4746
Тошкент вилояти таълим ва фан тизимидаги касаба уюшма аъзолари учун ҳуқуқий, услубий тавсия ва маслаҳатлар.
#savolimbor Assalomu alaykum. Iltimos, quyidagi 2ta savolimizga javob bersangiz.
1. Sentyabrdan ishga kirganlar bo’lsa barchaga 36 kunga ta’til to’lanyapti. Qolgan kunlaringiz o’zingiz hisobingizdan bepul ta’tilda o’tirasiz
2. Yangi yildan ishlagan pedagog bo’lsa, dastur 20 kunga ta’til ishlab chiqaryapti, ilgari dastur 24 kun ishlardi
mehnathuquqi javobi 📤:
1-savol. ⚠️ Diqqat! O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 26.06.2023 yildagi 263-son “Pedagog xodimlar uchun yillik uzaytirilgan mehnat ta’tili davomiyligi me’yorlarini belgilash chora-tadbirlari to‘g‘risida” qaroriga ko’ra, ushbu me’yorlarda keltirilgan xodimlarga yillik uzaytirilgan mehnat ta’tili uchun haq to‘lashda yakshanba va bayram kunlari inobatga olinmaydi https://lex.uz/ru/docs/-6516542
2023-yil sentabrdan ishga kirgansiz. Demak, 1-iyundan ta’tilga chiqsangiz, shunda sentabr-may jami 9 oy ishlagansiz.
MK 227-moddasi 6-qismiga ko’ra, har yilgi mehnat ta’tili o‘quvchilarning yozgi ta’tili davrida beriladigan ta’lim tashkilotlarining o‘qituvchilar tarkibiga birinchi ish yilidagi har yilgi mehnat ta’tili o‘quvchilarning yozgi ta’tili davrida to‘liq davomiylikda, ular ushbu ta’lim tashkilotiga ishga kirgan vaqtidan qat’i nazar, ishlab bergan vaqtiga mutanosib ravishda haq to‘langan holda beriladi. Mazkur toifadagi xodimlarga ikkinchi va keyingi ish yillari uchun beriladigan mehnat ta’tiliga, ushbu ta’til ish yili davomida qaysi vaqtda berilishidan qat’i nazar, to‘liq haq to‘lanadi.
❗️Ya’ni Sizga to’liq 56 kalendar kun ta’til beriladi, lekin ta’til puli ishlab bergan vaqtingizga ya’ni 9 oyga mutanosib ravishda haq to‘langan holda beriladi.
O’qituvchi ta’tili 56 kalendar kun. 56 (ta'til kunlari)/12 (1 yildagi oylar soni) = 4.66666666667…. Diqqat! Bu natija yaxlitlanmaydi, ayrimlar xato qilib buni 5 qilib yaxlitlab qo’yishmoqda. Chunki MK 224-moddasiga ko’ra, ishlab berilgan vaqtga mutanosib ravishda mehnat ta’tili kunlari umumiy davomiyligini hisoblashda olingan 0,5 ga teng va undan ko‘p o‘nliklar bir kun deb yaxlitlanadi, 0,5 dan kami esa hisobdan chiqarib tashlanadi.
4.66666666667*9 (ishlangan oylar soni ) = 42. E’tibor bering, bu 42 kalendar kun, ta’til puli esa ish kuniga to’lanadi. Endi kalendar kundan ish kuniga o’tishni sodda qilib tushuntirib beraman 42/7 (1 haftadagi kunlar soni)= 6 * 6 (yakshanba chiqarib tashlangan) = 36.
⚠️ Demak, sentabrda ishga kirgan o’qituvchiga 36 ish kuniga pul to’lanar ekan.
2-savol bo’yicha ham yuqoridagidek holat. Ya’ni Yangi yildan ishga kirgan pedagog yanvar-may ya’ni jami 5 oy ishlagan.
56 (ta'til kunlari)/12 (1 yildagi oylar soni) = 4.66666666667….4.66666666667*5 (ishlangan oylar soni ) = 23. E’tibor bering, bu 23 kalendar kun, ta’til puli esa ish kuniga to’lanadi. Endi kalendar kundan ish kuniga o’tamiz 23/7 (1 haftadagi kunlar soni) * 6 (yakshanba chiqarib tashlangan) = 20
Demak, Yangi yildan ya’ni yanvar oyidan ishga kirgan pedagog yanvar-may ya’ni jami 5 oy ishlagan, shuning uchun bu xodimda 20 ish kuniga pul to’lanadi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Xodimning yaqin qarindoshi (otasi, onasi, turmush o‘rtog‘i, farzandi) og‘ir kasallikka chalinganda ham moddiy yordam beriladimi?
#savolimbor Assalomu aleykum, Muhammadamin ustoz. Vazirlar Mahkamasining 823-sonli qarori asosida xodimni farzandi ogir kasalga chalinganda modiy yordam yozgandik , yuridik markaz faqat xodimni òzi kasal bòlganda modiy yordam briladi deb rad qilingan shu qanchalik tòĝri.
mehnathuquqi audio javobi 📤:
Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 30-sentabrdagi 823-son qaroriga 1-ilova “Umumiy o‘rta ta’lim muassasalarining o‘rnak ko‘rsatgan xodimlarini rag‘batlantirishning direktor jamg‘armasini tashkil etish va uning mablag‘laridan foydalanish tartibi to‘g‘risida”gi Nizomning https://lex.uz/docs/-4532496 33-bandiga ko’ra, umumta’lim muassasalari xodimlariga moddiy yordam kalendar yil davomida ikki lavozim maoshi (o‘qituvchining tarif stavkasi) miqdorigacha xodimning o‘zi va yaqin qarindoshi (otasi, onasi, turmush o‘rtog‘i, farzandi) vafot etganda, og‘ir kasallikka chalinganda, xodim tabiiy ofatdan zarar ko‘rganda ko‘rsatiladi.
❗️E’tibor bering, xodimning o‘zi va yaqin qarindoshi (otasi, onasi, turmush o‘rtog‘i, farzandi) vafot etganda, og‘ir kasallikka chalinganda deyilmoqda. Ya’ni nafaqat xodim, balki uning yaqin qarindoshi (otasi, onasi, turmush o‘rtog‘i, farzandi) og’ir kasallikka chalinsa ham moddiy yordam berilishi mumkin. Endi keyingi jumlaga e’tibor bering, xodim tabiiy ofatdan zarar ko‘rganda ya’ni bu holatda aynan xodim tabiiy ofatdan zarar ko’rishi kerak, yaqin qarindoshi tabiiy ofatdan zarar ko’rsa moddiy yordam berilmaydi.
⚠️ Demak, yuqoridagilardan xulosa qilsak, nafaqat xodim, balki uning yaqin qarindoshi (otasi, onasi, turmush o‘rtog‘i, farzandi) og’ir kasallikka chalinsa ham moddiy yordam berilishi mumkin.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor Assalomu alaykum. Men o'qituvchiman. Aprel oyida ishga kirdim. Iyundan ta’tilga chiqsak, menga ham ta’til beriladimi, chunki bor yo’g’i 2 oy ishlagan bo’laman xolosku?
mehnathuquqi javobi
MK 227-moddasi 6-qismiga ko’ra, har yilgi mehnat ta’tili o‘quvchilarning yozgi ta’tili davrida beriladigan ta’lim tashkilotlarining o‘qituvchilar tarkibiga birinchi ish yilidagi har yilgi mehnat ta’tili o‘quvchilarning yozgi ta’tili davrida to‘liq davomiylikda, ular ushbu ta’lim tashkilotiga ishga kirgan vaqtidan qat’i nazar, ishlab bergan vaqtiga mutanosib ravishda haq to‘langan holda beriladi. Mazkur toifadagi xodimlarga ikkinchi va keyingi ish yillari uchun beriladigan mehnat ta’tiliga, ushbu ta’til ish yili davomida qaysi vaqtda berilishidan qat’i nazar, to‘liq haq to‘lanadi.
❗️Ya’ni Sizga to’liq ta’til beriladi, lekin ta’til puli ishlab bergan vaqtingizga ya’ni 2 oyga mutanosib ravishda haq to‘langan holda beriladi.
O’qituvchi ta’tili 56 kalendar kun. (56 (ta'til kunlari)/12(1 yildagi oylar soni)) *2 (ishlangan oylar soni ) = 9.333...
MK 224-moddasiga ko’ra, ishlab berilgan vaqtga mutanosib ravishda mehnat ta’tili kunlari umumiy davomiyligini hisoblashda olingan 0,5 ga teng va undan ko‘p o‘nliklar bir kun deb yaxlitlanadi, 0,5 dan kami esa hisobdan chiqarib tashlanadi.
❗️ Demak, Sizga ta’til to’liq 56 kalendar kunga beriladi, ta’til puli esa 8 ish kuniga to’lab beriladi. Nega 8 ish kuniga, 9 kalendar kunga emas, hayron bo'ldingizmi? Har yilgi mehnat ta'tili uchun haq to'lashda ish kuniga haq to'lanadi: (9:7)*6=7.7 ya'ni 8 ish kuniga pul to'lanadi.
Hali bu mavzuga alohida to'xtalamiz..
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor Xodim ertadan 10 -iyun sanasidan u bilan tuzilgan mehnat shartnomasini bekor qilishni so‘radi. Xodim arizada sanani aniq qilib ko‘rsatsa, o‘sha sanada shartnomani bekor qilishga ish beruvchi majburmi?
mehnathuquqi javobi 📤:
❌ Ko‘pchilik barcha hollarda agar xodim arizada aniq sanani ko‘rsatsa o‘sha kuni shartnomani bekor qilish shart deb o‘ylashadi. Bu xato.
⚠️ Diqqat! MK 160-moddasi 8-qismiga ko‘ra, mehnat shartnomasini xodimning tashabbusi bilan bekor qilish haqidagi ariza o‘z ishini davom ettirishining imkoni yo‘qligi (o‘quv yurtiga qabul qilinganligi, pensiyaga chiqqanligi, saylab qo‘yiladigan lavozimga saylanganligi va boshqa hollar) bilan bog‘liq bo‘lsa, ish beruvchi mehnat shartnomasini xodim iltimos qilgan muddatda bekor qilishi kerak.
❗️160-modda 8-qismida ishni davom ettira olmaslik holatlarining taxminiy ro‘yxati ko‘rsatilganligi munosabati bilan, sud nizoni ko‘rishda boshqa holatlar (tibbiy xulosaga ko‘ra sog‘lig‘ining ahvoli muayan ishni bajarishga to‘sqinlik qilishi, birinchi guruh nogironi bo‘lgan oila a’zosiga qarashligi, xodimni yashash uchun doimiy boshqa joyga ko'chishi va hokazolar)ni e’tiborga olishi mumkin.
❗️Boshqa hollarda esa, MK 160-moddasiga ko‘ra, xodim nomuayan muddatga tuzilgan mehnat shartnomasini ham, muddati tugagunga qadar muddatli mehnat shartnomasini ham, 14 kalendar kun oldin ish beruvchini yozma ravishda ogohlantirib, bekor qilishga haqlidir.
⚠️ Ayrim toifa xodimlarga o‘z tashabbusiga ko‘ra mehnat shartnomasi bekor qilinganda ish beruvchini ogohlantirishning boshqa muddatlari ham belgilab qo‘yilgan: 2 oy (489-modda 3-qismi), 1 oy (489-modda 4-qismi), 7 kalendar kun (506, 511, 518-moddalar), 3 kalendar kun (494, 499-moddalar) va sportchilarga alohida muddatlar (503-modda oxirgi qismi)
MK 160-moddasi 4-qismiga ko'ra, xodim bilan ish beruvchi o‘rtasidagi kelishuvga binoan mehnat shartnomasi ogohlantirish muddati tugamasdan oldin ham bekor qilinishi mumkin. Ya’ni yuqoridagi ogohlantirish muddatlarini qisqartirish uchun ham xodim, ham ish beruvchi rozi bo‘lish kerak. Sizning holatingizda xodim 10-iyun sanasidan u bilan tuzilgan mehnat shartnomasini bekor qilishni so‘ramoqda. Bu holatda agar xodimingiz yuqorida ta’kidlab o‘tganimiz MK 160-moddasi 8-qismidagi istisnolarga tushmasa, hamda ish beruvchi ogohlantirish muddatini qisqartirishga rozi bo‘lmasa, u holda yuqoridagi ogohlantirish muddatlari o‘tishi lozim. Misol, agar xodim uchun alohida ogohlantirish muddati belgilanmagan bo'lsa 14 kalendar kun, agar ayrim toifa xodim bo'lsa, masalan, bosh buxgalter bo'lsa 1 oy, mavsumiy xodim bo'lsa 3 kalendar kun o'tishi lozim.
❗️Qonunda belgilangan yoki taraflar kelishuviga ko‘ra qisqartirilgan ogohlantirish muddati o‘tmasdan xodimning roziligisiz mehnat munosabatlarini bekor qilish ushbu mehnat shartnomasini tugatishni g‘ayriqonuniy deb topishga va xodimning avvalgi ishiga tiklash haqidagi talabini qanoatlantirishga asos bo‘ladi. Xodimning ogohlantirish muddati o‘tmasdan o‘zboshimchalik bilan ishni tashlashi mehnat majburiyatlarini buzish deb baholanadi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кўмакчи_эксперт
Меҳнат таътилига чиқиш учун ходим ариза ёзиши шартми?
⏺Эксперт, Тошкент давлат юридик университети катта ўқтувчиси Муҳаммадамин Каримжонов ушбу саволга жавоб берди.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Академик лицей ўқитувчиларига таътил пули бериладими?
@Yurist_Xizmati 4552-савол:
Ассалому алайкум. Академик лицейда август ойининг иккинчи ярмида ўқитувчиларни ишга қабул қилиш учун танлов бўлиб ўтади. Танловдан сўнг сентябрь ойининг бошида яна бўш қолган жойларга ўқитувчилар ишга қабул қилинган. Улар ишга қабул қилинганда меҳнат шартномаси 10 ой муддатга тузилган экан. 1 июлда ушбу муддат тугайди. Энди муассаса юристи ўнлаб ўқитувчиларга сизлар билан меҳнат шартномаси 1 июлда тугайди, сизларга меҳнат таътили пули (яъни отпусной) чиқмайди, деб айтяпти. Шу ҳуқуқий жиҳатдан тўғрими?
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
❌ Биринчидан, ўқитувчилар билан муддатли меҳнат шартномаси тузиш мумкин эмас.
Чунки Меҳнат кодексининг 111-моддасига асосан муддатли меҳнат шартномаси тузиш асослари белгиланган. Бунда МК 112-моддасида кўрсатилган асосларда иш берувчи муддатли меҳнат шартномаси тузади, МК 113-моддасида кўрсатилган асосларда эса муддатли меҳнат шартномаси тузиш мумкин.
Педагогларнинг иш фаолиятига эътибор берилса, улар доимий фаолиятни ташкил этгани боис иш берувчи улар билан аниқ асослар бўлмагунча муддатли меҳнат шартномаси туза олмайди.
Агар сентябрда қабул қилинган ўқитувчиларнинг бошқа асосий иш жойи бўлмаса ёки улар лицейдаги бирор ходимнинг ўрнига вақтинчалик қабул қилинмаган бўлса ёҳуд МК 112 ва 113-моддалари кўрсатилган асослардан бири мавжуд бўлмаса, улар билан муддатли меҳнат шартномаси тузиш мумкин эмас.
Иккинчидан, муддатли меҳнат шартномаси имзоланган бўлса ҳам ўқитувчиларга таътил пули берилади, агар уларга дарслар соатбай асосда берилмаган бўлса.
Таътил олиш ходимнинг ҳуқуқи ва иш берувчининг мажбурияти. Бироқ ходим таътил муддати келганда уни олиши шарт. Меҳнат кодекси 216-моддасига асосан барча ходимлар, шу жумладан ўриндошлик асосида ишлайдиган ходимлар ҳар йилги меҳнат таътилига чиқиш ҳуқуқига эга. Айнан мана шу қоидага кўра ходимлар таътил олиш ҳуқуқига эга.
✅ Шунда экан сизлардаги ҳолатда ҳам ўқитувчилар таътилга чиқишга ҳақли. Лекин ўқитувчиларга соатбай ҳақ тўланган бўлса, уларга таътил пули берилмайди.
Ўқув машғулотларини ўтказганлик учун меҳнатга соатбай ҳақ тўлаш миқдорларини тасдиқлаш тўғрисида қарорга (рўйхат рақами 3157) мувофиқ академик лицейнинг даражаси бўлмаган олий маълумотли ўқитувчига базавий лавозим маошидан 1.10 фоиз ҳақ тўланади. Бунда соатбай ҳақ тўлаш миқдори таркибига меҳнат таътили ҳақи киритилган.
❗️Шунга кўра бунда соатбайларга таътил пули тўланмайди.
Лекин бошқа ҳар қандай ҳолатда таътил пули тўланиши шарт.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
1-августдан 1-октябргача кузги аттестация ўтказилади
Малака синовлари октябрь-ноябрь ойларида бўлиб ўтади.
ММТВнинг 2024-йил 4-июндаги 06-21-1046-сонли хати
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Юқоридаги расмдаги каби ҳолатлар амалётда кўп учрамоқда, бу ҳақида батафсил тушунтириш берамиз.
Вақтинча вазифасини бажарувчиларга ҳақ тўлаш
Амалиётда асосий ишидан ажралмаган ҳолатда вақтинча вазифасини бажарувчи шахс сифатида ишлаётганларга қўшимча ҳақ тўланаётган экан. Аслида вақтинча вазифасини бажарувчиларга қўшимча ҳақ тўланадими?
Меҳнат кодексининг 259-моддасида Бир неча касбда (лавозимда) ишлаганда, хизмат кўрсатиш доираси кенгайганда ва иш ҳажми кўпайганда меҳнатга ҳақ тўлаш тартиби белгиланган бўлиб унга кўра:
Бир неча касбда (лавозимда) ишлаганда, хизмат кўрсатиш доираси кенгайганда, иш ҳажми кўпайганда ходимнинг асосий лавозимдаги иш ҳақига қуйидагилар учун қўшимча тўлов белгиланади ва тўланиши белгиланган.
👉 бюджетдан молиялаштирилмайдиган ташкилот ходимлари учун — бир неча касбда (лавозимда) ҳақиқатда бажарилган ишга доир иш ҳақи миқдорида;
👉 бюджет ташкилотлари ходимлари учун — бир неча лавозимда ишлаганлик учун тариф ставкасининг (маошининг) эллик фоизидан кўп бўлмаган миқдорда.
Вақтинча вазифасини бажарувчиларгачи? Мазкур модданинг охирги қисмида вақтинча йўқ бўлган ходимнинг мажбуриятларини бажариш вазифаси унинг штатдаги ўринбосари зиммасига асосий ишдан озод этилмаган ҳолда юклатилганда қўшимча тўлов амалга оширилмаслиги белгиланган.
Бу ерда эътибор қаратилиши керак бўлган бирнеча жиҳатлар бор. Биринчидан, штатдаги ўринбосар бўлиши керак, Иккинчидан, асосий иш ўрнидан ажратилмаган бўлиши керак. Яъни агар вақтинча вазивасини бажарувчи шахс ўринбосар бўлмаганда ёки асосий иш жойидан ажратилаган ҳолда вазифаси юклатилган ўринбосар бўлган ҳолатда ҳақ тўланиши керак деган хулосага келиш мумкин.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ҳомиладор чет тили ўқитувчиси сертификат олмаса, ишдан бўшатиладими?
@Yurist_Xizmati 4547-савол:
Ассалому алейкум. Мани синглим мактабда чет тили укитувчиси булиб ишлайди. Хозирда хомиладор, октябрь ойида декретга чикиши керак. Ишхонасидаги завуч ва замдиректор синглимга агар у B2 сертификатини янги 2024-2025 укув йили бошлангунча олмаса, мактабда ишда колмаслигини ва бушатилишини айтишибди. Синглимнинг чет тилини билиш сертификатини муддати тугаган эди. Сертификатлар тугрисидаги янги карор хомиладор декретга чикадиган аёлларга канчалик таалукли? Мактаб маъмурияти хаклими икки ойдан сунг декретга чикадиган аёлни ишдан бушатишга? Жавоб учун рахмат.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 19 майдаги 312-сон қарори 9-банди 5-хатбошисига қарасак 2024/2025 ўқув йилига қадар умумий ўрта, ўрта махсус ва профессионал таълим муассасаларида фаолият юритаётган барча хорижий тиллар ўқитувчилари камида Б2 даражадаги миллий ёки унга тенглаштирилган мос даражадаги халқаро сертификатга эга бўлиши лозим.
❗️Демак, келаси ўқув йилига қадар мактабларнинг чет тили ўқитувчилари ўз фанлари бўйича камида Б2 даражадаги миллий ёки унга тенглаштирилган мос даражадаги халқаро сертификат олишлари лозим.
☝️Шунга кўра агар чет тили ўқитувчилари 2024/2025 ўқув йили бошлангунича чет тили сертификатини олмаса, улар билан тузилган меҳнат шартномаси бекор қилиниши мумкин.
Бунда иш берувчи улар билан тузилган меҳнат шартномасини Меҳнат кодексининг 161-моддаси иккинчи қисми билан (ходимнинг малакаси етарли бўлмаганлиги сабабли эгаллаб турган лавозимига ёки бажараётган ишига мувофиқ эмаслиги) бекор қилиши мумкин бўлади.
✅ Лекин бу вазиятда сизни ишдан бўшата олишмайди. Меҳнат кодексининг 163-моддасига кўра ҳомиладор аёллар (ушбу Кодекс 408-моддаси) ва уч ёшгача боласи бўлган ходимлар (ушбу Кодекс 409-моддаси) учун кафолатлар беришни назарда тутадиган талабларга риоя қилмасдан иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш тақиқланади.
❗️Мана шу қоидага кўра ҳомиладор бўлганингиз сабабли, сиз билан тузилган меҳнат шартномасини иш берувчи ўз ташаббуси билан бекор қила олмайди. Агар сиз ўзингиз ариза ёзмасангиз, бошқа усул билан сизни ишдан бўшатиш мумкин бўлмайди.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ҳомиладор чет тили ўқитувчиси сертификат олмаса, ишдан бўшатиладими?
@Yurist_Xizmati 4547-савол:
Ассалому алейкум. Мани синглим мактабда чет тили укитувчиси булиб ишлайди. Хозирда хомиладор, октябрь ойида декретга чикиши керак. Ишхонасидаги завуч ва замдиректор синглимга агар у B2 сертификатини янги 2024-2025 укув йили бошлангунча олмаса, мактабда ишда колмаслигини ва бушатилишини айтишибди. Синглимнинг чет тилини билиш сертификатини муддати тугаган эди. Сертификатлар тугрисидаги янги карор хомиладор декретга чикадиган аёлларга канчалик таалукли? Мактаб маъмурияти хаклими икки ойдан сунг декретга чикадиган аёлни ишдан бушатишга? Жавоб учун рахмат.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Вазирлар Маҳкамасининг 2021 йил 19 майдаги 312-сон қарори 9-банди 5-хатбошисига қарасак 2024/2025 ўқув йилига қадар умумий ўрта, ўрта махсус ва профессионал таълим муассасаларида фаолият юритаётган барча хорижий тиллар ўқитувчилари камида Б2 даражадаги миллий ёки унга тенглаштирилган мос даражадаги халқаро сертификатга эга бўлиши лозим.
❗️Демак, келаси ўқув йилига қадар мактабларнинг чет тили ўқитувчилари ўз фанлари бўйича камида Б2 даражадаги миллий ёки унга тенглаштирилган мос даражадаги халқаро сертификат олишлари лозим.
☝️Шунга кўра агар чет тили ўқитувчилари 2024/2025 ўқув йили бошлангунича чет тили сертификатини олмаса, улар билан тузилган меҳнат шартномаси бекор қилиниши мумкин.
Бунда иш берувчи улар билан тузилган меҳнат шартномасини Меҳнат кодексининг 161-моддаси иккинчи қисми билан (ходимнинг малакаси етарли бўлмаганлиги сабабли эгаллаб турган лавозимига ёки бажараётган ишига мувофиқ эмаслиги) бекор қилиши мумкин бўлади.
✅ Лекин бу вазиятда сизни ишдан бўшата олишмайди. Меҳнат кодексининг 163-моддасига кўра ҳомиладор аёллар (ушбу Кодекс 408-моддаси) ва уч ёшгача боласи бўлган ходимлар (ушбу Кодекс 409-моддаси) учун кафолатлар беришни назарда тутадиган талабларга риоя қилмасдан иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилиш тақиқланади.
❗️Мана шу қоидага кўра ҳомиладор бўлганингиз сабабли, сиз билан тузилган меҳнат шартномасини иш берувчи ўз ташаббуси билан бекор қила олмайди. Агар сиз ўзингиз ариза ёзмасангиз, бошқа усул билан сизни ишдан бўшатиш мумкин бўлмайди.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Соатбай асосда дарс берганлар учун таътил пули тўланмайди
Ўзбекистон Республикаси Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги, Халқ таълими вазирлиги, Бандлик ва меҳнат муносабатлари вазирлигининг 2019 йил 10 апрелдаги 3-2019, 19-ққ ва 15-2019-ққ-сон қарори билан тасдиқланган "Ўқув машғулотларини ўтказганлик учун меҳнатга соатбай ҳақ тўлаш миқдорларини тасдиқлаш тўғрисида"ги қарорига мувофиқ умумтаълим мактабларининг бошланғич ва юқори синфлари ўқитувчилари, ўқитувчи-логопеди, логопедия шохобчаси мудири Меҳнатга соатбай ҳақ тўлаш миқдори базавий лавозим маошларига нисбатан 1.20 фоизда ҳақ тўланади.
Юқоридаги қарорга мувофиқ соатбай ҳақ тўлаш миқдори таркибига меҳнат таътили ҳақи киритилган. Яъни ҳодим соатбай ҳақ олаётганда шу ҳақнинг ичида таътил пули ҳам бўлади дегани.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
❗️ТУҲМАТ УЧУН ҚАНДАЙ ЖАВОБГАРЛИК БОР ?
⚡️САВОЛ;
Менга бир киши асоссиз туҳмат қиляпти. Агар мен уни устидан ёзиб берсам унга қандай чора кўрилади ?
⚡️ЖАВОБ;
Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 40-моддасига кўра,
➖ туҳмат, яъни била туриб ёлғон, бошқа бир шахсни шарманда қилувчи уйдирмаларни тарқатиш — базавий ҳисоблаш миқдорининг йигирма баравари (6 800 000 сўм)дан олтмиш баравари (20 400 000 сўм)гача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.
❗️ Агар ўша шахс Сизга нисбатан қилаётган тухмати тухмат эмаслигини асослаб бера олмаса, унга нисбатан юқоридаги жарима жазоси қўлланилиши мумкин
👉🏽 ®Yurist_Blogerr
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
ТОИФА УЧУН УСТАМА ҚАЧОНДАН ҲИСОБЛАНАДИ
📍ЖАВОБ:
572-сонли Вазирлар маҳкамасининг Мактабгача, умумий ўрта, ўрта махсус, профессионал ва мактабдан ташқари таълим ташкилотлари педагог кадрларини аттестациядан ўтказиш тартиби тўғрисидаги НИЗОМнинг 47-48-бандига асосан Аттестация якунланганидан сўнг бир ой муддатда Таълим инспекцияси бошлиғининг буйруғи билан аттестация натижаларига кўра олий, биринчи ва иккинчи малака тоифалари ҳамда бош, етакчи ва катта ўқитувчи лавозимлари берилган педагог кадрларнинг рўйхати тасдиқланади ҳамда рўйхатга асосан педагог кадрларга мазкур Низомга 9-иловага мувофиқ шаклдаги QR-код қўйилган электрон шаклдаги сертификатлар (кейинги ўринларда — сертификат) Таълим инспекциясининг расмий веб-сайти орқали онлайн генерация қилинади.
Педагог кадрларнинг базавий тариф ставкалари миқдори, уларнинг малака тоифаси ёки лавозими сертификат асосида белгиланади ҳамда уларнинг иш ҳақлари сертификат генерация қилинган кундан бошлаб қайта ҳисобланади.
❗️Яъни ойлигингиз сертификат генерация қилинган кундан бошлаб қайта ҳисобланади. Аммо бир ойдан ўтиб кетиши мумкин эмас
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#maqola To’yga to’yona deganlaridek, bugungi 1-iyun — Xalqaro bolalarni himoya qilish kuni munosabati bilan Toshkent davlat yuridik universiteti Mehnat huquqi kafedrasi katta oʼqituvchisi Muhammadamin Karimjonovning “18 yoshga toʼlmagan shaxslar mehnatini huquqiy jihatdan tartibga solishning oʼziga xos xususiyatlari” mavzusidagi maqolasida 18 yoshga toʼlmagan shaxslarga beriladigan qoʼshimcha kafolat va imtiyozlar, ular mehnatini huquqiy jihatdan tartibga solishning oʼziga xos xususiyatlari tahlil qilingan.
⚠️ Diqqat! Oʼzbekiston Respublikasining 2008-yil 7-yanvarda qabul qilingan "Bola huquqlarining kafolatlari toʼgʼrisida"gi OʼRQ-139-sonli Qonuni 3-moddasiga koʼra, bola (bolalar) — 1️⃣8️⃣ yoshga toʼlgunga (voyaga yetgunga) qadar boʼlgan shaxs (shaxslar).
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Укитувчи таътил вактида малака оширишга борса, унга пул туланадими?
@Yurist_Xizmati 4545-савол:
Укитувчи таътил вактида офлайн тарзида малака оширса унга пул туланадими? Таътил вакти чузиладими? Менга таътил вактида маъмурият укишга юбора олмайди, буйрук чикара олмайди дийилди.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Меҳнат кодексининг 229-моддасига кўра агар ҳар йилги меҳнат таътилидан фойдаланишга монелик қилувчи сабаблар таътил бошлангунига қадар келиб чиққан бўлса, ходим билан иш берувчи ўртасидаги келишувга биноан таътилдан фойдаланишнинг янги муддати белгиланади. Бундай сабаблар таътил даврида келиб чиққан ҳолларда таътил тегишли кунлар сонига узайтирилади ёки ходим билан иш берувчининг келишувига кўра таътилнинг фойдаланилмай қолган қисми бошқа муддатга кўчирилади.
☝️Мана шу қоидага кўра сиз таътил даврида малака оширишга жалб қилинганингиз учун таътил муддати малака ошириш муддати тугайдиган муддатга узайтирилади. Бунда сизнинг малака ошириш давомида иш ҳақи қопланади.
Меҳнат кодексининг 367-моддасига мувофиқ ходимларни қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш ходим ҳамда иш берувчи учун ихтиёрий тартибда ёки, агар ходимларни мажбурий қайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш талаблари меҳнат тўғрисидаги қонунчиликда ҳамда меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда, меҳнат шартномасида назарда тутилган бўлса, мажбурий тартибда амалга оширилиши мумкин.
Вазирлар Маҳкамасининг 2022-йил 17-январдаги 25-сон қарорига 1-иловада тасдиқланган Халқ таълими ходимларини узлуксиз касбий ривожлантириш тизимини ташкил этиш тартиби тўғрисидаги Низом 130-бандига асосан ихтисослаштирилган таълим ташкилотларига ишдан ажралган ҳолда малака оширишга юборилган тингловчиларнинг ўқиши даврида асосий иш жойи бўйича лавозими ва ўртача иш ҳақи сақланиб қолади,
Шунингдек ушбу кодекс 370-моддасига асосан ходим иш берувчи ва ходим учун мажбурий бўлган қайта тайёрлашга ёки малака оширишга юборилган тақдирда, иш берувчи қайта тайёрлаш ёки малака ошириш даврида ходимнинг иш жойини (лавозимини) ва ўртача иш ҳақини сақлаб қолиши шарт.
✅ Шунга кўра сиз ишдан ажралган ҳолда малака оширишга жалб этилган бўлсангиз, унда сизнинг иш ҳақингиз сақланиб қолиши ва сизга тўланиши керак.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor
Бизда бир ўқитувчига судни ҳукми билан ўқитувчилик қилиш ҳуқуқидан маҳрум қилиш жазоси тайинланган. У ҳозир меҳнат таътилидан у билан меҳнат шартномаси қандай тартибда бекор қилинади. Таътилдан қайтмаси бекор қилса бўладими!
Javob
Amaldagi Jinoyat kodeksining 45-moddasiga asosan, shaxsni muayyan huquqdan mahrum qilish sud tayinlagan muddat davomida aybdorning korxonalar, muassasalar yoki tashkilotlarda u yoki bu mansabni egallashini yoxud u yoki bu faoliyat bilan shug‘ullanishini taqiqlashdan iboratdir. Ana shunday mansab yoki faoliyatning turi sud tomonidan ayblov hukmida ko‘rsatiladi.
Agar sizdagi holat bo‘yicha sud tayinlagan jazoga asosan, xodim o‘qituvchilik huquqidan mahrum etilgan bo‘lsa, u o‘z faoliyatini davom ettiraolmaydi. Bunda o‘qituvchi bilan tuzilgan mehnat shartnomasi Mehnat kodeksining 168-moddasi birinchi qismi 3-bandiga ko‘ra xodim sudning qaysi hukmi bilan avvalgi ishini davom ettirish imkoniyatini istisno etadigan jazoga hukm qilingan bo‘lsa, o‘sha sud hukmining qonuniy kuchga kirganligi munosabati bilan bekor qilinadi.
Xodimning ta’tilda yoki ishda ekanligi mehnat shartnomasini bekor qilishga to‘sqinlik qilmaydi. Ya’ni xodim ta’tilda bo‘lsa ham uni ish beruvchi yuqoridagi asosga ko‘ra ishdan bo‘shatib yuboraveradi. Bunga hech qanday taqiq yo‘q.
Mavzu haqida batafsil ma’lumot uchun quyidagi videoni ko’ring: https://www.youtube.com/watch?v=4WNDF7bR7is&t=24s
Telegramdagi kanalimizni yaqinlarga ulashishni unutmang
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Қурбон ҳайити арафасида ҳафтсига 5 кун ишлайдиганлар 4 кун 6 кун ишлайдиганлар 3 кун дам олади.
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023-йил 22-декабрдаги ПФ-213-сон “2024-йилда расмий саналарни нишонлаш даврида қўшимча ишланмайдиган кунларни белгилаш ва дам олиш кунларини кўчириш тўғрисида”ги Фармонига кўра, барча ходимлар учун (иш ҳафтасининг туридан қатъи назар) 2024-йил 18-июн — сешанба қўшимча дам олиш куни этиб белгиланган.
Шунда 6 кунлик иш ҳафтасида ишлайдиган ходимлар учун 16,17,18-июнь кунлари дам олиш куни, 5 кунлик иш ҳафтасида ишлайдиган ходимларга 15,16,17,18-июнь кунлари кетма-кет дам олиш куни.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor
Ассалому алейкум МК 122-модда бўйича ишга қабул қилаётканда ходим ишга кириш аризасини ёзиш шартми?
Javob
Shuni hisobga olish kerakki, ish beruvchiga ishga kirishni xohlab murojaat qilgan shaxs, biror-bir shaklda o’z talabini unga yetkazishi kerak bo’ladi. Bu yozma shakldagi ariza yoki og’zaki murojaat ham bo’lishi mumkin.
Mehnat kodeksining 119-moddasiga asosan, ishga qabul qilish rad etilgan taqdirda, ish beruvchi ishga qabul qilish huquqiga ega bo‘lgan mansabdor shaxs tomonidan imzolangan ishga qabul qilishni rad etish sabablarining yozma asosini ishga qabul qilinishi rad etilgan shaxsning talabiga ko‘ra uch kunlik muddatda taqdim etishi shart. Yozma asosni berishni rad etish ishga qabul qilish qonunga xilof ravishda rad etilganligi ustidan shikoyat qilinishiga monelik qilmaydi.
Mehnat kodeksining 124-moddasida ishga qabul qilish chog‘ida talab etiladigan hujjatlar orasida ariza ko‘rsatilmagan. Shu bilan bir qatorda Mehnat kodeksida “xodim ishga kirish jarayonida ariza taqdim etishi shart” degan norma ham yo‘q. Xulosa o’rnida aytish joizki, ariza ishga qabul qilish jarayonidagi majburiy hujjat emas.
Batafsil ma’lumot uchun quyidagi videoni ko’ring: https://www.youtube.com/watch?v=zObgYS-mXg4
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ўқув таътили неча кунга берилади?
❓Ассалому алайкум, яхшимисиз?
Ходимимиз ҳар йили икки маротаба Олий ўқув юртига сиртқи таълимда ўқиши учун боради, 2-курсда ўқийди. Ўқув таътил давомийлиги 40 календар кунни ташкил қиляпти, ўзи шунча таътил берса бўладими?
👉Мактаб директоридан савол.
©️Ушбу масала юзасидан ТДЮУ меҳнат ҳуқуқи кафедраси катта ўқитувчиси Муҳаммадамин Каримжонов билан юридик фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) Шавкатжон Хамрақуловлар томонидан жавоб берилди.
👉Меҳнат кодексининг 385-моддаси 1-қисмида Олий ва ўрта махсус, касб-ҳунар таълими ташкилотларида кечки ёки сиртқи таълим шакли бўйича ўқиётган ходимларга лаборатория-имтиҳон сессияларида иштирок этган давр учун ўқув таътиллари:
➖олий таълим ташкилотларида кечки таълим шаклида ўқиётган биринчи ва иккинчи курс талабаларига — камида 20 календарь кун;
➖ўрта махсус, касб-ҳунар таълими ташкилотларида — камида 10 календарь кун;
➖олий ва ўрта махсус таълим ташкилотларида сиртқи таълим шаклида ўқиётганларга эса — камида 30 кун;
➖олий таълим ташкилотларида кечки таълим шаклида учинчи ва ундан юқори курсларда ўқиётганларга — камида 30 календарь кун;
➖ўрта махсус, касб-ҳунар таълими ташкилотларида — камида 20 календарь кун;
➖олий ва ўрта махсус таълим, касб ҳунар таълими ташкилотларида сиртқи таълим шаклида ўқиётганларга эса - камида 40 календарь кун муддатга.
💶 Буларнинг барчасида ходимнинг ўртача иш ҳақи сақланган ҳолда ҳар йили берилади.
⚠️Эътибор беринг, ҳар йили дейилмоқда, демак календар йил назарда тутилган.
Сизни ходимингиз ОТМ ни 2-курсида ўқиса демак унга ҳар йили камида 30 кун муддатга ўртача иш ҳақи сақланган ҳолда ўқув таътил берилиши шарт.
⏳Энди ўқув сессия давомийлиги 30 кундан ортиб кетсачи, деган саволга ҳам жавоб бериб ўтамиз: Ушбу модданинг 2-қисмида Меҳнат тўғрисидаги қонунчилик ёки меҳнат ҳақидаги бошқа ҳуқуқий ҳужжатларда ушбу модданинг биринчи қисмида назарда тутилганига нисбатан давомийлиги кўпроқ бўлган ўқув таътиллари назарда тутилиши мумкин дейилган талабдан келиб чиқилса сизнинг ички хужжатларингизда кўпроқ давомийлик белгиланган бўлса кўпроқ муддатли ўқув таътили беришингиз мумкин.
Белгиланмаган бўлса у ҳолда ходимга 30 кундан ортиқ муддати учун иш ҳақи саланмаган ҳолда таътил берилади.
‼️Диққат. Жамоа шартномасида қуйидаги шартлар бўлмаслиги керак:
ходимларнинг ҳолатини мазкур ходимларга татбиқ этиладиган қонунчиликка ёки жамоа келишувларига нисбатан ёмонлаштирадиган. МК 68-модда;
Тармоқ ва ҳудудий жамоа келишувларига ходимларнинг ҳолатини бош жамоа келишувига нисбатан ёмонлаштирувчи қоидаларни киритиш тақиқланади.
Тармоқ ва ҳудудий жамоа келишувлари қоидаларида тафовутлар мавжуд бўлган ҳолларда, қайси жамоа келишуви ходим учун қулайроқ шарт-шароитларни ўз ичига олган бўлса, ўша келишув қоидалари қўлланилади. МК 14-модда;
Сизни жамоа шартномангизда бўлмасаю лекин тизимингиз тармоқ келишуви бўйича ёки ҳудудий келишувларда ёхуд бош келишувда ушбу таътил бўйича кўпроқ имтиёзлар қўлланилган бўлса албатта уларга мувофиқ иш тутиш керак бўлади.
⚠️Юқоридаги нормаларга риоя қилмаган ҳолда ўқув таътили буйруғини ОТМ чақирув қоғозида кўрсатилган муддатлар бўйича расмийлаштириб қўйиш эртага назорат органлари томонидан Сизни Маъмурий жавобгарликка тортишларига ҳам асос бўлади унутманг! Яъни, ОТМ чақирув қоғозида 40 ёки 60 кун ёзилган бўлса беришга мажбур эмассиз, мажбурсиз деса албатта қонунчилик ҳужжатини тақдим этсин.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Интизомий жазоси бор ходимга устама тўлаш мумкинми?
@Yurist_Xizmati 4553-савол:
Ассалаума алейкум. Саволим бор эди. Тиббиет ходимларини рагбатландириш тугрисидаги низомда ойлик устамалар курсатилган. Саволим шуки, интизомий жазоси бор ходимга устама тулаш мумкинми? Шунга батафсил жавоб берсангиз
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
✅ Устама тўланади.
Интизомий таъсир чораси қўлланилиши ходимнинг меҳнати билан боғлиқ рағбатлантириш чораларини қўлламаслик учун асос бўлмайди.
Янги таҳрирдаги Меҳнат кодексининг 299-моддаси бешинчи қисмига мувофиқ интизомий жазонинг амал қилиш муддати ичида ходимга нисбатан рағбатлантириш чоралари, шу жумладан меҳнатга ҳақ тўлаш тизимига кирмайдиган ва меҳнат натижаларига асосланмаган мукофотлар ҳам (байрамлар, шу жумладан касб байрамлари, юбилейлар муносабати билан ва ҳоказолар) қўлланилмайди.
☝️Қоиданинг мазмунига кўра, интизомий таъсир чораси қўлланилган ходимларга меҳнат натижасига асосланмаган рағбатлантириш чоралари қўлланилмайди.
Иккинчидан, ушбу модданинг тўринчи қисмида иш ҳақи, мукофотлар, қўшимча тўловлар, устамалар ва меҳнатга ҳақ тўлаш тизимида назарда тутилган бошқа тўловлар рағбатлантириш турлари жумласига кирмайди.
✅ Юқоридаги қоиданинг мазмунига кўра, сиз устамага бемалол даъвогарлик қилишингиз мумкин.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ҳомиладор ходим ОТМ танловида қатнаша олмайдими?
@Yurist_Xizmati 4551-савол:
Assalom alaykum men O’zDJTU da 2021- yildan buyon stajor-o’qituvchi lavozimida ishlab kelaman 2022- yil mart oyida onalik ta’tiliga chiqdim va shu yili sentabr oyidan yana faoliyatimni davom ettirishni boshladim iyun 2024- yil iyun oyida o’qituvchi lavozimiga tanlovdan o’tish uchun ariza bilan murojaat qilganimda farzandim 15.03.2022 yilda tug’ulgan 3 yoshga to’lmagani uchun tanlovda ishtirok etolmasligimni aytishdi ln men faoliyatimni olib borayapmanku onalik ta’tilida emasman o’z hohishim bn tanlovdan o’tmoqchiman shu masalaga oydinlik kiritib bersangiz
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Вазирлар Маҳкамасининг 2006-йил 10-февралдаги 20-сон қарорига иловада тасдиқланган Олий таълим муассасаларига педагог ходимларни танлов асосида ишга қабул қилиш тартиби тўғрисидаги Низом 8-бандига кўра ўқитувчи (ассистент) ўқитувчи-стажёр лавозимини эгаллаш учун танловда тегишли мутахассислик бўйича олий маълумотга эга бўлган шахс (магистр, дипломли мутахассис) қатнашиши мумкин.
Ушбу низом 9-бандида ҳомиладор аёллар, шунингдек уч ёшгача болалари бўлган аёллар эгаллаб турган лавозимларга танлов эълон қилинмаслиги белгиланган. Лекин бу қоиданинг мазмуни мутлақо бошқача.
Сиздаги вазиятдаги каби ҳомиладор ёки 3 ёшга тўлмаган боласи бор ўқитувчи юқори лавозимга номзодга жалб этилмайди эмас, уларга юқори лавозимларга танловда иштирок этишда ҳеч қандай чеклов йўқ. Агар бўлганда ҳам бу Меҳнат кодексига ва асосийси Конситуцияга зид келарди.
❕Қаранг! Конституциямизнинг 42-бандига кўра ҳомиладорлиги ёки боласи борлиги сабабли аёлларни ишга қабул қилишни рад этиш, ишдан бўшатиш ва уларнинг иш ҳақини камайтириш тақиқланади. Шунингдек, Меҳнат кодексининг 4-моддасига кўра бундай ҳаракат камситиш ҳисобланади.
9-банддаги қоиданинг мазмуни қуйидагича:
Низомнинг 3-бандида ОТМга педагоглар 5 йил муддатга қабул қилинади. Бунда беш йиллик муддат тамом бўлгандан кейин кўрсатиб ўтилган лавозимлар мазкур Низомга мувофиқ танлов асосида эгалланади.
☝️Эътибор берган бўлсангиз, 5 йиллик муддат тугагандан сўнг ишга қабул қилинган шахс ишлаб турган лавозим учун қайта танлов ўтказилади.
❗️Лекин ҳомиладор ёки 3 ёшга тўлмаган боласи бор шахс эгаллаб турган номзод учун танлов ўтказилмайди.
✅ Хулоса қиладиган бўлсак, сиз ўқитувчилик лавозимига номзод бўлиб танловда иштирок этишингиз мумкин.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
МАКТАБ ПСИХОЛОГИНИНГ ТАЪТИЛИ НЕЧА КУН БЎЛИШИ КЕРАК?
Assalomu alaykum. Maktabdagi psixologga ham ko'p yillik staji uchun ta'til berish kerakmi? Ayrimlar mumkin emas, shundoq ham ham ular yillik uzaytirilgan ta'til olishadi deyishyapti?
📍ЖАВОБ:
Вазирлар Маҳкамасининг қарори, 26.06.2023 йилдаги 263-сон қарори биалн тасдиқланган Педагог ходимлар учун йиллик узайтирилган меҳнат таътили давомийлиги МЕЪЁРЛАРИга кўра психологларга 42 кундан иборат йиллик узайтирилган таътил берилади. Меҳнат кодексининг 220-моддасига асосан Ходимга у битта ташкилотда ёки тармоқда ишлаган ҳар беш йил учун давомийлиги икки календарь кун бўлган, бироқ жами саккиз календарь кундан кўп бўлмаган ҳар йилги қўшимча меҳнат таътили берилади. Яъни йиллик узайтирилган таътилнинг меҳнат кодексининг 220-моддасида белгиланган иш стажи учун бериладиган ҳар йилги қўшимча меҳнат таътилига алоқаси йўқ. мемалол иш стажидан келиб чиқиб қўшимча таътил берилиши мумкин.
Масалан, мактаб психологи мактабда 10 йиллик иш стажига эга унга 42 кун йиллик узайтирилган меҳнат таътили ва 4 кунлик МКнинг 220-моддаси билан иш стажи учун бериладиган ҳар йилги қўшимча меҳнат таътили берилади жами 46 кунга таътилга чиқарилади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Кимлар касбий сертификат олиши керак?
Ўзбекистон Республикаси Президентининг 2023 йил 26 майдаги ПФ-79-сон Фармони 3-бандида 2024 йил 1 январдан бошлаб умумий ўрта таълим муассасаларининг педагогик касбларига биринчи марта ишга қабул қилинаётган талабгорларни касбий сертификатлаш тизими жорий этилиши белгиланган.
Давлат умумий ўрта таълим ташкилотлари педагог кадрларини касбий сертификатлаш бўйича давлат хизматларини кўрсатишнинг маъмурий Регламенти 2-бандига кўра давлат умумий ўрта таълим ташкилотида педагогик касбга биринчи марта ишга қабул қилинган олий маълумотли жисмоний шахс – стажёр ўқитувчи ҳисобланиб, улар касбий сертификат олиш учун назорат синовларига жалб қилинадилар.
❗️Агар тугалланган олий маълумотли шахс стажёр ўқитувчи сифатида ишга қабул қилинган бўлса, унда назорат синовидан ўтиш лозим
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Sõragan_edingiz
Ta'til puli qanday hisoblanadi?
Pedagoglar o'zlari mustaqil ravishda ta'til pulini hisoblab ko'rishga qiziqadi. Lekin ko'pchilik ta'til pulini hisoblashda xatolikka yo'l qo'yadi.
Pedagoglar mehnat ta'tili mavzusiga bag'ishlangan ko'rsatuvimizda mehnat huquqi bo'yicha mutaxassis Muhammadamin Karimjonov ta'til pulini hisoblashni sodda tilda tushuntirib berishga harakat qilgandi. Batafsil videoda.
▶️ To'liq video — https://youtu.be/oap4hNYUEjA
Telegram I Facebook I xalqtaliminfo">YouTube
#Кадровик
Яқин кунларда кўплаб ташкилотларда ходимларни таътилга чиқариш жараёнлари бошланади. Таътилга чиқариш жараёнида ходимни таътил тўғрисида ёзма огоҳлантириш шартми?
Меҳнат кодексининг 228-моддаси 3-қисмига асосан Ходим ҳар йилги меҳнат таътили бериладиган вақт тўғрисида таътил бошланишидан камида ўн беш кун олдин хабардор қилиниши керак. Бу қоидадан англашиладики, ходим хабардор қилиниши керак, бироқ бу хабардорлик ёзма бўлиши керак деган талаб эмас.
Иш берувчи ходимни хабардор қилишда қуйидаги йўллардан фойдаланиши мумкин
Хабарномани юборишнинг йўллари:
👉 - расмий корпоратив почтасига хабарнома юбориш;
👉 - электрон платформа бўлса ундан хабарномани юбориш;
👉 - энг оддий йўли ёзма хабарнома бериш.
Ҳодимни таътилга чиқаришда биринчи навбатда Ҳодимга таътил бериш билан биргаликда Меҳнат кодексининг 229-моддасига кўра ҳуқуқ ва мажбуриятларни ҳам тушунтириши, Таътиллар жадвалига имзо қўйиш орқали хабардор қилиши лозим бўлади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Иш ҳақа сақланмайдиган таътиллар қанча миқдорда берилади? Кимларга мажбурий шакилда берилади?
Меҳнат кодексида иш ҳақи сақланмаган таътиллар миқдори белгилаб кўрилган МКнинг 241-моддасига асосан Ходимнинг ёзма аризасига кўра унга иш ҳақи сақланмайдиган таътил берилиши мумкин бўлиб, унинг давомийлиги ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра белгиланади, лекин у иш ҳақи сақланмайдиган охирги таътил берилган кундан эътиборан календарь йил давомида узлуксиз ёки жамланган ҳолда уч ойдан ошмаслиги керак.
Мазкур қоидани шу кўпчилик нотўғри тушуниб, менга 3 ой иш ҳақи сақланмайдиган таътил беришга мажбур деб ўйлайди. Бироқ шуни айтиб ўтиш керакки, бу ерда таътил бериш иш берувчининг мажбуриятига кирмайди. Модда талаби бўйича томонлар ўзаро келишувга еришган тақдирда ходим иш ҳақи сақланмаган таътил олишга ҳақли бўлади.
Энди кодекснинг ўзида иш берувчига мажбурият сифатида иш ҳақи сақланмайдиган таътил бериши шарт бўлган тоифалар белгиланган. Қуйидаги тоифаларга иш берувчи мажбурий иш ҳақи сақланмаган таътил бериши шарт
- 1941 — 1945 йиллардаги уруш қатнашчиларига ва имтиёзлари бўйича уларга тенглаштирилган шахсларга — ҳар йили ўн тўрт календарь кунгача;
- I ва II гуруҳ ногиронлиги бўлган шахсларга — ҳар йили ўн тўрт календарь кунгача;
-
- икки ёшдан уч ёшгача бўлган болани ҳақиқатда парваришлаётган боланинг ота-онасидан бирига (васийсига), бувисига, бобосига ёки бошқа қариндошига;
ўн икки ёшга тўлмаган икки ва ундан ортиқ нафар болани ёки ўн олти ёшга тўлмаган ногиронлиги бўлган болани тарбиялаётган ота-онасининг бирига (ота-онанинг ўрнини босувчи шахсга) — ҳар йили ўн тўрт календарь кунгача;
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ишга тиклаш ўрнига уч ойлик иш ҳақи
Меҳнат кодексининг 175-моддасига биноан меҳнат шартномаси қонунга хилоф равишда бекор қилинганлиги оқибатида ходимга етказилган моддий зарарнинг ўрнини қоплаш:
➖мажбурий прогул вақти учун ҳақни мажбурий равишда тўлашдан;
➖меҳнат шартномаси бекор қилинганлиги устидан шикоят қилиш билан боғлиқ қўшимча харажатларни (мутахассисларнинг маслаҳатлари, иш юритишга доир харажатлар ва бошқалар) компенсация қилишдан иборат.
Қаранг! Маънавий зиённи компенсация қилиш миқдори иш берувчининг ҳаракатларини баҳолашни ҳисобга олган ҳолда суд томонидан белгиланади, лекин бу миқдор ходимнинг ўртача ойлик иш ҳақидан кам бўлиши мумкин эмас.
⚠️Суд ишга тиклаш ўрнига ходимнинг илтимосига кўра унинг фойдасига уч ойлик иш ҳақидан кам бўлмаган миқдорда қўшимча товон ундириши мумкин.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
⚡️Педагог ходимларга 56 календарь кун таътил берилади
Таътил олиш ходимнинг ҳуқуқи ва иш берувчининг мажбурияти. Бироқ ходим таътил муддати келганда уни олиши шарт.
Меҳнат кодекси 216-моддасига асосан барча ходимлар, шу жумладан ўриндошлик асосида ишлайдиган ходимлар ҳар йилги меҳнат таътилига чиқиш ҳуқуқига эга. Айнан мана шу қоидага кўра ходимлар таътил олиш ҳуқуқига эга.
Ушбу кодекс 218 ҳамда 501-моддаларига мувофиқ педагогларга узайтирилган меҳнат таътили берилади.
Эътиборли жиҳати шундаки, ҳар йилги меҳнат таътили ўқувчиларнинг ёзги таътили даврида бериладиган таълим ташкилотларининг ўқитувчилар таркибига биринчи иш йилидаги ҳар йилги меҳнат таътили ўқувчиларнинг ёзги таътили даврида тўлиқ давомийликда, улар ушбу таълим ташкилотига ишга кирган вақтидан қатъи назар, ишлаб берган вақтига мутаносиб равишда ҳақ тўланган ҳолда берилади (МК 227-м).
Демак, ўқитувчи ишга қачон қабул қилинганидан қатъий назар у таътилни тўлиқ олади. Айтайлик А исмли ўқитувчи оилавий шароит тақазоси билан март ойида Тошкент вилоятидан Самарқанд вилоятига кўчиб ўтиди. Бунда эса табиийки, ўқитувчи Тошкентдаги мактабдан ўз ташаббуси билан ишдан бўшади ва Самарқандаги мактабга ишга кирди. Гарчи ёзги таътилга қадар ўқитувчи 3 ой ишлаган бўлса-да, унга йиллик меҳнат таътиллари тўлиқ яъни 56 календарь кун берилади.
Чунки Вазирлар Маҳкамасининг 2023 йил 26 июндаги 263-сон қарорига асосан ўқитувчи, ўқитувчи-логопед, ўқитувчи-дефектологи учун 56 календарь кунидан иборат узайтирилган меҳнат таътили берилади.
Лекин бунда таътил пули ишланган даврга мутаносиб равишда тўланади.
Меҳнат кодексининг 233-моддасида ҳар йилги меҳнат таътилида бўлган вақти учун ходимга ушбу Кодекснинг 257-моддасига мувофиқ ҳисоблаб чиқариладиган ўртача иш ҳақининг сақланиши кафолатланиши белгиланган.
Бунда ўртача иш ҳақи у ҳисобланадиган ойдан олдинги ўн икки ойни ташкил этувчи ҳисоб-китоб даври ёхуд агар ходим ўн икки ойдан кам ишлаган бўлса, амалда ишланган давр учун ходимга ҳисобланган иш ҳақидан келиб чиққан ҳолда белгиланади (МК 257-м 1-қисм).
Шу қоидага кўра ходимнинг ўртача ойлик иш ҳақини ҳисоблашда у 12 ойдан ортиқ ишлаган бўлса, унинг таътилга чиқишдан олдинги 12 ойлик даврда корхонадан олган барча тўловлари (иш ҳақи, моддий ёрдам, мукофот пули ва бошқалар) қўшилган ҳолда 12га бўлинади.
❗️Демак, ўқитувчи 12 ойдан кам ишлаган бўлса, ишган давридаги иш ҳақлари юқоридаги тартибда қўшилади ва шу ишланган даврга бўлинади. Юқоридаги мисолга қайтадиган бўлсак, ўқитувчи ишга кирганига 3 ой бўлган ҳолатда, унга таътил пули шу даврга мутаносиб равишда ҳисоблаб чиқарилади.
Шундай фойдали мақолаларни Yuristpro.uz лойиҳамиздан ҳам топишинингиз мумкин.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#savolimbor Assalomu alaykum ustoz. Kanalizda javob yuq ekan shu masalada. Bugun fan o‘qituvchisini 3 sentyabrdan ishga olish bo‘yicha shartnoma keldi. 3 oy oldindan shartnoma tuzsa bo‘ladimi. Taqiq bormi shu masalada. Agar 3 sentyabrdan mumkin bulsa ish staji qachondan hisoblanadi
®mehnathuquqi javobi 📤:
❗️MK 104-moddasi 1-qismiga ko’ra, mehnat shartnomasiga kiritilishi shart bo‘lgan shartlardan biri ishning boshlanish sanasi — xodim mehnat shartnomasida shart qilib ko‘rsatilgan ishni bajarishga kirishishi kerak bo‘lgan kalendar sanadir.
❗️MK 108-moddasiga ko’ra, mehnat shartnomasi ish beruvchi va xodim tomonidan imzolangan kundan e’tiboran kuchga kiradi.
Xodim mehnat shartnomasida belgilangan sanadan e’tiboran mehnat vazifalarini bajarishga kirishishi shart.
Agar mehnat shartnomasida ish boshlanadigan kun belgilanmagan bo‘lsa, xodim shartnoma kuchga kirgan kundan keyingi ish kunida ishga kirishishi kerak.
MK 225-moddasi 1-qismiga ko’ra, ish yili deganda xodimning muayyan ish beruvchida o‘n ikki oyga teng bo‘lgan va haqiqatda ish boshlangan sanadan e’tiboran hisoblab chiqariladigan ish davri tushuniladi.
✅ Demak, yuqoridagilardan xulosa qilsak, mehnat shartnomasini bugun tuzib, ishning boshlanish sanasi sifatida boshqa biror kunni, masalan, savolda so’ralganidek 3-sentabrni ko’rsatishimiz mumkin.
❗️MK 109-moddasiga ko’ra, mehnat shartnomasini tuzish va bekor qilish, shuningdek unga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish qonunchilikda belgilangan tartibda “Yagona milliy mehnat tizimi” idoralararo dasturiy-apparat kompleksida ro‘yxatdan o‘tkazilishi shart.
❗️Vazirlar Mahkamasining 2019-yil 5-dekabrdagi 971-son qaroriga 1-ilovaning 25-bandiga ko'ra, ish beruvchi va xodim o‘rtasida tuzilgan mehnat shartnomasi ushbu Nizomga 1-ilovaga muvofiq sxema bo‘yicha “YaMMT” IDAKka mehnat shartnomasi to‘g‘risidagi ma’lumotlarni shartnoma tuzilgan kundan boshlab 5️⃣ ish kuni mobaynida kiritish orqali ro‘yxatdan o‘tkaziladi https://lex.uz/ru/docs/-4630020
MK 127-moddasiga ko’ra, ish beruvchining ishga qabul qilish to‘g‘risidagi buyrug‘ining mazmuni xodim bilan tuzilgan mehnat shartnomasining shartlariga muvofiq bo‘lishi kerak. Buyruq xodimga ish haqiqatan boshlangan kundan e’tiboran uch kunlik muddatda, imzo qo‘ydirib e’lon qilinadi.
Staj masalasichi❓ “Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida”gi Qonun 37-moddasiga ko’ra, 2019-yil 1-yanvardan keyingi davr uchun — xodim tomonidan bajarilgan har qanday ish, basharti mehnatga haq to‘lash tarzidagi daromadlar hisoblangan bo‘lsa ish stajiga qo‘shib hisoblanadi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
❗️МАЖБУРИЙ МЕҲНАТ
📄 Конституциянинг 44-моддаси хамда Меҳнат кодексининг 5-моддасида мажбурий меҳнатнинг тақиқланиши тўғридан-тўғри кўрсатилган.
❗️Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодекснинг 51-моддасига кўра, меҳнатга бирон-бир шаклда маъмурий тарзда мажбурлаш, — базавий ҳисоблаш миқдорининг эллик бараваридан юз баравари (34 000 000 сўм)гача миқдорда жарима солишга сабаб бўлади.
❗️Мажбурий меҳнат ташкилотчиси бўлган шахс маъмурий жавобгарликка тортилганидан кейин яна шундай қилмишни такрорласа, Жиноят кодексининг 148 прим 2-моддасига асосан, у жиноий жавобгарликка тортилади.
👉🏽 ®Yurist_Blogerr
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g