sozkimyosi | Неотсортированное

Telegram-канал sozkimyosi - SOʻZ KIMYOSI

-

San’at, adabiyot, she’r va she’riyat, adabiy tanqid, adabiy jarayon hamda kitoblar haqida gaplashamiz! https://taplink.cc/donobekchan https://t.me/joinchat/UMKfsGCSJDfcvKNn

Подписаться на канал

SOʻZ KIMYOSI

Биз таълимга кўп йилларимизни сарфладик, лeкин ҳeч ким бизга ўзимизни қандай сeвиш кeраклигини ва нима учун бу жуда муҳимлигини тушунтирмади.

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Муносабатлар - ҳаёт бўронлари, довулларида ҳам бирга қола билмакдир.

@SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Bu kanalda ozmoqchi boʻlganlarga yaxshi tavsiyalar bor ekan.)

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Шу шеърни минг мартадан бошидан бошлаб ўқидим, бир жойига келганда йиғлаб юборяпман...

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Ганира ПАШАЕВА (1975–2023), озар шоираси

МЕН ОНА БЎЛМАДИМ, ОНА!


* * *

бу кеча ухлай олмадим, она,
36 ёшнинг қўрқуви бор эди ичимда.
мени 37 га олиб борган кечанинг
тонгида совуқ бор
совқотдим, она!

бутун кеча
овозинг келди қулоқларимга –
ўтмишдан овозинг келди:
“улғай, қизим
юрақол, қизим
қалбинг оч, қизим”, – дер эдинг...
улғайдим, она.

тарихнинг энг шафқатсиз даврларида улғайдим.
қалбим оч қолди, она.
ҳаётнинг энг машаққатли йўлларидан
юрдим мен, она!

беомон зарбалар бердилар,
йиқилиб-қоқилганим бўлди...
ўрнимдан турдим туришга,
аммо, жоним қаттиқ оғриди.
қалбим қаттиқ оғриди, Она...

сен менга бу дунёда
аёл бўлишнинг,
азобли эканини,
айтмаган эдинг...
доим тик оёқда турмоқ,
номус ила яшамоқ,
ҳақ деб билганингни айтмоқ истасанг,
аёл бўлиш бадали жуда оғир бўлармиш, она!
сен менга булар ҳақида гапирмагандинг ахир...
ҳеч кимга кўрсатмадим кўз ёшларимни,
ичимда йиғламоқни ўргандим ортиқ, она

бахт билан ўйнамоқни ва
юрагим ҳовучлаб,
бошим мағрур тутиб
юрмоқни ўргандим.
менга зарбалар берганларни севинтирмаслик учун
йиқилмасликни ўргандим, она!

ёлғондан кулишни ўргандим-ки,
чиндан кулиш қандай бўлишин унутдим.
бахт билан ўйнашни ўргандим-ки,
аслида бахт қанақа бўлади – унутдим....
бу кеча
овозинг келмоқда қулоғимга қайта -
менга эртаклар айтиб бердинг.
яхшилик доим ёмонлик устидан ғалаба қилади, дединг.
яхшилик ғалаба қилиши учун 36 йил кутдим
ёмонлик ғалаба қилганда йиғладим, она!

эртакларинг қутқармади мени
сени тинглаган эдимку, она
“бир бор экан, бир йўқ экан”, дегандинг.
ҳаётимда “…бир йўқ экан”лар кўп бўлди,
улғайдим, начора, она.

мен сен билган қизинг эмасман энди,
изтироб ва ёшлари ила
улғайган аёлман...
ёдингдами, она.
Каъба атрофида бирга юргандик,
пичирлаб дуолар қилгандинг.
у вақтда мен сендан
ким учун дуо қилганингни сўрагандим.
юзимга қараб:
“она бўлганингда тушунасан” – дегандинг.
мен она бўлмадим, она...

аммо, сени оз бўлса ҳам тушунаман...
ортдан пичоқ санчган дўстларни,
қалбимни берганим севгининг
ўгай қарашларини кўрганда
тушундим, она,
суяна билишим мумкин бўлган
ягона борлиқ сенсан...
севинчимни сен билан бўлишдим
бироқ, хафа бўлмагин дея
азобларим бўлишолмадим, она.

азобларимни кўрмагин дегандим.
аслида азобларимни сен кўра олдинг фақат,
илк севгимдан бошим тошга текканда,
мени фақат сен тушундинг.
инсоннинг қанчалар сокин туриб тушуна олишини
мен сенда кўрдим...
севганим менга
– сен мен учун ҳеч кимсан!
деганидан беш дақиқа кейин,
сен менга
– сен менинг борлиғимсан! – дегандинг.
сен бу гапларни айтганингда
мен сенинг эмас, унинг борлиғи бўлишни истагандим.
аммо ҳамиша айтганинг бўлди,
ёнимда ҳамиша сен бўлдинг, она...

сенинг кўзларингда
ғазабларнинг энг гўзали барқ урарди,
бошқаларда эса…
мени йиғлатганда...
кўзларингда оловларнинг энг қайноғи уфурарди,
бошқаларда эса…
менга хиёнат қилганида...
қочқинларнинг юрт ҳасратини,
ташлаб кетилган болаларнинг кўз ёшларини
ичимда ҳис этдим.
Толеидан мамнун бўлмаганларнинг ҳуркак боқишларини
ичимда ҳис этдим.
курашда йўқотган дўстларимнинг,
кўзларини, орзуларини, хаёлларини
ҳеч унутолмадим, она...

мени изтироблар улғайтирди,
анча кучли бўлдим, она!
ёшликнинг, севгининг, ишқнинг таъми
курашларда, ўгриқларда йўқолиб кетди.
сўнг севгини таниганимда
у ортиқ мендан қочадиган бўлди...
37 ёшимга ғарқ бўлдим, она.

оловга отилган Жаннадан,
ватан шарафига Кирнинг бошини кесган Тўмарисдан,
Искандарга адолатдан дарс берган Нушабадан,
севги шоҳиди Лайлидан
кўпроқ умр кўрдим, она!

аммо, на Тўмарис бўла олдим,
на Нушаба, на Жанна,
Лайли ҳам бўла олмадим, она...
бунинг ўрнига сенинг борлиғинг бўлдим,
мени болалигимга олиб бор, она.

Охири яхшилик билан тугаган эртаклар айтиб бер.
“бир бор экан”лар кўп бўлсин унда.
37 ёшимнинг илк тонгида
сенинг эртакларинга ишониб,
кўз очсам дейман, она...

Alp Asli таржимаси

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Адабиётшуносликка янги атама киритсак ва шартли равишда “Акром синдроми” деб атаб, ижодкор психологиясини ўрганишда қўлласак, қандай бўларкан?

Бу синдром билан оғрийдиганлар “мен зўрман, мендан бошқаси одам-подаммас” қарашига чалинган, қисқаси “буюклик” дардида, эътироф истаб исёнда юрганлар бўлиб, занжирни мустаҳкамроқ шаклда давом эттиришади, чамамда.

Қандай занжир, дейсизми?

Адабиёт ичидагилар билади, ёзувчини бошқа бир ёзувчига, адабиётшуносни бошқа бир адабиётшуносга муносабати айрим ўринларда ҳавас қиларли эмас. Тасаввуримиздаги қалб ва инсонийлик дунёси - адабиёт тоза эмас, кирланган. Ҳасад, тушунмовчилик, кўра олмаслик, танқидга тоқатсизлик, бир-бирини эшитмаслик, ўқимаслик... шу ҳолга келтирган, кузатганимча. Шу занжирни шогирдлар, ёш авлод давом эттирмас десам, чучварани хом санабман. Аллақачон, “у домла бир тийин, буниси бир тийин”лайдиган ва буни танқид деб биладиган ёшлар бор экан.

Университетда, ижодкорлар даврасида шундай гаплар бўлганида, нега орқадан гапирасизлар, очиқча мақола ёзинглар, танқид қилинглар, қарши фикрни илмий шаклда, илмий баҳсда билдиринглар, дея эътироз билдирардим...

Бир тийинлаш, иши саёз, гапи саёзлаш танқид эмас, адабий танқиднинг ўз қонун қоидаси бор. Унга кўра, олимнинг илмий ишлари, илмий мақолалари таҳлилга тортилади, хато ёки қарши жойларига асосли фикр, манба берилади. Бу ҳам илмий ёндошувни талаб қилади, аслида. Илмий мақола билан олимга жавоб берилса ким кимни йўлини тўсади, ким қарши чиқади?!

Шунчаки, қайсидир мунаққид ижодинингизни танқид қилгани учунгина мутахассисга хос бўлмаган шаклда иғво қилиб, иғвога қарши жавобни танқидни қабул қилмаслик, домлаларни улуғлаш деб қараш ақл кишисининг иши эмас.

Эзопнинг “Ҳуржун” масалини ўқинг!

Назар Эшонқул айтганидек, адабиётни ШАХСлар яратади, майда шахсиятлар эмас. Ўсайлик, ижоддан ташқари, шахс сифатида ҳам!..

ПС: Бир туркум танқидга учраганда нохолис ва нопрофессионал фикрлар учун қарши тургандик. Айримлар ўзи учраган шу ҳолатни бошқаларга нисбатан қўллай оларкан. Қайғуга соладигани шу.

Қани профессионал, асосли танқид???

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

У пайтда ҳали СССР қуламаган эди. Халқ кўчаларга чиқиб, намойишлар ўтказган, Ўзбек тилига Давлат тили мақоми берилиши учун курашган. 1989 йил 19 мартдан 19 октябргача, 7 ой давомида ўтказилган митинглар ўз самараси берган, 21 октябрда Ўзбек тили расман Давлат тили деб эълон қилинган. 🤍

Биз, курашиб курмаган авлод, бу кунни қадрлашимиз, аҳамиятини юракдан ҳис қилишимиз керак ва бу мақомни асло қўлдан бой бермаслигимиш шарт! Тил учун курашганлар ҳаққи она тилимизга эҳтиром кўрсатишимиз зарур! Тилимиз бор экан, биз бормиз! Майли, бу кунни кимлардир йилда бир эсласин, номига шеър ўқиб қўйсин, бироқ сиз, биз - бошқачароқ кўрамиз, биламизми, шу билганимиз қадар тилнинг аҳамиятини (кулги ва сарказм билан эмас, жиддийлик, самимийлик билан) тушунтирайлик, қадрлайлик! Англасак, ҳали кураш тугамаган ҳам...

Барчамизга улуғ кураш ва ғалаба - Ўзбек тили байрами муборак бўлсин! 🇺🇿🤍

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Ҳаволага ўтишга эринганларга!..

Болалар ўлдирилмасин... 💔

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

​​Муҳаббатдин муҳаббат бўлур пайдо,
Муҳаббатсиз кишидан қоч, Ҳувайдо.

ҲУВАЙДО

💙 💙

Филология фанлари доктори, профессор Баҳодир КАРИМ ишқ достони - “Ўткан кунлар” ҳақида. Дилбар суҳбат бўлибди.


t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Ҳикояларни саралаётиб, битта асарнинг бир нечта таржима вариантига дуч келяпман. Таққослар эканман, таржимонларни 3 га бўлдим (шартли):

1. Сўз таржимони
2. Ҳикоя таржимони
3. Услуб таржимони


Сўз таржимонлари ёшлар, жаҳон тиллари филологиясини ўқиган таржимонлар бўлиб чиқяпти. Ҳикоя таржимасида мақол, ибора, киноялар баъзан маъносини йўқотган, кўпроқ сўзма-сўз таржимага урғу берилган. Балки ҳикояни аслича беришга урунишгандир, нима бўлганда ҳам ёш таржимонларни таниб хурсанд бўляпман. Ичида моҳирлари кўп экан.

Ҳикоя таржимонлари одатда ижодкорлар, шоир, ёзувчилар. Таржимада бадиийлик кучли, аммо баъзи ўринларда маъно ўзгарган, ортиқча бўёқлар кўп, қаҳрамон характери чапанилашган. Баъзан ҳикоя бошиданоқ таржимон қайси ижодкор эканини топа оласиз. Масалан, Ясунари Кавабатани эмас, Олим Отахон ҳикоясини ўқиётгандек бўласиз. Ижодкорлар таржимага ўз дастхатлари билан муҳр босишган.

Услуб таржимонлари - ҳақиқий профессионаллар (буларнинг ичига ижодкорлар ҳам, ёш таржимонлар ҳам киради). Ижодкор услубини сақлаган, таржимонни эмас, ҳикоя муаллифи услубини топасиз, қаҳрамон характерида чапани ўзбекни эмас, аслидагидек совуққон олмонни кўрасиз. Аслиятдагидан-да кучли маънога эга ибора, сўз қочиримларига қойил қоласиз. Гўёки Акутагава Рюноскэ ёки, дейлик, Борхес асарини ўзбек тилида ёзгандек.

Кейинги ўринларда 4-5 та таржима варианти бор ҳикояларни таққосларман, балки.)

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

​​📘 “MAZAXCHINI O‘LDIRISH”

Ko‘chada birovga tabassum qilib bo‘lmaydi. Birovga hazil qilib ham bo‘lmaydi..

Xuddi bo‘rini ko‘rgan tulkidek yoki qush uyasiga sudralib chiqqan bog‘ma ilonni ko‘rgan qushdek bosim ostida qolgan.

Maktabda, maktabgacha davrda ham bolaning xilqati bostiriladi. Bir umr bosim ostida yashashga mahkum.

Shundan paranoya, shizofreniyaning yengil formasi shakllanadi: hamma unga dushman. Shundan to‘da. Guruh. To‘dadagi haq bo‘lmasa-da yonini olgan.

Har bir matn, har bir shamol, dengiz, okean shtormi, qop-qora tun, so‘ngan yulduzning soyasi ham unga qarshi. To‘dalashgan besh kishi vahima uyg‘otadi. Tiniq fikrni eshitib vosvosga aylanadi. Soqoli o‘sganni ko‘rsa nevrozga oson yo‘liqadi. Shortik kiyganni ko‘rsa ham. Sochini boshqa rangga bo‘yaganni ko‘rsa ham. Ko‘chada ashula xirgoyi qilib ketayotganni ko‘rsa ham.

Kasallikning shakli. Fikr formasiga umuman yot.

O‘ylab ko‘rsam, bizda davlat bo‘lmagan. Qachondir bo‘lgan. Keyin psevdodavlat shakllangan. Zulmga qurilgan. Temurni maqtashadi. U o‘lganidan keyin imperiya ham bir zumda parchalangan. Zulmning tarixi doim shu.

Biror marta ezgulik qonunlashtirilmagan. Faqat odam tanloviga qarshi qarorlar qonunlashtirilgan. Psevdodavlatlarda. Odamning tanloviga qarshilik doim qonunlashtiriladi. Shundan bir xillik. Shundan tavhid-kunning yo‘qligi.

Hamma bir xillashtirilgan. Bir xillashtiriladi. Hamma bir xil. Kun-tavhid yo‘qligidan. Huquqi yo‘qligidan.

Odam o‘zida odamlik huquqini himoya qilishni unutgan. Huquqni himoya qilish kerak ham emas, “tushuning, bo‘lmasa, oila boqib ham, yashab ham bo‘lmaydi.” A. Nasafiy aytgan hayvon ruhi g‘olib chiqadi.

Murod Chovush

Xarid
: t.me/akademsavdo

📘 @akademnashr

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Atigi 3 ta ovoz! Go...

Linkni bosing va ovoz bering.)

/channel/SozKimyosi?boost

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

“Ўзгарибсиз” дейсан. Бўлиши мумкин:
Ахир бошдан оёқ ўзгарди дунё.
Одам, ҳаво, тупроқ аввалгидекмас,
Менда ўзгаришлар бўлмайдими ё?

Оқибатни кўмдик охир-оқибат,
Ҳуқуқлар ҳақида кимдир чертар соз...
Хов иссиқ юртларда полапонлар оч,
Менинг эса сочим тўкилган бир оз...

Гўдаклар, гўдаклар, маъсум гўдаклар,
Балиққа айланиб кетди қанчаси...
Ерталаш, зарталаш - сарсон-саргардон
Эрта манзилига етди қанчаси...

“Ўзгарибсиз”, дейсан. Ҳа, мен ўзгардим:
Дийдам қотди анча, кечдим рўёдан.
Саҳрои Кабирга қор ёғди, ахир,
Ўзгармай бўларми шундай дунёда?!

Ўзгардим. Сезибсан.
Аввалги “мен” йўқ,
Ишга кўмилганман эртадан то кеч.
Музтоғ эримоқда, мен худбин эса,
Онамни кўргани вақт топмайман ҳеч.

Майли, хайрон бўлма, ҳаммаси яхши
Ҳеч кимнинг айби йўқ—ўзимдан гинам.
Кўп нарса ўзгарди, тўғри ва лекин
Меҳрим ўзгармади сенга биргина...

Муслим Мирзажонов

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Mutaqilligimiz abadiy boʻlsin! 🇺🇿💙🇺🇿

Video @MirzoZominiydan

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

CHOʻLPON

GOʻZAL TURKISTON

Goʻzal Turkiston, senga ne boʻldi?
Sahar vaqtida gullaring soʻldi.
Chamanlar barbod, qushlar ham faryod,
Hammasi mahzun, boʻlmasmi dil shod?

Bilmam, ne uchun qushlar uchmas bogʻchalaringda?

Birligimizning tebranmas togʻi,
Umidimizning soʻnmas chirogʻi,
Birlash, ey xalqim, kelgandir chogʻi,
Bezansin endi Turkiston bogʻi.

Qoʻzgʻol, xalqim, yetar shuncha jabru jafolar.

Ol bayrogʻingni, qalbing uygʻonsin,
Qullik, asorat - barchasi yonsin.
Qur yangi davlat, yovlar oʻrtansin,
Oʻzib Turkiston, qaddin koʻtarsin!

Yayra, yashna oʻz vataning gul bogʻlarinda.

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

ТОПИЛМАЙДИ

Топилмайди, топилмайди, топилмайди,
Бу даврада менга ҳамдам топилмайди.
Ёмғирдек ёғади кўздан меҳр ёши,
Қон юракка дард-у малҳам топилмайди.

Қўй, эй булбул, бу кўнглим қолган сендан ҳам,
Суйиб ёр, куйганларинг ёлғон мендан ҳам.
Топилгай сендаги бор армон мендан ҳам,
Мендаги ишқ, мендаги ғам топилмайди.

Келар қайтиб бир куни кетган одамлар,
Холи бўлгай бу бошдин ҳам маломатлар.
Топилгай дўст, топилгай ёр, паризодлар,
Қани отам, қани онам, топилмайди.

Хусумат, сен нечун бунча боқасан,
Нечун оташ жисмимни яна ёқасан.
Қўлингга тош олиб йўлимга боқасан,
Кетарман бир куни, садом топилмайди.

Муҳаммад Юсуф

@SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Ётоққа чўзилдим.
Дераза - ранж ва ғам
рамкаси.
Сен
О.Генрининг
“Сўнгги япроқ” ҳикоясидаги
cўнгги япроқсан,
узилма, қутқар мени
ўлимдан.

Расул ЮНОН


t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Хуршид Абдурашид ҳам яхши ёзади. Ўқишда йиғлагим келгани билиниб қолмаган бўлса...

https://youtu.be/B2CKC5s_Z3U?si=DiMcF9jMGnNsl5Ao

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

БУ ЁМҒИР БОШҚАДИР

Ёмғирда эзилма,
бошқар ўзингни,
бу ёмғир бошқадир ва сен ҳам бошқа.
Томчилар рақсига қўшма кўзингни,
бу ёмғир янгидир ҳаддан ташқари.

Тўкилиб-тўкилиб охир тинади,
табиат ҳукмидан ташқи бу илм.
Осмон ҳар ёғишда янгиланади,
сен ҳам осмон бўлсанг нетар, севгилим?

Хотиранг вайрондан вайрона уйдир,
ҳар сафар ўтади томидан томчи.
Бу дард кўпга келган эски бир тўйдир,
ўтказмоқ керакдир кўзларни очиб.

Эски ёмғирлардан умид уз энди,
бекор кўзларингни тўлдирма ёшга.
Ёмғирда эзилма,
бошқар ўзингни,
бу ёмғир бошқадир ва сен ҳам бошқа.

Хуршид АБДУРАШИД

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Сен — қафас, ичингга қамалган дунё,
Мен — қушман ичингда сенга ичиккан.
Қанотим остида калит бор,
аммо
чиқиб кетолмайман эшикдан.

Мен — банди.
Ҳеч қачон ҳеч ким тутмаган!
Ҳайдама...
Яхшиси, бошимга дор тик.
Ташқарида сен йўқ —
Ташқари туман,
Мени ўлдиради бундай озодлик.

Қара, кўзларимдан томяпти шабнам,
Юраги нам тортиб кетганлар камми?
Илтимос...
Ҳайдама...
Гар қанот ёзсам,
Сочилиб кетаман.
Ачинмайсанми?

Кетмайман!

Башорат ОТАЖОНОВА

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

***
Havo go’zal…seni sog’inmoq undan go’zal,
Yaproqdek to’kilar band-bandimdan she’r.
Arazlarim tindi, eridi muzlar,
Kelsang, mezon kabi sokin-sokin kel.

Cheksiz ishqimizga suqlansin fazo,
Jami olamlarni shu ishqqa jo et.
Qon lablar bo’saga qonmasin ammo,
Ketsang mezon kabi sokin-sokin ket.

Havo go’zal,
seni sog’inmoq undan go’zal…

✍️MehrNoz

@abbosova_mehrinoz

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Худо шоҳид, қалбим билан курашлардан толиб кетдим!
Дунё отлиқ вайронада балки узоқ қолиб кетдим?!
Кечир она, мудом сени ташвишларга солиб кетдим!
Чарчадим мен, етар энди, мен ожизни Ўзинг қутқар...!!!

Қисматмикан мен девона қалам билан сирдош бўлдим,
Берган сўзинг уқолмадим, нафс отига йўлдош бўлдим,
Бошинг тошдан бўлсин дердинг, она, қара мен тош бўлдим!
Чарчадим мен, тош қисматдан, мен дилсизни Ўзинг қутқар...!!!

Зарра иймон етса қалбга авлиёдай тутдим ўзни,
Тўрт беш китоб ўқиб қўйиб сўнг даҳодай тутдим ўзни,
Шунча неъмат берсанг ҳамки кўр гадодай тутдим ўзни,
Чарчадим мен, гадоликдан, мен юзсизни Ўзинг қутқар...!!!

Нимадир ишқ? Надир севги? Билолмайин доғда қолдим.
Сен кўрсатган йўлдан тониб, гуноҳ отлиқ чўғда қолдим,
Омонатинг бўлган жоним бугун мана тиғда қолди...
Чарчадим мен, тиғда яшаб, мен жонсизни ўзинг қутқар...!!!

Ё, Худоё! Менга раҳм эт, хаста холи хароб пайтим
Ҳар томондан сени излаб, ҳар томондан сенсиз қайтдим,
Тингла Роббим, бу дардларни мендай ожиз ёлғиз айтди!
Чарчадим мен, эй, Ёлғизим! Мен ёлғизни ўзинг қутқар...!!!

Маъруф Норбўтаев

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Кечадан бери Нозим Ҳикматнинг “ҚИЗГИНАМ” шеъри хаёлимда... Қанчалик дард бор, қанча оталар-оналар дарди:

Эшикларни қоққан менман,
Эшиклар орти тириклар...
Кўзингизга кўринмасман,
Кўзга кўринмас ўликлар.

Хиросиманинг ўлими,
Ўн йилга ё юз йил борар.
Етти ёшдаги бир қизим,
Каттармас ўлган болалар...

Сочларимнинг оқлари мўл,
Кўзимдан ёшлар томчилар...
Бир ҳовуч чўғ бўлиб сўндим,
Кулим ҳавога сочилар...

Менинг ахир ўзим учун,
Ҳеч бир ўтинч истагим йўқ.
Шакар емай қолди қизим,
Кўзин очмас, қистагим йўқ...

Ураяпман эшигингиз,
Буви, бобо сўранг изн.
Болалар ўлдирилмасин,
Шакарини есин қизим!...


Турк бастакори Fazil Say куй басталаган, ижроси ҳам жуда таъсирли:

https://youtu.be/dQLo1-_bWl0?si=HwUvXKBk7T4qPICZ

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

​​“Yoki” — parvozga taklif

Koʻp yillar davomida kitob va kitobxonlik bilan bogʻliq muammolar haqida gapirgan kishi boʻlib yuraman. Yaxshi kitoblar koʻpayishini xohlayman. Yaqin 30 yil davomida shu sohaning qattiq nonini tatib yurib kelgan xulosalarimdan biri shu boʻldiki, bizda kitobxonlar yaxshi kitobni saralab, tanlab olishi uchun zarur sharoit yaratilmagan. Oʻquvchi sifatli kitobni talab qilmasa, yomonini rad etmasa Yaxshi kitob kamyobligicha qolaveradi. Bu esa kitob jamiyat uchun beradigan foydalarni toʻliq olishga toʻsqinlik qiladi.

Xullas, bugun yangi loyihamizning kichik bir qismini hukmingizga havola qilmoqchimiz. Loyihaning nomi “Yoki”. “Yoki” — “Akademnashr”ning ilk nomi. Bu nom vositasida yozuvchi, kitobsevar Mirzakalon Joʻrayev vaqt va oʻlim pardasining etagini koʻtargancha yoʻllayotgan salomini kitobga muhabbat qoʻyganlarga yetkazishni ham istadik.

“Yoki” bu bosqichda:

- kitobga befarq boʻlmaganlarning fikr almashishlari uchun minbar boʻlishni oʻz zimmasiga olmoqchi;
- kitoblarga taqrizlar, kitobdan olingan hayrat va lazzatni izohlar, iqtiboslar koʻrinishida boshqalar bilan ulashish imkonini yaratmoqchi;
- yozuvchilarni oʻquvchilar bilan yuzlashtirmoqchi, kitobxonlarga yozuvchilarni yaqinlashtirmoqchi;
- nashriyotlar uchun targʻibot va xaridorlarning munosabatini bilish imkoniyatini kengaytirmoqchi
- noshirlar, muharrirlar, kitob grafikasi ustalari, matbaachilar, kitob blogerlari, kitobsevarlarni bir maydonga jamlamoqchi;
- kitob oʻqiganni ragʻbatlantirmoqchi, sovgʻa bermoqchi, kitobxonlik darajalari taqdim etmoqchi.

Loyihaga juda koʻp vaqt, imkoniyat va resurs sarfladik. Maqsadimizga muvofiq boʻlmasa-da, maʼlum sabablarga koʻra, toʻlaligicha emas, qismlarga boʻlgan holda eʼlon qilyapmiz. Ammo shunga qaramasdan, test rejimida eʼlon qilinyapti. Shuning uchun koʻplab xatolar yuzaga chiqishi tayin. Niyatimiz xolisligini hisobga olgan holda qattiq koyimaysizlar degan umiddamiz.

🔗 https://yoki.uz/

P.S. Ulashganlarga ta'zimdamiz!!!

➡️ /channel/SanjarNazar

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Бугун нозик бир нарсани англадим!

Қизлар ҳаётидаги энг муҳим харид - бу болта!.. Этик, сумка, кўйлак, ҳатто шуба ҳам эмас - айнан БОЛТА!
🪓

Тўғрисини айтяпман. Мана мен биттасини сотиб олдим. Акцияга, супермаркетдан! Зўр нарса, фирманики. Узун, пушти ранг сопли! Уни менга супермаркетдаги сотувчи қиз таклиф қилди. «Зўр болта, - деди у, - сотиб олинг, керак бўлиб қолади!». Мен ҳам ўйламай сотиб олдим. Олганимга умуман афсус қилмадим! Сотиб олишим билан фойдаси тегишни бошлаган.

Қандай, дейсизми? Тингланг!
Супермaркетдан чиқиб автотураргоҳга келсам, бир йигит машинам ёнига тиқиштириб машинасини қўйиб олибди. Бошқа томонида девор, у томондан сумкамни қўйиш учун эшикни очолмаслигим аниқ. Йигитни ўзи эса машинасига нарсаларни жойлаяпти. Мен эса аравани ҳайдаб келяпман. Унда харид қилган маҳсулотларим, уларни устида пушти ранг сопли болта. Йигит ёнига келиб бир болтага, бир унинг машинасига қарадим.
👀
У эса бир менга, бир болтага қараб қўйди. 👁 Кутилмаганда менга яқин одамига қарагандек кулиб қараб, гапиряпти: «Келинг, мен сизга юкларингизни жойлашга ёрдамлашаман, бир томондан машинамни яқин қўйганман, ноқулай...» «Майли, рози бўлдик биз ҳам болта билан, - катта раҳмат». Шунақа ғаройиб одамлар ҳам бўлади-ку ўзи...
Хуллас калом, юкларимни жойлаб бериб, жўнаб кетди. Мен болтани йўловчи ўтирадиган олд ўриндиққа қўйиб, рулга ўтирдимда, хотиржам, хонимлардек йўлга тушдим. Қандай бўларди, «ХОТИРЖАМ».

Жума, кўчада одам жуда кўп. Йўллар тирбанд, ҳамма шошилган, асабий. Бир қарасам, кимдир мени катта тезликда қувиб ўтиб, светофорда кутилмаганда тормоз беряпти. Менинг олдимда, қизил чироқда. Орқасига бориб уришимга бир бахя қолди, сантиметрлар аниқроғи. У эса ўзича, чиқиб олиб бақириб кетяпти:
«Бу қанақа ҳайдаш, правани сотиб олгансанда, а, гаплашиб қўйишим керак шекилли сен билан». «Нимага энди гаплашмаслик керак», - сўрайман ва болтани секин, шошмасдан ўриндиқдан оламан.
У катта тезликда келиб тормоз берди, аралашади кимдир.
Машинадан тушиб унга юзландим, қўлимда болта: «Нимага гаплашмаслигимиз керак экан, - дейман, биз ҳар доим конструктив мулоқотга тайёрмиз. Болта билан!». Болтани кўтариб, унга киноя аралаш кулиб қарайман. У эса бирдан: «Машинангиз шикастланмаган, зўрға тўхтадингиз ўзиям», дейди негадир меҳрибонлик билан. Англашимча, кайфияти ҳам яхшиланди, хурсандчилик билан деди: «Ҳа, ўзим айбдорман. Шошдим. Бирдан қизил чироқни кўриб ўзимга келдим, кескин тормоз бердим. Жума! Асаблар таранг! Кечирасиз!»
Тезлик билан машинасига ўтириб, яшилда газни босиб, машинасини ҳайдай кетди.

Биз ҳам болта билан машинага ўтириб, шошмасдан уйга йўл олдик. Уйга келиб қарасам, менинг машинам турадиган жойга кимдир машинасини қўйиб кетибди. Яна-я?! Машинага қараганда бизнинг маҳалладан эмас. Ўзимизникиларни ҳаммасини танийманку. Улар ҳам мени жуда яхши билади...
🙂
Ҳа, майли. Мен пиёдалар йўлакчаси ёнида туриб, ўйлайман: «Ҳозир оғир сумкаларни уйга қўйиб қайтаманда, машинани қўйишга бошқа жой излайман». Сумкаларни қўйиб чиқиб қарасам болта эсдан чиққан. «Кел, шуни ҳам уйга олиб чиқай, машинада болтага нима бор. Сопи ёрқин, кўзга ташланадиган, балки кимнидир ҳаваси кетиб, ўғирламоқчи бўлар. Биз у билан аллақачон қадрдон бўлиб қолдик». Уни олиб, машина эшигини ёпдим. Қарасам, мени жойимга машинасини қўйган киши чиқиб келяпти. Икки кўзи қўлимдаги болтада. «Вой, дейди у, - мен сизни жойингизни банд қилиб қўйибманми? Мен кетяпман, марҳамат, машинангизни жойингизга қўйишингиз мумкин!» Шундай деб меҳрибонлик билан табассум қилиб қўяди: «Дам олиш кунларингиз яхши ўтсин»...

Машинамни жойига қўйиб, болта билан уйга кирдик. Ҳаво ҳам майинлашиб, енгил шабада дарахт баргларини шитирлата бошлади. Қуёш ҳам порлаб, табассум қиларди.
🌞 Бизга! Болта иккаламизга...🪓 👩🏻

Доно БЕКЧАНОВА таржимаси.

Каналга таклиф-линк:


https://t.me/joinchat/UMKfsGCSJDfcvKNn

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Choʻlpon: “Koʻngil!”

🎙 Sanjar Sa’dullayev oʻqigan.

📘 “Sherlar”

📘 @akademnashr | #nazm

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Айниқса, шаҳарнинг шовқини сени зериктирса,
Айниқса, севгилинг севмаса сени,
Айниқса, ғийбатлар тўқиса
Дўстларинг
Йироқларга қочар қисматлар
Автобус деразасидан қараб кетсанг...

Рауф Парфи

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Ёдинг кўз ёшимда сузади ҳар он...

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Абдулҳамид Чўлпон шеърияти XXI аср қадриятларини ўзида мужассам этган...

Турк Дунёсининг бирлиги, Улуғ Туркистон қайғуси, Инсонга муҳаббат, жавонмардлик, саховат Абдулҳамид Чўлпон шеъриятининг асос белгиларидир...

Улуғ шоир Абдулҳамид Чўлпон ўзбек руҳини куйлади. Зеро Ўзбек Руҳи ўлмасдир. Ўзбек Руҳи абадийдир. Ўзбек Руҳи бутун Турк Дунёсининг меросидир...

Мувозанат бузилган жойда жаҳолатнинг қора қуёши ёниб фикр оламини зулматга чулғайди, қонга булғайди...

Абдулҳамид Чўлпонни титратган, қақшатган зулм эди. Зулм ўзбекнинг энг сара гулларини юлиб отди. Ҳамзани ўлдириб, бу ўлим баҳонасида биринчи ўзбек совет шоирининг қотиллари деб минглаб бегуноҳ мусулмонларни қириб ташлади. Бу зулм ўтган асрнинг 20-йилларида давлатчилик иқтидори ила юзага чиққан Туркистон автоном жумҳуриятини ер билан яксон қилди. Янги ўзбек ҳукуматининг аъзоларини қиличдан ўтказди...

Зулм бир миллатни бир миллат билан хундор душман қилишга эришди. Зулм учун инсон инсонга дўст-биродар эмас, ўч олишга доим шай турган жаллод бўлиши керак эди. Эришди..

Абдулҳамид Чўлпон зулмга қарши, сталинизмга қарши, манқуртликка қарши озодлик учун, Шеърият Ҳуқуқи учун курашаётганларнинг сардорларидан биридир. Халқ шундай шоирини кўп замонлардан буён кутган эди. У келди ва кураш майдонига чиқди. Ҳақ ва Ҳақиқат йўлида қурбон бўлди.

Рауф ПАРФИ
“Шеърият ҳуқуқи”дан

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…

SOʻZ KIMYOSI

Ёмғир эмас, марварид ёғар,
Ёмғир — кеча шаклинда бу он.
Сув сингари жилдираб оқар,
Кеча кечар шод ва беармон.

Баргларда рақс этар шаббода.
Ўйнар сабо шаклинда кеча,
Тун булутга кўтариб бода
Афсоналар айтар тонггача.

Танизорим игна учинда
Кўзларимда порлар қора нур.
Менга кеча ёмғир ичинда
Машъум хаёл каби кўринур,
Рухсорини ювган кечада
Мен билмаган яланғоч шуур.

Рауф ПАРФИ

t.me/SozKimyosi

Читать полностью…
Подписаться на канал