16588
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
У Заходняй Эўропе адбываюцца маштабныя адключэньні электрычнасьці
https://smarturl.click/ggpeA
Маштабнае адключэнне электраэнэргіі адбылося 28 красавіка ў Гішпаніі, а таксама ў некаторых раёнах Партугаліі і Францыі, перадаюць СМІ са спасылкай на адпаведныя службы.
Урады Гішпаніі і Партугаліі расьсьледуюць сытуацыю з адключэньнем электраэнэргіі, у тым ліку на прадмет кібэратакі, з прыцягненьнем розных тэхнічных групаў зь некалькіх міністэрстваў.
Канкляў па выбарах новага Папы Рымскага пачнецца 7 траўня
7 траўня рымска-каталіцкія кардыналы зьбяруцца на таемны канкляў, каб абраць новага лідэра сусьветнай каталіцкай царквы, паведамілі ў Ватыкане.
Каля 135 кардыналаў з усяго сьвету, маладзейшых за 80 гадоў, маюць права прыняць удзел у канкляве і вырашыць, хто павінен стаць наступным лідэрам каталіцкай царквы, якая налічвае 1,4 мільярда вернікаў.
Шанцы ёсьць, гарантый няма. Дзе гэтым летам можна атрымаць шэнгенскую візу
https://smarturl.click/Axdz9
«Уявіце, колькі гэта выдаткаў: цана візы, сэрвісныя паслугі, засьведчаны пераклад дакумэнтаў, рэзэрвацыя гатэлю, квіткі. Да таго ж трэба паказаць наяўнасьць сродкаў — а цяпер гэта 118 эўра на адзін дзень перабываньня ў краіне. Вынік — мультывіза на 3 месяцы».
Ва Ўкраіне назвалі імёны больш як 700 беларусаў, якія ваююць на баку Расеі: 96 зь іх загінулі, 7 — у палоне
https://smarturl.click/ggpk2
Дзяржаўны ўкраінскі праект «Хачу жыць», які выконвае Каардынацыйны штаб у пытаньнях абыходжаньня з ваеннапалоннымі, абнародаваў прозьвішчы 743 грамадзян Беларусі, якія з 2023 году ваююць супраць Украіны на баку Расеі. «Гэта толькі тыя, пра каго нам вядома», — паведамілі Свабодзе ў праекце «Хачу жыць».
КНДР афіцыйна пацьвердзіла ўдзел сваіх Узброеных сіл у вайне супраць Украіны
https://smarturl.click/VRDJj
У Паўночнай Карэі сьцьвярджаюць, што вайскоўцы КНДР удзельнічалі ў баявых дзеяньнях толькі на тэрыторыі Расеі — у Курскай вобласьці. Паўночнакарэйскі лідэр Кім Чэн Ын загадаў усталяваць у Пхэньяне помнік у гонар удзелу паўночнакарэйскіх вайскоўцаў у вайне на баку Расеі.
Ужо сёньня: 125 гадоў з дня сьмерці Францішка Багушэвіча
28 красавіка 1900 году памёр Францішак Багушэвіч, паэт, празаік, асьветнік, юрыст, удзельнік вызвольнага паўстаньня 1863–1864 гадоў, адзін з пачынальнікаў нацыянальнага Адраджэньня.
Пра іншыя падзеі 28 красавіка ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/B46yw
З 1 траўня ў Беларусі вырасьце бюджэт пражытковага мінімуму і прывязаныя да яго выплаты
https://smarturl.click/aRJW5
У сярэднім бюджэт пражытковага мінімуму вырасьце на 3,3% — да 462,58 руб., гэтыя сумы розьняцца для пэнсіянэраў, людзей працаздольнага ўзросту і дзяцей. Ад велічыні БПМ залежаць дапамогі сем'ям, якія выхоўваюць дзяцей, сацыяльныя пэнсіі, даплаты пэнсіянэрам і інш. Расказваем, наколькі яны вырастуць.
«У асноўным па 30-35 эўра». Хто і як працягвае ахвяраваць грошы на дапамогу сем’ям палітзьняволеных
https://smarturl.click/Qb1n1
Фонд BySol абвесьціў чарговы збор «на летнія вакацыі» для дзяцей палітвязьняў. Заяўкі ўжо падалі бацькі больш як 170 дзяцей.
Зборы на дапамогу дзецям палітвязьняў фонд BySol пачаў у 2021 годзе. Зараз яны праходзяць некалькі разоў на год.
Ужо сёньня: 80 год таму БССР стала адной зь дзяржаў-заснавальніц ААН
Дэлегацыя БССР брала ўдзел у міжнароднай канфэрэнцыі ў Сан-Францыска, скліканай па ініцыятыве СССР, Вялікабрытаніі і ЗША, што выпрацоўвала Статут ААН. 27 красавіка 1945 году Выканаўчы камітэт канфэрэнцыі аднагалосна прыняў рашэньне аб уключэньні Беларускай ССР у лік першапачатковых чальцоў ААН, адзначыўшы яе ўклад у перамогу над фашызмам.
Пра іншыя падзеі 28 красавіка ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/13dYy
Выбух у порце на поўдні Ірана: пяць чалавек загінулі, больш за 700 параненыя.
https://smarturl.click/qBlWd
У суботу, 26 красавіка, у порце на поўдні Ірана адбыўся магутны выбух і пажар, якія, як мяркуецца, зьвязаныя з пастаўкай хімічнага інгрэдыенту, які выкарыстоўваецца для вырабу ракетнага паліва, паведамляе Associated Press.
26 красавіка 1986 году адбыўся выбух на чацьвёртым блёку чарнобыльскага рэактара. Аварыя на ЧАЭС лічыцца самай вялікай тэхнагеннай катастрофай XX стагодзьдзя. Традыцыйна з 1989 году ў гэты дзень у Менску адбывалася мэмарыяльнае шэсьце — Чарнобыльскі шлях. Але ўжо некалькі год акцый у Беларусі няма — мэмарыяльныя акцыі беларусаў праходзяць за мяжой 26 і 27 красавіка.
У Вільні Сьвятлана Ціханоўская разам з дыпляматамі і амбасадарамі Літвы, Польшчы, Эстоніі, Гішпаніі, ЗША, Харватыі, Францыі, Ірляндыі, Чэхіі і Нідэрляндаў усклала кветкі да помніка Маці Чарнобыля. У Варшаве адбыўся мітынг–рэквіем памяці Чарнобыльскай трагедыі з удзелам Кіраўніка НАУ Паўла Латушкі, ксяндза Вячаслава Барка і іншых.
Больш фота
Шэраг дэмакратычных арганізацый пры падтрымцы Аб’яднанага пераходнага кабінэта Беларусі прынялі Рэзалюцыю да 39-годзьдзя катастрофы на Чарнобыльскай атамнай станцыі.
«Вельмі сымбалічная сустрэча, якая мае патэнцыял стаць гістарычнай, калі мы дасягнем сумесных вынікаў».
https://smarturl.click/vdwa2
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі пракамэнтаваў сустрэчу ў Трампам у Рыме.
Ад аварыі 1982 году да расейскай акупацыі. Ці шмат вы ведаеце пра Чарнобыль? ТЭСТ
https://smarturl.click/xa4n
Малавядомая аварыя на 1-м рэактары, трансуранавыя элемэнты і эгіпецкія піраміды, злачыннае маўчаньне і расейская акупацыя.
Праверце, ці зможаце Вы адказаць на восем пытаньняў пра найбуйнейшую аварыю ў гісторыі атамнай энэргетыкі і яе наступствы для Беларусі.
Нараджэньне ў музэі Багдановіча, 4 гады легальнай працы з 29. Як паўставала «Вясна»
https://smarturl.click/ReAXm
За 29 гадоў працы «Вясны» была дапамога тысячам беларусаў, ператрусы, канфіскацыя тэхнікі, затрыманьні і арышты супрацоўнікаў, суды за праваабарончую дзейнасьць. Зараз чацьвёра кіраўнікоў «Вясны» за кратамі. Праваабаронцы, якія на волі, працуюць у новых умовах эміграцыі.
Праваабарончаму цэнтру «Вясна» — 29 гадоў.
За гэты час працы «Вясны» была дапамога тысячам беларусаў, ператрусы, канфіскацыя тэхнікі, затрыманьні і арышты супрацоўнікаў, суды за праваабарончую дзейнасьць. Зараз чацьвёра кіраўнікоў «Вясны» за кратамі. Праваабаронцы, якія на волі, працуюць у новых умовах эміграцыі.
https://smarturl.click/ReAXm
«Тады, у 1996 годзе, ніхто ня верыў, што той рэжым здушэньня грамадзянскіх свабодаў, дэмакратыі замацуецца на такі доўгі тэрмін. Мы меркавалі, што гэта часовая праца, год-два нам трэба будзе ёю займацца. Але жыцьцё склалася так, што гэта стала асноўнай справай для дзясяткаў беларускіх праваабаронцаў», — расказваў Бяляцкі.
Расказваем, як паўставала «Вясна».
Пуцін аб'явіў чарговае «перамірʼе» на 8-10 траўня
https://smarturl.click/ZXyRz
Пуцін абвясьціў пра часовае спыненьне Расеяй усіх баявых дзеяньняў «у дні 80-й гадавіны Перамогі» — апоўначы з 7 на 8 траўня да поўначы з 10 на 11 траўня і заклікаў украінскі бок «рушыць усьлед гэтаму прыкладу», піша прэс-служба Крамля.
Раней Пуцін аб'яўляў перамір'е на Вялікдзень. Пасьля яго заканчэньня ва Ўкраіне заявілі, што за Вялікдзень расейскія войскі 2,9 тысячы разоў парушылі аб’яўленае спыненьне агню. Расея таксама абвінавачвала Ўкраіну ў парушэньні перамір'я.
Праваабаронцы: у івацэвіцкай калёніі масава хварэюць вязьні, сымптомы падобныя на каранавірус
https://smarturl.click/Qb1kq
Паводле зьвестак праваабаронцаў, вязьні ў калёніі «хварэюць цэлымі атрадамі», эпідэмія доўжыцца сама меней два тыдні, сымптомы хваробы «ідэнтычныя COVID-19». У мэдычнай частцы калёніі бракуе лекаў, таму вязьняў лекуюць парацэтамолам.
За дзень у Беларусі зьліквідавалі 66 прыродных пажараў, вольна наведваць лясы можна толькі ў 5 раёнах рэспублікі
https://smarturl.click/WR3ze
За содні ў Беларусі здарылася 9 лясных пажараў і 57 пажараў травы і кустоў. Буйны лясны пажар учора пачаўся на мяжы з Украінай — загарэлася балоцістая мясцовасьць у Лельчыцкім раёне. Упершыню ў гісторыі пажаранебясьпечны пэрыяд у Беларусі пачаўся зімой — 21 лютага.
Забарона на наведваньне лясоў дзейнічае ў 59 са 118 раёнаў Беларусі. Вольна наведваць лясы можна толькі ў 5 раёнах Берасьцейшчыны, у астатніх раёнах — абмежаваньні.
Вайсковыя выдаткі ў 2024 годзе ў сьвеце паказалі самы імклівы рост з часоў завяршэньня халоднай вайны, — SIPRI
https://smarturl.click/B46Jj
Летась вайсковыя выдаткі ў сьвеце дасягнулі 2,718 трыльёна даляраў — на 9,4% больш у параўнаньні з 2023 годам, гаворыцца ў справаздачы Стакгольмскага міжнароднага інстытуту дасьледаваньня праблемаў міру SIPRI. Выдаткі на абарону краін-чальцоў NATO летась склалі 55% ад сусьветных.
Вайсковыя выдаткі Расеі, якая вядзе захопніцкую вайну, дасягнулі 149 мільярдаў даляраў — на 38% больш, чым у 2023 годзе. Выдаткі Ўкраіны летась вырасьлі на 29% да 64,7 мільярда даляраў, што эквівалентна 43% выдаткаў Расеі.
«Гарантыя ад сьмерці нацыі». Сяргей Дубавец пра актуальнасьць Францішка Багушэвіча
https://smarturl.click/xVBgn
Сёньня спаўняецца 125 гадоў як пакінуў гэты сьвет Францішак Багушэвіч, клясык беларускай літаратуры, паўстанец Каліноўскага, стваральнік канцэпту сучаснай беларускай нацыі. Пра ролю Багушэвіча ў справе стварэньня і пайменаваньня Беларусі і беларусаў піша журналіст і літаратар Сяргей Дубавец.
Пагрозы Мельнікавай, браневікі зь «ядзернага» ведамства, 150 тысяч пакістанцаў. Самае цікавае за тыдзень
https://smarturl.click/qBlo9
Тыдзень праляцеў імкліва. Калі раптам вы не пасьпелі ці прапусьцілі нашыя самыя цікавыя публікацыі тыдня, то вось яны, калі ласка — глядзіце і чытайце.
З пачатку году на Гарадзеншчыне завялі 68 крымінальных і 882 адміністрацыйных спраў за хатні гвалт
https://smarturl.click/aRJWY
Крымінальныя справы за хатні гвалт заводзілі паводле артыкулаў аб «наўмысным прычыненьні лёгкага цялеснага пашкоджаньня», «катаваньні» і «пагрозе забойствам». Па стане на 1 красавіка на прафіляктычным уліку ў Горадзенскай вобласьці былі 2656 чалавек, якія дапусьцілі хатні гвалт.
Зразумець рэальны маштаб гендэрнага гвалту ў Беларусі вельмі цяжка. Цэнтралізаваную статыстыку не публікуюць, канкрэтныя гісторыі толькі зрэдку зьяўляюцца ў дзяржаўных мэдыя. Тым ня менш, толькі паводле афіцыйных заяваў, штогод у Беларусі рэгіструюць каля 80 тысяч паведамленьняў пра хатні гвалт. Кожнае трэцяе забойства зьдзяйсьняецца рукамі блізкіх.
За 30 гадоў кіраваньня Лукашэнкі дэфіцыт кадраў на рынку працы Беларусі вырас амаль у 9 разоў
https://smarturl.click/vdwGw
Колькасьць свабодных працоўных месцаў (вакансій), заяўленых арганізацыямі Беларусі ў органы па працы, занятасьці і сацыяльнай абароны, за апошнія 30 гадоў вырасла ў 8,8 раза (з 18 315 да 161 281), вынікае з праведзенага @pozirkonline аналізу зьвестак Нацыянальнага статыстычнага камітэту.
Паводле Белстату, за апошнія пяць гадоў насельніцтва Беларусі скарацілася на 300 тысяч чалавек, і гэта калі ня ўлічваць вынікаў масавай палітычнай эміграцыі.
Галоўнае за 26 красавіка
📌 Праваабарончаму цэнтру «Вясна» — 29 гадоў. Расказваем, як паўставала гэтая арганізацыя.
📌У Вільні і Варшаве прайшлі акцыі да гадавіны Чарнобыльскай трагедыі. Паглядзіце фатаздымкі
📌 У Ватыкане разьвіталіся з папам Францішкам. Дзясяткі кіраўнікоў дзяржаў і каля 200 000 вернікаў сабраліся на яго пахаваньне ў Рыме. Пачытайце, як гэта было, і паглядзіце фатаздымкі.
📌 Там жа, у Рыме, прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі сустрэўся з прэзыдэнтам ЗША Дональдам Трампам. Зяленскі пасьля адзначыў, што «сустрэча мае патэнцыял стаць гістарычнай».
📌 Выбух у порце на поўдні Ірана: пяць чалавек загінулі, больш за 700 параненыя
150 дзён пратэстаў — у Тбілісі праходзіць «Марш свабоды».
https://smarturl.click/OL078
У акцыі бяруць удзел бацькі, сваякі, сябры і прыхільнікі людзей, затрыманых па крымінальных артыкулах пасьля ўдзелу ў праэўрапейскіх мітынгах. Менавіта бацькі арыштаваных узначалілі шэсьце.
26 красавіка 1986 году адбыўся выбух на чацьвёртым блёку чарнобыльскага рэактара. Аварыя на ЧАЭС лічыцца самай вялікай тэхнагеннай катастрофай XX стагодзьдзя. Традыцыйна з 1989 году ў гэты дзень у Менску адбывалася мэмарыяльнае шэсьце — Чарнобыльскі шлях. Але ўжо некалькі год акцый у Беларусі няма — мэмарыяльныя акцыі беларусаў праходзяць за мяжой 26 і 27 красавіка.
У Вільні Сьвятлана Ціханоўская разам з дыпляматамі і амбасадарамі Літвы, Польшчы, Эстоніі, Гішпаніі, ЗША, Харватыі, Францыі, Ірляндыі, Чэхіі і Нідэрляндаў усклала кветкі да помніка Маці Чарнобыля. У Варшаве адбыўся мітынг–рэквіем памяці Чарнобыльскай трагедыі з удзелам Кіраўніка НАУ Паўла Латушкі, ксяндза Вячаслава Барка і іншых.
Больш фота
Шэраг дэмакратычных арганізацый пры падтрымцы Аб’яднанага пераходнага кабінэта Беларусі, Офіса Сьвятланы Ціханоўскай прынялі Рэзалюцыю да 39-годзьдзя катастрофы на Чарнобыльскай атамнай электрастанцыі.
На плошчы Сьвятога Пятра ў Ватыкане сабраліся тысячы людзей, якія прыйшлі разьвітацца з папам Рымскім Францішкам.
Францішак стане першым папам, пахаваным за межамі Ватыкану за больш чым стагодзьдзе. Згодна зь яго запаветам, яго пахаваюць у рымскай базыліцы Санта-Марыя-Маджорэ, а не ў базыліцы Сьвятога Пятра ў Ватыкане, як многіх папярэдніх пантыфікаў.
Паведамляюць, што ўсяго на пляц Сьвятога Пятра і прылеглыя вуліцы прыйшлі каля 200 тысяч чалавек.
Больш фота тут
Сустрэча Трампа і Зяленскага адбылася ў Рыме, пра гэта паведаміў прэс-сакратар прэзыдэнта Ўкраіны Сяргей Нікіфараў.
«Сустрэча была і скончылася», — сказаў Нікіфараў журналістам.
Падрабязнасьці пакуль невядомыя.
Выданьне Sky News паведаміла, што Зяленскі і Трамп дамовіліся працягнуць размову пасьля пахаваньня папы Францішка.
На фота: прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп і першая лэдзі Меланія Трамп на пахавальнай цырымоніі папы Францішка ў Ватыкане, 26 красавіка 2025 году
Дзясяткі кіраўнікоў дзяржаў сабраліся на пахаваньне папы Рымскага Францішка ў Ватыкане, якое адбудзецца 26 красавіка. Сярод іх — і прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп, і прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі.
Ад Беларусі ў Ватыкан накіраваўся прадстаўнік Лукашэнкі старшыня Палаты прадстаўнікоў Нацыянальнага сходу Ігар Сергеенка. Прысутнічае таксама і прадстаўнік Офіса дэмакратычных сілаў дарадца ў пытаньнях дыпляматыі Дзяніс Кучынскі.
https://smarturl.click/e05RY
Больш за 2500 паліцэйскіх і 1500 салдат сочаць за бясьпекай падчас пахаваньня, якое, як чакаецца, зьбярэ каля 200 000 чалавек на плошчы Сьвятога Пятра і да 300 000 чалавек уздоўж 4-кіламетровага маршруту ад Ватыкана да месца пахаваньня папы ў базыліцы Санта-Марыя-Маджорэ.
Ужо сёньня: 39 гадоў чарнобыльскай катастрофе
26 красавіка 1986 году выбухнуў чацьвёрты блёк чарнобыльскага рэактара. Аварыя на Чарнобыльскай АЭС лічыцца самай вялікай тэхнагеннай катастрофай XX стагодзьдзя.
Больш падзей гэтага дня — у адмысловай падборцы: https://smarturl.click/dwpok