16588
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Чым жывуць, пра што думаюць, чым пераймаюцца і на што спадзяюцца беларусы ў вымушанай эміграцыі. Пра гэта ў новым лісьце да свайго менскага сябра піша Сяргей Дубавец.
https://smarturl.click/dwA0J
«Украінцы дзесьці ў Сібіру атакавалі расейскія аэрадромы. Кажуць, зьнішчылі большасьць самалётаў, якія штодня бамбяць бедную Ўкраіну. Бамбяць «з асаблівым цынізмам». Пуцін у тэлевізары ўсьміхаецца, дэманструе гэты самы цынізм. А нехта ў сеціве ўспомніў словы Карэла Чапэка: «Вораг падступна напаў на нашы самалёты, якія мірна бамбілі ягоныя гарады»... Пуцін усьміхаецца. Люблю гумар і не люблю асаблівага цынізму».Читать полностью…
Часткова сталі вядомыя пазыцыі бакоў на новых мірных перамовах Украіны і Расеі ў Стамбуле
https://smarturl.click/B4M9n
Сярод прапаноў Украіны — спыненьне агню і абмен палоннымі ў фармаце «ўсіх на ўсіх».
Ужо сёньня: 233 гады таму апошні горад Беларусі атрымаў магдэбурскае права, 120-годзьдзе Юркі Віцьбіча
2 чэрвеня 1792 году Браслаў атрымаў герб. Гэта быў апошні горад на тэрыторыі сучаснай Беларусі, які атрымаў права на самакіраваньне. На здымку: Браслаў у міжваеннай Польшчы.
Больш падзеяў і датаў гэтага дня па спасылцы: https://smarturl.click/VRGxn
Пасьля падліку 90 працэнтаў галасоў выбары ў Польшчы выйграе правы кандыдат Наўроцкі
https://smarturl.click/vdqe8
Караль Наўроцкі атрымлівае 51 працэнт галасоў у другім туры прэзыдэнцкіх выбараў, Рафал Тшаскоўскі — 49 працэнтаў — паводле позьняга апытаньня Ipsos для TVN24, TVP і Polsat News, у якім улічваліся вынікі з 90 працэнтаў камісій.
Ранейшае позьняе апытаньне (late poll) таксама дало перавагу Наўроцкаму, а экзыт-пол — Тшаскоўскаму.
Афіцыйныя вынікі другога тура могуць быць абвешчаныя Нацыянальнай выбарчай камісіяй у панядзелак да поўдня, як паведаміў кіраўнік Нацыянальнай выбарчай камісіі Сільвэстар Марчыняк падчас нядзельнай канфэрэнцыі.
На каляжы кандыдаты на выбарах прэзыдэнта Польшчы Караль Наўроцкі і Рафал Тшаскоўскі
Вайсковая разьведка Ўкраіны заявіла, што пад акупаваным Мелітопалем падарваны таварны цягнік
https://smarturl.click/dwAjQ
Галоўнае ўпраўленьне разьведкі міністэрства абароны Украіны (ГУР) паведаміла, што ў ноч на 31 траўня на чыгуначным участку непадалёк ад населенага пункту Якімаўка Мелітопальскага раёну Запароскай вобласьці, які знаходзіцца пад кантролем расейскіх войскаў, быў падарваны расейскі вайсковы цягнік. Паводле ГУР, цягнік, які складаўся з паліўных цыстэрнаў і грузавых вагонаў, рухаўся ў бок анэксаванага Расеяй Крыму. У выніку выбуху ён сышоў з рэек. Раней сёньня стала вядома пра некалькі інцыдэнтаў на чыгунцы на тэрыторыі Расеі з чалавечымі ахвярамі.
Як і адкуль ляцелі дроны? Крыніца ў СБУ распавяла Радыё Свабодзе дэталі атакі на расейскія авіябазы
https://smarturl.click/5ZMnB
Спэцапэрацыю «Павуціньне», накіраваную на стратэгічную авіяцыю Расеі, рыхтавалі больш за паўтара года, паведаміла 1 чэрвеня Радыё Свабода на ўмовах ананімнасьці крыніца ў Службе бясьпекі Ўкраіны, не ўпаўнаважаная публічна камэнтаваць пытаньне.
«Гэтая апэрацыя была звышскладанай з лягістычнага пункту гледжаньня. СБУ спачатку пераправіла ў Расею FPV-дроны, а пасьля — мабільныя драўляныя дамкі. Пазьней на тэрыторыі РФ робаты былі схаваныя пад дахі дамкоў, ужо разьмешчаных на грузавых аўтамабілях. У патрэбны момант дахі дамоў дыстанцыйна адчынілі, дроны паляцелі паражаць расейскія бамбавікі», — распавёў суразмоўца Радыё Свабода. (На здымку: дроны, якія бралі ўдзел у апэрацыі, фота СБУ)
Гісторыя 21-гадовага «тэрарыста», невядомыя факты пра Сяргея Ціханоўскага, Багінская ў судзе — і на волі. Самае цікавае за тыдзень.
https://smarturl.click/ZXLAd
Апошні вясновы тыдзень прынёс некалькі важных навінаў, а таксама тых, над якімі варта паразважаць.
Прапануем паглядзець і пачытаць самыя цікавыя публікацыі Свабоды за мінулых сем дзён.
Сьледчы камітэт Расеі прыбраў слова «падрыў» з прэс-рэлізу пра абрушэньне мастоў у Бранскай і Курскай абласьцях
https://smarturl.click/nV56p
Ведамства выдаліла са свайго тэлеграм-каналу паведамленьне, дзе сьцьвярджалася, што масты абрынуліся з прычны падрыву, і апублікавала новае, дзе выкарыстаная іншая фармулёўка. Пра здарэньне ў Бранскай вобласьці сказана, што «адбылося абвальваньне канструкцыі». У выпадку з Курскай вобласьцю СК паведаміў, што «чыгуначны састаў упаў з пашкоджанага мосту на аўтамабільную дарогу».
У розных краінах існуюць як нацыянальныя лёзунгі, напісаныя на дзяржаўных сымбалях, так і неафіцыйныя дэвізы, якія сталі настолькі папулярнымі, што іх пазнаюць ва ўсім сьвеце.
https://smarturl.click/kqRX
Праверце сябе: наколькі вы знаёмыя са слоганамі розных дзяржаваў?
Другі тур выбараў прэзыдэнта Польшчы. Хто кандыдаты і якія ў іх шанцы?
https://smarturl.click/VRG7Q
1 чэрвеня адбудзецца другі тур прэзыдэнцкіх выбараў у Польшчы.
У другі тур выйшлі лібэральны мэр Варшавы, прадстаўнік партыі ўлады «Грамадзянская плятформа» Рафал Тшаскоўскі і афіцыйна незалежны кандыдат, якога на выбарах цалкам падтрымала апазыцыйная кансэрватыўная партыя «Права і справядлівасьць», кіраўнік Інстытуту нацыянальнай памяці Караль Наўроцкі.
Свабода пералічвае асноўныя моманты перад галасаваньнем.
Каму патрэбная рэанімацыя СССР? Аналіз Валера Карбалевіча
https://smarturl.click/L3agX
Апошнім часам у Расеі ўсё часьцей гучаць галасы ў падтрымку ідэі, што распад СССР адбыўся незаконна. Такія заявы робяцца афіцыйнымі ці паўафіцыйнымі асобамі. Яны намякаюць, што калі зроблена памылка, то, маўляў, патрэбен лягічны наступны ход, яе трэба выправіць.
У выніку Беларусь можа стаць чарговай ахвярай імпэрскіх амбіцый расейскай эліты.
Як Украіна зноў напружылася ў абароне ў чаканьні летняга наступу Расеі
https://smarturl.click/Rem7b
Аналіз Свабоды пра тое, як нягледзячы на спробы перамоваў Украіна рыхтуецца да летняга расейскага наступу.
Неба на фронце запоўнена бесьпілётнікамі, а палі ўсыпаныя матацыкламі.
«Для стомленай вайной Украіны летняя кампанія стане сур’ёзным выпрабаваньнем на трываласьць», — мяркуе адзін з апытаных Радыё Свабода аналітыкаў.
Як улады ў Беларусі шкодзяць людзям і прыродзе праз атамную станцыю
https://smarturl.click/XDLZL
Дзе ў Беларусі могуць пабудаваць сховішча ядзерных адкідаў, чаму электраэнэргія пасьля пабудовы АЭС не патаньнела, пра што сьведчаць пэрыядычныя адключэньні станцыі і што рабілі грамадзкія арганізацыі — у матэрыяле Свабоды пра БелАЭС і дыктатуру.
Ужо сёньня: 385 гадоў з дня нараджэньня Міхаіла Вішнявецкага
31 траўня 1640 году нарадзіўся Міхал Карыбут Вішнявецкі, кароль польскі і вялікі князь літоўскі ад 1669 да 1673 году. Пачаў сваё кароткае кіраваньне пасьля адрачэньня Яна ІІ Казіміра Вазы. Пераемнікам пасьля сьмерці Міхала Вішнявецкага ў Львове стаў Ян Сабескі.
Больш падзей гэтага дня чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/e0Lge
Галоўнае за 30 траўня
📌Беларускія творцы выпусьцілі альбом песень на вершы, перакладзеныя з мовы ідыш
📌Славаччына вырашыла вярнуць свайго амбасадара ў Беларусь, ім зноў стане дыплямат, якога ўзнагародзіў Лукашэнка
📌«Радыё Беларусь» абвінавацілі ў спробе паўплываць на вынікі выбараў у Польшчы
📌Латвія ўводзіць платную электронную рэгістрацыю пры ўезьдзе зь Беларусі і Расеі
📌У абыход санкцыяў. «Белавія» рыхтуецца лятаць на самалётах Airbus
📌«Я буду называць гэта забойствам». Леанід Судаленка расказвае пра ціск спэцслужбаў Беларусі на ягоную маці
📌Ніну Багінскую вызвалілі з суду без пакараньня, крымінальную справу спынілі
📌«Я яшчэ мог сумнявацца ў сабе. Але калі Маша такое зрабіла!». Невядомыя факты пра Віктара Бабарыку расказвае яго адвакатка Натальля Мацкевіч
📌Менск ня хоча пужаць суседзяў вучэньнямі?
Чаму Берасьцейскую крэпасьць не далучаць да сьпісу сусьветнай спадчыны UNESCO і што беларусам варта туды прапаноўваць замест яе
https://smarturl.click/OLGoz
Беларусь зараз мае чатыры аб’екты, унесеныя ў сьпіс сусьветнай спадчыны UNESCO.
Яшчэ шэсьць — у папярэднім сьпісе. Паразмаўлялі з экспэртам пра тое, ці ёсьць шанцы дадаць у асноўны сьпіс нешта яшчэ.
Перад перамовамі ў Турэччыне амбасадар Глаз заявіў, што Беларусь выступае за мір паміж Расеяй і Ўкраінай
https://smarturl.click/Remxx
«Наша краіна мяжуе з Украінай, таму мы яшчэ і глыбока па-чалавечы перажываем тое, што адбываецца: нам неабыякавыя ахвяры і мы радуемся любому прагрэсу ў перамоўным працэсе», — сказаў амбасадар Беларусі ў Турэччыне Анатоль Глаз.
Ён назваў «канфлікт» ва Ўкраіне «глыбока асабістым» і «гуманітарным» для ўладаў у Менску.
Чакаецца, што 2 чэрвеня ў Стамбуле пройдзе другі раўнд перамоваў паміж Масквой і Кіевам дзеля ўрэгуляваньня вайны Расеі супраць Ўкраіны.
Прэзыдэнцкія выбары ў Польшчы выйграў правы кандыдат Наўроцкі
https://smarturl.click/vdqe8
Паводле зьвестак Нацыянальнай выбарчай камісіі Польшчы, Караль Наўроцкі абраны новым прэзыдэнтам краіны.
Ён набраў 50, 89 працэнта галасоў, ягоны супернік у другім туры выбараў Рафал Тшаскоўскі — 49,11.
Яўка ў другім туры склала 71,63%.
Афіцыйныя вынікі другога тура могуць быць абвешчаныя Нацыянальнай выбарчай камісіяй Польшчы ў панядзелак да поўдня.
Прэзыдэнт Польшчы абіраецца на пяць гадоў, уплывае на замежную палітыку, прызначае ўрад і мае статус галоўнага вайскавода. Кіраўнік выканаўчай улады ў Польшчы — прэмʼер-міністар.
Экзыт-полы: на прэзыдэнцкіх выбарах у Польшчы лідзіруе Рафал Тшаскоўскі
1 чэрвеня ў Польшчы адбыўся другі тур выбараў прэзыдэнта краіны. Выбарчыя ўчасткі зачыніліся а 21.00 мясцовага часу. Паводле вынікаў экзыт-полу IPSOS, Рафал Тшаскоўскі набраў 50,3 адсоткі галасоў, Караль Наўроцкі – 49,7 адсоткі.
На летнія канікулы дзецям палітвязьняў сабралі неабходныя 25 тысяч эўра
https://smarturl.click/L3aXO
У рамках арганізаванага фондам салідарнасьці BySol дабрачыннага збору для дзяцей беларускіх палітвязьняў сабрана 25.327 эўра. Гэта больш заяўленай сумы, якая складае 25.260 эўра. Збор працягваецца.
Раней паведамлялася, што сродкі будуць накіраваныя на дапамогу ў арганізацыі летняга адпачынку для дзяцей палітвязьняў і экс-палітвязьняў. На кожнае дзіця да 16 гадоў будзе выплачана дапамога ў памеры 100 эўра. На сайце BySol паведамляецца, што выплаты ўжо атрымалі 159 дзяцей з 245.
Дроны атакавалі авіябазы ў чатырох рэгіёнах Расеі, у тым ліку ўпершыню — у Іркуцкай вобласьці
https://smarturl.click/GgeVE
«РБК-Украіна» са спасылкай на крыніцы ва Ўзброеных сілах Украіны піша, што атака на аэрадромы ў Расеі — гэта «маштабная спэцапэрацыя па зьнішчэньні варожай бамбардзіровачнай авіяцыі». Сьцьвярджаецца, што пашкоджана ўжо 40 самалётаў, якія «кожную ноч бамбуюць украінскія гарады». Па словах відавочцаў, дроны, якія атакавалі авіябазы, вылецелі з грузавых фур.
Тэлеграм-канал «Ваенны інфарматар» апублікаваў відэа, суправадзіўшы подпісам: «Як мінімум тры Ту-95МС і адзін транспартны самалёт палаюць у выніку трапляньня FPV-дронаў». Ту-95МС — гэта расейскі стратэгічны бамбавік-ракетаносец. «Як гэта камэнтаваць — мы без паняцьця», — гаворыцца ў іншым паведамленьні каналу.
Беларусь выключылі з апякунскай рады нямецкага фонду «Памяць, адказнасьць і будучыня»
https://smarturl.click/13wVY
Пра гэта паведаміў 1 чэрвеня амбасадар Украіны ў Нямеччыне Аляксей Макееў. тПаводле яго слоў, якія прыводзіць выданьне Deutsche Welle, такое рашэньне было прынятае 24 сакавіка 2025 году, пасьля таго як папраўкі ў адпаведны закон зацьвердзілі дэпутаты Бундэстагу.
«Новыя нормы дазваляюць прыпыніць членства ў выпадку, калі яно супярэчыць мэтам фонду або нясе рэпутацыйныя рызыкі або рызыкі бясьпекі. У выніку сяброўства РФ і Беларусі прыпыненае як мінімум да жніўня 2028 году», — адзначыў Макееў.
Гісторыя Рамана Алексева, які выжыў падчас расейскага ўдару па Віньніцы, а ягоная мама загінула
https://smarturl.click/nV5zV
14 ліпеня 2022 году а 10-й раніцы расейскае войска тройчы ўдарыла ракетамі па цэнтры Віньніцы.
Там, у гарадзкой паліклініцы, якраз былі Раман з мамай Галінай.
Раман выжыў цудам.
Маці загінула.
Цяпер Раман кажа: «Мамін абутак. Я дарос — і цяпер ён мой».
У Бранскай і Курскай абласьцях Расеі абрынуліся масты, ёсьць ахвяры
https://smarturl.click/mBbz0
Ня менш як 7 чалавек загінулі і больш за 70 пацярпелі, калі позна вечарам 31 траўн ў раёне пасёлка Выганічы ў Бранскай вобласьці абрынуўся аўтамабільны мост падчас праезду пад ім пасажырскага цягніка. Шпіталізаваны 44 чалавекі, трое пацярпелых — у цяжкім стане, у тым ліку адно дзіця. На здымку: месца здарэньня ў Бранскай вобласьці.
А таксама ўжо сёньня
📌 дзень пачатку будаўніцтва Берасьцейскай крэпасьці на месцы старога Берасьця,
📌 дзень адмены рабства ў ЗША,
📌 дзень нараджэньня Мэрылін Манро,
📌 дзень сьмерці Ягайлы.
Больш падзей 1 чэрвеня — пад спасылкай:
https://smarturl.click/8pdY0
Як кліматычная анамалія можа спарадзіць ланцужок катастрафічных наступстваў. Гісторыі незвычайнага надвор’я.
Яшчэ да пачатку сыстэматычных назіраньняў людзі спрабавалі апісаць незвычайнае надвор’е — як правіла, тады, калі яно рабілася экстрэмальным, небясьпечным або катастрафічным. Усё, што выбівалася з нормы, захоўвалася ў памяці.
https://smarturl.click/Remwb
Распавядаем пра некалькі выпадкаў, зафіксаваных як у старажытных тэкстах, так і ва ўспамінах беларусаў. Гэта гісторыі пра засушлівае сярэднявечча, маразы пад час вайны, паводкі і сьпёку, што разбуралі гаспадарку і забіралі жыцьці. І ўсё ж толькі апошнімі дзесяцігодзьдзяміі анамаліі і рэкорды сталі зьяўляцца часьцей і часьцей.
На фота — «Магілёўскае цунамі», красавік 1942 году
Пяць гадоў таму затрымалі палітыка Міколу Статкевіча.
Суд пакараў яго 14 гадамі пазбаўленьня волі ва ўмовах асаблівага рэжыму за нібыта «арганізацыю масавых беспарадкаў».
68-гадовы палітвязень Мікола Статкевіч утрымліваецца за кратамі бязь вестак, у рэжыме інкамунікада ўжо больш за 800 дзён.
Якія перамены чакаюць беларусаў з 1 чэрвеня
https://smarturl.click/Qbd73
Падаражэюць камунальныя паслугі, зьявіцца плата за адкрыцьцё рахункаў у валюце, інакшым чынам будзе выдавацца жыльлёвая дапамога.
А таксама беларускім студэнтам стане цяжэй паступіць вучыцца ў Польшчу.
На фота панарама Менска.
Ніну Багінскую адпусьцілі ў судовай залі
Вядомую беларускую грамадзкую актывістку судзілі ў крымінальным парадку. Што адбылося і чым скончылася? і ці скончылася? Відэа Свабоды.
Зяленскі: «Расейцы не абменьваюць з палону беларусаў, бо ня хочуць прызнаваць, што беларусы на баку Ўкраіны»
https://smarturl.click/ZXL45
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што Расея спрабуе выкарыстоўваць захопленых замежных добраахвотнікаў для ціску на свае краіны. Паводле яго слоў, Расея таксама адмаўляецца абменьваць грамадзян Беларусі, якія ваявалі на баку Ўкраіны.
«Яны ня хочуць абменьваць грамадзян Беларусі, што цікава, каб аддаць нам грамадзян Беларусі, якія былі на нашым баку. Ці нават, напрыклад, беларускіх палітвязьняў. Гаворка нават не пра вайну. Яны ня хочуць прызнаваць, што беларусы на баку Ўкраіны», — адзначыў Зяленскі.