17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Траціна жыхароў пакінулі свае дамы, тысячы загінулых цывільных: 1000 дзён вайны ва Ўкраіне ў лічбах
З поўнамаштабнага ўварваньня Расеі ва Ўкраіну загінулі тысячы мірных жыхароў Украіны, амаль траціна жыхароў краіны вымушана пакінулі свае дамы, сотні школ, бальніц і іншай грамадзянскай інфраструктуры разбураныя абстрэламі. «Настоящее время» сабрала галоўныя лічбы, якія расказваюць пра гэтыя 1000 дзён вайны Расеі ва Ўкраіне:
https://smarturl.click/Q1lk3
Прымус да ляяльнасьці. Збор подпісаў як стрэс-тэст для сыстэмы
«Падчас апошняй выбарчай кампаніі, якая працягваецца ў Беларусі, зьнікла свабода выбару нават на афіцыёзна-прапагандысцкім узроўні. Гэтыя выбары сталі пэўным рубяжом, які фіксуе эвалюцыю рэжыму, пераход яго ў іншую стадыю», — падсумоўвае аналітык Валер Карбалевіч і тлумачыць, чаму:
https://smarturl.click/nyRgO
Трое грамадзян Эстоніі знаходзяцца ў турмах Беларусі, — эстонскае МЗС
«Мы ведаем, што яны там. Мы зь імі ў кантакце і імкнёмся іх падтрымліваць», — сказаў міністар замежных спраў Эстоніі Маргус Цахкна на прэс-канфэрэнцыі. Ён не ўдакладніў, ці можна лічыць кагосьці з арыштаваных рэжымам Лукашэнкі эстонцаў палітычнымі вязьнямі.
Паводле зьвестак праваабаронцаў на канец верасьня 2024 году, сама меней 59 замежных грамадзян фігуруюць у Беларусі ў палітычна матываваных крымінальных справах:
https://smarturl.click/z2BjJ
У Берасьцейскім раёне 22-гадовы памежнік, верагодна, зьдзейсьніў суіцыд
Раніцай 18 лістапада на тэрыторыі памежнай заставы «Цярабунь» у Берасьцейскім раёне знайшлі труп вайскоўца 2002 году нараджэньня з прыкметамі суіцыду. Ён быў прызваны на службу ў красавіку 2024 году і праходзіў службу ў Берасьцейскай памежнай групе. Прычыны здарэньня высьвятляюцца:
https://smarturl.click/LY7Xe
Памежнікі прапанавалі здымаць адбіткі пальцаў у іншаземцаў, якія едуць у Беларусь. Дэпутаты падтрымалі
Такую меру Дзяржаўны памежны камітэт прапанаў падчас абмераваньня з камісіямі Палаты прадстаўнікоў у нацыянальнай бясьпецы і па міжнародных справах карэкціроўкі заканадаўства «ў кантэксьце тых выклікаў і пагрозаў, якія сёньня ўзьнікаюць». Дэпутаты падтрымалі прапанову:
https://smarturl.click/RAldl
Фонд BySol абвясьціў калядную акцыю дапамогі дзецям палітвязьняў
Ужо традыцыйная акцыя «Падорым дзецям цуд!» дапаможа стварыць сьвята для дзяцей, чые бацькі знаходзяцца за кратамі з палітычных матываў. Як паўдзельнічаць у акцыі і зрабіць добрую справу ды хто можа атрымаць дапамогу:
https://smarturl.click/Xyl4M
Будаўніцтва новых кватэр у Беларусі сёлета істотна зьменшылася ў параўнаньні зь мінулым годам
Пра спад больш як на 5 адсоткаў сьведчыць статыстыка за 10 месяцаў 2024 году.
https://smarturl.click/aJl4d
Курс даляра ЗША ў Беларусі зноў пабіў рэкорд. Трэці за чатыры дні
19 лістапада таргі на Беларускай валютна-фондавай біржы прынесьлі чарговае гістарычнае павышэньне курсу даляра ЗША адносна рубля.
https://smarturl.click/5OyYJ
Лукашэнка дазволіў паляваньне на мядзьведзя і рысь
Указам дазваляецца паляваньне на мядзьведзя і рысь у «асаблівым рэжыме», які дазваляе «кантралявана рэгуляваць іх колькасьць на падставе плянаў кіраваньня папуляцыямі, якія распрацоўваюцца Нацыянальнай акадэміяй навук Беларусі».
https://smarturl.click/VDl87
У Балтыйскім моры перарэзалі два кабэлі сувязі: падобна да дывэрсіі
У Балтыйскім моры ў апошнія два дні перарэзалі два оптавалакновыя падводныя кабэлі: адзін — паміж Літвой і Швэцыяй, другі — паміж Фінляндыяй і Нямеччынай. Краіны, якія закранулі гэтыя інцыдэнты, падазраюць дывэрсію.
https://smarturl.click/B6575
Паліцыя разагнала намётавае мястэчка каля ўнівэрсытэту ў Тбілісі. ФОТА
Сілы грузінскай паліцыі выціснулі удзельнікаў акцыі пратэсту з тэрыторыі вакол першага корпусу Тбіліскага дзяржаўнага ўнівэрсытэту, заблякаванай з 17 лістапада.
Ёсьць затрыманыя і параненыя.
https://smarturl.click/vw1aG
Ужо сёньня: 240 гадоў з дня нараджэньня Міхала Баброўскага, 5 гадоў зь дня пахаваньня Кастуся Каліноўскага
19 лістапада 1784 году, роўна 240 гадоў таму, нарадзіўся Міхал Баброўскі, славіст і ўсходазнавец, філёзаф, уніяцкі сьвятар, першы беларускі скарыназнаўца, прафэсар Віленскага ўнівэрсытэту. Баброўскі спрыяў узьнікненьню беларусазнаўства, адкрыў і апісаў «Супрасьлеўскі кодэкс», найбольш значны стараславянскі кананічны рукапіс.
19 лістапада 2019 году, роўна пяць гадоў таму, у Вільні ў капліцы на могілках Росы ўрачыста пахавалі Кастуся Каліноўская, Зыгмунта Серакоўскага і іх паплечнікаў. На пахаваньне ў Вільню прыехалі тысячы беларусаў з нацыянальнымі бел-чырвона-белымі сьцягамі. Пахаваньне ператварылася ў велічную працэсію-маніфэстацыю з Катэдральнага пляцу праз увесь Стары горад на могілкі Росы.
Пра іншыя падзеі і даты гэтага дня ў гісторыі Беларусі і сьвету чытаце ў матэрыяле:
https://smarturl.click/xBZLJ
Лукашэнка пазбавіў званьняў 21 былога сілавіка за ўдзел у падзеях 2020 году
Як паведаміла прэсавая служба Аляксандра Лукашэнкі, сёньня сваім указам ён пазбавіў вайсковых і спэцыяльных званьняў 21 чалавека — былых вайскоўцаў і супрацоўнікаў сілавых ведамстваў.
«У пэрыяд абвастрэньня грамадзка-палітычнай абстаноўкі ў 2020 годзе яны ўчынілі супрацьпраўныя дзеяньні, якія несумяшчальныя са статусам вайскоўца», — адзначае прэсавая служба.
Сьпіс былых вайскоўцаў, пазбаўленых званьняў сёньняшнім указам, пакуль не абнародуецца.
https://smarturl.click/0eR2p
Таямніцы са здымкаў «Жыцьцё-маліна» і парады ад Мелказёрава для расейскамоўных беларусаў
Госьць штодзённага эфіру «ПіК Свабоды» — папулярны вядоўца Youtube-каналаў «Жыцьцё-маліна» і «Загляне сонца» Мікіта Мелказёраў. Ён расказвае пра тое, як стаў беларускамоўным у побыце, як яго хэйцілі за тое, што нарадзіўся ў Хабараўску, пра атмасфэру на здымках шоў «Жыцьцё-маліна», калі візажыстка так баялася Пазьняка, што ўцякла праз плот. Мы пачуем, што Мікіта Мелказёраў хоча рабіць у Беларусі, калі адкрыецца рэальнае акно магчымасьцяў.
https://youtu.be/PMsC9ZAr7ek
Ці могуць далёкабойныя ракеты ЗША зьмяніць ход вайны ва Ўкраіне? Аналіз Свабоды
Гэтай восеньню ва Ўкраіне было мала нагод для пазытыву. Расея захоплівае тэрыторыі ва ўсходняй частцы Ўкраіны з найбольшай хуткасьцю за апошнія 2,5 года, а яе саюзьнік, Паўночная Карэя, накіроўвае на фронт тысячы сваіх салдат.
Тым часам Злучаныя Штаты — галоўны саюзьнік Украіны ў гэтай вайне з Расеяй — абралі на пасаду наступнага прэзыдэнта Дональда Трампа, які крытыкаваў маштабную дапамогу Ўкраіне. Гэта выклікала асьцярогі, што будучая адсутнасьць падтрымкі з боку ЗША можа прымусіць Кіеў саступіць тэрыторыі ў абмен на мір, піша вашынгтонскі карэспандэнт Радыё Свабода Тод Прынс.
https://smarturl.click/Dalvn
Удары Ўкраіны заходнімі далёкабойнымі ракетамі па Расеі: якія наступствы? Тлумачыць вайсковы экспэрт
Ці можа дадзены Ўкраіне дазвол выкарыстоўваць заходнюю далёкабойную зброю для ўдараў па тэрыторыі Расеі зьмяніць хаду вайны? Чым Расея хутчэй за ўсё адкажа на гэтую новую сытуацыю? Як на рэакцыю Крамля можа паўплываць хуткі прыход да ўлады ў ЗША Дональда Трампа?
На гэтыя пытаньні Юрыя Дракахруста адказвае вайсковы аналітык Юры Фёдараў:
https://smarturl.click/vw135
Галоўнае за 19 лістапада
🇺🇦 1000 дзён вайны Расеі супраць Украіны. Як расейскія вайскоўцы палявалі на ўкраінскага гандляра ў Бучы — фільм Радыё Свабода. ВІДЭА
👬 Памежнікі прапанавалі здымаць адбіткі пальцаў у іншаземцаў, якія едуць у Беларусь. Дэпутаты падтрымалі
💰 Курс даляра ЗША ў Беларусі зноў пабіў рэкорд. Трэці за чатыры дні
👫 Лукашэнка прапанаваў, каб райвыканкамы прызначалі кіраўнікоў прыватных кампаній
🙍🏻♂️ Кіраўнік «Белсату» Аляксей Дзікавіцкі вырашыў датэрмінова пакінуць тэлеканал і патлумачыў чаму
👨🏻⚖️ Суды над мёртвымі. Навошта беларускія ўлады абвінавачваюць нябожчыкаў у генацыдзе беларускага народу
✍🏻 Прымус да ляяльнасьці. Пра збор подпісаў як стрэс-тэст для сыстэмы разважае аналітык
🎥 «ПіК Свабоды» Што рабіць з далярамі? Ці бегчы ў абменьнікі? Парады экспэртаў
Курс даляра ЗША ў Беларусі пабіў чарговы рэкорд. Ці бегчы ў абменьнікі?
19 лістапада таргі на Беларускай валютна-фондавай біржы прынесьлі чарговае гістарычнае павышэньне курсу даляра ЗША адносна рубля. Новы курс даляра — 3,3937 беларускага рубля. Што гэта азначае для людзей у Беларусі, якія па даўняй традыцыі частку заробкаў мяняюць на даляры? З чым зьвязаны рост курса даляра і ці будзе гэтя тэндэнцыя працягвацца?
Адказваюць старшая навуковая супрацоўніца дасьледчага цэнтру Beroc, эканамістка Анастасія Лузгіна і эканамічны блогер і прадпрымальнік Аляксандар Кныровіч:
ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/QqPmgq2-5OE
У Беларусі працягваюць узмацняцца рэпрэсіі супраць прадстаўнікоў ЛГБТК+
Улады ў Беларусі ўсё часьцей выкарыстоўваюць заканадаўчыя і прапагандысцкія інструмэнты для ціску на людзей зь нетрадыцыйнай сэксуальнай арыентацыяй і гендэрнай ідэнтычнасьцю, гаворыцца ў дакладзе «Прававой ініцыятывы». Затрыманьні ЛГБТК+ людзей часта суправаджаюцца зьбіцьцём, зьнявагамі і парушэньнем іх правоў. Падрабязьней:
https://smarturl.click/gpzkw
Кіраўнік «Белсату» Аляксей Дзікавіцкі вырашыў датэрмінова пакінуць тэлеканал
Выканаўца абавязкаў дырэктара тэлеканалу «Белсат» Аляксей Дзікавіцкі меўся заставацца на пасадзе да 3 сьнежня, але падаў заяву аб звальненьні ад 22 лістапада. Ён патлумачыў, што яму загадалі зьліквідаваць структурную адзінку «Белсат TV», а ён ня хоча гэтага рабіць нават фармальна.
15 лістапада рэдакцыя «Белсату» даведалася пра прызначэньне новай кіраўніцы — Аліны Коўшык. Чаму кіраўніцтва Польскага тэлебачаньня пастанавіла не пакідаць Дзікавіцкага на чале беларускай рэдакцыі, журналістам не патлумачылі:
https://smarturl.click/Adgk0
У Расеі заявілі аб зьбіцьці і пашкоджаньні 6 амэрыканскіх ракет ATACMS. У Кіеве пацьвердзілі толькі цэль атакі
У Мінабароны Расеі заявілі, што сёньня ўначы ўкраінскія войскі выкарысталі для ўдараў па тэрыторыі Расеі амэрыканскія апэратыўна-тактычныя ракеты ATACMS. Ведамства сьцьвярджае, што 5 ракет зьбілі, адну пашкодзілі — яе фрагмэнты ўпалі на тэхнічную тэрыторыю вайсковага аб’екту ў Бранскай вобласьці, праз што ўзьнік пажар.
У Генштабе Ўзброеных сіл Украіны пацьвердзілі, што ўначы падразьдзелы УСУ «пацэлілі ў арсэнал 1046 цэнтру матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня ў раёне горада Карачаў Бранскай вобласьці Расеі», але не ўдакладнілі, якім «агнём» — ракетамі ці дронамі —атакавалі расейскі вайсковы аб’ект:
https://smarturl.click/Zyl42
Пуцін зацьвердзіў сваім указам расейскую ядзерную дактрыну, у якой згадваецца Беларусь
У папярэдняй ядзернай дактрыне Расеі, ухваленай у 2020 годзе, магчымасьць выкарыстаньня ядзернай зброі абумоўлівалася толькі пагрозамі менавіта для расейскай дзяржавы.
https://smarturl.click/71w67
Расея актывізавала ўдары па Сумскай вобласьці. Уначы ў Глухаве загінулі 11 чалавек
Колькасьць ахвяр расьце. Сярод загінулых дзеці.
https://smarturl.click/gpzZD
Суды над мёртвымі. Навошта беларускія ўлады абвінавачваюць нябожчыкаў у генацыдзе беларускага народу
У Беларусі дазволена заводзіць крымінальныя справы супраць мёртвых паводле 10 артыкулаў Крымінальнага кодэксу, сярод якіх «Генацыд». Пры доказах віны памерлага выносіцца абвінаваўчы прысуд, але без прызначэньня пакараньня. Расказваем пра гэтую практыку падрабязьней.
https://smarturl.click/G6l54
Прэзыдэнт самаабвешчанай Абхазіі падаў у адстаўку. Пратэстоўцы сустрэлі гэта воплескамі
Згодна з вынікамі перамоваў паміж уладай і апазыцыяй, якія працягваліся шмат гадзін, удзельнікі акцыі пратэсту паабяцалі разысьціся 19 лістапада.
https://smarturl.click/RAl78
1000 дзён вайны Расеі супраць Украіны. Як расейскія вайскоўцы палявалі на ўкраінскага гандляра ў Бучы — фільм Радыё Свабода. ВІДЭА
Калі расейскія войскі занялі Бучу ва Ўкраіне, яны забілі сотні людзей і распачалі масавае паляваньне на сьціплага гандляра. Радыё Свабода расказала пра яго, выкарыстаўшы перахопы тэлефонных размоваў, не апублікаваныя раней відэа, дакумэнты і паказаньні сьведак.
https://smarturl.click/xBZ3J
Былы лідэр аб’яднаньня прадпрымальнікаў Анатоль Шумчанка ўзначаліў выбарчы штаб Ганны Капанацкай
Пра гэта паведаміла выданьне «Точка», якое ўзяла інтэрвію ў Ганны Канапацкай, прэтэндэнткі на пасаду прэзыдэнта Беларусі.
«Падчас цяперашняй кампаніі яе штаб узначальвае Анатоль Шумчанка — прыкметная фігура ў прадпрымальніцкім руху апошніх дзесяцігодзьдзяў. З Канапацкай зараз працуе група актывістаў, якія былі задзейнічаныя і на выбарах-2020. Частка зь іх — былая моладзь БНФ» — напісала выданьне
Анатоль Шумчанка — былы кіраўнік грамадскага аб’яднання «Перспектыва», якое адстойвала інтарэсы індывідуальных прадпрымальнікаў. Вярхоўны суд ліквідаваў яго ў верасьні 2021 году. У Шумчанкі прайшоў ператрус. Пасьля ліквідацыі «Пэрспэктывы» Шумчанка застаўся бяз працы і з таго часу безвынікова спрабаваў працаўладкавацца.
https://smarturl.click/DalBn
Галоўнае за 18 лістапада
📌 Палітвязень Аўтуховіч: «Калі са мной нешта здарыцца, дык гэта спэцыяльна»
📌 «Вясна»: за два тыдні ў беларускіх судах разглядалі 91 палітычную крымінальную справу
📌 Лукашэнка пазбавіў званьняў 21 былога сілавіка за ўдзел падзеях 2020 году
📌 «ПіК Свабоды». «Калі цябе Зянон пакусаў». Таямніцы са здымкаў «Жыцьцё-маліна» і парады ад Мелказёрава для расейскамоўных беларусаў
📌 Страчаны давер. З чым ідзе на «выбары» Лукашэнка
📌 Курс даляра ў Беларусі другія таргі запар дасягае гістарычнага максымуму
📌 У 2025 годзе вырастуць памеры штрафаў і збораў
📌 Ёсьць дзьве дзяржавы, ёсьць агульная айчына — Лукашэнка пра адносіны Беларусі і Расеі
📌 «Гэта не ажыўленьне, а муміфікацыя». Што ня так з рэканструкцыяй Наваградзкага замку
📌 Беларускія школьнікі супраць Сталіна. Гісторыя Мядзельска-Смаргонскага падпольля
«Гэта не ажыўленьне, а муміфікацыя». Што ня так з рэканструкцыяй Наваградзкага замку
Руіны Наваградзкага замку хочуць аднавіць да аб’ёму цэлага будынка. Вакол гістарычнай каштоўнасьці, даступнай раней для ўсіх, паставілі агароджу. Свабода пагаварыла з адмыслоўцамі аб тым, што цяпер адбываецца на Замкавай гары і якія ёсьць альтэрнатывы.
https://smarturl.click/balv7
У Польшчы заявілі, што падазраваны ў забойстве польскага вайскоўца на беларускай мяжы трапіў у Эўразьвяз
Пра гэта заявіў генэрал Аркадыюш Шкутнік, які камандуе апэрацыяй «Бясьпечнае Падляшша».
28 траўня адзін зь мігрантаў, які знаходзіўся на беларуска-польскай мяжы, сьмяротна параніў польскага сяржанта Матэвуша Сітэка. Генэрал Аркадыюш Шкутнік расказаў парталу wiadomosci.wp.pl, што мігранту ўдалося трапіць на тэрыторыю Эўразьвязу.
Паводле яго слоў, асоба мужчыны ўстаноўлена, ёсьць яго фота. Іншаземца заўважылі ў Францыі і Бэльгіі. Такім чынам, гэта «пытаньне часу, калі яго арыштуюць», перакананы Шкутнік.
https://smarturl.click/dpvx4