4746
Тошкент вилояти таълим ва фан тизимидаги касаба уюшма аъзолари учун ҳуқуқий, услубий тавсия ва маслаҳатлар.
#savolimbor Mehnat shartnomasini elektron tuzish mumkinmi?
/mehnathuquqi javobi📤:
✅ Ha, mumkin. Mehnat kodeksi 106-moddasiga ko’ra mehnat shartnomasi yozma shaklda tuziladi. Biroq shartnomaning yozma shakli deganda faqat qog’oz shaklidagi shartnomani tushunmasligimiz lozim. Buni quyidagi normativ-huquqiy hujjatlar bilan asoslashga harakat qilamiz👇
❗️Fuqarolik kodeksi 366-moddasiga (Shartnomaning shakli) ko’ra, yozma shartnoma taraflar imzolagan bitta hujjatni tuzish yo‘li bilan, shuningdek pochta, telegraf, teletayp, telefon, elektron aloqa yoki hujjat shartnomadagi tarafdan chiqqanligini ishonchli suratda aniqlash imkonini beradigan boshqa aloqa yordamida hujjatlar almashish yo‘li bilan tuzilishi mumkin.
❗️“Elektron raqamli imzo to‘g‘risida”gi Qonunning 4-moddasiga (Elektron raqamli imzoning va qo‘lda shaxsan qo‘yilgan imzoning bir xil ahamiyatga ega ekanligini e’tirof etish shartlari) ko’ra, bir vaqtning o‘zida quyidagi shartlarga rioya etilgan taqdirda, elektron hujjatdagi elektron raqamli imzo qog‘oz hujjatga qo‘lda shaxsan qo‘yilgan imzo bilan bir xil ahamiyatga ega bo‘ladi, agar👇
✅ elektron raqamli imzoning haqiqiyligi tasdiqlangan bo‘lsa;
✅ elektron raqamli imzo kalitining sertifikati elektron raqamli imzoning haqiqiyligini tasdiqlash paytida yoxud imzolash paytini belgilovchi dalillar mavjud bo‘lganda elektron hujjatni imzolash paytida amalda bo‘lsa;
✅ elektron raqamli imzodan elektron raqamli imzo kalitining sertifikatida ko‘rsatilgan maqsadlarda foydalanilayotgan bo‘lsa.
Ushbu moddaning birinchi qismida ko‘rsatilgan shartlarga bir vaqtning o‘zida rioya etilgan taqdirda, yuridik shaxsning elektron raqamli imzosi bilan tasdiqlangan elektron hujjat yuridik shaxsning muhri bilan tasdiqlangan qog‘oz hujjatga tenglashtiriladi.
❗️"Elektron hujjat aylanishi to‘g‘risida"gi Qonunning 4-moddasiga (Elektron hujjat aylanishi) ko'ra, elektron hujjat aylanishidan bitimlar tuzish (shu jumladan shartnomalar tuzish), hisob-kitoblarni, rasmiy va norasmiy yozishmalarni amalga oshirish hamda boshqa axborotni uzatishda foydalanish mumkin.
⚠️ Demak, yuqoridagi qonun hujjatlari talablariga qat'iy rioya qilinsa, mehnat shartnomasini elektron shaklda tuzish mumkin.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor Xodim ertadan 10 -oktabr sanasidan u bilan tuzilgan mehnat shartnomasini bekor qilishni so‘radi. Xodim arizada sanani aniq qilib ko‘rsatsa, o‘sha sanada shartnomani bekor qilishga ish beruvchi majburmi?
/mehnathuquqi javobi 📤:
Ko‘pchilik barcha hollarda agar xodim arizada aniq sanani ko‘rsatsa o‘sha kuni shartnomani bekor qilish shart deb o‘ylashadi. Bu xato.
Diqqat! MK 160-moddasi 8-qismiga ko‘ra, mehnat shartnomasini xodimning tashabbusi bilan bekor qilish haqidagi ariza o‘z ishini davom ettirishining imkoni yo‘qligi (o‘quv yurtiga qabul qilinganligi, pensiyaga chiqqanligi, saylab qo‘yiladigan lavozimga saylanganligi va boshqa hollar) bilan bog‘liq bo‘lsa, ish beruvchi mehnat shartnomasini xodim iltimos qilgan muddatda bekor qilishi kerak.
160-modda 8-qismida ishni davom ettira olmaslik holatlarining taxminiy ro‘yxati ko‘rsatilganligi munosabati bilan, sud nizoni ko‘rishda boshqa holatlar (tibbiy xulosaga ko‘ra sog‘lig‘ining ahvoli muayan ishni bajarishga to‘sqinlik qilishi, birinchi guruh nogironi bo‘lgan oila a’zosiga qarashligi, xodimni yashash uchun doimiy boshqa joyga ko'chishi va hokazolar)ni e’tiborga olishi mumkin.
Boshqa hollarda esa, MK 160-moddasiga ko‘ra, xodim nomuayan muddatga tuzilgan mehnat shartnomasini ham, muddati tugagunga qadar muddatli mehnat shartnomasini ham, 14 kalendar kun oldin ish beruvchini yozma ravishda ogohlantirib, bekor qilishga haqlidir.
Ayrim toifa xodimlarga o‘z tashabbusiga ko‘ra mehnat shartnomasi bekor qilinganda ish beruvchini ogohlantirishning boshqa muddatlari ham belgilab qo‘yilgan: 2 oy (489-modda 3-qismi), 1 oy (489-modda 4-qismi), 7 kalendar kun (506, 511, 518-moddalar), 3 kalendar kun (494, 499-moddalar) va sportchilarga alohida muddatlar (503-modda oxirgi qismi)
MK 160-moddasi 4-qismiga ko'ra, xodim bilan ish beruvchi o‘rtasidagi kelishuvga binoan mehnat shartnomasi ogohlantirish muddati tugamasdan oldin ham bekor qilinishi mumkin. Ya’ni yuqoridagi ogohlantirish muddatlarini qisqartirish uchun ham xodim, ham ish beruvchi rozi bo‘lish kerak. Sizning holatingizda xodim 10-oktabr sanasidan u bilan tuzilgan mehnat shartnomasini bekor qilishni so‘ramoqda. Bu holatda agar xodimingiz yuqorida ta’kidlab o‘tganimiz MK 160-moddasi 8-qismidagi istisnolarga tushmasa, hamda ish beruvchi ogohlantirish muddatini qisqartirishga rozi bo‘lmasa, u holda yuqoridagi ogohlantirish muddatlari o‘tishi lozim. Misol, agar xodim uchun alohida ogohlantirish muddati belgilanmagan bo'lsa 14 kalendar kun, agar ayrim toifa xodim bo'lsa, masalan, bosh buxgalter bo'lsa 1 oy, mavsumiy xodim bo'lsa 3 kalendar kun o'tishi lozim.
Qonunda belgilangan yoki taraflar kelishuviga ko‘ra qisqartirilgan ogohlantirish muddati o‘tmasdan xodimning roziligisiz mehnat munosabatlarini bekor qilish ushbu mehnat shartnomasini tugatishni g‘ayriqonuniy deb topishga va xodimning avvalgi ishiga tiklash haqidagi talabini qanoatlantirishga asos bo‘ladi. Xodimning ogohlantirish muddati o‘tmasdan o‘zboshimchalik bilan ishni tashlashi mehnat majburiyatlarini buzish deb baholanadi
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
ММТВ нинг 16.10.2024 йилдаги 334-сонли буйру-и иловалари @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Читать полностью…
#Кадровик
Ички ўриндошни расмийлаштириш тартиби қандай? Меҳнат шартномасига ўзгартириш киритиш орқали амалга ошириш мумкинми?
Кўпчилик иш берувчилар ички ўриндошлар билан меҳнат шартномасини меҳнат шартномасига ўзгартириш киритиш орқали расмийлаштиришади. Бироқ бу хато.
Вазирлар Маҳкамасининг 297-сонли қарори билан тасдиқланган "Ўриндошлик асосида ҳамда бир неча касбда ва лавозимда ишлаш тартиби тўғрисида"ги низомнинг 2-бандига асосан ўриндошлик асосида ишлаш — ходимнинг ўзининг асосий ишини бажаришидан ташқари асосий ишидан бўш вақтида меҳнат шартномаси асосида бошқа ҳақ тўланадиган ишни бажариши ҳисобланади.
Меҳнат кодексининг 435-моддасига асосан Ўриндошлик асосида ишга қабул қилиш меҳнат шартномаси асосида амалга оширилади ва иш берувчининг буйруғи билан расмийлаштирилади. Асосий иш тўғрисида иш берувчи билан меҳнат шартномасини тузган ходимнинг ички ўриндошлиги чоғида ходим билан ўриндошлик асосида ишлаш тўғрисида алоҳида меҳнат шартномаси тузилади.
Яъни МКнинг 435-моддаси талаби бўйича ўриндош ходим билан меҳнат шартномасини расмийлаштириш (ички ўриндош билан ҳам) алоҳида меҳнат шартномаси ва иш берувчининг буйруғи билан расмийлаштирилади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Кўп йиллик иш стажи учун бериладиган ҳар йилги қўшимча меҳнат таътили қандай ходимларга берилади?
Бу масалада амалиётда жуда кўплаб соваллар келмоқда. Меҳнат кодексининг 220-моддасида Ходимга у битта ташкилотда ёки тармоқда ишлаган ҳар беш йил учун давомийлиги икки календарь кун бўлган, бироқ жами саккиз календарь кундан кўп бўлмаган ҳар йилги қўшимча меҳнат таътили берилади деб ёзилган яъни бу ерда айнан ходим узликсиз битта ташкилотда ёки ташкилотнинг тармоқларида ишласин деган қоида мавжуд эмас. Масалан, ходим 10 йил бир ташкилотда ишлаб ножоя хатти харакати сабабли ишдан бўшади, бироқ 2 йилдан сўнг яна шу ишхонага ёки ишхонанинг бирон тармоғига ишга кирди ва бу ходимга ҳам бемалол МКнинг 220-моддасини қўллаган ҳолада 4 кунлик сатаж учун узайтирилган таътил берилиши тўғри.
Меҳнат кодексининг 226-моддасига асосан Ҳар йилги меҳнат таътилини олиш ҳуқуқини берадиган иш стажини ҳисоблаб чиқариш тартиби белгиланган. Унга кўра, Ҳар йилги асосий меҳнат таътилини олиш ҳуқуқини берадиган иш стажи жумласига қуйидагилар киритилмайди:
👉 ходим узрли сабабларсиз ишда бўлмаган вақт;
👉 ходим ишдан четлаштирилган даврлар, бундан ушбу модда биринчи қисмининг тўртинчи, бешинчи ва олтинчи хатбошиларида назарда тутилган ҳоллар мустасно;
👉 ушбу Кодекс 405-моддасининг биринчи ва иккинчи қисмларида назарда тутилган болани парваришлаш учун бериладиган таътиллар вақти.
👉 Зарарли ва (ёки) хавфли меҳнат шароитларидаги, шунингдек ноқулай табиий-иқлим шароитларидаги иш учун ҳар йилги қўшимча меҳнат таътилларини олиш ҳуқуқини берадиган иш стажига фақат мазкур шароитларда ҳақиқатда ишлаб берилган вақт киритилади.
Масалан, Ходим ташкилотда 3 йил ишлади ва 2 йил бола парваришлаш таътилида бўлди. Бу ходимга қўшимча 2 кунлик таътил бериб бўлмайди чунки, МКнинг 226-моддасида болани парваришлаш учун бериладиган таътиллар вақти меҳнат таътилини олиш ҳуқуқини берадиган иш стажи жумласига киритилмаган.
Бу таътилларни ўқитувчилар учун қўллаб бўлмайди, сабаби энг кўп таътил куни 56 кун. Улар бу имтиёзлардан фойдалана олишмайди.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Сертификат учун устама кўпи билан неча йил муддатга берилади?
@Yurist_Xizmati 4746-савол:
Savolim: Men 2023 yil 19-fevralda ingliz tili o'qituvchilariga 50% ustama beradigan Aptis for teachers sertifikatidan C1 olgandim. Ammo Aptis serifikatida amal qilish muddati yozilmas ekan. 2024-yil maydagi Qarorda ilova qismida muddati ko'rsatilmagan ustama sertifikatlari uchun 3 yildan kam bo'lmagan muddatda ustama to'lab beriladi deyilgan ekan. Savolim shuki menga 2026- yilni fevral oyigacha to'lashadimi?
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 11.05.2022 йилдаги ПФ-134-сон Фармони 9-бандига кўра халқаро тан олинган сертификатга эга бўлган педагог кадрларга — уларнинг тариф ставкасига нисбатан 50 ва 20 фоиз миқдорида ҳар ойлик қўшимча устама тўланиши белгиланган.
Ушбу фармон ижросини таъминлаш мақсадида Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги ҳамда Иқтисодиёт ва молия вазирлигининг 2023 йил 28 июлда 25-сонли қўшма қарор ишлаб чиқилган ва бу қарор 1-августдан кучга кирган.
Энди қаранг! Ўзбекистон Республикаси Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлигининг 2024-йил 4-апрелдаги 4-қ/қ-сон ва Мактабгача ва мактаб таълими вазирлигининг 2024-йил 2-апрелдаги 3-мҳ-сон қарори (рўйхат рақами 3515)га иловада Хорижий тиллар ва умумтаълим фанларини билиш даражасини белгиловчи миллий ва халқаро тан олинган сертификатлар Рўйхати тасдиқланган. Ушбу қўшма қарор расмий эълон қилинган кундан эътиборан (29.05.2024) кучга кирган.
Лекин қарор иловасининг 3 боби расмий эълон қилинган кундан эътиборан икки ойдан кейин кучга кириши белгиланган. Шундай экан 3-боб қоидалари 29.07.2024 йилдан бошлаб кучга кирди.
Норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар тўғрисидаги қонун 41-моддасига асосан норматив-ҳуқуқий ҳужжатлар орқага қайтиш кучига эга эмас ва улар амалга киритилганидан кейин юзага келган ижтимоий муносабатларга нисбатан қўлланилади.
Шунга кўра мазкур боб қоидалари кучга киргунга қадар олинган сертификатларга нисбатан 25-сон қўшма қарордаги қоидалар қўлланилади.
Ўзбекистон Республикаси Молия вазирлиги ҳамда Халқ таълими вазирлигининг 2022 йил 29 июлда 34 қ/к, 15-хх сонли қўшма қарори билан берилиши бошланган устамалар сертификат муддати давомида тўланиши қайд этилган.
34-сон қўшма қарор қоидаларига кўра устама сертификат берилган вақтдан бошлаб кўпи билан 3 йил тўланиши белгиланган.
Ушбу қоида муддати бевосита ўзида кўрсатилмайдиган, яъни амал қилиш муддати белгиланмаган сертификатлар учун қўлланилади.
Мана шу қоидага кўра устама сертификат берилган санадан бошлаб 3 йил тўланади. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ходим ишдан бўшаганда қандай ҳисоб-китоб қилиниши керак?
@Yurist_Xizmati 4744-савол:
Murojatim maktabda ishladim 2023yil sentyabrdan boshlab oquv yili oxiri yani maygacha keyn tatil uchun pul berildi.
Avgustda yana ishga bordim va oy oxirida ishdan boshash uchun ariza yozdm. Menga raschotnoy pul beriladimi yoki yoq???
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Кўпчилик ходимлар ишдан бўшатилганда расчёт (ҳисоб-китоб) қилинади ва унда алоҳида пул берилади деб ҳисоблайди.
Аслида ундай эмас, қаранг Меҳнат кодексининг 172-моддаси иккинчи қисмига асосан ҳисоб-китоб ходимга:
➖ охиригача олинмаган иш ҳақини;
➖ ходим томонидан фойдаланилмаган барча асосий ва қўшимча таътиллар учун компенсацияларни;
➖ агар меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда ёки меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда ёхуд меҳнат шартномасида бошқа тўловларни тўлаш назарда тутилган бўлса, ушбу тўловларни тўлашни ўз ичига олади.
Мактабда бошланғич синфларда технология фанини кимлар ўтиши керак?
@Yurist_Xizmati 4743-савол:
Savolim shundan iboratki. Maktabda boshlangich sinflarda texnologiya (mexnat) fanini kimlar òtishi kerak? Men òzim oliy ma'lumotliman pedagog bòlmaganim uchun Qayta tayyorlov texnologiya yònalishida òqib bitirdim. Texnologiya fanidan 15 soat dars oldim, lekin zavuchim boshlangich òqituvchi òtadi deb meni darsimni olib qòymoqchi shu tògrimi? Oldindan raxmat.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Халқ таълими вазирлигининг 2020 йил 10 август кунидаги 03-02/01-1807-сонли кўрсатмасида умумий ўрта таълим муассасаларининг бошланғич синф ўқитувчиси дипломида “Бошланғич таълим ва спорт-тарбиявий иш” ихтисослиги берилган булса, улар умумий ўрта таълим муассасаларининг бошланғич синфларида “она тили”, “ўқиш”, “тарбия”, “математика”, “атрофимиздаги олам”, “табиатшунослик”, “тасвирий санъат”, “технология”, “жисмоний тарбия” фанларидан дарс бериши мумкин.
Юқорида бошланғич синф ўқитувчиси дарс бериши мумкин бўлган фанлар рўйхати аниқ келтирилган.
Айнан мана шу қоидага кўра бошланғич синфлардаги мазкур фанлар бошланғич синф ўқитувчиси томонидан ўтилади.
Шунингдек, Ўзбекıстон Республıкасı Мактабгача ва мактаб таълıмı вазıрıнıнг 2024-йил 27-майдаги 168-сон буйруғига кўра “Бошланғич таълим” ўқитувчилари бошланғич синфларда “Табиий фан (Science)”, “Тарбия” ва “Информатика ва ахборот технологиялари” фанлари бошланғич синф ўқитувчилари томонидан ўтилади.
Шунга кўра бошланғич синфлардаги юқоридаги фанлар фақат бошланғич синф ўқитувчилари томонидан ўтилиши керак.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Қонунчиликдаги_янгиликлар
❗️Фан олимпиадалари ғолибларига тўланадиган пул мукофотлари ва бериладиган совғалар даромад солиғидан озод этилади
Ногирон фарзанди борларга даромад солиғидан имтиёз борми?
Ўзбекистонда ногирон фарзанди бор ходимларга солиқ имтиёзи қўлланилади.
Хусусан, Солиқ кодексининг 380-моддаси 1-қисм 7-бандига кўра, болалигидан ногиронлиги бўлган шахс, доимий парваришни талаб этадиган фарзанди билан бирга яшаб, уни тарбиялаётган ота ёки онанинг бир ой учун меҳнатга ҳақ тўлаш энг кам миқдорининг 1,41 баравари миқдоридаги даромадлари озод этилади.
Ходим қуйидаги ҳолларда солиқдан қисман озод этилади:
✅ болалигидан ногирон бўлса;
✅ доимий парвариш талаб этадиган фарзанди билан бирга яшаса.
Бунда меҳнатга ҳақ тўлашнинг энг кам миқдори ўзгариб туришига ҳам эътибор қаратиш лозим.
Масалан, ҳозирда меҳнатга ҳақ тўлашнинг энг кам миқдори 1 155 000 сўмни ташкил этишини ҳисобга олсак, юқоридаги тоифага тушадиган ходимнинг даромади масалан 3 млн сўм бўлса, унинг даромадининг 1 628 550 сўм қисмидан 12 фоиз даромад солиғи ундирилмайди, яъни 1 155 000 сўм х 1,41 = 1 628 550 сўм.
Қолган қисмидан одатдагидек ундирилаверади, яъни 3 000 000 сўм - 1 628 550 сўм = 1 371 450 сўмдан.
Шуни ҳам айтиш керакки, ушбу имтиёз пенсия гувоҳномаси ёки соғлиқни сақлаш муассасасининг доимий парвариш зарурлигини тасдиқловчи тиббий маълумотномаси асосида берилади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Синфда давомат пастлиги учун синф раҳбарга чора кўриш тўғрими?
@Yurist_Xizmati 4741-савол:
Ассалому алайкум. Мен мактабда 35 йилдан буён укитувчи булиб ишлаб келмокдаман. Мактабда 11 синф рахбариман. Синфимдаги укувчиларни ота-оналари билан мунтазам ишлашимга карамасдан давомат пастлиги туфайли менга мактаб директори томонидан хайфсан берилиб, буйруги адлияга юборилди. Бу холат конунан тугрими?
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Мактабгача ва мактаб таълими вазирининг 2023-йил 20 - декабрдаги 565-сонли буйруғига 37-иловада тасдиқланган Умумий ўрта таълим муассасалари (айрим фанлар чуқур ўрганиладиган ихтисослаштирилган муассасалар) ходимларининг лавозим мажбуриятларига асосан ўқитувчининг лавозим мажбуриятлари ичида ўқувчиларни давомат қилиш қилиш ва шу куннинг ўзида синф журналига киритиш мажбурияти белгиланган.
Бироқ бу мажбурият ичида ўқувчиларни синфда бўлишини таъминлаш деган мажбурият йўқ.
Аксинча бундай мажбурият ММИБДЎнинг лавозим мажбурияти қаторида белгиланган. Унга кўра ММИБДЎ ўқувчиларнинг тартиб-интизомини ва давоматини, тарбиявий ишлар самарадорлигини назорат қилиш учун масъул саналади.
Бундан кўриниб турибдики, ўқувчини дарсга келмаганлиги учун ўқитувчига интизомий таъсир чораси қўллаш нотўғри.
Бу ҳолатда сиз қўлланилган интизомий жазо сизнинг хатти-ҳаракатингизга номутаносиб бўлгани учун янги таҳрирдаги Меҳнат кодексининг 301-, 313 – моддаларига кўра қўлланилган интизомий жазо юзасидан туман адлия бўлимига ёки Давлат меҳнат ҳуқуқи инспекторига ариза билан мурожаат қилишингиз мумкин.
Аслида бу вазиятда ўша ўқувчиларнинг ота-оналарига нисбатан чора кўриш мақсадга мувофиқ.
Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекс 47-моддасига асосан ота-оналар ёки уларнинг ўрнини босувчи шахслар томонидан вояга етмаган болаларни тарбиялаш ва уларга таълим бериш борасидаги мажбуриятларни бажармаслик, шу жумладан вояга етмаган болаларнинг маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этишига олиб келиши — базавий ҳисоблаш миқдорининг бир бараваридан беш бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Аттестация тест синовларида Тоифа олиш учун неча балл тўплаш керак?
Жавоб:Низомнинг 44-бандига кўра, икки босқич натижаларига кўра:
а) олий малака тоифали ёки бош ўқитувчи лавозимидаги педагог кадр:
80 балл ва ундан юқори кўрсаткичга эга бўлса:
аттестациядан ўтган, олий малака тоифаси (бош ўқитувчи лавозими) сақланган;
аттестациядан ўтмаган, биринчи малака тоифасига (етакчи ўқитувчи лавозимига)
аттестациядан ўтган, олий малака тоифаси (бош ўқитувчи лавозими) берилган;
аттестациядан ўтган, биринчи малака тоифаси (етакчи ўқитувчи лавозими) сақланган;
аттестациядан ўтмаган, иккинчи малака тоифасига (катта ўқитувчи лавозимига) туширилган (навбатдан ташқари аттестацияга жалб этилган педагог кадрлар бундан мустасно);
аттестациядан ўтган, биринчи малака тоифаси (етакчи ўқитувчи лавозими) берилган;
аттестациядан ўтган, иккинчи малака тоифаси (катта ўқитувчи лавозими) сақланган;
аттестациядан ўтмаган, мутахассис (олий маълумотли ўқитувчи) лавозимига туширилган (навбатдан ташқари аттестацияга жалб этилган педагог кадрлар бундан мустасно);
аттестациядан ўтган, иккинчи малака тоифаси (катта ўқитувчи лавозими) берилган;
аттестациядан ўтган, мутахассис (олий маълумотли ўқитувчи) лавозими сақланган;
аттестациядан ўтмаган, мутахассис (олий маълумотли ўқитувчи) лавозимига мувофиқ эмас деб (навбатдан ташқари аттестацияга жалб этилган педагог кадрлар бундан мустасно) ҳисобланади.
#savolimbor
Bizda ishlab turgan xodim sudning hukmi bilan 5 yilga ozodlikdan mahrum etildi. Uni qanday ishdan bo‘shatamiz?
Javob
Ushbu holatda xodimning mehnat shartnomasi taraflarning xohish-irodasiga bog‘liq bo‘lmagan holatlarga ko‘ra bekor qilinadi. Bunday asoslarga ko‘ra shartnomani bekor qilishning alohida o‘ziga xos jihatlari bor. Masalan, xodim ogohlantirilmaydi, kasaba uyushmasi roziligi olinmaydi va boshqalar.
Vaziyat yuzasidan batafsil ma’lumot olish uchun ma’ruza ko‘rib chiqing.
https://youtu.be/4WNDF7bR7is?si=Q6JHqua_gqrl_wnJ
Huquqiy maslahatga uchun quyidagiga yozing
/channel/MehnathuquqimurojaatBot
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
❗️НОГИРОНЛИГИ БЎЛГАН БОЛАЛАРНИНГ ОНАЛАРИ БОШҚАЛАРДАН 5 ЙИЛ ОЛДИН ПЕНСИЯГА ЧИҚИШИ МУМКИН
⚡️САВОЛ;
Болаликдан ногиронлиги бўлган болаларни тарбиялаган оналар пенсияга 50 ёшдан чиқиши мумкинлигини эшитдим. Шу ростми ?
⚡️ЖАВОБ;
Бундай норма қонунчиликда мавжуд. "Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида"ги қонуннинг 12-моддасида, болаликдан ногиронлиги бўлган фарзандларнинг оналари уларни саккиз ёшгача тарбиялаган бўлса — иш стажи камида 20 йил бўлган тақдирда умумий белгиланган 55 ёшдан эмас, бошқаларга қараганда имтиёзлироқ яъни, 50 ёшдан пенсияга чиқиши мумкинлиги кўрсатилган.
✅ Демак болаликдан ногиронлиги бўлган болаларни камида 8 йил тарбиялаган оналар пенсияга бошқалардан 5 йил олдин чиқиши мумкин.
❗️Саволларингизни @yuristdan_javob_bot 👈 га юборинг!
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Малака тоифа синовлари ўтказиладиган саналар белгиланди
Xodim boshqa ishga doimiy o‘tkazilsa, intizomiy jazosi o’z kuchini yo’qotadimi?
#savolimbor Assalomu alaykum hurmatli yuristlar.Xodim ishlab turgan lavozimida 5 oy oldin xayfsan intizomiy jazosini olgan. Bugundan MKning 140 moddasi tartibida oʻz roziligi bilan doimiy boshqa ishga oʻtkazilyapti. Shunda 5 oy avval olgan intizomiy jazosi bowqa lavozimga oʻtganligi uchun oʻz kuchini yuqotadimi
/mehnathuquqi javobi :
Yo’q, yo’qotmaydi, amal qilaveradi. Buni quyida asoslaymiz.
MK 315-moddasiga ko’ra, intizomiy jazoning amal qilish muddati u qo‘llanilgan kundan e’tiboran bir yildan oshmasligi kerak.
Agar intizomiy jazo qo‘llanilgan kundan e’tiboran bir yil ichida xodimga yangi intizomiy jazo qo‘llanilmasa, u intizomiy jazoga tortilmagan deb hisoblanadi. Bunda intizomiy jazo ish beruvchining buyrug‘i chiqmasidan avtomatik tarzda tugallanadi.
Ish beruvchi intizomiy jazoni o‘z tashabbusiga ko‘ra, xodimning bevosita rahbarining, kasaba uyushmasi qo‘mitasining iltimosnomasiga, shuningdek xodimning iltimosiga ko‘ra, bir yil o‘tguniga qadar muddatidan oldin olib tashlash huquqiga ega. Intizomiy jazoni muddatidan oldin olib tashlash ish beruvchining buyrug‘i bilan rasmiylashtiriladi.
Ushbu moddada nazarda tutilgan intizomiy jazo tugallanishi va olib tashlash qoidalari ish beruvchining tashabbusi bilan ushbu Kodeks 161-moddasi ikkinchi qismining 4 va 5-bandlariga muvofiq mehnat shartnomasi bekor qilingan holda qo‘llanilmaydi.
MK 138-moddasiga ko’ra, xodim aynan o‘sha ish beruvchida ishni davom ettirganda uning mehnat vazifalarini o‘zgartirish xodimni boshqa ishga o‘tkazish hisoblanadi.
MK 140-moddasiga ko’ra, xodimni boshqa ishga doimiy o‘tkazishga faqat uning roziligi bilan yo‘l qo‘yiladi.
⚠️ Demak, yuqoridagilardan xulosa qilib aytamizki, xodim doimiy yoki vaqtincha boshqa o’tkazilganda, avvalgi intizomiy jazosi amal qilaveradi, jazo o’z kuchini yo’qotmaydi. Agar ish beruvchi xohlasa, intizomiy jazoni istalgan vaqt olib tashlashga haqli.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
ММТВ нинг UzASBO-2 дастурига тоифаларни киритиш бўйича Молия ва иқтисодиёт вазирлигига 3.10.2024 йилдаги 03-14-2632-сонли хати @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Читать полностью…
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги марказий аппарати, ҳудудий бўлинмаларининг низомлари ҳамда вазирлик ҳузуридаги институтлар, тасарруф ташкилотлари ва таълим муассасалари ходимларининг лавозим йўриқномаларини
янгитдан тасдиқлаш тўғрисида ММТВнинг 16.10.2024 йилдаги 334-сонли буйруғи @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
ХОДИМ БОШҚА ИШГА ЎТИШГА РОЗИЛИК БЕРГАН, ЛЕКИН КЕЛИШУВГА ИМЗО ҚЎЙМАЯПТИ.
САВОЛ.
Ассалому алайкум! Ходим томонидан бошка лавозимга утиш буйича ёзма розилик хати иш берувчига ёзиб берилгандан сунг уша ходим бошга лавозимга утиш тугрисидаги кушимча келишувга имзо чикишдан бош тортса розилик хати хукукий асослантирувчи хуждат сифатида кабул килинадими?
Жавоб учун олдиндан рахмат.
ЖАВОБ.
Савол мазмунидан гап ходимни доимий равишда бошқа ишга ўтказиш ҳақида кетаётгани кўриниб турибди.
Тўғри, Меҳнат кодексининг 140-моддаси биринчи қисмида "ходимни бошқа ишга доимий ўтказишга фақат унинг розилиги билан йўл қўйилади" дейилган.
Бироқ, бу ходимни доимий бошқа ишга ўтказишдаги ягона қоида эмас, бошқа қоидалар ҳам бор Меҳнат кодексида.
Жумладан, ушбу Кодекснинг 149-моддаси иккинчи қисмига кўра, "ходимни доимий бошқа ишга ўтказиш тўғрисида, ... ҳақида буйруқлар чиқариш учун меҳнат шартномасига киритилган ўзгартишлар асос бўлади".
Яъни ҳар қандай ҳолатда ҳам ходимни бир ишдан бошқа бир ишга доимий равишда ўтказар экансиз, буйруқ чиқаришдан аввал ходим билан тузилган меҳнат шартномасига ўзгартириш киритишга мажбурсиз. Бундай ўзгартириш эса икки томонлама тузиладиган алоҳида келишув билан расмийлаштирилади ва унга ходим имзо қўймаса, келишув тузилмаган ҳисобланади.
Ақтмоқчи бўлганим, ходимдан шунчаки розилик аризаси олинганининг ўзи етарли бўлмайди.
Бу дегани, доимий бошқа ишга ўтказиш ҳақидаги меҳнат шартномасига ўзгартириш ҳақидаги келишувга ходим имзо қўймаса, уни доимий бошқа ишга ўтказиш ҳақида буйруқ чиқара олмайсиз.
Кейин, дўстим, ходим келишувга имзо қўймаяптими, демак, у ўша сиз айтган бошқа ишга ўтишга рози эмасда.
👉®yuristkadr
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Muqaddasim_ona_tilim
Momolarim alla aytgan sen bilan
Navoiy ham ijod etgan sen bilan.
Istiqlol ham bizga qaytgan sen bilan
O'zbek tilim singib ketting qonimga,
Ko'rk berasan she'rlarim-u borimga.
🇺🇿 O'zbek tili bayramining 35 yilligi barchamizga muborak bo'lsin!
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
1-oktyabrdan maktabgacha taʼlim tashkilotining pedagoglaridan boshqa xodimlari ya‘ni direktor, oshpaz va qorovullarning ish haqi necha foizga oshdi?
@Yurist_Xizmati 4745-savol
Assalomu alaykum 2024-yil 1-oktyabrdan maktabgacha taʼlim tashkilotining pedagoglaridan tashqari boshqa xodimlari ya‘ni direktor,oshpaz,qorovulga ish haqi necha foizga oshdi? Iloji bo'lsa batafsilroq tushuntirib bering tarifikatsiya uchun kerak
YURIST JAVOBI:
Prezidentning 2024-yil 12-avgustdagi PF-108-sonli farmoniga muvofiq, amaldagi ish haqi, pensiyalar va nafaqalarning miqdori oshirildi.
Ushbu farmonning 2-bandiga muvofiq 1-oktabrdan byudjet tashkilotlarida ishlovchi pedagog xodimlarning ish haqi miqdori 15 foizga oshirildi.
Mazkur bandning 2-xatboshisiga binoan, budjet tashkilotlari boshqa xodimlari (pedagog bo’lmaganlar)ning ish haqi miqdori — 10 foizga oshirilishi belgilab o’tilgan.
Demak, 2024-yil 1-oktyabrdan maktabgacha taʼlim tashkilotining pedagoglaridan tashqari budjet tashkilotlari boshqa xodimlarining oyligi 10 foizga oshdi. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Пенсияга чиқишда иш стажи билан боғлиқ муаммолар бўлмаслиги учун нима қилиш керак?
Бугунги кунда баъзи ҳолатларда пенсия ёшига етган фуқаролар пенсия тайинланиши учун мурожаат қилганларида иш стажи етишмаслик ҳолатлари учраб турибди.
Бу нима билан боғлиқ?
Маълумки, айни вақтда Пенсия жамғармаси пенсия тайинлашни сўраб мурожаат қилган фуқароларнинг барча маълумотларини электрон равишда тегишли вазирлик ва идораларнинг ахборот тизимларидан электрон шаклда олмоқда.
Шахснинг иш стажи ва иш ҳақи тўғрисидаги маълумотлар тўлиқ рақамлаштирилган бўлса, “иш стажи етишмаслик” ҳолати юз бермайди.
Аксинча, фуқаро ишлаган ташкилот, корхона ва муассасалар қонунчиликка мувофиқ ходимнинг пенсия тайинлаш учун зарур бўлган маълумотларини (меҳнат стажи, иш ҳақи ва бошқалар) “Ягона миллий меҳнат тизими” идоралараро дастурий-аппарат комплексига киритмаган тақдирда пенсия тайинлаш вақти келганда “иш стажи ва иш ҳақи тўғрисидаги маълумотлар” чиқмаслиги мумкин.
Бундай ҳолатга тушмаслик учун расмий меҳнат фаолияти юритаётган барча фуқароларимиздан иш стажи ва иш ҳақи тўғрисидаги маълумотларга эътиборли бўлган ҳолда, иш берувчиларидан барча маълумотларини “Ягона миллий меҳнат тизими” идоралараро дастурий-аппарат комплексига киритиб рақамлаштириб қўйишларини маслаҳат берамиз.
Шунингдек, ишламаётган фуқаролар меҳнат дафтарчаларидаги маълумотлар рақамлаштирилмаган бўлса, яшаш ҳудудларидаги камбағалликни қисқартириш ва бандликка кўмаклашиш бўлимларига мурожаат қилган ҳолда, меҳнат фаолияти тўғрисидаги маълумотларни рақамлаштириб олишлари мумкин.
#Xushxabar
Prezident qarori bilan o‘qituvchilarga ustama to‘lab berishdagi muammolar ijobiy hal etildi
O'qituvchilarga direktor jamg‘armasi hisobidan yangi o‘quv yili uchun tayinlanadigan ustamalar har yili 1-sentyabridan 31-avgustga qadar to‘lab beriladigan bo'ldi.
Avvalroq, ayrim hududlardagi iqtisodchilar ustama pullarini iyun-avgust oylarida to‘lab berishni noqonuniy deb topib, o‘zboshimchalik bilan o‘qituvchilarning oylik maoshidan ushlab qolayotgandi.
Batafsil — https://xalqtaliminfo.uz/post/901
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Қонунчиликдаги_янгиликлар
❗️Фан олимпиадалари маркази ташкил этилади
#Кадровик
Бола парваришлаш таътилида бошқа жойда ишласа бўладими?
Бизнинг бир ходим бола парваришлаш таътилига чиқиб бошқа ташкилотда ўриндош бўлиб ишламоқчи бу мумкинми? Биздан маълумотнома сўрамоқда асосий иш жойидан.
Жавоб: Бу бўйича алоҳида чеклов мавжуд эмас, бироқ баъзи қоидаларга риоя қилиш керак. Меҳнат кодексининг 432-моддасига асосан ўриндошлик асосида ишлаш ходимнинг ўзининг асосий ишидан ташқари алоҳида меҳнат шартномаси шартлари бўйича асосий ишидан бўш вақтида бошқа мунтазам ҳақ тўланадиган ишни бажаришидир.
Мазкур кодекснинг 437-моддасига асосан ўриндошлик асосида ишлаш чоғида ўриндошлик асосида ишлашнинг давомийлиги ходимларнинг мазкур тоифаси учун белгиланган иш вақти нормасининг ярмидан ортиқ бўлиши мумкин эмас. Яъни ходим 0.5 ставкадан ортиқ ишлаши мумкин эмас.
Хулоса қиладиган бўлсак, бола парваришлаш таътилидаги аёлнинг бошқа ташкилотда ўриндошлик асосида ишлаши учун ҳеч қандай қонунчиликда чеклов мавжуд эмас бемалол ишлаши мумкин.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ўқувчи ўқитувчини ҳақорат қилса, ўқувчига қандай чора кўриш мумкин?
@Yurist_Xizmati 4740-савол:
Assalamu alaykum. Maktabda dars vaqtida oquvchi oqituvchini haqorat qilsa, o‘quvchiga nisbatan qanday chora korsa bo‘ladi. O‘qituvchi bu holatda qanday huquqqa ega.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 41-моддаси биринчи қисмига мувофиқ ҳақорат қилиш, яъни шахснинг шаъни ва қадр-қимматини қасддан камситиш — базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма бараваридан қирқ бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.
Маъмурий жавобгарликка тортилишда субъект ёши 16 ёш этиб белгиланган. Шунингдек, ушбу кодекснинг 47-моддасида вояга етмаган болалар маъмурий ҳуқуқбузарлик содир этса, уларнинг ота-онаси маъмурий жавобгарликка тортилиши қайд этилган.
Энди асосий масалага келсак, Мактабгача ва мактаб таълими вазирининг 2023-йил 31-августдаги 282-сон буйруғига 1-иловада тасдиқланган Умумий ўрта таълим муассасасининг такомиллаштирилган намунавий одоб-ахлоқ қоидалари тасдиқланган.
Ушбу қоидаларнинг 15-банди, учинчи хатбошига кўра ўқувчиларнинг ҳақорат қилиш ва беҳаё сўзларни ишлатиши таъқиқланган.
Мазкур қоидаларнинг 30-бандида ўқувчилар ички тартиб ва одоб-ахлоқ қоидаларини бузган тақдирда кўриладиган қуйидаги чоралар кўрсатиб ўтилган:
ота-онаси ёки бошқа қонуний вакилларини оғзаки ёки ёзма огоҳлантириш;
қоида бузилиш ҳолатлари такроран кузатилганда, ўқувчини муассаса ички назорат рўйхатига олиш;
ўқувчи билан вазирликнинг 2020-йил 18-декабрдаги 308-сонли буйруғи билан тасдиқланган йўриқнома асосида шуғулланиш;
ота-онаси ёки бошқа қонуний вакилларини муассасага таклиф қилиш, муассасага бириктирилган инспектор-психолог иштирокида суҳбат ўтказиш;
фарзанди тарбиясига масъулиятсизлик билан ёндашаётган таълим олувчиларнинг ота-онаси ёки бошқа қонуний вакилларининг иш жойига ёки маҳалла фуқаролар йиғинига маълумот юбориш.
#Кадровик
Бир давлат қўмитасининг Вилоят (Вилоят ва ишхона номи сир сақланишини илтимос қилишди) бўлимига янги раҳбар келиб, ходимлар билан номуайян муддатга тузилган меҳнат шартномасини муддатли меҳнат шартномасига алмаштириш бўйича кадрлар бўлимига топшириқ берган. Кадрлар бўлими ҳам ходимлар билан номуайян муддатга тузилган шартномани муддатли меҳнат шартномага ўзгартириш ишларини бошлаб юборган.
Азизлар номуайян муддатга тузилган меҳнат шартномасини муддатли меҳнат шартномасига ўтказишнинг ўз тартиб қоидаси бор.
Биринчидан, МКсининг 112-113-моддаларида ходим билан муддатли меҳнат шартномаси тузиладиган ҳоллар ва тузилиши мумкин бўлган ҳолатлар келтирилган. Яъни фақат МКнинг 112-113-моддаларидаги ҳолатлар бўлган тақдирдагина муддатли меҳнат шартномаси тузиш мумкин, бошқа ҳолатда муддатли меҳнат шартномаси тузиб бўлмайди. МКнинг 111-моддаси 1-қисмига кўра, агар муддатли меҳнат шартномаси ушбу Кодекснинг 112 ёки 113-моддаси қоидаларини ҳисобга олган ҳолда тузилган бўлса, ходим билан ушбу шартномани тузиш асослидир.
МКнинг 135-моддасига асосан меҳнат шартларини ўзгартириш, улар қайси тартибда белгиланган бўлса, худди шундай тартибда амалга оширилади. Яъни томонларнинг ўзаро розилиги билан. Янада аниқроқ ҳуқуқий асосга тўхталсам, МКнинг 111-моддаси 6-қисмига кўра номуайян муддатга тузилган меҳнат шартномаси ходимнинг розилигисиз белгиланган муддатга қайта тузилиши мумкин эмас.
Янги рахбар келди дегани истаганча ходимларнинг меҳнат шартномаси билан ўйин қилиши мумкин эмас. МКда меҳнат шартномасини ўзгартириш тартиби бор, қонун ҳаммага баробар.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Юқори натижаларга эришган педагоглар малака оширишга бориши шартми?
@Yurist_Xizmati 4737-савол:
Assalomu alaykum. 48 yildan buyon ta'limda bandman.1982 yildan beri Tuman xalq ta'limi bolimida direktori, maktab direktori ,Chortoq tuman xalq ta'limi bolimida mudir, ixtisoslashtirilgan maktab va akademik litseylarida 20 yil direktor lavozimida direktor lavozimlarida faoliyat yuritdim. 48 yillik pedagogik faoliyatimni 42 yili rahbarlikdan iborat boldi. Hozirda 27 yildan buyon oliy toifali kimyo fani oqituvchisiman. Faoliyatim davrida 0.5 stavkada kimyo fanidan dars berib 200 dan ortiq mutaxassisligim boyicha shogirdlar yetishtirdim. Ularni 7 nafari falsa fanlar doktori. Men ham malaka oshirishim shartmi. Malaka oshirib sertifikat olmasam oylik maoshimga 50% qoshilmas ekan. Maslaxat berishingizni sorayman yoki o‘zgarish bo‘lish mumkinmi_ Faoliyatim davrida Xalq talimi a'lochisi ,va ,,El yurt hurmati "ordeni, ,,Shuhrat "medali sohibiman.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Вазирлар Маҳкамасининг 2022-йил 17-январдаги 25-сон қарорига 1-иловада тасдиқланган Халқ таълими ходимларини узлуксиз касбий ривожлантириш тизимини ташкил этиш тартиби тўғрисидаги Низом қоидаларига кўра, сизга малака оширишда имтиёз мавжуд эмас.
Шунингдек, низомга кўра педагог ходимлар ҳар йили малакасини ошириши лозим.
Қаранг! низомнинг 63-бандига кўра ходимларнинг малакасини ошириш халқ таълими ҳудудий бошқарув органлари ёки бевосита Вазирликнинг буюртмаларига биноан ихтисослаштирилган таълим ташкилотлари томонидан амалга оширилади.
Шунга кўра мактабда кимлар малака оширишини мактаб раҳбарияти ҳал қилади.
Бунда ходимларнинг ҳар йили белгиланган давомийликдаги малака ошириш дастурларини ўзлаштириши ва белгиланган ҳажмдаги кредит балларини йиғишлари мажбурий ҳисобланади (низом 66-банд).
Малака оширишнинг ҳар йилги умумий давомийлиги педагог ходимлар учун 36 соатни ташкил этади.
Бунда низомнинг 68-бандига кўра ҳар йили 5 октябрда навбатдаги календарь йилда ташкил этиладиган малака ошириш курслари ҳақидаги маълумотлар курсларни ташкил қиладиган ихтисослаштирилган таълим ташкилотлари ҳамда электрон платформа бўйича барча ходимлар эътиборига ҳавола қилинади.
Ушбу жараёнда нозом 69-бандига кўра халқ таълими ташкилотининг ҳар бир ходими, жорий йилнинг 6 октябридан 15 октябрига қадар, ўз эҳтиёжи ва ихтиёридан келиб чиқиб, навбатдаги календарь йилда малака оширадиган ихтисослаштирилган таълим ташкилотини танлаб, малака ошириш курсларига қатнашишингиз мумкин.
Демак, сиз ҳам малака оширишингиз лозим.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ўқувчини жазолашнинг дунё тажрибаси
АҚШ
Энг даҳшатли жазо — бу дарсларга боришни тақиқлаш. Америкада мактаб ўқувчиси учун бу фожиа. Чунки ёмон баҳо олганлар кейинги йилга қолдириб юборилади. Баҳолар эса компьютер дастури ёрдамида қўйилади. Жиддий мактаб қоидабузарликлари билан полиция ва суд тизими шуғулланади.
Япония
Японлар болани кичик ёшидан меҳнатга ўргатади. Синфхоналар ва мактаб ҳовлисига қўшиб ҳожатхонани ҳам ўзлари тозалайди. Мактабларда интизомга қатъий риоя қилинади. Кеч қолиш, бўяниш ёки формасиз дарсга кириш жисмоний меҳнат ёки дарра билан жазоланади.
Германия
Ўқувчи дарсдан қочса, вояга етмаганлар хизмати аралашади. Агар таълим интизоми бузилган бўлса, мактаб маъмурияти полицияга хабар беради. Ойига 3 кундан ортиқ сабабсиз дарс қолдирганларга 1000-2500 евро жарима солинади.
Жанубий Корея
Ўқитувчи итоатсиз ўқувчиларни жисмоний жазолаш ҳуқуқига эга. Масалан, кафтларга калтак билан уриши мумкин. Бунинг учун ота-оналар ҳеч қандай эътироз билдира олмайди.
Буюк Британия
Дарс пайтида ўқувчиларни мактаб ҳудудидан чиқариш тақиқланади. Фақат ота-оналар ёки кураторнинг ёзма илтимоси билан рухсат этилади. Шу билан бирга, ота-оналар ўз фарзандини мактабдан олиб кетгани учун жаримага тортилиши мумкин. Агар жарима 28 кунда тўланмаса, жиноий жавобгарликка тортилади.
Франция
Агар ўқувчи ойда тўрт мартадан кўп дарс қолдирса 150 долларгача жарима солиниши мумкин. Агар ўқишни қолдириш боланинг таълимига таъсир қилаётган бўлса, ота-оналар 2 йиллик қамоқ жазоси ва 33 минг доллардан ортиқ миқдорда жаримага тортилади
ЎЗБЕКИСТОН
Бизда ўқувчини жазолаган ўқитувчини жазолашади
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Декретдаги ходимнинг иши қисқарса, у қандай иш жойига қайтади?
Меҳнат кодексининг 408-409-моддаларига асосан иш берувчилар қисқартиришларда ҳомиладор ва боласи 3 ёшга тўлмаган аёлларни (ёки 3 ёшга тўлмаган болани ёлғиз ўзи тарбиялаётган отани) Меҳнат кодекси 161-моддаси 2-қисми 2-банди, яъни, қисқартириш билан ишдан бўшатиш мумкин эмас. Бундан ташқари МКнинг 405-моддасига асосан бола парваришлаш таътилидаги ходимнинг иш жойи сақланиши шарт.
Шу ўринда савол туғилади: декретдаги ходимнинг ишини қисқартириш мумкинми? Юқоридаги меҳнат кодексининг нормаларига асосан бу тоифадаги ходимларнинг ишини қисқартириб, улар билан меҳнат шартномасини бекор қилишнинг заррача имкони йўқ (Корхона тугатилган ҳолатлари бундан мустасно).
Ходимни шу важ билан ишга қайта олмаслик қандай жавобгарликка сабаб бўлади?
Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 49-моддасига мувофиқ Мансабдор шахс томонидан меҳнат ва меҳнатни муҳофаза қилиш тўғрисидаги қонунчиликни бузиш, — базавий ҳисоблаш миқдорининг беш бараваридан ўн бараваригача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g