16588
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Расея пачала ўзводзіць сховы для самалётаў на сваіх вайсковых базах, а СБУ апублікавала новае відэа з апэрацыі «Павуціна»
https://smarturl.click/kZgYk
Расея пачала будаваць сховы для самалётаў пасьля таго, як украінскія спэцслужбы тыдзень таму правялі апэрацыю пад назвай «Павуціна».
Сёньня ж СБУ апублікавала новае відэа ў высокай якасьці, як дрон падлятае і выбірае цэль.
Расейскія ўдары па Ўкраіне — 14 загінулых і дзясяткі параненых за адныя содні
https://smarturl.click/XDLkM
Паводле дадзеных Нацыянальнай паліцыі Ўкраіны, за мінулыя содні ў Харкаўскай, Хэрсонскай і Данецкай абласьцях ад расейскіх удараў загінулі 14 мірных жыхароў і 68 атрымалі раненьні.
Сярод цэляў былі жылыя дамы, дзіцячая чыгунка і музычная школа.
У Харкаўскай вобласьці сярод пацярпелых былі двое дзяцей — паўтарамесячнае немаўля і 14-гадовая дзяўчынка.
Трамп накіраваў у Лос-Анджэлес Нацыянальную гвардыю пасьля ўспышкі пратэстаў супраць міграцыйнай палітыкі
https://smarturl.click/Ax4q0
На сваёй плятформе Truth Social Трамп напісаў:
«Калі Ньюсам і мэр Лос-Анджэлесу Карэн Бас ня могуць даць рады сваім абавязкам, фэдэральны ўрад умяшаецца і вырашыць праблему БЕСПАРАДКАЎ І МАРАДЭРСТВА – як гэта і павінна быць!!!»
Лукашэнка прапанаваў паставіць помнік Сі Цзіньпіну каля нацыянальнага стадыёну
https://smarturl.click/Qbd30
«Бо толькі дзякуючы яму, прыняўшы рашэньне, кітайцы пабудавалі за свой кошт гэты бліскучы стадыён, як міністар сказаў, якіх мала ў Эўропе», — сказаў Лукашэнка.
7 чэрвеня ў Менску прайшла цырымонія адкрыцьця нацыянальнага футбольнага стадыёну. Лукашэнка назваў гэта «найвялікшай падзеяй» для Беларусі.
Ужо сёньня: у гэты дзень выйшаў раман Джорджа Оруэла «1984»
8 чэрвеня 1949 году ў брытанскім выдавецтве Secker & Warburg выйшаў у сьвет знакаміты раман Джорджа Оруэла «1984». У кнізе ён апісаў таталітарнае грамадзтва будучыні, шмат у чым змадэляванае на ўзор нацысцкай Нямеччыны і найперш сталінскага СССР. Але аўтар таксама скарыстаў матывы жыцьця ў Брытаніі падчас вайны.
У СССР кніга была забароненай да канца 1980-х гадоў. На беларускую мову поўны тэкст кнігі яшчэ ў сярэдзіне 1980-х пераклаў Сяргей Шупа. У 1989 годзе гэты пераклад адмовіўся публікаваць часопіс «Полымя». Кніга выйшла ў 1992 годзе ў сэрыі «Бібліятэка замежнай прозы» выдавецтва «Мастацкая літаратура». Нядаўна была перавыдадзеная ў выдавецтве «Вясна».
Больш пра падзеі 8 чэрвеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі чытайце ва Ўжо сёньня.
Чаму цямнее Сусьветны акіян і чым гэта пагражае
Пятая частка Сусьветнага акіяна пацямнела за апошнія два дзесяцігодзьдзі, сьведчыць дасьледаваньне брытанскага Плімуцкага ўнівэрсытэту, пра якое піша ВВС.
Працэс, вядомы як «пацямненьне акіяна», адбываецца тады, калі зьмены ў верхнім пласьце вады абцяжарваюць пранікненьне сьвятла ў тоўшчу акіяна. Гэты верхні пласт – так званая фатычная зона – асяродзьдзе пасяленьня для 90% усяго марскога жыцьця, яна мае вырашальнае значэньне для падтрыманьня глябальных біягеахімічных цыкляў.
У дасьледаваньні, апублікаваным у часопісе Global Change Biology, гаворыцца, што з 2003 па 2022 пацямнела 21% Сусьветнага акіяна, піша ВВС. https://smarturl.click/y65LJ
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 7 чэрвеня
«Выпрабаваньня няма звыш сілаў». Павал Севярынец ужо 5 гадоў за кратамі
«Сэк’юрытызацыя» замест «мяккай сілы». Адносіны Беларусі і Польшчы вачыма экспэртаў
MARA пасярод пустыні. Беларусы ўпершыню рыхтуюць свой лягер на фэстывалі Burning Man, расказваем падрабязнасьці
У 2024 годзе 5683 беларусы сталі грамадзянамі Польшчы на падставе працэдуры прызнаньня
Літва абвінаваціла беларускіх памежнікаў у парушэньні мяжы
Мядзінскі заявіў, што Расея перадала Ўкраіне сьпіс з 640 палонных для абмену
6 чэрвеня ў Беларусі зафіксаваны новы тэмпэратурны рэкорд дня за ўвесь пэрыяд мэтэаназіраньняў
Расея ў ноч на суботу атакавала Ўкраіну 215 бесьпілётнікамі і ракетамі. Ёсьць забітыя і параненыя
Мядзінскі сьцьвярджае, што Ўкраіна перанесла абмен палоннымі і целамі загінулых. Украінскі штаб назваў яго словам «маніпуляцыямі»
Памочнік прэзыдэнта Расеі Ўладзімір Мядзінскі сьцьвярджае, што расейскі бок перадаў Украіне першы сьпіс з 640 ваеннапалонных у катэгорыях «параненыя», «цяжкахворыя» і «моладзь» для пачатку абмену. Пацьверджаньня гэтай заявы з украінскага боку няма. Мядзінскі таксама кажа, што ўкраінскі бок нечакана адклаў «як прыём целаў, так і абмен ваеннапалоннымі на нявызначаны тэрмін».
Абмен палоннымі найчасьцей адбываецца на мяжы Беларусі і Ўкраіны. https://smarturl.click/aRzVg
«Сэк’юрытызацыя» замест «мяккай сілы». Адносіны Беларусі і Польшчы вачыма экспэртаў.
Беларуска-польскія дачыненьні вельмі напружаныя, знаходзяцца на мяжы варажнечы. Для афіцыйнага Менску заходні сусед зьяўляецца галоўным ворагам. Як і ў іншых краінах Эўразьвязу, у Польшчы назіраецца працэс, які ўжо атрымаў назву «сэк'юрытызацыя палітыкі». А фактар «мяккай сілы» зьніжаецца. Піша Валер Карбалевіч. https://smarturl.click/p2586
Ужо сёньня. Акцыя Алеся Пушкіна ў 2019 годзе
7 чэрвеня 2019 году мастак Алесь Пушкін выйшаў да крамы «Эўраопт» у цэнтры Крупак з плякатамі «Achtung Russia!» і «Bloodymir!» з выявамі Пуціна, плякатамі «Stop russian agression on Europe», «Russia – war!» («Расея – вайна»), «Беларусь у NATO». Мастак памёр у зьняволеньні 11 ліпеня 2023 году.
Болей пра даты і падзеі 7 чэрвеня чытайце тут https://smarturl.click/ZXLEY
MARA пасярод пустыні. Беларусы ўпершыню рыхтуюць свой лягер на фэстывалі Burning Man, расказваем падрабязнасьці
Каманда беларусаў з 35 чалавек абяцае прадставіць Беларусь на адным з самых вядомых у сьвеце фэстываляў альтэрнатыўнай сучаснай культуры. Гэты фэстываль штогод праходзіць на захадзе ЗША, сёлета ён пачнецца ў другой палове жніўня. Пагаварылі з адным з арганізатараў беларускага лягеру на ім. https://smarturl.click/nV5AW
У Менску зносяць савецкую вышку, якая глушыла заходнія радыёстанцыі
Сярод радыёстанцый, якія глушыла гэтая вышка, былo і Радыё Свабода. Аднойчы яе зьбіраўся падарваць беларускі дысыдэнт Сяргей Ханжанкоў. У апошнія гады ўлады мелі нават пляны ператварыць вышку ў турыстычны атракцыён.
Расейская ПВК «Вагнэр» пакідае Малі, але расейскі кантынгент у гэтай краіне застанецца
https://smarturl.click/aRzQJ
«Афрыканскі корпус», кантраляванае Крамлём паўваеннае фармаваньне, у пятніцу заявіў, што застанецца ў Малі пасьля таго, як расейская прыватная вайсковая кампанія «Вагнэр» пакіне краіну пасьля 3,5-гадовай дзейнасьці.
Галоўнае за 6 чэрвеня
📌Belavia правяла прэзэнтацыю адноўленага Airbus 330-200, прывезенага ў абыход санкцыяў
📌«Шыкоўная і ўнікальная». Расказваем пра мапу ВКЛ, арыгінал якой нядаўна выкупілі беларусы
📌Лукашэнка — патрыярху Кірылу: «За Беларусь вы можаце быць абсалютна спакойныя»
📌Улады Беларусі абмежавалі доступ да 18 тысяч інфармацыйных рэсурсаў
📌Падзеі тыдня: Лукашэнка просіць у Сі абароны ад Пуціна? Беларускі кантэкст «Павуціны». Чаго хацеў кіраўнік РПЦ
📌Вынікі тыдня з Валерам Карбалевічам. Лукашэнка зьезьдзіў у Пэкін, каб Коля папрактыкаваўся ў кітайскай
📌«Вясна»: У справе «Беларускага Гаюна» затрымалі ня менш за 20 чалавек
📌На Меншчыне зьнікала сьвятло ў 223 паселішчах. А ў сталіцы быў наймацнейшы дождж
📌У Вільні прайшоў матч у падтрымку палітзьняволеных — беларускіх журналістаў. ФОТА
З пачатку году золатавалютныя рэзэрвы Беларусі вырасьлі на чвэрць і склалі больш за 11 мільярдаў даляраў
https://smarturl.click/vdqXQ
Гэта рэкордна высокі для Беларусі ўзровень рэзэрваў.
За і супраць люстрацыі, спрэчкі вакол Берасьцейскай крэпасьці, нашчадак беларусаў на чале войскаў NATO ў Эўропе. Самае цікавае за тыдзень
https://smarturl.click/Remn8
Першы летні тыдзень прынёс некалькі важных і цікавых навінаў і тэмаў. Прапануем паглядзець і пачытаць некаторыя публікацыі Свабоды за мінулых сем дзён.
👩🍳 Рэцэпты на сьпёку ад «Літоўскай гаспадыні»
https://smarturl.click/j7pxl
Першае выданьне «Літоўскай гаспадыні» выйшла ў 1848 годзе ў Вільні па-польску.
Сёньня мы прыгледзімся да старажытных парадаў пра барацьбу са сьпёкай. У ХІХ стагодзьдзі не было электрычных лядоўняў і маразільных камэраў, а лёд трэба было рыхтаваць загадзя.
Але ў Літоўскай гаспадыні заўсёды было выйсьце — крэатыўнае, нечаканае, а часамі нават дзіўнае.
Хто каго судзіў у Вялікім Княстве Літоўскім? ТЭСТ
https://smarturl.click/VRGw7
У Вялікім Княстве Літоўскім у XIII–XVIII стагодзьдзях існавала вельмі разьвітая судовая сыстэма, якая налічвала дзясяткі судоў розных узроўняў, для розных станаў, з рознымі функцыямі і задачамі. Праверце, наколькі добра ведаеце гісторыю судовай сыстэмы ВКЛ, адкажыце на пытаньні тэсту.
«Мікалая білі, дзе толькі яго бачылі». Пра катаваньні зьняволенага анархіста Дзядка расказала адвакатка Мацкевіч
https://smarturl.click/y65wv
Адвакатка Натальля Мацкевіч абараняла апанэнтаў Лукашэнкі — тых, каго рэжым жорстка пакараў і асудзіў на вялізныя тэрміны зьняволеньня: Сяргея Ціханоўскага, Віктара Бабарыку, Марфу Рабкову, Мікалая Дзядка. Яна бачыла тое, што ўлады прыхоўваюць. Яе аповед — не эмоцыі, а факты.
Натальля Мацкевіч у вялікім інтэрвію Свабодзе, сярод іншага, расказала, як сустракалася са зьняволеным актывістам анархісцкага руху Мікалаем Дзядком пасьля таго, як ён прайшоў катаваньні.
Беларуская калёна далучылася да Балтыйскага ЛГБТК-прайду ў Вільні
Читать полностью…
Адзін чалавек загінуў, чатыры сур’ёзна траўмаваныя ў выніку аўтааварыі з удзелам грамадзяніна Расеі ў Берасьцейскай вобласьці
Аўтамабільная аварыя адбылася каля поўдня 7 чэрвеня на 239-м кіляметры дарогі М1/Е30 (Берасьце — Менск — мяжа РФ) у Баранавіцкім раёне, паведамляе прэс-служба УУС Берасьцейскага аблвыканкама.
Паводле інфармацыі ведамства, 55-гадовы жыхар Гррадзенскай вобласьці за рулём аўтамабіля «Лада» накіроўваўся ў напрамку сталіцы. «Паводле папярэдняй інфармацыі,... выконваючы манэўр развароту з крайняй правай паласы, не саступіў дарогу аўтамабілю „Лада“, які рухаўся ў спадарожным напрамку па левай паласе, пад кіраваньнем 19-гадовага жыхара Расейскай Фэдэрацыі», — гаворыцца ў паведамленьні.
Кіроўца, які зрабіў няўдалы манэўр, загінуў, дваіх яго пасажыраў — 46-гадовую жанчыну і 13-гадовага хлопчыка — даставілі ў мэдыцынскую ўстанову для абсьледаваньня. У бальніцу таксама павезьлі кіроўцу другой «Лады» і яго 40-гадовага пасажыра.
Пуцін — «забойца», а не «дзіця ў парку» – Зяленскі адпрэчыў параўнаньне Трампа
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі адпрэчыў параўнаньне Ўкраіны і Расеі з дзецьмі, якія б'юцца. Яго раней зрабіў прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп.
«Мы з Пуціным ня дзеці ў парку, — заявіў Зяленскі ў інтэрвію ABC News.— Але Пуцін — забойца, які прыйшоў у парк, каб забіваць дзяцей».
Трамп параўнаў Расею і Ўкраіну з дзецьмі, якія бʼюцца, на прэс-канфэрэнцыі 5 чэрвеня. Ён заявіў, што вайну складана спыніць праз варожасьць дзьвюх краін і ўзаемную нянавісьць прэзыдэнтаў Зяленскага і Пуціна. «Часам дзецям трэба даць пабіцца», — сказаў ён. https://smarturl.click/zdlbE
Літва абвінаваціла беларускіх памежнікаў у парушэньні мяжы
Міністэрства замежных спраў Літвы ўручыла прадстаўніку амбасады Беларусі «ноту рэзкага пратэсту» у сувязі з зафіксаваным парушэньнем літоўскай мяжы беларускімі памежнікамі.
Паводле інфармацыі МЗС Літвы, ад уладаў у Менску запатрабавалі «як мага хутчэй даць тлумачэньне па гэтым інцыдэнце і зрабіць усе неабходныя захады для таго, каб у будучым такія выпадкі не паўтараліся».
Было заяўлена, што Віленскі памежны атрад зьбірае матэрыялы і ўдакладняе абставіны здарэньня. Вырашаецца пытаньне пра «пачатак дасудовага расьсьледаваньня па факце незаконнага перасячэньня дзяржаўнай мяжы». https://smarturl.click/qBjGB
6 чэрвеня ў Беларусі зафіксаваны новы тэмпэратурны рэкорд дня за ўвесь пэрыяд мэтэаназіраньняў
Пра гэта сьведчыць праведзены «Позіркам» параўнальны аналіз апэратыўных і архіўных даных Белгідрамета. У Брагіне і Лельчыцах паветра прагрэлася да 31,7 градуса цяпла. https://smarturl.click/gg8XD
Расея ў ноч на суботу атакавала Ўкраіну 215 бесьпілётнікамі і ракетамі. Ёсьць забітыя і параненыя
Удар наносіўся таксама дзевяцьцю ракетамі: «Іскандэр», «Хвасон», Х-59/69, зь іх, як сьцьвярджаецца, шэсьць зьбіты.
У выніку ўдару па Харкаве дронамі, ракетамі і кіраванымі бомбамі зафіксавана трапленьне па неназваным заводзе. Плошча пажару склала 10 тысяч квадратных мэтраў. Пад заваламі могуць знаходзіцца людзі. У адным з раёнаў горада бесьпілётнік патрапіў у дзевяціпавярховы жылы дом. Пажар узьнік на трох паверхах. Усяго загінулі тры чалавекі, яшчэ 17 атрымалі раненьні.
Мэр Харкава Ігар Церахаў паведаміў аб пашкоджаньні 18 шматкватэрных і 13 прыватных дамоў. Два чалавекі загінулі ў Хэрсоне. https://smarturl.click/B4Mj5
«Выпрабаваньня няма звыш сілаў». Павал Севярынец ужо 5 гадоў за кратамі
https://smarturl.click/3QMlG
5 гадоў таму затрымалі аднаго зь лідэраў беларускага дэмакратычнага руху Паўла Севярынца. Узгадваем яго палітычную і творчую біяграфію.
У Беларусі адзін мабільны апэратар верне безьлімітныя тарыфы, а іншы адклаў іх закрыцьцё
https://smarturl.click/mBbZB
Аб пераглядзе раней агучаных рашэньняў па архіўных безьлімітных тарыфах апэратары сувязі А1 і МТС праінфармавалі 6 чэрвеня на сваіх сайтах.
Рулетка для беларусаў па-новаму: Лукашэнка падпісаў указ аб дзейнасьці ў сфэры гульнявога бізнэсу
https://smarturl.click/zdlLp
Прынятым указам, гаворыцца ў паведамленьні, узмоцнены мэханізм ідэнтыфікацыі ўдзельнікаў азартных гульняў. Іх рэгістрацыя ў віртуальных гульнявых установах будзе праходзіць або пры асабістым наведваньні рэальнай гульнявой установы, або з дапамогай відэасэансу ў інтэрнэце.
За чатыры гады Беларуская чыгунка скараціла амаль 4,5 тысячы работнікаў
https://smarturl.click/E1XzL
Лічбы паказваюць скарачэньне работнікаў толькі ў асноўных відах дзейнасьці арганізацыі. З улікам жа неасноўнай лічба можа быць яшчэ большай.
«Вясна»: У справе «Беларускага Гаюна» затрымалі ня менш за 20 чалавек
https://smarturl.click/MGeD2
«Беларускі Гаюн» — незалежны маніторынгавы праект, які адсочваў перасоўваньне расейскіх і беларускіх войскаў на тэрыторыі Беларусі. Канал апэратыўна зьбіраў і аналізаваў дадзеныя, адпраўленыя жыхарамі краіны. Улады Беларусі абвясьцілі яго «экстрэмісцкім фармаваньнем» яшчэ ў 2022 годзе.