17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Галоўнае за 27 лістапада
👫 У Вільні каля Сейма прайшла акцыя салідарнасьці з экс-каліноўцам, якога дэпартавалі ў Беларусь. ФОТА
💰 Курс даляру ў Беларусі пабіў чарговы рэкорд
👮🏻♂️ Хроніка перасьледу: у Гомлі затрымалі сама меней 10 чалавек, уладальніка сайту навінаў s13 асудзілі трэці раз
✍🏻 Інтэрнаты пры манастырах, яшчэ менш прыватных установаў. Што чакае школьнікаў і студэнтаў пасьля зьменаў у Кодэксе «Аб адукацыі»
🔍 Як узаемадзейнічаюць базы вышуку Беларусі, Расеі, СНД, Інтэрполу. Тлумачаць былы міліцыянт і юрыст
🎥 «ПіК Свабоды». Як блогер Лапшын стаў праваабаронцам пасьля беларускай вязьніцы, а цяпер расказвае сьвету пра турмы Беларусі
🗣 «Гісторыя на Свабодзе». Народ «літва» прыйшоў на славянскія землі, ні ў кога не спытаўшы дазволу, — Аляксандар Груша
👬Тлумачым з Гурневічам. Чаму сілавікоў трэніруюць перад 26 студзеня
«Нічога ня мелі супраць Лукашэнкі, пакуль ня трапілі ў ягоную турму», — блогер Лапшын
Як зрабіць катастрафічную сытуацыю ў турмах Беларусі больш відочнай у сьвеце? Гэта мэтанакіравана робіць былы вязень беларускай турмы блогер Аляксандар Лапшын, які нядаўна падчас лекцый у розных краінах Азіі расказваў, што перажыў за кратамі на «Валадарцы».
Госьць «ПіКа Свабоды» — блогер Аляксандар Лапшын, якога восем гадоў таму Беларусь выдала афіцыйнаму Баку і які дамогся, каб ААН прызнала гэта незаконным:
🎥 ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/nulGndYWD_Y
Роля продкаў беларусаў у стварэньні Вялікага Княства Літоўскага
Ці ўсё мы ведаем пра працэс стварэньня Вялікага Княства Літоўскага? Як Полацак трапіў пад кантроль Вільні? — Пра гэта і ня толькі гаворым з доктарам гістарычных навук, былым дырэктарам акадэмічнай бібліятэкі імя Якуба Коласа Аляксандрам Грушам:
🎥 ВІДЭА: https://youtu.be/zk_Ewg8aXFQ
Сталі вядомыя дэталі абвінавачаньня дэпутата Ўкраіны, які сустракаўся з Лукашэнкам перад уварваньнем Расеі
Праводле сьледчых, дэпутат Яўген Шаўчэнка дакладна ведаў аб правядзеньні супольных беларуска-расейскіх вайковых вучэньняў на тэрыторыі Беларусі з 2021 да 23 лютага 2022 году, «пад прыкрыцьцём якіх былі сфармаваныя расейскія батальённыя і ротныя тактычныя групы і атрады спэцыяльнага прызначэньня», што 24 лютага 2022 году ўдзельнічалі ў ваеннай агрэсіі зь беларускай тэрыторыі.
Якія яшчэ эпізоды згадваюцца ў справе:
https://smarturl.click/O03D8
Калі Захад здасца ва Ўкраіне, то наступнымі будуць Беларусь і Малдова, — Аркадзь Мошэс
Дасьледнік Аркадзь Мошэс аналізуе, як і на якіх умовах можа скончыцца вайна ва Ўкраіне, і заяўляе, што магчымасьцяў для геапалітычнага развароту ў Лукашэнкі больш няма.
https://smarturl.click/RAyXW
Лукашэнка правёў закрытую сустрэчу з кіраўніком арміі Пакістану
Вядома, што Пакістан зацікаўлены ў імпартце зброі. У 2021 годзе Беларусь паставіла ў Пакістан 406 аўтаматычных вінтовак VSK-100 калібру 7,62×39 мм, распрацаваных кампаніяй «Белспэцзьнештэхніка», гэта адна з мадыфікацый мадэрнізаванага аўтамата Калашнікава, якую вырабляе кампанія ААТ «Кідма тэк».
https://smarturl.click/aJo6X
У Румыніі пратэстуюць супраць прарасейскага кандыдата, які выйшаў у другі тур прэзыдэнцкіх выбараў
Пратэсты ахапілі іншыя гарады Румыніі, акрамя Бухарэста.
Яны прайшлі ўвечары 26 лістапада таксама ў Тымішаары, Ясах, Брашаве і Сібіў. Большасьць удзельнікаў пратэстаў былі маладымі людзьмі, занепакоенымі радыкальнымі поглядамі Джарджэску і будучыняй сваёй краіны.
https://smarturl.click/5O1gp
Канада і беларускія дэмакратычныя сілы правялі першыя стратэгічныя кансультацыі
Гэта аналяг стратэгічнага дыялёгу з ЗША, які распачаўся летась у сьнежні ў Вашынгтоне і працягнецца сёлета ў сьнежні ў Вільні.
https://smarturl.click/xB2bO
150 гадоў таму ў беларускім Моталі нарадзіўся Хаiм Вэйцман, першы прэзыдэнт Ізраілю
Хаім нарадзіўся ў сям’і чыноўніка, які арганізоўваў сплаў лесу, і быў у бацькоў трэцім дзіцем з 15. Сям’я пазьней пераехала ў Пінск, дзе Хаім Вэйцман скончыў Пінскую рэальную вучэльню. Пасьля ён вучыўся ў Нямеччыне, выкладаў у Жэнэве і Манчэстэры. Урэшце ўзначаліў Сусьветную сыянісцкую арганізацыю, стаў на чале нацыянальнага габрэйскага руху ў Палестыне, прадстаўляў пазыцыю сыянісцкай арганізацыі ў ААН перад прыняцьцем рэзалюцыі пра падзел Палестыны.
У 1949 годзе быў выбраны прэзыдэнтам Ізраілю, прабыў на пасадзе да сьмерці пасьля году на другім тэрміне прэзыдэнцтва.
Пра іншыя падзеі 27 лістапада ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/nyDpb
Абвясьцілі пераможцаў літаратурнай прэміі імя Ежы Гедройця
Першае месца прысудзілі Валянціну Акудовічу за кнігу «Трэба ўявіць Сізіфа шчасьлівым» — за зьмястоўную і шырокую панараму беларускага інтэлектуальнага жыцьця.
Другое месца — Ганна Янкута, кніга «Час пустазельля», трэцяе месца — Зьміцер Бартосік за кнігу «Забіць упалмінзага» зь «Бібліятэкі Свабоды».
Цырымонія ўзнагароджаньня прайшла сёньня ў Гданьску:
https://smarturl.click/VDk1R
Былыя палітвязьні расказалі, як ім перашкаджалі купляць у турэмных крамах
«У мяне быў ліміт на суму ў адну базавую велічыню. Але з такімі цэнамі, як сёньня, там немагчыма нічога купіць. Два дні ты ходзіш і ламаеш галаву, што самага пажыўнага і вітамінізаванага можна ўключыць у сьпіс на „атаварку“. Пры гэтым цябе не знаёмяць з асартымэнтам і цэнамі ў краме, ты ня ведаеш, што там ёсьць і чаго няма. Сьпіс складаеш наўздагад. Начальнік атраду ідзе са сьпісам у краму і набірае табе тавару», — расказвае Віталь Жук.
У беларускіх калёніях стала нормай абмяжоўваць магчымасьці палітвязьняў купляць дадатковыя прадукты ў турэмных крамах. Сьведчаць былыя палітвязьні, зь якімі пагаварылі праваабаронцы «Вясны»:
https://smarturl.click/5O17j
Беларускі сьвятар стаў ляўрэатам прэміі папскага фонду
Ксёндз Раман Суша стаў ляўрэатам прэстыжнай узнагароды Фонду Centesimus Annus — Pro Pontifice за дасьледаваньне «Мітадызайн у лічбавую эпоху: этычнае і псыхасацыяльнае дасьледаваньне палітычных тэхналёгіяў». Узнагароду ўручаць у Рыме:
https://smarturl.click/gpajO
Візыт падчас грамадзкіх пратэстаў. Як Лукашэнка вучыў пакістанцаў
«Вялікі досьвед замежных візытаў Лукашэнкі паказвае, што яны мала ўплываюць на рост гандлю, эканамічнага супрацоўніцтва ўвогуле. І па выніках візыту ў Пакістан падпісана шмат дакумэнтаў, але яны ў асноўным тычацца даволі вузкіх сфэраў супрацоўніцтва».
Дзясятыя таргі запар курс даляра ў Беларусі абнаўляе гістарычны максымум
Курс даляра вырас да 3,4725 рубля (+0,12%), дзясяты раз запар абнавіўшы гістарычны максымум. Эўра вырас да 3,6528 рубля (+0,21%), расейскі рубель патаньнеў да 3,3295 бел. рубля за 100 расейскіх (−0,25%).
У кастрычніку даляр вырас на 3,34%. За дзесяць месяцаў 2024 году афіцыйны курс даляра ў Беларусі вырас на 4,44%:
https://smarturl.click/dpE8o
У Беларусі прызналі «экстрэмісцкім» профіль спэцпрадстаўніцы Літвы ў беларускіх справах у сацсетцы Х
Улады Беларусі прызналі «экстрэмісцкай» асабістую старонку Асты Андрыяўскене ў сацыяльнай сетцы Х (колішні Twitter). Андрыяўскене — спэцыяльная прадстаўніца Літвы ў беларускіх справах, пасол у асаблівых даручэньнях МЗС Літвы.
❓Колькі агулам «экстрэмісцкіх матэрыялаў» за апошнія гады знайшлі сілавікі?
https://smarturl.click/Xy2nW
Ці сапраўды неба над Беларусьсю «мірнае»?
Ці праўда, што неба над Беларусьсю «мірнае», і што пра гэта кажа прапаганда? — Расказвае Глафіра Жук.
Як узаемадзейнічаюць базы вышуку Беларусі, Расеі, СНД, Інтэрполу. Тлумачаць былы міліцыянт і юрыст
Ці можа беларус быць у базе вышуку ў Беларусі і ня быць у Расеі? Ці ёсьць у Беларусі розныя базы вышуку? Ці адзіная ў краінаў СНД база вышуку? Калі на чалавека заведзеная крымінальная справа, ці абавязкова ён будзе ў базе вышуку? — Свабода паспрабавала разабрацца ў гэтых пытаньнях разам з былым беларускім праваахоўнікам і юрыстам:
https://smarturl.click/1dXqO
У Вільні каля Сейма прайшла акцыя салідарнасьці з экс-каліноўцам, якога дэпартавалі ў Беларусь
Раней Літва забараніла былому каліноўцу Васілю Верамейчыку ўезд у Эўразьвяз праз «пагрозу нацыянальнай бясьпецы», а 20 лістапада яго экстрадавалі ў Беларусь зь Віетнаму. Агранізатары і ўдзельнікі акцыі ў падтрымку Верамейчыка агучылі шэраг патрабаваньняў да ўладаў Літвы, а таксама зьвярнуліся да міжнароднай супольнасьці.
Падрабязьней + шмат фота: https://smarturl.click/z28Xw
Кіраваньне трактарам, яшчэ менш прыватных установаў. Што чакае школьнікаў і студэнтаў пасьля зьменаў у Кодэксе «Аб адукацыі»
«Мусяць быць сацыялягічныя дасьледаваньні, каб зразумець, чаго сёньня хоча моладзь». Улады прапануюць маладым людзям навучыцца кіраваць трактарам і атрымаць стыпэндыю на платным аддзяленьні.
Спыталі ў экспэрта, што сапраўды трэба мяняць у беларускай сыстэме адукацыі.
https://smarturl.click/2qy7A
Ціханоўская заклікала беларусаў унікаць выбараў і не пратэставаць
Лідэрка беларускай апазыцыі ў выгнаньні параіла грамадзянам, якія засталіся на радзіме, не пратэставаць супраць выбараў у студзені, кажучы, што галасаванне зьяўляецца «рытуалам, прызначаным для наданьня фальшывай легітымнасьці Лукашэнку».
https://smarturl.click/VDk2g
🔎 Увага, пошук!
Шукаем людзей, якія ў апошнія дні сутыкнуліся з праблемамі падчас набыцьця даляраў і эўра ў беларускіх абменьніках. Ананімнасьць гарантуем.
📬 Сувязь з рэдакцыяй: Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
Ва Ўкраіне інтэнсіфікаваліся баі. Расейскія войскі прасунуліся на фронце, у тыле іх галоўная цэль — інфраструктура
У Расеі сьцьвярджаюць, што іхныя войскі прасоўваюцца ўглыб тэрыторыі Ўкраіны з найбольшай хуткасьцю з пачатку поўнамаштабнай вайны ў лютым 2022 году.
У Генэральным штабе Ўзброеных сіл Украіны паведамілі аб актывізацыі баёў на ўсіх лініях фронту.
https://smarturl.click/DaEgv
Ізраіль і «Хэзбала» дамовіліся пра замірэньне
Пасьля пастаянных абстрэлаў сваёй тэрыторыі з боку праіранскай тэрарыстычнай групоўкі Ізраіль пачаў наземную апэрацыю ў суседнім Лібане, які зьяўляецца базай для «Хэзбалы». Цяпер бакі дасягнулі замірэньня.
https://smarturl.click/ppn7A
За год у Менску амаль на 60% вырасла колькасьць спраў аб банкруцтве
На 1 кастрычніка ў Беларусі было адкрыта 975 спраў аб банкруцтве, вынікае са зьвестак, апублікаваных Міністэрствам эканомікі. Больш за ўсё колькасьць такіх спраў вырасла ў Менску — за год на 58,2%, на 1 кастрычніка ў сталіцы іх разглядалі 451. З усіх спраў аб банкруцтве 40,6% — у гандлі:
https://smarturl.click/DaEke
Прэм’ер-міністар Ізраілю падасьць ураду дамову аб замірэньні зь Лібанам
Прэм’ер-міністар Ізраілю Біньямін Нэтаньягу вынесе на канчатковае зацьвярджэньне ўрадам праект дамовы аб спыненьні агню зь Лібанам. У сваім звароце Нэтаньягу адзначыў, што ізраільскае войска мае патрэбу перадыхнуць і засяродзіцца на барацьбе з пагрозай ад Ірану:
https://smarturl.click/z28Eb
Галоўнае за 26 лістапада
🚕 «Падаражэла на 30-40%». Што адбываецца з сэрвісам таксі ў Беларусі і ці могуць зьнізіцца цэны
🎥«Калі Беларусь заявіць, што ідзе ў NATO і ЭЗ, расейскія войскі прыйдуць праз пару тыдняў», — прафэсар Марплз
🇵🇰 Візыт на тле грамадзкіх пратэстаў. Як Лукашэнка вучыў пакістанцаў
🚀 Расьсьледнікі выявілі беларускія кампаніі, якія набываюць на Захадзе і прадаюць Расеі дэталі для зьнішчальнікаў і ракет
💸 Дзясятыя таргі запар курс даляра ў Беларусі абнаўляе гістарычны максымум
👫 За паўгода яшчэ амаль 800 беларусаў трапілі ў расейскую базу вышуку, вызначыла «Медиазона». Як праверыцца
👮🏻♂️ У Генпракуратуры заявілі, што апошнія затрыманьні ў Беларусі зьвязаныя з новай справай «дваровых чатаў»
🇺🇦 Расея атакавала Ўкраіну рэкорднай колькасьцю дронаў і ракет. Зяленскі: у гэтых дронах 16 000 замежных кампанэнтаў
✍🏻 Сёлета ў «экстрэмісцкі» сьпіс у Беларусі дадалі амаль 2 тысячы матэрыялаў
«Калі Беларусь заявіць, што ідзе ў NATO і Эўразьвяз, расейскія войскі прыйдуць праз пару тыдняў», — прафэсар Марплз
Пра магчымую новую «жалезную сьцяну» ў Эўропе, пра спробы Лукашэнкі зноў стаць «міратворцам» і пра тое, ці мяняецца на Захадзе погляд на Ціханоўскую, разважае прафэсар гісторыі Дэйвід Марплз, спэцыяліст у пытаньнях Беларусі, Украіны і Расеі, аўтар некалькіх кніг, які працуе ва Ўнівэрсытэце Альбэрты ў канадзкім Эдмантане:
🎥 ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/r9h3dhMG22Y
Сярод беларускіх мігрантаў найцяжэй у Польшчы — жанчынам і тым, хто прыехаў у 2020-2021 гадах, — дасьледаваньне
Згодна з апытаньнем нацбанку Польшчы, на сталае пражываньне ці на тэрмін большы за год у Польшчы сёлета хацелі застацца 68% мігрантаў зь Беларусі.
Беларуская міграцыя вылучаецца высокім працэнтам работнікаў IT і людзей, якія адкрываюць уласны бізнэс у Польшчы, адзначаецца ў дасьледаваньні. Найлепш на польскім рынку працы адаптаваліся тыя, хто прыехаў да 2019 году і добра валодае польскай мовай:
https://smarturl.click/3kjdB
«Падаражэла на 30-40%». Што адбываецца з сэрвісам таксі ў Беларусі і ці могуць зьнізіцца цэны
«Раней праехаць 13 кілямэтраў на таксі раніцай каштавала 15-20 рублёў, цяпер гэта каштуе 25-35 рублёў». Расказваем, чаму ў Беларусі падаражэла таксі і дзе яно таньнейшае — у Менску, Варшаве, Вільні ці Тбілісі.
https://smarturl.click/2qyO0
За паўгода яшчэ амаль 800 беларусаў трапілі ў расейскую базу вышуку. Як праверыцца?
Агулам у расейскім сьпісе на вышук цяпер 4402 беларусы, але побач зь некаторымі стаіць пазнака пра тое, што іх імёны з вышуку выдалілі. У вышуку і шэраг беларускіх журналістаў, адзначае @mediazona_by, якая прааналізавала сьпіс. Сярод іх — каля 30 былых палітвязьняў, беларускія добраахвотнікі ва Ўкраіне, грамадзкія дзечы і палітыкі, журналісты Белсату і Свабоды.
Ёсьць магчымасьць праверыць і сваё імя.
https://smarturl.click/Eex4Z