18546
Унутилган тарих — Тарихга бир назар! Реклама: https://t.me/joinchat/OvrSwxn2MsI3YzIy Каналдан пост олганингизда @unutilgan_tarix деб ёзинг! Мурожаат учун: @ad_ministrz Тестлар олами: @unutilgan_tarix_test
110 кг вазн тоифасидаги немис спортчиси Вильфрид Дитрих Мюнхен Олимпиадасининг юнон-рум кураши бўйича ўтказилаётган мусобақасида 200 кг ваз тоифасидаги америкалик спортчи Крис Тейлорни ерга улоқтирмоқда. 1972 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
#kun_tarixi
3⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР
📜1565 йил — рус подшоси Иван Грозный опричнина сиёсатини амалга оширган;
🌹1637 йил — Голландияда лола васвасаси юз берган. Харидорлар сонидан гуллар миқдори рекорд даражада ошиб кетган. Қимматли қоғозлар бозорида ваҳима бошланган, бир кечада минглаб голландияликлар хонавайрон бўлган;
⚔ 1783 йил —АҚШдаги мустақиллик уруши мобайнида Испания АҚШ мустақиллигини тан олган;
⚔ 1807 йил — Бергфрид жанги содир бўлган;
🛡1813 йил — Аргентинанинг мустақиллик учун урушида Хосе де Сан Мартин армияси Сан-Лоренсо жангида испанларни мағлубиятга учратган;
🤝 1830 йил— Европанинг учта "буюк кучлари" — Россия империяси, Буюк Британия ва Франция Лондон протоколини имзолаган ва шу билан Грециянинг Усмонли империясидан мустақиллиги тан олинган;
⚔ 1852 йил — Уругвай уруши: Бразилия-Уругвай коалицияси Касерос жангида Аргентина армиясини мағлуб этган;
👑 1867 йил - Мутсухито Япония императори бўлган (император Мейжи)
📌 1870 йил — АҚШ Конституциясига 15 тузатиш киритилган, унда кўра ирқи, ранги ёки қулнинг олдинги мавқеи билан боғлиқ ҳолда фаол сайлов ҳуқуқини чеклаш тақиқланган;
🪓🔪 1945 йил — Маутҳаузен концлагерида маҳбуслар қўзғолон кўтарган;
⚔ 1945 йил —Иккинчи жаҳон урушининг Тинч океанидаги уруш саҳнаси: Манила жанги бошланган;
📌 1958 йил — Гаагада Бельгия, Голландия ва Люксембург давлатлари иштирокида Бенилюкс иқтисодий иттифоқини тузиш тўғрисида битим имзоланган;
📌 1969 йил — Қоҳирадаги Фаластин миллий конгрессида Ёсир Арафат Аҳмад Шукейрининг ўрнига Фаластинни озод қилиш ташкилотининг раҳбари этиб сайланган;
📌 1972 йил — Эронда юз берган қор бўрони 4 минг киши ҳалок бўлган;
🇲🇿1976 йил —Мозамбик пойтахти Лауренцо Маркесдан "Мапуто"га ўзгартирилган;
🇪🇹 ⚔ 1977 йил —Эфиопияда ҳарбий тўнтариш ю берган, йиғилиш Тефари Бенти олти нафар тарафдори билан бирга отиб ташланган ва ҳокимият подполковник Менгисту Хайл Мариамга ўтган;
🇵🇾 1989 йил —Парагвай диктатори Алфредо Стресснернинг куёви генерал Андрес Родригез томонидан ҳарбий тўнтариш натижасида ағдарилди.
🔎 @unutilgan_tarix
"Фаустпатрон" (немисча "Faust"— "мушт", "Patron"—"ўқ") номли мазкур бетакрор немис технологияси Иккинчи жаҳон уруши пайтида эшакларга ўрнатилган. Ундан танкларни яксон қилишда фойдаланишган.
🔎 @unutilgan_tarix
#retro_video
Ўзбекистон ССР ташкил этилганлигининг 50 йиллик юбилейи муносабати билан ўтказилган тадбирдан лавҳа. Тошкент, 1974 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
Бир куни битта ўта бадавлат одам буюк мутафаккир Диогенни ўзининг ҳашаматли уйига таклиф қилибди ва уйга кирмасидан уни қуйидагича огоҳлантирибди: "Қара, уйим қандай озода. Бирор жойига тупуриш хаёлингга ҳам келмасин". Уйни кўздан кечириб, унинг гўзаллигидан ҳайратда қолган Диоген уй эгасининг олдига келибди ва унинг юзига тупуриб юборибди-да, шундан бошқа тупурадиган ифлос жой тополмаганлигини айтибди.
🔎 @unutilgan_tarix
"Марафон" сўзи қаердан келиб чиққан?
Афсоналарга кўра, Марафон жангидан сўнг юнон жангчиси Филиппид афиналикларнинг форслар устидан ғалаба қозонганлигини айтиш учун Афинага қараб чопган. У тинимсиз равишда жуда тез югуриб келиши оқибатида вафот этган. Шундан сўнг ўша аскар босиб ўтган 40 километрлик масофани "марафон" деб аташ анъанага айланган. Ушбу афсонанинг иккинчи версияси ҳам мавжуд. Филиппид ҳарбий ёрдам сўраш учун бир кун ичида анча катта масофани, яъни Афинадан Спартагача бўлган 225 километрни яёв босиб ўтган. Лекин Марафон жангида афиналиклар ёрдамсиз муваффақиятга эришишган ва форсларнинг денгизда сузиб бораётган қисмининг шаҳарга киришига йўл қўймаслик учун Афинага томон 40 км масофани пиёда босиб ўтишган ва шу билан ўзларининг ғалабаларини мустаҳкамлашган.
🔎 @unutilgan_tarix
#retro_video
Чорвоқ сув омбори сув билан тўлдирилмасидан олдин қандай кўринишда бўлган? "Насриддин Бухорода" кинофильмидан лавҳа, 1943 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
#hackhistory
#3.НИШОНГА АНИҚ ТЕККАН ҲУЖУМ: БУЗИЛГАН "ЖИП"
Энди Гринберг ўзининг "Jeep Cherokee" автомобилида 110 км / соат тезликда кетаётганида машинада кутилмаган носозлик юз берган. Кондиционер бирдан тўла қувват билан совуқ ҳаво чиқара бошлаган, радио ўз-ўзидан ишга тушиб, хип-хоп мусиқа янграган, ойна тозалагичлар ҳам ҳаракатланиб, капот устидаги нозуллардан сув сизиб чиққан. Шундан сўнг мультимедиа тизими дисплейида иккита хакер — Чарли Миллер ва Крис Валасекнинг суратлари пайдо бўлган. Улар Гринбергнинг "Жип"ига бузиб киришганди.
Аслида бу хакерлар Wired газетаси учун ахборот хавфсизлиги бўйича материаллар ёзувчи журналистга нисбатан тиш қайрашмаганди. Ўртада Гринберг билан тузилган қўшма келишув асосида икковлон Интернет орқали автоуловни масофадан бошқариб, уни бузишга муваффақ бўлишган эди. Масофадан бошқариш пульти орқали нафақат мусиқани ўзгартириш, балки тормозни ўчириб қўйиш, рулни буриб юбориш ва газни босиш ҳам мумкин эди. Эндининг машинаси рули тўсатдан бурилиб, зовурга тушиб кетган. Агар хакерлар журналистни йўқ қилишни хоҳлаганларида буни ҳам ҳеч бир муаммосиз амалга оширишлари мумкин эди, аммо Гринберг билан келишувда бунақа шарт кўзда тутилмаганди.
2015 йилда юз берган ушбу киберҳужум машиналарга қилинган энг дастлабки масофавий ҳужум бўлиб, унинг қандай оқибатларга олиб келиши мумкинлигини Эндининг аҳволидан билиш мумкин. Гринберг ўз мақоласини нашр эттириб, Миллер ва Валасек автохакерлик ҳақида бир нечта конференцияларда тақдимот ўтказишгач, автоуловларга бўладиган киберҳужумлардан хавфсизлик етарлича таъминланмаганлиги борасида шов-шувлар кўпайиб кетган.
Ушбу ҳужумдан сўнг, кўплаб хакерлар автоуловларни бузишга уринишган ва бошқа заиф томонларни топишган. Бу каби муҳим маълумотлар "Тесла" компаниясининг янгича турдаги машиналар ишлаб чиқаришда замонавий услублардан фойдаланишида қўл келмоқда.
🔎 @unutilgan_tarix
Музлаб қолган фаввора. АҚШнинг Детройт шаҳри, 1917 йил
🔎 @unutilgan_tarix
#retro_video
Наврўз байрамида хоразмча куйга рақсга тушаётган Ислом Каримов. 2012 йил 22 март.
🔎 @unutilgan_tarix
Занжирли кўприк. Хитой, 1930 йиллар.
🔎 @unutilgan_tarix
#uzb
Тошкент, Эски шаҳар. 1960 йиллар боши.
🔎 @unutilgan_tarix
#kun_tarixi
3️⃣0️⃣ ЯНВАРЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ВОҚЕАЛАР
🚤 1790 йил —Англияда дунёда биринчи марта қутқарув кемаси денгизда синовдан ўтказилган;
📜 1801 йил — Пол I Грузиянинг Россияга қўшилиши тўғрисида манифест эълон қилган;
👩❤️👨 1853 йил —Нотр Дам соборида 45 ёшли Франция императори Наполеон III ва Испания графиняси Евгения Монтижонинг никоҳ маросими бўлиб ўтган;
⛴ 1915 йил — Германия Франциянинг Ле Гавр портига ҳужум қилишда биринчи марта сувости кемаларидан фойдаланган;
📌 1930 йил— Совет метеорологи Павел Молчанов томонидан ихтиро қилинган дунёдаги биринчи атмосфера тадқиқотлари учун радио зонд ишга туширилган;
📌 1933 йил— Германия Президенти Гинденбург Адольф Гитлерни канцлер этиб тайинлаган;
1934 йил— "Осоавиахим-1" стратосфера шари дунёда биринчи марта 22 км баландликка кўтарилган. Тушиш пайтида у қулаб тушган ва учала экипаж аъзолари ҳам ҳалок бўлган;
📐1935 йил —Америкалик сейсмолог Чарлз Рихтер зилзила кучини ўлчаш учун махсус ўлчовни таклиф қилган. Бугунги кунда у Рихтер шкаласи сифатида танилган;
🇺🇿1938 йил— Ўзбекистон Республикаси 1-президенти Ислом Каримов туғилган;
⚔️ 1943 йил —Иккинчи жаҳон урушидаги бурилиш нуқтаси содир бўлган— 6-немис армияси Сталинградда таслим этилган;
📌 1998 йил — МДҲга аъзо давлатларнинг Мудофаа вазирликлари шахсий таркиби билан ишлаш бўйича қўмита тузилган;
❗️2000 йил — "Иккинчи Чернобыль фалокати" юз берган: Руминия-Австралия қўшма компанияси Аурул заводидан Дунайга 100 минг кубометрдан ортиқ металл чиқиндиси ташлаган ва оқибатда 100 тоннадан зиёд ўлик балиқ овланган;
🚀 2009 йил — Россиянинг Плесецк космодромидан Циклон-3 ракетаси ёрдамида "Коронас-Фотон" космик кемаси
учирилган.
🔎 @unutilgan_tarix
Ку клукс клан сафига оммавий аъзолик маросими, 1946 йил. Мазкур ташкилот фаолияти 1871 йилда тақиқланган бўлса ҳам ҳанузгача мавжуд бўлиб қолмоқда.
🔎 @unutilgan_tarix
#retro_video
Чернобыль атом электр станцияси портлашдан 2 йил олдин. "СССР атом энергетикаси" илмий-оммабоп фильмидан лавҳа. 1984 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
#retro_video
Иккинчи инглиз-бур уруши. 1899 йил. Британия империяси Жанубий Африкадаги бурлар яшайдиган Трансваал ва Оранж озод давлатлари ҳудудини босиб олиш учун 1910 йилларгача жанг қилган.
🔎 @unutilgan_tarix
Метеорология станцияси ходими етим қолган айиқ болаларини овқатлантирмоқда. Новая Земля, 1970 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
Ислом Каримов Ўзбекистон делегацияси билан Буюк Хитой деворида.
🔎 @unutilgan_tarix
#kun_tarixi
2️⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР
👑 962 йил —Оттон I Муқаддас Рим императорига айланган,;
🔥 1238 йил — Ботухон томонидан Москва эгалланиб вайрон қилинган;
📌 1536 йил —Испаниялик конькистадор Педро де Мендоза Аргентина пойтахти Буэнос-Айрес шаҳрига асос солган;
🏙1653 йил — Нью-Амстердам (ҳозирги Нью-Йорк) шаҳар мақомини олган;
⚔️ 1920 йил — Қизил Армия қўшинлари Хива хонлигини тугатган;
🛡 1943 йил — немисларнинг таслим бўлиши билан Сталинград жанги тугаган;
📜 1946 йил — Михаил Калинин Жанубий Сахалин ва Курил ороллари СССР таркибига киришини билдирувчи фармонга имзо чеккан;
🩺 1970 йил — Мюнхенда биринчи марта нерв трансплантацияси операцияси ўтказилган;
🇸🇾 1982 йил — Сурия армияси Мусулмон Биродарлар бошчилигидаги қўзғолонни бартараф этиш мақсадида Хама шаҳрини бомбардимон қилиб бостириб кирган;
🚫 1990 йил — Жанубий Африкада ANC (African National Congress) фаолиятига қўйилган тақиқ бекор қилинган;
🇨🇿 1993 йил — Ватслав Гавел Чехословакия қулаганидан кейин Чехия Республикасининг биринчи президенти бўлган.
🇻🇪1999 йил — Уго Чавес Венесуэла президенти бўлган;
🇹🇩⚔️ 2008 йил — Чадда иккинчи фуқаролар уруши: Нжамена жанги бошланган;
🇫🇷 2008 йил — Париждаги Елисей саройида Николя Саркози ва Карла Брунининг тўйи бўлиб ўтган; Франция тарихида биринчи марта Республика раҳбари президентлик лавозимига сайлангач турмуш қурган.
🔎 @unutilgan_tarix
#uzb
Октябрь инқилоби юбилейи муносабати билан Бухоро Совет Социалистик Республикаси Ташқи ишлар вазирлигига ташриф буюрган меҳмонлар ва ҳарбийлар. Тахминан 1921-23 йиллар, Бухоро.
🔎 @unutilgan_tarix
Ума Турман ўз фарзандлари билан Квентин Тарантино режиссёрлигидаги "Биллни ўлдириш" фильмининг суратга олиш жойида, 2003 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
#kun_tarixi
1️⃣ ФЕВРАЛЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ҲОДИСАЛАР
🤴1327 йил—Англия тахтига ёш Эдвард III ўтирган. Ҳақиқий ҳокимият эса Эдварднинг онаси франциялик Изабелла ва унинг жазмани Рожер Мортимер қўлида тўпланган;
⚖️ 1587 йил— Англия қироличаси Елизавета I Мария Стюартнинг ўлим ҳукмига имзо чеккан;
📜 1699 йил —Пётр I Россиядаги ариза ва шартномаларни муҳрланган қоғозга ёзишни буюрган;
🏝 1709 йил — Робинзон Крузонинг прототипига айланган денгизчи Александр Селкирк Тинч океанидаги Хуан Фернандес архипелагидаги кимсасиз оролдан топилган;
📌 1819 йил — Буюк Ўрда қирғизларига Россия фуқаролиги берилган;
❌ 1865 йил — Қўшма Штатларда қуллик бекор қилинган;
🎥 1893 йил — Томас Эдисон дунёдаги биринчи "Black Mary" киностудиясини очган;
🔫 1908 йил — Португалияда қирол сиёсатидан норози террорчилари томонидан Лиссабон майдонида қироллик оиласи ўққа тутилиб, қирол Карлос I ўлдирилган;
📌 1926 йил — Қирғизистон АССР ташкил топган;
🚀 1958 йил — АҚШнинг биринчи сунъий йўлдоши космосга учирилган;
🏳️ 1992 йил — Сальвадорда сулҳ кучга кирган ва 16 йиллик фуқаролар уруши тугаган;
🇪🇺 1994 йил — Европа Иттифоқи мамлакатлари томонидан имзоланган Шенген шартномаси кучга кирган.
🔎 @unutilgan_tarix
Харлей мотоциклидаги полициячи махбусни олиб кетмоқда. 1921 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
Чақалоқлар учун мўлжалланган инглизларнинг махсус газ ниқобли беланчаги. 1942 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
#kun_tarixi
3️⃣1️⃣ ЯНВАРЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ВОҚЕАЛАР
📜 1714 йил— Подшо Пётр I ўғил болаларнинг арифметика ва геометрияни ўрганишини мажбурий қилиб кўйган фармон чиқарган. Бу фанларни ўзлаштирмаганларга уйланиш тақиқланган;
🎭 1912 йил— "New York Evening Journal"да дунёдаги илк комикслар чоп этилган;
⚔️ 1921 йил— Совет ҳукуматининг иқтисодий сиёсатидан норози Сибирь аҳолиси қўзғолон кўтарган;
📕 1924 йил— СССРда илк Конституция қабул қилинган;
⚔️ 1943 йил— Фельдмаршал Паулюс Сталинград жангида совет қўшинларига таслим бўлган;
🎵 1955 йил— АҚШ да биринчи мусиқий синтезатор намойиш этилган;
🚀 1958 йил— АҚШнинг илк сунъий йўлдоши "Explorer 1" космосга учирилган;
🇳🇷 1968 йил— Тинч океанининг марказий қисмида жойлашган митти давлат— Науру Республикаси мустақил деб эълон қилинган;
⚔️ 1968 йил— Вьетнам урушида Шимолий Вьетнам армияси қўллаб-қувватлаган партизанлар ҳужуми бошланган;
🍟🌭 1990 йил— Москвадаги Пушкинская майдонида СССРдаги бирининг McDonald's очилган;
📌 1992 йил— Европада Хавфсизлик ва Ҳамкорлик Ташкилотига аъзо давлатларнинг Ташқи ишлар вазирлари кенгашида 10 та МДҲ мамлакатлари ЕХҲТ таркибига қабул қилинган;
🛩 2000 йил— Alaska Airlines'га тегишли самолёт Лос-Анжелес яқинида Тинч океанига қулаб тушган, натижада 88 киши ҳалок бўлган;
🇪🇺🇬🇧 2020 йил— Буюк Британия расман Европа Иттифоқи аъзолигидан чиққан.
🔎 @unutilgan_tarix
Дастлабки Canon фотоаппаратлари тўплами. Япония, 1934 йил.
🔎 @unutilgan_tarix
#retro_video
КПСС Марказий қўмитасининг бош котиби Леонид Брежнев давлат раҳбарларини қучоқлаб, лабларидан ўпишни одат қилган. Ундан бўса олганлар қаторида Броз Тито, Ёсир Арофат, Шарқий Европанинг коммунистик давлатлари раҳбарлари ва Жимми Картер ҳам бўлган, лекин Маргарет Тетчер ва Фидель Кастро ушбу аҳмоқона ҳаракатни қатъиян рад этган. Брежнев ГДР раҳбари Эрик Хонеккер билан Шереметьево аэропортидаги учрашув чоғида ҳам ўпишиб кўришган. Ушбу машҳур ҳодиса тасвири Берлин деворига граффити шаклида чизилган ва қуйидагича изоҳ қолдирилган: "Худойим! Бу ўтли муҳаббат аро омон қолишимизга ўзинг ёрдам бергайсан!"
🔎 @unutilgan_tarix
#hackhistory
Тарихдаги энг эсда қоларли хакерлик ҳужумлари
#2. YAHOO'ГА ҲУЖУМ
Агар "Stuxnet" 200 000та компьютерга зарар етказган бўлса, тарихдаги энг йирик кибурҳужум бўлган машҳур интернет гиганти Yahoo'нинг бузиб кирилиши натижасида 3 миллиард ҳисоб қайдлари ўғирланган. УЧ МИЛЛИАРД! Бу рақам Ердаги ҳар иккинчи одамнинг маълумотлари ўғирланганлигини англатади.
Аслида, бу дастлабки бузиб кириш эмас эди, 2016 йилда Yahoo икки йил аввал 2014 йилда ҳам 500 миллион одамнинг ҳисобига кириш учун уриниш бўлганлигини қайд этган. Хуллас, 2017 йилда ҳужумлар кўлами кенгайиб 3 миллиард аккаунтга етган. Кейинчалик, яна бир америкалик гигант Verizon Yahoo'ни сотиб олиш учун музокаралар бошлаган ва ўша киберҳужум Yahoo'нинг нархи пасайишига "ёрдам берган": Yahoo Verizonга 4,83 миллиард долларга сотилган.
2013 йилда Yahoo'ни ким бузиб кирганлиги номаълум бўлса-да, лекин АҚШ Адлия вазирлиги 2014 йилги ҳужумда икки нафар ФСБ ходимларини, Россия ва канадалик иккита ҳакерни айбдор деб топган. Тўртовлондан фақат канадалик хакер ўзиниинг айбини тан олган ва 5 йил қамоқ жазосини ўтаб чиққан. Шу билан бирга, 2013 йилдаги киберҳужумнинг йирик базаси охир-оқибат Darknet'да пайдо бўлган.
Ушбу ҳужум оқибатида турли хил хизматлар учун бир хил паролни ишлатганлар энг кўп зарар кўришган – уларнинг аксарияти нафақат электрон почтада, балки бошқа тармоқларда ҳам аккаунтларга эга бўлишган.
🔎 @unutilgan_tarix
#uzb
Самарқанд туман судининг судланувчини сўроқ қилиш бўйича олиб бораётган дала мажлиси. 1930 йиллар.
🔎 @unutilgan_tarix
#kun_tarixi
2️⃣9️⃣ ЯНВАРЬ САНАСИДА СОДИР БЎЛГАН МУҲИМ ТАРИХИЙ ВОҚЕАЛАР
📌 1616 йил— Голландиялик саёҳатчилар Ж. Лемер ва В. Шотен Жанубий Американинг энг жанубий нуқтаси —Горн бурнини кашф этишган;
🏢 1635 йил — кардинал Ришелье Франция академиясига асос солган;
📜 1710 йил — Россия императори Пётр I рус алифбосини расмий равишда жорий этиш тўғрисида фармони чиқарган;
📚1804 йил— Шарқий Европанинг энг қадимги университетларидан бири бўлган В. Н. Каразин номидаги Харков миллий университети очилган;
🚢1851 йил —Жон Адамс пароходли кемаси кучли зарбадан сўнг Миссиссиппи дарёсида чўкиб кетган, 123 киши ҳалок бўлган;
📌 1856 йил— Буюк Британия қироличаси Виктория мамлакатнинг энг олий ҳарбий мукофоти бўлган "Виктория Хочи"ни таъсис этган;
🚗 1886 йил — Германияда Карл Бенц дунёдаги илк бензинда юрадиган автомобилга патент олган;
📌 1896 йил— Америкалик физик Э. Груббе дунёда биринчи бўлиб саратон касаллигини даволаш учун радиоактив нур терапиясини қўллаган;
✈️ 1916 йил — Германиянинг Парижга сўнгги ҳаво ҳужуми юз берган;
🚫 1919 йил — Қўшма Штатларда Конституцияга алкоголли ичимликлар ишлаб чиқариш, ташиш ва сотишни тақиқловчи 18-тузатиш киритилган;
🏫 1927 йил — Англияда илк ваннали меҳмонхона пайдо бўлган;
📌 1960 йил — биринчи сунъий буйрак яратилган;
⛓ 1997 йил —Нью-Йорк суди Вячеслав Иванковни ( лақаби "Япончик") 7 йил 9 ойлик қамоқ жазосига ҳукм этган;
🛩 2010 йил — Россиянинг бешинчи авлод қирувчи самолёти Су-57 дастлабки парвозини амалга оширган.
🔎 @unutilgan_tarix
