-
San’at, adabiyot, she’r va she’riyat, adabiy tanqid, adabiy jarayon hamda kitoblar haqida gaplashamiz! https://taplink.cc/donobekchan https://t.me/joinchat/UMKfsGCSJDfcvKNn
Шу ерда шундай, бутун қолсин.
Тарихчиларга савол:
Гап икки тарихий шахс, уларнинг бир жойга босқини, қонли қирғини ҳақида. Бобо деб қарамай, симпатияларни, антипатияларни йиғиштириб, сиёсий пропагандалардан ҳоли таҳлил қилишга ҳаракат қилингларчи.
Чингизхон ва Амир Темур - қай бирининг Хоразмга юриши даҳшатлироқ эди? Бири биридан қолишганми? Қайсинисини оқлаб, қайсинисини қоралайсизлар? Сиёсий тарғибот сабаб фахр туйиладиган бир тарихий шахс бошқасидан нимаси билан фарқли, аъло, хусусан, Хоразмга юришлари мисолида???
Тарихга холис қараш керак экан, Амир Темурга ва Чингизга қачон холис баҳо берилади? Аслида, ҳар иккисига ҳам холис баҳо берилганмикан?
Темур феодал хонларга қарши курашган бўлса, қонли қирғинлар шу билан оқланса (оқлаш мумкинми ўзи?), Чингиз нимага қарши курашган?
Хоразм тарихи учун Темурни Чингиздан фарқи бормикан?
Босиб олишдаги мақсадларни эмас, оқибатини муҳокама қила оласизларми? Босқинлардан кейинги Хоразм тарихи билан ким таниш? Амир Темур бир масжид ўрнига 10 масжид қурган бўлса, Хоразмда қандай масжидалар қурди? Ҳар нени ёзган тарихчилар Хоразмдаги вайроналикдан кейинги қурилишлари ҳақида қайси тарихий китобда келтирилган? Шу маънода, Чингиз нима қилган, нима қурган?
Чингизхон ҳам, Амир Темур ҳам Хоразмга қайта-қайта юриш қилиб, Хоразмни қирғинлар билан эгаллаган. Нега биридан нафратланиб, бирини севишади? Бири оппоқ, бири қоп-қора? Ўзингдан чиққани ўзингни қиргани даҳшатли эмасми?
Всё, что вы видите во мне — это не моё, это ваше...
Моё — это то, что я вижу в вас.
Эрих Мария Ремарк
t.me/SozKimyosi
🎙 Bobomurod Hamdamov
«Sulton Jaloliddin» ❤️
«Tole’yimda dardkash bo‘ldi zamona,
Qilichin ko‘tardim Chingiz dushmona,
To‘rt ming jangchi bilan kirib maydona,
Qirq ming dushmon yiqqan Jaloliddinman»...
@SozKimyosi
Usmon AZIM
Bu yolg‘on chaqqondir,
Bu yolg‘on — chapdast.
Qochdingmi — quvonib
Quvishin qo‘ymas.
Bu yolg‘on — fitnachi,
ochdingmi — yomon —
O‘zini botir deb
Qiladi e’lon.
Bu yolg‘on — aqlli,
Bu yolg‘on — ayyor.
Kurashchi deb o‘zin
Atashga tayyor.
Sen bo‘lsa, uyatchan,
Ko‘ngilchan odam,
Surbet bu yolg‘ondan
Qochib borayapsan.
To‘xta! Rahming kelsin
O‘zing o‘zingga.
G‘ijinib bir qara
Yolg‘on ko‘ziga.
Garchi u fitnachi,
Garchi u chapdast,
Hali haqiqatni
Yengolgan emas.
@SozKimyosi
«Кибр шу қадар катта фалокатки, ўзинг қазиган чуқурга ўзинг йиқилган вақтингда ҳам, ўзингни чоҳга ташланган Юсуф алайҳиссаломдек ҳис этасан...»
https://t.me/joinchat/AAAAAFH7QS2rI0JF1Nsypg
«Мeндирман Жалолиддин»га битта эътироз (бунга жиддий қараш лозим эди дeб биламан) - мусиқаларида Хоразм оҳанглари йўқ.
Хоразм мусиқасига ёт мусиқий асбоблар (жумладан чанқовуздан), оҳанглардан фойдаланилган. Ўзига хослик мусиқадан бошлаб бой берилган, воқеалар Хоразмда бўлаётганига ишониш қийин кечди. Хоразмда туғилиб, ўсиб бирор марта чанқовуз чалишганини, уни хоразмликлар эшитганини эслай олмайман.
Хоразм мусиқаси ҳам жуда кучли, ундан унумли фойдаланиш мумкин эди.
Турклар олишини эшитганимда бу жиҳатига алоҳида эътибор бeришларига ишонган эдим. Бироқ жуда катта таъсирга эга бўлиши мумкин бўлган жойини бой бeришибди.
Хоразм санъати, мусиқаси тарихини ўрганишга эринишибди шeкилли.
Давр руҳи, муҳит, воҳа ҳаёти Хоразм оҳангларисиз бошқа жойлардан фарқсиз қолади, қолган.
@SozKimyosi
«Валентин кунини қўй, сени бошқа кунлари ҳам севмайман...»
©️ Войман Доғий
@SozKimyosi
Agarchi sensizin sabr aylamak, ey yor, mushkildir,
Sening birla chiqishmog‘liq dog‘i bisyor mushkildir.
BOBUR
t.me/SozKimyosi
Муҳаммад СИДДИҚ
Қайси жавонибнинг
соясиман мен?
Нураган
соямнинг
доясиман мен.
Қандaй жазаванинг воясиман мен –
бу ғумбак ичида вайронадекман...
Ким у – ташқарида,
чертиб тинглаган,
шунча карвон туриб
мени танлаган?
Борми...
суяклари қақшаб англаган?
Гуноҳин билмаган ҳайронадекман.
Ёздим қанотимни,
бўйладим – кушод,
келмади кутганим билан ҳеч имдод!
Суйганим,
куйганим,
куйлаганим – дод,
қафасдан чиқмаган таронадекман.
Қанча баланд учмай
тубанман,
зичман!
Маҳшарга тиралган –
манам бир синчман
ва яна тупроқдан унган илинжман!
Ломакон гирдида парвонадекман.
Етдимми –
йитдиму
гирдобга тушдим,
неча йил кўраман тағин бу тушим?
Тушунтир лоақал,
ўзинг ҳам тушун,
эй Рафиқ, дунёга бегонадекман...
@SozKimyosi
«Bekajon»da yozganlarimiz berilibdi.
Alohida e’tibor uchun Marhabo Shodmanovaga katta rahmat!
@SozKimyosi
Inson rizqini, rizqi esa sohibini qidiradi.
©️ Jahongirxon Ahmedov
@SozKimyosi
Qorqalb...
Qordan qalb yasasa boʻlar ekan, ayrim paytda qalbdan muztosh yasasa boʻlganidek...
Qalbingizni asrang ❤️
@SozKimyosi
TADEUSH RUJEVICH (1921-2014)
Oxiratdan so‘ng,
O‘limdan so‘ng,
Men hayot qo‘ynida ko‘z ochdim.
Bu stol dedim men.
Bu stol.
Stolning ustida non bilan pichoq.
Pichoq nonni kesish uchun,
Non esa odamlarga.
Inson sevishi kerak,—
Ta’kidladim kechayu kunduz.
Nimani sevish kerak?
Insonni, ta’kidladim, insonni.
Bu deraza dedim men,
Bu deraza.
Derazadan narida bog‘,
Bog‘ qo‘ynida olma.
Olma gullagan.
Shamolda gullari to‘zg‘ir,
Mevalar
Yaralmoqda.
Otam olmalarni terib olmoqda.
Mevalarni terayotgan u odam —
Mening otam.
Men o‘ltiribman uyning ostonasida.
Echkisini yetaklab ketayapti
Bir kampir.
Dunyoning yettita mo‘‘jizasidan ham
Azizroq.
Uni endi kerakmas deb,
O‘ylagan
Jalloddan battar.
Bu — odam.
Bu — daraxt, bu — non.
Odamlar yashamoq uchun
Ovqat yeydilar,
Ta’kidladim o‘zimga-o‘zim.
Faqat inson hayoti muhim.
Faqat inson hayotining ma’nosi ulkan.
Hayotning bahosi
Inson yaratgan
Narsalarni bahosidan
Beqiyos ortiq.
Inson — buyuk mo‘‘jiza,—
Ta’kidladim men qayta-qayta.
Bu — suv, — dedim men.
To‘lqinlarni qo‘lim bilan siladim.
Suhbat qurdim daryolar bilan.
Ey daryo, — dedim men —
Ey daryo, bu — men...
Inson
Suvga so‘z qotdi.
Oyga so‘z qotdi.
Yomg‘irga, gullarga
Qushlarga, osmonga,
Yerga so‘z qotdi.
Osmon jim turdi,
Zamin jim turdi.
Faqat sado keldi
Sado...
Yana bir odamning tovushi.
Usmon Azim tarjimasi
t.me/SozKimyosi
Siyosiy maddohlikdan adabiy maddohlik xavfli.
©️ Dono Bekchanova
****
Сиёсий маддоҳликдан адабий маддоҳлик хавфли!
©️ Доно Бекчанова
t.me/SozKimyosi
Koʻrmagan boʻlsangiz, albatta koʻring!
https://youtu.be/oMqXJJqAzEY
Бирор киши ҳақида фикр билдиришдан олдин, Жаноб Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг саволларига жавоб бериб кўринг:
- Унинг юрагини очиб кўрганмидингиз?..
Dilfuza Komil
@SozKimyosi
Sizning eng og'ir qiyinchiliklaringiz siz uchun eng katta ne'matlarga olib borishi mumkin. Ular, shuningdek, hayot haqida ko'p narsalarni o'rgatadi va haqiqatni ko'rishga majbur qiladi. Esingizda bo'lsin, siz odatlangan atirgullar guldastasi haqiqiy hayot EMAS! Ammo eng muhimi, qiyinchiliklar sizni o'zingiz tasavvur qilganingizdan ko'ra kuchliroq qiladi!
****
Yiqildingiz degani u yerda qolish shart degani emas. O'rningizdan turing va oldinga yuring. O'zgarishlar ko'p hollarda tartibsiz bo'ladi. Eski holatdan yangisiga o'tishda kurashishga to'g'ri keladi. Bu sizning hayotingizga kiritmoqchi bo'lgan yangi odatlar bilan kurash. Yurishda davom eting!
©️ Mufti MENK
Nilufar Oripova tarjimasi
t.me/SozKimyosi
Ўн гулидан бир гули очилмаган... Одатда бу ўхшатиш қайғули кайфиятга эга. Ҳазон кетган умр шундай тасвирланади.
Аммо, “ўн гулдан бир гули очилмаган”ни ижобий оҳангда ҳам айтиш мумкинмикан? Менимча, мумкин. Тескари тарафдан сананг. Одатда, гул очилгандан кейин нима бўлади? Сўлийди. Ўнта гул тўпланган гулдаста гулдонда сўлиб қолганини кўрганмисиз? Унинг бу ҳаётдаги вазифаси тугади - у энди сарғайиб, кукунга айланади.
Инсон умриниям бунга қиёслаш мумкин. Бугун бир дўстимнинг “Ўтмаган кунлар” номли ҳикоясида мана бу мисраларни ўқиб жилмайдим: “Хушбоқ бугун ишдан эртароқ қайтди. Тунги соат ўн иккиларда ҳайдовчиси уни уйига ташлаб кетди...” Ҳушбоқлар бизда кўп, ҳаёт пойгаси қизиган, иш-уй-соққа-иш-мажлис-соққа-соққа ва яна соққа-иш-мажлис. Ўнта гул гуркираяпти, хуллас. Куни билан кўрмайдиган ва тарбиясига вақт ажратолмайдиган фарзандларининг ўқиши ва тўйига, уйига йиғади. Бир неча кун олдин фейсбукдаги бир дўстим пул топишнинг кайфи ҳақида қизиқ бир пост ёзди. Уни ўқиб икки йил олдин саратон орамиздан бевақт олиб кетган дўстимни эсладим. Унинг пули кўп эди. Бор вужуди қандайдир бизнес лойиҳалар, суҳбат чоғида тинимсиз тинғиллайдиган телефонидаги келишувлар, янги-янги пулни туғдираётган пуллари. Харажати ҳам шунга мослашди, данғиллама уй, машина, атрофида ҳар ким гирдикапалак. Лекин, ўлганидан кейин, у ўзи нега бунча пул йиғди экан деб ўйлаганим эсимда. Вафотидан кейин, камига, катта қарзи бор эканини билдик.
Уни ҳаётда кўрсангиз, қаранг, мана унинг ўн гулиям очилган, боракалло деган бўлардингиз. Очилди, ва тезда сўнди.
Одамзот балки тўққиз гулини очиб, бир гулини очмай тургани яхшидир? Бор имкониятингиз ва салоҳиятингизни ишлатиб қўйсангиз, гугурт чўпидек бирдан ёниб, пуфф этиб ўчмайсизми? Балки одамзот каламушлар пойгасидан ўзини сал четга олиб, бир ўйлаб кўриши керак - менга нима керак бунинг ҳаммаси? Биргина ғунчам қолди, шуни авайлай, деб?
Ўн гулдан ҳеч бўлмаса бири очилмай турсин.
©️ Ибрат САФО
@SozKimyosi
Sherbek BOBONOR o‘g‘li
PARBULMASAL
Hayot - hayosiz ertak,
Dunyosi - bir do‘q ekan.
Tinglang, poyonsiz ertak:
Bor ekan-da, yo'q ekan.
Qay zanglagan zamonda,
Qaysiyamdir tomonda.
"O‘tirg‘ichlar o‘lkasi"
Yashnar ekan, omon-da.
Nomi nimaga unday?
Sababi ayon - kunday.
U yerdagilar «ish»i -
O‘-o‘-o‘tirish ekan... Shunday.
Muxbiri o‘-o‘-o‘tirarkan,
Do‘xtiri o‘-o‘-o‘tirarkan.
Qariyalari qimirlab,
Suxsuri o‘-o‘-o‘tirarkan.
«Uf-f...»lasharkan o‘-o‘-o‘tirib,
Uxlasharkan o‘-o‘-o‘tirib.
Bir-birin go‘riga g‘isht
Taxlasharkan o‘-o‘-o‘tirib.
O‘-o‘-o‘tirib yulisharkan,
O‘-o‘-o‘tirib bo‘lisharkan.
To‘lsa paymonalari,
O‘-o‘-o‘tirib o‘lisharkan.
Uyusharkan o‘tirib,
Tuyisharkan o‘tirib.
Turgan, yurgan... ni ko‘rsa,
Qo‘yisharkan «o‘tirib»...
Ittifoqo, bir kuni,
«Bari yaxshi, zo‘r...» kuni.
«Ola« chiqib oradan,
«Buzibdi» yurt ko‘rkini.
Gap shundaki, birovi,
Kursidan to‘yganakan.
Sa-al narini ko‘ray, deb,
Turibroq qo‘yganakan...
...«Oti-ing!», debdi bittasi,
«Osi-ing!», debdi bittasi,
«Xoinni issig‘ida
Bosi-ing!», debdi bittasi.
O‘lmapti-yu, beshbattar
Holi qiyinlashipti.
Unga jazoni juda
«Oliy» tayinlashipti.
«Xiyonatkor»ni puxta,
Pichoqsiz so‘yibdilar:
Shunchaki, o‘tirgani
Joy bermay qo‘yibdilar.
Shu-shu, izg‘irmish, ahmoq,
Iljaygancha o‘lkasin.
Qayon borsa, qahqaha,
Bosolmasmish o‘pkasin.
Ko‘rganlar kalla chayqab,
Uni - «Tentak», tuyarkan.
...Bor-yo'g‘i, u, zaminni
Turib, yurib... suyarkan!..
Alqissa: o‘tirg‘ichlar,
Bir pas ketni ko‘taring!
Avom sizdan sas kutar,
Hech bo‘lmasa... yoʻtaling!
@SozKimyosi
Twitterdagi yiloshgan sahifam parolini unutib, yangidan ochib oldim. Twitterlashishga: @DBekchan )))
Читать полностью…
Хуршид АБДУРАШИД
СЕН ЭСА
Шундайин оқшомки, бир ўлгинг келади,
бир эса тирилгинг.
Шундайин севгики, бир севгинг келади,
бир эса севилгинг..
Шунчалар ғарибсан, ёп-ёлғиз тун каби,
тун ёлғиз сен каби.
Ҳаммаси ўткинчи, муваққат лаҳза бу,
ишқ - қайғу сабаби.
Шунчалар бахтсизсан, бахт сендан узоқда,
қанчалар олисда!
Сен унга етмайсан, у сенга етмайди,
барибир ёлғизсан.
Уйқуда бўлади у эса, сен эса,
уйқу не, билмайсан,
Ўзингдан кетасан юз чақирим, минг чақирим,
ва қайтиб келмайсан.
У бахтнинг тимсоли, мисоли бир пари,
чиққандай эртакдан.
Тушингга киради, паридай юради, қўрқасан,
уйғониб кетмакдан.
@SozKimyosi
Омон МАТЖОН
БОБУР
Эй сен, юртим, қиличлардан қолган жароҳат,
Эй сен, тиғлар чақмоғидан яралган қуёш!
Қайси найза илиб кетди бошинг бу дафъа,
Бир фарзандинг излаб юрар сени сўққабош.
Излаб-бўзлаб юрар у ҳам қўлида қилич,
Номусингни у тиғ билан топмоқчи, Ватан!
Курашмоққа қолмаганда на имкон, на куч,
Кўкрагидан ғамли куйлар сирқади баъзан.
У куйлайди тупроғингни сенинг, о ўлка,
Унинг ёлғиз ҳамроҳидир қувғин ва алам.
Кета туриб, олган сиқим тупроғи ичра
Бор эди қон ва бор эди бир кичик қалам.
Шундай кетди ул саркарда юртдан бешуҳрат,
Фақат қалам ола кетди ва қалбда нидо.
Олисларда топса ҳамки ганжи беадад
Она-Ватан куйида у бўлди бир гадо.
Лекин чексиз эди ҳижрон. Чидолмай ахир
Ғазал тўла юрагини отди юрт томон.
О, Ватан деб пора-пора бўлган бу бағир
Осиёни қўшиқларга кўмди шу замон.
Қўшиғи деб қабул этди уни Ватани,
Қўшиғи деб энди бунда юради эркин.
Менинг юртим, ололмади шоҳ қалби сени,
Шоир қалби, шоир қалби забт этди лекин.
t.me/SozKimyosi
«Ўша мен эдим, Қўрқма.
Фош: Мен асли одаммас, ёр эдим...»
Гап нима ҳақида, англадингиз, а? Давом эттирингларчи...
t.me/SozKimyosi
Ирода УМАРОВА
Шошиб қуёш иссиқ ўлкалар томон,
Қушлар ростлар экан қўшпар елканин.
Муз ичра ақиқдай юрагим омон -
Мен қайтиб келаман сизни севгани.
Бу рўзғор дунёда, бозор дунёда
Фақат халал берди кўнгил дегани.
Кўнгилдан иборат бўлган маъвода
Мен қайтиб келаман сизни севгани.
Ҳолбуки, севардик бир-биримизни,
Эслаганда ёди юракни ўртар.
У ҳижронли кунлар энди азизми,
У малолли кунлар энди мўътабар?
Ёрқин гуллар билан, шўх гуллар билан
Бўядим сабрга тушган чегани.
Ҳаёт чанг солмаган туйғулар билан
Мен қайтиб келаман сизни севгани.
Ҳилолни сарёғдай ёйган денгизга
Тўлқинлар қайтгандай жонин бергани -
Бир кун ёнингиздан юрагингизга
Мен қайтиб келаман сизни севгани.
@SozKimyosi
Xudo insonni bir umr baxt izlash azobi bilan jazolagan.
Asqad MUXTOR
«Uyqu qochganda»
t.me/SozKimyosi
Qulog‘iga chalingan ovozdan uyg‘ondi. Yarim tunda gapirayotgan kim bo‘ldi ekan, yotoqxona eshigi ortida kimdir yig‘lardi. Sekin yurib borib, yig‘i ovoziga quloq soldi. Uning tinglayotganini sezgandek, ovoz balandlandi...
Eshikning u tomonida yig‘layotgan ham, bu tomonida tinglayotgan ham o‘zi edi...
©️ Dono Bekchanova
****
Қулоғига чалинган овоздан уйғонди. Ярим тунда гапираётган ким бўлди экан, ётоқхона эшиги ортида кимдир йиғларди. Секин юриб бориб, йиғи овозига қулоқ солди. Унинг тинглаётганини сезгандек, овоз баландланди...
Эшикнинг у томонида йиғлаётган ҳам, бу томонида тинглаётган ҳам ўзи эди...
©️ Доно Бекчанова
t.me/SozKimyosi
Депрессия - это состояние, когда очень хочется отвести душу, но куда бы ты ее ни отводил, ей все не нравится…
© Ринат Валиуллин
@SozKimyosi
Гар жафо қил, гар вафоким дилситоним сен менинг
Гар мени ўлтур ва гар тиргузки жоним сен менинг.
Алишер НАВОИЙ
****
Gar jafo qil, gar vafokim dilsitonim sen mening
Gar meni oʻltur va gar tirguzki jonim sen mening.
Alisher NAVOIY
#baytchallenge
t.me/SozKimyosi
Suratingni chizaman ming bor,
O'chiraman million marta.
Yo'q bo'lsa ham zarra iqtidor,
Rassomlikni tashlolmam shartta.
Buncha shirin hijronning ta'mi,
Och tasavvur sira qo'ymas tinch.
Turfa rangga bo'yar olamni,
Kiprigimdan silqigan sog'inch.
Isming– ko'kdan kelgan mahfiy xat,
Xudo bilan o'rtamdagi sir.
Sen– tushlarim torlik qilgan baxt,
Ko'zlarimga sig'magan tasvir.
Suratingni chizgum iloj yo'q,
Mo'yqalamim to'kar ko'zyoshi.
Barmoqlarim, qo'llarim majruh,
Allaqachon olingan boshim.
✍️Mehrinoz
@abbosova_mehrinoz
«Qabristonda qabrlar qatorini oralab yurar ekanman, qabr toshlaridagi tug’ilgan va oʻlgan sanalarni koʻzdan kechiraman. Hayot boʻlgan yillar tugʻilgan kun va oʻlgan kun orasidagi birgina chiziqcha, xolos. Butun umr bir chiziqchada mujassam. Hayajonli, tikonli, qaygʻuli, armonli, zerikarli yoxud xatarli umr yoʻllari, oʻn sakkiz yil davom etganmi yoki sakson yilmi, baribir, chiziqchalar bir xil.
Jianna MOLINARI
«Bu yerda hamma narsa boʻlishi mumkin»
t.me/SozKimyosi
