17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
У Адэсе перайменавалі вуліцу Беларускую
Дэпутаты Адэскай гарадзкой рады прагаласавалі за зьмены назваў звыш сотні вуліц. Вуліцу Беларускую пераймянуюць у вуліцу Кастуся Каліноўскага, як і прасіў фонд «Вільна Білорусь».
Мінулай восеньню фонд зьвяртаўся да кіраўніцтва Адэсы з прапановай у межах дэкамунізацыі назваць вуліцу ў гонар Кастуся Каліноўскага, Міхаіла Жызьнеўскага, Аляксея Скоблі ці проста ў гонар Вольнай Беларусі:
https://smarturl.click/opbXB
«Мы нікога ў Беларусі не трымаем». Чаму Лукашэнка і Пуцін не закрылі межы для тых, хто ўцякае ад рэпрэсій
Палітвязьняў у Беларусі магло быць не паўтары тысячы, а дзясяткі і нават сотні тысяч чалавек — калі б рэжым наважыўся перакрыць выезд за мяжу і спыніць уцёкі ўсіх палітычна нядобранадзейных. Аднак быў выбраны іншы сцэнар палітычных рэпрэсій. Чаму? — Разважае Віктар Багдзевіч:
https://smarturl.click/B68w5
Тролінг гендэрных квотаў і забарона на ўдзел каліноўцам. Як праходзяць выбары ў Каардынацыйную Раду
На 80 месцаў у Каардынацыйную раду прэтэндуюць 265 чалавек. Конкурс — 3,3 чалавека на месца. Туды ідуць палітыкі, блогеры, актывісты, былыя сілавікі і жаўнеры.
Расказваем падрабязна пра Каардынацыйную раду, выбары ў яе новы склад і кандыдатаў:
https://smarturl.click/bay68
На нафтазаводзе ў Краснадарскім краі Расеі ўзьнік пажар пасьля атакі дронаў
На Славянскім нафтаперапрацоўчым заводзе пасьля атакі дронаў узьнік пажар, пашкоджаная сэпаратыўная ўстаноўка. Агонь неўзабаве патушылі. Агулам было 9 атак на рэзэрвуарны парк і сэпаратыўную ўстаноўку, напісаў кіраўнік Славянскага раёну. Пацярпелых няма.
З пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%:
https://smarturl.click/5Oj7J
Ужо сёньня: 95 гадоў зь дня нараджэньня гісторыка Юрыя Туронка
27 красавіка 1929 году ў Вільні нарадзіўся Юры Туронак, гісторык, удзельнік беларускага культурніцкага руху 1950–1980-х і нацыянальна-дэмакратычнага руху 1980-х — пач. ХХІ ст. у Польшчы. Юры Туронак быў першым у беларускай гістарычнай навуцы, хто пачаў казаць праўду пра пэрыяд акупацыі 1941-44 гадоў. Выдадзеная ў 1993 годзе ў Менску ягоная доктарская манаграфія «Беларусь пад нямецкай акупацыяй» стала адкрыццём для чытачоў.
4 кнігі Юрыя Туронка, якія варта прачытаць
Іншыя адметныя даты і падзеі 24 красавіка ў гісторыі ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/yqoov
Менскі ўчастковы фабрыкаваў пратаколы. Яго асудзілі на тры гады
На прававым партале зьявіліся матэрыялы судовай справы ўчастковага міліцыянта, які майстраваў фальшывыя адміністратыўныя пратаколы на выпадковых людзей бязь іх ведама.
Участковы зь Менску дзеля таго, каб палепшыць працоўныя паказьнікі, прыдумляў пратаколы, упісваў у іх імёны «правапарушальнікаў», якіх выбіраў са свайго ўчастка, пісаў справаздачы пра нібыта праведзеныя «прафіляктычныя размовы», выносіў неіснуючыя папярэджаньні і закрываў справы. https://smarturl.click/M1Xn2
Беларуская ваенная дактрына паводле рыторыкі больш агрэсіўная, чым расейская — экспэрт Рыгор Ніжнікаў
Што галоўнае ў новай беларускай ваеннай дактрыне? Ці азначае ваяўнічая рыторыка Лукашэнкі, што ўцягваньне Беларусі ў вайну непазьбежнае? Чым адрозьніваюцца беларуская і расейская ваенныя дактрыны?
На гэтыя пытаньні адказаў экспэрт Фінскага інстытуту міжнародных справаў Рыгор Ніжнікаў. https://smarturl.click/mp1QB
Улады Беларусі расказалі, як змагаюцца з наступствамі Чарнобыльскай аварыі. Эколягі ім запярэчылі
У прыватнасьці, эколягі заклікаюць назваць заражаныя радыяцыяй землі непрыдатнымі для жыцьця і адсяліць адтуль прынамсі дзяцей. https://smarturl.click/1d9Qo
Прастрэлілі нагу, зламалі рэбры, трымалі ў маразільніку. Пацярпелы расказаў, як расейцы вывозілі палонных з Кіеўшчыны ў Беларусь
Адзін з палонных украінцаў, якога ўдалося абмяняць у траўні 2022 году, расказаў, як яго затрымалі расейскія вайскоўцы і зьдзекаваліся перад адпраўкай спачатку ў Беларусь, а адтуль, перш чым абмяняць, перавозілі яшчэ ў некалькі расейскіх гарадоў.
https://smarturl.click/z2qqp
Творы Дунін-Марцінкевіча выключылі са сьпісу «экстрэмісцкіх» матэрыялаў
Летась 8 лістапада суд Жыткавіцкага раёну прызнаў «экстрэмісцкімі матэрыяламі» двухтамовы збор твораў Дунін-Марцінкевіча «Драматычныя творы, вершаваныя аповесьці i апавяданьні», выдадзены ў 2007–2008 гадах дзяржаўным выдавецтвам «Мастацкая літаратура».
Аднак у сёньняшняй вэрсіі «сьпісу экстрэмісцкіх матэрыялаў» замест кніг напісана «адменена», і ўдакладняецца: рашэньне раённага суду адмяніў прэзыдыюм Гомельскага абласнога суду 11 сакавіка 2024 году.
На сёньня гэта першы (і адзіны) прыклад таго, калі ўлады адмянілі рашэньне аб прызнаньні чаго-небудзь «экстрэмісцкімі матэрыяламі». https://smarturl.click/XyppA
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Там вы знойдзеце шмат унікальных кароткіх відэа на розныя тэмы. Вось відэа апошняга тыдня:
👉🏻 Эканоміка на Свабодзе. radio_svaboda/video/7361111037044641030">Пра карупцыю ў Беларусі — у фактах і лічбах
👉🏻 Зянону Пазьняку 80 гадоў. radio_svaboda/video/7361505064546077958">Узгадваем цікавыя факты пра яго
👉🏻 Расказваем пра беларускія гарады. radio_svaboda/video/7360774064765488390">Берасьце: гісторыя гораду і цікавыя факты пра яго
👉🏻 Хутка ў Беларусі вырасьце плата за «камуналку». radio_svaboda/video/7361880621083331846">Разьбіраемся, як фармуецца яе памер і ад чаго залежыць
Архівы СБУ: савецкія ўлады баяліся, што актывісты з боку Беларусі заблякуюць Чарнобыльскую АЭС
У 2019 годзе ва Ўкраіне выдалі «Чарнобыльскае дасье КДБ», у якім абнародавалі больш за 200 сакрэтных дакумэнтаў — іх выдавалі савецкія ўлады адразу пасьля катастрофы на Чарнобыльскай АЭС. Як вынікае з тагачасных данясеньняў КДБ, улады больш пераймаліся контрадывэрсійнымі захадамі і абаронай сакрэтнай інфармацыі аб сытуацыі на Чарнобыльскай АЭС, чым абаронай насельніцтва.
https://smarturl.click/l5LDd
Намэнклятура стварае культ асобы Лукашэнкі
Такога „хваласьпеву“, як на „Ўсебеларускім народным сходзе“, што адбыўся 25 красавіка, не было за ўсе папярэднія гады кіраваньня Лукашэнкі.
Нягледзячы на тое, што аварыя адбылася 38 гадоў таму, Чарнобыль дагэтуль уплывае на жыцьцё людзей
Аварыя на Чарнобыльскай АЭС была найцяжэйшай у гісторыі атамнай энэргетыкі. Беларусь прыняла на сябе асноўныя наступствы выбуху.
У зоне радыяактыўнага забруджаньня апынулася больш за 3600 населеных пунктаў, у тым ліку 27 гарадоў, у якіх пражывалі 2,2 млн чалавек — каля пятай часткі ўсяго насельніцтва Беларусі.
https://smarturl.click/mp10o
Эўрапарлямэнт заклікаў Расею неадкладна вызваліць журналістку Свабоды Алсу Курмашаву
Журналістка знаходзіцца ў СІЗА ў Казані зь сярэдзіны кастрычніка 2023 году.
Рэзалюцыя стала часткай агульнага дакумэнта, які асуджае недэмакратычныя прэзыдэнцкія выбары ў Расеі і іх нелегітымнае правядзеньне на ўкраінскіх тэрыторыях, захопленых Масквой.
За рэзалюцыю прагаласавалі 493 дэпутаты, 11 выказаліся супраць, 18 устрымаліся.
У рамках праекту «Артэфакты. Музэй Вольнай Беларусі» выйшаў фільм пра моўных актывістаў Аліну Нагорную і Ігара Случака
Сёньня адбылася прэм’ера першага фільму праекту «Артэфакты. Музей Вольнай Беларусі», сэрыі кароткамэтражных дакумэнтальных фільмаў пра легендарных беларусаў і іх рэчы, якія сталі экспанатамі беларускага музэю ў Варшаве. Галоўныя героі карціны — моўныя праваабаронцы Аліна Нагорная і Ігар Случак.
ВІДЭА + аб праекце: https://smarturl.click/Zy5kY
Ва Ўкраіне ў выніку ракетнай атакі Расеі пашкоджаныя чатыры ТЭС і бальніца ў Харкаве
Паветраныя сілы Ўзброеных сіл Украіны паведамілі, што ўначы 27 красавіка Расея атакавала Ўкраіну з дапамогай 34 крылатых і балістычных ракет, зь іх 21 удалося зьбіць. Былі атакаваныя абʼекты ў Днепрапятроўскай, Івана-Франкоўскай і Львоўскай абласьцях. Пашкоджаныя 4 цеплаэлектрастанцыі і псыхіятрычная бальніца, ёсьць пацярпелыя. Падрабязнасьці:
https://smarturl.click/aJXvg
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Як ставіцца да словаў Лукашэнкі, што мы ніколі так добра не жылі і што на Захадзе жывуць горш?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Вельмі проста — правяраць, глядзець на статыстыку: колькі нашых людзей зьехалі жыць на Захад (за тры апошнія гады паўмільёна і больш) і колькі народу з Захаду прыехала жыць да нас (ніколькі). Лічбы кажуць самі за сябе. А галоўная прычына сёньня найперш ня ў тым, дзе сыцей, а ў тым, дзе бясьпечна. Калі цябе за лайкі садзяць у турму — гэтага дастаткова, каб і ня совацца ў Беларусь. Рэч у тым, што «ніколі так добра не жылі» якраз тыя, хто ператварыў нашу Беларусь у турму.
«Пра тытулы і культ асобы Лукашэнкі». Вынікі тыдня ад Карбалевіча
24-25 красавіка ў Менску прайшоў «Усебеларускі народны сход». Лукашэнка быў абраны ягоным старшынём. Ён падводзіў вынікі свайго 30-гадовага кіраваньня і слухаў хваласьпеў дэлегатаў, якога беларусы ня чулі за ўсе мінулыя 30 гадоў.
Палітычны аглядальнік Свабода Валер Карбалевіч — пра атмасфэру і рашэньні сходу:
https://www.youtube.com/watch?v=D1r-O7jjEoE
Беларусы ў розных гарадах сьвету ўшанавалі памяць пра ахвяраў аварыі на Чарнобыльскай АЭС у гадавіну гэтай падзеі. Фота 1-2 з Варшавы (Белсат), відэа і фота 3-4 зь Беластоку (чытач Свабоды) і 5-6 з Львова (Вольная Беларусь)
Читать полностью…
Галоўнае за 26 красавіка
📌 Заявы старшыні КДБ Тэртэля ўспрынялі ва Ўкраіне як анонс удару па кіеўскіх шпіталях. Іх эвакуавалі
📌 Часоваму паверанаму ў справах Беларусі ў Літве ўручылі ноту пратэсту за заяву Тэртэля пра дроны
📌 Кібэрпартызаны заявілі, што ўзламалі сайт КДБ
📌 Беларускія ўлады расказалі, як змагаюцца з наступствамі Чарнобыльскай аварыі. Эколягі ім запярэчылі
📌 Творы Дуніна-Марцінкевіча выключылі са сьпісу «экстрэмісцкіх» матэрыялаў
📌 Прэзыдэнт Літвы падтрымаў разьмяшчэньне ядзернай зброі ў Польшчы: «У Калінінградзе і Беларусі яна ўжо ёсьць»
📌 Прастрэлілі нагу, зламалі рэбры, трымалі ў маразільніку. Пацярпелы расказаў, як расейцы вывозілі палонных з Кіеўшчыны ў Беларусь
📌 Беларус вырашыў прайсьці пешшу 2500 кіламетраў. Даведаліся, дзе і навошта
📌 Як «злаваць дзеда». Тлумачэньне сацыёляга Рыгора Астапені
📌 «Я цяпер трохі зламаны чалавек». Размова з былой зьняволенай Гомельскай жаночай калёніі
«Грамадзтва перастала бачыць у дэмакратычным руху альтэрнатыву рэжыму» – Рыгор Астапеня
Якая новая палітычная сіла патрэбная беларусам? Ці вартае вызваленьне аднаго палітвязьня скасаваньня ўсіх санкцыяў? На пытаньні Юрыя Дракахруста ў праграме «Падзея і камэнтар» адказвае заснавальнік Цэнтру новых ідэяў, кіраўнік праекту Chatham House «Беларуская альтэрнатыва», доктар палітычных навук Рыгор Астапеня. https://youtu.be/eqLOzqMjeO0
Заявы Тэртэля ва Ўкраіне ўспрынялі як анонс удару па кіеўскіх шпіталях, іх тэрмінова эвакуююць
Улады Кіева тэрмінова прыступаюць да эвакуацыі двух шпіталёў, адзін зь якіх дзіцячы, разьмешчаных на вуліцы Багатырскай у Кіеве, паведамляе кіеўская адміністрацыя.
Як паведамляе BBC Украіна, такія дзеяньні ўладаў Кіева зьвязаныя з апасродкаванымі пагрозамі ўдару па кіеўскіх шпіталях кіраўніка КДБ Беларусі Івана Тэртэля. На паседжаньні Ўсебеларускага народнага сходу кіраўнік КДБ пагражаў супрацьдзейнічаць нейкім тэрарыстам з Украіны, заявіўшы, што «іх напаткае пакараньне нягледзячы на тое, што сваім логавам яны абралі кіеўскія лякарні па адрасе Багатырская 30-32, дзе схаваліся за сьпіны хворых дзяцей», – заявіў кіраўнік КДБ. Пры гэтым ён зазначыў, што ў барацьбе з тэрарызмам сілавікі будуць дзейнічаць «па законах ваеннага часу». https://smarturl.click/3kGvG
Сёньня ж часоваму паверанаму ў справах Беларусі ў Літве ўручылі ноту пратэсту за заяву Тэртэля пра тое, што Літва нібыта рыхтавала атаку дронамі ў Менску.
Кібэрпартызаны заявілі, што ўзламалі сайт КДБ
Афіцыйны сайт Камітэту дзяржаўнай бясьпекі не працуе ўжо больш як 2 месяцы. «Кібэрпартызаны» заяўляюць, што гэта – іхная заслуга. «Мы прабраліся туды яшчэ восеньню 2023 г. і выпампавалі ўсю даступную інфармацыю», – піша тэлеграм-канал «Кібэрпартызанаў».
У якасьці доказу «Кібэрпартызаны» выклалі сьпіс адмінаў, базу дадзеных сайта і логі сэрвэра. https://smarturl.click/pp11j
Ціханоўская ўсклала кветкі да помніка «Маці Чарнобыля»
Cьвятлана Ціханоўская разам з дыпляматамі ўсклала кветкі да помніка «Маці Чарнобыля» у віленскім парку Сапегаў у дзень чарнобыльскай трагедыі, каб ушанаваць памяць загінулых і пацярпелых ад наступстваў найбуйнейшай у гісторыі чалавецтва тэхнагеннай катастрофы.
Больш фота: https://smarturl.click/AdGG4
Беларус вырашыў прайсьці пешшу 2500 кіламетраў. Даведаліся, дзе і навошта
Яўген Гуцалаў у 2019 годзе прабег Беларусь з поўначы на поўдзень. Цяпер «беларускі Форэст Гамп» выправіўся пешшу зь Вены ў Стамбул.
У 2020-м яго за ўдзел у маршах пратэсту затрымлівала міліцыя. Пасьля гэтага ў 2021-м Гуцалаў перабраўся ў Турэччыну. Пераехаўшы, даведаўся, што на радзіме на яго завялі крымінальную справу за «зьнявагу дзяржаўных сымбаляў» (артыкул 370 Крымінальнага кодэксу). Так міліцыя расцаніла публікацыю сатырычнага відэа ў Instagram.
https://smarturl.click/67nO5
У Расеі экс-супрацоўніка памежнай службы і яго жонку завочна асудзілі на 7 гадоў калёніі за антываенныя пасты, сярод якіх і «Жыве Беларусь!»
Анадырскі гарадзкі суд Чукоцкай аўтаномнай акругі ў Расеі завочна прысудзіў па 7 гадоў калёніі экс-супрацоўніку памежнай службы ФСБ Раману Назаруку і яго жонцы Анастасіі Назарук, якія эмігравалі з Расеі. Пра гэта расказала абвінавачаная «ОВД-Инфо».
Абаіх абвінавацілі ў распаўсюджваньні «фэйкаў» аб расейскай арміі па матывах палітычнай нянавісьці (п. «д» ч. 2 арт. 207.3 КК РФ).
Раману Назаруку паставілі ў віну 16 публікацый на яго старонцы «УКантакце» — усе яны прысьвечаныя расейскаму ўварваньню і гібелі мірных жыхароў ва Ўкраіне.
Анастасія Назарук у ютуб-канале публікавала відэа з антываенных мітынгаў і віншаваньне з Новым годам са словамі «Зычу перамогі Ўкраіне і Ізраілю, Пуціна ў Гаагу, свабоду Расеі, жыве Беларусь!».
«Іх цікавіла, ці працаваў я на СБУ». Фатограф Аляксандар Васюковіч пра вайну, прысуд і выезд зь Беларусі
Фатограф Аляксандар Васюковіч тройчы езьдзіў на вайну ва Ўкраіну працаваць як фатограф пасьля поўнамаштабнага ўварваньня. Пры гэтым жыў у Беларусі. Летась у кастрычніку яго затрымала КДБ, а пасьля асудзілі за нібы за ўдзел у пратэстах у Менску 2020 году. Аляксандар расказаў пра арышт, вайну і ад’езд зь Беларусі.
https://smarturl.click/gp5EA
Камітэт правоў чалавека ААН зарэгістраваў яшчэ адну скаргу на вырак за ўдзел беларускі ў пратэстах у 2020 годзе
Праваабарончы цэнтар «Вясна» паведаміў, што Камітэт правоў чалавека ААН прыняў для разгляду чарговую скаргу грамадзянкі Беларусі на крымінальны перасьлед за ўдзел у акцыях пратэсту супраць фальсыфікацыі вынікаў прэзыдэнцкіх выбараў у 2020 годзе.
У арганізацыі паведамляюць, што ў скарзе адзначана, што заяўніцу затрымалі праз больш чым год пасьля падзей, а ўтрыманьне ў ІЧУ, абвінаваўчы прысуд і спагнаньне шкоды — усё гэта парушае права на мірныя сходы і права выказваць сваю думку такім чынам.
У кастрычніку 2022 году ўлады Беларусі скасавалі дамоўленасьці, якія спынялі магчымасьць падаваць скаргі ў Камітэт правоў чалавека на парушэньні ўладамі Беларусі норм Пакту. Аднак гэта не спыніла разгляду пададзеных раней скаргаў.
«Я цяпер трохі зламаны чалавек». Размова з былой зьняволенай Гомельскай жаночай калёніі
Алеся просіць не называць яе сапраўднага імя і прозьвішча. Жанчына вызваліся з Гомельскай жаночай калёніі мінулай зімой. Нягледзячы на цалкам адбытае пакараньне, яна па-ранейшаму турбуецца за ўласную бясьпеку, а таксама за сваіх родных.
На ўмовах ананімнасьці жанчына пагадзілася расказаць Свабодзе, што там цяпер адбываецца: https://smarturl.click/ql1Ox