FactNameh | فکت‌نامه

03 июля 2025 18:08

❌ ویدئوی سخنرانی فرمانده سپاه به زبان عبری، با هوش مصنوعی دستکاری شده است

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از محمد پاکپور، فرمانده جدید سپاه، منتشر شده که او را در حال تهدید اسرائیلی‌ها به زبان عبری نشان می‌دهد.

🔹این ویدئو با هوش مصنوعی دستکاری شده است.

🔹در نسخه اصلی، پاکپور به زبان فارسی حرف می‌زند.

🔹ویدیوی این سخنرانی، یک روز پس از آتش‌بس، به گفته رسانه‌های ایران در قرارگاه مرکزی نبی‌اکرم ضبط شده است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای سخنرانی فرمانده سپاه به زبان عبری، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

02 июля 2025 21:17

🎥 آیا تا سه روز پس از ۱۱ سپتامبر خبری از مقامات آمریکایی نبود؟

🔹همزمان با گمانه‌زنی‌ها درباره محل اقامت علی خامنه‌ای، ویدیویی از سخنرانی ۲۰ سال پیش او این روزها خبرساز شده است.

🔹رهبر جمهوری اسلامی ایران یکم فروردین ۱۳۸۴ گفته بود «بعد از ۱۱ سپتامبر، دولتمردان آمریکا گم‌وگور بودند.»

🔹این ادعا شاخ‌دار است.

🔹بر اساس گزارش‌ها و تصاویر مستند، هم جرج بوش رئیس‌جمهور وقت، هم معاون او دیک چنی و هم مقام‌های ارشد دولتی مانند دونالد رامسفلد وزیر وقت دفاع، در روز یازده سپتامبر حضور فعال داشتند و موقعیت مکانی آنها مشخص بوده است.

🔹ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

👈 مقاله مرتبط را در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

01 июля 2025 07:02

❌ آمار بی‌اساس درباره تعداد تلفات اسرائیل در حملات ایران

🔹برخی از روزنامه‌ها و مطبوعات مثل شرق و اطلاعات، خبری را با عنوان هک‌شدن یک سایت اسرائیلی به نام «هس» و لو رفتن «آمار واقعی تلفات نظامی اسرائیل» منتشر کرده‌اند.

🔹این خبر جعلی است.

🔹نه لوموند (آنطور که در برخی از این خبرها ادعا شده) آن را منتشر کرده و نه در اسرائیل سایت خبری‌ای به نام «هس» وجود دارد.

🔹بررسی خبرها نشان می‌دهد حساب‌های کاربری که به نظر می‌رسد نزدیک به روسیه‌اند برای نخستین‌بار این خبر را منتشر کرده‌اند.

🔹بر اساس گزارش‌ها، ۲۸ اسرائیلی بر اثر حملات جمهوری اسلامی ایران جان خود را از دست داده‌اند که یک نفر از آنها نظامی بوده است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

30 июня 2025 20:32

🔹 ماجرای جالب چاپ عکس استاندار یزد به اسم «دانشمند هسته‌ای»

🔹خبرگزاری تسنیم با انتشار گزارشی، «رادیو فردا» را متهم کرده که عکس «استاندار یزد» را روی بنر نماز جمعه تهران فوتوشاپ کرده و به عنوان «شهید هسته‌ای» جا زده است.

🔹این ادعای تسنیم، شاخ‌دار است و ماجرای این عکس هم واقعا عجیب است.

🔹اول، جعلی در کار نیست. عکسی که رادیوفردا منتشر کرده، عکس خبرگزاری رویترز از نماز جمعه ۳۰ خرداد است و مشابه آن در بسیاری از رسانه‌ها، از جمله خبرگزاری‌های رسمی داخل ایران منتشر شده است.

🔹دوم، بله در تصویری که تسنیم می‌گوید، عکس محمدرضا بابایی، استاندار یزد به اشتباه به‌جای «اکبر مطلبی‌زاده»، استاد فیزیک دانشگاه آزاد یزد، منتشر شده که در جریان حملات اسرائیل کشته شد.

🔹اما اشتباهی که در این عکس رخ داده ربطی به رادیو فردا ندارد. مسئول این اشتباه، طراحان بنر نماز جمعه تهران هستند که ظاهرا بعد از جست‌وجوی اسم آقای مطلبی‌زاده در گوگل، اولین تصویر را روی بنر چاپ کرده‌اند.

🔹خبرگزاری تسنیم هم وقتی متوجه این اشتباه شده، به جای چند دقیقه تحقیق و جست‌وجو، رسانه‌های فارسی‌زبان خارج از ایران را به جعل عکس متهم کرده است.

🔹با این اوصاف فکت‌نامه به این ادعای خبرگزاری تسنیم نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

27 июня 2025 20:15

❌ ادعای شاخ‌دار خامنه‌ای درباره پنهان شدن رهبران آمریکا بعد از حملات ۱۱ سپتامبر

🔹به بهانه وایرال شدن سخنرانی قدیمی خامنه‌ای، اصل ادعای او، یعنی «گم و گور شدن رهبران آمریکا بعد از حملات یازده سپتامبر» را فکت‌چک کردیم.
ما به این ادعای قدیمی خامنه‌ای نشان شاخ‌دار دادیم.

🔹بر اساس گزارش‌های مستند، فیلم‌ها و تصاویر موجود از یازده سپتامبر، هم جرج بوش، رئیس‌جمهور وقت، هم معاون او دیک چنی و هم مقام ارشد دولتی مانند دونالد رامسفلد وزیر وقت دفاع، در روز یازده سپتامبر حضور فعال داشته‌اند و موقعیت مکانی آنها مشخص بوده است.

🔹همان روز، بوش از دفتر کار خود در کاخ سفید سخنرانی تلویزیونی داشته و رامسفلد در محل برج‌های دوقلو در نیویورک با خبرنگاران صحبت کرده است.

🔹البته حادثه ۱۱ سپتامبر قابل مقایسه با وضعیت فعلی نیست. رعایت پروتکل‌های امنیتی برای مقام‌های سیاسی، یک قاعده است و در همه کشورها از جمله در آمریکا رعایت می‌شود، اما این مساله با آن چیزی که رهبر جمهوری اسلامی به آن «گم و گور» شدن می‌گوید، بسیار تفاوت دارد.

🔹به همین دلیل فکت‌نامه با احتساب زمینه طرح این ویدئو، به این ادعای علی خامنه‌ای نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

27 июня 2025 16:57

🎥 آیا سنوار و نصرالله بعد از آتش‌بس کشته شدند؟

🔹در شبکه‌های اجتماعی این ادعا مطرح شده که «یحیی سنوار و حسن نصرالله چند روز بعد از آتش‌بس کشته شدند.»

🔹این ادعا نادرست است و هر دو نفر پیش از آتش‌بس با حماس و حزب‌الله، از سوی اسرائیل کشته شدند.

🔹سنوار ۲۵ مهر ۱۴۰۳ کشته شد؛ یعنی حدود سه ماه پیش از آتش‌بس اسرائیل و حماس.

🔹نصرالله نیز ۶ مهر ۱۴۰۳ یعنی حدود دو ماه پیش از آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله لبنان، کشته شد.

🔹ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

👈 مقاله مرتبط را در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

26 июня 2025 16:42

✅ آیا کاهش هشت‌ریت بیت‌کوین ارتباطی با قطع اینترنت در ایران دارد؟

🔹در شبکه‌های اجتماعی از جمله کانال «مملکته»، پستی با این عنوان منتشر شده است: «کاهش هش‌ریت بیت‌کوین پس از قطع اینترنت در ایران» و با فرض اینکه ۳۰ تا ۵۰ درصد این افت ناشی از قطع اینترنت ایران باشد، برآورد کرده، «چیزی بین ۱۲۰۰ تا ۲۰۰۰ مگاوات برق، معادل مصرف چند کلان‌شهر» صرف استخراج بیت‌کوین می‌شود.

🔹بر اساس داده‌های سایت Blockchain.com از زمان شروع اختلال جدی و قطع اینترنت ایران نرخ هش از حدود ۸۸۵ اگزاهش به حدود ۸۰۰ اگزاهش سقوط کرده است. به عبارتی کمی بیش از ۱۰ درصد افت کرده است.

🔹سهم ایران از کل نرخ پردازش هش بیت‌کوین از حدود ۴/۵ درصد در سال ۲۰۲۱ به حدود ۳ درصد در سال ۲۰۲۴ کاهش پیدا کرده است. با این حساب در صورت قطع کامل اینترنت ایران، نرخ نرخ پردازش هش جهانی هم در همین حدود کاهش پیدا می‌کند.

🔹روشن است که همه افت اتفاق افتاده ارتباطی به قطع اینترنت ایران ندارد و عوامل دیگری مثل افزایش گرمای هوا در نیمکره شمالی موثر بوده است؛ اما اثر ایران چیزی بین ۳ تا ۵ درصد افت را رقم زده است؛ همان نسبتی که در این پست‌ها نیز محاسبه شده است.

🔹اگر متوسط مصرف ماینرها را ۳۰ مگاوات را در نظر بگیریم، با فرض اینکه ایران قطع برق ایران عامل کاهش ۴۰ تا ۶۰ اگزاهش باشد، میزان برق مصرفی تا ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ مگاوات ارزیابی می‌شود.

🔹مدیرعامل شرکت توانیر پیش‌تر مقدار انرژی لازم برای ماینینگ غیرمجاز را حدود ۲۵۰۰ مگاوات تخمین زده‌بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «درست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

26 июня 2025 02:35

🎙 «آتش‌بس»

❗️ (نسخه کم‌حجم)

🔹قسمت ۲۲۳ پادکست فکت‌نامه در شرایطی ضبط شد که حدود یک روز از شروع آتش‌بس میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل گذشته بود.

🔹ادعای کشته‌شدن نصرالله و سنوار بعد از آتش‌بس با اسرائيل و فایل صوتی منتسب به صحبت‌های پزشکیان در شب آتش‌بس، دو فکت‌چکی است که با تحولات اخیر مرتبط است.

🔹ادعای قطع سراسری اینترنت در اسرائيل در روزهای جنگ، از جمله ادعاهایی است که به طور گسترده در رسانه‌های داخل ایران منتشر شده بود، اما توضیح دادیم که چرا به آن نشان شاخ‌دار دادیم.

🔹بعد از تمام تصاویر نادرستی که به رهگیری و انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل در ایران نسبت داده شده بود، به‌تازگی ویدیویی دست به دست شده که همین ادعا را تکرار می‌کند. توضیح داده‌ایم که چرا این ویدیو نیز هیچ ارتباطی با این جنگنده‌ها ندارد.

🔹ویدیوی هولناک حمله یک مرد به یک کودک خردسال در فرودگاهی در مسکو بسیار پربازدید شده بود؛ ویدیویی که واقعی است اما ادعاهای نادرستی درباره آن مطرح شده بود تا به نوعی آن را به جنگ اخیر ارتباط دهد.

🔹این‌ها و چند فکت‌چک کوتاه را در این پادکست خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

25 июня 2025 22:06

❗️ اصلاحیه

🔸 ویدیوی منتسب به دوربین مداربسته از انفجار در زندان اوین، جعلی است.

🔸در گزارشی که پیش‌تر در فکت‌نامه درباره حمله اسرائیل به زندان اوین منتشر شد، در بخشی که به بررسی ویدیوی منتشرشده از انفجار سردر زندان پرداختیم، گفتیم که این ویدیوی سیاه و سفید، واقعی است؛ اما طبق اطلاعاتی که حالا به دست آورده‌ایم به این نتیجه رسیدیم که به احتمال بسیار زیاد این ویدیو ساختگی است.

📣 بنابراین ضمن عذرخواهی، این ادعا را اصلاح می‌کنیم.

🔸البته تصاویر و گزارش‌های مختلف نشان می‌دهد که سردر زندان اوین، جزو بخش‌هایی بود که در حملات روزهای اخیر آسیب دید، اما این ویدیو که به آن منتسب شده بود، واقعی نیست.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

25 июня 2025 20:28

❌ ویدیوی نادرست منتسب به لاشه اف۳۵

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده که ادعا می‌شود لاشه جنگنده F-35 نیروی هوایی ارتش اسراییل است.

🔹محمد مرندی نیز این ویدیو را با شرح «سقوط یک اف۳۵ به دست پدافند هوایی ایران» به انگلیسی در توییتر (ایکس) منتشر کرد.

🔹این ادعا نادرست است و ویدیو ارتباطی با جنگنده F35 ندارد.

🔹این ویدیو از همان روزهای نخست آغاز جنگ منتشر شده بود. شواهد تصویر از جمله سایز رادار و محل قرارگیری چرخ جلوی هواگرد و شکل آن، نشان می‌دهد که لاشه، ربطی به اف‌۳۵ اسرائیل ندارد.

بنابراین فکت‌نامه به ادعای ارتباط این ویدیو با ساقط شدن اف۳۵ اسرائيل نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

25 июня 2025 17:58

❌ فایل صوتی قدیمی و تقطیع شده به اسم صدای لو رفته پزشکیان شب آتش‌بس

🔹در شبکه‌های اجتماعی یک فایل صوتی از مسعود پزشکیان با ادعای «فایل صوتی لو رفته صدای پزشکیان در شب آتش‌بس» منتشر شده است.

🔹در این فایل صوتی پزشکیان می‌گوید: «ما آماده‌ایم همه سلاح‌هایمان را بگذاریم کنار. سازمان بین‌المللی بیاید در منطقه امنیت را تامین کند. ما آماده‌ایم. ما نمی‌خواهیم بجنگیم، ما می‌خواهیم با هم آشتی کنیم.»

🔹این فایل صوتی، نسخه تقطیع‌شده فایل صوتی دیگری است که ۹ ماه پیش در جریان سفر پزشکیان به نیویورک و دیدار با مدیران رسانه‌ای منتشر و خبرساز شده بود.

🔹مقام‌های دولت همان زمان آن فایل را تکذیب کردند؛ اما جدا از این، قطعی است که این فایل ارتباطی با این روزها و جنگ اخیر ندارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعا صوت لو رفته پزشکیان در شب قبل از آتش‌بس با اسرائیل» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 июня 2025 20:56

❌ ادعای نادرست کشته‌شدن نصرالله و سنوار بعد از آتش‌بس

🔹همزمان با اعلام آتش‌بس میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل، در شبکه‌های اجتماعی ادعا شده است: «سنوار پنج روز پس از آتش‌بس اکتبر ۲۰۲۴ کشته شد. حسن نصر‌الله چهار روز پس از آتش‌بس سپتامبر ۲۰۲۴ کشته شد.»

🔹این ادعا نادرست است و در چنین تاریخ‌هایی، آتش‌بس برقرار نبود.

🔹یحیی سنوار در اکتبر ۲۰۲۴ یعنی حدود یک سال بعد از آتش‌بس اول و چند ماه پیش از آتش‌بس دوم کشته شد.

🔹آتش‌بس بین اسرائیل و حماس، دو نوبت در سال‌های ۲۰۲۳ و ۲۰۲۵ برقرار شد.

🔹حسن نصرالله نیز سپتامبر ۲۰۲۴ کشته شد و آتش‌بس اسرائیل و حزب‌الله لبنان، دو ماه پس از کشته شدن نصرالله آغاز شد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا که سنوار و نصرالله چند روز بعد از آتش‌بس کشته شدند، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 июня 2025 02:44

🎙 جنگ - روز دوازدهم

❗️ (نسخه کم‌حجم)

🔹در قسمت ۲۲۲ پادکست فکت‌نامه، به مرور فکت‌چک‌ها و مقاله‌هایی پرداختیم که در حدود سه روز اخیر درباره موضوع جنگ ایران و اسرائيل منتشر کردیم.

🔹حمله آمریکا به سه مرکز هسته‌ای ایران شامل نطنز و فردو و اصفهان، موضوعی است که مقاله نسبتا مفصلی از آن منتشر کرده‌ایم و در این قسمت بطور خلاصه به آن می‌پردازیم.

🔹در یکی از دورهای جدید حمله‌های اسرائیل، در چند نقطه از زندان اوین انفجارهایی رخ داد. تصاویر و خبرهای مربوط به این مساله را بررسی کردیم و درباره آن کمی توضیح داده‌ایم.

🔹گزارش نیویورک‌تایمز درباره گزینه‌های جانشینی علی خامنه‌ای، دستمایه مقاله‌ای در فکت‌نامه شد تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا از نظر قانونی، خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹این سوژه‌ها و چند فکت‌چک دیگر را در این قسمت پادکست فکت‌نامه خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 июня 2025 00:52

📝 آیا با حمله به فردو، تهدید هسته‌ای جمهوری اسلامی تمام شده است؟

🔹بامداد یکشنبه، اول تیر ۱۴۰۴، ایالات متحده آمریکا در عملیات Midnight Hammer حمله‌ای سنگین به سه محل از تاسیسات هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران در فردو، نطنز و اصفهان انجام داد.

🔹در این حمله هفت فروند بمب‌افکن B-2 از خاک آمریکا پرواز و بمب‌های سنگرشکن ویژه را در مراکز غنی‌سازی فردو و نطنز خالی کرده‌اند.

🔹همزمان موشک‌های کروز تاماهاوک از ناوگانی در دریای عرب به سمت مرکز فرآوری اورانیوم در اصفهان شلیک شد.

🔹ایالات متحده آمریکا می‌گوید تاسیسات هسته‌ای ایران نابود شده است.

🔹آثار سوراخ‌های بمب‌های سنگرشکن و خرابی موشک به تاسیسات هسته‌ای ایران منتشر شده است.

🔹مقامات جمهوری اسلامی مدعی‌اند که پیش از حمله، فردو تخلیه شده و اورانیوم غنی‌شده از آن مکان خارج شده بود.

🔹گاز UF6 در دمای اتاق به حالت جامد درمی‌آید؛ یعنی همه گاز غنی‌شده در کمتر از ۲ متر مکعب جا می‌شود که قابل حمل است.

🔹در صورتی که جمهوری اسلامی، بر اساس ادعای خود، به اورانیوم دسترسی داشته باشد، باید آنها را در آبشارهایی از سانتریفیوژ، غنی کند.

🔹برای این کار نیاز به ماشین سانتریفیوژ پیشرفته و تاسیساتی دارد که تاکنون از دید بازرسان مخفی مانده است.

🔹به عنوان نمونه، جنوب منطقه غنی‌سازی نطنز، کوهی وجود دارد که جمهوری اسلامی سال‌هاست در زیر آن حفاری‌های عظیمی را انجام می‌دهد.

🔹گام بعدی، تبدیل اورانیوم ۹۰ درصد غنی‌شده از حالت UF6 به آلیاژ فلزی است. برای این منظور نیز تاسیساتی مجاور UCF اصفهان حفر شده که ممکن است یکی از گزینه‌ها باشد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 июня 2025 20:36

🎥 مجموعه ادعاهای نادرست جنگ ایران و اسرائیل (بخش سوم)

🔹در کنار اخبار و تصاویر جنگ ایران و اسرائیل که در رسانه‌های معتبر منتشر شده، برخی ادعاها و تصاویر نادرست نیز در روزهای اخیر منتشر شده‌اند.

🔹ویدیویی که با عنوان «انفجار موشک‌های ناشناخته جمهوری اسلامی در حیفا» منتشر شده، مربوط به حمله آمریما به عراق در سال ۲۰۰۳ (یعنی ۲۲ سال قبل) است.

🔹عکسی از انفجار چند روز قبل انبار نفت شهران (در تهران)، به عنوان ویدیوی حمله آمریکا به فردو منتشر شده و در نتیجه نادرست است.

🔹ویدیویی که با عنوان «» دوربین مداربسته بیمارستان خاتم‌الانبیا» منتشر شده نیز واقعی نیست و ساخته هوش مصنوعی است.

🔹به‌تازگی تصویر نامه‌ای منتشر و ادعا شده نامه استعفای مسعود پزشکیان از سمت ریاست جمهوری است. این نامه جعلی و نسخه دستکاری‌شده‌ای از نامه‌ای قدیمی با محتوایی دیگر است.

🔹 ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

FactNameh | فکت‌نامه

03 июля 2025 15:44

❌ جا زدن کلیپ بازی جنگی به جای ویدیوی حمله هوایی به ایران

🔹ویدیویی که در این روزها با عنوان «عبور خلبان اسرائیلی از میان پدافند ایران و بمباران سامانه پدافندی» در شبکه‌های اجتماعی دست‌به‌دست می‌شود، کلیپی از یک بازی شبیه‌ساز جنگی است.

🔹این کلیپ دی‌ماه سال ۱۴۰۳ منتشر شده و مربوط به بازی رایانه‌ای به نام «شبیه‌سازی جنگی دیجیتال» یا DCS World است.

🔹استفاده از ویدیوی بازی‌های جنگی، روشی قدیمی برای انتشار ادعاهای نادرست درباره حملات نظامی است.

🔹فکت‌نامه به ادعای مطرح‌شده درباره این ویدیو نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

02 июля 2025 18:16

❌ انتساب تصاویر تخریب پایگاه موشکی ایران در تبریز به موسسه وایزمن اسرائیل

🔹ادعایی مبنی بر انتشار یک تصویر ماهواره‌ای از تخریب ساختمان موسسه وایزمن اسرائیل در اثر حمله موشکی ایران، در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی فارسی و انگلیسی منتشر شده است.

🔹این ادعا نادرست است و تصویر منتشرشده مربوط به حمله موشکی ایران به مواضع اسرائیلی نیست، بلکه تصویر خسارت ناشی از حملات اسرائیل به پایگاه موشکی ایران در تبریز است.

🔹مقایسه این تصویر با تصاویر گوگل‌مپ از پایگاه موشکی تبریز و موسسه وایزمن اسرائیل، نشان می‌دهد که تصویر متعلق به تبریز است.

🔹شرکت Maxar Technologies این تصویر و تصاویر بیشتری از خسارات وارده به سایت موشکی تبریز منتشر کرده است.

🔹موسسه علوم وایزمن اسرائیل در جریان حملات ایران هدف قرار گرفت و خسارات گسترده‌ای به آن وارد شد، اما تصویر ماهواره‌ای آن محو شده و تصویر منتشرشده نیز به این موسسه ارتباطی ندارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای مربوط به این تصویر نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

01 июля 2025 00:21

❌ ویدیوی نادرست از ادعای ورود کماندوهای اسرائیل به فردو

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده که مدعیست تصاویر ضبط‌شده کماندوهای اسرائیلی است که پر از ورود به فردو از خسارت واردشده به آنجا فیلمبرداری کرده‌اند.

🔹به چند دلیل این ادعا نادرست است.

🔹اول، در فردو، تنها سانتریفیوژهای نسل IR-1 و IR-6 نصب هستند که چنین اندازه و ظاهری (شبیه آنچه در ویدیو دیده می‌شود) ندارند.

🔹دوم، حتی دیگر سانتریفیوژهای نصب‌شده در نطنز یعنی IR-2m و IR-4 نیز این شکلی نیستند و میله‌های جذب ارتعاش آنها، کاملا متفاوت است.

🔹بنابراین آنچه در تصویر دیده می‌شود هیچ ربطی به سانتریفیوژ‌های ایران ندارد.

🔹به جز این شواهد تصویری، ما هیچ رسانه معتبر یا منبع قابل اعتنایی پیدا نکردیم که این ویدیو را منتشر کرده باشد.

بنابراین فکت‌نامه به ادعای مطرح‌شده درباره این ویدیو نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

28 июня 2025 15:03

🎥 مجموعه ادعاهای نادرست جنگ ایران و اسرائیل (بخش چهارم)

🔹بعد از اعلام آتش‌بس، رسانه‌های داخل ایران ویدیویی را با ادعای «تل‌آویو، قبل و بعد از جنگ با ایران» منتشر کردند. این ادعا نادرست است و تقریبا تمام تصاویر این کلیپ، ساخته هوش مصنوعی است.

🔹ویدیویی در رسانه‌های ایران و شبکه‌های اجتماعی منتشر شده که ادعا می‌شود مربوط به لاشه اف۳۵ اسرائیل در ایران است. این ادعا نادرست است و بررسی نشانه‌های تصویری ثابت می‌کند که این ویدیو ارتباطی با این جنگنده ندارد.

🔹ویدیوی منتسب به انفجار سردر زندان اوین، جعلی است؛ هرچند که تصاویر دیگری نشان می‌دهد که در کدام بخش‌های این زندان انفجار رخ داده است.

🔹ویدیویی منتشر و ادعا شده نتانیاهو در یک سخنرانی گفته اسرائیل از ایران شکست خورده و قدرت مقابله ندارد. این ویدیو، قدیمی و زیرنویس آن نیز جعلی است.

🔹ویدیوهای کوتاه درستی‌سنجی را در کانال یوتیوب فکت‌نامه ببینید:
FactNameh/shorts" rel="nofollow">https://www.youtube.com/@FactNameh/shorts

FactNameh | فکت‌نامه

27 июня 2025 19:25

✍️ توضیح تکمیلی درباره ارتباط قطع اینترنت در ایران با کاهش هش‌ریت بیت‌کوین

🔹برای برخی مخاطبان این شبهه پیش آمده که فکت‌نامه گفته کل افت هش‌ریت به دلیل قطع اینترنت در ایران بوده است.

🔹خیر، اینطور نیست.

🔹در مقاله فکت‌نامه گفته شده همزمان با جنگ این افت اتفاق افتاده و همزمان با قطع کامل اینترنت در ایران، این شیب افت شدیدتر شده است. در متن مقاله تاکید کرده‌ایم که همه این افت مربوط به ایران نیست.

🔹احتمالا چیزی بین ۳۰ تا ۵۰ درصد افت را بتوان به ایران نسبت داد که اگر نسبت به کل افت در بازه قطع کامل اینترنت (۱۸ تا ۲۳ ژوئن) در نظر بگیریم بین ۳ تا ۵ درصد کل هش‌ریت می‌شود.

🔹این با برآوردهای قبلی نیز سازگار است که می‌گفتند سهم ایران بین ۳ تا ۴/۵ درصد کل هش‌ریت است.

🔹منابع در متن مقاله فکت‌نامه به تفصیل ذکر شده‌اند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

26 июня 2025 20:28

❌ ویدئوی قدیمی از سخنرانی نتانیاهو با زیرنویس جعلی

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی از یک سخنرانی نخست‌وزیر اسرائیل با این توضیح منتشر شده است: «بنیامین نتانیاهو به حرف آمد: قدرت مقابله با ایران را نداریم!»

🔹این ویدیو، قدیمی و متن زیرنویس هم کاملا جعلی است.

🔹ویدیو مربوط به سخنرانی سال ۲۰۱۵ (۱۰ سال قبل)‌ نتانیاهو در سازمان ملل متحد است که گفته بود: «حاکمان ایران وعده می‌دهند کشور من را نابود کنند و مردم من را به قتل برسانند و واکنش این نهاد و تقریباً همه دولت‌های حاضر در اینجا کاملاً هیچ بوده است. سکوت مطلق. سکوتی کر کننده.»

🔹چند ماه پیش نیز این ویدئو با همین زیرنویس جعلی منتشر شده و فکت‌نامه به آن نشان نادرست داده بود.

🔹با این اوصاف، به دلیل جعل چندلایه و تعمد و اصرار بر انتشار محتوای جعلی، این‌بار به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهیم.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

26 июня 2025 03:31

✅ با توجه به حجم نسبتا زیاد فکت‌چک‌های مربوط به جنگ و محدودیت‌های اینترنت، تصمیم گرفتیم هر چند روز یک‌بار، همزمان با انتشار اپیزودهای ویژه پادکست فکت‌نامه، مجموعه‌ای از خلاصه‌ فکت‌چک‌هایی را که در روزهای اخیر منتشر شده‌اند، آماده کنیم و به صورت کوتاه و فشرده در اختیار مخاطبان قرار دهیم.

🔹 این، سومین و احتمالا آخرین قسمت از همین مجموعه است. این متن یک روز پس از برقراری آتش‌بس تهیه شده و خلاصه‌ای از شش درستی‌سنجی است در فاصله سوم تا پنجم تیرماه است.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

26 июня 2025 02:03

🎙 «آتش‌بس»

🔹قسمت ۲۲۳ پادکست فکت‌نامه در شرایطی ضبط شد که حدود یک روز از شروع آتش‌بس میان جمهوری اسلامی ایران و اسرائیل گذشته بود.

🔹ادعای کشته‌شدن نصرالله و سنوار بعد از آتش‌بس با اسرائيل و فایل صوتی منتسب به صحبت‌های پزشکیان در شب آتش‌بس، دو فکت‌چکی است که با تحولات اخیر مرتبط است.

🔹ادعای قطع سراسری اینترنت در اسرائيل در روزهای جنگ، از جمله ادعاهایی است که به طور گسترده در رسانه‌های داخل ایران منتشر شده بود، اما توضیح دادیم که چرا به آن نشان شاخ‌دار دادیم.

🔹بعد از تمام تصاویر نادرستی که به رهگیری و انهدام جنگنده‌های اف۳۵ اسرائیل در ایران نسبت داده شده بود، به‌تازگی ویدیویی دست به دست شده که همین ادعا را تکرار می‌کند. توضیح داده‌ایم که چرا این ویدیو نیز هیچ ارتباطی با این جنگنده‌ها ندارد.

🔹ویدیوی هولناک حمله یک مرد به یک کودک خردسال در فرودگاهی در مسکو بسیار پربازدید شده بود؛ ویدیویی که واقعی است اما ادعاهای نادرستی درباره آن مطرح شده بود تا به نوعی آن را به جنگ اخیر ارتباط دهد.

🔹این‌ها و چند فکت‌چک کوتاه را در این پادکست خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

25 июня 2025 21:07

❌ ادعای نادرست درباره حمله یک مرد اسرائیلی به کودک ایرانی در فرودگاه مسکو

🔹ویدئوی هولناکی در شبکه‌های اجتماعی ایران منتشر شده که ادعا می‌کند «یک مرد یهودی اسرائیلی به یک کودک ایرانی در فرودگاه مسکو حمله کرده است».

🔹گزارش‌ها نشان می‌دهد که این ادعا نادرست است.

🔹بر اساس گزارش رسانه‌های روسی، فرد مهاجم، ولادیمیر ویتکوف، یک مرد ۳۱ ساله اهل بلاروس است. کودک آسیب‌دیده نیز به گفته کاظم جلالی، سفیر ایران در مسکو، ایرانی نیست و تبعه افغانستان است.

🔹این کودک به همراه مادر باردارش با پروازی از این کشور به مسکو سفر کرده بود. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که این خانواده با شروع جنگ ایران و اسرائیل از ایران گریخته و به صورت زمینی به افغانستان و بعد روسیه رفته بودند.

🔹این حادثه در فرودگاه بین‌المللی شرمتیوو مسکو رخ داده است؛ جایی که ویتکوف ناگهان به کودک ۱۸ ماهه حمله کرده و او را به زمین کوبید که منجر به جراحات شدید از جمله شکستگی جمجمه و به کما رفتن کودک شد.

🔹ویتکوف به اتهام «اقدام به قتل» دستگیر شده است. هیچ‌یک از گزارش‌های رسمی، یهودی یا اسرائیلی بودن مهاجم را تأیید نکرده‌اند.

🔹بنابراین، این ویدیو واقعی است اما ادعایی که درباره آن شده درست نیست و در نتیجه فکت‌نامه به این ادعاها نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

25 июня 2025 18:21

❌ ویدیوی ساختگی از وضعیت تل‌آویو، قبل و بعد از جنگ با ایران

🔹رسانه‌های داخلی ایران از جمله فارس، نورنیوز و شرق ویدیویی را با عنوان «تل‌آویو قبل و بعد از جنگ با ایران» منتشر کردند که ادعا می‌شود در آن خرابی‌های این شهر را بعد از حمله‌های ایران نشان می‌دهد.

🔹این ادعا نادرست است و تقریبا همه عکس‌ها و ویدیوهایی که در این کلیپ استفاده شده و ادعا می‌شود تل‌آویو را بعد از جنگ با ایران نشان می‌دهد، ساخته هوش مصنوعی است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ویدیو و ادعای مربوط به آن نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 июня 2025 23:26

❌ ادعای شاخ‌دار درباره قطع اینترنت در اسرائیل

🔹برخی رسانه‌ها و پایگاه‌های خبری در ایران، مدعی شده‌اند در روزهای نخست جنگ ایران و اسرائیل، اینترنت در کشور اسرائیل برای سانسور تصاویر برخورد موشک‌های ایران به صورت سراسری قطع شد.

🔹این ادعا درست نیست و هیچ گزارش یا نشانه‌ای وجود ندارد که نشان دهد از ابتدای جنگ تاکنون اینترنت در اسرائیل محدود یا قطع شده باشد.

🔹نهادهای پایش وضعیت اینترنت، مانند نت‌بلاکس، دسترسی شهروندان به اینترنت را رصد می‌کنند و اگر در یک کشور یا منطقه، اختلالی گزارش شود، آن را به صورت عمومی منتشر می‌کنند.

🔹بر اساس گزارش نهادهای بین‌المللی و همچنین اعلام دولت جمهوری اسلامی، در جنگ اخیر دسترسی شهروندان در ایران به اینترنت قطع شده بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 июня 2025 20:01

✅با توجه به حجم نسبتا زیاد فکت‌چک‌های مربوط به جنگ و محدودیت‌های اینترنت، تصمیم گرفتیم هر چند روز یک‌بار، همزمان با انتشار اپیزودهای ویژه پادکست فکت‌نامه، مجموعه‌ای از خلاصه‌ فکت‌چک‌هایی را که در روزهای اخیر منتشر شده‌اند، آماده کنیم و به صورت کوتاه و فشرده در اختیار مخاطبان قرار دهیم.

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 июня 2025 02:29

🎙 جنگ - روز دوازدهم

🔹در قسمت ۲۲۲ پادکست فکت‌نامه، به مرور فکت‌چک‌ها و مقاله‌هایی پرداختیم که در حدود سه روز اخیر درباره موضوع جنگ ایران و اسرائيل منتشر کردیم.

🔹حمله آمریکا به سه مرکز هسته‌ای ایران شامل نطنز و فردو و اصفهان، موضوعی است که مقاله نسبتا مفصلی از آن منتشر کرده‌ایم و در این قسمت بطور خلاصه به آن می‌پردازیم.

🔹در یکی از دورهای جدید حمله‌های اسرائیل، در چند نقطه از زندان اوین انفجارهایی رخ داد. تصاویر و خبرهای مربوط به این مساله را بررسی کردیم و درباره آن کمی توضیح داده‌ایم.

🔹گزارش نیویورک‌تایمز درباره گزینه‌های جانشینی علی خامنه‌ای، دستمایه مقاله‌ای در فکت‌نامه شد تا به این سوال پاسخ دهیم که آیا از نظر قانونی، خامنه‌ای می‌تواند برای خود جانشین تعیین کند؟

🔹این سوژه‌ها و چند فکت‌چک دیگر را در این قسمت پادکست فکت‌نامه خواهید شنید.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 июня 2025 21:25

❌ خبر جعلی چادرنشینی ۲/۵ میلیون اسرائیلی

🔹در صداوسیما و برخی رسانه‌ها گفته شده در اثر حملات موشکی ایران «دو و نیم میلیون اسرائیلی از ترس حملات موشکی ایران در چادر زندگی می‌کنند».

🔹این ادعا بی‌اساس است. اول، در هیچ رسانه‌ معتبر و نیمه‌معتبری چنین خبری منتشر نشده است و دوم، ۲/۵ میلیون نفر عددی بسیار بزرگ و غیرمنطقی است. این عدد، بیش از یک چهارم جمعیت اسرائیل است.

🔹بر اساس گزارش‌های معتبر، از ابتدای جنگ تا امروز کمتر از ۱۰ هزار اسرائیلی به اجبار خانه‌های خود را ترک کرده‌اند.

🔹با این اوصاف، این ادعا بی‌اساس و خلاف واقعیت است و فکت‌نامه به آن نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 июня 2025 19:40

📝 درباره حمله اسراییل به زندان اوین چه می‌دانیم؟

🔹بنا بر ویدیوها و گزارش‌های منتشرشده در دوم تیر ۱۴۰۴، بخش‌هایی از زندان اوین در پی حملات اسرائیل به تهران، مورد اصابت قرار گرفت.

🔹ویدیوهایی از تخریب سردر اصلی و ساختمان ورودی، ساختمان مجتمع قضایی «شهید کچویی» در شرق زندان موسوم به «در ملاقات»، بهداری و ساختمان اداری زندان وجود دارد.

🔹بر اساس گزارش‌های خانواده‌های برخی از زندانیان و زندانیان سابق، بند زنان، بند شش، بند چهار و انبار بند ۲۰۹ هم آسیب دیده‌اند.

🔹فکت‌نامه صحت ویدئوهایی که از حمله به سردر زندان اوین و مجتمع قضایی «شهید کچویی» منتشر شده را تایید می‌کند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh