4746
Тошкент вилояти таълим ва фан тизимидаги касаба уюшма аъзолари учун ҳуқуқий, услубий тавсия ва маслаҳатлар.
Xodimdan kommunal toʻlovlar uchun ish haqqidan ushlab qolinadimi?
Javob
Mehnat kodeksining 269-moddasiga asosan, umumiy qoidaga ko‘ra xodimning yozma roziligi bilan, xodimning roziligi bo‘lmagan taqdirda esa ushbu moddaning ikkinchi qismiga muvofiq ish haqidan ushlab qolinishi mumkin. Ushbu moddaning ikkinchi qismida kommunal to‘lovlar (elektr energiyasi, gaz, issiq va sovuq suv) uchun ish haqidan xodimning roziligi bo‘lmagan taqdirda ushlab qolinmaydi.
Nima uchun qonunda kommunal to‘lovlar uchun ish haqidan ushlab qolish ta’qiqlangan:
1. Ish haqi xodimning shaxsiy mulkiga aylanadi. Kommunal to‘lovlar uchun xodim roziligisiz ish haqidan ushlab qolish uning mulkiy huquqlarini buzish hisoblanadi.
2. Ish haqi xodimning o‘z va oilasining yashash ehtiyojlarini qondirish uchun ajratilgan daromad manbaidir. Roziligisiz ushlab qolish ushbu maqsadga ziddir va xodimni moliyaviy qiyinchiliklarga duchor qilishi mumkin.
3. Kommunal to‘lovlar xodimning shaxsiy majburiyati hisoblanadi. Mehnat kodeksi xodimga bu majburiyatlarni qanday bajarishni tanlash huquqini beradi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Mehnat shartnomasi ish beruvchi va xodim tomonidan imzolangan kundan e’tiboran kuchga kiradi.
Xodim mehnat shartnomasida belgilangan sanadan e’tiboran mehnat vazifalarini bajarishga kirishishi shart.
Agar mehnat shartnomasida ish boshlanadigan kun belgilanmagan bo‘lsa, xodim shartnoma kuchga kirgan kundan keyingi ish kunida ishga kirishishi kerak.
Mehnat shartnomasini tuzish va bekor qilish, shuningdek unga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish qonunchilikda belgilangan tartibda “Yagona milliy mehnat tizimi” idoralararo dasturiy-apparat kompleksida ro‘yxatdan o‘tkazilishi shart.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Меҳнат шартномаси ёки келишувларида факсимиле имзодан фойдаланса бўладими?
Аслида факсимиле “ҳақиқий ижро” эмас, яъни у худдики “фонограмма” каби. Факсимиле шахснинг ўз қўли билан бажарган ҳақиқий имзосини тўлиқ тасвирлайдиган ва кейинчалик имзо ўрнига ундан фойдаланиш мумкин бўлган штампдир. Яъни, имзонинг тўлиқ тасвирини ўзида мужассам қилган штамп.
Меҳнат кодексининг 106-моддасида “меҳнат шартномасининг ҳар бир нусхаси ходимнинг ва ишга қабул қилиш ҳуқуқига эга бўлган мансабдор шахснинг имзолари билан мустаҳкамланади. Иш берувчида муҳр мавжуд бўлган тақдирда мансабдор шахснинг меҳнат шартномасининг барча нусхаларидаги имзоси муҳр билан тасдиқланади” дейилган.
Шу ерда Фуқаролик кодексининг 107-моддасида “агар қонунчиликка ёки иштирокчилардан бирининг талабларига зид бўлмаса, битим тузиш чоғида имзодан факсимиле усулида нусха кўчириш воситаларидан фойдаланилишига йўл қўйилади” деган қоидага эътибор берамиз.
#Диққат_танлов
⚡️“Huquq maktabi” танловида ғолиб бўлиб Iphone 16 Pro ютиб олинг!
🇺🇿 Ўзбекистон Республикаси Конституциясининг 32 йиллиги муносабати билан Адлия вазирлиги ҳамда Тошкент давлат юридик университети ҳамкорлигида “Huquq maktabi” мобиль иловасини оммалаштириш бўйича танлов эълон қилинди!
Диққат: Адлия органлари ва муассасалари ходимлари танловда иштирок этиши мумкин эмас.
ЭСЛАТМА!Читать полностью…
Бир шахс айни вақда ҳар иккала йўналиш бўйича ҳам танловда иштирок этиши мумкин! Ҳар иккала йўналишда қатнашган айни бир шахс ҳар иккала йўналиш бўйича ҳам ғолиб бўлганида совринларнинг 1 таси берилади, иккинчи йўналиш учун қайта тасодифий танлаш ўтказилади.
Vazirlar ro‘yxati:
• Laziz Qudratov — investitsiyalar, sanoat va savdo vaziri
• Botir Zohidov — kambag‘allikni qisqartirish va bandlik vaziri
• Ibrohim Abdurahmonov — qishloq xo‘jaligi vaziri
• Shavkat Hamroyev — suv xo‘jaligi vaziri
• Sherzod Hidoyatov — qurilish va uy-joy kommunal xo‘jaligi vaziri
• Ilhom Mahkamov — transport vaziri
• Jo‘rabek Mirzamahmudov — energetika vaziri
• Bobur Islomov — tog‘-kon sanoati va geologiya vaziri
• Sherzod Shermatov — raqamli texnologiyalar vaziri
• Aziz Abduhakimov — ekologiya, atrof-muhitni muhofaza qilish va iqlim o‘zgarishi vaziri
• Asilbek Xudayarov — sog‘liqni saqlash vaziri
• Hilola Umarova — maktabgacha va maktab ta’limi vaziri
• Kongratbay Sharipov — oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vaziri
• Adxam Ikromov — sport vaziri
• Ozodbek Nazarbekov — madaniyat vaziri
• Akbar Toshqulov — adliya vaziri
• Baxtiyor Saidov — tashqi ishlar vaziri
• Abdulla Qo‘ldoshev — favqulodda vaziyatlar vaziri
• Po‘lat Bobojonov — ichki ishlar vaziri
• Bahodir Qurbonov — mudofaa vaziri
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Оила аъзо касал бўлганда унга қараган ходимга "больничный" тўланадими?
Ўзбекистон Республикаси соғлиқни сақлаш вазирининг 2015 йил 20 мартдаги 25-сон буйруғи билан тасдиқланган йўриқноманинг 31-бандига асосан Амбулатория шароитида парваришга муҳтож бўлган ўн тўрт ёшдан катта беморни парваришлаш учун етти календарь кунидан ошмаган муддатга меҳнатга лаёқатсизлик варақаси берилади.
Эътибор бериш керак бу ерда Амбулатория шароитида дефилмоқда. Яъни уйда 14 ёшдан катта касал беморни қараган шахсга 7 кунлик меҳнатга лаёқатсизлик варақаси берилади. Ва бу бўйича пул тўланади. Ушбу ҳолатда меҳнатга лаёқатсизлик варақаси бемор билан бирга яшаш ёки яшамаслиги ҳамда меҳнат таътилида эканлигидан қатъи назар, беморнинг оила аъзолари ёки қариндошларидан бирига берилади.
Амбулатория шароитида парваришга муҳтож бўлган ўн тўрт ёшга етмаган бемор болани парваришлаш учун унинг онасига ўн тўрт календарь кунидан ошмаган муддатга меҳнатга лаёқатсизлик варақаси берилади. Она бўлмаган ёки бетоб бўлганда меҳнатга лаёқатсизлик варақаси бемор билан бирга яшаш ёки яшамаслигидан қатъи назар, бошқа оила аъзоларига берилади.
Оилада бир вақтнинг ўзида икки ва ундан ортиқ ўн тўрт ёшга тўлмаган бола касалликка чалинса, уларни амбулатория шароитида парвариш қилиш бўйича битта меҳнатга лаёқатсизлик варақаси ёки бемор болани парваришлаганлик бўйича меҳнатга лаёқатсизлик маълумотномаси (138\х шакл) берилади.
Оилада икки ва ундан ортиқ ўн тўрт ёшга тўлмаган бола навбатма-навбат касалликка чалинса, меҳнатга лаёқатсизлик варақаси ёки бемор болани парваришлаганлик бўйича меҳнатга лаёқатсизлик маълумотномаси (138\х шакл) уларнинг ҳар бири бўйича алоҳида берилади.
Демак ходимнинг оила аъзоси касал бўлганда ва у амбулатория шароитида даволанганда унга қараган ходимга меҳнатга лаёқатсизлик варақаси берилади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat ga қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Меҳнат кодексида ходимнинг пул ундиришга доир талаблари учун муддат йўқ.
Бир обуначимиз ходимнинг пул ундиришга доир талаблари 1 йилдан ортиқ бўлмаган муддат учун қондириладими деган мазмунда савол юборишганди.
МК 546-моддасига кўра, иш берувчи ходимнинг пулга оид талабларини муддати чекланмаган ҳолда бутун давр учун қаноатлантиришга ҳақли. Мазкур модданинг 2-қисмига кўра, ходимнинг пулга оид талаблари якка тартибдаги меҳнат низосини кўриб чиқувчи меҳнат низолари бўйича комиссия ёки суд томонидан асосли деб топилган тақдирда тўлиқ миқдорда қаноатлантирилади.
Бундан ташқари, МК 563-моддасига кўра, якка тартибдаги меҳнат низолари бўйича даъво миқдорига ва даъвони таъминлашга доир ҳеч қандай чекловлар белгиланиши мумкин эмас. Шунингдек, МК 561-моддасига кўра, якка тартибдаги меҳнат низосини кўриб чиқаётган суд ходимга мажбурий прогулнинг бутун вақти учун ўртача иш ҳақини ёки кам иш ҳақи тўланадиган ишни бажарган бутун вақти учун иш ҳақидаги фарқни тўлаш тўғрисида қарор қабул қилади.
Демак, МКда пулга оид талабларга ҳеч қандай чеклов ўрнатилмаган. Бемалол бутун давр учун мажбурий прогул пулларини талаб қилиш мумкин.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Декретдаги ходимни малака оширишга юбориш мумкинми?
@Yurist_Xizmati 4821-савол:
Assalomu alaykum men maktabda o'qituvchi bb ishlayman .Savolim xotinim Kimyo fani o'qituvchisi 2023-yil dekabr oyida dekretga chiqdi va shu yilning sentabr oyida maktab direktori iltimosiga ko'ra ishga chiqdi .Endi zavuchimizning gapiga ko'ra o'qituvchilar har yili malaka oshirishi kerakligi uchun rafiqamni 1 xaftalik o'qishga yuborishmoqchi (u kichkina bolasi bn qanday boradi) savoliga bilmayman borishi shart deyishmoqda qonunchilikda shu kabi ayollarga qanday yordam bor.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Вазирлар Маҳкамасининг 2022-йил 17-январдаги 25-сон қарорига 1-иловада тасдиқланган Халқ таълими ходимларини узлуксиз касбий ривожлантириш тизимини ташкил этиш тартиби тўғрисидаги Низом қоидаларига кўра сиздаги ҳолатда турмуш ўртоғингизга малака оширишда имтиёз мавжуд эмас.
Шунингдек, низомга кўра педагог ходимлар ҳар йили малакасини ошириши лозим.
Қаранг! низомнинг 63-бандига кўра ходимларнинг малакасини ошириш халқ таълими ҳудудий бошқарув органлари ёки бевосита Вазирликнинг буюртмаларига биноан ихтисослаштирилган таълим ташкилотлари томонидан амалга оширилади.
Шунга кўра мактабда кимлар малака оширишини мактаб раҳбарияти ҳал қилади.
Бунда ходимларнинг ҳар йили белгиланган давомийликдаги малака ошириш дастурларини ўзлаштириши ва белгиланган ҳажмдаги кредит балларини йиғишлари мажбурий ҳисобланади (низом 66-банд).
Малака оширишнинг ҳар йилги умумий давомийлиги педагог ходимлар учун 36 соатни ташкил этади.
Бунда низомнинг 68-бандига кўра ҳар йили 5 октябрда навбатдаги календарь йилда ташкил этиладиган малака ошириш курслари ҳақидаги маълумотлар курсларни ташкил қиладиган ихтисослаштирилган таълим ташкилотлари ҳамда электрон платформа бўйича барча ходимлар эътиборига ҳавола қилинади.
Ушбу жараёнда нозом 69-бандига кўра халқ таълими ташкилотининг ҳар бир ходими, жорий йилнинг 6 октябридан 15 октябрига қадар, ўз эҳтиёжи ва ихтиёридан келиб чиқиб, навбатдаги календарь йилда малака оширадиган ихтисослаштирилган таълим ташкилотини танлаб, малака ошириш курсларига қатнашиши мумкин.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Иш берувчилар учун махсус.
Яқин кунларда сиртқи таълимда ўқиётганлар учун ўқиш бошланади. Уларга меҳнат таътили беришда қуйидаги нормаларни ҳисобга олиш лозим.
Янги меҳнат кодексида Ишни ўқиш билан бирга олиб бораётган ходимларга кафолатлар ва компенсациялар бериш тартибида қизиқ бир ҳолат бор кодекснинг 386-моддаси биринчи қисмига асосан ишни ўқиш билан бирга олиб бораётган ходимларга кафолатлар ва компенсациялар биринчи марта тегишли даражадаги таълим олаётганда берилади.
Яъни иккинчи мутахасисликда ўқиётганларга, магистратурада ўқиётганларга, ёки бошқача тарзда иккинчи марта ўқиётганларга кафолатлар ва компенсациялар берилмайди.
Қачон берилиши мумкин?
Мазкур моддага аосан кафолатлар ва компенсациялар, шунингдек тегишли даражадаги таълим олган ҳамда иш берувчи томонидан ички ҳужжатлар, меҳнат шартномаси ёки иш берувчи ва ходим ўртасида тузилган алоҳида келишувга мувофиқ таълим олишга юборилган ходимларга ҳам берилиши мумкин.
Яъни иш берувчи иккинчи марта таълим олаётган ходимга кафолатлар ва компенсациялар бермоқчи бўлса, у билан қўшимча келишув тузиши ёки меҳнат шартномасига ўқитиш бўйча кафолат ва имтиёз ҳақида қодаларни критиб қўйиши лозим.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Қандай ҳолатда меҳнат шартномаси бекор қилинганда ходим билан қўшимча келишув қилиниши шарт
Кўпчилик кадровиклар ходимнинг ташаббуси билан меҳнат шартномаси бекор қилинганда ходими 14 кунлик огоҳлантириш муддатидан фойдаланмаганда у билан иш берувчи ўртасида қўшимича келишув қилиниши шарт деб ўйлайди, аслида бу нотўғри МКнинг 160-моддаси 4-қисмига асосан ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга кўра меҳнат шартномаси огоҳлантириш муддати тугашига қадар бекор қилиниши мумкин. Яъни бу модда талаби бўйича алоҳида қўшимча келишув тузиш назарда тутилмаган.
Буни МКнинг турли моддаларида келтирилган таътилни муддатидан олдин бериш, таътилни қисмларга бўлиб беришни тартибга солувчи моддаларга қиёслаш мумкин. Масалан, ходим меҳнат таътилининг 14 кунини олмоқчи, бу вазиятда ходим МКнинг 231-моддаси асосида иш берувчига ариза ёзади, иш берувчининг ходимнинг аризасига қўл қўйиб беришини унинг таътилдан 14 кунни олишга асос бўлади. Яъни иш берувчи билан алоҳида келишув тузилмайди.
Яъни МКнинг 160-моддаси 4-қисмида келтирилган қоида ҳам шундай, яъни ходим ўз аризасида мени палон санадан ишдан бўшатишингизни сўрайман деб ариза ёздими иш берувчининг аризани қабул қилиб ишдан бўшатиши учун алоҳида келишув шарт эмас. Бироқ иш берувчилар эътибор қаратиши лозимки, ходим аризада сана кўрсатмаган бўлса, унда ходимни 14 кунлик огоҳлантириш санаси тугамасдан ишдан бўшата олмайди.
Бироқ меҳнат шартномаси МКнинг 157-моддаси,Меҳнат шартномасини тарафларнинг келишувига кўра бекор қилинганда қўшимча келишув тузилиши шарт. Модда қоидасига кўра, номуайян муддатга тузилган меҳнат шартномаси, шунингдек муддатли меҳнат шартномаси исталган вақтда тарафларнинг келишувига кўра бекор қилиниши мумкин. Меҳнат шартномаси мазкур асос бўйича бекор қилинадиган сана ходим ва иш берувчи ўртасидаги келишувга биноан белгиланади.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Декрет таътилининг максимал муддати қанча?
@Yurist_Xizmati 4816-савол:
Assalomu alaykum. Savolim quyidagicha: Mening ayolim 2023-yil 4 sentabrda dekret ta‘tiliga chiqdi. Hozir farzandim 1 yoshi 2 oylik. 2 yoshgacha ta‘til deb ariza yozdirib oldi. Ayolim dekretdan ishga qaytsa bo‘ladimi? Bosh vrach qonunda 3 yoshgacha dekretdan qaytish mumkin emas demoqda. Qonunda bu haqida nima deyilgan? Farzandimga qarovchi bor hozirda
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Меҳнат кодексининг 405-моддасига кўра ҳомиладорлик ва туғиш таътили тугаганидан кейин, аёлнинг хоҳишига кўра, унга боласи икки ёшга тўлгунига қадар болани парваришлаш таътили берилиб, бу давр учун Ўзбекистон Республикаси Вазирлар Маҳкамаси томонидан белгиланадиган тартибда нафақа тўланади.
☝️Эътибор берган бўлсангиз, нормада таътилнинг максимал муддати белгиланмоқда, минимал эмас.
❗️Бунда болани парваришлаш таътиллари даврида ходимнинг иш жойи (лавозими) сақланади. Бу таътилларнинг кўпи билан олти йили меҳнат стажига қўшилади, шу жумладан мутахассислиги бўйича иш стажига ҳам қўшиб ҳисобланади.
✅ Шу қоидага кўра сиз фарзандингиз 2 ёшга тўлгунча юқоридаги таътилдан фойдаланишга ҳақлисиз. Айтиш керакки, бунда бола икки ёшга тўлгунча ҳам ишга қайтиш мумкин бўлади.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Ассалому алайкум, мен яқинда 54 ёшга тўламан, стажим 20 йил шундан 5 йили бола парваришда ўтирганман. Мен 54 ёшдан пенсияга чишим мумкинми?
📌ЖАВОБ:
«Фуқароларнинг давлат пенсия таъминоти тўғрисида»ги Ўзбекистон Республикаси қонуни 12-1-моддасига кўра, ушбу Қонун 37-моддасининг «а», «б», «в» ва «г» бандларида назарда тутилган камида йигирма йиллик иш стажи бўлган аёллар эллик тўрт ёшга тўлганда пенсия олиш ҳуқуқига эга бўлишлари белгиланган.
бола 3 ёшга тўлгунча болани парваришлаш таътилларида бўлиш вақти, лекин ҳаммасини жамлаганда кўпи билан 6 йилининг меҳнат стажига қўшилиши 3-модданинг Ж бандида келтирилган. Яъни Ж банд имтиёзли пенсия олиш стажига қўшилмайди. Шу сабабли сиз 54 ёшдан пенсияга чиқа олмайсиз. Бунда сизнинг стажингиз 20 йил эмас 14 йил сифатида белгиланади. Лекин 55 ёшга тўлсангиз 6 йиллик бу давр стажингизга қўшиб ҳисобланади, фақатгина 54 ёшдан чиқмоқчи бўлсангиз 6 йиллик давр қўшилмайди.
Саволингизни: @yuristgamurojaat гa қолдиринг
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Вақтинча йўқ бўлган ходимнинг вазифаси бошқа ходимга юклатилса, унинг ойлигига қўшимча ҳақ тўланадими?
@Yurist_Xizmati 4814-савол:
Assalomu alaykum, davlat maktabgacha ta’lim tashkiloti direktori mehnat taʼtiliga chiqqanda uning vazifasi tashkilot metodistiga yuklangan,metodistga vaqtinchalik vazifa yuklangani uchun uning ish haqiga qo‘shimcha yuklama to‘lanadimi?
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
Меҳнат кодексининг 116-моддасига асосан вақтинча йўқ бўлган ходимнинг вазифаси бошқа ходимга юклатилиши мумкин. Бунда ушбу ходимга Меҳнат кодексининг 259-моддаси билан қўшимча ҳақ тўланади.
Шунингдек, Вазирлар Маҳкамасининг 2012 йил 18 октябрдаги 297-сон қарори билан тасдиқланган “Ўриндошлик асосида ҳамда бир неча касбда ва лавозимда ишлаш тартиби тўғрисида”ги низом 25-бандига кўра бюджет ташкилотларида бир неча касб ва лавозимда ишлаганлик, хизмат кўрсатиш зонасини кенгайтирганлик, ишлар ҳажмини кўпайтирганлик учун қўшимча ҳақ тўлаш миқдори бир неча касб ва лавозимда ишланаётган лавозим бўйича маошнинг (тариф ставкасининг) 50 фоизидан ортиқ бўлиши мумкин эмас.
❗️Бироқ Меҳнат кодексининг 116-моддаси олтинчи қисмига асосан вақтинча йўқ бўлган ходимнинг мажбуриятларини асосий ишдан озод этилмаган ҳолда бажаришни штатдаги унинг ўрнини босадиган, меҳнат тўғрисидаги қонунчиликка, меҳнат шартномасига, мансаб йўриқномасига мувофиқ ўз лавозим мажбуриятларига вақтинча йўқ бўлган ходимнинг мажбуриятларини бажариш кирадиган шахс зиммасига юклатиш иш берувчининг буйруғи билан расмийлаштирилади, мажбуриятларни вақтинча бажариш зиммасига юклатилаётган ходимнинг бирор-бир қўшимча розилигини олишни талаб этмайди ҳамда қўшимча равишда ҳақ тўланмайди.
Шу билан бирга низом 25-банди иккинчи хатбошида бюджет ташкилотларида бир неча касбда ва лавозимда ишлаётганлик учун қўшимча ҳақ шундай касб ва лавозимдаги иш асосий иш бўйича меҳнат мажбуриятларига киритилган ҳолларда белгиланмаслиги қайд этилган.
🚫 Сиздаги вазиятда ҳам агар ДМТТ мудири ишда йўқ бўлган вақтда унинг лавозими вақтинча методистга юклатилиши ички ҳужжатларда (мисол учун лавозим йўриқномасида) қайд этилган бўлса, қўшимча ҳақ тўланмайди. @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Таътил пулига оид муҳим маълумот.
Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 14 ноябрдаги 758-сонли қарори билан “Алоҳида ҳоллар учун ходимларнинг ўртача иш ҳақини ҳисоблаб чиқаришнинг ўзига хос хусусиятлари тўғрисида”ги низом тасдиқланди.
Мазкур низомда йиллик меҳнат таътили берилганда олдиндан тўланадиган ўртача иш ҳақи миқдоридаги таътил пулини ҳисоблаш масаласига ҳам алоҳида тўхталиб ўтилган.
Жумладан, Низомнинг 8-бандида “ходимга ҳар йилги меҳнат таътили учун ҳақ тўлаш ва фойдаланмаган таътил учун пуллик компенсация тўлаш учун (шу жумладан, иш вақти жамлаб ҳисобга олинганда) ўртача иш ҳақи Меҳнат кодексининг 257-моддаси ўнинчи қисмига мувофиқ ҳисобланган ўртача кунлик иш ҳақини таътил кунлари, шу жумладан, фойдаланмаган таътил кунлари сонига (якшанба ва байрам кунларидан ташқари) кўпайтириш орқали белгиланади. Бошқа ҳолларда ўртача иш ҳақи ўртача кунлик иш ҳақини иш кунлари сонига кўпайтириш орқали белгиланади” дейилмоқда.
“Ходимга ҳар йилги меҳнат таътили учун ҳақ тўлаш ва фойдаланмаган таътил учун пуллик компенсация тўлаш учун (шу жумладан, иш вақти жамлаб ҳисобга олинганда) ўртача иш ҳақи Меҳнат кодексининг 257-моддаси ўнинчи қисмига мувофиқ ҳисобланган ўртача кунлик иш ҳақини таътил кунлари (шу жумладан, фойдаланмаган таътил кунлари) сонига кўпайтириш орқали белгиланади. Бошқа ҳолларда ўртача иш ҳақи ўртача кунлик иш ҳақини иш кунлари сонига кўпайтириш орқали белгиланади”.
ҲОДИМ МЕҲНАТ ТАЪТИЛИГА ЧИҚАЁТГАНИДА УНГА ТАЪТИЛ ПУЛИ ҚАЧОН ТЎЛАНИШИ КЕРАК ?
⚡️САВОЛ;
Меҳнат таътилига чиқаётган ҳодим учун таътил пули қачон берилиши керак ?
⚡️ЖАВОБ;
Меҳнат кодексининг 233-моддасига асосан, ҳар йилги меҳнат таътилида бўлган вақти учун ходимга белгиланган тартибда ҳисоблаб чиқариладиган ўртача иш ҳақининг сақланиши кафолатланади.
➖ Ҳодимнинг ҳар йилги меҳнат таътили учун ҳақ тўлаш жамоа шартномасида, ички ҳужжатларда ёхуд меҳнат шартномасида белгиланган муддатларда, бироқ таътил бошлангунига қадар охирги иш кунидан кечиктирмай амалга оширилади.
✏️ Юқоридаги норманинг мазмунидан келиб чиқадиган бўлсак, ҳодим меҳнат таътилига чиқаётганида унга таътил вақти учун тўлов олдиндан амалга оширилиши керак. Бу нормада истисно ҳолатлар йўқ. Айтайлик, амалда ишлаб турган ҳодим ойнинг 15-санасидан меҳнат таътилига чиқишга ариза берган бўлса, таътил пули унга таътилга чиқишдан олдинги охирги иш куни яъни, ўша ойнинг 14-санасидан кечиктирмай, агар ўша 14-сана дам олиш куни бўлса ундан олдинги иш кунида тўланиши керак.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Амал_қилинг
🖥 Қонунчиликка кўра, ўзганинг компьютер ускунасини ёки хизматда фойдаланиладиган компьютер ускунасини қасддан ишдан чиқариш, худди шунингдек компьютер тизимини бузиш (компьютер саботажи) 3 йилгача муайян ҳуқуқдан маҳрум қилиб, қуйидаги жазо чораларидан бири билан жазоланади:
🔸БҲМнинг 300 бараваридан 400 бараваригача (102 млн сўмдан 136 млн сўмгача) миқдорда жарима;
🔸2 йилгача озодликни чеклаш ёхуд;
🔸2 йилгача озодликдан маҳрум қилиш.
‼️Қонунни билмаслик жавобгарликдан озод қилмайди... @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ishga qabul qilishda kimlarga dastlabki sinov belgilanmaydi?
▪️homilador ayol, 3 yoshga to‘lmagan bolasi bor ayol yoki 3 yoshga to‘lmagan bolani yolg‘iz o‘zi tarbiyalayotgan ota (vasiy);
▪️zaxiraga qo‘yiladigan ish o‘rinlariga ishga joylashtirish uchun yuborilgan aholining ijtimoiy ehtiyojmand toifalaridan bo‘lgan shaxslar;
▪️davlat grantlari asosida o‘qigan va oliy ta’lim tashkilotini tamomlagan kundan e’tiboran 3 oy ichida yo‘llanma bo‘yicha olingan mutaxassisligiga doir ishga kirayotgan oliy ta’lim tashkilotlarining bitiruvchilari;
▪️tegishli ta’lim tashkilotini tamomlagan kundan e’tiboran 1 yil ichida birinchi bor ishga kirayotganda olingan mutaxassisligi bo‘yicha mustaqil ravishda ishga joylashayotgan umumiy o‘rta, o‘rta maxsus, professional va oliy ta’lim tashkilotlarining bitiruvchilari;
▪️6 oygacha muddatga mehnat shartnomasi tuzilayotgan xodimlar;
▪️18 yoshga to‘lmagan shaxslar;
▪️ishga qaytadan qabul qilingan taqdirda ish beruvchi ilgari qaysi xodimlar bilan mehnat shartnomasini alohida asoslar bo‘yicha bekor qilgan bo‘lsa, o‘sha shaxslar;
▪️ishlab chiqarishda o‘qitish shartnomasi bo‘yicha ushbu ish beruvchida o‘qishni o‘tagan o‘quvchilar.
👉batafsil
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Қонунчиликдаги_янгиликлар
❗️Ҳомиладор аёллар учун “Оналар маскани” хизмати йўлга қўйилади
❗️"Ватандош картаси"га эга шахслар Ўзбекистон ҳудудига визасиз кириши ва чиқиши мумкинлиги белгиландиПрезидент Қарори (ПҚ-397-сон, 20.11.2024 й.) билан “Ватандош” гувоҳномаси ва “Ватандош” картасини расмийлаштириш, бериш ҳамда бекор қилиш тартиби тўғрисида Низом тасдиқланди
Deputatlar Bosh vazir o’rinbosarlarini ma’qulladi
Ochilboy Ramatov —
Bosh vazir o‘rinbosari;
Jamshid Qo‘chqorov — Bosh vazir o‘rinbosari – iqtisodiyot va moliya vaziri;
Jamshid Xo‘jayev — Bosh vazir o‘rinbosari;
Zulayho Mahkamova — Bosh vazir o‘rinbosari – Oila va xotin-qizlar qo‘mitasi raisi.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#Кадровик
Меҳнат шартномасини томонларнинг келишувига кўра бекор қилишда эътибор қаратилиши керак бўлган ҳолатлар. (Амалий қўлланма)
Ходимни ишдан бўшатишда энг мустаҳкам ишдан бўшатиш МКнинг 157-моддаси, яъни томонларнинг ўзаро келишувига кўра меҳнат шартномасини бекор қилиш деб айтилади. Сабаби бу тарзда меҳнат шартномаси бекор қилинганда, иш берувчи томонидан хатоликларга йўл қўйилмаса, ходимнинг ишга тикланиши қийин бўлади.
Иш берувчи томонидан меҳнат шартномасини МКнинг 157-моддаси билан бекор қилинганда нималарга эътибор қаратиш керак?
I. Ёзма келишув тузишни унутманг.
МКнинг 157-моддаси талабларига кўра, меҳнат шартномасини тарафларнинг келишувига кўра бекор қилиш меҳнат шартномасига доир қўшимча келишув билан ёзма шаклда расмийлаштирилади, унда меҳнат шартномаси бекор қилинадиган сана, қўшимча келишув тузилган сана ва тарафларнинг реквизитлари кўрсатилиши шарт. (Тарафларнинг реквизитлари учун МКнинг 107-моддасига қаранг)
Иш берувчилар томонидан биринчи навбатда қилинадиган хатолардан бири айни шу қоидага риоя қилмаслик. Ёзма келишув қоидасига риоя қилмаслик ходимнинг суд орқали ишга тикланишининг асосий сабабларидан бири бўлади.
II. Ходимдан ариза талаб қилманг. Талаб қилсангиз ҳам мазмуни аниқ бўлсин.
МКнинг 157-моддаси билан меҳнат шартномаси бекор қилинаётганда иш берувчилар ходимдан ариза ёздириб олишади ва бу аризанинг мазмуни
"мен билан ўз хоҳишига кўра меҳнат шартномасини бекор қилишингизни сўрайман"- деган мазмунда бўлади.Бу мутлақо нотўғри сабаби ходим билан меҳнат шартномасини бекор қилиш МКнинг 161-моддаси билан тартибга солинади. Агар бу ҳолатда иш берувчи ходимдан ариза ёздирса ҳам аризанинг мазмуни меҳнат шартномасини тарафлар келишувига кўра бекор қилинишини сўраши мақсадга мувофиқ. Акс ҳолда, бундай ҳаракатлар иш берувчи билан меҳнат муносабатлари ходимнинг ташаббусига кўра, яъни МКнинг 160-моддаси бўйича бекор қилинган деб тан олиниши мумкин.
⚡️Бюджет ташкилотлари ходимларининг меҳнатига ҳақ тўлаш ва штатлар жадвалини шакллантириш тўғрисида қарор қабул қилинди.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
#foydali
TDYU Mehnat huquqi kafedrasi dotsenti, y.f.f.d (PhD) Raximov Miryoqub Aktamovich tomonidan Mehnat kodeksi moddalari yuzasidan ma'ruza bilan quyidagi havolalar orqali tanishib chiqishingiz mumkin:
1) 1-33-moddalari
2) 34-47-moddalari
3) 48-59-moddalari
4) 60-79-moddalari
5) 80-93-moddalari
6) 94-102-moddalari
7) 103-112-moddalari
8) 113-117-moddalari
9) 118-128-moddalari
10) 129-132-moddalari
11) 133-144-moddalari
12) 145-150-moddalari
13) 151-154-moddalari
14) 155-160-moddalari
15) 161-167-moddalari
16) 168-170-moddalari
17) 171-174-moddalari
18) 175-180-moddalari
19) 181-190-moddalari
20) 191-200-moddalari
21) 201-212-moddalari
22) 213-223-moddalari
23) 224-235-moddalari
24) 236-242-moddalari
25) 243-249-moddalari
26) 250-257-moddalari
27) 258-268-moddalari
28) 269-278-moddalari
29) 279-284-moddalari
30) 285-294-moddalari
31) 295-301-moddalari
32) 302-311-moddalari
33) 312-315-moddalari
34) 316-324-moddalari
35) 325-330-moddalari
36) 331-336-moddalari
37) 337-343-moddalari
38) 344-350-moddalari
39) 351-359-moddalari
40) 360-366-moddalari
41) 367-372-moddalari
42) 373-382-moddalari
43) 383-387-moddalari
44) 388-391-moddalari
45) 392-399-moddalari
46) 400-405-moddalari
47) 406-410-moddalari
48) 411-416-moddalari
49) 417-422-moddalari
50) 423-431-moddalari
51) 432-436-moddalari
52) 437-442-moddalari
53) 443-449-moddalari
54) 450-455-moddalari
55) 456-459-moddalari
56) 460-464-moddalari
57) 465-472-moddalari
58) 473-484-moddalari
59) 485-490-moddalari
60) 491-494-moddalari
61) 495-499-moddalari
62) 500-moddasi tahlili
63) 501-moddasi tahlili
64) 502-moddasi tahlili
65) 503-moddasi tahlili
66) 504-506-moddalari
67) 507-513-moddalari
68) 514-520-moddalari
69) 521-526-moddalari
70) 527-529-moddalari
71) 530-533-moddalari
72) 534-538-moddalari
73) 539-540-moddalari
74) 541-542-moddalari
75) 543-546-moddalari
76) 547-551-moddalari
77) 552-557-moddalari
78) 558-565-moddalari
79) 566-569-moddalari
80) 570-574-moddalari
81) 575-581-moddalari
/channel/adliyahr
2025 йил “Атроф-муҳитни асраш ва “яшил” иқтисодиёт йили” деб эълон қилинди.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Умумтаълим муассасаларида фаолият олиб бораётган ходимларнинг олган малака тоифалари фанлар кесимида татбиқ этилиши бўйича маълумот
Мактабгача ва мактаб таълими вазирлиги @TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Мактабда қоровул бўлиб ишлаётган ходим ўт ёқувчилик вазифасини ҳам бажариши керакми?
@Yurist_Xizmati 4815-савол:
Ассалому алайкум! Мактабда 1,5 каровул штатида ишлаётган ходим ут ёкувчилик вазифасини бажариши керакми? Аллергик касаллиги борлиги сабабли ут ёкувчилик вазифасини бажара олмаслигини айтган каровулни 1,0 штат каровуллигини олиб бошка ишчи олиб куйишга мактаб директори хаклими? Мактаб котёллари кумир ёкилгиси билан иситилади.
ЮРИСТ ЖАВОБИ:
“Қўриқлаш фаолияти тўғрисида”ги қонуннинг 3-моддасига биноан, идоравий қоровуллик — давлат ва хўжалик бошқаруви органларининг, маҳаллий давлат ҳокимияти органларининг ҳамда бошқа ташкилотларнинг, тадбиркорлик субъектларининг ўз объектларини қўриқлаш учун юридик шахс ташкил этмасдан тузиладиган таркибий бўлинмаси томонидан ёки зиммасига тегишли вазифаларни бажариш юклатилган алоҳида ходими томонидан амалга ошириладиган қўриқлаш фаолиятининг тури ҳисобланади.
Вазирлар Маҳкамасининг 2022 йил 11 ноябрдаги 630-сон қарорига мувофиқ, Қуйидагилар қўриқлаш бўлинмаларининг вазифалари ҳисобланади:
🔘жисмоний шахслар ҳаётини ва соғлиғини тажовузлардан ҳимоя қилиш;
🔘объектларни қўриқлаш ва тажовузлардан ҳимоя қилиш;
🔘қўриқланадиган объектларда назорат-ўтказиш ва объектнинг ички режимларини таъминлаш;
🔘қўриқланадиган объектлар ҳудудида жамоат тартибини таъминлаш, ҳуқуқбузарликларни профилактика қилиш ва уларга чек қўйиш;
🔘қўриқланадиган объектлардаги мол-мулкни қўриқлаш ва кузатиб бориш;
🔘қўриқланадиган объектларда табиий ва техноген хусусиятли фавқулодда вазиятлар оқибатларини бартараф қилишда иштирок этиш;
🔘қўриқлашнинг илғор муҳандислик ва техник воситалари ҳамда усулларини жорий этиш ва улардан фойдаланиш;
🔘қўриқлаш бўлинмалари ишчи ва хизматчиларининг жанговар ҳамда хизмат тайёргарлигини юқори даражада таъминлаш ва сақлаш;
🔘объектлар ва мол-мулкни қўпорувчилик-террорчилик ҳаракатлари содир этилишидан, ёқиш, ўғирлаш ва бошқа жиноий тажовузлардан ишончли қўриқлашни ташкил этиш масалалари бўйича ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари ва бошқа давлат органлари, жамоатчилик вакиллари билан ўзаро ҳамкорликни таъминлаш.
Конституция байрами арафасида дам олиш кунлари қандай бўлади?
Бу йил 8 декабрь — Ўзбекистон Конституцияси қабул қилинган кун ҳафтанинг якшанба кунига тўғри келади.
Меҳнат кодексига асосан, байрам кунлари якшанбага тўғри келса, душанба куни дам олиш кунига қўшиб берилади.
Шунга кўра, байрам арафасида дам олиш кунлари қуйидагича бўлади:
7 декабрь, шанба – ҳафтасига 6 кун ишлайдиганлар учун иш куни, 5 кунликлар учун дам олиш куни;
8 декабрь, якшанба – байрам куни, барчага дам олиш куни;
9 декабрь, душанба – барчага қўшимча дам олиш куни;
10 декабрь, сешанба – барчага иш куни.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Ўзбекистонда энди айрим давлат ташкилотлари ходимлари қариндошлари билан ишлаши мумкин
Вазирлар Маҳкамаси қарори билан Ўзбекистонда қариндошлари билан бирга ишлаши мумкин бўлган давлат ташкилотлари ходимлари рўйхати тасдиқланди.
Унда 17 та давлат ташкилоти ходимлари ўрин олган:
1️⃣ Ўзбекистоннинг хорижий давлатлардаги дипломатик ваколатхоналари ва консуллик муассасаларининг ходимлари;
2️⃣ Қишлоқ жойлардаги қишлоқ хўжалиги ташкилотлари ва қишлоқ хўжалиги бўйича илмий-тадқиқот муассасалари мутахассислари;
3️⃣ Темир йўл транспортининг линия ташкилотлари, йўл, қурилиш-монтаж ва темир йўлларнинг ихтисослаштирилган трестларининг қурилиш-монтаж ва кўприксозлик поездлари, механизациялашган колонналари ва бошқа ҳаракатланувчи тузилмаларнинг ходимлари, ушбу корхона ва ташкилотларнинг бош бухгалтерлари, омборхона мудирлари (омборчилари) ва кассирларидан ташқари;
4️⃣ Алоқадан фойдаланиш ташкилотлари ходимлари;
5️⃣ Соғлиқни сақлаш, даволаш-профилактика ва санитария-эпидемиология ташкилотларининг шифокорлари;
6️⃣ Барча таълим ташкилотларидаги педагог ходимлар, ўқитувчилар, библиографлар ва кутубхоначилар;
7️⃣ “Давлат фуқаролик хизмати тўғрисида”ги қонунга мувофиқ меҳнат шартномаси тузилмайдиган давлат фуқаролик хизмати лавозимларининг сиёсий гуруҳига кирувчи давлат фуқаролик хизматчилари;
8️⃣ Театрлар, бадиий жамоалар ва студиялар ижодий ходимлари;
9️⃣ Архивлар ходимлари, илмий муассасалар ходимлари, муассасаларнинг бош бухгалтерлари, бухгалтерлари, омборхона мудирлари (омборчилари) ва кассирларидан ташқари, шунингдек, сейсмик станциялар ходимлари;
🔟 Экология, атроф-муҳитни муҳофаза қилиш ва иқлим ўзгариши вазирлиги ҳузуридаги Гидрометеорология хизмати агентлиги тармоқ ташкилотларининг ходимлари;
1️⃣1️⃣ Дала геология (экспедициялари, участкалари ва бошқа) ташкилотлари ходимлари;
1️⃣2️⃣Қишлоқ жойларда ишлайдиган ўрмон ва сув хўжалиги мутахассислари, мактабгача ва мактаб таълими ташкилотлари ходимлари, тиббиёт ходимлари, маданий-маърифий ташкилотлар ходимлари;
1️⃣3️⃣ Умумий фойдаланишдаги автомобиль йўлларидан фойдаланадиган йўл ташкилотларининг ходимлари, ташкилотларнинг бош бухгалтерлари, омборхона мудирлари (омборчилари) ва кассирларидан ташқари;
1️⃣4️⃣ Қурилиш-монтаж ва кўприксозлик қуриш поездлари, механизациялашган колонналар ва бошқа кўчма махсус қурилиш тузилмаларининг ходимлари, ташкилотларнинг бош бухгалтерлари, омборхона мудирлари (омборчилари) ва кассирларидан ташқари;
1️⃣5️⃣ Дарё флоти кемаларининг сузувчи таркиби ходимлари ва дарё транспортидан фойдаланиш ташкилотлари ходимлари, бу ташкилотларнинг бош бухгалтерлари, омборхона мудирлари (омборчилари) ва кассирларидан ташқари;
1️⃣6️⃣ Магистрал қувурлар ўтказиш ҳамда нефть ва газ конларини тартибга келтирувчи қурилиш, қурилиш-монтаж ва бошқа ихтисослаштирилган бошқарма ва участкаларнинг ходимлари, ташкилотларнинг бош бухгалтерлари, омборхона мудирлари (омборчилари) ва кассирларидан ташқари;
1️⃣7️⃣ Ҳавза ва кўллардаги балиқчилик ташкилотлари ходимлари, ушбу ташкилотларнинг бош бухгалтерлари, омборхона мудирлари (омборчилари) ва кассирларидан ташқари.
Intizomiy jazosi bor xodimga bayram uchun mukofot bersa bo'ladimi?
Intizomiy jazoning amal qilish muddati ichida xodimga nisbatan rag‘batlantirish choralari, shu jumladan mehnatga haq to‘lash tizimiga kirmaydigan va mehnat natijalariga asoslanmagan mukofotlar ham (bayramlar, shu jumladan kasb bayramlari, yubileylar munosabati bilan va hokazolar) qo‘llanilmaydi.
Bayram sanalari bilan beriladigan mukofotlar mehnatga haq to‘lash tizimiga kirmaydi va mehnat natijalariga asoslanmaydi.
❗️Hurmatli ish beruvchilar xodimingizni bayram kunlari taqdirlamoqchi bo’lsangiz, MK 315-moddasi 3-qismiga ko'ra, intizomiy jazoni istalgan vaqtda olib tashlashga haqli ekanligingizni eslatib o’tamiz!
Intizomiy jazoning amal qilish muddati u qo‘llanilgan kundan e’tiboran 1 yildan oshmasligi kerak.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g
Қуйидагиларга интизомий жазо берилиши мумкин эмас:
➖касаба уюшмаси органи таркибига сайланган ва ишлаб чиқаришдаги ишидан озод этилмаган ходимларга — шу органнинг розилигисиз;
➖ташкилот бўлинмаларидаги касаба уюшмалари органларининг раҳбарларига — тегишли касаба уюшмаси органининг розилигисиз;
➖ташкилотдаги касаба уюшмалари органларининг раҳбарларига — тегишли касаба уюшмалари бирлашмасининг розилигисиз.
✅Касаба уюшмалари органлари таркибига сайланган ва ишлаб чиқаришдаги ишидан озод этилмаган шахслар билан меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббусига кўра бекор қилишга меҳнат шартномасини бекор қилишнинг умумий тартибига риоя этишдан ташқари, улар аъзо бўлган касаба уюшмаси органининг розилиги олдиндан олинган ҳолда йўл қўйилади, ташкилот касаба уюшмаси органининг раиси билан меҳнат шартномасини иш берувчининг ташаббуси билан бекор қилишга эса бундан ташқари тегишли касаба уюшмалари бирлашмасининг шундай розилиги олинган тақдирда йўл қўйилади.
“Касаба уюшмалари тўғрисида” Қонуннинг 15-моддаси.
@TvTalimKasaba каналига қўшилиш https://t.me/joinchat/AAAAAEbHK-fu44Z5shwl9g