16743
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Ня менш за 176 дзеячаў культуры знаходзяцца ў месцах пазбаўленьня або абмежаваньня волі — Беларускі ПЭН
ПЭН, сярод іншага, зьвяртае ўвагу на тое, што Міністэрства інфармацыі склала «сьпіс друкаваных выданняў, якія зьмяшчаюць інфармацыйныя паведамленьні і (або) матэрыялы, распаўсюд якіх здольны нанесьці шкоду нацыянальным інтарэсам Рэспублікі Беларусь».
https://smarturl.click/G6Xod
Чые мудрыя словы? ТЭСТ
Пачынальнікі беларускага нацыянальнага руху, навукоўцы, творцы ня раз выказвалі глыбокія й прарочыя думкі пра беларускую мову, якія мусілі ўвайсьці ў сьвядомасьць кожнага з нас. Ці ўвайшлі, ці ведаем?
https://smarturl.click/AdQ99
Трамп пракамэнтаваў падзеньне рэжыму Асада ў Сырыі і заклікаў да спыненьня вайны ва Ўкраіне
«Асада больш няма. Ён уцёк са сваёй краіны. Яго абаронца, Расея на чале з Уладзімірам Пуціным, больш не зацікаўленая ў яго абароне. Расеі наогул няма чаго было там быць», — гаворыцца ў заяве Трампа.
Паводле яго слоў, Масква «страціла ўсякую цікавасьць» да Сырыі з-за вайны ва Ўкраіне.
https://smarturl.click/9zvLj
Ці сапраўды гарачы душ шкодны для валасоў і скуры
Усе мы ведаем, што гарачы душ расслабляе. Лічыцца, што ён можа супакоіць боль у цягліцах і суставах, палепшае настрой і дапамагае лягчэй засынаць. Але ня ўсё так проста, аказваецца шмат што залежыць ад тэмпэратуры вады. Газэта The New York Times сабрала меркаваньні экспэртаў.
https://smarturl.click/1dGyO
Запытайся ў Дубаўца. Што адбудзецца з прыхільнікамі Лукашэнкі пасьля яго сыходу?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Думаю, у Лукашэнкі няма прыхільнікаў у пазытыўным сэнсе слова. Людзі прагматычна адпрацоўваюць грошы. Бо цяжка ўявіць сабе шчырага прыхільніка яго асобы або палітыкі. Каму можа падабацца хлусьня і некампэтэнтнасьць, скандалы і заняпад? Таму пасьля ягонага сыходу мы проста не пабачым у заўважнай колькасьці ягоных пасьлядоўнікаў.
Сёньня 33-я гадавіна падпісаньня Белавескіх пагадненьняў
8 сьнежня 1991 году ва ўрадавай рэзыдэнцыі Віскулі былі падпісаныя Белавескія пагадненьні. Кіраўнікі Беларусі, Расеі і Ўкраіны Станіслаў Шушкевіч, Вячаслаў Кебіч, Барыс Ельцын, Генадзь Бурбуліс, Леанід Краўчук і Вітольд Фокін афіцыйна дэнансавалі дагавор аб утварэньні СССР і ўтварылі Садружнасьць Незалежных Дзяржаў.
Больш пра падзеі і даты гэтага дня ў гісторыі Беларусі і сьвету чытайце ў матэрыяле: https://smarturl.click/5Op0p
Асноўнае за 7 сьнежня
📌 BelPol пра беларуска-расейскую дамову аб гарантыях бясьпекі: Магчымасьць новых базаў і фармальныя ўмовы для ўцягваньня беларускіх войскаў у вайну
📌 Інстытут вывучэньня вайны: «Арэшнік» у Беларусі істотна не павялічыць пагрозу Ўкраіне і NATO
📌 Адмоўнае сальда зьнешняга гандлю таварамі з краінамі па-за СНД вырасла на 15%
📌 У Румыніі прайшлі ператрусы па справе аб незаконным фінансаваньні выбараў
📌 На подступах да Дамаску і Пальміры ідуць баі, у сталіцы скінулі статую Асада
📌 Парлямэнт Паўднёвай Карэі ня змог зладзіць імпічмэнт прэзыдэнту
📌 «Дарэмна мы не рызыкнулі адмяніць прамыя выбары». Чым Лукашэнку вабіць досьвед Брэжнева
📌 Запытайся ў Дубаўца. Пра кандыдатаў у прэзыдэнты, якія самі за Лукашэнку, і 1200 асуджаных за яго «абразу»
Макрон сустрэўся з Трампам і Зяленскім перад цырымоніяй адкрыцьця сабору Нотр-Дам пасьля рэстаўрацыі
Перад сустрэчай Трамп сказаў, што будзе абмяркоўваць з Макронам сытуацыю ў сьвеце, які «крыху звар’яцеў».
Пасьля сустрэчы Зяленскі назваў яе «добрай і прадуктыўнай» у сваім тэлеграм-канале. «Прэзыдэнт Трамп, як заўсёды, настроены рашуча. Дзякуй за гэта. Я таксама дзякую прэзыдэнту Макрону за арганізацыю гэтай сустрэчы ў Парыжы... Мір магчымы дзякуючы сіле!». https://smarturl.click/vw532
💌 Тыдзень на Свабодзе — у нашай рассылцы!
➖ Ці дазволяць Лукашэнку страляць «Арэшнікам»?
➖ Ці плянуюць беларускія эмігранты вяртацца дахаты?
➖ За што рэжым у Беларусі перасьледуе творцаў, студэнтаў?
➖ Куды «Грузінская мара» вядзе Грузію?
Адказы на гэтыя і многія іншыя пытаньні — у матэрыялах Свабоды за гэты тыдзень. Каб Вы доўга не шукалі — сабралі для вас усё самае важнае па спасылцы.
Падпісвайцеся і атрымлівайце падборку найлепшага штосуботу: 👉🏻 http://eepurl.com/ijMaIv
СМІ: на подступах да Дамаску і Пальміры ідуць баі
Катарскі тэлеканал «Аль-Джазіра» і турэцкае агенцтва Anadolu паведамляюць пра баі ў Сырыі на подступах да Дамаску і Пальміры.
«Аль-Джазіра» сьцьвярджае, што армія Асада пакідае прымесьці Дамаску, а ісламісцкія групоўкі знаходзяцца прыкладна за 20 кілямэтраў ад сырыйскай сталіцы. Міністэрства абароны Сырыі адступленьне арміі адпрэчвае.
Дырэктар праграмаў у амэрыканскім Інстытуце Сярэдняга Ўсходу Чарлз Лістэр апублікаваў на сваёй старонцы ў сацыяльнай сетцы Х відэа, на якім у прымесьці Дамаску скідваюць статую прэзыдэнта Башара Асада.
Ілюстрацыйнае фота: Антыўрадавыя ваяўнікі ў Сырыі https://smarturl.click/ppBgW
Transparency International: у Грузіі падчас пратэстаў супраць прыпыненьня эўраінтэграцыі затрымалі каля 400 чалавек
У Грузіі з 28 лістапада на акцыях пратэсту супраць прыпыненьня перамоваў аб уступленьні ў Эўразьвяз былі затрыманыя каля 400 чалавек, паведаміла грузінскае аддзяленьне міжнароднай арганізацыі Transparency International, якое аказвае юрыдычную дапамогу затрыманым.
Увечары 6 снежня перад будынкам парлямэнту ў Тбілісі прайшла дзявятая акцыя пратэстаў. Папярэднія дзьве ночы сілавікі не разганялі пратэстоўцаў. На гэты раз разгон мітынгу пачаўся пасля поўначы. Мітынгоўцаў адціснулі ад будынка парлямэнту. Паліцыянты ўжывалі вадамёты і сьлезацечны газ. https://smarturl.click/aJ0bX
Адмоўнае сальда зьнешняга гандлю таварамі з краінамі па-за СНД вырасла на 15%
Пра гэта сьведчыць праведзены «Позіркам» аналіз даных Нацыянальнага статыстычнага камітэту.
Сёлета 17 чэрвеня пасля даклада Аляксандру Лукашэнку прэм’ер-міністр Раман Галоўчанка заявіў, што лічба адмоўнага сальда ў зьнешнім гандлі «не выклікае нейкіх турботаў», і яна «будзе перакрытая ўжо па выніках трох кварталаў». https://smarturl.click/z2MgZ
Беларус, якога затрымлівалі падчас пратэстаў у Грузіі, зьехаў у Літву
Грамадзянін Беларусі Яўген Муравіцкі, якога затрымалі ў канцы лістапада падчас пратэстаў у Тбілісі, але пасьля вызвалілі, 7 сьнежня вылецеў з грузінскай сталіцы ў Вільню, паведаміў «Позірку» праваабаронца Раман Кісьляк, які суправаджаў маладога чалавека.
25-гадовага Яўгена Муравіцкага затрымалі падчас пратэстаў у Тбілісі ранкам 30 лістапада. Два дні ён правёў у ізалятары. На яго склалі адміністрацыйны пратакол за нібыта «абразу паліцэйскага». https://smarturl.click/dpR4k
У Румыніі прайшлі ператрусы ў справе аб незаконным фінансаваньні выбараў
У суботу ў румынскім горадзе Брашоў прайшлі тры ператрусы. Расьсьледуюць злачынствы, зьвязаныя з прэзыдэнцкімі выбарамі, паведамляе румынскае агенцтва навінаў Agerpres.
«Ператрус праводзіцца для выяўленьня магчымага ўдзелу фізычнай асобы ў незаконным фінансаваньні выбарчай кампаніі кандыдата ў прэзыдэнты Румыніі з выкарыстаньнем грашовых сумаў, якія, як паказваюць прыкметы, маглі паступаць з прыбытку ад пэўных злачынстваў і ўключацца ў працэс адмываньня грошай», — гаворыцца ў прэс-рэлізе пракуратуры.
Паводле Agerpres, у расьследаваньні фігуруе Багдан Пэшкір, вядомы ў Румыніі як «кароль TikTok». https://smarturl.click/gpn44
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Навошта перад прыездам Пуціна цэнтар Менску ператвараюць у мёртвы горад?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Тут, апроч іншага, ёсьць псыхалягічная прычына. Празьмерныя захады бясьпекі робяцца ад няўпэўненасьці ў сабе. Звычайна прыезд кіраўніка іншай краіны вітаюць радасныя натоўпы людзей, ствараецца атмасфэра сьвята. Але тут адваротны выпадак, Пуціну людзі не патрэбныя, ні свае, ні чужыя. І мы гэта не аднойчы бачылі. Яму падабаецца пустата. Ён пачувае сябе гаспадаром тэрыторыяў, пустых гарадоў, дзе няма жыцьця. Мабыць, у немалой ступені гэтая няўпэўненасьць стала прычынай яго бессэнсоўнага нападу на Ўкраіну.
Падзеньне рэжыму Асада ў Сырыі ў фотаздымках
8 сьнежня скончылася кіраваньне рэжыму Асадаў у Сырыі. Бацька, а затым сын былі пры ўладзе 54 гады, з 1970 году. За гэты час у краіне шмат людзей загінула ад рэпрэсій і вайны, праціўнікі рэжыму апыналіся і ў турме.
Сьвяткаваньні адбываюцца ў самой Сырыі, а таксама ў розных краінах, дзе ёсьць сырыйская дыяспара.
📷 ФОТАГАЛЕРЭЯ: https://smarturl.click/w9pJA
Башар Асад пакінуў Сырыю і пасаду кіраўніка дзяржавы. Заяву пра гэта распаўсюдзіў ня ён, а МЗС Расеі
Таксама расейцы запэўніваюць, што іхным вайсковым базам у Сырыі нічога не пагражае.
https://smarturl.click/Ee3o5
Страта Сырыі — «магутная аплявуха» для Расеі
Спатрэбілася 15 гадоў, каб Расея змагла назваць сваю вайсковую інтэрвэнцыю ў грамадзянскай вайне ў Сырыі доказам вяртаньня сваёй сілы і ўплыву на міжнароднай арэне.
Цяпер жа падзеньне ўраду Башара Асада, ключавога хаўрусьніка Масквы, стала сур’ёзным ударам па амбіцыях Расеі як вялікай дзяржавы.
https://smarturl.click/dpR0l
«Вершы Дзяніса з-за кратаў — квінтэсэнцыя аптымізму і суцяшэньне нашым душам», — Вольга Івашына
Вершы журналіста-расьсьледніка Дзяніса Івашына, асуджанага больш як на 13 гадоў няволі за прафэсійную дзейнасьць, перасталі даходзіць да родных з-за кратаў пасьля прысуджэньня яму прэміі імя Францішка Аляхновіча.
Жонка палітвязьня Вольга не выключае, што так турэмная адміністрацыя адрэагавала на ягонае ляўрэацтва. Пагаварылі зь ёй пра каханьне і жыцьцёвыя прынцыпы Дзяніса, ягоны аптымізм і вершы з турмы.
https://smarturl.click/aJ0wX
Сырыйскія паўстанцы ўзялі Дамаск. Невядома, дзе Башар Асад
Дамаск узяты пасьля маланкавая апэрацыі наступу, калі паўстанцы бралі адзін пункт за другім. У сваім паведамленьні ў сацыяльных сетках паўстанцы адзначылі, што цяпер «Дамаск вольны ад Асада».
https://smarturl.click/0eJXW
Нотр-Дам — сабор Парыскай Маці Божай — сёньня афіцыйна адкрываецца пасьля рэстаўрацыі. Сабор, якому ўжо 861 гадоў і які будавалі амаль два стагодзьдзі, быў моцна пашкоджаны пажарам пяць гадоў таму.
На цырымонію прыехалі каля 1500 гасьцей, сярод якіх шматлікія сусьветныя лідэры і знакамітасьці, у тым ліку абраны прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп, цяперашняя першая лэдзі ЗША Джыл Байдэн, прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі і брытанскі прынц Ўільям. https://smarturl.click/vw532
Кіраўнік ЦВК заявіў, што за чальцамі выбарчых камісій сачылі замежныя спэцслужбы, таму сьпісы камісій ня будуць публікаваць
«Сёння дакладна даказана, што такія спісы станавіліся аб’ектам вывучэння спецслужбаў шэрагу дзяржаў, якія пераследвалі пэўныя мэты. Пасля пачынаўся своеасаблівы булінг гэтых людзей», — сказаў старшыня Цэнтральнай выбарчай камісіі Ігар Карпенка.
Выбары ў Беларусі адбываюцца ва ўмовах палітычнага крызісу, шырокамаштабных рэпрэсій і, паводле міжнародных арганізацый, носяць несвабодны і недэмакратычны характар. У Беларусі не засталося афіцыйна зарэгістраваных апазыцыйных партый і незалежных грамадзкіх арганізацый. https://smarturl.click/Ee30g
Навукоўцы заклікаюць захоўваць «старых і мудрых» жывёлаў
Ня толькі людзі, але і жывёлы разумнеюць з узростам, паказваюць новыя навуковыя дасьледаваньні. Старэйшыя жывёлы атрымоўваюць новы досьвед і часта перадаюць яго маладзейшым.
Аднак праблема ў тым, што людзі часта забіваюць старэйшых дзікіх жывёлаў. «Старыя жывёлы на Зямлі ў заняпадзе», — папярэджваюць дасьледчыкі ў аглядзе больш чым 9 тысяч навуковых працаў, які быў апублікаваны ў мінулым месяцы ў навуковым часопісе Science. Дасьледчыкі заклікаюць да новага падыходу, які называюць «захаваньне даўгалецьця». https://smarturl.click/O0BJ8
BelPol пра дамову аб гарантыях бясьпекі: Магчымасьць новых базаў і фармальныя ўмовы для ўцягваньня беларускіх войскаў у вайну
Ініцыятыва колішніх супрацоўнікаў беларускіх сілавых структур BelPol паведаміла, што атрымала тэкст пагадненьня паміж Беларусьсю і Расеяй аб гарантыях бясьпекі.
Паводле BelPol, пагадненьне дасьць магчымасьць ствараць на тэрыторыі Беларусі новыя расейскія ваенныя базы і разьмяшчаць вайсковыя фармаваньні РФ. Акрамя таго, рагадненьне стварае фармальныя ўмовы, каб адправіць беларусаў ваяваць супраць Узброеных сілаў Украіны. https://smarturl.click/baQbV
Дэпутаты ад кіроўнай партыі ня сталі галасаваць за імпічмэнт прэзыдэнту Паўднёвай Карэі
Галасаваньне па законапраекце аб імпічмэнце прэзыдэнту, які ў парлямэнт Паўднёвай Карэі ўнесла апазыцыя, не было пасьпяховым, бо пераважная большасьць дэпутатаў ад урадавай партыі пакінулі залю паседжаньняў.
Апазыцыйныя партыі лічаць, што прэзыдэнт Паўднёвай Карэі Юн Сок Ёль спрабаваў учыніць дзяржаўны пераварот. Тысячы людзей выйшлі ў суботу на вуліцы Сэулу, каб падтрымаць імпічмэнт. Раней прэзыдэнт папрасіў прабачэньня за ўвядзеньне ваеннага становішча. https://smarturl.click/kjwbX
WSJ: Эгіпет і Ярданія прапанавалі Башару Асаду пакінуць Сырыю
Пасьля імклівага наступу ў Сырыі антыўрадавых груповак некаторыя эгіпецкія чыноўнікі заклікалі прэзыдэнта Башара Асада пакінуць краіну. Яго жонка і дзеці ўжо зьехалі ў Расею, а зяці — у Аб’яднаныя Арабскія Эміраты, паведамляе The Wall Street Journal з спасылкай на сырыйскіх службоўцаў. Паводле іх, сам Асад па-ранейшаму ў Сырыі. Афіцыйнага пацьверджання гэтым паведамленьням няма.
Паводле апошніх зьвестак, сырыйскія групоўкі на чале з «Хаят Тахрыр аш-Шам», прызнанай тэрарыстычнаю у ЗША і шэрагу іншых краінаў, наблізіліся да гораду Хомс, захоп якога адкрые шлях на Дамаск. https://smarturl.click/RAGdW
Інстытут вывучэньня вайны: «Арэшнік» у Беларусі істотна не павялічыць пагрозу Ўкраіне і NATO
«Разьмяшчэнне ракет „Арэшнік“ у Беларусі істотна не павялічвае непасрэдныя рызыкі ўдараў балістычнымі ракетамі сярэдняй далёкасьці па Ўкраіне або дзяржавам NATO, нягледзячы на ўзмацненьне бразгату ядзернай зброі Крамля», — такое меркаваньне выказваецца ў зводцы амэрыканскага Інстытуту вывучэньня вайны (ISW) ад 6 сьнежня.
ISW паўтарае сваю ацэнку, што «пастаяннае выстаўленне Крамлём напаказ» сыстэмы «Арэшнік» наўрад ці сьведчыць пра зьяўленне прынцыпова новых расейскіх магчымасьцяў нанясеньня ўдараў далёкага дзеяньня. https://smarturl.click/mpkaO
Прэзыдэнт Паўднёвай Карэі папрасіў прабачэньня за ўвядзеньне ваеннага становішча
Прэзыдэнт Паўднёвай Карэі Юн Сок Ёль папрасіў прабачэньня за ўвядзеньне ваеннага становішча. Ён паабяцаў не ўхіляцца ад юрыдычнай і палітычнай адказнасьці за свой крок і падкрэсьліў, што другога ваеннага становішча «дакладна ня будзе».
Сёньня ўвечары парлямэнт мае прымаць закон аб імпічмэнце прэзыдэнту, праект якога раней унесла апазыцыя. У кіроўнай партыі адстаўку прэзыдэнта назвалі непазьбежнай. https://smarturl.click/LYkDA
Самая пажылая птушка ў сьвеце адклала яйка ў 74 гады.
74-гадовая альбатросіха Ўіздам — адклала яйка на Гаваях. Уіздам вярнулася на атол з партнэрам Акеакамаем, якога да гэтага ня бачылі некалькі гадоў і баяліся, што ён загінуў. Цёмнасьпінныя альбатросы ўтвараюць пару на ўсё жыцьцё — Уіздам з Акеакамаем выседжваюць яйкі з 2006 году. https://smarturl.click/nyZzb
«Дарэмна мы не рызыкнулі адмяніць прамыя выбары». Чым Лукашэнку вабіць досьвед Брэжнева
«Лукашэнка загадзя прадбачыў, ува што могуць ператварыцца прэзыдэнцкія выбары пасьля поўнага зьнішчэньня палітычных партый і грамадзянскай супольнасьці. І шкадуе, што ў свой час не вярнуў савецкай выбарчай сыстэмы», — піша Віктар Багдзевіч.
Паводле яго, мэта «сувэрэннай дэмакратыі», якую стварае Лукашэнка — ліквідацыя прамых выбараў першай асобы. Калі гэта здарыцца, у грамадзян не застанецца нават тэарэтычнай магчымасьці ўплываць на зьмену ўлады ва ўласнай краіне. https://smarturl.click/DaDze