4746
Тошкент вилояти таълим ва фан тизимидаги касаба уюшма аъзолари учун ҳуқуқий, услубий тавсия ва маслаҳатлар.
Пенсия миқдорини ошириш мумкинми?
@Yurist_Xizmati 4795-савол:
Саволим шундан иборатки мен 2021- йил 50 ёшимда имтиёзли пенсияга чикибдим ва хозиргача ишлаб хам келяпман, 2021- йилдан кейинги маошимни кайта куриб, пенсия микдорини оширса буладими.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисидаги қонун 49-моддасига мувофиқ Пенсияларни қайта ҳисоблаш:
➖ пенсионер пенсия миқдорига таъсир кўрсатувчи (пенсия тайинланишигача бўлган иш стажи ва иш ҳақи тўғрисидаги ҳамда бошқа) қўшимча ҳужжатларни тақдим этган тақдирда;
➖ ногиронлик гуруҳи ўзгарганда;
➖ боқувчисини йўқотганлик пенсияси оладиган оила аъзолари сони ўзгарганда;
➖ пенсияни ҳисоблашнинг базавий миқдорлари ўзгарган тақдирда;
➖ ёшга доир энг кам пенсия миқдори ўзгарганда;
➖ даромадлар индексация қилинган тақдирда амалга оширилади.
Мактаб директори ЖК 210-моддаси билан айбдор деб топилди. Энди мактабда ишлай олмайдими?
@Yurist_Xizmati 4794-савол:
Мактаб директори Жиноят Кодексининг 210-модда 1-кисми билан айбдор, деб топилди, директор лавозимидан озод этилди, 2 йил мансабдор булолмайди ва 3 йил соатлик озодликдан чеклаш берилди. Саволим, мактабда дарс укитоладими энди?Узбекистон Республикаси 2024-йил 1 февралдаги "Педагогнинг мақоми тўғрисидаги" қонуннинг 15 моддасида ва ММТВ вазири Х.Умарованинг 2024-йил 1-августдаги 238-сонли буйругида судланганлар педагог булиб ишламайди, дейилган.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Мактабгача ва мактаб таълими вазирининг 2024 йил 1 августдаги 238-сонли буйруғига 12-иловада тасдиқланган Умумий ўрта таълим мактаби (мактаб-интернат) раҳбар ва ходимларининг асосий лавозимларининг малака тавсифларига кўра ўқитувчи лавозимининг малака тавсифларига биноан қўйилган қўшимча талабга кўра Ўзбекистон Республикасининг “Педагогнинг мақоми тўғрисида”ги Қонунининг 15-моддасига мувофиқ:
қонуний кучга кирган суд ҳукмига мувофиқ педагогик фаолият билан шуғулланиш ҳуқуқидан маҳрум этилган шахслар педагогик фаолият билан шуғулланишига йўл қўйилмайди.
Шунингдек, қасддан содир этилган жиноят учун илгари судланган шахсларни педагогик фаолият билан боғлиқ лавозимларга қабул қилиш мумкин эмас.
Айнан мана шу қоидага кўра жиноят содир этган директор ҳозирда мактабда ўқитувчилик лавозимида ишлаш учун қабул қилиниши мумкин эмас.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги марказий аппарати, ҳудудий бўлинмаларининг низомлари ҳамда вазирлик ҳузуридаги институтлар, тасарруф ташкилотлари ва таълим муассасалари ходимларининг лавозим йўриқномаларини
янгитдан тасдиқлаш тўғрисида ММТВнинг 16.10.2024 йилдаги 334-сонли буйруғи
Endi xodimga otgul bera olmaymizmi?
#savolimbor Assalomu alaykum, Ustoz yaxshimisiz. Eski MK 130, 132 moddalari bilan dam olish va bayram kunlari xodimni ishga chiqarib buyruq chiqarardim. 157 modda 2 qismi bilan esa otgul berar edim. Amaldagi MK ko'rib chiqdim 263 moddasi dam olish kunini ish kuni qilib 2 xissa pul tolashi yozib otilgan. Lekin menga otgul beraydigan moddani topolmayapman. Iltimos shu masalada yordam bersangiz
mehnathuquqi javobi 📤:
Eski MK 130 va 132-moddalarida ish beruvchining farmoyishi bo‘yicha ayrim xodimlarni dam olish kunlari va bayram (ishlanmaydigan) kunlari ishga jalb etishga alohida hollardagina, jamoa shartnomasida, agar u tuzilmagan bo‘lsa, — ish beruvchi tomonidan kasaba uyushmasi qo‘mitasi yoki xodimlarning boshqa vakillik organi bilan kelishib belgilangan asoslar bo‘yicha va tartibda yo‘l qo‘yiladi.
Eski MK 157-moddasi bayram yoki dam olish kunidagi ish xodimning xohishiga qarab boshqa dam olish kuni (otgul) berish bilan qoplanishi mumkinligi yozilgan edi.
Amaldagi MK 209-moddasiga ko’ra, dam olish kunlarida va ishlanmaydigan bayram kunlarida ishlash taqiqlanadi, bundan ushbu Kodeksda nazarda tutilgan hollar mustasno.
Umuman tashkilotning yoki uning alohida tarkibiy bo‘linmalarining, yakka tartibdagi tadbirkorning keyinchalik normal ishlashi oldindan kutilmagan qaysi ishlarning shoshilinch bajarilishiga bog‘liq bo‘lsa, o‘sha ishlarni bajarish zarur bo‘lgan taqdirda xodimlarni dam olish kunlari va ishlanmaydigan bayram kunlari ishga jalb etish ularning yozma roziligi bilan amalga oshiriladi.
Umuman tashkilotning yoki uning alohida tarkibiy bo‘linmalarining keyinchalik normal ishlashi oldindan kutilmagan qaysi ishlarning shoshilinch bajarilishiga bog‘liq bo‘lsa, o‘sha ishlarning ro‘yxati jamoa shartnomasida, agar u tuzilmagan bo‘lsa, kasaba uyushmasi qo‘mitasi bilan kelishuvga ko‘ra ish beruvchi tomonidan, yakka tartibdagi tadbirkor ish beruvchi bo‘lib ish yuritilayotgan hollarida esa mehnat shartnomasida belgilanadi.
⚠️ Diqqat! MK 210-moddasida, xodimning roziligisiz uni mehnat vazifasi doirasida dam olish kunlari va ishlanmaydigan bayram kunlari ishga jalb etishga yo‘l qo’yiladigan holatlar belgilangan. Masalan, markazlashtirilgan issiq suv ta’minoti, sovuq suv ta’minoti va (yoki) suv chiqarish tizimlarining, gaz ta’minoti, issiqlik ta’minoti, yoritish, transport, aloqa tizimlarining normal ishlashini buzadigan kutilmagan holatlarni bartaraf etishga doir ijtimoiy jihatdan zarur ishlar amalga oshirilishi uchun va hokazo.
MK 263-modda 1-qismiga ko’ra, dam olish kunlaridagi yoki ishlanmaydigan bayram kunlaridagi ish uchun quyidagilarga kamida ikki hissa miqdorida haq to‘lanadi:
ishbay ishlovchilarga — kamida ikki hissali ishbay baholar bo‘yicha;
mehnatiga kunbay va soatbay tarif stavkalari bo‘yicha haq to‘lanadigan xodimlarga — kunbay yoki soatbay tarif stavkasining kamida ikki hissasi miqdorida;
maosh oladigan xodimlarga — har bir ishlangan kun yoki soat uchun maoshdan tashqari kunbay yoki soatbay stavkasining kamida bir hissasi miqdorida.
263-modda 3-qismiga ko'ra, dam olish kunidagi yoki ishlanmaydigan bayram kunidagi ish xodimning xohishiga ko‘ra boshqa dam olish kunini berish bilan kompensatsiya qilinishi mumkin.
❗️E’tibor bering, savol muallifi so’raganidek 263-modda 3-qismida otgul nazarda tutilmagan. Yuqorida ta’kidlaganimizdek, eski MK 157-moddasida boshqa dam olish kuni (otgul) bor edi.
⚠️ Diqqat! Amaldagi MK 263-moddasi 3-qismiga e’tibor bering! Unga ko’ra, dam olish kunidagi yoki ishlanmaydigan bayram kunidagi ish xodimning xohishiga ko‘ra boshqa dam olish kunini berish bilan kompensatsiya qilinishi mumkin deyilmoqda. Dam olish kunidagi yoki ishlanmaydigan bayram kunidagi ish boshqa dam olish kunini berish bilan kompensatsiya qilingan taqdirda, bunday ish uchun haq to‘lash kamida bir hissa miqdorida amalga oshiriladi, dam olish kuni uchun esa haq to‘lanmaydi.
Demak, dam olish yoki bayram ishlanmaydigan kuni ishlagan xodim yo 2 hissa haq oladi yoki xodimning xohishiga ko’ra, boshqa dam olish kuni berilishi mumkin.
Mehnat kodeksida rotatsiya bormi?
#savolimbor Assalomu alaykum. Hozirda dolzarb muammo bo'lgan rotatsiya haqida to'liq kanalda tushuncha bersangiz. Rotatsiya uchun xodimning roziligi olinishi yoki xodim oldindan xabardor qilinishi shartmi? Adliyadagi tartibi bilan ham tanishtirib o'tsangiz. RAHMAT.
mehnathuquqi javobi 📤:
❌ Mehnat kodeksida “rotatsiya” tushunchasi mavjud emas. Mehnat kodeksida “xodimni boshqa ishga o‘tkazish” tushunchasi ishlatiladi. MK 138-moddasiga ko’ra, xodim aynan o‘sha ish beruvchida ishni davom ettirganda uning mehnat vazifalarini o‘zgartirish xodimni boshqa ishga o‘tkazish hisoblanadi.
MK 139-moddasiga ko’ra, xodimni boshqa ishga o‘tkazish qaysi muddatga amalga oshirilayotganligiga qarab boshqa ishga o‘tkazish turlari doimiy va vaqtinchaga ajratiladi.
✅ MK 140-moddasiga ko’ra, xodimni boshqa ishga doimiy o‘tkazishga faqat uning roziligi bilan yo‘l qo‘yiladi. Xodimni vaqtincha boshqa ishga o‘tkazish uning roziligi bilan amalga oshiriladi, bundan ushbu Kodeksning 145-moddasiga muvofiq ishlab chiqarish zaruriyati yoki bekor turib qolinishi hollari mustasno.
❗️“Rotatsiya” tushunchasi “Davlat fuqarolik xizmati to‘g‘risida”gi qonunda belgilangan https://lex.uz/uz/docs/-6145972
Qonunning 39-moddasiga (Davlat fuqarolik xizmatchisining rotatsiyasi) ko’ra, davlat fuqarolik xizmatchisining rotatsiyasi uning shaxsiy va kasbga oid sifatlarini rivojlantirish, faoliyatining samaradorligini oshirish, rahbar kadrlar zaxirasini shakllantirish hamda korrupsiyaviy xavf-xatarlarning oldini olish maqsadida amalga oshiriladi.
✅ Davlat fuqarolik xizmatchisining rotatsiyasi uni egallab turgan davlat fuqarolik xizmati lavozimiga teng bo‘lgan boshqa lavozimga o‘z roziligi bilan o‘tkazish orqali amalga oshiriladi.
Davlat fuqarolik xizmatida korrupsiyaga oid huquqbuzarliklarning oldini olish maqsadida majburiy ravishda rotatsiya qilinishi lozim bo‘lgan davlat fuqarolik xizmati lavozimlarining ro‘yxati belgilanadi. Ushbu lavozimlarni egallab turgan davlat fuqarolik xizmatchilarining rotatsiyasi ularning roziligisiz amalga oshiriladi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#maqola Mehnat shartnomasini bekor qilish toʼgʼrisida ogohlantirish muddatlariga rioya qilish xodim tomonidan ham, ish beruvchi tomonidan ham rioya qilinishi zarur boʼlgan qonun talabidir. Ushbu maqolamizda mehnat shartnomasini bekor qilish toʼgʼrisida ogohlantirish muddatlari tahlil qilingan. Yangi Mehnat kodeksida ogohlantirish muddatlari bo'yicha tub o'zgarishlar bo'lgan, hamda ancha chalkash. Chunki ayrim toifa xodimlar uchun alohida ogohlantirish muddatlari belgilangan. Yangi Kodeks bo'yicha pulli kompensatsiyaga almashtirish masalasi ish beruvchi xohishi asosida amalga oshiriladi. Avval ogohlantirish muddatlarini pulli kompensatsiyaga almashtirish kelishuv, kelishuvsiz, ish beruvchining xohishi asosida amalga oshirilar edi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Мактабларда педагоглар малака оширишга бориш тартиби қандай?
@Yurist_Xizmati 4764-савол:
Men shu yil yani 2024-yil oliy oʻquv yurtini tamomladim.Malakaga necha yildan keyin boraman. Shu yil dekabrgacha borasan deyayapdi
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Вазирлар Маҳкамасининг 2022-йил 17-январдаги 25-сон қарорига 1-иловада тасдиқланган Халқ таълими ходимларини узлуксиз касбий ривожлантириш тизимини ташкил этиш тартиби тўғрисидаги Низом қоидаларига кўра сизга малака оширишда имтиёз мавжуд эмас.
Шунингдек, низомга кўра педагог ходимлар ҳар йили малакасини ошириши лозим.
Қаранг! низомнинг 63-бандига кўра ходимларнинг малакасини ошириш халқ таълими ҳудудий бошқарув органлари ёки бевосита Вазирликнинг буюртмаларига биноан ихтисослаштирилган таълим ташкилотлари томонидан амалга оширилади.
Шунга кўра мактабда кимлар малака оширишини мактаб раҳбарияти ҳал қилади.
Бунда ходимларнинг ҳар йили белгиланган давомийликдаги малака ошириш дастурларини ўзлаштириши ва белгиланган ҳажмдаги кредит балларини йиғишлари мажбурий ҳисобланади (низом 66-банд).
Малака оширишнинг ҳар йилги умумий давомийлиги педагог ходимлар учун 36 соатни ташкил этади.
Бунда низомнинг 68-бандига кўра ҳар йили 5 октябрда навбатдаги календарь йилда ташкил этиладиган малака ошириш курслари ҳақидаги маълумотлар курсларни ташкил қиладиган ихтисослаштирилган таълим ташкилотлари ҳамда электрон платформа бўйича барча ходимлар эътиборига ҳавола қилинади.
Ушбу жараёнда нозом 69-бандига кўра халқ таълими ташкилотининг ҳар бир ходими, жорий йилнинг 6 октябридан 15 октябрига қадар, ўз эҳтиёжи ва ихтиёридан келиб чиқиб, навбатдаги календарь йилда малака оширадиган ихтисослаштирилган таълим ташкилотини танлаб, малака ошириш курсларига қатнашишингиз мумкин.
Демак, сиз ҳам ҳар йили малака оширишингиз лозим.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Меҳнат шартномаси меҳнат интизомини ходим томонидан мунтазам бузиш асоси билан бекор қилинганда судларнинг эътибори қаратилиши керак бўлган жиҳатлар.
Ходим билан меҳнат шартномасини ходимнинг меҳнат интизомини мунтазам равишда бузганлиги нималарда кўринади? МКнинг 161-2қ 4-бандига асосан ходимнинг ўз меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда бузганлиги. Аввал меҳнат мажбуриятларини бузганлиги учун ходим интизомий ёки моддий жавобгарликка тортилган ёхуд унга нисбатан меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда ва меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда назарда тутилган таъсир чоралари қўлланилган кундан эътиборан бир йил ичида ходим томонидан такроран интизомий ножўя ҳаракат содир этилганлиги меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда бузишдир.
Бундай низоларни кўришда, Судларга ҳам бу соҳада тушунтиришлар берилган. Олий суди пленумининг қарори, 20.11.2023 йилдаги 26-сонли қарорига асосан
Бунда судларнинг эътибори меҳнат мажбуриятларини мунтазам равишда бузганлиги учун меҳнат шартномасини бекор қилишга муқаддам тегишли тартибда интизомий ёки моддий жавобгарликка тортилганлиги ёхуд унга нисбатан бошқа таъсир чоралари қўлланилганидан кейин бир йил давомида ходим томонидан содир қилинган интизомга хилоф ҳаракат асос бўлишига қаратилсин.
Суд 161-2қ 4-бандига асосан меҳнат шартномасини бекор қилиниши қонунийлиги масаласини муҳокама қилишда фақат интизомий жазо чорасини қўллашнинг белгиланган муддатлари ва тартибига амал қилинганини аниқлаш билан чегараланиб қолмасдан, балки аввал меҳнат интизомини бузганлиги учун интизомий жазо чораларини қўллашда ҳам белгиланган муддат ва тартибларга риоя қилинган-қилинмагани, ходимнинг моддий жавобгарликка тортилиши ёки унга нисбатан бошқа таъсир чоралари қўлланиши асосли бўлган-бўлмаганини ҳам текшириб чиқиши керак.
Агар суд муҳокамаси давомида ходимга нисбатан илгари қўлланилган жазо ёки таъсир чораси бир йиллик муддат ўтмасдан олдин меҳнат тўғрисидаги қонунчилик ва меҳнат ҳақидаги ҳуқуқий ҳужжатларда белгиланган тартибда (МК 315-моддасининг учинчи қисми) олиб ташлангани аниқланса, МК 161-2қ 4-бандига асосан меҳнат шартномасининг бекор қилиниши ғайриқонуний деб топилади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
МЕН ЎРИНДОШЛИК АСОСИДА ИШЛАБ СИНФ РАХБАРЛИК ОЛСАМ БЎЛАДИМИ?
Ўриндошлик асосида ишлаётган ўқитувчи синф рахбарлдиги олиши мумкинми? Кимлар синф раҳбари бўлиши мумкин?
📍ЖАВОБ:
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2023 йил 27 июньдаги 190-сонли буйруғига аосан Синф раҳбари қуйидаги мезонларга асосан мактаб директори томонидан лавозимга тайинланади ва озод этилади:
➖камида 3 йиллик педагогик иш стажига эга бўлган;
➖мактабда асосий ишчи сифатида фаолият олиб бораётган;
➖бошқарувчилик қобилиятига эга бўлган;
➖ўқувчилар билан ишлаш жараёнида масъулият билан ёндаша оладиган;
➖бошланғич синфларда синф раҳбарлиги бошланғич синфга бириктирилган ўқитувчиларга юклатилади.
❌ Мактабларда меҳнатни соатбай (шу жумладан ўриндошлик) асосда фаолият олиб борувчи ўқитувчиларнинг синфга раҳбарлик қилишига йўл қўйилмайди.
Бир ўқитувчига фақатгина битта синф раҳбарлиги топширилади. Директор ўринбосарлари, психологлар синф раҳбари бўлиши мумкин эмас.
Синф раҳбарлари фаолиятини маънавий-маърифий ишлар бўйича директор ўринбосари назорат қилади ва мувофиқлаштиради.
Асос: Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2023 йил 27 июньдаги 190-сонли буйруғи
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Ишхоналарда кўпчилик нотўғри талқин қилаётган норма.
Уч ёшга тўлмаган аёлнинг МКнинг 397-моддаси биринчи қисми билан 1.5 ставка ишлашига қаршилик қилинаётган ҳолатлар бўйича бизга мурожаат келмоқда. Аслида бу нотўғри, нега унда иш берувчиларда бундан қараш мавжуд?
МКнинг 397-моддаси биринчи қисмига асосан Уч ёшга тўлмаган боланинг бюджетдан молиялаштириладиган ташкилотларда ишлайдиган ота-онасидан бирига (васийсига) ҳафтасига ўттиз беш соатдан ошмайдиган иш вақти давомийлиги белгиланиши айтилган. Бу ерда айтилган 35 соат ходимнинг асосий иш жойидаги 1 ставка ишнинг иш соати ҳисобланади. Ходим бу ерда бемалол ўриндошлик асосида 0.5 ставка ишлашига қонунда тақиқ белгиланмаган.
МКнинг ўзида ўриндошлик асосида ишлашга чекловлар қўйилаган, масалан МКнинг 433-моддасида Ўн саккиз ёшгача бўлган шахсларнинг ноқулай меҳнат шароитларидаги ишларда ўриндошлик асосида ишлашига, агар ўриндошнинг асосий иши худди шундай шароитлар билан боғлиқ бўлса (бундан соғлиқни сақлаш тизими ташкилотлари ходимлари мустасно) ва қонунчиликда назарда тутилган бошқа ҳолларда йўл қўйилмайди. Агар ўриндошлик асосида ишлаш ходимнинг, бошқа шахсларнинг соғлиғига ёки ишлаб чиқариш жараёни хавфсизлигига зиён етказиши мумкин бўлса, иш берувчи касаба уюшмаси қўмитаси билан келишилган ҳолда меҳнат шарт-шароитлари ҳамда тартибининг ўзига хос хусусиятларини инобатга олиб, муайян касб, мутахассислик ва лавозимларга нисбатан ўриндошлик асосида ишлашга чекловлар белгилаши мумкин.
Яъни агар МКнинг 433-моддасида келтирилган бирон асос бўлмаса, иш берувчи ходимнинг ўриндошлик асосида ишлашига қаршилик қилиши ноқонуний ҳисобланади. МКнинг 397-моддасидаги 35 соатга чалғиб қолманглар.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Фуқаро бир вақтнинг ўзида икки турдаги пенсияни олиши мумкинми?
📄 “Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида”ги қонуннинг 4-моддасига кўра, давлат пенсияларининг турли хилларини олиш ҳуқуқига эга бўлган фуқароларга уларнинг ўзлари танлаган битта пенсия тайинланади.
✅ Яъни, агар фуқароларда икки ёки ундан ортиқ пенсияни олиш ҳуқуқи пайдо бўлганда, юқоридаги Қонун моддасига асосан, фуқаронинг танлови билан фақат битта турдаги пенсияни олиши мумкин.
_
Может ли гражданин получать два вида пенсий одновременно?
📄 Согласно статье 4 Закона “О государственном пенсионном обеспечении граждан”, гражданам, имеющим право на различные виды государственных пенсий, назначается одна пенсия по их выбору.
✅ То есть, если у граждан появится право на получение двух и более пенсий, то, согласно статье вышеуказанного закона, гражданин сможет получать только один вид пенсии по выбору.
📞 12-71 🌐 pfru.uz
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
“Касаба уюшмам”
Дилором Амануллаева мусиқаси.🎵
Аъзам Зиё шеъри.✍🏻
1
Касаба уюшмам, ўрнинг беқиёс.
Ҳар соҳа вакилин этарсан эъзоз.
Сени мадҳинг куйлаб, жаранглар овоз,
Жаранглар овоз, жаранглар овоз.
Ҳар соҳа вакилин этарсан эъзоз.
Касаба уюшмам, ўрнинг беқиёс.
Нақорат:
Хақликда устувор, суянчим ўзинг,
Касаба уюшмам, таянчим ўзинг.
Ҳар кимга беминнат кўмакчим ўзинг.
Касаба уюшмам, етакчим ўзинг.
Руҳимиз кўтарган қувонч ҳам ўзинг,
Касаба уюшмам, ишонч ҳам ўзинг.
Ёшларга бир порлоқ йўл очган ўзинг,
Касаба уюшмам – нур сочган ўзинг!
2
Меҳнат хуқуқимиз ҳимоянгдадир.
Ҳар бир фуқаромиз ардоққа арзир.
Сен борки, ҳар жабҳа адолат бўлар,
Ҳамкасблар қалбида халоват бўлар,
Бемор, ночорларга саховат бўлар.
Халоват бўлар, адолат бўлар.
Нақорат:
@uzkufk
Ассалому алайкум! Мен БППдаман оилавий шароитим туфайли бошқа ҳудудга кўчиб кетяпмиз, шунга ишдан бўшаш ҳақида ариза ёзаман десам кадр мумкин эмас, сиз декрет таътилидасиз деди, мен кўчиб кетсам қачон келиб кетаман билмайман, шунга аризани ёзиб санасини БПТ тугаш вақтидан деб берсам бўладими?
Жавоб. Ажойиб савол, лекин кадрингиз хато айтибди.
👇Буни қуйидагича асослаймиз:
👉Меҳнат кодексининг 5-моддасида меҳнат эркинлиги ва мажбурий меҳнатни тақиқлаш принципи белниланган бўлиб, унинг 2-қисми 5-6-хатбошилари қуйидаларни англатади:
➖ ҳар қандай меҳнат шартномасини ушбу шартнома тарафларининг келишувига кўра исталган вақтда бекор қилиш имкониятини;
➖ходимнинг ушбу Кодексда белгиланган тартибда меҳнат шартномасини ўз ташаббуси билан бекор қилиш ҳуқуқини;
👉Яъни, ходим хоҳ меҳнат хоҳ ижтимоий таътилда, хоҳ меҳнатга лаёқатсизлик даврида уларнинг ахамияти йўқ, исталган вақтда МКнинг 157-моддаси талабига мувофиқ иш берувчи билан келишув тузган ҳолда меҳнат шартномани бекор қилиши мумкин.
🗓Ҳудди шунингдек, келишув қилмайман десангиз, МКнинг 160-моддаси талабига риоя этган ҳолда ходим номуайян муддатга тузилган меҳнат шартномасини, шунингдек муддати тугагунига қадар муддатли меҳнат шартномасини 14 календарь кун олдин бу ҳақда иш берувчини ёзма шаклда огоҳлантирган ҳолда бекор қилишга ҳақли.
👉Бундан ташқари, 160-модданинг 8-қисмида меҳнат шартномасини ходимнинг ташаббусига кўра бекор қилиш тўғрисидаги ариза у ўз ишини давом эттириши мумкин эмаслиги (таълим ташкилотига қабул қилинганлиги, пенсияга чиққанлиги, сайлаб қўйиладиган лавозимга сайланганлиги ва бошқа ҳолларда) билан боғлиқ бўлган ҳолларда иш берувчи меҳнат шартномасини ходим илтимос қилаётган муддатда бекор қилиши керак. Манашу бошқа ҳолларга сизнинг бошқа жойга кўчиб кетаётганлизни киритиш мумкин. Ўзбекистон Республикаси Олий суди пленумининг 20.11.2023 йилдаги 26-сон қарори 19-банди 4-қисмида ҳам бу ҳақда баён этилган.
📥Бунда, сиз БПТда бўлсангиз истасангиз почта орқали ҳам юборсангиз бўлади, иш берувчига аризангиз келиб тушган кундан бошлаб огоҳлантириш муддатингиз бошланади. Ёки иш берувчига ариза берсангиз ва иш берувчи билан келишсангиз14 кунлик муддатни ҳам қисқатирган ҳолда меҳнат шартномасини бекор қилишингиз мумкин.
Бир нарсага кадрлар эътибор беришлари керак! МКнинг 215-моддасида ушбу Кодекснинг 213-моддасида назарда тутилган таътиллар (яъни, ҳар йилги меҳнат таътили; ижтимоий таътиллар; иш ҳақи қисман сақланадиган таътил; иш ҳақи сақланмайдиган таътил)да бўлган даврда ходимнинг иш ўрни (лавозими) сақланиб қолади ва ходим билан тузилган меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилишга йўл қўйилмайди.
Ассалому алайкум, Устоз. Аппеляцияда суд МК 161-2-4 билан бўшатилган ходимни хизмат текширув ўтказилмаган ҳолда бўшатилган деб тиклади. ҳамма ҳужжатлар бор, далолатнома, ишда йўқлиги факти, вазифасини бажармаганлик факти....
mehnathuquqi javobi :
MK 302-311-moddalari xizmat tekshiruvini o’tkazish tartibini belgilaydi.
Ish beruvchi intizomiy jazo qoʼllanilishidan avval xizmat tekshiruvi oʼtkazishga majbur emas. MK 303-moddasiga koʼra, xizmat tekshiruvi oʼtkazish ish beruvchining huquqi hisoblanadi.
MK 344-moddasiga koʼra, muayyan xodimlar tomonidan yetkazilgan zararning oʼrnini qoplash toʼgʼrisida qaror qabul qilishdan oldin ish beruvchi yetkazilgan zararning miqdorini va uning kelib chiqish sabablarini aniqlash uchun ushbu Kodeksning 302 — 311-moddalarida nazarda tutilgan tartibda xizmat tekshiruvi oʼtkazishi shart.
Demak, e’tibor bering ish beruvchi xodimlar tomonidan yetkazilgan zarar miqdorini va uning kelib chiqish sababini aniqlash uchungina xizmat tekshiruvi o’tkazishga majbur ekan.
MK 312-moddasidagi intizomiy jazolardan istalgan birini qo’llashda, shu jumladan mehnat shartnomasini MK161-moddasi ikkinchi qismining 4 va 5-bandlari bilan bekor qilishda xizmat tekshiruvi o’tkazilishi shart emas. Yana bir bor qaytaramiz, xizmat tekshiruvi o’tkazish ish beruvchining huquqidir.
MK 303-moddasiga ko’ra, xizmat tekshiruvi o‘tkazish to‘g‘risida qaror qabul qilish uchun ommaviy axborot vositalarining xabarlari, xodimning bevosita rahbarining bildirgisi, jismoniy va yuridik shaxslarning murojaatlari hamda xodim tomonidan intizomiy qilmish sodir etilgan deb taxmin qilish uchun asos beradigan boshqa ma’lumotlar asos bo‘ladi.
Agar xodim tomonidan intizomiy qilmish sodir etilganlik holati aniq bo’lsa va yetarli dalillar bilan tasdiqlansa, xizmat tekshiruvi o’tkazilishi shart emas. Aytaylik, xodim ishga mast holatda keldi. Alkogol, narkotik yoxud toksik moddalar iste’mol qilish oqibatida yuzaga keluvchi sarxushlik holati tibbiy xulosa, shuningdek sud tomonidan huquqiy baho berilishi lozim bo‘lgan boshqa isbotlash vositalari bilan tasdiqlandi. Bu holatda xizmat tekshiruvi shart emas, chunki xodim tomonidan intizomiy qilmish sodir etilganlik holati aniq va yetarli dalillar bilan tasdiqlangan.
Fuqarolik ishlari bo’yicha sudlov hay’atiga taftish shikoyati kiritinglar! @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
❓Ассалому алайкум утоз. бизда бир нечта ходим таътилга чиқмоқчи эмас, бошлиқ ҳам рози. Шу таътилларини касаба уюшмаси билан келишиб пулли компенсацияга алиштирсак бўладими?
©️Саволга берилган жавоблар Шавкатжон ХАМРАҚУЛОВ ҳамда Шерзодбек ТОЛИБОВ ҳамкорлигида тайёрланди.
🚫Йўқ мумкин эмас, аввалги йиллар учун таътилларнинг барча кунларини компенсация қилиб бўлмайди. Қолаверса таътилларни компенсацияга алмаштириш масаласини кўриб чиқиш (жумладан келишиш) касаба уюшмасларининг вазифаси эмас. Компенсацияга алмаштириш иш берувчи ва ходим ўртасида ҳал этилади.
⚠️Ҳар йилги меҳнат таътилларини бериш иш берувчининг мажбурияти, ходимнинг ҳуқуқи, лекин бу ҳуқуқ хоҳлаган субъектив истак билан таътилга чиқмаслик ҳуқуқини бермайди.
⚖️Ходим ҳар бир йилда камида меҳнат таътилининг энг оз 21 календар кунидан иборат муддатидан (МК 217-м.) ёки 1-2-ругуҳ ногирони бўлса ёхуд 18 ёшга тўлмаган шахс бўлса асосий узайтирилган 30 календар кунидан иборат муддатида (МК 218-м.) асл ҳолида фойдаланиши шарт.
✅Жорий йилда таътилни тўлиқ бериш имкони бўлмаган ҳолларда, ходимнинг розилиги билан таътилнинг 14 календар кунидан ортиқ бўлган қисми кейинги иш йилига кўчирилиб, шу йили ундан албатта фойдаланилиши лозим (МК 230-м. 2-қ.). Булар императив нормалар, яъни қатъий белгиланган талаблар бўлиб бунга албатта риоя қилиш мажбурийдир.
⚠️Шунинг учун буни ходим ва иш берувчининг келишуви, касаба уюшмаси розилиги билан ҳам ўзгартириш мумкин эмас. Ходим ҳам иш берувчи ҳам бу талабларга зид талабларни қўйиши ғайриқонуний ҳисобланади.
☂️Ўтган йиллар таътилларининг фақат энг оз муддатидан (21 календар кунидан) ортиқча қисми учунгина пуллик компенсация тўланиши мумкин (МК 234-м. 2-қ.).
👉Сиз назарда тутаётган вариантни амалга оширишнинг ягона йўли – бу ходим билан меҳнат шартномаси бекор қилинганда унга фойдаланилмаган аввалги йиллик асосий ва қўшимча таътиллар учун пуллик компенсацияларни тўлиқ тўлаб бериш (МК 234-м. 1-к.).
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ассалому алайкум, Хурматли хамкасблар, Устозлар! Сизларни, сизнинг тимсолингизда ушбу илм даргоҳларида илм улашаётган, меҳнатсевар халқимизни, халқчил ташкилотнинг минглаб аъзоларини мамлакатимизда кенг нишонланаётган 11 ноябр – “Ўзбекистон касаба уюшмалари куни” билан чин қалбимдан муборакбод этиб, юксак ҳурмат-эҳтиром ва самимий тилакларимни билдираман.
Сизларга сиҳат-саломатлик, масъулиятли ва олижаноб ишларингизда янги-янги ютуқлар тилайман.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
ММТВ нинг 16.10.2024 даги 334-сонли буйруғи иловалари
📩 Юристга савол юбориш
Расмий каналимизга уланинг
👇👇👇
👉 @Yurist_Xizmati 👈
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Читать полностью…
Dekret puli qachon 75% to'lanadi?
#savolimbor Assalomu alaykum men maktabda laborant boʻlib ishlayman yaqinda dekretga chiqdim va menga ishxonam dekret pulimni 75 % boʻyicha xisoblab tashlab berdi. Meni Voyaga yetmagan 3 nafar farzandim bor 4 chi farzandimga dekretga chiqqanman aslida menga dekretimni voyaga yetmagan 3 nafar farzandim borligi uchun 100 % qilib hisoblab berishi kerak emasmidi. Farzandlarimni metirkasini ham ularga ilova uchun berganman.
mehnathuquqi javobi :
MK 404-moddasiga ko’ra, ayolga tug‘ruqqacha 70 kalendar kun hamda tug‘ruqdan keyin 56 kalendar kun (tug‘ish qiyin kechgan yoxud ikki yoki undan ortiq bola tug‘ilgan taqdirda 70 kalendar kun) homiladorlik va tug‘ish ta’tili berilib, qonunchilikda belgilangan, lekin o‘rtacha oylik ish haqining 75 foizidan kam bo‘lmagan miqdorda nafaqa to‘lanadi.
⚠️ Diqqat! 👉 Vazirlar Mahkamasining 2024-yil 31-maydagi 314-son qaroriga 1-ilova “Vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik, homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha nafaqalarni hamda yangi tug‘ilgan bolani farzandlikka olgan yoki unga vasiy qilib belgilangan xodimga nafaqani tayinlash hamda to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi nizomning 22-bandiga ko’ra, qaramog‘ida 16 yoshga (o‘quvchilar 18 yoshga) yetmagan 3 yoki undan ortiq bolalari bo‘lgan xodimlarga vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi ish stajining davomiyligidan qat’i nazar, o‘rtacha ish haqining 100 foizi miqdorida to‘lanadi.
❗️Demak, e’tibor bering 16 yoshga (o‘quvchilar 18 yoshga) yetmagan 3 yoki undan ortiq bolalari bo‘lgan xodimlarga bolnichniy puli 100% to’lanadi. Dekret pulini 75% yoki 100% to’lash bolalar soniga bog’liq emas, balki xodimning ishga qabul qilingan kundan keyingi stajiga ibog’liq!
👉 Nizomning 35-bandiga ko’ra, homiladorlik va tug‘ish bo‘yicha hamda yangi tug‘ilgan bolani farzandlikka olgan yoki unga vasiy qilib belgilangan xodimga beriladigan nafaqalar xodim:
ishga qabul qilingan kundan 12 oygacha ish stajiga ega bo‘lganda — o‘rtacha oylik ish haqining 75 foizi;
ishga qabul qilingan kundan 12 oy ortiq ish stajiga ega bo‘lganda — o‘rtacha oylik ish haqining 100 foizi miqdorida to‘lanadi.
👉Etibor bering, umumiy ish staj haqida emas, aynan ishga qabul qilingan kundan keyingi staj haqida gap ketmoqda. Ya’ni aytaylik, 10 yillik ish stajiga ega ayol, boshqa yangi ishga qabul qilindi va oradan 6 oy o’tgach dekretga chiqdi, dekret puli 75 % to’lanadi.
Demak, agar Siz ishga qabul qilingan kundan boshlab 12 oygacha ish stajiga ega bo‘lsangiz, dekret puli 75 % to’lanadi, hattoki 3ta voyaga yetmagan farzandingiz bo’lsada!
Aytaylik, ayol 2024-yil iyul oyida ishga kirdi. 6 oydan so’ng dekretga chiqib ketdi, bu holatda ayolga dekret puli 75% to’lanadi! Endi huddi shu ayol, dekretdan so’ng bola parvarish ta’tiliga chiqib, 2-farzandiga dekretga chiqdi. Bu holatda esa 100% to’lanadi, sababi ayolni ishga qabul qilinganiga 12 oydan oshdi!
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor
Ish beruvchi mendan “Аgar men bilan bogʼliq mehnat huquqlarining buzilishi roʼy bersa, men ish beruvchiga qarshi hech qanday huquqiy harakat qilmaslikka va mehnat huquqlarimni himoya qilish uchun sudga yoki kasaba uyushmasiga murojaat qilmaslikka majburman” shaklidagi tilxat yozdirib oldi. Ertaga rahbar meni ishdan bo‘shatsa sudga shikoyat qilaomaymanmi?
Javob
Mehnat kodeksining 528-moddasiga asosan, xodimning mehnat huquqlarini himoya qilishga doir huquqini amalga oshirishni rad etishi to‘g‘risidagi yozma yoki og‘zaki majburiyatlari haqiqiy emas. Ya’ni sizning tilxatingiz yozilgan vaqtning o‘zidan kuchda bo‘lmaydi. Har qanday vaziyatda o‘z huquqingizni himoya qilish uchun sud va boshqa organlarga shikoyat qila olasiz.
Vaziyat yuzasidan batafsil ma’lumot olish uchun ma’ruza ko‘rib chiqing.
https://youtu.be/fopKdk54tOw?si=M9knDclrOL-h-30H (528-modda)
Huquqiy maslahatga uchun quyidagiga yozing
/channel/MehnathuquqimurojaatBot
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor
Ассалому алайкум .Саволим бор эди.ОТМда отаси кафедра мудири бўлиб ишласа ўғли шу кафедрада ўқитувчи лавозимида ишлай оладими ёки манфаатлар тўқнашуви бўладими. Педагоглар ва соғлиқни сақлаш ходимларига истисно сифатида мумкинми. Ўғил илмий иш билан шуғулланиб тез кунларда илмий даражага (Ph.D.) ҳимоя қилади.
Javob
Mehnat kodeksining 121-moddasiga asosan, o‘zaro yaqin qarindosh yoki quda tomondan qarindosh bo‘lgan shaxslarning (ota-ona, aka-ukalar, opa-singillar, o‘g‘illar, qizlar, er-xotin, shuningdek er-xotinning ota-onasi, aka-ukalari, opa-singillari va farzandlari) aynan bitta davlat tashkilotida birga xizmat qilishi, agar ularning birga xizmat qilishi ulardan birining ikkinchisiga bevosita bo‘ysunishiga yoki uning nazorati ostida bo‘lishiga bog‘liq bo‘lsa taqiqlanadi. Ushbu qoidadan istisnolar O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan belgilanishi mumkin.
Vazirlar Mahkamasining “O‘zbekiston Respublikasining Mehnat kodeksini amalga oshirish uchun zarur bo‘lgan normativ hujjatlarni tasdiqlash to‘g‘risida” 1997-yil 11-martdagi 133-son qarori 3-ilova 6-bandga asosan, davlat (aksionerlik) korxonalarining O‘zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 79-moddasida (yangi Mehnat kodeksining 121-modda)nazarda tutilgan qarindosh-urug‘larning, agar ularning xizmatlari ulardan birining boshqasiga bevosita bo‘ysunishi yoki nazorati ostida bo‘lishi bilan bog‘liq bo‘lsa, birga xizmat qilishlarini cheklash qoidalaridan istisno etilishi mumkin bo‘lgan xodimlari ro‘yxatida barcha o‘quv va tarbiya muassasalaridagi pedagog xodimlar, o‘qituvchilar, bibliograflar va kutubxonachilar ham mavjud.
Vazirlar Mahkamasining 2006-yil 10-fevraldagi 20-son qaroriga ilova “Oliy ta’lim muassasalariga pedagog xodimlarni tanlov asosida ishga qabul qilish tartibi to‘g‘risida” nizomning 2-bo'lim 2-bandiga asosan, pedagog xodimlar toifasiga kafedra mudiri, professor, dotsent, katta o‘qituvchi, o‘qituvchi (assistent) o‘qituvchi-stajyor lavozimini egallab turgan shaxslar kiradi. Demak kafedra mudiri ham pedagog xodim hisoblanadi.
Yuqoridagilardan kelib chiqib xulosa qilishimiz mumkinki, ota va bola bitta kafedrada ishlashi O‘zbekiston Respublikasining Manfaatlar to‘qnashuvi to‘g‘risidagi 05.06.2024 yildagi O‘RQ-931-son qonuni normalariga zid emas.
Vaziyat yuzasidan batafsil ma’lumot olish uchun ma’ruza ko‘rib chiqing.
https://youtu.be/zObgYS-mXg4?si=h8hTrcbE3TRA7Mk0 (121-modda)
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor Assalomu alaykum, Ustoz. O'qituvchilarni jazolash maqsadida avansdan mahrum qilish qonunda belgilab berilganmi?
mehnathuquqi javobi 📤:
❌ Avans ya'ni bo'nakdan mahrum qilish mumkin emas. Hattoki, xodim o’z ixtiyori bilan avansdan voz kechib ariza yozib bersa ham bu g’ayriqonuniy hisoblanadi.
Chunki MK 254-moddasiga ko’ra, xodimlarga ish haqi to‘lash muddatlari jamoa shartnomasida yoki ichki hujjatda, ular mavjud bo‘lmaganda esa mehnat shartnomasida shart qilib ko‘rsatilgan muddatlarda belgilanadi va har yarim oyda bir martadan kam bo‘lishi mumkin emas. Xodimlarga oylik ish haqi, qoida tariqasida, 16 kundan ko‘p bo‘lmagan tanaffus bilan ikki qismga bo‘lingan holda (bo‘nakda va qolgan qismi miqdorida) to‘lanadi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan ish haqi oyiga bir marta to‘lanadigan xodimlarning ayrim toifalari belgilanishi mumkin.
O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirining 2010-yil 17-dekabrdagi 105-son buyrug‘iga ILOVA “Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi yo‘riqnomaning 286-bandiga ko’ra, oyning birinchi yarmi uchun xodimlarga avans beriladi. Avans belgilangan tartibda ushlab qolinishi kerak bo‘lgan soliq summasini hisobga olmagan holda, qoidaga ko‘ra, ish haqining 40 foizi miqdorida belgilanadi. Avans 389-son shakldagi ish haqi, avans berish uchun to‘lov qaydnomasi (mazkur Yo‘riqnomaning 56-ilovasi) bo‘yicha beriladi. https://lex.uz/docs/-1714689
Bundan tashqari, MK 312-moddasiga ko’ra, intizomiy jazo choralari belgilangan. Avansdan mahrum qilish degan intizomiy jazo yo’q. Mehnat kodeksida, boshqa qonunlarda, intizom to‘g‘risidagi ustavlar yoki nizomlarda nazarda tutilmagan intizomiy jazo choralarini qo‘llashga yo‘l qo‘yilmaydi.
📍 Demak, xodimga avans berilmasligi (Vazirlar Mahkamasi tomonidan ish haqi oyiga bir marta to‘lanadigan xodimlarning ayrim toifalari bundan mustasno) mehnat qonunchiligini buzish hisoblanadi. Bu Ma'muriy javobgarlik to'g'risidagi kodeks 49-moddasiga ko’ra, bazaviy hisoblash miqdorining 5 baravaridan 10 baravarigacha miqdorda jarima solishga sabab bo‘ladi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Ҳомиладорлик ва туғиш бўйича меҳнатга лаёқатсизлик варақалари бериш бўйича батафсил тушунтириш.
Масалага батафсил тўхталишдан олдин меҳнатга лаёқатсизлик варақалари бериш онлайн шакилда берилишини эслатиб ўтмоқчимиз.
Ҳомиладорлик ва туғиш бўйича меҳнатга лаёқатсизлик варақаси ҳомиладорликнинг ўттизинчи ҳафтасидан бошлаб ҳудудий амбулатор-поликлиникаларнинг, акушер-гинеколог (умумий амалиёт шифокори) томонидан бош шифокор ўринбосари билан биргаликда бир йўла бир юз йигирма олти календарь кунига берилади.
Туғиш қийин кечган ёки икки ва ундан ортиқ бола туғилган ҳолларда ҳомиладорлик ва туғиш таътилини узайтириш учун туғруқ муассасаси томонидан яна ўн тўрт календарь кунига меҳнатга лаёқатсизлик варақаси берилади.
Ҳомиладорликнинг ўттизинчи ҳафтасидан илгари туғиш ҳолатларида меҳнатга лаёқатсизлик варақаси туғруқ муассасаси томонидан бола туғилган кундан бошлаб қуйидаги муддатларга берилади:
👉 бола тирик туғилганда — бир юз йигирма олти календарь кунга;
👉 бола ўлик туғилган ёки туғруқ муассасасидан чиққунга қадар нобуд бўлганда — етмиш календарь кунга.
Ҳомиладорликнинг ўттизинчи ҳафтасидан кейин мурожаат қилинганда туғишга қадар неча кун қолганидан қатъи назар, меҳнатга лаёқатсизлик варақаси мурожаат қилган кундан тўлиқ бир юз йигирма олти календарь кунига берилади.
Туғиш вақтида ёки туғишдан кейинги даврда она вафот этган кундан бошлаб, туғилган болани (болаларни) парвариш қилувчи шахсга, бола туғилган кунидан эътиборан эллик олти календарь куни, икки ёки ундан ортиқ бола туғилганда етмиш календарь кунигача ҳудудий амбулатор поликлиникаси томонидан меҳнатга лаёқатсизлик варақаси берилади.
Декретни декретга улаш ҳам мумкин. Бола икки ва уч ёшга тўлгунга қадар парваришлаш учун бериладиган таътил ёки иш ҳақи сақланмаган ҳолда қўшимча таътилда бўлган аёлларнинг такрорий ҳомиладорлиги учун меҳнатга лаёқатсизлик варақаси умумий асосда берилади.
Даволаш-профилактика муассасасида ҳомила сунъий туширилганда, шунингдек ҳомила тушганда меҳнатга лаёқатсизлик варақаси меҳнатга лаёқатсизликнинг бутун даврига берилади.
Меҳнатга лаёқатсизлик варақаларини бериш тартиби тўғрисидаги йўриқнома
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Қисқартиришга тушган ходимларга эслатма!
Иш берувчи ушбу Кодекс 161-моддаси иккинчи қисмининг 2-бандига кўра илгари ўзи билан меҳнат шартномаси бекор қилинган ходимларни, башарти ходим билан тузилган меҳнат шартномаси бекор қилинган кундан эътиборан олти ой ичида ташкилотда ходим илгари эгаллаган ўша мутахассислик ва малака бўйича бўш (вакант) иш ўринлари пайдо бўлган бўлса, ишга қабул қилиши шарт.
МКнинг 102-моддаси 7-қисми
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Ходим қайси ойда ишга кирган бўлса, ҳар йили ўша ойда таътил оладими? Ёки бошқа ойда ҳам бериш мумкинми?
Ходимни қайси ойда ишга кирган бўлса, ўша ойда таътилга чиқади деган қоида нотўғри. Меҳнат кодексининг 225-моддасида иш йили деган тушунча мавжуд. Унга кўра, иш йили деганда ходимнинг муайян иш берувчида ўн икки ойга тенг бўлган ва ҳақиқатда иш бошланган санадан эътиборан ҳисоблаб чиқариладиган иш даври тушунилади. Меҳнат кодексининг 230-моддасига асосан ҳар йилги меҳнат таътили ҳар йили, ушбу таътил берилаётган иш йили тугагунига қадар берилиши керак. Масалан, ходим 2023 сентябрь ойида ишга кирган бўлса, у 2024 йил сентябргача таътилга чиқиши шарт. Яъни ходимни шу иш йили давомида таътилга чиқариш мумкин.
МКнинг 228-моддасининг 7-қисмига асосан жадвалда белгиланган ҳар йилги меҳнат таътилини бериш вақти ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга биноан ўзгартирилиши мумкин. Яъни белгиланган жадвал ходим ва иш берувчининг келишуви билан бемалол ўзгартирилиши мумкин.
Бундан ташқари олти ой тўлмасдан таътил оладиган ва ходимнинг хохишига кўра таътил оладиган тоифалар мавжуд. Масалан МКнинг 227-модданинг 3-қисмига асосан олти ой ўтгунига қадар ходимнинг хоҳишига кўра қуйидагиларга ҳар йилги меҳнат таътили берилади:
👉 аёлларга — ҳомиладорлик ва туғиш таътилидан олдин ёки ундан кейин;
👉 ўн тўрт ёшга тўлмаган битта ёки ундан ортиқ болани (ўн олти ёшга тўлмаган ногиронлиги бўлган болани) тарбиялаётган шахсларга (ёлғиз ота-онага, шу жумладан бева аёлларга, бева эркакларга, никоҳдан ажралганларга, муддатли ҳарбий хизматдаги ҳарбий хизматчиларнинг хотинларига, ота-онанинг ўрнини босувчи шахсларга);
👉 ўн саккиз ёшдан кичик бўлган шахсларга;
👉 резервга бўшатилганидан кейин уч ойдан кечиктирмай ишга кирган муддатли ҳарбий хизматни ўтаган собиқ ҳарбий хизматчиларга;
👉 1941 — 1945 йиллардаги уруш қатнашчиларига ва имтиёзлари бўйича уларга тенглаштирилган шахсларга;
👉 I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган ходимларга;
👉 ишдан ажралмаган ҳолда таълим ташкилотларида ўқиётганларга, агар улар ўзининг ҳар йилги меҳнат таътилини имтиҳонлар, синовлар (зачётлар) топшириш, битирув малакавий ишларини, магистрлик диссертацияларини, курс, лаборатория ишларини ва бошқа ўқув ишларини бажариш вақтига тўғрилаб олишни хоҳласа;
👉 жамоа келишувларида, шунингдек жамоа шартномасида ёхуд ички ҳужжатларда белгиланган бошқа ҳолларда бошқа ходимларга.
Яъни бундай ходимларни иш берувчи бугун ишга олган бўлса, улар эртаси куни таътилга чиқишга ҳам ҳақли дегани.
Шунингдек, МК 228-модданинг 4-қисмида ҳам шунга ўхшаш ходимлар бор бу тоифадаги ходимларга ҳар йилги меҳнат таътили унга қулай бўлган вақтда қуйидагиларга берилиши керак.
Хулоса ўрнида шуни айтиш мумкинки, ходим қайси ойда ишга кирган бўлса, ўша ойда таътилга чиқсин деган қоида мавжуд эмас.Ходимни ишга кирган йилнинг исталган вақтида иш берувчи билан келишган ҳолда таътилга чиқариш мумкин.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Maktabgacha va maktab taʼlimi tizimi xodimlari mehnatiga haq toʻlash boʻyicha 01.10.2024-yil holatiga bazaviy tarif stavkalar miqdori
@oylikhisoblaydibot yordamida oktyabr oyidan boshlab oladigan oylik maoshingizni turli ustamalar, soliqlar va qo‘shimchalar bilan birga hisoblashingiz mumkin.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Икки лавозимда ишлаш мумкинми?
Фуқародан келган савол: Мактабда ташкил килинган, 0.50штат ММИБДЎ ВА 0.5штат ЎТИБДЎ штатларини бир ўкитувчига расмийлаштириб берса бўладими
Жавоб: Давлат бошқарув органлари — қонун билан белгиланган тартибда ташкил топган ва унинг функциялари ҳамда вазифаларини амалга ошириш учун давлат томонидан ваколат берилган, бу мақсадда давлат-ҳокимият ваколати билан таъминланган ва белгиланган тартибда иш кўрувчи фуқаролар гуруҳидир.
Мактабдаги директор ўринбосарлари ҳам давлат бошқарув органлари мақомида туради. Вазирлар Маҳкамасининг 297-сонли "Ўриндошлик асосида ҳамда бир нeча касбда ва лавозимда ишлаш тартиби тўғрисидаги низомни тасдиқлаш ҳақида"ги Қарорига кўра, давлат ва хўжалик бошқаруви органларида, шу жумладан ўриндошлик асосида бир вақтнинг ўзида иккита раҳбарлик лавозимини эгаллашга йўл қўйилмайди, деб белгилаб қўйилган. Шундай экан, сиз ишлаётган мактабда ҳам ММИБДЎ ва ЎТИБДЎ бир шахс бўлиши мумкин эмас.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
🚫MASTLIK SABAB KASAL BO‘LGAN XODIMGA “BOLNICHNIY” TO‘LANMAYDI!
SAVOL.
Bir xodimimiz o‘z mashinasida mastlik natijasida avtoavariya sodir qilgan va jarohatlanib, 20 kun ishga kelolmadi. O‘tgan xaftada kasallik varaqasi olib kelib bizga topshirdi. Hozir unga kasallik nafaqasini to‘lab berishimiz kerak ekan, shunda qancha miqdorda to‘lanishi haqida ma’lumot bersangiz oldindan rahmat.
JAVOB.
❗️Amaldagi qonun hujjatlari talablari ayni bu masalada xodim tomoniga yon bosmaydi.
⚖️Adliya vazirligi tomonidan 2002 yil 8 mayda 1136-son bilan davlat ro‘yxatidan o‘tkazilgan “Davlat ijtimoiy sug‘urtasi bo‘yicha nafaqalar tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning 23-bandiga asosan, vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi quyidagi hollarda berilmaydi:
➖ishdan yoki boshqa vazifalardan bo‘yin tovlash maqsadida o‘z salomatligiga ataylab ziyon yetkazgan yoxud o‘zini kasallikka solganda;
➖ giyohvandlik yoki mastlik bilan bog‘liq harakatlar oqibatida, shuningdek, spirtli va giyohvandlik moddalarini iste’mol qilish natijasida kasallikka chalinganda (jarohatlanganda);
➖ jinoyat sodir qilish vaqtida jarohatlanganda;
➖ sud qarori asosida majburiy davolanishga yuborilganda (ruhiy kasallardan tashqari);
➖ hibsda bo‘lgan davrda;
➖ sud-tibbiyot ekspertizasidan o‘tish davrida.
⚠️Demak, ushbu qoidadan ko‘rib turibmizki, xodimga o‘zi mast holatda bo‘lganligi sababli jarohat olib kasal bo‘lgan davri uchun vaqtincha mehnatga qobiliyatsizlik nafaqasi to‘lanmaydi. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
❓Сиртқи таълимда ўқийдиган ходимга ўқиш учун ва сессияда иштирок этиши учун электрон хабарнома юборилган. Шунга мувофиқ буйруқ қилсак бўладими?
❗️Жавоб. Вазирлар Маҳкамасининг 2017 йил 21 ноябрдаги 930-сон қарори билан тасдиқланган Олий таълим муассасасида сиртқи (махсус сиртқи) таълимни ташкил этиш тартиби тўғрисида низомнинг 19-бандида сиртқи (махсус сиртқи) таълим талабаси ҳар бир семестр давомида бир марта олий таълим муассасасига ўқув сессиясига чақирилади. Бунинг учун унга ўқув сессияси бошланишига қадар (камида 10 кун олдин) белгиланган шаклда хабарнома юборилади.
👆Ушбу низомда хабарнома қай тартибда (электрон ёки ёзма-қоғоз шаклда) берилиши бўйича айтилмаган.
⚠️“Электрон рақамли имзо тўғрисида” Қонуннинг 4-моддасига кўра электрон рақамли имзонинг ва қўлда шахсан қўйилган имзонинг бир хил аҳамиятга эга эканлигини эътироф этиш шартлари белгиланган. Унга кўра, бир вақтнинг ўзида қуйидаги шартларга риоя этилган тақдирда, электрон ҳужжатдаги электрон рақамли имзо қоғоз ҳужжатга қўлда шахсан қўйилган имзо билан бир хил аҳамиятга эга бўлади, агар:
➖электрон рақамли имзонинг ҳақиқийлиги тасдиқланган бўлса;
➖электрон рақамли имзо калитининг сертификати электрон рақамли имзонинг ҳақиқийлигини тасдиқлаш пайтида ёхуд имзолаш пайтини белгиловчи далиллар мавжуд бўлганда электрон ҳужжатни имзолаш пайтида амалда бўлса;
➖электрон рақамли имзодан электрон рақамли имзо калитининг сертификатида кўрсатилган мақсадларда фойдаланилаётган бўлса.
‼️Юқорида кўрсатилган шартларга бир вақтнинг ўзида риоя этилган тақдирда, юридик шахснинг ЭРИ билан тасдиқланган электрон ҳужжат юридик шахснинг муҳри билан тасдиқланган қоғоз ҳужжатга тенглаштирилади.
❗️Хулоса қилиб айтганда, ҳозир ҳар бир смартфон телефонда ЭРИни текшириш функцияси бор, имзоланган вақти билан кўрсатиб беради. Юқоридаги шартлар асосида электрон тақдим этилган хабарнома ҳам буйруқ қабул қилишга асос сифатида кўрсатилиши мумкин.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
MEHNAT TA’TILI – dam olish va ishlash qobiliyatini tiklash uchun ish o‘rni (lavozimi) hamda o‘rtacha ish haqi saqlab qolingan holda xodim ishdan ozod etiladigan, xodimga har yili ish yili davomida beriladigan vaqt davridir.
Asos: Mehnat kodeksining 216-moddasi 1-qismi. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g