16588
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Украіна і Расея праводзяць найбуйнейшы абмен палоннымі ад пачатку вайны
https://smarturl.click/kZgj6
Маштабны абмен палоннымі паміж Украінай і Расеяй адбываецца 23 траўня, паведаміла Ўкраінскай службе Радыё Свабода крыніца, якая паведаміла пра ход абмену, але ня мае права афіцыйна яго камэнтаваць.
Прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп напісаў у сваёй сацыяльнай сетцы Truth Social: «Паміж Расеяй і Ўкраінай толькі што адбыўся буйны абмен палоннымі. Ён хутка ўступіць у сілу. Мы віншуем абодва бакі з гэтымі перамовамі».
Украіна і Расея дамовіліся аб абмене палоннымі ў прапорцыі 1000 на 1000 пасьля перамоваў паміж дэлегацыямі абедзьвюх краін у Стамбуле 16 траўня.
Дыктатура супраць балотаў. Як беларускія ўлады шкодзяць лёгкім Эўропы
https://smarturl.click/RemLx
Некалі магутныя беларускія балоты зараз патрабуюць пільнай увагі і клопату.
Мэліярацыя, штогадовыя пажары, будаўніцтва дарог, неабдуманыя законы робяць сваю справу — і дыханьне «лёгкіх Эўропы» становіцца больш кволым.
У гэтым тэксьце з цыклю «Сьляды» Свабода расказвае, як беларуская дзяржава абыходзіцца з балотамі.
У Варшаве пачынаецца чацьвёртая Канфэрэнцыя беларусаў сьвету
Адной з гучных падзей 23 траўня стане даклад пра ўдзел рэжыму Лукашэнкі ў вайне супраць Украіны, падрыхтаваны «Байполам» у тым ліку паводле зьвестак з закрытых крыніцаў.
Арганізатары анансуюць яго як «першы сыстэматызаваны доказ» удзелу ўладаў Беларусі ў вайне.
Што яшчэ ў парадку дня: 🔽
https://smarturl.click/9odxz
Інстытут вывучэньня вайны ацаніў расейскія заявы пра незаконнасьць распаду СССР і як яны ўплываюць на Беларусь і Ўкраіну
https://smarturl.click/gggLy
«Расейскія ўлады пэрыядычна аднаўляюць ілжывыя наратывы пра незаконнасьць распаду Савецкага Саюза і заклікі да яго аднаўленьня прынамсі з 2014 году, а таксама прасоўвалі гэтыя інфармацыйныя намаганьні ў 2021 і 2023 гадах».
«Крэмль прыкладае стратэгічныя намаганьні для фактычнай анэксіі Беларусі ў рамках Саюзнай дзяржавы Расеі і Беларусі і пасьлядоўна адмаўляе сувэрэнітэт Украіны», — гаворыцца ў дакладзе ISW.
Урад ЗША пазбавіў Гарвард магчымасьці прымаць на навучаньне замежных студэнтаў
https://smarturl.click/Reebx
Адміністрацыя прэыдэнта Дональда Трампа ў чацьвер абвастрыла супрацьстаяньне з Гарвардзкім унівэрсытэтам, пазбавіўшы яго магчымасьці прымаць замежных студэнтаў, піша AP.
Урад паведаміў тысячам замежных студэнтаў Гарварда, што яны павінны перавесьціся ў іншыя ўнівэрсытэты, інакш страцяць законны дазвол на знаходжаньне ў ЗША.
Лукашэнка чарговы раз перастаўляе чыноўнікаў.
Натальлю Пяткевіч прызначылі першай намесьніцай прэм’ер-міністра Беларусі, а Ўладзімер Каранік узначаліў Акадэмію навук.
Што могуць значыць гэтыя перастаноўкі?
Расея і Ўкраіна абмяняліся сьпісамі для найбуйнейшага абмену палоннымі ад пачатку вайны
https://smarturl.click/vddZ8
У сьпісах — па 1000 імён з кожнага боку.
Дамоўленасьць пра такі абмен стала адзіным істотным вынікам перамоў у Турэччыне 16 траўня.
Літва плянуе стварыць інфармацыйны пункт Рады Эўропы для грамадзян Беларусі
https://smarturl.click/b558B
Прапанову пра стварэньне інфармацыйнага пункту ўхваліў сёньня літоўскі ўрад, піша Delfi.
Гэты пункт будзе інфармаваць беларусаў пра дзейнасьць, каштоўнасьці і прынцыпы Рады Эўропы.
Беларусь не ўваходзіць у Раду Эўропы. Эўракамісія таксама ня мае прадстаўніцтва ў Беларусі, а ранейшае супрацоўніцтва Менску з Эўракамісіяй спынілася праз датычнасьць Беларусі да агрэсіі Расеі супраць Украіны.
«Гэта чэлендж», — Пяткевіч пра сваё прызначэньне намесьніцай прэм’ер-міністра
https://smarturl.click/B44on
Прызначаная сёньня намесьніцай прэм’ер-міністра Натальля Пяткевіч будзе займацца сацыяльнымі пытаньнямі. «Гэта чэлендж, пэўны выклік, бо гэта ня проста сацыяльная сфэра (адукацыя, ахова здароўя, кульура) — гэта вялізная эканоміка», — перадае яе словы БелТА.
Пяткевіч сказала, што прызначэньне было для яе нечаканым.
Людзі імкнуцца да больш высокага ўзроўню жыцьця і ў іх адпаведныя чаканьні ад улады, адзначыла Пяткевіч. А гэта запатрабуе інавацый, А значыць, і вялікіх выдаткаў, лічыць Пяткевіч.
🇱🇹🇩🇪Канцлер Нямеччыны Мэрц у Вільні заявіў аб пагрозе з боку Расеі на ўсходнім флянгу NATO
https://smarturl.click/vddl8
Канцлер Мэрц прыбыў у Літву на цырымонію пачатку разгортваньня першай нямецкай брыгады на ўсходнім флянгу NATO.
«Існуе пагроза для ўсіх нас з боку Расеі, — сказаў Мэрц журналістам у сталіцы Літвы Вільні.— Мы абараняем сябе ад гэтай пагрозы — і таму мы сёньня тут. Разам з нашымі партнэрамі мы поўныя рашучасьці абараняць тэрыторыю альянсу ад любой агрэсіі. Бясьпека нашых балтыйскіх саюзьнікаў — гэта таксама наша бясьпека», — сказаў Мэрц журналістам у Вільні, яго цытуе AFP.
У Вашынгтоне застрэлілі дваіх супрацоўнікаў амбасады Ізраіля, гэта была пара, што зьбіралася заручыцца
https://smarturl.click/4OOJd
Два супрацоўнікі пасольства Ізраіля, маладая пара, якая збіралася заручыцца, былі забітыя адзінокім узброеным чалавекам у Вашынгтоне ў сераду ўвечары, а падазраваны, які скандаваў прапалестынскія лозунгі, знаходзіцца пад вартай, паведамілі чыноўнікі.
Эўрапарлямэнт ухваліў падвышэньне мытаў азотныя ўгнаеньні і сельгаспрадукцыю зь Беларусі і Расеі
https://smarturl.click/E11L1
Чакаецца, што ў выніку ўвядзеньня новых мытаў імпарт беларускіх і расейскіх тавараў, ахопленых рэглямэнтам, практычна спыніцца.
У Музэі Вольнай Беларусі ў Варшаве адкрылася выстава з рэчамі палітвязьняў
Фраза „Нічога асабліва новага“ часта сустракаецца ў лістах беларускіх палітвязьняў. За гэтымі словамі — спроба схаваць боль і руціну зьняволеньня. Але менавіта гэтая зьнешняя будзённасьць і становіцца сьведчаньнем сыстэмнай несправядлівасьці, якую перажылі і перажываюць тысячы беларусаў.
Цяпер рэчы і лісты беларускіх палітвязьняў можна ўбачыць на адмысловай выставе ў Варшаве.
📷 Больш здымкаў: https://smarturl.click/b55pM
Пераемніца кампаніі Wargaming у Беларусі і Расеі трапіла пад судовы перасьлед
https://smarturl.click/kZZYx
Расейская студыя Lesta Games, якая з пачаткам вайны выкупіла ў Wargaming бізнэс у Беларусі і Расеі, трапіла пад ціск расейскіх сілавых і судовых структур.
Кампаніі прад’явілі абвінавачваньні ў датычнасьці фінансаваньня Ўзброеных сіл Украіны, ёй пагражае прызнаньне датычнай да так званай экстрэмісцкай дзейнасьці.
Дэфіцыт бульбы і цыбулі — чаканы вынік пастановы пра стрымліваньне цэнаў
https://smarturl.click/aRR5D
Старшы навуковы супрацоўнік дасьледчага цэнтру BEROC, эканаміст Зьміцер Крук у размове са Свабодай аналізуе
🔸чаму сілавікі прыйшлі ў «Эўраопт» ды іншыя кампаніі,
🔸вызначае стаўленьне ўлады да бізнэса
🔸і разважае, у чым прычына дэфіцыту бульбы і цыбулі.
Суд у Пецярбургу пакараў 84-гадовую жыхарку, якая перанесла нацыстоўскую блякаду горада, за антываенны пікет
https://smarturl.click/Ax4Eg
Аштрафавалі Людмілу Васільеву за адзіночны пікет 24 лютага, у трэцюю гадавіну пачатку расейскага поўнамаштабнага ўварваньня ва Ўкраіну.
Яна стаяла з плякатам «Людзі! Спынім вайну! Мы адказныя за мір на плянэце Зямля».
Людміла Васільева перажыла ў горадзе блякаду падчас Другой сусьветнай вайны.
У Брытаніі зьбіраюцца выпускаць зьняволеных пасьля траціны тэрміну
https://smarturl.click/WRyDk
Гэта зьвязана зь недахопам месцаў у турмах. Летась мінімальны тэрмін ужо зьмяншалі з 50 да 40 адсоткаў, што дазволіла выпусьціць больш за 16 тысяч асуджаных, перадае BBC.
Але гэта ня вырашыла праблемы. На сёньня з амаль 90 тысяч месцаў у турмах засталося незанятых крыху больш за тысячу.
Дзеля чаго адбываецца «ператрэсваньне кадраў». Аналіз Валера Карбалевіча
https://smarturl.click/dwA6J
22 траўня Аляксандр Лукашэнка зрабіў гучныя кадравыя прызначэньні. Такая чахарда, ці «ператрэсваньне кадраў» ня сьведчыць пра стабільнасьць у дзяржаўным апараце, прадуманасьць кадравай палітыкі, а якраз наадварот, лічыць аналітык Свабоды.
На пэтыцыю супраць уезду 150 тысяч пакістанцаў у Беларусь МУС адказала за тры дні
https://smarturl.click/kZZ7Q
Некаторыя прапановы аўтара пэтыцыі супалі з захадамі, ужо прынятымі ва ўказе ад 21 траўня.
З прапаноў аўтара засталася нерэалізаванай хіба што камэнданцкая гадзіна.
МУС падзякавала за іх аўтару пэтыцыі.
Ужо сёньня: 4 гады таму ўлады прымусова пасадзілі самалёт Ryanair, каб затрымаць Пратасевіча
23 траўня 2021 году ўлады Беларусі прымусова пасадзілі самалёт ірляндзкай авіякампаніі Ryanair, які ляцеў з Атэнаў у Вільню.
Беларускія спэцслужбы затрымалі пасажыраў рэйсу — аўтара тэлеграм-каналу «Беларусь головного мозга» і былога галоўнага рэдактара каналаў Nexta Рамана Пратасевіча і грамадзкую актывістку, грамадзянку Расеі Соф’ю Сапегу.
Краіны Эўразьвязу, Украіна, шэраг іншых краінаў у адказ увялі санкцыі адносна авіязносінаў зь Беларусьсю.
Больш падзей 22 траўня ў гісторыі чытайце пад спасылкай:
https://smarturl.click/y66E3
Галоўнае за 22 траўня
📌«Украінцы казалі: бяз гэтага беларуса мы на штурм ня пойдзем». Размова з пабрацімам загінулага Аляксея Аўдзея
📌Дэфіцыт бульбы і цыбулі — чаканы вынік пастановы пра стрымліваньне цэнаў, — тлумачыць эканаміст Крук
📌Пераемніца кампаніі Wargaming у Беларусі і Расеі трапіла пад судовы перасьлед
📌З 2026 году беларускія дзесяціклясьнікі будуць праходзіць 10-дзённыя вучэбна-палявыя зборы
📌Эўрапарлямэнт ухваліў падвышэньне мытаў на азотныя ўгнаеньні і сельгаспрадукцыю зь Беларусі і Расеі
📌Натальлю Пяткевіч прызначылі першай намесьніцай прэм’ер-міністра Беларусі
📌Дырэктарку пецярбурскай кнігарні будуць судзіць за продаж кнігі беларускага палітвязьня — анархіста Ігара Аліневіча
📌Расея і Ўкраіна абмяняліся сьпісамі для найбуйнейшага абмену палоннымі ад пачатку вайны — 1000 на 1000
Дырэктарку пецярбурскай кнігарні будуць судзіць за продаж кнігі беларускага палітвязьня
https://smarturl.click/Y33m1
Кнігу Ігара Аліневіча «Еду ў Магадан» выдала замежная некамэрцыйная арганізацыя ABCF (Фэдэрацыя анархісцкага чорнага крыжа), якая ў Расеі прызнаная непажаданай.
За продаж гэтай кнігі на дырэктарку кнігарні «Подписные издания» Алену Арлову склалі адміністрацыйны пратакол як за ўдзел у дзейнасьці у такой арганізацыі (арт. 20.33 КоАП РФ).
Аліневіч з гэтай кнігай атрымаў у 2013 годзе першую прэмію імя Аляхновіча, заснаваную Беларускім ПЭНам і Радыё Свабода.
З 2020 году ён за кратамі, да таго ж на жорсткім турэмным рэжыме. Яго асудзілі на 20 гадоў.
Вялікабрытанія абвінаваціла Расею ва ўзломе 10 тысяч відэакамер для адсочваньня і зрыву дапамогі Ўкраіне
https://smarturl.click/oVVLA
Што рабілі хакеры?
• Зьбіралі інфармацыю пра расклад цягнікоў,
• шукалі транспартныя накладныя,
• рассылалі фішынгавыя электронныя лісты з парнаграфіяй і падробленымі дакумэнтамі,
• кралі паролі для доступу да сыстэмаў.
Украіна яшчэ на 5 гадоў падоўжыла антыдэмпінгавыя мыты на беларускі цэмэнт
https://smarturl.click/kZZpQ
Украіна падоўжыла на 5 гадоў дзеяньне ўведзеных у 2019 годзе антыдэмпінгавых мытаў на імпарт цэмэнту зь Беларусі.
Мыта на беларускі цэмэнт складае 57,03%. Яго Ўкраіна ўвяла ў 2019 годзе.
Да ўвядзеньня мыта Беларусь пастаўляла ва Ўкраіну: за 2017 год — больш як 360 тысяч тон цэмэнту, за 2018 — больш як 270 тысяч тон.
«Украінцы казалі: бяз гэтага беларуса мы на штурм ня пойдзем». Размова з пабрацімам загінулага Аляксея Аўдзея
https://smarturl.click/DYY9o
Пра гібель беларускага добраахвотніка стала вядома ў сярэдзіне траўня. Аляксей стаў адным з больш чым 70 беларусаў, якія на гэты момант загінулі ва Украіне, ваюючы на баку Кіева.
Пра тое, якім Аляксей быў на фронце, Свабодзе расказаў яго пабрацім.
Натальлю Пяткевіч прызначылі першай намесьніцай прэм’ер-міністра Беларусі
https://smarturl.click/VRRQn
Пяткевіч ужо неаднаразова займала важныя дзяржаўныя пасады.
3 сакавіка віцэ-прэм’ерам прызначылі Ўладзімера Караніка, ён стаў куратарам сацыяльнай сфэры. Да прызначэньня Каранік займаў пасаду старшыні Горадзенскага аблвыканкаму. Адметна, што Караніка ставілі намесьнікам прэм’ер-міністра ў той час, калі сама пасада кіраўніка ўраду заставалася вакантнай. Толькі праз тыдзень афіцыйнае прызначэньне атрымаў Аляксандар Турчын. А Каранік ужо сёньня ўзначаліў прэзыдыюм Нацыянальнай акадэміі навук.
«Дзе пачынаецца год». Беларускі гурт зь Сіетлу прэзэнтуе новы альбом
https://smarturl.click/7vvgk
Беларуская рэжысэрка, сьпявачка, зьбіральніца фальклёру і нацыянальных строяў Вольга Дземка, якая даўно жыве ў ЗША, 20 траўня прэзэнтавала новы музычны альбом «Дзе пачынаецца год».
З 2026 году беларускія дзесяціклясьнікі будуць праходзіць 10-дзённыя вучэбна-палявыя зборы
https://smarturl.click/1332Y
У 11-ю клясу без праходжаньня збораў пускаць ня будуць.
Памёр унук Якуба Коласа і Янкі Маўра Сяргей Міцкевіч
https://smarturl.click/DYYW0
Пайшоў з жыцьця нашчадак двух выбітных беларускіх пісьменьнікаў. Зусім нядаўна — 5 траўня — ён адсьвяткаваў 78-годзьдзе.
Ужо сёньня: 125 гадоў з дня нараджэньня этнографа і мовазнаўцы Мікалая Касьпяровіча
22 траўня 1900 году, роўна 125 гадоў таму на Ігуменшчыне нарадзіўся Мікола Касьпяровіч, беларускі этнограф, краязнавец, мовазнаўца і дасьледчык літаратуры. Пісаў пра гісторыю краязнаўчай працы на Беларусі, яе задачы і мэтодыку, дасьледаваў гісторыю беларускага выяўленчага мастацтва, архітэктуру, сучасную графіку. Ахвяра сталінізму.
Больш падзей 22 траўня ў гісторыі чытайце пад спасылкай: https://smarturl.click/ZXXxd