4691
Тошкент вилояти таълим ва фан тизимидаги касаба уюшма аъзолари учун ҳуқуқий, услубий тавсия ва маслаҳатлар.
Ходим ўқишда бўлганда, унга иш ҳақи тўланмайди
@Yurist_Xizmati 4874-савол:
Men 2-mutaxasislikka oqiyapman, menga o'qishga boʻlgan davrimda oylik to'lanmaydi deyaptilar, lekin boshqa kursdoshlarimizga oyliklari to'langan . Iltimos shunga aniqlik kiritishga yordam bering.
➖ олий ва ўрта махсус таълим, касб ҳунар таълими ташкилотларида сиртқи таълим шаклида ўқиётганларга эса камида қирқ календар кун муддатга ўртача иш ҳақи сақланган ҳолда ҳар йили берилади.
ишни ўқиш билан бирга олиб бораётган ходимларга кафолатлар ва компенсациялар биринчи марта тегишли даражадаги таълим олаётганда берилиши белгиланган.
Ўқишни онлайн қилса бўладими?
@Yurist_Xizmati 4873-савол:
Assalomu aleykum. Xususiy universitetda sirtqi ta'limda 3-kursda oʻqiyman. 5 oylik farzandim bor oʻqishimni onlayn qilmoqchiman, lekin dekanat bunga ruxsat bermiyapti akademik ta'til olishim kerakligini aytyapti. Kontrakt to'lovimni 50 foizini to'laganman. O'qishimni onlayn qilsam bo'ladimi?
Bu borasida birorta qaror bormi?
саломатлигини тиклаш учун;
ҳомиладорлик ва туғиш учун;
Ва бошқа ҳолатларда.
#Кадровик
Иш берувчи ходимга “расчетный”ни тўламаса, ҳар бир кечиктирилган кунга қўшимча тўлов тўлаши керакми?
Кўпчилик иш берувчилар ходим белар меҳнат шартномасини бекор қилганларидан кейин у билан тўлиқ ҳисоб-китоб қилишни унутадилар ва ёки хоҳлашмайди.
Масалага чуқурроқ кириш учун агар ходим билан меҳнат шартномаси бекор бўлса, иш берувчи қайси тўловларни ходимга тўлаб бериши керак деган саволга жавоб топиш лозим. МКнинг 172-моддаси талабларига кўра меҳнат шартномаси бекор қилинганда тўланадиган суммалар ходим билан меҳнат шартномаси бекор қилинган кунда амалга оширилиши лозим. Тўланадиган суммалар:
👉 ходим томонидан фойдаланилмаган барча асосий ва қўшимча таътиллар учун компенсациялар;
👉 шунингдек, меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда ёки бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда ёхуд меҳнат шартномасида назарда тутилган бошқа тўловлар.
Агар иш берувчи мазкур тўловларни тўламаса, ходимга компенсация тўлаши лозим. Меҳнат кодексининг 333-моддасига мувофиқ иш берувчи меҳнат шартномаси бекор қилингандаги тўловларни тўлаш муддатини бузса ҳам, ҳар бир кечиктирилган кун учун Марказий банкининг ўша вақтда амалда бўлган қайта молиялаштириш ставкасидан келиб чиққан ҳолда фоизлар (пулли компенсация) билан бирга тўлаши шарт. Бунда ходимга тўланиши лозим бўлган пулли компенсациянинг миқдори Марказий банки қайта молиялаш ставкасининг 10 фоизи миқдорида белгиланади.
Масалан, ходимга “расчетный” суммаси 10 млн сўм тўланмади. Ҳозирги пайтда МБнинг қайта молиялаш ставкаси йиллик 14 фоиз бўлиб, унинг 10 фоизи 1,4 фоиз бўлади. Ходимнинг “расчетный” суммаси 10 млн. сўм дейлик. 10 млн. сўмнинг 1,4 фоизи 140.000 сўм бўлади. Агар иш берувчи 30 кун давомида тўланиши керак бўлган суммани тўламаса ҳар бир кечиктирилган кун учун ходимга учун 140.000 сўмдан жами 4.200.000 сўм компенсация тўлаши керак бўлади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Мактаб ва боғчаларда Янги йил байрамини ўтказишга оид ММТВ нинг 17.12.2024 йилдаги 04-37-4269-сонли кўрсатма хати @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Читать полностью…
Ишга келмаган ўқитувчиларга қандай чора кўриш мумкин?
@Yurist_Xizmati 4864-савол:
Assalamu alaykum, siźlarga savolim shuki Maktabga hodim darsini o'tmasa kelmasa qanday tartibda va qaysi hujjat asosida dars soatini tabeldan tushursa bo'ladi?
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Ишга келмаган ўқитувчиларга интизомий таъсир чорасини қўллаш мумкин.
Биринчидан, ўқитувчи ишга келмаса, дарсларини ўз вақтида ўтмаса, табелга тегишли белги қўйилади.
Буджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги Йўриқнома (рўйхат рақами 2169)нинг 285-бандига кўра ойнинг охирида табел бўйича ишланган кунларнинг умумий миқдори, шунингдек, ортиқча ишланган соатлар аниқланади. Тўлдирилган ва тегишли имзолар билан расмийлаштирилган табел ва бошқа ҳужжатлар белгиланган муддатда иш ҳақи ҳисоблаб ёзиш учун бухгалтерияга топширилади.
Шу қоидага кўра ўқитувчи ишга келмаса, унда Бюджет ташкилотларида бухгалтерия ҳисоби тўғрисидаги йўриқномага 55-иловада белгиланган П (прогуллар) белгиси қўйилади.
Шундан сўнг тегишли тартибда унга нисбатан интизомий таъсир чораси кўриш бошланади. Янги таҳрирдаги Меҳнат кодекси 312-моддасига мувофиқ ходимга меҳнат интизомини бузганлиги учун иш берувчи қуйидаги интизомий жазо чораларини қўллашга ҳақли:
1) ҳайфсан;
2) ўртача ойлик иш ҳақининг ўттиз фоизидан ортиқ бўлмаган миқдорда жарима.
3) меҳнат шартномасини бекор қилиш (100-модда иккинчи қисмининг 3 ва 4-бандлари).
Технология ўқитувчиси физика фанидан дарс берса бўладими?
@Yurist_Xizmati 4861-савол:
Texnologiya fani o'qituvchisiman. Ma'lumotim oliy. Toifam 1, Ish stajim 20 yil. Fizika fanidan dars bersam bo'ladimi?
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Мактабгача ва мактаб таълими вазирининг 16.08.2023 йилдаги 247- сонли буйруғига кўра мактабга педагог ходимларни ишга қабул қилишда қуйидаги мезонларга риоя қилиш лозим:
Бошланғич синф ўқитувчиси лавозимига - бошланғич таълим ихтисослиги бўйича камида ўрта махсус педагогик маълумот ёки камида бакалавр даражасидаги олий маълумот ва бошланғич таълим ихтисослиги бўйича дарс бериш ҳуқуқи билан касбий қайта тайёрлов курсини тугатган мутахассислар;
Фан ўқитувчиси лавозимига - фан йўналишига тўғри келувчи камида бакалавр даражасидаги олий педагогик маълумот ёки камида бакалавр даражасидаги олий маълумот ва фан йўналишига тўғри келувчи педагогик фаолият юритиш ҳуқуқи билан қайта тайёрлов курсини тугатган мутахассислар.
Yaqinda ishdan bo‘shadim, lekin 2020-2021-yillarda mehnat ta’tiliga chiqmaganman. Foydalanilmagan ta’tillarni olish tartibi qanday?
Mehnat kodeksining 234-moddasiga asosan, mehnat shartnomasi bekor qilinganda xodimga foydalanilmagan barcha yillik asosiy va qo‘shimcha ta’tillar uchun pullik kompensatsiya to‘lanadi.
Shunga ko'ra, 2020-2021-yillar mobaynidagi ish davrida foydalanilmagan mehnat ta’tillari uchun sizga pullik kompensatsiya to‘lab beriladi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
❓Assalom aleykum. Homiladorlik va tug'ruq ta'tili muddati tugaganligi sababli xodimni ishga chiqishi uchun qaysi mehnat qonunchiligini asos qilsak bo'ladi?
👉Assalomu alaykum! Mehnat kodeksining 404-moddasiga ko‘ra ayolga tug‘ruqqacha 70 kalendar kun hamda tug‘ruqdan keyin 56 kalendar kun (tug‘ish qiyin kechgan yoxud ikki yoki undan ortiq bola tug‘ilgan taqdirda 70 kalendar kun) homiladorlik va tug‘ish ta’tili berilishi belgilangan va ushbu davrda qonunchilikda belgilangan, lekin o‘rtacha oylik ish haqining yetmish besh foizidan kam bo‘lmagan miqdorda nafaqa to‘lanadi.
👉Homiladorlik va tug‘ish ta’tili ayolga jamlangan holda hisoblab chiqarilib, tug‘ruqqacha haqiqatda foydalanilgan kunlar sonidan qat’i nazar, to‘liq beriladi.
⚠️Ushbu ijtimoiy ta’til muddatining tuguganligining o‘zi, xodimni ishga chiqishiga asos bo‘ladi, bunga alohida ❌buyruq qabul qilinmaydi.
☂️Mehnat kodeksining 405-moddasi bo‘yicha BPTga chiqish yoki chiqmaslik xodimning xohishiga ko‘ra amalga oshiriladi.
☂️Agar xodim farzandi 2 yoshga to‘lgunga qadar bolani parvarish ta’tiliga chiqqan bo‘lsa ham u istagan vaqtda ishga chiqishi va to‘liqsiz ish kunida ishlashi mumkin bunga asos sifatida Mehnat kodeksining 405-moddasi to‘rtinchi qismini qo‘llaniladi. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Камбағал оилалар фарзандларининг таълим олиши ва касб ўрганиши учун имкониятлар янада кенгайтирилади
Prezident.uz|Facebook|Instagram|YouTube|X
37 млн 500 минг сўм бир марталик моддий ёрдам кимларга берилади?
@Yurist_Xizmati 4858-савол:
Ассалому алайкум! Мени касбим ўқитувчи. Мен бир маротабалик ёрдам пули олиш учун қаерга мурожат қилишим керак. Мен 2 гурух ногирони. Боқувчим йуқ.Хозирда яшайдиган уйим меники эмас.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Ногиронлиги бўлган шахснинг ва таркибида ногиронлиги бўлган шахс бор оиланинг электрон онлайн-ауцион орқали ер участкасини сотиб олиш билан боғлиқ харажатларини қоплаб бериш тартиби тўғрисидаги Низом 5-бандига кўра бир марталик тўлов ер участкасини ауцион орқали сотиб олиш харажатларидан келиб чиққан ҳолда, оиласи таркибида ногиронлиги бўлган шахслар сонидан қатъи назар, базавий ҳисоблаш миқдорининг 100 баравари (37 500 000 сўм)гача миқдорда ажратилади.
Бунда ер участкасини ауцион орқали сотиб олиш харажатлари миқдори базавий ҳисоблаш миқдорининг 100 бараваригача бўлганда тўлиқ, харажатлар миқдори ушбу чегарадан юқори бўлган ҳолларда эса — харажатларнинг базавий ҳисоблаш миқдорининг 100 бараваригача бўлган қисми қоплаб берилади.
Ушбу низомга кўра ариза берувчи бир марталик тўловни олиш учун “Инсон” ижтимоий хизматлар марказларидаги ижтимоий ходимлар гуруҳларига ўзи келган ҳолда ёки Ўзбекистон Республикаси Ягона интерактив давлат хизматлари портали орқали мурожаат қилади.
Демак, сиздаги ҳолатда ушбу имтиёзни олиш учун сиз Инсон марказига ўзингиз боришингиз мумкин ёки my.gov.uz сайти орқали ариза беришингиз мумкин.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#amaliyot
Ички меҳнат тартиби қоидалари касаба уюшма қўмитаси билан келишилмаган бўлса...
МК 296-моддасида “ички меҳнат тартиби қоидалари ушбу Кодекснинг 15-моддасига мувофиқ иш берувчи томонидан касаба уюшмаси қўмитаси билан келишилган ҳолда тасдиқланади” дейилган.
Бунга кўра, ички меҳнат тартиби қоидаларини тасдиқлашдан аввал у ташкилотдаги касаба уюшмаси қўмитаси билан келишилган бўлиши керак.
Олий суд Пленумининг 2023 йил 20 ноябрдаги 26-сонли қарори 36-бандида "агар ташкилотда ички меҳнат тартиби қоидалари бўлмаса ёки бу қоидаларни қонунда белгиланган тасдиқлаш тартиби (МКнинг 296-моддаси) бузилган бўлса..., МК 161-моддаси иккинчи қисмининг 5-бандига кўра ходим билан меҳнат шартномаси бекор қилинишига йўл қўйилмайди" деган қоида бор.
❗️Ўқувчи дарс вақтида телефондан фойдаланса, қандай чора кўриш мумкин?
@Yurist_Xizmati 4857-савол:
Salom savolim bor edi. Men maktabda tarix fanidan dars beraman. Savolim shuki sinfda dars vaqtida o‘quvchilar telefon o‘ynab o‘tirsa va o‘qituvchiga bo‘ysunmasa telefo‘nni o‘qituvchiga topshirishdan bosh tortsa o‘quvchi telefonni o‘chirib yoki ovozsiz rejimga qo‘ymasa umuman o‘qituvchiga bo‘ysunmasa va telefo‘nni o‘qituvchiga topshirishdan bosh tortsa. Malumki o‘qituvchi o‘quvchiga kuch ishlatishi mumkin emas. Endi bu vaziyatda o‘qituvchi qonunan nima qilishi kerak. Bitta shu telefon topshirmagan o‘quvchiga chora ko‘raman bayonnoma tuzaman deb yursa dars mashg‘uloti qolib ketadi qolgan tarbiyali o‘quvchilarga dars o‘tishi kerak. Darsda bitta o‘quvchining telefonini olaman deb yursa dars vaqti tugab qoladi. dars mashg‘ulotlari qolib ketadi. shu vaziyatda qonuniy nima qilish mumkin o‘quvchini darsdan chiqarib yuborish mumkin emas. o‘quvchi telefon topshirishdan bosh tortyabdi kuch ishlatib bo‘lmaydi. Bunday vaziyatda qonuniy nima qilish mumkim?
Якка тартибда дарс ўтувчи ўқитувчиларга қандай ҳақ тўланади?
@Yurist_Xizmati 4855-савол:
Assalomu alaykum. Uyda yakka tartibda ta'lim oluvchi o'quvchilar uchun borib dars o'tayotgan o'qituvchilar uchun ish xaqqi ta'til kunlari uchun ham to'lanadimi
Yoki faqat soatbay qilib to'lanadimi? Oldingi o'quv yilida uy ta'limi uchun ajratilgan soat asosiy ish xaqqi uchun qo'shilgan edi. Bu o'quv yilida ham shunday boshlangan edi. Lekin nayabr oyida uy ta'limi uchun borib o'tgan dars soatingizni yozib bering deyildi. Shunda bu oydan boshlab yana uy ta'limi uchun soatbay to'lanadimi? Ta'til kunlari uchun xaq to'lanmaydimi? Yoki bildirgiga ta'til kunlaridagi soatlarni ham qo'shib yozamizmi?
Расман: Мактабларда дарсларни бўлиб ўтишга рухсат берилди
Маълумки, Вазирлар Маҳкамасининг 2005 йил 21 декабрдаги қарори билан тасдиқланган "Халқ таълими ходимлари меҳнатига ҳақ тўлаш тўғрисида"ги Низомга 2022 йил 2 августда Вазирлар Маҳкамасининг 425-сонли қарори билан ўзгартириш киритилганди.
Яъни, низомнинг 22-бандида бўлиб ўқитиладиган барча фанлар бўйича гуруҳлардан бирининг ўқитувчиси турли сабабларга кўра дарсда бўлмаган ҳолатларда гуруҳлар қўшиб ўқитилиши ҳамда қўшиб ўқитганлиги учун қўшимча ҳақ тўловлари амалга оширилмаслиги белгиланганди.
Бу қоида киритилганидан сўнг бўлиб ўқитиладиган фан ўқитувчиларига анча қийин бўлиб қолди.
💁♂️ Киритилган ўзгаришларда эса "вақтинча дарсда бўлмаган" ўқитувчининг айнан қанча муддат иш жойида бўлмаслиги унинг шеригига қўшимча ҳақ тўланмасликка асос бўлишига изоҳ берилмади. Оқибатда ўқитувчининг шериги айрим сабабларга кўра ойлаб ишда бўлмаса ҳам уларга қўшимча ҳақ тўланмай келинди.
✅ Эндиликда мактабда тегишли фанлар бўйича ўқитувчи мавжуд бўлса, бўлиб ўқитишга рухсат этилади.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2024 йил 30-сентябрдаги ПҚ-346-сонли қарорининг 3-иловаси билан Вазирлар Маҳкамасининг 2005 йил 21 декабрдаги 275-сон қарорининг 22-бандига қуйидагича таҳрирланди:
➖Бўлиб ўқитиладиган фанлар бўйича гуруҳлардан бирининг ўқитувчиси турли сабабларга кўра дарсда бўлмаган ҳолатларда гуруҳлар қўшиб ўқитилади ҳамда қўшиб ўқитганлиги учун қўшимча ҳақ тўловлари амалга оширилмайди.
Боқувчиси вафот этганда зарарни қаплаш масаласи
Ўтган кун қабулимизга бир аёл келганди. Турмуш ўртоғи иш жараёнида ўз вазифасини бажариш чоғида майиб бўлиб вафот этган. Турмуш ўртоғи оилада ёлғиз боқувчи бўлиб, 2 та вояга етмаган фарзанди бўлган. Иш берувчига мазкур масалада мурожаат қилганда ҳеч қандай пул тўланмаслигини айтиб хонадан чиқарган. Аслида Меҳнат кодекси бундай ҳолатга тушганларга нима дейди? Уларнинг ҳуқуқлари қонунчиликда қандай кафолатланган? Келинг, бирма-бир тўхталиб ўтамиз, зора шу постимиз орқали мазкур муаммога дуч келган обуначиларимизга ҳам фойдали бўлади.
Мкнинг 327-моддасига асосан Боқувчи бўлган ходим меҳнат мажбуриятларини бажариши билан боғлиқ бўлган меҳнатда майиб бўлганлиги, касб касаллиги ёки соғлиққа етказилган бошқа шикаст туфайли вафот этган тақдирда иш берувчи қуйидаги шахсларга зиённинг ўрнини қоплаши шарт:
👉 марҳумнинг қарамоғида бўлган меҳнатга қобилиятсиз шахсларга, шунингдек ўн саккиз ёшга тўлмаган шахсларга ёки унинг вафот этган кунига қадар ундан таъминот олиш ҳуқуқига эга бўлган шахсларга;
👉 марҳумнинг вафотидан кейин туғилган фарзандига;
👉 ота-онасидан бирига (ота-онанинг ўрнини босувчи шахсга), эрига (хотинига) ёки бошқа оила аъзосига, агар у ишламаётган бўлса ҳамда марҳумнинг ўн тўрт ёшга тўлмаган ёки бу ёшга тўлган бўлса-да, аммо тиббий муассасаларнинг хулосасига кўра соғлиғи ҳолати бўйича ўзгаларнинг парваришига муҳтож бўлган болаларини, ака-укаларини, опа-сингилларини ёки набираларини парвариш қилиш билан банд бўлса.
Боқувчи вафот этганлиги муносабати билан етказилган зиённинг ўрнини иш берувчи томонидан қоплаш муддати (МК 328-м)
👉 вояга етмаган шахсларга — ўн саккиз ёшга тўлгунига қадар;
👉 ўн саккиз ёшдан ошган ўқувчиларга — кундузги таълимни тугатгунига, лекин кўпи билан йигирма уч ёшга тўлгунига қадар;
👉 эллик беш ёшдан ошган аёлларга ва олтмиш ёшдан ошган эркакларга — умрбод;
👉 ногиронлиги бўлган шахсларга — ногиронлик муддатига;
👉 марҳумнинг қарамоғида бўлган болаларини, набираларини, ака-укалари ва опа-сингилларини парваришлаш билан банд бўлган ота-онасидан бирига, эрига (хотинига) ёки бошқа оила аъзосига — қарамоғидаги шахслар ўн тўрт ёшга тўлгунига қадар.
Бундай вазиятда иш берувчи томонидан қандай тўловлар тўланиши керак? (МК 329-м)
👉 бир йўла бериладиган нафақани;
👉 боқувчининг йўқотилган иш ҳақи ўрнини қоплаш учун амалга ошириладиган ҳар ойлик тўловларни;
👉 қўшимча харажатларни компенсация қилиш керак.
Бир йўла тўлаб бериладиган нафақа қанча бўлиши керак? (МК 330-м)
Меҳнатда майиб бўлганлик ёки касб касаллиги туфайли боқувчи вафот этганлиги муносабати билан бир йўла бериладиган нафақанинг миқдори жамоа шартномасида, агар у тузилмаган бўлса, иш берувчи ва касаба уюшмаси қўмитаси ўртасидаги келишувга биноан белгиланади. Боқувчи вафот этганлиги муносабати билан бир йўла бериладиган нафақанинг миқдори марҳумнинг ўртача йиллик иш ҳақининг олти бараваридан кам бўлмаслиги керак.
Боқквчиси йўқолган шахсларга ҳар ойлик тўлов қанча бўлиши керак?
Боқувчининг йўқотилган иш ҳақи ўрнини қоплаш учун амалга ошириладиган ҳар ойлик тўловлар миқдори қанча бўлиши керак? (МК 331-м)
Вафот этган боқувчининг қарамоғида бўлган ва унинг вафоти муносабати билан етказилган зиённинг ўрни қопланишига доир ҳуқуққа эга бўлган меҳнатга қобилиятсиз шахсларга нисбатан зиённинг миқдори марҳумнинг ўртача ойлик иш ҳақи миқдорида, унинг ўзига тегишли бўлган улушни ва унинг қарамоғида бўлган, аммо зиённинг ўрни қопланишига доир ҳуқуққа эга бўлмаган меҳнатга қобилиятли шахсларнинг улуши чегириб ташланган ҳолда белгиланади.
Қандай ҳисобланишини кейинги постда ёритамиз
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Қайси ўқитувчиларга 50%, 70%, 100% миқдорида устама тўланади?
"Ўзбекистон Республикаси Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ҳузуридаги Ихтисослаштирилган таълим муассасалари агентлиги тизимидаги ихтисослаштирилган мактаблар тармоғини кенгайтириш тўғрисида" ги ПФ-106-сонли Фармонига кўра,
«Илғор ўқитувчи», «Устоз ўқитувчи» ёки «Профессионал ўқитувчи» даражали сертификатни олган педагог кадрларига қуйидаги миқдорда қўшимча ҳақ тўланади:
«Илғор ўқитувчи» даражали сертификатни олган педагог кадрларга уларнинг базавий тариф ставкасига нисбатан ҳар ойлик 50 фоиз миқдорида;
«Устоз ўқитувчи» даражали сертификатни олган педагог кадрларга уларнинг базавий тариф ставкасига нисбатан ҳар ойлик 70 фоиз миқдорида;
«Профессионал ўқитувчи» даражали сертификатни олган педагог кадрларга уларнинг базавий тариф ставкасига нисбатан ҳар ойлик 100 фоиз миқдорида устама тўланади. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Assalomu alaykum, pensionerlarga 2025-yildan 6 soatdan ortiq dars berilmaydimi degan gaplar toʻgʻrimi?
Javob
Bu albatta noto'g'ri. Sababi Mehnat kodeksinining 4-moddasiga asosan, har kim mehnat huquqlarini amalga oshirish va himoya qilishda teng imkoniyatlarga ega. Shu jumladan pensionerlar ham. Mehnat va mashg‘ulotlar sohasida kamsitish taqiqlanadi.
Xodimlarning ishchanlik sifatlari va mehnati natijalari bilan bog‘liq bo‘lmagan boshqa jihatlariga qarab mehnat va mashg‘ulotlar sohasida biror-bir to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bilvosita cheklovlar belgilash, xuddi shuningdek biror-bir to‘g‘ridan-to‘g‘ri yoki bilvosita imtiyozlar berish kamsitishdir.
Shaxsning pensioner ekanligi uning ishchanlik sifatlari va mehnati natijalari ta'sir qilmaydi. Shunday ekan pensionerlarga 2025-yildan 6 soatdan ortiq dars berilmaydimi degan gaplar notoʻgʻri.
Darslar O‘zbekiston Respublikasi Adliya vazirligi tomonidan 2020-yil 30-iyunda ro‘yxatdan 3271-son asosida ro‘yxat o‘tkazilgan qarorning 15-bandi asosida umumta’lim muassasalari tomonidan shakllantirilgan dars soatlari setkasi umumta’lim muassasasining pedagogik kengashi tomonidan ikki ish kuni ichida ko‘rib chiqilib, har yili 15-sentabrga qadar o‘qituvchilarga dars soatlari quyidagi ko‘rsatkichlarning ustuvor ketma-ketligi asosida taqsimlanadi:
xalqaro olimpiadalar g‘oliblarini tayyorlagan o‘qituvchilar;
o‘qituvchi bo‘lib faoliyat yuritayotgan xalqaro olimpiadalar g‘oliblari;
chet tili va STEAM fanlaridan mutaxassisligi bo‘yicha xalqaro sertifikatlarga ega o‘qituvchilar (TESOL Level 5, CEFR B2, IELTS 6 va undan yuqori, shuningdek, O‘zbekiston Respublikasi Maktabgacha va maktab ta’limi vazirligi tomonidan belgilanadigan boshqa sertifikatlar); va boshqa ketma-ketlik. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
ДМТТ мусиқа раҳбари неча соат ишлаши керак?
@Yurist_Xizmati 4872-савол:
Assalomu aleykum. Men maktabgacha taʼlim tashkilotida musiqa raxbari boʻlib ishlayman. Bizni 1stavka uchun qonunda necha soat belgilangan. Menga 1stavkada ishlaganim uchun har kuni ( haftaga 5kun) soat 8:00dan 16:00gacha ish vaqting deb talab qiliyapti. Meni soat 8:00 dan ishga kechirgin kelganim uchun meni oylik ish maoshimdan noyabr oyida 625ming soʻm olib qolgan. Oʻzi qonunan maktabgacha taʼlim tashkilotlarida musiqa raxbarlari uchun 1stavkaga necha soat qilib belgilangan. Meni ishga kechirgin kelganligini sababli oyligimdan 625ming ushlab qilishga haqqi bormi? Menga shu masalada yordam bering.
▪️тил бўйича ўқитувчи — 18 соат;
▪️ўқитувчи-логопед, ўқитувчи-дефектолог — 24 соат;
▪️кўп тармоқли ихтисослаштирилган мактабгача таълим ташкилотларининг тарбиячиси, тарбиячи-методисти — 25 соат;
▪️тарбиячи, тарбиячи-методист — 36 соат;
▪️кўп тармоқли ихтисослаштирилган мактабгача таълим ташкилотларининг ёрдамчи тарбиячиси — 36 соат;
▪️жисмоний тарбия йўриқчиси — 30 соат;
▪️мусиқа ходими, хореограф — 24 соат.
Мактаб ва боғчаларда Янги йил байрамини ўтказишга оид расмий кўрсатмалар берилди
Мактабгача ва мактаб таълими
вазирлигининг 2024 йил 17 декабрдаги 04-37-4269-сон кўрсатма хати билан таълим муассасаларида Янги йил байрами тадбирларини ўтказиш бўйича кўрсатмалар берилди.
Ушбу кўрсатмалар мактабгача таълим ташкилотлари, умумтаълим, ихтисослаштирилган, ижод ва Президент мактабларига нисбатан татбиқ этилади.
Янги йил байрами муносабати билан қуйидагилар тавсия этилди
Янги йил байрами муносабати билан таълим ташкилотлари ҳудуди, биноси ҳамда синф хоналарини тартибга келтириш, таълим ташкилотлари ҳовлисидаги табиий арчани (мавжуд бўлса) ўқувчи ва тарбияланувчилар қўл меҳнати билан ясалган турли безаклар билан безатиш;
байрам тадбирларини таълим ташкилотлари ҳудудида, қизиқарли тарзда ташкил этиш ва таълим муассасаси ҳудудини байрамона безатиш;
байрам тадбирларини таълим ташкилотларининг гуруҳларида ва бошланғич синф ўқувчилари учун синф хоналарида, дарс машғулотларига халақит бермаган ҳолда ўтказиш;
таълим ташкилотларининг юқори синфлари ўртасида қўл меҳнати билан тайёрланадиган безаклар (қоғоздан ясалган қор парчалари ва бошқа Янги йил байрамига хос бўлган безаклар) танлови, Энг чиройли безатилган синф" ва "Энг яхши Янги йил табрикномаси" (синф номидан мактабга, ўқитувчиларга, ота-оналарга) каби кўрик-танловлар ташкил этиш;
ўқувчилар томонидан Янги йил байрами билан боғлиқ турли хил эртаклар ва саҳна кўринишларини намойиш
этиш тавсия этилади.
Қуйидаги ишлар амалга оширилиши лозим
➖ўқувчилар ҳамда ота-оналар ўртасида Янги йил байрамини оила даврасида ўтказиш юзасидан тарғибот-ташвиқот ишларини ташкил этиш;
➖ўқувчилар томонидан турли хил пиротехник воситаларни олиб келиш ҳамда улардан фойдаланишга йўл қўймаслик чораларини кўриш;
➖таълим ташкилоти раҳбарияти томонидан "Эрталабки сафланиш"лар давомида, синф раҳбарлари томонидан эса "Синф соатлари" ва "Ота-оналар мажлиси"да турли хил пиротехника воситаларидан фойдаланишнинг оғир оқибатлари ҳақида ўқувчилар ва уларнинг ота-оналари билан тушунтириш ишлари олиб бориш лозим.
Қуйидагилар тақиқланади
байрам баҳонасида табиий арча дарахтларининг шох ва новдаларини синдириш ёки уларни бошқа жойга кўчириш;
Янги йил байрамини нишонлаш баҳонасида ўқувчилар ва педагог ходимлар томонидан ноқонуний пул йиғимларини ташкил этиш;
Янги йил байрамини ресторан, кафе ва бошқа умумий овқатланиш шахобчаларида ўтказиш, шунингдек, ўқувчилар, уларнинг ота-оналари томонидан байрам муносабати билан таълим ташкилоти раҳбарияти ва педагог ходимларга турли хил совғалар тақдим этиш қатъиян тақиқланади.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Пенсия тайинлашда ўртача иш ҳақи қандай аниқланади?
Пенсияни ҳисоблаб чиқариш учун олинадиган ўртача ойлик иш ҳақи кетма-кет ишланган олтмиш календарь ойлар учун қайта ҳисобланган иш ҳақининг умумий миқдорини 60 га бўлиш йўли билан аниқланади..
Бунда пенсия сўраб мурожаат этган кишининг хоҳишига кўра, ишга қабул қилиш ёки меҳнат шартномасини бекор қилиш муносабати билан иш кунлари сони тўлиқ бўлмаган ойлар тўлиқ ишланган календарь ойлар сифатида ҳисобга олинади.
Эслатиб ўтамиз, пенсия миқдори юқори бўлишига меҳнат стажининг давомийлиги, иш ҳақининг юқорилиги ҳамда пенсияга қўшиладиган устамалар таъсир кўрсатади.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Мактаб ошхоналарида қандай маҳсулотларни тайёрлаш ва сотиш тақиқланган?
@Yurist_Xizmati 4860-савол:
Assalomu alaykum. Man maktabda o‘qituvchi bo‘lib ishlayman savolim shundayki maktab oshxonasida yani bufetda qonunan qanday maxsulotlar sotishga ruhsat barilgan. Qonunan qanday maxsulotlar sotish mumkin nimalarni sotish mumkin emas shu bo‘icha qonuniy malumot baring. Bufetda taqiqlangan narsalar sotilsa qayerga murojat qilish mumkin. Javob uchun oldindan rahmat.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Қонунчилик билан мактаб ошхоналарида тайёрлаш ва сотиш тақиқланган маҳсулотлар рўйхати шакллантирилган.Умумий ўрта, ўрта махсус, профессионал таълим муассасаларида ўқувчилар овқатланишини ташкил этишнинг санитария қоидалари, нормалари ва гигиена нормативлари»га кўра, қуйидагилар мактаб ошхоналарида тайёрланиши ва сотилиши мумкин эмас:
Гўшт қўшилган, маёнез, кетчуп ва орасига сабзавотлар солинган нон маҳсулотлари (гамбургер, чизбургер ва хот-доглар);
Сунъий таъм, ҳид берувчи моддалар, бўёқлар, ароматизаторлар қўшилган қандолат маҳсулотлари;
Сунъий консервантлари бўлган «сухарики» ва чипслар, қурт, писта, уй шароитида тайёрланган донали шимиладиган ширинликлар;
Рангли ва рангсиз газланган ичимликлар;
Ветеринария назоратидан ўтмаган гўшт, балиқ, паррандалар; жигар, тил ва юракдан ташқари барча калла-почалар;
Ташқи қобиғи тоза бўлмаган, синган, зарур талабларга жавоб бермайдиган тухумлар;
Банкаларнинг герметиклиги бузилган, бомбажли, занглаган, шакли ўзгарган, ёрлиғи бўлмаган ва ишлаб чиқариш вақти ҳамда яроқлилик муддати белгиланмаган, айниқса, уй шароитида тайёрланган ҳар-хил турдаги консервалар;
Турли аралашмалар ёки омбордаги зараркунандалар билан зарарланган ёрма, ун, қуритилган мевалар ва бошқа маҳсулотлар;
Кремли қандолат маҳсулотлари (торт ва пишириқлар);
Холодес, парранда ва туёқли ҳайвонлар оёғидан тайёрланган ҳамда калла гўшти рулетлари, ўпка-жигарли ва қондан қилинган колбасалар;
Пастеризация қилинмаган (флягадаги) творог, термик ишлов берилмаган, идишда сақланган творог ва қаймоқ, қўлбола қатиқ, эпизоотик нохуш хўжаликлардан олинган, шунингдек дастлабки ишлов берилмаган ва пастеризация қилинмаган сут ва сут маҳсулотлари, қимиз ва таркибида этанол бўлган (0,5 фоиздан ортиқ) бошқа ачитилган сутли маҳсулотлар;
Қўзиқоринлар ва улардан тайёрланган маҳсулотлар;
Квас;
Хом дудланган гўштли гастрономик маҳсулотлар ва колбасалар, шу жумладан, қайнатилган колбаса;
Сирка, хантал, хрен (ерқалампир), ўткир қалампир (қизил, қора) ва бошқа ўткир зираворлар;
Ўткир таъмли соуслар, кетчуплар, маёнез, консервалар, маринадланган сабзавот ва мевалар;
Табиий кофе, тетиклантирувчи ва қувватни оширувчи энергетик ва алкоголь ичимликлар;
Пазандалик мойлари, чўчқа ёғи, маргарин ва бошқа гидроген ёғлар;
Данакли меваларнинг мағзи, сақич, мева ва резаворлилардан тайёрланган яхна ичимликлар ва морслар (термик ишловсиз);
Окрошка ва совуқ шўрвалар, ёғда қовурилган тухум, паштет, гўшт ва творогли қуймоқлар.
#savolimbor
❓Ходим ҳозир таътилга чиқса, кунларни ҳисоблашда дам олиш кунлари деб ҳисобланаётган 30, 31, 1- кунлар ташлаб кетиладими?
✅ Йўқ, ҳаммаси ташлаб кетилмайди, фақат 1 январь ташалаб кетилади, яъни ҳисобланмайди.
❗️Масалан, 30 календар кун асосий ва қўшимча (21+9) таътил берилаётган ходимга 13 декабрдан меҳнат таътилига чиқаётган бўлса 1 январни ҳисобга олмаганда 12 январ таътилнинг охирги куни бўлади ва ишга чиқиш санаси 13 январ (душанба)дир. Бунда, 30, 31 декабр кунларини оддий кун сифатида санаб ўтиб кетилади.
⚠️Бунга асос, Меҳнат кодексининг 221-моддаси 2-қисми, яъни ҳар йилги меҳнат таътили даврига тўғри келадиган ишланмайдиган байрам кунлари меҳнат таътилларининг давомийлигини белгилашда ҳисобга олинмайди.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor Ассалом алейкум хурматли устозлар! Саволим бор эди. Ходим 2022-2023 йиллар учун мехнат таътилига чикмаган бўлса, 2024 йилга кучирса бўладими? У мехнат таътили куймайдими?
/mehnathuquqi javobi 📤:
👉❗️ MK 230-moddasiga ko’ra, har yilgi mehnat ta’tili har yili, ushbu ta’til berilayotgan ish yili tugaguniga qadar berilishi kerak.
Masalan, xodim 22.12.2022 dan ish boshlagan. Uning ish yili 22.12.2022 dan 21.12.2023 gacha boʼladi. Bizning misolda har yilgi mehnat taʼtili taʼtil berilayotgan ish yili tugaguniga qadar yaʼni 21.12.2023 gacha ( shu kuni ham) berilishi kerak. ❗️ Koʼpchilik mana shu oʼrinda kalendar yilga chalgʼib ketib, xodimni 31-dekabrgacha taʼtilga chiqarsam boʼladi deb, xato oʼylashadi. Yaʼni xodimni kalendar yil tugagunga qadar emas, xodimning ish yili tugaguniga qadar taʼtilga chiqarish shart ekan.
❗️Sizning holatda esa xodim ish yili tugagunga qadar ta’tilga chiqmagan. Demak, bu yerda MK 230-moddasi qoidalari buzilmoqda. Bu esa MJTK 49-moddasiga ko’ra, mansabdor shaxs tomonidan mehnat va mehnatni muhofaza qilish toʼgʼrisidagi qonunchilikni buzish, bazaviy hisoblash miqdorining 5 baravaridan 10 baravarigacha (3 mln 400 ming so’mgacha) miqdorda jarima solishga sabab boʼladi. Xuddi shunday huquqbuzarlik maʼmuriy jazo chorasi qoʼllanilganidan keyin bir yil davomida takroran sodir etilgan boʼlsa, bundan bila turib gʼayriqonuniy ishdan boʼshatish mustasno, bazaviy hisoblash miqdorining 10 baravaridan 15 baravarigacha (5 mln 100 ming so’mgacha) miqdorda jarima solishga sabab boʼladi.
⚠️ Xodim taʼtilga chiqmaslikka rozi ekanligi haqida tilxat yoki ariza yozib bergani ham ahamiyatga ega emas. Bu jarimadan qutilib qolishga sabab bo'lmaydi....
Ta’tillar kuyadimi? Xodimning foydalanilmagan har yilgi asosiy va qo‘shimcha mehnat ta’tillari “kuymaydi va yonmaydi” (Diqqat❗️ Faqatgina MK 401-moddasidagi 4 kalendar kun ta’tildan faqat tegishli ish yili davomida foydalanilishi kerak).
MK 234-moddasiga ko’ra, mehnat shartnomasi bekor qilinganda xodimga barcha foydalanilmagan har yilgi asosiy va qo‘shimcha mehnat ta’tillari uchun pulli kompensatsiya to‘lanadi.
Shartnoma bekor qilinmasdan turib ham, ish davrida to’liq pulli kompensatsiya olsa bo’ladimi?
❌ Shartnoma bekor qilinmasdan turib, barcha foydalanilmagan har yilgi asosiy va qo‘shimcha mehnat ta’tillari uchun to’liq pulli kompensatsiya to’lab bo’lmaydi. MK 234-moddasiga ko’ra, xodimlarga ish davrida ularning xohishiga ko‘ra har yilgi mehnat ta’tili uchun ta’tilning ushbu Kodeksning 217-moddasida belgilangan eng kam davomiyligidan ya’ni 21 kundan tashqari pulli kompensatsiya to‘lanishi mumkin.
Masalan, xodimning 2022-2023-yil uchun 36 kalendar kun foydalanilmagan ta’tili bor. Shartnoma bekor qilinmasdan turib, to’liq 36 kunga pulli kompensatsiya olib bo’lmaydi. ❗️ Ish beruvchi bilan kelishib 15 kunigagina pulli kompensatsiya olish mumkin (36-21=15). Diqqat❗️ MK 234-moddasi 3-qismiga ko’ra, 18 yoshga to‘lmagan xodimlarga, I yoki II guruh nogironligi bo‘lgan xodimlarga beriladigan ijtimoiy ta’tillarning barcha turlaridan, har yilgi uzaytirilgan asosiy mehnat ta’tillaridan, shuningdek ushbu Kodeksning 481 va 483-moddalarida nazarda tutilgan qo‘shimcha ta’tillardan asli holida foydalaniladi hamda mehnat davrida ularni pulli kompensatsiya bilan almashtirishga yo‘l qo‘yilmaydi.
Avvalgi yillarda qolib ketgan ta’tillarni foydalansa bo’ladimi?
✅ Ha, ish beruvchi bilan kelishib avvalgi yillarda qolib ketgan foydalanilmagan ta’tillarni olsa bo’ladi.
Avvalgi yillarda qolib ketgan ta’tillarni olsa 56 kundan oshib ketsachi?
✅ Oshib ketaversin, qonun buzilmaydi. Chunki, MK 222-moddasi 2-qismiga ko'ra, barcha hollarda qonunchilik bilan belgilangan ta’tillarni jamlashda ularning davomiyligi bir ish yili uchun 56 kalendar kundan oshib ketishi mumkin emas. E'tibor berdingizmi, bir ish yili uchun 56 dan oshmasligi lozim.
Ekspertga murojaat: @MuhammadaminKarimjonov
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Расман: 2025 йилда мактаб дарсликлари ижараси бепул бўлади
Ижтимоий тармоқларда 2025 йилда мактабларда ўқувчилар учун дарсликлар ижараси бўйича тарқалган хабарлар юзасидан Иқтисодиёт ва молия вазирлиги расмий муносабат билдирди.
2025 йилда эса 81 млн нусха дарсликлар ва машқ дафтарлари учун жами 1,3 трлн сўм маблағларни тўлиқ Давлат бюджетидан қоплаш кўзда тутилган.
Шу билан бирга, ижтимоий тармоқлардаги фаол фойдаланувчилар томонидан чоп этилган постларда Бюджет лойиҳасида Китоб жамғармаси харажат ва даромадлари кўрсатилмаганига эътибор қаратилган. Қайд этиш жоизки, Китоб жамғармаси фаолияти тўхтатилган ва янги жамғарма ташкил қилинмагани сабабли лойиҳада бу бўйича маълумотлар акс эттирилмаган.
2025 йил учун Давлат бюджети доирасида кўзда тутилган маблағлар янги ўқув йилида ўқувчиларни дарсликлар ва машқ дафтарлари билан таъминлаш бўйича эҳтиёжни тўлиқ қоплаш имконини беради.
Бунда, ота-оналардан дарсликлар ва машқ дафтарлари ижараси учун қўшимча тўлов ундириш режалаштирилмаган.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
❗️ПЕДАГОГЛАРНИ ИШИГА АРАЛАШИШ ТАҚИҚЛАНАДИ!
📃 01.02.2024 йил кунги ЎРҚ-901-сон Қонунга кўра,
➖ педагогнинг касбий фаолиятига аралашиш, унинг фаолиятини асоссиз равишда текшириш, педагог томонидан таълим олувчиларнинг билимларини тўғри ва холис баҳолашга таъсир кўрсатиш, шунингдек унга ўз хизмат мажбуриятларини бажаришга тўсқинлик қилиш тақиқланади.
Бепул савол юбориш 👇
@yuristdan_javob_bot
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
❗️ИШГА ҚАЙТА ТИКЛАШ БЎЙИЧА СУДГА МУРОЖААТ ҚИЛИШ МУДДАТИ ҚАНЧА ?
⚡️САВОЛ:
Мен бундан бир ярим ой аввал ишимдан ноқонуний равишда бўшатилганман. Ноқонуний бўшатилганлигимни адлия ҳодимлари хам тасдиқламоқда. Мен энди ишга қайта тиклаш бўйича судга мурожаат қилмоқчиман. Саволим шуки, ишга тиклаш бўйича судга мурожаат қилишимни қонуний муддати қанча ?
⚡️ЖАВОБ:
Меҳнат кодексининг 560-моддасига асосан, ишга тиклаш тўғрисидаги низолар бўйича судга мурожаат қилиш муддати ходимга у билан меҳнат шартномаси бекор қилинганлиги ҳақидаги иш берувчи буйруғининг кўчирма нусхаси топширилган кундан эътиборан уч ойни ташкил қилади. (Эски таҳрирдаги Меҳнат кодексида бу муддат 1 ой эди)
✏️ Ишдан бўшатилганлигингизга бир ярим ой бўлган бўлса, демак Сизда судга мурожаат қилиш учун яна бир ярим ой вақт бор. Фақат бир эътиборли ҳолат! Сиз саволингизда ишдан ноқонуний бўшатилганлигимни адлия ҳодимлари хам тасдиқлади дедингиз. Сиз судга мурожаат қилишдан аввал анашу ноқонунийлигини тасдиқлаган адлия бўлимини ўзига ариза билан мурожаат қилишингиз хам мумкин. Чунки адлия, "Ҳа тўғри, ишдан бўшатиш ноқонуний бўлган, судга боринг" дейиши керак бўлган ташкилот эмас. Аслида ишдан ноқонуний бўшатилибсиз деб тасдиқлаган Сиз айтган ҳодим Сизни аризангизни олиб, Сизни ноқонуний ишдан бўшатган иш берувчига йўл қўйган қонунбузилишингни бартараф қил мазмунида тақдимнома киритиши, агар тақдимномасининг ижроси 1 ой ичида бажарилмаса, Сизни манфаатингизни кўзлаб судга ўзлари ариза билан мурожаат қилиши керак эди.
Савол юбориш 👇
@yuristdan_javob_bot
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Қайнонаси вафот этган ўқитувчи мактабдан моддий ёрдам ололадими?
@Yurist_Xizmati 4856-савол:
Assalomu alaykum, men oʻqituvchiman qaynonam bilan birga yashardik, 1 hafta boʻldi olamdan oʻtdilar, menga moddiy yordam beriladimi, javob uchun oldindan rahmat
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Ходимларга моддий ёрдам мактабларда директор жамғармасидан берилади.
Моддий ёрдам олиш учун ходим шу ташкилотда меҳнат шартномаси асосида ишлаши ва моддий ёрдам олиш учун асос бўладиган ҳолатлар содир бўлишининг ўзи етарли.
Бунда Вазирлар Маҳкамасининг 02.08.2022 йилдаги 425-сон қарори билан Вазирлар Маҳкамасининг 30.09.2019 йилдаги 823-сон қарори 33-бандига ўзгартириш кирилган.
Унга кўра умумтаълим муассасалари ходимларига моддий ёрдам календарь йил давомида икки лавозим маоши (ўқитувчининг тариф ставкаси) миқдоригача:
• ходимнинг ўзи ва яқин қариндоши (отаси, онаси, турмуш ўртоғи, фарзанди) вафот этганда;
• ёки оғир касалликка чалинганда;
• ходим табиий офатдан зарар кўрганда кўрсатилади.
#savolimbor
КАСАБА УЮШМАСИ РОЗИЛИГИ ЙЎҚ, НИМА ҚИЛСАМ БЎЛАДИ ?
❓Савол. Бир ходимимиз, бир жиноят иши туфайли судланиб, суднинг ҳукмига асосан 7 йилга озодликдан маҳрум этилди. Ушбу ходимни 168-модда 1-қисми 3- банд билан бўшатамиз, юристимиз касаба уюшмасини розилиги бўлмаганлиги сабабли буйруқни имзоламаяпти, вақт эса жуда кам, қандай маслаҳат берасиз?
❗️Жавоб. Аввало ишдан бўшатиш амалиётида касаба уюшмаси розилиги талаб этиладиган ҳолатларни аниқлаб олсак а. Яъни, ким билан шартнома бекор қилинаётганлиги эмас, қандай асосга кўра бекор қилинаётганлигига эътибор қаратишимиз керак.
👉Иш берувчи ташаббусими ёки тарафлар хоҳиш-иродасига боғлиқ бўлмаган ҳолатми?
Ахир касаба уюшмасида ходимни бўшатиш масаласи кўрилаётганда бир қатор тартиб-таомилларга амал қилиниши шарт. Масалан, ЎзКУФ 23.05.2023 йилдаги 9-5-сон қарори билан тасдиқланган Касаба уюшмаси қўмитаси, органида меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш тўғрисидаги тақдимномани кўриб чиқиш таритибга кўра ходим йиғилиш куни, вақти ва жойи ҳақида олдиндан огоҳлантирилиши шарт.
🤔Озодликдан махрум қилинган ходим билан бундай иштирокни қандай қиласиз?
👉Меҳнат кодексининг 164-моддасида меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилишни касаба уюшмаси қўмитаси билан келишиб олиш масаласи баён этилган.
Жумладан, агар жамоа келишувида ёки жамоа шартномасида меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш учун касаба уюшмаси қўмитасининг олдиндан розилигини олиш назарда тутилган бўлса, меҳнат шартномасини бундай розиликсиз бекор қилишга йўл қўйилмайди.
👇Қуйидаги ҳолларда КУҚнинг розилиги талаб этилмайди:
➖ташкилот (унинг алоҳида бўлинмаси) ўз муассисларининг (иштирокчиларининг) ёки таъсис ҳужжатлари билан бунга ваколат берилган юридик шахс органининг қарорига биноан тугатилганлиги ёхуд якка тартибдаги тадбиркор томонидан фаолият тугатилганлиги муносабати билан;
➖МК 161-моддаси 2-қисмида назарда тутилган исталган асослардан бирига кўра ташкилот раҳбари, алоҳида таркибий бўлинма раҳбари билан;
➖ташкилот мулкдори ўзгарганлиги муносабати билан МК 489-моддаси 1-қисми 1-бандига мувофиқ ташкилот раҳбари, унинг ўринбосарлари, бош бухгалтер ва ташкилотнинг алоҳида бўлинмаси раҳбари билан.
⚠️Хулоса! Сизнинг ҳолатингизда ходим иш берувчининг ташаббуси билан бўшатилмаяпти, яъни, 164-моддани объекти эмас, балки, суднинг ҳукми билан, тарафлар хоҳиш-иродасига боғлиқ бўлмаган асосга кўра бўшатилмоқда, демак, розилик талаб этилмайди.
Бундан ташқари, МКнинг 132-моддаси (дастлабки синов натижаси)га кўра шартнома бекор қилинганда ҳам касаба уюшмаси розилиги талаб қилинмайди.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Боқувчи йўқолганда боқувчисини йўқотганлик нафақасини олувчиларга ҳар ойлик тўловларни ҳисоб китоби қандай амалга оширилади? (Давоми...)
Зиённинг ўрни қопланишига доир ҳуқуққа эга бўлган шахсларнинг ҳар бирига нисбатан зиённинг ўрнини қоплаш миқдорини аниқлаш учун боқувчи иш ҳақининг ушбу шахсларнинг барчасига тўғри келадиган қисми уларнинг сонига бўлинади.
Марҳумнинг қарамоғида бўлмаган, аммо зиённинг ўрни қопланишига доир ҳуқуққа эга бўлган меҳнатга қобилиятсиз шахслар учун унинг миқдори қуйидаги тартибда белгиланади, агар:
👉 таъминот маблағи суд тартибида ундирилган бўлса, у ҳолда зиённинг ўрнини қоплаш суд томонидан тайинланган миқдорда белгиланади;
👉 таъминот маблағи суд тартибида ундирилмаган бўлса, у ҳолда зиённинг ўрнини қоплаш уларнинг моддий аҳволи ҳамда марҳумнинг ҳаётлик вақтида уларга ёрдам кўрсатиш имконияти ҳисобга олинган ҳолда белгиланади.
Агар марҳумнинг қарамоғида бўлган шахслар ҳам, унинг қарамоғида бўлмаган шахслар ҳам зиённинг ўрни қопланишига доир ҳуқуққа эга бўлса, аввало марҳумнинг қарамоғида бўлмаган шахсларга зиённинг ўрнини қоплаш миқдори белгиланади. Улар учун белгиланган зиённинг ўрнини қоплаш суммаси боқувчининг иш ҳақидан чегириб ташланади, сўнгра иш ҳақининг қолган миқдоридан келиб чиқиб, марҳумнинг қарамоғида бўлган шахсларга зиённинг ўрнини қоплаш миқдори ушбу модданинг биринчи ва иккинчи қисмларида назарда тутилган тартибда белгиланади.
#Кадровик
Ходим турмушага чиқиб фамилияси ўзгарганда иш берувчини хабардор қилиши керакми?
Кадровикларни озгина ўйлантирадиган савол айни шундай масалага жуда кўп дуч келиб, ходимни қидириб қолишади. МКнинг 107-моддаси охирги қисмига кўра, реквизитлар ўзгарган тақдирда, меҳнат шартномасининг тарафи улар ўзгартирилган пайтдан эътиборан уч иш куни ичида бу ҳақда бошқа тарафга ёзма шаклда хабар қилиши керак. Иш берувчини ёзма огоҳлантириш ходимнинг зиммасида.
Каналда кадровиклар учун жуда кўп лайҳаклар юборилади. Бундай маълумотларни меҳнат жамоингизга етказиб борсангиз ҳам уларнинг ҳуқуқий саводхонлигини оширишга ҳисса қўшасиз, ҳам ишингизни маълум даражада енгиллатасиз.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g