هزار بلوچ افغانستان به ایران یا پاکستان نقل مکان کردند.
📃/۶۱
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 تاریخچه بلوچستان ایران در ادوار قاجار و پهلوی
🔹 وصف این دوره، بدون اشاره به برده‌داری ناقص خواهد بود. برده‌داری تا مدت‌ها پس از الغای بین‌المللی آن، در بلوچستان - مانند دیگر نواحی خلیج فارس - ادامه داشت. در اواسط قرن نوزدهم، ظاهراً تجارت برده‌های صادراتی و وارداتی در امتداد ساحل مکران وجود داشت. افراد ایل‌های بلوچ (احتمالاً از گروه‌های منفوری چون میدها) در ضمن حمله‌های ناگهانی در امتداد ساحل به اسارت گرفته می‌شدند، سوداگران آنها را می‌خریدند و از آبادی‌های تک‌افتاده در سواحل غربی مانند گَلَک و سَدیچ با کشتی به جاهای دیگر می‌فرستادند.
🔹 معلوم نیست که تا چه زمانی برده‌های افریقایی هنوز به مکران آورده می‌شدند. وقتی که پَسنی را حد غربی منع برده‌داری قرار دادند، گوادر و چابهار از موافقتنامه ۱۸۳۹ میان عمان و انگلیس جهت محدود ساختن تجارت برده مستثنی شدند. اعضای ایلات بلوچ در دهه ۱۳۲۰ش هنوز از منع برده‌داری ناراحت بودند. از دهه ۱۸۸۰ تا دههٔ ۱۹۳۰، چندین مرتبه مساعی انگلیسیان جهت تحديد استفاده از برده، به ایجاد مشکلاتی از سوی افراد ایل رِند در مَند منجر شد.
🔹 برده‌داری در بلوچستان ایران رسما در ۱۳۰۸ ش ملغی شد. ولی وضع برده‌های سیاه‌پوست در مکران غربی تا نیمهٔ دوم قرن بیستم تغییر چندانی نکرد.
📃/۶۰
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 تاریخچه بلوچستان ایران در ادوار قاجار و پهلوی
🔹 در فروردین ۱۳۰۳ مارس ۱۹۲۲، اختیار ایلات بخش سرحد بلوچستان ایران (که از زمان تصرف آنجا تحت فرماندهی دایر در ۱۳۳۳-۱۳۳۴ / ۱۹۱۵-۱۹۱۶ از کمک‌های مالی انگلیس برخوردار بودند) رسماً از جانب انگلستان به دولت ایران تفویض شد، و دولت ایران ادامه پرداخت‌ها را به گردن گرفت. جای شگفتی نیست که ایرانیان این تعهد را انجام ندادند و در تابستان ۱۳۰۴ش و مجدداً در ۱۳۰۵ش بر اثر رفتار آمرانهٔ برخی از مأموران نظامی و نارضایی ناشی از قطع کمک‌های مالی، ناآرامی‌هایی در سرحد پدید آمد. پس از آنکه اطمینان بیشتری از جانب دولت ایران داده شد، ناآرامی‌ها بدون وقوع برخوردی جدی، فروکش کرد.
🔹 در ۱۳۰۷ش، حکومت جدیدِ پهلوی آنقدر ثبات یافته بود که توجه خود را به بلوچستان معطوف دارد. دوست محمد خان بارکزایی، با تکیه بر پیمان‌های متعددی که در سرتاسر استان از جنوب تا سرحد منعقد کرده بود، از تسلیم سر پیچید. ولی به مجرد ورود لشکر رضاشاه به فرماندهی امیر امان‌الله جهانبانی به ناحیه، این پیمان‌ها فسخ شد. شکست دادن او برای ارتش ایران دشوار نبود. بار دیگر معلوم شد که وحدت سیاسی بلوچ‌ها بسیار شکننده است. عاقبت دوست محمد خان تسلیم شد و به شرط آنکه در تهران زندگی کنند مورد عفو قرار گرفت. پس از یک سال، هنگام شکار فرار کرد. سرانجام او را گرفتند، و چون هنگام فرار نگهبان خود را کشته بود به جرم جنایت به دار آویخته شد. در این احوال بقیهٔ خانواده بارکزایی به قلمرو انگلیس پناهنده شدند و تا زمانی که در آنجا بودند مستمری دریافت می‌کردند. ایرانیان به کمک سرکردگان محلی به فرمانروایی در آنجا ادامه دادند.
🔹 از آن پس تا پایان سلطنت رضاشاه به تناوب، ناآرامی‌هایی پدید می‌آمد که زاییدهٔ خوش‌خدمتی یا فساد مأموران ایرانی، و ناتوانی بلوچ‌ها از درک علت مداخٔله مأموران ایرانی در امور ایشان بود. نمونه‌های مهم این ناآرامی‌ها عبارت است از شورش جمعه خان اسماعیل‌زایی در سرحد در ۱۳۱۰ش که به دستگیری و تبعید او به شیراز ختم شد، و شورش تعدادی از ایلات در کوهک در ۱۳۱۷ش که خواستار کاهش در حقوق گمرکی دام‌ها بودند، و برای سرکوب کردن آن، ۷۴ تن به دستور تيمسار البرز تیرباران شدند.
📃/۵۹
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 تاریخچه بلوچستان ایران در ادوار قاجار و پهلوی
🔹 پس از مرگ حسین خان، پسرش سعید خان، در قلعه‌های گِه و بنت و نیز در بندرها جانشین پدر گردید و قصرقند را نیز از مادرش به ارث برد. او تصمیم گرفت که قلمرو خود را گسترش دهد، از این رو سرباز را تصرف کرد. سپس با بهرام خان بارانزایی (بارکزایی) که بر دزک حکومت میکرد هم‌پیمان شد. این دو در ۱۳۲۵ بمپور و فهرج را گرفتند. در ۱۳۲۸ لشکری از کرمان به جنگ آنها اعزام گردید. سعید تسلیم شد، ولی بهرام مقاومت کرد. سعید را والی بلوچستان کردند ولی قدرت واقعی ایالت در دست بهرام خان باقی ماند.
🔹 در اوایل ۱۹۱۶/۱۳۳۵، جاسوسان آلمانی حوزهٔ فعالیت خود را به سرحد گسترش دادند و کوشیدند تا ایلات آنجا را بر ضد انگلیسیان بشورانند. انگلیسیان که راه‌های تدارکاتی خود را در مخاطره دیدند، سرهنگی به نام دایر را برای سازمان دادن به امر مالیات‌گیری به چاغی فرستادند. دایر به کمک ایل کوچکی به نام ریگی، و تدبیر معمول انگلیسیان مبنی بر پرداخت پول به سرکردگان محلی به ازای تلاش آنها برای حفظ نظم، در کار خود موفق شد.
🔹 میر بهرام خان در ۱۳۰۰ ش در بمپور درگذشت؛ چون پسری نداشت برادرزاده‌اش دوست محمد خان جانشین او شد. خانوادهٔ بارکزایی با تسلط شخصی بر فهرج بمپور و سراوان و ایجاد پیوندهای سببی با سرکردگان آبادی‌های عمدهٔ مکران، نیرومندترین حکومت در ولایت بلوچستان شده بودند. دوست محمد خان، عمدتاً با ایجاد پیوندهای سببی دقیقتر، به پیشرفت‌های شایان توجهی در تثبیت قدرتی که از میر بهرام خان به ارث برده بود نایل آمد.
📃/۵۸
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 تصاویری از چاپ (رقص) بلوچی به مناسبت روز فرهنگ بلوچ، ده اسفند ۱۴۰۳، کلاته زاهدان
💠 @balochs_history
🔹 دوم مارس، روز فرهنگ بلوچ
━━━━━━━≺💠≻━━━━━━
🌻 مرۆچی دو مارس همدپ گوں «بلوچی دود ءُ ربیدگ ءِ رۆچ» ءَ اِنت. اے رۆچ ءَ بہ بلوچاں ءُ آوانے کہ بلوچانی دود ءُ ربیدگ ءَ دۆست دار اَنت، مراد بات گوْشاں.
🌻 امروز دو مارس همگام با روز فرهنگ بلوچ است. این روز را به بلوچان و دوستداران فرهنگ بلوچ تبریک می‌گوییم.
💠 @balochs_history
🔹 مساجد روستاهای بلوچستان
💠 @balochs_history
🔹 گذری کوتاه به قلعه بنپور
🔹 قلعه بنپور از معروف‌ترین و بزرگ‌ترین قلعه‌های بلوچستان است؛ و قرن‌ها مرکز حکومت‌های محلی بلوچستان بوده است. بنا بر تحقیق باستان‌شناسان، قدمت آن به دوره‌های اشکانیان و ساسانیان برمی‌گردد. اما بنای قلعه بنپور بسیار کهن‌تر از آن است؛ در سال ۱۹۶۰ میلادی، خانم بئاتریس دکاردی دیرینه‌شناس انگلیسی، بخشی از سراشیبی تپهٔ زیر قلعه بنپور را مورد کاوش قرار داد و آثاری از دوران آغازین تاریخ به دست آورد.
🔹 قلعه بنپور (بمپور) در ۲۵ کیلومتری غرب پهره (ایرانشهر) و در شمال غربی شهر بنپور، بر روی تپه‌ای مصنوعی قرار دارد و ارتفاع آن به ۸۰ متر می‌رسد. این موقعیت استراتژیک موجب می‌شد تا حاکمان بتوانند دید گسترده‌ای به اطراف داشته باشند و حمله‌های دشمنان را خنثی کنند. علاوه بر موقعیت استراتژیک، قرارگیری قلعه بمپور در فاصله ۲ کیلومتری تا رودخانه مزیت دیگر آن محسوب می‌شد.
🔹 این قلعه که کاربری سیاسی و نظامی داشته، حتی تا دوران معاصر نیز مورد استفاده بوده و برخی در آن زندگی می‌کردند، اما پس از آن بخشی از قلعه در برخی درگیری‌ها تخریب و سپس بسته می‌شود. این قلعه در دوران قاجار آسیب‌های فراوانی دید. در سال ۱۲۵۷ خورشیدی، با شورش آقاخان محلاتی و حمایت محمد علی خان حاکم بنپور از او، حبیب‌الله خان شاهسون امیر توپخانه ارتش قاجار به این قلعه یورش برد که این امر صدمات جدی به قلعه وارد کرد؛ اما کاملاً ویران نشد. پس از آن، در سال ۱۳۰۷ یک نیروی نظامی به سرکردگی سرتیپ امان‌الله خان جهانبانی قلعه را به توپ بست و این قلعه تاریخی را ویران کرد. بدین‌ترتیب قلعه بنپور پس از قرن‌ها ایستادگی، به ضرب توپ و خمپاره تخریب شد، و مرکزیت سیاسی بلوچستان از بنپور به پهره منتقل شد. آنچه که امروز از این قلعه مشاهده می‌شود بازمانده این نزاع و آسیب‌هاست.
#تاریخ
🌐 vahidrahimi.officialpage
💠 @balochs_history
🔹 چند هزار سال #تاریخ تپهٔ بمپور (بُن‌پور)
🌐 vahidrahimi.officialpage
💠 @balochs_history
🔹 بلوچ و بلوچستان در دانشنامه جهان اسلام
━━━≼🔸≽━━━
📃 اصل و منشأ، تاریخ و قوم‌نگاری بلوچ‌ها
🪶 برایان اسپونر
━━━≼🔸≽━━━
🔹 بلوچستان شرقی پس از شکل‌گیری پاکستان
🔹 در اردیبهشت ۱۳۵۲، بوتو هر دو فرماندار و دولت بلوچستان را با این بهانه برکنار کرد که حکومت حزب عوامی ملی و جمعیت‌الاسلام، اشاعهٔ بی‌قانونی و خشونت را در سراسر ایالت نادیده گرفته و حتی آن را تشویق کرده و هدفش رسیدن به استقلال است. در سفارت عراق نیز محموله‌ای از سلاح‌های ساخت شوروی کشف شد که تصور می‌شد مقصد آن بلوچستان باشد.
🔹 بوتو، اکبرخان بوگتی سرکردهٔ ایلی به همین نام و از دشمنان حزب عوام ملی را به فرمانداری منصوب کرد، ولی بوگتی در کمتر از یک سال ناچار به کناره‌گیری شد و بی‌نظمی و خشونت همه جا را گرفت. میر غوث‌بخش بزنجو و عطاءالله خان منگل و نیز خیربخش مری، که ریاست حزب عوامی ملی را در بلوچستان عهده‌دار بود، دستگیر شدند.
🔹 از ۱۳۵۲ش / ۱۹۷۳ تا ۱۳۵۶ش / ۱۹۷۷ بلوچستان شرقی صحنهٔ شورش ایلی عمده‌ای بر ضد دولت پاکستان بود. در ۱۳۵۳ش در اوج شورش حدود پنج هزار بلوچ، عمدتاً از ایل‌های مینگل و مری، به مبارزه مشغول بودند. عدهٔ نیروهای دولتی پاکستان را هفتاد هزار تن تخمین زده‌اند. ایران، که هنوز نگران جدایی‌طلبی بلوچ‌ها بود، تعدادی هلیکوپتر به کمک پاکستان فرستاد و بسیاری از بلوچ‌ها به افغانستان گریختند.
📃/۶۵
#تاریخ #معاصر
💠 @balochs_history
🔹 آرامگاه میر ایلتاز خان
🔹 جِهَل مَگْسی بلوچستان شرقی (پاکستان)
💠 @balochs_history
🔹 مسجد طوبی زاهدان
🔹 مسجد طوبی در ابتدای مسیر زاهدان - نصرت‌آباد و در جوار شهرک غدیرشهر در مجتمع تفریحی براسان قرار گرفته است. این مسجد زیبا با لاشه سنگ بنا شده است و توسط تیله، تخته سنگ مرمر و سنگ‌ریزه تزیین شده است. بر سر تخته سنگ‌ها کتیبه‌هایی شامل اذکار اسلامی و اسما حسنی نقش شده‌اند.
💠 @balochs_history
🔹 تزئینات و #معماری آرامگاه گوهرام لاشاری
🔹 جِهَل مَگْسی بلوچستان شرقی (پاکستان)
💠 @balochs_history
🔹 ترانهٔ زیبای بلوچی به گویش خارانی
💠 @balochs_history
🔹 آرامگاه میر گْوَهرام لاشاری
🔹 جِهَل مَگْسی بلوچستان شرقی (پاکستان)
💠 @balochs_history
🔹 زیارتگاهی در سیبی
🔹 بلوچستان شرقی (پاکستان)
💠 @balochs_history
🔹 بی‌بی زیارت
🔹 کویته بلوچستان شرقی (پاکستان)
💠 @balochs_history
🔹 آرامگاه‌های شوران
🔹 کَچّهی بلوچستان شرقی (پاکستان)
💠 @balochs_history