17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Экспэрт патлумачыў, як можа зьмяніцца палітыка Літвы адносна Беларусі, калі на выбарах перамогуць левыя ці радыкалы
Літва падышла да парлямэнцкіх выбараў 13 кастрычніка ў сытуацыі эканамічнага росту, зьніжэньня інфляцыі і росту даходаў насельніцтва. Але пры добрых эканамічных паказьніках сацыёлягі адзначаюць рост левых і нават радыкальных настрояў.
Гэты парадокс, а таксама беларускі кантэкст літоўскіх выбараў у інтэрвію Свабодзе тлумачыць Вітаўтас Брувярыс, галоўны рэдактар літоўскага агенцтва навінаў ELTA. https://smarturl.click/aJ3pY
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Дэмакратычныя сілы разважаюць пра гуманнасьць, якой часам не бывае месца падчас вайны, нехта загіне. Ці няма тут супярэчнасьці?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Калі б беларускае грамадзтва, якое ў цэлым не падтрымлівае вайну, і яго прадстаўнікі думалі такім чынам, яны б прыпадобніліся да расейскага грамадзтва, якое збольшага прымае вайну як дадзенасьць, дзе «нехта загіне». Беларусы разумеюць, што гэта ніякая ня дадзенасьць, а асьляпленьне, тое, што адбываецца, калі не «разважаюць пра гуманнасьць», таму каштоўнасьць чалавечага жыцьця і не бярэцца пад увагу. З гледзішча здаровага сэнсу, гэта адсутнасьць навыку бачыць у іншым сябе.
Суд у Маскве арыштаваў беларуса, які ўдарыў па сьцяне Крамля малатком. Гэта былы палітвязень
Цьвярскі раённы суд Масквы арыштаваў на 15 сутак ураджэнца Беларусі Аляксандра Фралова, які абліў фарбай і пашкодзіў фасад будынка Дзяржаўнага гістарычнага музэю ў Крамлі.
Паводле праваабарончага цэнтру «Вясна», у студзені 2022 году суд Жлобінскага раёну асудзіў Аляксандра Фралова да паўтара года «хіміі» па артыкуле аб грубым парушэньні парадку (арт. 342 КК). Паводле гэтага артыкулу звычайна судзяць удзельнікам пратэстаў. У лістападзе 2023 году ён выйшаў на свабоду.
https://smarturl.click/O026z
Вернасьць Пуціну і Крамлю. Вынікі тыдня з Карбалевічам
За што Лукашэнка атрымаў ад Пуціна ордэн вернасьці Расеі, і як улады абараняюць беларускае неба ад вайсковых бесьпілётнікаў.
Палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч падводзіць вынікі тыдня.
https://www.youtube.com/watch?v=s3To26AuENM
Навумчык: Пазьняка не цікавіць імідж, ён кажа тое, што не гавораць іншыя
У праграме «ПіК Свабоды» былы дэпутат Вярхоўнага Савету і публіцыст Сяргей Навумчык ацэньвае прызнаньне сёлетняй Нобэлеўскай прэміі міру японскай арганізацыі «Ніхон Хіданкё», а таксама разважае пра апошнія заявы Зянона Пазьняка наконт Віктара Бабарыкі і Марыі Калесьнікавай.
https://youtu.be/pu8RTV9GMHQ
Украіна заклікала МАК адхіліць беларуску Ірыну Курачкіну ад удзелу ў чэмпіянаце сьвету ў барацьбе ў Тыране
Міністар моладзі і спорту Ўкраіны Мацьвей Бедны і прэзыдэнт Нацыянальнага алімпійскага камітэту Вадзім Гутцайт заклікалі прэзыдэнта Міжнароднага алімпійскага камітэту Томаса Баха і кіраўніка Міжнароднай фэдэрацыі барацьбы Нэнада Лалавіча не дапускаць спартоўцаў з Расеі і Беларусі да чэмпіянату сьвету ў барацьбе, які адбудзецца 28-31 кастрычніка ў Тыране (Альбанія).
Мова ідзе пра тых спартоўцаў, якія ўдзельнічалі ў прапагандысцкіх мерапрыемствах або выказвалі сваю падтрымку расейскай агрэсіі супраць Украіны. Сярод такіх спартоўцаў украінскія чыноўнікі назвалі, у прыватнасьці, беларуску Ірыну Курачкіну і двух расейскіх спартоўцаў — Абдулрашыда Садулаева і Завура Ўгуева. Гэтыя спартоўцы кваліфікаваліся на турнір у Тыране ў якасьці «нэўтральных атлетаў». Ірына Курачкіна выграла ліцэнзію на Алімпіяду ў Парыжы, але так туды і ня трапіла.
https://smarturl.click/w90w7
Ва Ўкраіне будуць судзіць украінцаў за арганізацыю перавозкі пасажыраў праз Эўропу і Беларусь у Данецк
Транспартнымі паслугамі займаліся жыхары Данецкай вобласьці.
https://smarturl.click/Yza3v
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Нашыя журналісты публікуюць там унікальныя кароткія відэа на розныя тэмы. Вось відэа апошняга тыдня:
👆🏻«Першая беларуская інфлюэнсэрка». Расказваем, radio_svaboda/video/7422712413218180357">колькі ўсяго Эўфрасіньня Полацкая пасьпела за жыцьцё
👉🏻 Моўная хвілінка. radio_svaboda/video/7421966896578235654">Слоўнічак: на кухні па-беларуску
👉🏻 Сабралі для вас radio_svaboda/video/7423080652867685637">топ-5 беларускіх адукацыйных праектаў
👉🏻 Ці небясьпечная кава без кафэіну? radio_svaboda/video/7423824090080742662">Што кажуць экспэрты
👉🏻 Гарады Беларусі. radio_svaboda/video/7424194659414576389">Цікавае пра Віцебск за 1 хвіліну
👉🏻 Паляваньне на фота. radio_svaboda/photo/7421900864945802501">Як краязнаўца набывае старыя фатаздымкі зь Беларусі
«Поўная параза, разгром, дэзынтэграцыя Расеі Злучаным Штатам не патрэбны»
Ізраільскі вайсковы аналітык Давід Гендэльман аналізуе разьвіцьцё падзеяў на расейска-ўкраінскай вайне, разважае, якім можа быць адказ Ізраіля Ірану і заяўляе, што ўвядзеньне войскаў у Беларусь зусім не патрэбна Ўкраіне.
https://smarturl.click/7151k
Польшча ўскладняе візавыя правілы пасьля карупцыйнага скандалу. Гэта датычыць і гуманітарных візаў
Караўнік польскага МЗС Радослаў Сікорскі заявіў, што гэтым крокам краіна падводзіць рысу пад карупцыйнай практыкай у выдачы візаў, якая існавала пры папярэднім урадзе кансэрватыўнай нацыяналістычнай партыі «Права і справядлівасьць» (PiS), што кіравала краінай з 2015-га па 2023 год.
Раней прыпынілі праграму Poland Business Harbour, якая галоўным чынам была накіраваная на самазанятых асоб у ІТ-сэктары зь Беларусі.
https://smarturl.click/dpypQ
Журналісты Радыё Свабода трапілі пад расейскі абстрэл на бахмуцкім кірунку ў Данецкай вобласьці
Журналіста выратавала ад магчымага раненьня балістычная абарона ягонай экіпіроўкі.
https://smarturl.click/EeDe1
106 гадоў таму была зацьверджаная часовая Канстытуцыя Беларусі
11 кастрычніка 1918 году Рада Беларускай Народнай Рэспублікі зацьвердзіла часовую Канстытуцыю Беларусі.
Іншыя падзеі гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/bang1
У Беларусі зьмяншаецца колькасьць жанчын, у тым ліку рэпрадукцыйнага ўзросту
У Беларусі на 1 студзеня 2024 году жылі 4 051 900 жанчын, старэйшых за 18 гадоў, за год іх паменела на 8 тысяч, сьведчаць зьвесткі Белстату. Цяпер жанчыны складаюць 55% жыхароў Беларусі, старэйшых за 18 гадоў (у 2023-м — 55,1%, 2022-м — 53,8%). Больш цікавых лічбаў:
https://smarturl.click/EeWL0
Украінская журналістка Вікторыя Рошчына памерла ў расейскім палоне
Украінская журналістка Вікторыя Рошчына, якая зьнікла бязь вестак падчас паездкі на акупаваныя тэрыторыі Ўкраіны і якую ўтрымлівалі на тэрыторыі Расеі, памерла ў расейскім палоне, паведаміў прадстаўнік Каардынацыйнага штабу па пытаньнях абыходжаньня з ваеннапалоннымі ва Ўкраіне Пэтро Яцэнка.
Вікторыя Рошчына была ў сьпісах на абмен палоннымі. Апошняя вядомая інфармацыя — яе этапавалі з Таганрогу ў Маскву ў рамках падрыхтоўкі да абмену палоннымі:
https://smarturl.click/yqW4k
Армэнія можа выдаць Менску аднаго з арыштаваных беларусаў
Пра магчымую экстрадыцыю 36-гадовага грамадзяніна Беларусі Ўладзімера Баландзіна армянскай службе Радыё Свабода паведаміла ягоная адвакатка Ані Чацінян.
Беларуса затрымалі на грузінска-армянскай мяжы, ён знаходзіцца ў армянскай турме ўжо 7 месяцаў. Паводле зьвестак Менску, Баландзіна нібыта абвінавачваюць у растраце, але адвакаты беларуса сьцьвярджаюць, што яго перасьледуюць за ўдзел у пасьлявыбарчых пратэстах 2020 году:
https://smarturl.click/Q1Dzp
«Калі палякі паспрабуюць адцяць захад Украіны і Беларусі...». Што стаіць за «польскімі» страхамі Лукашэнкі
Што замоўчвае Лукашэнка, калі раз за разам агучвае свае страхі пра пагрозу, якая нібыта ідзе з-за Бугу. І пры якіх абставінах такая пагроза можа стаць рэальнай — але не для беларускай дзяржавы, а для ягонага асабістага рэжыму. Піша Віктар Багдзевіч. https://smarturl.click/xBQEQ
12 кастрычніка 1925 году ў Бэрліне пачалася Другая ўсебеларуская канфэрэнцыя. Беларускія палітыкі, якія паверылі, што ў БССР можна рэалізоўваць ідэалы нацыянальнага адраджэньня, пераконвалі сваіх калег-эмігрантаў спыніць барацьбу з бальшавікамі. На канфэрэнцыі паўнамоцтвы ўраду БНР былі перададзеныя ўраду БССР. Аднак старшыня Рады БНР Пётра Крачэўскі і ягоны намесьнік Васіль Захарка гэтага рашэньня не прызналі.
12 кастрычніка 2022 году ўвечары каля адабранага ўладамі касьцёлу Сьвятых Сымона і Алены ў Менску прайшла разьвітальная імша. Набажэнства ў парафіяльным доме храма правёў пробашч Уладзіслаў Завальнюк.
Пра іншыя падзеі і даты гэтага дня ў гісторыі Беларусі і сьвету чытайце ў матэрыяле:
https://smarturl.click/Xy6L6
Галоўнае за 11 кастрычніка
📌 Стала вядомае імя новага спэцыяльнага дакладчыка ААН аб правах чалавека ў Беларусі
📌 «ПіК Свабоды». Навумчык: Пазьняка не цікавіць імідж, ён кажа тое, што не гавораць іншыя
📌 Даляр пабіў гадавы максымум і цяпер каштуе 3,3 рубля. З чым гэта зьвязана і што будзе далей
📌 34 мільярды рублёў. Як павялічваецца падатковая нагрузка на беларусаў
📌 З аўкцыёну прадалі офіснае памяшканьне, якое належала Эдуарду Бабарыку
📌 Польшча ўскладняе візавыя правілы пасьля карупцыйнага скандалу. Гэта датычыць і гуманітарных візаў
📌 Непажаданыя іншаземцы ў Літве. Сёлета сярод іх 224 беларусы, летась быў 1421. Некаторых вывезьлі прымусова
📌 Сёлетнім ляўрэатам Нобэлеўскай прэміі міру стала арганізацыя ацалелых пасьля атамных бамбаваньняў Японіі
📌 «Васьміног», «Кніжны воз», «Раю». Топ-5 беларускіх адукацыйных праектаў для дзяцей
📌 Вернасьць Пуціну і Крамлю. Вынікі тыдня з Карбалевічам
📌 Да ваеннай паразы Расеі пакуль вельмі далёка, — ізраільскі аналітык Гендэльман
Стала вядомае імя новага спэцыяльнага дакладчыка ААН аб правах чалавека ў Беларусі
11 кастрычніка ў Жэнэве на паседжаньні 57-й сэсіі Рады правоў чалавека ААН на пасаду спэцыяльнага дакладчыка аб Беларусі быў прызначаны Нілс Муйжніекс, экспэрт у сфэры абароны правоў чалавека з 25-гадовым досьведам.
Муйжніекс нарадзіўся 31 студзеня 1964 году ў Лос-Анджэлесе (ЗША) у сям’і латыскіх эмігрантаў. Пры падачы заяўкі на пасаду дакладчыка ААН аб правах чалавека ў Беларусі ён указваў, што мае «высокую матывацыю ўзяць на сябе гэты мандат», бо «цьвёрда перакананы ў неабходнасьці ўнесьці свой уклад у паляпшэньне сытуацыі з правамі чалавека ў Беларусі».
https://smarturl.click/VDEvx
Непажаданыя замежнікі ў Літве. Сёлета сярод іх 224 беларусы, летась было 1421. Некаторых вывезьлі прымусова
Са студзеня па жнівень 2024 году ў Літве не дазволілі жыць і працаваць амаль 36 тысячам замежнікаў і анулявалі 11,5 тысячы часовых відаў на жыхарства — у 3,3 разы больш, чым за той жа пэрыяд 2023 года.
Цяпер грамадзяне Расеі і Беларусі, якія маюць або калі-небудзь мелі сувязі зь дзяржаўнымі структурамі, могуць быць дэпартаваныя зь Літвы, нягледзячы на наяўнасьць у гэтай краіне працы, сям’і або бізнэсу. У групу рызыкі трапляюць былыя вайскоўцы-кантрактнікі, дзяржаўныя службоўцы, уключаючы паліцэйскіх, настаўнікаў, работнікаў прадпрыемстваў з дзяржаўным удзелам і зьвязаных з абаронай. Можна паспрабаваць абскардзіць адмову ў судзе, але большасьць падобных справаў вырашаюцца на карысць дзяржавы.
https://smarturl.click/LY1G3
«Расейскі рубель аслаб да даляра, гэта паўплывала на беларускую валюту»
Даляр дасягнуў рэкорднага гадавога значэньня. Па выніках таргоў на Беларускай валютна-фондавай біржы 10 кастрычніка даляр стаў каштаваць 3,3 рубля. Усе іншыя валюты адносна беларускага рубля патаньнелі.
Расказваем, чаму гэта адбываецца і што будзе далей.
https://smarturl.click/W3xyk
Эўразьвяз адклаў запуск новай сыстэмы ўезду ў Шэнгенскую зону
Увядзеньне новай біямэтрычнай сыстэмы праверкі ўезду для неграмадзян ЭЗ (EES) адклалі, бо Нямеччына, Францыя і Нідэрлянды заявілі, што памежныя кампутарныя сыстэмы яшчэ не гатовыя.
EES хацелі запусьціць 10 лістапада.
https://smarturl.click/715vk
«Васьміног», «Кніжны воз», «Раю». Топ-5 беларускіх адукацыйных праектаў для дзяцей
Навучыцца пісаць, даведацца пра пустыні Афрыкі, пасьпяваць калядныя песьні, паглядзець мультфільмы, паслухаць казкі. Усё гэта можна па-беларуску і онлайн. Мы сабралі топ-5 беларускіх праектаў для дзяцей.
https://smarturl.click/8EqpL
Сёлетнім ляўрэатам Нобэлеўскай прэміі міру стала арганізацыя тых, хто выжыў пасьля атамных бамбаваньняў Японіі
Арганізацыя атрымлівае прэмію міру за намаганьні па стварэньні сьвету, свабоднага ад ядзернай зброі, і за дэманстрацыю праз паказаньні сведак таго, што ядзерная зброя ніколі не павінна быць выкарыстаная зноў.
https://smarturl.click/xBQVY
Расея нанесла чарговы ракетны ўдар па Адэскай вобласьці, ёсьць загінулыя і параненыя сярод цывільных
Сярод загінулых — 43-гадовая жанчына, 22-гадовы хлопец і 16-гадовая дзяўчына, яшчэ адна жанчына памерла ў шпіталі ад атрыманых траўмаў, 10 атрымалі раненьні.
За апошнія пяць дзён расейскія войскі абстралялі 4 цывільныя караблі, сярод якіх кантэйнэравоз з гуманітарным грузам ААН для Палестыны.
https://smarturl.click/B6Q69
Улады плянуюць налета сабраць падаткаў на 34 мільярды рублёў
У наступным годзе дзяржава заплянавала на 17% больш падатковых даходаў у бюджэт. Плянуецца рост падаткаў на прыбытак, на даданую вартасьць і рост акцызаў.
Якія падаткі хочуць павялічыць і навошта.
https://smarturl.click/qlE5w
Беларусы па ўсёй краіне назіраюць паўночнае зьзяньне
Жыхары розных гарадоў Беларусі ўвечары 10 кастрычніка заўважылі ў небе незвычайную прыродную зьяву — так званае паўночнае зьзяньне. фота прыгожага паўночнага зьзяньня з розных гарадоў публікуюць у тэлеграм-каналах.
Фота: @minsk_gl/4937, @mogilevonline, @newgrodno, @gorodmozyr
Больш фота: https://smarturl.click/bax81
Галоўнае за 10 кастрычніка
Армэнія можа выдаць Менску аднаго з арыштаваных беларусаў
У Віцебску памёр актывіст, якога год таму пабілі ў ізалятары часовага ўтрыманьня
Кампанія Unilever пакідае беларускі рынак
Урад Беларусі часова абмежаваў вываз з краіны капусты, яблыкаў і цыбулі
Нобэлеўскую прэміі ў літаратуры атрымала карэйская пісьменьніца. Літаратурны Нобэль-2024: чаканьні й расчараваньні
«Вельмі хочацца ўцячы ад рэальнасьці». Чаму падлеткі становяцца квадробэрамі, камэнтар псыхоляга
400 прысудаў за 30 гадоў, памілаваных адзінкі. Што варта ведаць пра сьмяротнае пакараньне ў Беларусі
Колькасьць крымінальных справаў за «экстрэмісцкія злачынствы» — 19 тысяч, — праваабаронца Сапелка
«ПіК Свабоды». Дзікавіцкі: «Белсат» застанецца выключна беларускамоўным, зьявяцца новыя перадачы
Які лёс падрыхтавалі «Белсату»
Сьледчы камітэт Беларусі арыштаваў на Піншчыне хату кіраўніка тэлеканалу «Белсат» Аляксея Дзікавіцкага. Перад гэтым рэжым Лукашэнкі прызнаў тэлеканал «экстрэмісцкай арганізацыяй». Непажаданай арганізацыяй канал абвясьцілі і ў Расеі.
Аб праблемах «Белсату» і яго кіраўніка гаворым у этэры «ПіКу Свабоды»:
🎥 ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/JJ7Itsj0XDg
Літаратурны Нобэль-2024: чаканьні й расчараваньні
Нобэлеўскай ляўрэаткай у галіне літаратуры ў 2024 годзе стала пісьменьніца з Паўдёвай Карэі Хан Ган.
Напярэдадні абвяшчэньня прэміі мы пагаварылі зь Янам Максімюком і Сяргеем Шупам, знанымі перакладчыкамі сусьветных шэдэўраў, пра тэндэнцыі ў сучаснай літаратуры, зьмену крытэраў адбору намінантаў, чаканьні і расчараваньні ў імёнах уганараваных і беларускі аспэкт ва ўсім гэтым інтрыгоўным працэсе:
https://smarturl.click/dpaBz