16672
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
У Літве ўдакладнілі, якія машыны на беларускіх нумарах будуць прапускаць на сваю тэрыторыю без адмысловага дазволу
Літва ўхваліла рашэньне аб забароне ўвозу і перамяшчэньня аўтамабіляў зь беларускімі нумарамі з 18 ліпеня 2024 году. Аўтамабілі на беларускай рэгістрацыі павінны выехаць з тэрыторыі Літвы да 18 студзеня. Літоўскія памежнікі ўдакладнілі, што на тэрыторыю Літву будуць дазваляць уяжджаць на беларускіх машынах тым грамадзянам Беларусі, якія маюць візу Літвы або дзейны дазвол на часовае ці сталае пражываньне ў Літве, і зьяўляюцца кіроўцамі такіх машын. Пры гэтым машына павінна прызначацца толькі для выкарыстаньня ў асабістых мэтах, а не для продажу. Якія яшчэ магчымасьці? https://smarturl.click/67Gnj
Перад сёньняшнім прысудам забойцы беларускі Лізы судзьдзя Павел Добаш сказаў, што гвалт у адносінах да жанчын укараніўся ў грамадзкую сьвядомасьць: «Існуе маўклівая згода на гэта, якая дазваляе талераваць крыўдзіцеляў і нараджае абыякавасьць».
Ён патлумачыў пажыцьцёвы прысуд Дорыяну С. так: «Гэтае пакараньне — праява асуджэньня чалавека, які сваімі паводзінамі і сваім учынкам разбурыў найважнейшыя для чалавека каштоўнасьці — свабоду і жыцьцё». https://smarturl.click/Q1qA3
У БДІПЧ АБСЭ адрэагавалі на заяву МЗС Беларусі аб запрашэньні на выбары
У Бюро дэмакратычных інстытутаў і правоў чалавека (БДІПЧ) АБСЭ заявілі Свабодзе, што ўлады Беларусі са спазьненьнем накіравалі запрашэньне з прапановай назіраць за выбарамі 26 студзеня.
«Беларусь абвясьціла дату прэзыдэнцкіх выбараў некалькі месяцаў таму, і ўлады добра разумеюць, што БДІПЧ мае патрэбу ў своечасовым запрашэньні для назіраньня за ўсімі ключавымі аспэктамі выбараў, уключаючы падрыхтоўку да дня выбараў», — паведаміла Свабодзе Каця Андруш, прэсавая сакратарка Бюро дэмакратычных інстытутаў і правоў чалавека.
Раней арганізацыя выказала «глыбокае шкадаваньне» праз рашэньне ўладаў Беларусі не запрашаць дзяржавы — удзельніцы АБСЭ назіраць за прэзыдэнцкімі выбарамі ў краіне 26 студзеня. Гэта, як адзначалася ў заяве, «перашкаджае бесстароньняй і незалежнай ацэнцы выбарчага працэсу».
https://smarturl.click/kjamk
У офісе Ціханоўскай пракамэнтавалі запрашэньне АБСЭ назіраць за выбарамі за тыдзень да дня галасаваньня:
«Мы заклікаем БДІПЧ АБСЭ не прымаць гэта запозьненае і абмежаванае запрашэньне назіраць за галасаваньнем на так званых прэзыдэнцкіх выбарах 26 студзеня.
У 1994 годзе ўсе дзяржавы-ўдзельніцы АБСЭ далі БДІПЧ мандат на правядзеньне доўгатэрміновага назіраньня за выбарамі, у знак прызнаньня таго, што выбары — гэта падзея не аднаго дня.
Як БДІПЧ заявіла раней тое, што Беларусь не накіравала своечасовае і неабмежаванае запрашэньне для назіраньня на так званыя выбары 26 студзеня зьяўляецца парушэньнем яе абавязацельстваў перад АБСЭ.
Прыняцьце гэтага запозьненага, абмежаванага і несапраўднага запрашэньня назіраць за галасаваньнем створыць небясьпечны прэцэдэнт для ўсяго рэгіёну АБСЭ».
Лукашэнка праігнараваў магчымасьць выступіць як кандыдат у прэзыдэнты
Пэрыяд выступаў кандыдатаў на выбарах па тэлевізіі і радыё завяршыўся 17 студзеня.
Кожны кандыдат меў права на два паўгадзінныя радыё- і два паўгадзінныя тэлевыступы.
Зь пяці ўдзельнікаў выбарчай кампаніі гэтай магчымасьцю не скарыстаўся толькі Аляксандар Лукашэнка. На яго працуюць дзяржаўны апарат і сілавікі.
Выбары ў Беларусі адбываюцца ва ўмовах палітычнага крызісу, шырокамаштабных рэпрэсій і, паводле міжнародных арганізацый, носяць несвабодны і недэмакратычны характар.
На фота рэклямная кампанія да выбараў на карысьць Аляксандра Лукашэнкі ў Менску.
https://smarturl.click/gpvOw
У Расеі вынесьлі выракі адвакатам памерлага ў калёніі лідэра апазыцыі Навальнага, бо яны перадавалі ягоныя лісты на волю
Суд у горадзе Петушкі Ўладзімірскай вобласьці Расеі вынес прысуды тром былым адвакатам Аляксея Навальнага — Вадзіму Кобзеву, Аляксею Ліпцэру і Ігару Сяргуніну. Суд пакараў Кобзева на 5,5 года калёніі, Сяргуніна — на 3,5 года, Ліпцэра — на 5 гадоў, паведамляе «Медиазона».
Іх абвінавачваюць па артыкуле аб удзеле ў экстрэмісцкай арганізацыі, бо яны перадавалі лісты Навальнага на волю.
Аляксей Навальны памёр у калёніі ў пасёлку Харп Ямала-Ненецкай аўтаномнай акругі Расеі.
Паводле афіцыйнай вэрсіі, сьмерць палітыка наступіла з натуральных прычын.
Паплечнікі Навальнага лічаць, што яго забілі на загад расейскіх уладаў.
На фота зьняволеныя адвакаты Ігар Сяргунін, Аляксей Лепцэр і Вадзім Кобзеў у судовай клетцы.
https://smarturl.click/Yzq1A
Паблізу беларуска-літоўскай мяжы зьявіліся вайсковыя акопы і фартыфікацыі. Спадарожнікавыя фота
Пад Горадняй на ўскрайку Госкага вайсковага палігону зьявіліся траншэі для пяхоты і тэхнікі. Яны ўсяго за 6 кілямэтраў ад беларуска-літоўскай мяжы і памежнага пераходу «Прывалка» — «Райгорад».
Гэтыя фартыфікацыі могуць быць часткай «вузла супраціву», які год таму абяцала пабудаваць Міністэрства абароны ў Горадзенскай вобласьці.
Свабода атрымала эксклюзіўныя спадарожнікавыя здымкі і прааналізавала іх з вайсковымі экспэртамі.
https://smarturl.click/3kBag
110 гадоў таму нарадзіўся беларускі жывапісец Антон Бархаткоў
17 студзеня 1915 году нарадзіўся Антон Бархаткоў, беларускі жывапісец, заслужаны дзеяч мастацтваў Беларусі. Вядомы сваімі пэйзажамі і натурмортамі, натхнёнымі традыцыямі Вітольда Бялыніцкага-Бірулі, у якога ён вучыўся.
Яго карціны вылучаюцца лірычным адлюстраваньнем прыроды Беларусі.
17 студзеня таксама нарадзіліся Бэнджамін Франклін, адзін з заснавальнікаў ЗША, і апошні кароль Рэчы Паспалітай Станіслаў Аўгуст Панятоўскі.
На фота Антон Бархаткоў.
Болей пра юбілеі і падзеі гэтага дня чытайце тут:
https://smarturl.click/0ekE7
Горш за ўсіх у Эўропе. У «Індэксе чалавечай свабоды 2024» Беларусь апусьцілася на 7 пазыцый
У штогадовым сусьветным «Індэксе чалавечай свабоды» за 2024 год (Human Freedom Index-2024) Беларусь апынулася на 140-ым месцы з 165, апусьціўшыся ў параўнаньні зь леташнім паказчыкам яшчэ на сем пазыцый:
https://smarturl.click/Daq4z
У Грузіі за паўтара года сем беларускіх грамадзян скончылі жыцьцё самагубствам
Сем грамадзян Беларусі — пяць мужчын і дзьве жанчыны (адной зь іх было 80 гадоў) — скончылі жыцьцё самагубствам са студзеня 2023 году да чэрвеня 2024 году ў Грузіі, сьведчыць праведзены «Позіркам» аналіз зьвестак мясцовага МУС. Падрабязьней:
https://smarturl.click/xBwqm
СВАБОДА Ў ЖЫВЫМ ЭФІРЫ. «Незалежнасьць можна аднавіць, нацыянальную ідэнтычнасьць — не»
А 20.30 паводле менскага часу на Youtube-канале Свабода Premium пачнецца жывая трансьляцыя з удзелам публіцыста, грамадзкага дзеяча Сяргей Навумчык. У размове зь Юрыем Дракахрустам яны закрануць пытаньні:
— Як беларускае грамадзтва можа ачуняць ад тэрору?
— Якой будзе палітыка Дональда Трампа адносна Беларусі?
— Якімі для Беларусі могуць быць наступствы міру ва Ўкраіне?
🎥 Далучайцеся да стрыму, задавайце пытаньні, дзяліцеся меркаваньнямі: https://www.youtube.com/watch?v=lq6jthgVC74
Рамашэўская: У Беларусі тэрор больш, чым у Польшчы падчас ваеннага становішча
Агнешку Рамашэўскую-Гузы беларусы ведаюць як стваральніцу і шматгадовую дырэктарку тэлеканалу «Белсат». Таксама яна — вэтэранка антыкамуністычнага руху ў Польшчы ў 1970–80-я гады. У гутарцы са Свабодай яна расказвае, як гэтае змаганьне адбывалася, ці ёсьць у ім паралелі зь цяперашняй сытуацыяй у Беларусі і чаму яна лічыць, што Польшча сёньня адыходзіць ад тых ідэалаў, за якія змагалася «Салідарнасьць»:
https://www.youtube.com/watch?v=WlNYNFmb5Ks
У офісе прэзыдэнта Літвы ня бачаць праблем праз выкарыстаньне на «пашпарце Новай Беларусі» гербу «Пагоня»
З нагоды макету «пашпарту», некалькі дэпутатаў-кансэрватараў, у тым ліку колішні міністар абароны Літвы Лаўрынас Кашчунас, зьвярнуліся да міністра замежных спраў краіны Кястуціса Будрыса з просьбай забясьпечыць, каб у беларускіх дакумэнтах «не выкарыстоўваліся дзяржаўныя сымбалі Літоўскай Рэспублікі».
Аста Скайсгірыце, дарадца прэзыдэнта Літвы, ня бачыць праблемы з выкарыстаньнем на «пашпартах Новай Беларусі» сымбалю «Пагоня»:
https://smarturl.click/vwyqQ
Лукашэнка прызнаў, што палітвязьню Пачобуту прапаноўвалі выехаць у Польшчу
Лукашэнка заявіў, што Польшча нібыта адмовілася весьці размовы пра Анджэя Пачобута. Аднак вядома, што польскія кіраўнікі настойваюць на вызваленьні Анджэя Пачобута і называюць гэта адной з умоваў адкрыцьця памежных пераходаў паміж краінамі.
https://smarturl.click/2q2wJ
Сілавікі пяройдуць на ўзмоцнены рэжым службы за тыдзень перад выбарамі 26 студзеня
Міліцыя і ўнутраныя войскі Беларусі з 20 студзеня будуць пераведзеныя на ўзмоцнены варыянт нясеньня службы ў сувязі з галасаваньнем на выбарах прэзыдэнта, якое адбудзецца 26 студзеня.
❗️Выбары ў Беларусі пры Лукашэнку носяць несвабодны і недэмакратычны характар.
https://smarturl.click/opQVW
Тлумачым з Гурневічам. Праўда пра канкурэнтаў Лукашэнкі
Нядаўна беларусам паказалі людзей, чые прозьвішчы будуць у бюлетэнях 26 студзеня, падчас так званых выбараў прэзыдэнта. Вы маглі гэтых «выбараў» і не заўважыць, таму сьцісла тлумачым вам абстаноўку. https://www.youtube.com/watch?v=btyIUt-ex_U
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Нашыя журналісты публікуюць там унікальныя кароткія відэа на розныя тэмы. Вось відэа апошняга тыдня:
Марыя Магдалена Радзівіл: расказваем пра гэту выбітную беларуску 👆🏻(гл. вышэй)
👉🏻 Калядныя цары. radio_svaboda/video/7459071364150906118">Пра ўнікальны абрад у Беларусі, унесены ў сьпіс нематэрыяльнай спадчыны UNESCO
👉🏻 Узгадваем, як 130 гадоў таму radio_svaboda/video/7459487807191452933">ў Беларусі пачала працаваць першая электрастанцыя
👉🏻 Апошняя краіна Эўропы, дзе караюць сьмерцю. radio_svaboda/video/7458319278190906629">Пра найвышэйшую меру пакараньня ў Беларусі
👉🏻 Фэмінітывы: radio_svaboda/video/7459807123078270213">тлумачым, чаму гэта ня толькі лінгвістычнае пытаньне
👉🏻 Сьпявае на падляскай гаворцы. radio_svaboda/video/7460178827231186181">Расказваем пра Ніку Юрчук, якая трапіла ў топ-10 намінантаў на Эўравізію ад Польшчы
👉🏻 Пра пашпарт Новай Беларусі: radio_svaboda/video/7460539419896876294">калі пачнецца прыём заявак і пра некаторыя нюансы
У Варшаве скончыўся разгляд справы аб згвалтаваньні і забойстве беларускі Лізаветы. 17 студзеня Дорыяну С. прысудзілі пажыцьцёвае зьняволеньне.
У Акруговым судзе Варшавы 17 студзеня агучылі прысуд па справе 23-гадовага грамадзяніна Польшчы Дорыяна С., які напаў на беларуску Лізавету ў цэнтры польскай сталіцы летась у лютым. Мужчыну абвінавацілі ў згвалтаваньні, забойстве і разбоі.
Паседжаньні суду праходзілі за зачыненымі дзьвярыма. Вядома, што суд сярод іншых дапытваў экспэртаў: сэксоляга, псыхіятра і таксыколяга, а таксама сьведак, аб выступленьні якіх хадайнічала абарона абвінавачанага. Сярод іх быў бацька Дорыяна С. Яму абвінавачаны выслаў СМС з просьбай аб дапамозе адразу пасьля зьдзяйсьненьня злачынства.
https://smarturl.click/Q1qA3
Калекцыянэр расказвае пра каштоўныя беларускія маркі
Беларус, які зьбірае маркі больш за 40 гадоў, паказаў Свабодзе сваю калекцыю і расказаў, колькі можа каштаваць марка з Лукашэнкам, чаму Інтэрпол заводзіў справу за беларускія маркі і колькі каштуе самая дарагая.
https://smarturl.click/e5qOk
У МЗС Беларусі паведамілі, што запрасілі АБСЭ назіраць за выбарамі 26 студзеня. Чаму гэта позна
Як 17 студзеня адзначае МЗС Беларусі, «запрашэньне назіраць было накіравана Бюро дэмакратычных інстытутаў і правоў чалавека (БДІПЧ) АБСЭ».
9 студзеня Бюро дэмакратычных інстытутаў і правоў чалавека (БДІПЧ) і Парлямэнцкая асамблея (ПА) АБСЭ ў супольнай заяве выказалі «выклікае глыбокае шкадаваньне» праз рашэньне ўладаў Беларусі не запрашаць дзяржавы – удзельніцы АБСЭ назіраць за прэзыдэнцкімі выбарамі ў краіне 26 студзеня.
Звычайна місію АБСЭ запрашаюць на доўгатэрміновае назіраньне за месяц да пачатку галасаваньня, каб ацаніць атмасфэру, у якой адбываюцца выбары, а таксама на кароткачасовае назіраньне ў дзень выбараў.
На фота будынак МЗС Беларусі.
https://smarturl.click/kjamk
Куба вызваліла 127 палітвязьняў, у тым ліку лідэра апазыцыі, у рамках угоды з Байдэнам
54-гадовы Хасэ Даніель Фэрэр самы вядомы сярод зьняволеных, якіх Куба пачала вызваляць у сераду пасьля таго, як Байдэн пагадзіўся выключыць краіну зь сьпісу спонсараў тэрарызму.
Большасьць зь іх былі арыштаваныя за ўдзел у масавых антыўрадавых дэманстрацыях у ліпені 2021 году праз пэрыядычныя адключэньні электраэнэргіі, дэфіцыт харчу і рост цэнаў.
Улады не апублікавалі ні сьпісу, ні графіку вызваленьня.
На фота Хасэ Антоніё Гансалес Герэра, які быў зьняволены за ўдзел у антыўрадавых пратэстах у ліпені 2021 году, пасьля вызваленьня з турмы ў Гаване 16 студзеня 2025.
https://smarturl.click/5OJ43
Ізраіль і ХАМАС падпісалі дамову аб замірэньні ў Газе
У сталіцы Катара Досе падпісалі канчатковую вэрсію пагадненьня аб спыненьні агню ў сэктары Газа і абмену закладнікамі паміж Ізраілем і палестынскай групоўкай ХАМАС, прызнанай тэрарыстычнай у ЗША і Эўразьвязе.
Пра гэта ў ноч на пятніцу, 17 студзеня, паведамілі ў офісе прэм’ер-міністра Ізраілю Біньяміна Нэтаньягу.
На фота сваякі ізраільскіх закладнікаў, якія ўтрымліваюцца ў сэктары Газа пасьля нападаў баевікоў ХАМАС 7 кастрычніка 2023 года, зьбіраюцца ў падтрымку перамір'я ў Газе перад будынкам міністэрства абароны Ізраіля ў Тэль-Авіве 16 студзеня 2025.
https://smarturl.click/Eeqg0
Дзявочыя гульні. Чатыры гісторыі пра сэксізм у віртуальнай прасторы
«Апытвалі мяне пастаянна, каб высьветліць, ці я нешта разумею. Ня толькі ў сфэры гульняў, нават пра «жалеза» маглі нешта спытаць. Правяралі такім чынам, ці я нечага вартая. Зараз я разумею, што гэта абсалютная фігня. Тады было забаўна».
Нэгатыў у Counter Strike, «дзявочая» The Sims, сэксізм у кампутарных клюбах.
Свабода пагаварыла зь беларускамі, якія захапляюцца кампутарнымі гульнямі і сутыкаюцца там з пагардлівым стаўленьнем з боку мужчын.
https://smarturl.click/W3YLX
Прапаганда паказала былога журналіста Свабоды палітвязьня Ігара Карнея, якога двойчы асудзілі
У 20-хвілінным роліку паказалі былога журналіста Свабоды Ігара Карнея, якога затрымалі 17 ліпеня 2023 году і асудзілі на 3 гады зьняволеньня ў калёніі агульнага рэжыму. На «гутарку» Ігара прывялі ў кайданках, якія пасьля зьнялі. На відэа Ігар выглядае схуднелым і стомленым, моцна згорбленым. Пытаньні яму задавалі ў тым жа дворыку СІЗА КДБ, дзе раней здымалі і Андрэя Кузьнечыка і Ігара Лосіка:
https://smarturl.click/AdljO
Галоўнае за 16 студзеня
🍏Урад Беларусі абмежаваў вываз з краіны яблыкаў, цыбулі і капусты
🇱🇹 Літоўскія палітыкі зьвярнуліся да кіраўніка МЗС краіны ў сувязі з выкарыстаньнем на «пашпарце Новай Беларусі» гербу Пагоня
✍🏻 Інстытут вывучэньня вайны ацаніў намаганьні Расеі фактычна анэксаваць Беларусь і стратэгічныя пагрозы гэтага для Захаду
👮🏻♂️ Сілавікі пяройдуць на ўзмоцнены рэжым службы за тыдзень перад выбарамі 26 студзеня
👫 Былыя вязьні расказалі пра паборы ў беларускіх калёніях: хто, па колькі і на што
🙍🏻♂️ «За дзень магу зарабіць 600 даляраў». Гісторыя беларускага сьвятара, які стаў нью-ёрскім таксістам
🙍🏻♀️ Агнешка Рамашэўская-Гузы: У Беларусі тэрор большы, чым у Польшчы падчас ваеннага становішча
🎥 «І палітыку, і ўвогуле жыцьцё будзе вызначаць грубая сіла», — публіцыст Сяргей Навумчык
Фільм беларускага рэжысэра трапіў у конкурс «Бэрлінале»
Фільм «Лебядзіная песьня Фёдара Азёрава» беларускага рэжысэра Юрыя Сямашкі ўключылі ў праграму Forum Бэрлінскага міжнароднага кінафэстывалю, аднае з найбуйнейшых і самых прэстыжных кінападзеяў сьвету, паведамляе DW. Гэтая драма з элемэнтамі камэдыі стала першай поўнамэтражнай працай беларускага рэжысэра-самавука:
https://smarturl.click/5OJWJ
Былога амапаўца разам з дачкой судзяць у Менску за ўдзел у акцыі пратэсту
У судзе Кастрычніцкага раёну Менску 16 студзеня пачалі разглядаць крымінальную справу супраць Дзьмітрыя Жарнасека і Лізаветы Жарнасек паводле ч. 1 арт. 342 (актыўны ўдзел у дзеяньнях, што груба парушаюць грамадзкі парадак). 51-гадовы Дзьмітры Жарнасек у 90-х гадах працаваў у беларускім АМАПе:
https://smarturl.click/z2k6E
Выйшла кніга пра малавядомую трагедыю ў Магілёве 1942 годзе
Магілёўскі гісторык Аляксей Бацюкоў прэзэнтаваў сваю новую кнігу «Магілёўскае цунамі», прысьвечаную адной з самых страшных тэхнагенных катастроф у гісторыі Беларусі, якая адбылася 10 красавіка 1942 году, калі прарыў дамбы на рацэ Дубравенцы выклікаў паводку ў Магілёве.
https://smarturl.click/M1qe2
Былыя вязьні расказалі пра паборы ў беларускіх калёніях: хто, па колькі і на што?
Утрыманьне зьняволенага ў Беларусі абыходзіцца ягоным сваякам ня танна. Грошы патрэбныя ня толькі на адваката, пасылкі і перадачы. Як расказваюць былыя вязьні, каб не было праблем з адміністрацыяй, пажадана раз у месяц пералічваць пэўную суму на рахунак калёніі.
https://smarturl.click/kjago
«За дзень магу зарабіць 600 даляраў». Гісторыя беларускага сьвятара, які стаў нью-ёрскім таксістам
«Я не адзіны тут, у ЗША, сьвятар, які ня толькі служыць у царкве, але і працуе. Адзін са знаёмых праваслаўных сьвятароў – адвакат, прычым пасьпяховы. Яшчэ адзін працуе на будоўлі. Сам апостал Павал працаваў і іншым гэта наказваў. Цяжка залежаць толькі ад ахвяраваньняў прыходу, асабліва калі гэта вясковы небагаты прыход. Праца робіць сьвятара больш свабодным». Праваслаўны сьвятар расказаў пра жыцьцё, працу і служэньне.
https://smarturl.click/5OJZD