FactNameh | فکت‌نامه

28 января 2025 21:30

❌ مردم گیلان در زمان اشکانیان از رسم‌الخط لاتین استفاده نمی‌کردند.

🔹 در شبکه‌های اجتماعی فارسی ویدیویی منتشر شده که در آن ادعا می‌شود «اشکانیان گیلان و مازندران به خط لاتین نگارش می‌کردند نه فارسی عربی».

🔹 این ادعا با انتشار یک ویدیو می‌افزاید بنا بر اسناد گیلگمش خاستگاه سومریان منطقه‌ای به نام دیلمان بوده است.

🔹استناد این ادعا به یک ویدیو است که در آن سه تصویر متفاوت به یک انگشتر نسبت داده می‌شود.

🔹 اصطلاح « اشکانیان گیلان و مازندران» عبارتی نادرست است زیرا مردمان این خطه در دوران گیلان و مازندران تحت حکومت کامل اشکانیان نبوده‌اند.

🔹 خط رایج در ایران در دوره اشکانیان، پهلوی اشکانی کتیبه‌ای یا پارتی بوده است که دارای ۲۲ حرف بود و از راست به چپ نوشته می‌شد.

🔹 در هیچ کدام از یافته‌های باستان‌شناسی منطقه گیلان یا مازندران انگشتر یا هیچ شی دیگری که در آن از الفبای لاتین استفاده شده باشد وجود ندارد.

🔹 الفبای لاتین مورد استفاده امروزی تفاوت قابل توجهی با الفبای لاتین سه قرن پیش از میلاد دارد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

27 января 2025 17:36

❌ ادعای نادرست درباره تاثیر قطعی گیاه خارمریم در درمان هپاتیت و بیماری‌های کبدی حاد

🔹یک بلاگر فعال در حوزه طب سنتی ادعا کرده با خوردن جوشانده گیاه خارمریم نه تنها هپاتیت، بلکه بدترین بیماری‌های کبدی درمان می‌شود.

🔹یافته‌های مراکز معتبر پزشکی و درمانی این ادعا را تایید نمی‌کند.

🔹انستیتو سلامت ملی آمریکا می‌گوید که تحقیقات معتبری درباره تاثیر خارمریم بر درمان بیماری‌های کبدی وجود ندارد.

🔹تحقیقاتی که در زمینه تاثیر خارمریم بر درمان بیماری‌های کبدی انجام شده، یا نتایج متناقض داشته‌اند یا به لحاظ بالینی کیفیت بالایی نداشته‌اند و نتایج قابل استنادی نیستند و باید تحقیقات بیشتری درباره اثرگذاری آن انجام شود.

🔹هرچند در گذشته‌ از خار مریم برای درمان بیماری‌های کبدی استفاده می‌شد و در حال حاضر نیز به عنوان «مکمل» دارویی تولید و عرضه می‌شود اما اینکه «داروی درمان بیماری کبد» باشد، برخلاف یافته‌های معتبر است.

🔹از آنجا که اثر درمانی این گیاه در پژوهش‌های معتبر اثبات نشده، تبلیغ آن به عنوان داروی قطعی درمان بیماری‌های کبدی می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری داشته باشد و افراد را به جای استفاده به موقع از داروهایی که اثربخشی آن‌ها در درمان بیماری اثبات شده به سمت استفاده از این مکمل گیاهی سوق دهد و وضعیت سلامتی آن‌ها را در شرایط خطرناکی قرار دهد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

26 января 2025 12:04

🔹 اهرام سه‌گانه مصر به دست «فضایی‌ها» ساخته نشده‌اند

🔹تصاویر متعددی با ادعای «ساخت اهرام مصر به دست فضایی‌ها» در شبکه‌های اجتماعی منتشر می‌شود. این ادعا یکی از تئوری‌های توطئه کلاسیک است.

🔹مطالعات تاریخی، اسناد باستانی و آثار به‌جا‌مانده از سازندگان اهرام نشان می‌دهد که این بناها را کارگران مصری و تحت نظارت مهندسان آن دوره ساخته‌اند.

🔹در این مطالب ادعا می‌شود تا شعاع صد کیلومتری اهرام هیچ کوهی نیست که سنگی از جنس سنگ اهرام داشته باشد.

🔹بر خلاف این ادعا، سنگ‌هایی که در ساخت اهرام از آنها استفاده شده،‌ از معادن اطراف، به‌ویژه معدن‌های تورا و الجیزه (در فاصله حدود ۱۰ تا ۲۰ کیلومتری) استخراج شدند.

🔹یکی دیگر از ادعاها این است که اهرام ساخت فضایی‌هاست، چراکه سنگ‌های بالایی، قدیمی‌تر هستند.

🔹این ادعا هم درست نیست و ساخت اهرام به‌صورت لایه‌لایه از پایین به بالا انجام شده است، نه بالعکس!

🔹مدافعان این تئوری توطئه برای تایید ادعایشان به توییت طنزی از ایلان ماسک در سال ۲۰۲۰ هم اشاره می‌کنند. او به شوخی نوشته بود «روشن است» که اهرام را فضایی‌ها ساخته‌اند؛ اما در ادامه لینک‌هایی در رد همین ادعا منتشر کرده بود.

🔹تئوری توطئه ساخته‌شدن اهرام به دست «فضایی‌ها»، به اواخر قرن ۱۹ بازمی‌گردد.

🔹بعدها کتاب‌هایی مانند «ارابه‌ خدایان» نوشته اریک فون دنیکن و سریال‌هایی مانند Ancient Aliens که در فارسی به «ما و فرازمینی‌ها» ترجمه شده، در گسترش این تئوری موثر بودند.

🔹با این توضیحات، فکت‌نامه به ادعای «ساخت اهرام مصر به دست فضایی‌ها» نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

25 января 2025 06:54

📝 بررسی ادعاهای جواد ظریف درباره پدافند و تسلیحات ایران در جنگ ایران و عراق

🔹محمدجواد ظریف، در مجمع جهانی اقتصاد در داووس گفت: «ما بدون هیچ پدافند هوایی یا سلاحی علیه عراق جنگیدیم.» این ادعا نادرست است.

🔹ظریف می‌گوید «ما هیچ پدافند هوایی نداشتیم» در حالی که پدافند هاوک ایران، یکی از پیشرفته‌ترین سیستم‌های جهان در زمان خود بود.

🔹این موضوع در گزارش‌هایی مانند گزارش روز نخست جنگ که سیدعلی خامنه‌ای نماینده وقت رهبر پیشین جمهوری اسلامی در شورای عالی دفاع در مجلس ارائه کرد، منعکس شده‌است.

🔹ظریف می‌گوید «ما هیچ سلاحی نداشتیم». اگر منظور او سلاحی خاص و برتر در نبرد است، در آن زمان یکی از برترین جنگنده‌های دنیا، اف۱۴ به همراه صدها جنگنده اف۴، اف۵، مجموعه عظیمی از یگان هلی‌کوپتری هوانیروز، صدها تانک چیفتن و ناوچه‌های کلاس الوند، از مهم‌ترین دارایی‌های ارتش در زمان جنگ بودند.

🔹درباره دیگر ادعاهای او در این زمینه، ایالات متحده در مراحلی از جنگ با واسطه «شخص ثالث» از عراق پشتیبانی اطلاعاتی کرده‌است اما هرگز نه برای عراق آواکس ساخته و نه در صدد چنین اقدامی بوده و نه چنین خواسته‌ای از سوی عراق مطرح شده‌است.

🔹ادعای اینکه فرانسه به عراق موشک اگزوسه و جنگنده میراژ می‌داد درست است.

🔹هرچند دولت آلمان [غربی] هیچ سلاح شیمیایی به عراق نفروخته اما شرکت‌های بخش خصوصی آلمانی بودند که پیمانکاران دولت عراق در برنامه پوششی کارخانجات آفت‌کش کشاورزی بودند که در نهایت مواد اولیه و امکانات آن را حکومت عراق صرف تولید گازهای خردل و سارین و تابون و عامل اعصاب کرد.

🔹بریتانیا هرگز به عراق نه تانک چیفتن داد و نه در صدد این‌کار بود. نبرد ایران عراق نبرد چیفتن‌های بریتانیایی در جبهه ایران با تی ۶۲ و تی ۷۲ های روسی در جبهه عراق بود.

🔹روسیه - اتحاد شوروی وقت - به عراق جنگنده میگ، سوخو و بمب‌افکت توپولوف و موشک اسکاد می‌داد.

🔹چین به عراق موشک کرم ابریشم می‌داد اما باید ذکر شود که چین با هر دو طرف معامله می‌کرد و در نهایت بزرگ‌ترین شریک نظامی ایران در طول جنگ بود.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 января 2025 15:15

✅ درآمد نفتی ایران در مقایسه با صادرات اسباب‌بازی چین

🔹محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور ایران، می‌گوید: درآمد نفتی ایران، از فروش عروسک و اسباب‌بازی بعضی کشورها کمتر است.

🔹بر اساس داده‌های مندرج در نماگرهای بانک مرکزی ایران، درآمدهای نفتی ایران در سال ۱۴۰۲، به حدود ۵۷ میلیارد دلار رسید. میانگین درآمدهای نفتی ایران در پنج سال گذشته کمی بیش از ۴۰ میلیارد دلار بود.

🔹در گزارش‌‌های مختلفی از وب‌سایت‌های داده‌پردازی، چین با سهمی بین ۷۱ تا ۸۶ درصد از کل بازار اسباب‌بازی جهان، بزرگترین صادرکننده اسباب‌بازی به حساب می‌آید.

🔹بر پایه داده‌های وب‌سایت گردآوری داده «استاتیستا»، چین در سال ۲۰۲۲ میلادی معادل ۴۸/۴میلیارد دلار اسباب‌بازی سنتی به دیگر کشورها صادر کرد.

🔹وب‌سایت گردآوری و پردازش داده‌های تجاری «اگزیم‌پدیا» میزان صادرات اسباب‌بازی چین در سال ۲۰۲۳ میلادی، را ۵۹/۱ میلیارد دلار تخمین زد.

🔹گروه رصدخانه پیچیدگی اقتصادی (OEC) که در حوزه پردازش داده‌های تجارت جهانی فعالیت می‌کند، در یک دسته‌بندی جدید از سرفصل تجارت «اسباب‌بازی، بازی و لوازم ورزشی»، چین را با صادرات ۱۰۴ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۲ در صدر بزرگترین صادرکنندگان این اقلام معرفی کرد.

🔹تقریبا تمام تخمین‌های مختلف از میزان صادرات اسباب‌بازی چین، بالاتر از میزان صادرات نفت ایران در سال‌های اخیر بوده است.

🔹با این توضیحات فکت‌نامه به این اظهارات محمدرضا عارف نشان «درست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 января 2025 00:02

❌ ادعای شاخ‌دار ظریف درباره انتخابی بودن حجاب برای زنان کابینه

🔹محمدجواد ظریف، معاون راهبردی مسعود پزشکیان که برای شرکت در مجمع جهانی اقتصاد به داووس سوییس رفته در گفتگویی با فرید زکریا گفت که زنان کابینه پزشکیان «انتخاب کرده‌اند» که حجاب داشته باشند.

🔹«انتخاب حجاب» به این معناست که این زنان با حفظ سمت خود در کابینه مختارند بدون حجاب بر سر کار حاضر شوند.

🔹زنانی که در کابینه دولت ایران یا در سایر پست‌ها حضور دارند، به دلیل «اجباری بودن حجاب» نمی‌توانند بدون پوشاندن موهای خود در جلسات دولتی شرکت کنند.

🔹این ادعا در حالی مطرح شده که دو روز پیش از این یعنی ۲ بهمن ۱۴۰۳ خبرگزاری‌ها در ایران اعلام کردند که سعید اسلام‌زاده، مدیر روابط عمومی معاونت هنری وزارت ارشاد به دلیل انتشار تصویری از خود و دختر بی‌حجابش در شب یلدا، از کار برکنار شد.

🔹بی‌حجابی فرزند یک مدیر میانی در دولت در یک شبکه اجتماعی به برکنار پدرش از کار منجر شد. از این رو پاسخ به اینکه آیا زنان می‌توانستند بی‌حجاب بودن را انتخاب کنند و عضو کابینه باشند، به وضوح «خیر» است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای محمدجواد ظریف نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 января 2025 15:23

❌ ویدئوی مربوط به لهستان ارتباطی با جنازه خلبانان ایرانی در خلیج فارس ندارد

🔹در روزهای اخیر ویدیویی در اینستاگرام دست به دست می‌شود که در توضیح آن ادعا شده «جنازه خلبانان ایرانی در خلیج فارس بعد از چهل سال جنگ با عراق» را نشان می‌دهد.

🔹در این ویدیوی کوتاه یک هواپیمای غرق‌شده در زیر آب را می‌بینیم که دو اسکلت در جایگاه خلبان و کمک خلبان نشسته‌اند.

🔹این ادعا درست نیست و ویدیو ارتباطی با ایران و خلبانان جنگ ایران و عراق ندارد.

🔹این هواپیما در عمق ۱۲ متری دریاچه زاکژووک در شهر کراکوف لهستان غرق شده است.

🔹هواپیما عمداً در دریاچه حاصل از آبگیری یک معدن قدیمی متروک، غرق شده است تا از آن به‌عنوان صخره مصنوعی و سایت آموزشی استفاده شود.

🔹اسکلت‌های موجود در تصویر، ماکت هستند و برای افزایش جاذبه گردشگری، در هواپیما گذاشته شده‌اند.

🔹با این توضیحات، فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

22 января 2025 20:11

❌ ادعاهای نادرست حکیم روازاده درباره نمک یددار

🔹ویدیویی قدیمی از حسین روازاده، مروج طب سنتی، بدون اشاره به اسم او منتشر شده که عنوانش «افشاگری ترسناک پزشک معروف ایرانی» است و روازاده در آن درباره «مضرات نمک یددار» صحبت می‌کند.

🔹نمک یددار، نمک طعامی است که با مقدار کمی یدید سدیم یا یدید پتاسیم ترکیب شده و از نظر ظاهر و طعم مشابه نمک معمولی است. هدف از افزودن ید به نمک، کاهش کمبود ید در بدن انسان است.

🔹ید برای تولید هورمون‌های تیروئیدی، رشد مناسب مغز و استخوان جنین، دفع فلزات سنگین مانند جیوه و سرب، جلوگیری از تکثیر باکتری‌های مضر در روده، سلامت قلب و تعادل الکترولیتی خون بسیار مهم است.

🔹میزان ید مورد نیاز روزانه بسته به سن و وضعیت فرد متفاوت است. به‌طور کلی، بزرگسالان به حدود ۱۵۰ میکروگرم ید در روز نیاز دارند. زنان باردار و شیرده به مقادیر بیشتری نیاز دارند که باید با مشورت پزشک تعیین شود.

🔹مصرف بیش از حد ید می‌تواند به مشکلاتی مانند پرکاری تیروئید منجر شود، بنابراین تعادل در مصرف آن ضروری است.

🔹بر اساس گزارش WHO پژوهش‌ها نشان می‌دهد برنامه‌های یددار کردن نمک در بسیاری از کشورها منجر به کاهش چشمگیر در بروز گواتر و دیگر اختلالات مرتبط با کمبود ید شده و این برنامه‌ها به‌عنوان یکی از موفق‌ترین مداخلات بهداشتی عمومی در قرن بیستم شناخته می‌شوند.

🔹هیچ مدرک علمی معتبری وجود ندارد که نشان دهد نمک یددار حاوی مواد شیمیایی سمی است یا باید از مصرف آن اجتناب شود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای حسین روازاده درباره مضرات و خطرات «نمک یددار» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

22 января 2025 05:32

🎙 واژه‌نامه دروغ‌پراکنی: «هنجارشکنی» از قمه‌کشی بدتر است

🔹پادکست و مجموعه‌مقالات «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به کلیدواژه‌هایی می‌پردازد که در گفتمان رسمی حکومت ایران برای انتشار ادعاهای بی‌مبنای خود استفاده می‌شود.

🔹این کلیدواژه‌ها طی چندین دهه به طور سیستماتیک از سوی مقامات ارشد و رسانه‌های دولتی ایران استفاده و به تدریج به بخشی جدایی‌ناپذیر از سازوکار انتشار اطلاعات نادرست در ایران تبدیل شده‌اند.

🔹در نتیجه این کلیدواژه‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در تبلیغ باورهای نادرست و غیرمستند در جامعه ایران داشته‌اند، تا جایی که نه تنها بر حامیان حکومت ایران، بلکه به‌طور غیرمستقیم بر ادبیات منتقدان و مخالفان نیز تأثیر گذاشته است.

🔹از جمله روش‌های توجیه سیاست‌های تبعیض‌آمیز در ایران، همسو دانستن آن سیاست‌ها با «عرف» یا «هنجار»های اجتماعی است.

🔹بر همین اساس، در دوازدهمین قسمت این پادکست به کلیدواژه «هنجارشکنی» پرداخته شده است؛ کلیدواژه‌ای که برای توجیه موارد متعددی از جمله تبعیض علیه زنان، کاربرد گسترده‌ای دارد؛ بویژه تبعیضی که در قالب سیستم پوشش اجباری، بر نیمی از جامعه ایران تحمیل می‌شود.

🔹کاربرد «عرف» یا «هنجار»های اجتماعی در روایت‌های حکومت، به تبلیغات محدود نمی‌شود و مسئولان بر مبنای این روایت‌ها به سرکوب شهروندانی می‌پردازند که به گفته آنها، هنجارها را رعایت نمی‌کنند.

🔹در این قسمت، موارد متنوعی از کاربرد این کلیدواژه در ادبیات حکومتی ایران را خواهید شنید.

🔹پادکست «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» به همراه مقاله مرتبط با آن، هر دو هفته یک‌بار چهارشنبه‌ها در پادگیرها و سایت فکت‌نامه منتشر خواهد شد.

👈 «واژه‌نامه دروغ‌پراکنی» را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

👈 لینک مقاله در وبسایت فکت‌نامه

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

21 января 2025 19:04

❌ انتساب اظهارنظر نادرست به ترامپ درباره سفر به ایران

🔹روز گذشته همزمان با برگزاری مراسم تحلیف ریاست جمهوری دونالد ترامپ در صفحات اینستاگرام خبری منتشر و به سرعت فراگیر شد که ادعا می‌کرد ترامپ گفته «حتما با تهران مذاکره می‌کنم و حتی حاضرم به تهران سفر کنم».

🔹این ادعا صحت ندارد و با وجود پوشش حداکثری رسانه‌ها از این رویداد، در هیچ‌یک از منابع معتبر اشاره‌ای به این گفته رئیس‌جمهور آمریکا نشده است.

🔹ترامپ در اولین اظهارنظرش درباره ایران پس از تحلیف گفته که قصد دارد با بازگرداندن سیاست «فشار حداکثری»، ایران را پای میز مذاکره بکشاند.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای شبکه‌های اجتماعی نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

20 января 2025 19:05

❌ ادعای شاخ‌دار بالابودن سطح انرژی زمین در ساعت اذان

🔹ویدیوهای متعددی با مضمون «بالا بودن انرژی زمین در ساعت اذان» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است.

🔹این ویدیوها ادعا می‌کنند سطح انرژی زمین در سه زمان اذان بالاتر از باقی اوقات است و ساعت اذان صبح را ۴:۳۰ تا ۵ صبح عنوان کرده‌اند.

🔹دقیقا مشخص نیست منظور از «انرژی زمین» در این ادعاها چیست.

🔹کره زمین دارای یک میدان مغناطیسی است که امواج و انرژی مغناطیسی پیرامون خود ایجاد می‌‌کند. این میدان متاثر از ساعت طلوع و غروب خورشید نیست.

🔹بیشترین میزان انرژی مغناطیسی زمین در قطب‌های مغناطیسی شمال و جنوب اندازه‌گیری شده است.

🔹همچنین، زمان اذان در مکان‌ها و زمان‌های مختلف در طول سال، متفاوت است.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعای «بالا بودن انرژی زمین در ساعت اذان» نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

19 января 2025 16:29

❌ این ویدئو مربوط به خوشگذرانی نوه روح‌الله خمینی نیست

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدئویی دست به دست می‌شود که ادعا شده نوه خمینی را در حال خوشگذرانی در استخری در لندن نشان می‌دهد.

🔹در این ویدئو سه زن جوان کنار استخر دیده می‌شوند که در نسخه اصلی به زبان عربی صحبت می‌کنند.

🔹فردی که اولین‌بار این ویدیو را منتشر کرده، نور دیاب، یک بلاگر و اینفلوئنسر عرب‌ است که آن را در اردیبهشت ۱۴۰۳ در Snapchat منتشر کرد.

🔹ویدیو در استخر هتل هیلتون در جزیره مرجان در دبی گرفته شده است.

🔹پیش‌تر نیز درباره نعیما طاهری، نتیجه روح‌الله خمینی عکس‌های غیرواقعی و شایعاتی از این دست در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده بود.

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 января 2025 21:42

📝 طرح انتقام از ترامپ و انکار پزشکیان

🔹مسعود پزشکیان، رئیس جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگو با ان‌بی‌سی مدعی شد: «ایران، به هیچ وجه نقشه‌ای برای ترور ترامپ نداشته است.» پزشکیان در ادامه گفت: «قصدی برای انتقام از ترامپ نداشته و نخواهیم داشت.»

🔹برخلاف ادعای پزشکیان، که «توطئه علیه ترامپ» را «نقشه اسرائیل و دیگر کشورها برای ترویج دشمنی با ایران» می‌داند، شواهد عمومی و غیرقابل انکاری وجود دارد که مسئولان جمهوری اسلامی در سطوح مختلف، ترامپ را مستحق «انتقام سخت» دانسته‌اند.

🔹کلیدواژه «انتقام سخت» در پیام رهبر جمهوری اسلامی به مناسبت کشته‌شدن قاسم‌سلیمانی دیده می‌شود. علی خامنه‌ای، در ۱۳ دی ۱۳۹۸ نوشت: «انتقام سختی در انتظار جنایتکارانی است که دست پلید خود را به خون او و دیگر شهدای حادثه دیشب آلودند.»

🔹او در ۲۶ آذر ۱۳۹۹، در دیدار دست‌اندرکاران مراسم سلیمانی گفت: «قاتل سلیمانی و آمر به قتل سلیمانی باید انتقامشان را پس بدهند؛ آن به جای خودش محفوظ است… هم آمر، هم قاتل بدانند که در هر زمان ممکن، هر وقت ممکن شد - ما دنبال وقت ممکن هستیم - باید انتقامشان را پس بدهند.»

🔹آیت‌الله خامنه‌ای در ۱۱ دی ۱۴۰۰، در دیدار خانواده و اعضای ستاد مراسم سلیمانی گفت: «آنهایی که او را شهید کردند - ترامپ و امثال او - جایشان زباله‌دان تاریخ است و جزو فراموش‌شدگان تاریخ خواهند بود در زباله‌دان، امّا … دشمنان او گم و گور خواهند شد. البتّه ان‌شاءالله بعد از آنکه تقاص دنیوی‌شان را بدهند، گم و گور خواهند شد.»

🔹حسین سلامی، فرمانده کل سپاه پاسداران نیز روز ۱۶ دی‌ ۱۳۹۸، در مراسم خاکسپاری قاسم سلیمانی در کرمان بر «انتقام» تاکید کرد: «حرف آخر را اول می‌زنم، انتقام می‌گیریم… انتقام می‌گیریم، سخت، محکم، پشیمان‌کننده، قاطع و تمام‌کننده. مطمئن باشید.»

🔹اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس سپاه در ۱۰ دی ۱۳۹۹، در مجلس گفت: «به عوامل آمریکایی دخیل در ترور شهید سلیمانی هشدار داد که باید سبک زندگی مخفی سلمان رشدی را یاد بگیرند چراکه جمهوری اسلامی انتقام خون به ناحق ریخته شهید سلیمانی را خواهد گرفت.»

🔹قاآنی در مراسمی در دانشگاه تهران گفت: «آنهایی که این کار را کردند بدانند کاری کردند که در سرتاسر عالم، هر کجا یک مردی پیدا شود، آمادگی دارد نامردهایی که این کار را کردند را به سزای عملشان برسانند.»

🔹او در آیین بزرگداشت سلیمانی در کرمان هم گفت:‌ «بعید نیست از درون خانه‌هایتان از شما انتقام گرفته شود و بدانید جنایتکاران اصلی که این جنایت را مرتکب شدند از رییس‌جمهور پست‌فطرت تا وزیر خارجه که از سال‌ها قبل کینه شهید سلیمانی را پرورش می‌داد همه باید سر کلاس سلمان رشدی بنشینند و زندگی بعد از این را از سلمان رشدی آموزش ببینند.»

🔹سلامی در سالروز کشته شدن قاسم سلیمانی در دانشگاه تهران گفت: «انتقام سخت، نقطه نیست بلکه یک مسیر است؛ البته ما انتقام نقطه‌ای این سردار بزرگ و همرزمانش را از عاملان و آمران آن خواهیم گرفت که جدا از همه مسیری است که ما طی می‌کنیم.»

🔹ابراهیم رئیسی، در دی ۱۳۹۹ (زمان ریاست بر قوه قضائیه) گفت: «دشمن تصور نکند اگر کسی در قامت رییس‌جمهوری آمریکا آمر ترور شهید سلیمانی بود دیگر در یک حاشیه امن قرار دارد، هرگز اینطور نیست.» او «کیفر عاملان و آمران این جنایت» را «از جلوه‌های انتقام سخت» برشمرد.

🔹او یک سال بعد به عنوان رئیس جمهوری هم در مصلی تهران گفت: «باید متجاوز و قاتل و جنایتکار اصلی، رئیس‌جمهور وقت آمریکا [دونالد ترامپ] محاکمه شود، باید قصاص شود، باید حکم خدا در مورد او جاری شود.»

🔹بنابراین فکت‌نامه به این ادعای مسعود پزشکیان نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

16 января 2025 20:56

🔹 آمار به شدت اغراق‌شده از مصرف برق فیلترشکن‌ها

🔹روزنامه ایران در گزارشی به نقل از یک کارشناس نوشته است: «‌به صورت تقریبی نزدیک به ۱۶ درصد از مصرف برق کشور در طول روز صرف استفاده از فیلترشکن‌ها می‌شود.»

🔹 این ادعا شاخ‌دار است. به اندازه کافی دلیل و فکت منطقی علیه فیلترینگ وجود دارد و نیازی به نسبت‌های غیرمنطقی و به‌شدت اغراق‌‌شده نیست.

🔹محاسبه دقیق تاثیر فیلترشکن‌ها در افزایش مصرف باتری، ممکن نیست؛ اما آنچه گفته شده، چند صد برابر مصرف برق برای شارژ گوشی‌ها، با یا بدون فیلترشکن، است.

🔹طبق آمار رسمی، کل برق مصرفی کشور در سال گذشته در مجموع ۳۳۳ میلیارد کیلووات ساعت بوده است.

🔹در عین حال برآوردها نشان می‌دهد، میزان برق مصرفی برای شارژ گوشی‌های همراه، با یا بدون فیلترشکن، بین ۹۹ تا ۲۴۰ میلیون کیلووات ساعت است.

🔹میزان مصرف سالیانه برق برای شارژ یک گوشی تلفن هوشمند با شارژرهای معمولی ۵ ولتی ۱/۸۳ کیلووات ساعت و با شارژرهای سریع ۱۰ ولتی برای شارژ گوشی ۳/۶۵ کیلووات ساعت است.

🔹آمار رسمی از تعداد گوشی‌های تلفن همراه در دست نیست، اما در گزارش‌های رسانه‌‌ای به آمارهایی از ۵۵ تا تا ۶۶ میلیون گوشی هوشمند اشاره شده است.

🔹با این حساب کل میزان برق مصرفی برای شارژ همه گوشی‌های تلفن همراه در ایران در سال چیزی بین ۰/۰۴ تا ۰/۰۷ درصد کل مصرف برق در ایران است.

🔹به همین دلیل فکت‌نامه به این ادعا نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 января 2025 21:48

❌ ادعای شاخ‌دار پیش‌بینی سیمپسون‌ها از آتش‌سوزی لس‌آنجلس

🔹در شبکه‌های اجتماعی ویدیویی منتشر شده و بر اساس آن ادعا می‌شود در انیمیشن سیمپسون‌ها آتش‌سوزی در کالیفرنیا پیش‌بینی شده بود.

🔹این ادعا بی‌اساس است.

🔹آنچه به عنوان تصاویر متعلق به این انیمیشن منتشر شده در هیچ‌یک از فصل‌های انیمیشن دیده نمی‌شود و ساخته هوش مصنوعی است.

🔹در قسمت ۱۲ فصل ۱۸ سریال هم که ادعا می‌شود منبع این ویدیو است، تصاویری که در ویدیو دیده می‌شوند، وجود ندارند.

🔹با توجه به این توضیحات، فکت‌نامه به این ادعا که «سیمپسون‌ها آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس را پیش‌بینی کردند»، نشان «شاخ‌دار» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

28 января 2025 19:28

❌ ادعای غیرعلمی درباره درمان بیماری‌ها با نوشیدن گلاب

🔹 در اینستاگرام ویدیویی دست به دست می‌شود که در آن ادعا شده با نوشیدن ترکیب گلاب و چند ماده خوراکی متفاوت مانند «کندر»، «مویز»، «انجیر» و «عناب» می‌توان بیماری‌های مانند «فراموشی»، «کم‌خونی»، «پوکی‌ استخوان»، «یبوست» و «غلظت خون» را درمان کرد.

🔹 پژوهش‌ها به اثرات آرام‌بخش، ضد التهاب و کاهش‌دهنده اضطراب گلاب اشاره می‌کند و در تمام این تحقیقات تنها به «تاثیر مثبت گلاب» در کاهش عوارض بیماری‌ها اشاره شده و حرفی از «درمان» نیامده است.

🔹 منابع معتبر علمی به ترکیب «کندر»، «مویز»، «انجیر» و «عناب» با گلاب برای درمان این بیماری‌ها اشاره نمی‌کنند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

27 января 2025 15:09

🔹 چرا ایران با رشد متوسط ۸ درصدی فاصله زیادی دارد؟

🔹علی خامنه‌ای گفته تحقق رشد اقتصادی ۸ درصدی بدون احتیاج به خارج، امکان‌پذیر است. این ادعا از نظر تئوری، آماری، سابقه و تجربه‌های عملی، ممکن نیست. متوسط رشد اقتصادی ایران در ۱۵ سال گذشته کمتر از یک و نیم درصد بوده و تقریبا هیچکدام از شرایط مورد نیاز چنین رشدی در ایران فراهم نیست.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

25 января 2025 12:00

🎙 انکار انتقام سخت

🔹در ابتدای قسمت ۱۹۹ پادکست هفتگی فکت‌نامه، از مخاطبان خواستیم تا یک نکته به‌یادماندنی از قسمت‌های مختلف این سری‌پادکست‌ها را با ما در میان بگذارند؛ از یک تیتر و عنوان گرفته تا مرور یک فکت‌چک، بحث‌هایی که در پادکست انجام شده یا هر نکته دیگری که از این ۱۹۹ قسمت در ذهن شما به‌جا مانده است.

🔹دو خبر مهم کشته شدن دو قاضی در ایران و تحلیف ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا، دستمایه دو فکت‌چکی شد که در این قسمت مرور کردیم.

🔹در ادامه، درباره یک ویدیوی پربازدید که به آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس ربط داده شده بود، توضیح دادیم.

🔹چندی قبل، آماری از میزان مصرف برق فیلترشکن‌ها ارائه شد که به شدت اغراق‌شده بود. در این اپیزود درباره این آمار صحبت کرده‌ایم.

🔹مسعود پزشکیان در مصاحبه با یک رسانه آمریکایی، طرح و تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای انتقام از ترامپ بخاطر کشته شدن قاسم سلیمانی را انکار کرد؛ اما ما به این ادعا نشان شاخ‌دار دادیم.

🔹سهم بخش کشاورزی در اشتغال ایران، موضوعی است که از فکت‌نامه نشان «غیرقابل اثبات» گرفت و به در این قسمت به آن اشاره کردیم.

🔹تصاویری که به خوشگذرانی نوه روح‌الله خمینی نسبت داده شده بود، موضوع دیگری است که در این اپیزود به ان پرداختیم.

🔹ادعای نادرست رایگان بودن همه‌چیز در کویت و ادعای شاخ‌دار بالا بودن سطح انرژی زمین در ساعت اذان، سوژه‌های دیگر این هفته بودند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:26 مقدمه
00:03:04 درخواست فکت‌نامه از مخاطبان
00:05:35 انتشار عکس نادرست از آبدارچی که قضات دیوان عالی را کشت
00:08:24 انتساب اظهارنظر نادرست به ترامپ درباره سفر به ایران
00:10:26 این فیلم قدیمی، ارتباطی با آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس ندارد
00:14:47 آمار به شدت اغراق‌شده از مصرف برق فیلترشکن‌ها
00:18:09 طرح انتقام از ترامپ و انکار پزشکیان
00:26:20 سهم بخش کشاورزی از اشتغال
00:28:55 ادعاهای نادرست حکیم روازاده درباره نمک یددار
00:33:27 این ویدئو مربوط به خوشگذرانی نوه روح‌الله خمینی نیست
00:37:10 ادعای نادرست رایگان بودن همه چیز در کویت
00:41:24 ادعای شاخ‌دار بالا بودن سطح انرژی زمین در ساعت اذان
00:45:30 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 января 2025 20:12

🔹 بازتاب مشکل کمبود پزشک خانواده انتاریو در شبکه‌های اجتماعی فارسی

🔹ویدیوهایی در شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های خبری منتشر شده که صف طولانی مردم در کانادا در فضای سرد و برف سنگین را نشان می‌دهد و مضمون عنوانش «صف طولانی برای مطب تازه تاسیس یک پزشک در انتاریو» است.

🔹گزارش‌های CBC نشان می‌دهد روز ۱۵ ژانویه ۲۰۲۵ صدها نفر در یک شهر در انتاریو برای شانس پیدا کردن «پزشک خانواده» در صف ایستاده‌اند. CTV هم ویدیویی از این صف طولانی منتشر کرد.

🔹گزارش‌ها نشان می‌دهد این افراد برای استفاده از سرویس «پزشک خانواده» در این صف ایستاده‌اند و این صف، آنگونه که در برخی رسانه‌ها مثل فارس به آن اشاره شده، «صف بیماران برای ویزیت رایگان» نیست. اگر کسی نتواند در این فهرست ۵۰۰ تایی ثبت نام کند،‌ همچنان می‌تواند به صورت حضوری به مراکز درمانی مراجعه کند.

🔹داشتن پزشک خانواده تسهیلات زیادی برای فرد به همراه خواهد داشت، اما بدون داشتن پزشک خانواده هم می‌توان همچنان از خدمات بهداشتی رایگان استفاده کرد.

🔹البته افرادی که پزشک خانواده دارند، راحت‌تر نوبت می‌گیرند، تاریخچه درمانشان پیش یک پزشک است و روند ارجاع آنها به متخصص نیز به همین دلیل کیفیت بهتری خواهد داشت.

🔹در سیستم درمانی کانادا، اکثر خدمات ضروری درمانی برای شهروندان و افرادی که اقامت دائم دارند، رایگان است. همچنین بسیاری از افرادی که با ویزای موقت در کانادا هستند می‌توانند با دریافت کارت سلامت، از خدمات درمانی به صورت رایگان استفاده کنند.

🔹از سویی دیگر، گزارش‌های زیادی در مورد کمبود پزشک خانواده به‌خصوص در مناطق روستایی در کانادا منتشر شده از جمله اینکه «بیش از شش میلیون کانادایی می‌گویند که دسترسی منظم به پزشکان مراقبت‌های اولیه - پزشک خانواده- ندارند.»

🔹همچنین تعداد ساکنان انتاریو که بدون پزشک خانواده هستند، ۲/۵ میلیون نفر اعلام شده است. عده دیگری نیز با معضل بازنشسته‌شدن پزشک خانواده در آینده نزدیک مواجه هستند.

🔹کمبود پزشک در جوامع کوچک‌تر منجر به طولانی شدن زمان انتظار برای دریافت خدمات، افزایش سفرهای طولانی برای مراجعه به پزشکان و در شهرهای بزرگ‌تر به کاهش کلی کیفیت سلامت عمومی شود.

🔹بنابراین در مجموع فکت‌نامه به این ادعا نشان «نیمه‌درست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

24 января 2025 05:31

🎙 انکار انتقام سخت

🔹در ابتدای قسمت ۱۹۹ پادکست هفتگی فکت‌نامه، از مخاطبان خواستیم تا یک نکته به‌یادماندنی از قسمت‌های مختلف این سری‌پادکست‌ها را با ما در میان بگذارند؛ از یک تیتر و عنوان گرفته تا مرور یک فکت‌چک، بحث‌هایی که در پادکست انجام شده یا هر نکته دیگری که از این ۱۹۹ قسمت در ذهن شما به‌جا مانده است.

🔹دو خبر مهم کشته شدن دو قاضی در ایران و تحلیف ریاست جمهوری دونالد ترامپ در آمریکا، دستمایه دو فکت‌چکی شد که در این قسمت مرور کردیم.

🔹در ادامه، درباره یک ویدیوی پربازدید که به آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس ربط داده شده بود، توضیح دادیم.

🔹چندی قبل، آماری از میزان مصرف برق فیلترشکن‌ها ارائه شد که به شدت اغراق‌شده بود. در این اپیزود درباره این آمار صحبت کرده‌ایم.

🔹مسعود پزشکیان در مصاحبه با یک رسانه آمریکایی، طرح و تصمیم جمهوری اسلامی ایران برای انتقام از ترامپ بخاطر کشته شدن قاسم سلیمانی را انکار کرد؛ اما ما به این ادعا نشان شاخ‌دار دادیم.

🔹سهم بخش کشاورزی در اشتغال ایران، موضوعی است که از فکت‌نامه نشان «غیرقابل اثبات» گرفت و به در این قسمت به آن اشاره کردیم.

🔹تصاویری که به خوشگذرانی نوه روح‌الله خمینی نسبت داده شده بود، موضوع دیگری است که در این اپیزود به ان پرداختیم.

🔹ادعای نادرست رایگان بودن همه‌چیز در کویت و ادعای شاخ‌دار بالا بودن سطح انرژی زمین در ساعت اذان، سوژه‌های دیگر این هفته بودند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

23 января 2025 20:37

🔹 ادعای گمراه‌کننده ظریف درباره وضعیت برخورد دولت ایران با حجاب

🔹محمدجواد ظریف، معاون راهبردی رئیس‌جمهوری ایران که برای شرکت در مجمع جهانی اقتصاد به داووس سوییس رفته، در گفتگویی با فرید زکریا گفت که دولت در ایران تصمیم گرفته در زمینه حجاب هیچ فشاری بر زنان اعمال نشود.

🔹این ادعای ظریف، گمراه‌کننده است. در ماه‌های اخیر کشمکش‌هایی میان دولت و مجلس بر سر «قانون عفاف و حجاب» وجود داشت و دولت با این قانون مخالفت کرد. با وجود این، بسیاری از فشارهایی که پیش‌تر بر سر موضوع حجاب زنان وجود داشت، همچنان ادامه دارد و در دولت پزشکیان متوقف نشده است.

🔹ادامه کار اپلیکیشن «ناظر حجاب» و گزارش‌دهی «بی‌حجابی»، جریمه و توقیف خودروی افراد به دلیل «بی‌حجابی» و ارسال پیامک تذکر حجاب، پلمب و تعطیلی کسب و کارها به همین دلیل در قالب «طرح نور»، اجبار و تذکر حجاب در ادارات و مدارس، از جمله این اقدامات است.

🔹از این رو فکت‌نامه به این ادعای ظریف که «دولت تصمیم گرفته در زمینه حجاب هیچ فشاری بر زنان اعمال نشود»، نشان «گمراه‌کننده» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

22 января 2025 21:12

❌ ادعای نادرست ایجاد موج جهانی برای اهدای نوبل صلح به ایران پس از اعلام آمادگی برای کمک در آتش‌سوزی‌ لس‌آنجلس

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی فارسی منتشر شده که ادعا می‌کند «موج جهانی برای اهدای نوبل صلح به ایران» ایجاد شده است.

🔹در شرح این ویدیو آمده که دلیل ایجاد این موج، پیشنهاد هلال احمر ایران برای کمک به آمریکا در جریان آتش‌سوزی لس‌آنجلس است.

🔹در این ادعا سه مقام دولتی، رییس‌جمهور، سخنگوی دولت و رئیس سازمان هلال احمر به عنوان نماینده ایران برای دریافت نوبل صلح معرفی شده‌اند.

🔹این ادعا نادرست است. هیچ خبری در تایید اینکه «موج جهانی برای اهدای نوبل صلح به ایران» به راه افتاده باشد، یا حتی نهاد یا سازمانی «ایران» را به این دلیل کاندیدای جایزه صلح نوبل کرده باشد، وجود ندارد.

🔹هلال احمر ایران در جریان آتش‌سوزی لس‌آنجلس پیشنهاد کمک کرده، اما این پیشنهاد در رسانه‌های غربی بازتاب نداشته و موجی ایجاد نکرد.

🔹سازوکار دریافت نوبل صلح این اجازه را به شبکه‌های مجازی و اجتماعی نمی‌دهد که کسی را برای دریافت جایزه معرفی کنند.

🔹از این رو بر اساس اطلاعات موجود فکت‌نامه به ادعای «موج جهانی برای اهدای نوبل صلح به ایران» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

22 января 2025 15:03

🎙 هزارداستان بودجه؛ قسمت هفدهم - «جهاد تبیین»

🔹علی خامنه‌ای سه سال پیش در یک سخنرانی عمومی اعلام کرد موافق نیست بودجه‌ای برای «جهاد تبیین» در نظر گرفته شود. بعد از طرح این موضوع، ردیف بودجه ۱۰۰ میلیارد تومانی که در مجلس برای این پروژه تصویب شده بود، از بودجه حذف شد.

🔹آیا این بدان معنی است که «جهاد تبیین»، مجانی و رایگان است؟ دستگاه‌های تبلیغاتی و مذهبی، هزینه‌های این پروژه را از کجا تامین می‌کنند؟

🔹در هفدهمین قسمت هزارداستان بودجه سراغ پاسخ این سوال رفته‌ایم.

🔹عبارت «جهاد تبیین» از سال ۱۴۰۰ به طور جدی وارد ادبیات سیاسی جمهوری اسلامی شد و به سرعت در دستور کار ویژه‌‌ نهادهای تبلیغاتی حکومت قرار گرفت.

🔹منظور از «جهاد تبیین» مقابله با آن چیزی است که رهبر جمهوری اسلامی «جنگ نرم» و «تحریف دشمن» می‌خواند.

🔹هزارداستان بودجه، کار مشترک فکت‌نامه و رادیو فردا را در سایت رادیو فردا و پادگیرها دنبال کنید.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در سایت رادیو فردا بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

21 января 2025 20:00

❌ انتشار عکس نادرست از آبدارچی که قضات دیوان عالی را کشت

🔹در شبکه‌های اجتماعی، تصویر فردی منتشر شده که ادعا می‌شود همان کسی است که شنبه ۲۹ دی ۱۴۰۳ دو قاضی دیوان عالی کشور، محمد مقیسه و علی رازینی، را به قتل رسانده است.

🔹این تصویر متعلق به کاظم عقلمند، یک اینفلوئنسر اینستاگرامی است که از سال‌ها پیش در حسابی به نام «روزمرگی‌های یک آبدارچی» به روایت زندگی روزانه خود می‌پردازد.

🔹تا زمان انتشار این گزارش، نمی‌توان به صورت قطعی هویت فرد ضارب را تایید کرد اما نهادهای رسمی در جمهوری اسلامی او را «آبدارچی» دیوان عالی معرفی کرده‌اند. برخی از رسانه‌ها نیز اطلاعات تاییدنشده‌ای از هویت او منتشر کرده‌اند.

🔹با توجه به اطلاعات موجود، فارغ از هویت واقعی ضارب قضات دیوان عالی کشور، فکت‌نامه به عکسی که از یک فرد دیگر با عنوان ضارب قضات دیوان عالی کشور منتشر شد، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

20 января 2025 20:05

🔹 سهم بخش کشاورزی از اشتغال

🔹شاهپور علائی مقدم، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی وزیر جهاد کشاورزی ۲۵ دی ماه ۱۴۰۳، گفت: «به رغم همه مشکلات، حدود ۲۰ درصد اشتغال، وابسته به بخش کشاورزی است.»

🔹بر اساس جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران از بازار کار، سهم بخش کشاورزی از اشتغال ۱۳/۷ درصد است.

🔹آخرین سالی که سهم بخش کشاورزی از اشتغال، بیشتر از ۲۰ درصد بوده، مربوط به ۱۵ سال قبل یعنی در سال ۱۳۸۸ است که ۲۰/۸ درصد از کل اشتغال در بخش کشاورزی بود.

🔹اما این نسبت‌ها، تنها شامل آمار و ارقام مربوط به مشاغلی است که به طور مستقیم با بخش کشاورزی در ارتباط است.

🔹شماری از صنایع از جمله صنایع غذایی وابسته به تولیدات بخش کشاورزی است و اشتغال در این زیربخش‌های صنعت، اشتغال وابسته به بخش کشاورزی به حساب می‌آید.

🔹همچنین شماری از مشاغل بخش خدمات نیز مستقیم و غیرمستقیم وابسته به عملکرد و تولیدات بخش کشاورزی هستند.

🔹آمار تفکیکی از تعداد شغل‌های موجود در این زیربخش‌های صنعت و خدمات در دست نیست تا بتوان تخمین زد سهم اشتغال وابسته به بخش کشاورزی در اقتصاد ایران چقدر است.

🔹بر این اساس، فکت‌نامه این جمله شاهپور علائی مقدم درباره سهم بخش کشاورزی از اشتغال در ایران را «غیرقابل اثبات» ارزیابی می‌کند.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

20 января 2025 16:27

❌ ادعای نادرست رایگان بودن همه چیز در کویت

🔹در شبکه‌های اجتماعی فارسی ویدیویی به همراه این ادعا منتشر شده که «تمام هزینه‌های زندگی در کویت رایگان است».

🔹در این ویدیو همچنین ادعا می‌شود که قیمت نان ۲۰ سال است تغییر نکرده و هزینه آب و گاز و برق مادام‌العمر مجانی است.

🔹این در حالی است که بنا به بررسی منابع بین‌المللی کویت یکی از کشورهای گران منطقه محسوب می‌شود.

🔹در ویدیو ادعا شده در کویت خط فقر وجود ندارد، اما «خط فقر» یک مفهوم اقتصادی-اجتماعی است که همه جا می‌تواند تعریف می‌شود.

🔹کویت اقتصاد نسبتا با ثباتی در منطقه دارد. با وجود این با بحران‌هایی از جمله انرژی و اقتصاد وابسته به نفت رو به رو است.

🔹کویت دارای اقتصاد نسبتا با ثباتی در منطقه است، اما با توجه به موارد یاد شده فکت‌نامه به ادعای «رایگان بودن همه‌چیز در کویت» نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

18 января 2025 12:01

🎙 آتش در لس‌آنجلس

🔹در ابتدای قسمت ۱۹۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، چند فکت‌چک مربوط به آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس آمریکا را مرور کردیم.

🔹در ادامه، سه ادعای شاخ‌دار و گمراه‌کننده از مقام‌های جمهوری اسلامی درباره اقتصاد ایران را بررسی کردیم؛ از اظهارنظر علی خامنه‌ای گرفته تا صحبت‌های امام جمعه موقت تهران.

🔹چندی قبل ادعایی درباره دسترسی به اینترنت در پروژه جدید استارلینک مطرح شده بود که آن را درستی‌سنجی کردیم.

🔹دو ادعا علیه واکسن‌های کرونا، موضوع دیگری است که در ادامه این قسمت، به دلایل رد آن‌ها پرداخته‌ایم.

🔹یک محتوای پارودی درباره «تخم‌مرغ هسته‌ای»، به خبری جدی در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد که درباره آن نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹ادعایی درباره اشاره ناسا به «علائم ظهور»، سوژه دیگری است که درباره رد آن حرف زدیم و بهانه‌ای شد تا کمی در مورد «نشان میرزا» نیز صحبت کنیم.

🔹ویدیوهایی که ادعا می‌کرد مردم ترکیه اصالتا ایرانی‌اند، موضوعی است که در این هفته به آن پرداختیم و به سوژه‌ای پربحث تبدیل شد.

🔹چند ادعای نمایش پرچم ایران در آسمان آمریکا، بازی یک کودک با خرس در سیستان و بلوچستان، ضرب سکه هفت‌یورویی به افتخار کریستیانو رونالدو و ماجرای بامزه یک شیر تاکسیدرمی، آخرین فکت‌چک‌های پادکست این هفته‌اند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

00:01:03 مقدمه
00:01:54 فکت‌چک‌های مربوط به آتش‌سوزی لس‌آنجلس
00:13:35 چرا ایران با رشد متوسط ۸ درصدی فاصله زیادی دارد؟
00:20:57 آیا کم بودن بدهی خارجی یک فرصت برای رشد اقتصادی است؟
00:23:55 ادعای گمراه‌کننده درباره رشد اقتصاد ایران در دوران تحریم
00:27:18 ادعای نادرست در مورد اینترنت استارلینک رایگان در ایران
00:32:20 تکرار ادعای نادرست معاون سابق فایزر درباره واکسن کرونا
00:36:36 ویدیو نادرست درباره لخته شدن خون با واکسن کرونا
00:39:15 ادعای شاخ‌دار درباره تخم‌مرغ هسته‌ای «انران»
00:45:27 ادعاهای گمراه‌کننده درباره ناسا، دست خدا و علائم ظهور
00:53:15 ادعای نادرست درباره نتایج آزمایش دی‌ان‌ای اهالی ترکیه
01:01:56 ادعای نادرست نمایش پرچم ایران در آمریکا بخاطر یاسمین مقبلی
01:03:21 ویدیوی بازی کودک با خرس ربطی به بلوچستان ایران ندارد
01:07:11 خبر نادرست ضرب سکه هفت یورویی کریستیانو رونالدو
01:09:14 ادعای نادرست «شیر ایرانی تاکسیدرمی شده در موزه حیات وحش»
01:13:36 کامنت‌ها

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

17 января 2025 05:35

🎙 آتش در لس‌آنجلس

🔹در ابتدای قسمت ۱۹۸ پادکست هفتگی فکت‌نامه، چند فکت‌چک مربوط به آتش‌سوزی گسترده در لس‌آنجلس آمریکا را مرور کردیم.

🔹در ادامه، سه ادعای شاخ‌دار و گمراه‌کننده از مقام‌های جمهوری اسلامی درباره اقتصاد ایران را بررسی کردیم؛ از اظهارنظر علی خامنه‌ای گرفته تا صحبت‌های امام جمعه موقت تهران.

🔹چندی قبل ادعایی درباره دسترسی به اینترنت در پروژه جدید استارلینک مطرح شده بود که آن را درستی‌سنجی کردیم.

🔹دو ادعا علیه واکسن‌های کرونا، موضوع دیگری است که در ادامه این قسمت، به دلایل رد آن‌ها پرداخته‌ایم.

🔹یک محتوای پارودی درباره «تخم‌مرغ هسته‌ای»، به خبری جدی در برخی رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد که درباره آن نیز صحبت کرده‌ایم.

🔹ادعایی درباره اشاره ناسا به «علائم ظهور»، سوژه دیگری است که درباره رد آن حرف زدیم و بهانه‌ای شد تا کمی در مورد «نشان میرزا» نیز صحبت کنیم.

🔹ویدیوهایی که ادعا می‌کرد مردم ترکیه اصالتا ایرانی‌اند، موضوعی است که در این هفته به آن پرداختیم و به سوژه‌ای پربحث تبدیل شد.

🔹چند ادعای نمایش پرچم ایران در آسمان آمریکا، بازی یک کودک با خرس در سیستان و بلوچستان، ضرب سکه هفت‌یورویی به افتخار کریستیانو رونالدو و ماجرای بامزه یک شیر تاکسیدرمی، آخرین فکت‌چک‌های پادکست این هفته‌اند.

🎙 پادکست فکت‌نامه را از همه اپلیکیشن‌های دریافت پادکست بشنوید.

📣 هر هفته ساعت ۸ صبح جمعه به وقت تهران.

👈 در کست‌باکس بشنوید

👈 در اپل پادکست بشنوید

👈 در اسپاتیفای بشنوید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

16 января 2025 19:22

❌ این فیلم قدیمی، ارتباطی با آتش‌سوزی‌های لس‌آنجلس ندارد

🔹ویدیویی در شبکه‌های اجتماعی منتشر و ادعا شده است که منشاء عمدی شروع آتش‌سوزی لس‌آنجلس را نشان می‌دهد.

🔹بررسی‌های فکت‌نامه نشان می‌دهد، این ویدیو ربطی به آتش‌‌سوزی لس‌آنجلس ندارد.

🔹این ویدئو را چند ماه قبل از این آتش‌سوزی، در آوریل سال ۲۰۲۴، یک حساب اینستاگرامی اسپانیولی‌زبان منتشر کرده است.

🔹این کاربر با انتشار این ویدیو تکنیک کنترل حریق «آتش در برابر آتش» را توضیح داده که در آن آتش اصلی و آتشی که به صورت کنترل‌شده به‌وجود آمده، به یکدیگر می‌رسند و دیگر هیچ سوخت گیاهی باقی نمی‌ماند تا شعله‌ها بتوانند به گسترش خود ادامه دهند.

🔹به گفته کارشناسان، این تکنیک که آن را «آتش‌سوزی‌های تجویزی» هم می‌نامند، یکی از روش‌های کنترل آتش‌سوزی‌های گسترده است.

🔹آتش‌سوزی‌های تجویزی را برای کاهش مقدار بوته‌های خشک در مناطقی که در معرض آتش‌سوزی‌های جنگلی قرار دارند نیز انجام می‌دهند.

🔹با وجود انتشار گزارش و گمانه‌زنی‌های متعدد در رسانه‌های محلی و ملی ایالات متحده و بازداشت چند نفر به اتهام آتش‌افروزی عمدی، هنوز دلیل آغاز این آتش‌سوزی عظیم مشخص نیست و بررسی‌ها در این زمینه ادامه دارد.

🔹بنابراین فکت‌نامه به ادعایی که درباره این ویدیو مطرح شده است، نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh

FactNameh | فکت‌نامه

15 января 2025 20:57

❌ ادعای نادرست در امان ماندن خانه یک مسلمان در آتش‌سوزی به خاطر وجود قرآن در آن و مسلمان بودن مالک خانه

🔹تصاویر و ویدیوهای متعددی در رابطه با سالم ماندن یک خانه در آتش‌سوزی اخیر لس‌آنجلس منتشر شده که ادعا می‌کند دلیل در امان ماندن این خانه وجود قرآن و مسلمان بودن مالک آن بوده است.

🔹همچنین در برخی پست‌ها ادعا شده که این خانه متعلق به «جان سینا» کشتی‌گیر حرفه‌ای و بازیگر آمریکایی است که «به علت مسلمان شدنش و اعتقاد به خدا و قرآن» نسوخته است.

🔹تصویر منتشر شده ارتباطی با آتش‌سوزی اخیر در لس‌آنجلس ندارد، بلکه مربوط به آتش‌سوزی تابستان ۲۰۲۳ در هاوایی است.

🔹این خانه متعلق به خانواده‌ای به نام «میلکین» است که به گفته خودشان پیش از آتش‌سوزی بازسازی شده و سقف فلزی آن مانع آتش گرفتن آن شده است.

🔹کارشناسان علاوه بر سقف نوع پوشش گیاهی اطراف خانه را هم در حفظ آن از آتش موثر دانستند.

🔹جان سینا همسری ایرانی‌الاصل دارد؛ با وجود این هیچ منبع معتبری تغییر دین او به اسلام را تایید نمی‌کند.

🔹از این رو فکت‌نامه به این ادعا نشان «نادرست» می‌دهد.

👈 در فکت‌نامه بخوانید

👈 در تلگرام بخوانید

🌐 @Factnameh