16672
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
За год колькасьць беларусаў, якія маюць дзейны дазвол на жыхарства ў Літве, скарацілася на 4656 чалавек
На пачатак 2025 году ў Літве налічылі 57,5 тысячы грамадзян Беларусі зь дзейным ДНЖ у краіне, а на пачатак 2024 году іх было амаль 62,2 тысяч. Паводле статыстыкі, за апошні год у Літве агулам скарацілася колькасьць іншаземцаў зь дзейнымі дазволамі на жыхарства, хаця з 2022 па 2024 год іх колькасьць расла:
https://smarturl.click/M12A3
Трамп заявіў, што скончыць вайну ва Ўкраіне за паўгода. Раней ён абяцаў зрабіць гэта за 24 гадзіны
Абраны прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп сёньня даў першы пасьля зацьвярджэньня ягонай перамогі на выбарах прэс-брыфінг. Ён расказаў, сярод іншага, пра свае пляны перайменаваць Мэксыканскі заліў, вярнуць Панамскі канал і тэрміны, у якія ён спадзяецца дамагчыся заканчэньня вайны Расеі з Украінай:
https://smarturl.click/e5V7R
Галоўнае за 7 студзеня
👫 «Лепш сьвяткаваць, чым не сьвяткаваць». Як праваслаўныя беларусы замежжа адзначаюць Раство
🙍🏻♂️ У Кіеве падазраюць, што паездкі дэпутата Шаўчэнкі ў Менск маглі фінансаваць ўлады Беларусі
🗣 Лукашэнка зноў адказаў Зяленскаму, у тым ліку на ягоны заклік «Жыве Беларусь!»
🖍 Расейскамоўнай «Вікіпэдыі» рэкамэндавалі перайменаваць «Белоруссию» ў «Беларусь»
❗️У Тыбэце адбыўся землятрус. Загінулі 126 чалавек, шмат пацярпелых
🏭 Нізкая загрузка, страты для рэгіёну. Як працуе Мазырскі НПЗ, па якім Лукашэнка нібыта прапаноўваў ударыць Зяленскаму на пачатку вайны
✍🏻 Чаму Лукашэнку давялося апраўдвацца. Прызнаньні Зяленскага не спадабаліся афіцыйнаму Менску
🎥 Віталь Портнікаў — пра званок Лукашэнкі Зяленскаму, «удар па НПЗ» і адзіную ўмову заканчэньня вайны
Портнікаў пра званок Лукашэнкі Зяленскаму, «удар па НПЗ» і адзіную ўмову канца вайны
Уладзімер Зяленскі заявіў, што Лукашэнка выбачаўся перад ім за расейскія ракеты выпушчаныя па Ўкраіне зь беларускай тэрыторыі, і тлумачыў, што ён нічога ня можа зрабіць. Прэс-сакратарка Лукашэнкі Натальля Эйсмант заявіла, што ўладам Беларусі няма за што выбачацца, але не абвергла словы, што Лукашэнка не кантраляваў тэрыторыю Беларусі ў першыя дні поўнамаштабнага ўварваньня.
Гэтыя заявы ў эфіры «ПіКа Свабоды» абмяркоўвае ўкраінскі журналіст і публіцыст Віталь Портнікаў:
ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/66I76osUjjg
Старшыня Сейма Літвы: мы ня можам называць працэс, які будзе адбывацца ў Беларусі, выбарамі
Падчас сустрэчы са Сьвятланай Ціханоўскай старшыня Сейму Літвы Саўлюс Сквярняліс адзначыў, што ня трэба чакаць, «пакуль пройдзе гэты фарс», каб прымаць нейкія палітычныя рашэньні, і ўжо цяпер можна канстатаваць, што да выбараў тое, што мае адбыцца ў Беларусі 26 студзеня, ня мае дачыненьня:
https://smarturl.click/e5VvR
Перад Новым годам Аўтуховіч зноў пабываў у ШЫЗА, мэдычную бандэроль для яго не прынялі
Сёньня Мікалаю Аўтуховічу споўнілася 62 гады. Сваякі палітвязьня спадзяюцца, што ён сустрэў гэты дзень у сваёй звычайнай камэры, а не ў ШЫЗА, дзе пабываў перад Новым годам.
У сьнежні сваякі дасылалі Аўтуховічу мэдычную бандэроль, але яе вярнулі, нядаўна сваякі паспрабавалі даслаць новую бандэроль зь лекамі. Па зьвестках ад палітвязьня, у яго ад хваробы суставаў пухнуць ногі, яму патрэбныя спэцыяльныя прэпараты:
https://smarturl.click/baA3v
Дырэктар праграмы Каліноўскага ўпершыню расказаў пра напад на сябе ў Варшаве
У прафэсара Яна Маліцкага выявілася сур’ёзная траўма галавы: пералом чэрапа, дзьве гематомы і страсеньне мазгоў. У яго была часткова страчаная памяць, але ўвесь час адбываецца паляпшэньне. Ён расказаў журналістам пра абставіны нападу і пра тое, што думае рабіць цяпер.
https://smarturl.click/ny1JA
Нізкая загрузка, страты для рэгіёну. Як працуе Мазырскі НПЗ
«Справа не ва ўрагане ці паломках, проста яны ня бачаць сэнсу нарошчваць ранейшыя аб’ёмы». Што з Мазырскім НПЗ, па якім Лукашэнка быццам прапаноўваў ударыць Зяленскаму. Расказваем, як цяпер працуе гігант беларускай нафтаперапрацоўкі.
https://smarturl.click/M12Xx
На волю выйшла палітзьняволеная настаўніца кітайскай мовы Дар’я Хмяльніцкая
Раней жанчыну асудзілі на 5,5 гадоў пазбаўленьня волі.
Вядома, што Дар’я Хмяльніцкая выйшла з турмы пасьля памілаваньня. Як даведаліся праваабаронцы, Хмяльніцкая выйшла на волю яшчэ 12 сьнежня.
https://smarturl.click/LYZn3
У Францыі пачаўся новы суд над экс-прэзыдэнтам Нікаля Сарказі
Палітыка абвінавачваюць у карупцыйнай змове зь лібійскім дыктатарам Муамарам Кадафі ў сярэдзіне 2000-х. Сарказі адпрэчвае ўсе абвінавачваньні.
https://smarturl.click/3kOeV
«Лепш сьвяткаваць, чым не сьвяткаваць». Як праваслаўныя беларусы замежжа адзначаюць Раство
«Лепш сьвяткаваць, чым не сьвяткаваць. Яшчэ з ХХ стагодзьдзя, калі былі ганеньні на царквы, паміж Праваслаўнай і Каталіцкай цэрквамі было такое пагадненьне, што вернікі адной канфэсіі могуць прыходзіць на набажэнствы ў іншую». Распыталі ў вернікаў і сьвятара, як сьвяткаваць праваслаўнае Раство, калі побач няма царквы.
https://smarturl.click/vw4j8
МЗС Нямеччыны ацаніла выбарчую кампанію ў Беларусі
«У агульным кантэксьце масавых рэпрэсій правядзеньне ў Беларусі 26 студзеня 2025 году свабодных і сумленных выбараў уяўляецца немагчымым», — заявілі ў МЗС Нямеччыны, ацэньваючы пэрспэктывы нямецка-беларускіх стасункаў у новым годзе.
«У сувязі з гэтым карэнная зьмена абранай разам зь іншымі краінамі — чальцамі ЭЗ лініі ў дачыненьні да Беларусі не праглядаецца і ў новым годзе», — адзначылі ў зьнешнепалітычным ведамстве Нямеччыны.
https://smarturl.click/jkXaY
Галоўнае за 6 студзеня
📌 «Сацыяльна небясьпечныя экстрэмісты». Як дзяржава цісьне на сваіх апанэнтаў празь дзяцей
📌 2025-ы — Год беларускай мовы, які не адбыўся
📌 Беларускія суды летась прынялі рэкордную колькасьць рашэньняў аб прызнаньні матэрыялаў «экстрэмісцкімі»
📌 «Вясна» падвяла вынікі адміністрацыйнага перасьледу ў 2024 годзе: больш за 5800 асуджаных
📌 «Валодзя, гэта ня я». Зяленскі расказаў, як Лукашэнка выбачаўся за запуск расейскіх ракет зь Беларусі
📌 Прэсавая сакратарка Лукашэнкі пра заяву Зяленскага: нам няма за што выбачацца
📌 «ПіК Свабоды»: «Хачу выдаць Вольскага, Naka, «Петлю пристрастия». Троіцкі — пра перамены ў Беларусі і запуск лэйбла ТМТ Music
📌 Чарга на польскай мяжы — больш за 2000 аўтамабіляў
📌 У Літве за апошнія 15 дзён не зафіксавалі ніводнай спробы незаконнага перасячэньня мяжы з боку Беларусі
Троіцкі пра перамены ў Беларусі і тое, як будзе выдаваць альбомы беларускіх музыкаў
Музычны крытык Арцемій Троіцкі і заснавальнік The Moscow Times Дэрк Саўэр запусьцілі музычны лэйбл ТМТ Music, які будзе выдаваць музыку артыстаў, якія пакінулі Беларусь і Расею з прычыны цэнзуры і палітычнага ціску. Якія гэта дае магчымасьці беларускім музыкам у выгнаньні? Якія беларускія выканаўцы будуць у гэтым праекце? Пра гэта ды іншае Арцемій Троіцкі ў відэаэфіры “ПіК Свабоды”.
https://youtu.be/AuXnsA4oRuA
Праваабаронца Наста Лойка трэці раз адзначае дзень народзінаў за кратамі. Што пра яе вядома?
Беларускай праваабаронцы, супрацоўніцы міжнароднай арганізацыі Human Constanta Насьце Лойцы 6 студзеня споўнілася 36 гадоў. Гэта ўжо трэці дзень народзінаў, які Наста Лойка праводзіць у няволі. Яе затрымалі ў кастрычніку 2022 году, а ў чэрвені 2023-га асудзілі на 7 гадоў зьняволеньня паводле 130 артыкулу КК («Распальваньне варожасьці, або звады»). Восеньню таго ж году праваабаронцу зьмясьцілі ў жаночую калёнію № 4 у Гомлі.
«Чытае шмат і ўсё. Піша адтуль анатацыі на некаторыя кнігі і перадала сьпіс кніг, якія хацела б прачытаць, калі вызваліцца. Просіць гэтыя кнігі для яе купіць. Але піша, што часу вольнага няшмат, бо мае працу і розныя справы ў турме», — падзялілася зьвесткамі пра Насту Лойку дасьведчаная ў яе справах крыніца.
https://smarturl.click/Q1GaB
Meta спыняе сваю праграму фактчэкінгу і аслабляе правілы мадэрацыі кантэнту ў Facebook і Instagram
Кампанія Meta анансавала зьмены ў падыходзе да фактчэкінгу і мадэрацыі ў Facebook, Instagram і Threads: у прыватнасьці, згортваньне сваёй праграмы праверкі фактаў (замест гэтага Meta плянуе ўвесьці функцыю «Нататкі супольнасьці») і аслабленьне абмежаваньняў на дыскусіі вакол такіх тэмаў, як іміграцыя і гендэрная ідэнтычнасьць:
https://smarturl.click/ql23W
Колькі ў Беларусі палітвязьняў
Амаль палова палітвязьняў, якія заставаліся за кратамі напрыканцы мінулага году, летась за краты і трапілі.
Украіна заявіла пра нанясеньне ўдару па камандным пункце расейскага войска на Куршчыне
Генштаб Узброеных сіл Украіны заявіў, што ўкраінскія вайскоўцы 7 студзеня нанесьлі «высокадакладны ўдар» па камандным пункце 810-й асобнай брыгады марской пяхоты ўзброеных сіл Расеі ў раёне населенага пункта Белая ў Курскай вобласьці. Дэталі апэрацыі ў Генштабе Ўкраіны не прыводзяць. У Мінабароны Расеі пакуль не камэнтавалі гэтыя заявы:
https://smarturl.click/gpDjO
Расейскамоўнай «Вікіпэдыі» рэкамэндавалі перайменаваць «Белоруссию» ў «Беларусь»
Спэцыяльная працоўная група, створаная ў онлайн-энцыкляпэдыі WIkipedia, па выніках аналізу рэкамэндавала перайменаваць расейскамоўны артыкул пад назвай «Белоруссия» ў «Беларусь». Канчатковае рашэньне ў пытаньні прыме Арбітражны камітэт:
https://smarturl.click/1dpQD
Чаму Лукашэнку давялося апраўдвацца. Прызнаньні Зяленскага не спадабаліся афіцыйнаму Менску
«Успаміны Зяленскага пра размову з Лукашэнкам у першыя дні расейскага ўварваньня яўна непрыемныя для апошняга. Найперш, яны сьведчаць пра тое, што Беларусь страціла свой ваенны сувэрэнітэт. Высьвятляецца, што прэзыдэнт РФ, расейскія генэралы не пытаюцца ў Лукашэнкі дазволу на выкарыстаньне беларускай тэрыторыі ў вайне».
У ЗША зафіксавалі першы выпадак сьмерці чалавека ад птушынага грыпу
Пацыент, старэйшы за 65 гадоў, быў шпіталізаваны ў мінулым месяцы зь першым вядомым цяжкім выпадкам птушынага грыпу (H5N1) у краіне.
https://smarturl.click/ppZRb
Лукашэнка зноў адказаў Зяленскаму, у тым ліку на ягоны заклік «Жыве Беларусь!»
Аляксандар Лукашэнка заявіў, што заявы прэзыдэнта Ўкраіны Ўладзіміра Зяленскага пра яго і Беларусь сьведчаць аб ягоных намаганьнях уцягнуць краіну ў вайну.
https://smarturl.click/Xy9pW
У Кіеве падазраюць, што паездкі дэпутата Шаўчэнкі ў Менск маглі фінансаваць ўлады Беларусі
15 лістапада 2024 году кіеўскі суд ухваліў рашэньне аб арышце дэпутата да 11 студзеня 2025 году. Неўзабаве сьледзтва мусіць зьвярнуцца ў суд па падаўжэньне трыманьня Яўгена Шаўчэнкі пад вартай.
https://smarturl.click/ql21O
Паўночная Карэя заявіла пра пасьпяховыя выпрабаваньні гіпэргукавой ракеты сярэдняй далёкасьці. ФОТА
🇰🇵 У Пхэньяне заяўляюць, што іхная ракета здольная дасягнуць аддаленых цэляў у Ціхім акіяне.
🇰🇷 У Паўднёвай Карэі адзначаюць, што паўночнакарэйская прапаганда можа перабольшваць здольнасьці сваёй зброі.
https://smarturl.click/2qoVm
У Тыбэце адбыўся землятрус. Загінулі мінімум 53 чалавекі
Многія людзі апынуліся ў пастцы, калі дзясяткі падземных штуршкоў скаланулі рэгіён Заходняга Кітая і мяжу з Нэпалам.
https://smarturl.click/AdVAY
7 студзеня адзначаецца Раство Хрыстова паводле Юліянскага календара. У гэты дзень пачыналі хадзіць пераапранутыя калядоўнікі. Яны сьпявалі песьні, а гаспадары павінны былі запрасіць іх у хату і пачаставаць.
7 студзеня 1963 году нарадзіўся Мікалай Аўтуховіч, вэтэран афганскай вайны, прадпрымальнік, грамадзкі дзеяч, палітычны вязень. У ліпені 2006 году нібыта за нясплату падаткаў быў асуджаны на 3 гады і 6 месяцаў з канфіскацыяй маёмасьці. У лютым 2009 году зноў затрыманы і ў 2010 годзе асуджаны на 5 гадоў і 2 месяцы за знойдзеныя ў яго некалькі паляўнічых патронаў. Зноў затрыманы ў сьнежні 2020 году і ў кастрычніку 2022 году асуджаны на 25 гадоў зьняволеньня, паводле афіцыйнай фармулёўкі, за кіраўніцтва «тэрарыстычнай групоўкай».
Больш пра падзеі і даты гэтага дня ў гісторыі Беларусі і сьвету чытайце ў матэрыяле Ўжо сёньня:
https://smarturl.click/5OLAB
Уладзімір Зяленскі заявіў, што Лукашэнка выбачаўся за пуск ракет з тэрыторыі Беларусі. Прэс-сакратарка Лукашэнкі адказала, што «нам няма за што выбачацца».
Читать полностью…
Прэм’ер-міністар Канады Джастын Трудо абвясьціў пра сваю адстаўку
Прэм’ер-міністар Канады Джастын Трудо ў панядзелак абвясьціў, што сыходзіць з пасады лідэра Лібэральнай партыі Канады. Ён застанецца на пасадзе прэм’ер-міністра, пакуль ня вызначыцца кандыдатура, якая заменіць яго. Праца канадзкага парлямэнту будзе прыпыненая да 24 сакавіка.
Трудо заявіў, што складзе паўнамоцтвы, як толькі партыя абярэ новага старшыню. Новы лідэр дзяржавы павінен быць выбраны ў выніку «агульнанароднага спаборніцкага працэсу», падкрэсьліў Трудо. Ён удакладніў, што ў найбліжэйшыя месяцы краіну чакаюць новыя выбары. Сам ён балятавацца на іх ня мае намеру.
Больш падрабязна:
https://smarturl.click/3kO9V
У лёхах Катэдральнага сабору ў Вільні знайшлі схованку з рэгаліямі каралёў і вялікіх князёў
Як паведамляе агенцтва DELFI са спасылкай на Віленскую дыяцэзію рымска-каталіцкай царквы, каралеўскія і вялікакняскія каштоўнасьці былі схаваныя ў лёхах катэдры ў 1939 годзе.
Схованку, у якой перад Другой сусьветнай вайной былі схаваныя каштоўнасьці — каралеўскія і вялікакняскія рэгаліі — знайшлі 16 сьнежня 2024 году. Пра гэта расказаў мітрапаліт Гінтарас Грушас. Паводле яго слоў, у тайніку знайшлі інсыгніі (рэгаліі) ўладароў Вялікага Княства Літоўскага і Каралеўства Польскага — Аляксандра, Лізаветы і Барбары. Гэта карона вялікага князя літоўскага і караля польскага Аляксандра, карона Лізаветы Габсбург, яе ланцуг, мэдальён, пярсьцёнак і рытуальная шыльда з труны, карона Барбары Радзівіл, яе скіпэтар, дзяржава, тры пярсьцёнкі, ланцуг і дзьве рытуальныя шыльды з труны.
https://smarturl.click/EenRZ
Прэсавая сакратарка Лукашэнкі пра заяву Зяленскага: нам няма за што выбачацца
Прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі ў інтэрвію амэрыканскаму падкастэру Лексу Фрыдману заявіў, што ў першыя дні паўнамаштабнага ўварваньня Расеі ва Ўкраіну Аляксандар Лукашэнка выбачаўся за ракеты, выпушчаныя з тэрыторыі Беларусі.
Натальля Эйсмант, прэсавая сакратарка Аляксандра Лукашэнкі, пацьвердзіла, што ў першыя дні расейскага ваеннага ўварваньня ва Ўкраіну адбылася размова з украінскім прэзыдэнтам Уладзімірам Зяленскім, але зьняпраўдзіла інфармацыю аб тым, што ён нібыта прасіў выбачэньня.
https://smarturl.click/ppZX9