17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 14 красавіка
Ізраіль адбіў найбуйнейшую атаку Ірана. Падрабязнасьці нападу, пазыцыі бакоў, рэакцыі афіцыйнага Менску і дэмакратычных сілаў Беларусі
BelPol апублікаваў расьсьледаваньне аб будаўніцтве яшчэ адной рэзыдэнцыі Лукашэнкі — на Менскім моры
У Жлобіне затрымалі трох мужчын за пратэсты 2020 году
Асаблівасьці візыту Лукашэнкі, «космас наш». Вынікі тыдня ад Карблевіча
Алкаеў, Варыкаш, Цэдрык. Хто і як кіраваў «Валадаркай» у розныя гады
Вольга Гапеева: «Эмансыпаваных жанчын шмат, патрэбны эмансыпаваныя мужчыны»
Тэст: Непрадказáльны беларýскі нáціск
Каму ўручылі першыя беларускія музычныя прэміі ў эміграцыі «Uwaga!»
Баскетбалістка Кацярына Сныціна купіла беларусам Лёндану білеты на фінал Эўракубка
Ціханоўская: «Маё сэрца з народам Ізраілю, якому цяпер пагражаюць тыя ж дроны, якія Расея выкарыстоўвае супраць Украіны»
«Маё сэрца з народам Ізраілю, якому цяпер пагражаюць тыя ж дроны, якія Расея выкарыстоўвае супраць Украіны, — напісала лідэрка дэмакратычных сілаў Беларусі ў сваёй старонцы ў сацсетцы X. — Аўтарытарныя рэжымы аб’ядноўваюцца ў вось зла. Толькі дзякуючы адзінству і салідарнасьці дэмакратычны сьвет можа спыніць гэты наступ на свабоду».
Паводле Ціханоўскай, аўтарытарныя рэжымы — у Беларусі, Расеі, Іране – «заўсёды пачынаюць з гвалту супраць уласнага народу», а затым разьвязваюць войны. https://smarturl.click/LYwZd
BelPol апублікаваў расьсьледаваньне аб будаўніцтве яшчэ адной рэзыдэнцыі Лукашэнкі — на Менскім моры
Аб’яднаньне беларускіх сілавікоў BelPol апублікавала расьсьледаваньне «Гісторыя самага вялікага хабару Лукашэнкі — Рэзыдэнцыя Ўсход». Гэта фільм пра яшчэ адну рэзыдэнцыю Аляксандра Лукашэнкі, у якой прапісаны яго сыны, нявесткі і ўнукі. Яна знаходзіцца на Менскім моры.
Рэзыдэнцыя знаходзіцца пад кантролем Службы бясьпекі Лукашэнкі, у дакумэнтах КДБ рэзыдэнцыя на Менскім моры праходзіць як абʼект «Усход». З іх вядома, што сюды праведзена лінія ўрадавай сувязі.
Самы буйны з жылых будынкаў — трохпавярховы дом з бруса з трыма тэрасамі, фантанам, унутраным абліцоўваньнем з мармуру і граніту. Другі па велічыні дом — таксама трохпавярховы, з тэрасамі і двума падстрэшкамі. Таксама ёсьць два дамы крыху меншыя і «будынак старэйшага афіцэра».
На тэрыторыі рэзыдэнцыі ёсьць зона для барбекю, пляцоўкі для гульні ў міні-футбол, баскетбол, тэніс, батут і пэрсанальны пляж у прыбярэжнай зоне. https://smarturl.click/Zy1by
Дзеля чаго Аляксандар Лукашэнка гэтым разам паехаў у Маскву? ВІДЭА
Дзень касманаўтыкі, палёт беларускі Марыны Васілеўскай не выглядаюць важкімі нагодамі. Лукашэнка ў апошнія гады ў сярэднім сустракаецца з Пуціным раз на месяц ці два. Сёлета двойчы — у Санкт-Пецярбургу ў студзені і ў Казані ў лютым. Аднак цяперашняя сустрэча не выглядае плянавай, пра яе загадзя не паведамлялася.
Што ж магло быць пільнай нагодай для ягонай цяперашняй сустрэчы з Уладзімірам Пуціным? Тлумачыць палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч: https://www.youtube.com/watch?v=3X6587lT0hw
Іран аб’явіў аб завяршэньні апэрацыі супраць Ізраілю
«Апэрацыя „Сумленнае абяцаньне“… была пасьпяхова завершаная зь мінулай ночы да сёньняшняй раніцы і дасягнула ўсіх пастаўленых мэтаў», — заявіў начальнік штабу іранскіх узброеных сіл Махамад Багеры ў інтэрвію дзяржаўнай тэлевізіі.
https://smarturl.click/71Qxa
Вольга Гапеева: «Эмансыпаваных жанчын шмат, патрэбны эмансыпаваныя мужчыны»
Беларуская паэтка, раманістка, перакладчыца, дасьледніца гендэрных праблемаў Вольга Гапеева выехала зь Беларусі ў 2019-м, калі атрымала аўстрыйскую гадавую літаратурную стыпэндыю. Пасьля яе сканчэньня ўвосень 2020-га вярнуцца на радзіму ўжо не змагла.
Свабода пагаварыла зь ёй пра эмігранцкае жыцьцё і творчасьць, цікавасьць замежных выдавецтваў і чытачоў да беларускай літаратуры, паэзію ў часы рэвалюцый і пратэстаў, беларусізмы ў нямецкіх перакладах ды многае іншае.
https://smarturl.click/jkagY
Ізраіль зноў адкрыў паветраную прастору і заявіў пра перахоп 99% снарадаў з тэрыторыі Ірану
Аэрапорт Рамон на поўдні краіны пакуль застанецца закрытым. Аэрапорт імя Бэн-Гурыёна ў Тэль-Авіве зноў адпраўляе і прымае рэйсы.
https://smarturl.click/z24VA
СПА Ярданіі будзе зьбіваць іранскія дроны-камікадзэ і самалёты, калі тыя парушаць паветраную прастору краіны, паведамляе Reuters.
Таксама паведамляецца, што Ярданія адкрыла паветраную прастору для ізраільскіх зьнішчальнікаў.
Іранскія СМІ паведамляюць, што запусьцілі ўжо трэцюю хвалю бесьпілётнікаў у бок Ізраілю. Апроч дронаў, у іранскім нападзе на Ізраіль выкарыстоўваюцца крылатыя ракеты.
Паводле ізраільскага Channel 12, у бок Ізраілю ўжо запушчана каля 100 іранскіх бесьпілётнікаў і крылатых ракет. Ізраіль ужо пачаў перахоп іранскіх бесьпілётнікаў над Сырыяй і Ярданіяй. Незалежнага пацьверджаньня гэтай інфармацыі няма.
Эгіпет закрыў сваю паветраную прастору і прывёў у гатоўнасьць СПА.
Прэзыдэнт ЗША перапыніў адпачынак дзеля экстранай нарады аб Блізкім Усходзе; армія Ізраілю прыведзеная ў баявую гатовасьць
Ізраіль рыхтуецца да атакі Ірану, ЗША ўзмацняюць вайсковую прысутнасьць у рэгіёне. Ярданія закрыла сваю паветраную прастору.
https://smarturl.click/yqYO3
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 13 красавіка
У Польшчы зафіксавалі рэкордную колькасьць спробаў нелегальна перасячы мяжу зь Беларусі
EPAM раптоўна выйшаў з праграмы падрыхтоўкі айцішнікаў у ЭГУ
У Вільні памёр былы добраахвотнік-каліновец, які меў анкалягічны дыягназ
Урад зацьвердзіў канцэпцыю кадравай палітыкі. Яна, сярод іншага, патрабуе «павысіць патрыятызм» у дзяржаўных органах
Зьявілася мапа дарожных камэраў, якія адсочваюць аўтамабілі без тэхагляду
Калі не да Ля-Манша, дык хаця б да Вільні. Чаму агрэсія Пуціна і Лукашэнкі супраць краін Балтыі не выглядае чымсьці неверагодным
У Вільні памёр былы добраахвотнік-«каліновец», які хварэў на рак
Пра гэта паведамляе Белсат. Аляксандр Царук з пазыўным «Сашко» быў Магілёўскім актывістам. Пераехаў у Літву ў сьнежні 2020-га пасьля таго, як агулам адбыў за ўдзел у акцыях больш як 40 сутак за кратамі.
Больш пра Аляксандра Царука тут:
https://smarturl.click/aJy0A
У Берасьці адкрылі генэральнае консульства краіны, якая дапамагае Беларусі абыходзіць санкцыі
Гэта раней раскапалі журналісты-расьследвальнікі.
https://smarturl.click/mpXk0
У Польшчы зафіксавалі рэкордную колькасьць спробаў нелегальна перасячы мяжу зь Беларусі
457 спробаў трапіць у Польшчу з тэрыторыі Беларусі зафіксавалі 10 красавіка — гэта новы рэкорд з пачатку міграцыйнага крызісу, які цягнецца з 2021 году. Мігранты кідалі ў патрулі галіны і камяні, распылялі газ, адзін памежнік паранены.
За 11 дзён красавіка польскія памежнікі зафіксавалі 2 673 спробы нелегальна перасячы польска-беларускую мяжу — гэта на 13% больш, чым за ўвесь красавік 2023-га. Учора прэм'ер Польшчы Дональд Туск заявіў, што Лукашэнка зноў хоча выкарыстоўваць пытаньні міграцыі ў палітычных мэтах:
https://smarturl.click/O0j33
EPAM раптоўна выйшаў з праграмы падрыхтоўкі айцішнікаў у ЭГУ
Як даведаўся @devby, EPAM Sistemos нечакана завяршае партнэрства з Эўрапейскім гуманітарным унівэрсытэтам па праекце EPAM School of Digital Engineering. Прычыны ў кампаніі не патлумачылі. Студэнтам прапануюць працягнуць навучаньне ў ЭГУ на спэцыяльнасьці «Інфарматыка», узяць акадэмічны адпачынак ці перайсьці ў іншыя ВНУ:
https://smarturl.click/Q1VXB
Калі не да Ля-Манша, дык хаця б да Вільні. Чаму агрэсія Пуціна і Лукашэнкі супраць краін Балтыі не выглядае чымсьці неверагодным
Чым часьцей і катэгарычней Пуцін і Лукашэнка паўтараюць, што не зьбіраюцца нападаць на краіны NATO, тым меней даверу. Найперш таму, што прыблізна такія ж заявы пра адсутнасьць агрэсіўных намераў гучалі з Масквы і Менску напярэдадні вайны ва Ўкраіне. Дык чаму падобнае ня можа адбыцца ў дачыненьні да краін Балтыі? — Пра гэта ў новым блогу Віктара Багдзевіча:
https://smarturl.click/G60lE
Каму ўручылі першыя беларускія музычныя прэміі ў эміграцыі «Uwaga!»
13 красавіка ў варшаўскім клюбе Scena Chmielna прайшло ўручэньне прэміі «Uwaga!» для падтрымкі музыкаў, арганізатараў канцэртаў і дабрачынных імпрэзаў у эміграцыі.
«Песьня года» — «Emigrant Song»
«Альбом года» — альбом «Там» барда Leibonik
«Дабрачыннасьць года» — анлайн-маратон салідарнасьці «Нам ня ўсё адно»
«Клюб года» — пляцоўка «Scena Chmielna»
«Падзея года» — фэст «Варушняк»
«Арганізатар года» — «Wild Beat Sound»
«Адкрыцьцё года» — «Kurwadziki»
«Пераадкрыцьцё года» — Сяргей Пукст
«Сымпатыя народа» — «Naviband»
«Выканаўца года» — Аляксандар Памідораў і Кетэван
«Гурт года» — «Дай дарогу!»
Фота reform.by https://smarturl.click/M1j23
Ізраіль адбіў найбуйнейшую атаку Ірана. Самае галоўнае
Сабралі для вас асноўную інфармацыю пра напад Ірана на Ізраіль, пазыцыі бакоў, рэакцыі ў сьвеце, а таксама камэнтары афіцыйнага Менску і дэмакратычных сілаў Беларусі. https://smarturl.click/gpEDO
Шкляраў: «Там ёсьць пакой падобны да пакоя ў фільмах Кубрыка для вар’ятаў»
Другі эпізод падкаст-сэрыялу «Архіпэляг БЕЛАГ» прысьвечаны сьледчым ізалятарам у Менску, так званым «Валадарцы» і «Амэрыканцы».
Былы палітвязень, прадусар ды паліттэхноляг Віталь Шкляраў:
«Два дні знаходжаньня ў «Амэрыканцы» –гэта шпагат ад эмацыйнага «ОК, гэта, можа, мае апошнія гадзіны жыцьця» да шалёнага знаходжаньня ў самой «Амэрыканцы», у гэтай шайбе, і сустрэчы зь «дзедам», і ўсім тым, што адбылося пасьля – паездка з усімі хлопцамі ў лазьню і магчымасьць з усімі пагаварыць... Вы знаходзіцеся на другім паверсе, першы паверх – цокальны. Там ёсьць адзін пакой, куды цябе заводзяць толькі ў двух выпадках... Напэўна, толькі ў адным – проста біць. Ён падобны да пакоя ў фільмах Кубрыка, для вар’ятаў. Знутры абабіты тоўстымі цёмна-карычневымі матамі, як у школе на ўроках фізкультуры, толькі яны ўжо брудныя. Недзе падцёкі крыві. Туды заводзяць, разьдзяваюць дагала".
Відэа https://www.youtube.com/watch?v=Yb3AIlnNXTg&t=979s
Баскетбалістка Кацярына Сныціна купіла беларусам Лёндану білеты на фінал Эўракубка
Звычайна клюб Кацярыны Сныцінай — «Лёндан Лаянз» (London Lions) даваў дармовыя квіткі на адзін з сэктароў сваім заўзятарам, і беларуска проста скідала спасылку ў сеціве ў суполку суайчыньнікаў, каб яны прыходзілі падтрымаць ейную каманду і яе. Але ў вырашальнай сустрэчы, у якой вырашаўся лёс Эўракубку — супраць стамбульскага «Бэшыкташу» — клюб даў білеты толькі на далёкі сэктар, зь якога ня сама лепшы агляд.
Тады Сныціна выдаткавала каля 500 эўра, каб набыць беларусам Лёндану лепшыя месцы за прапанаваныя.
Эфэкт быў дасягнуты — на арэне было шмат нацыянальных бел-чырвона-белых сьцягоў.
https://smarturl.click/W38Mk
Здымак з інстаграму Кацярыны Сныцінай
👆🏻 Запытайся ў Дубаўца. Чаму Лукашэнка ўвесь час заклікае студэнтаў, мэдыкаў, вайскоўцаў «ня лезьці ў палітыку»?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Ён бачыць у палітыцы толькі сябе і хоча не адпавядаць народу, а каб народ адпавядаў яму. Пры гэтым народ у ягоным рудымэнтарным уяўленьні — гэта той безгалосы паваенны калгасьнік бяз грошай і пашпарту, які мусіць безумоўна выконваць ягоныя загады. Лукашэнка за трыццаць гадоў пры ўладзе не зьмяніўся, тым часам зьмяніліся беларусы, якія ўсьвядомілі сябе суб’ектам палітыкі і не жадаюць вяртацца ў калгаснае рабства.
Тэст: Непрадказáльны беларýскі нáціск
Мала ўмець правільна пісаць па-беларуску. Трэба правільна вымаўляць — і не памыляцца ў націску. Праверма сябе!
https://smarturl.click/mpXoG
Cёньня — Дзень народзінаў Сымона Рак-Міхайлоўскага
14 красавіка 1885 году нарадзіўся Сымон Рак-Міхайлоўскі, грамадзка-палітычны дзеяч, чалец Рады Беларускай Народнай Рэспублікі, публіцыст, заснавальнік і дырэктар настаўніцкай сэмінарыі ў Барунах (1920–1922).
Іншыя адметныя падзеі і даты 14 красавіка — у матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/dpnEQ
Прэс-служба ЦАХАЛу: «Іран запусьціў бесьпілётнікі з сваёй тэрыторыі ў бок Ізраілю«
«Зойме некалькі гадзін, каб яны дасягнулі неба Ізраілю. Мы просім усіх заставацца пільнымі і прытрымлівацца дырэктываў Камандаваньня тылу. Мы працуем з ЗША і іншымі краінамі, каб перадухіліць пагрозу загадзя», - гаворыцца ў заяве ізраільскай арміі.
Час падлёту бесьпілётнікаў з Іраку і Ірану – некалькі гадзін (ад 3 да 8 залежна ад розных абставін і тыпу бесьпілётніка). Аднак ёсьць імавернасьць запуску Іранам балістычных і крылатых ракет, пішуць ізраільскія рэсурсы. Крылатая ракета ляціць з Ірану каля дзьвюх гадзін, балістычная 10-15 хвілін.
Іран сьцьвярджае, што ізраільская сыстэма супрацьракетнай абароны »Жалезны купал« была пашкоджаная ў выніку хакерскай атакі. Тэль-Авіў пакуль не пракамэнтаваў гэтую інфармацыю.
https://smarturl.click/kjmwQ
Чаму прэзыдэнтка Грузіі вырашыла памілаваць актывіста, асуджанага на 9 гадоў за напад на паліцыянтаў
«Я палічыла перад сваім сумленьнем, што гэты малады чалавек ня можа адбываць пакараньне на працягу дзевяці гадоў».
https://smarturl.click/nyLZX
Нямеччына неадкладна дасылае Ўкраіне яшчэ адну сыстэму Patriot
«У сувязі з узмацненьнем расейскіх авіяўдараў па Ўкраіне фэдэральны ўрад прыняў рашэньне аб далейшым узмацненьні ўкраінскай СПА», – паведаміла Мінабароны Нямеччыны.
«Удзячны канцлеру за рашэньне аб пастаўцы яшчэ адной сыстэмы Patriot ва Украіну і ракет для існых сыстэм СПА», – напісаў прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі.
https://smarturl.click/0eYJm
У Бэрліне дэманстравалі салідарнасьць з палітзьняволенай журналісткай Ларысай Шчыраковай
Гомельская журналістка-фрылянсэрка Ларыса Шчыракова адбывае прысуд паводле двух крымінальных артыкулаў. Сёньня ёй спаўняецца 51 год.
Фота: БАЖ
https://smarturl.click/Q1VJB
Трамп пра дапамогу Ўкраіне: «Трэба надаць яе ў выглядзе крэдыту, а не падарунку»
«Мы працягваем раздаваць падарункі на мільярды і мільярды даляраў, і мы разгледзім гэтае пытаньне. Але значна больш важна для мяне тое, што Эўропа павінна зрабіць крок наперад і даць грошы. Яны павінны зраўняцца (з намі) ў выдатках».
https://smarturl.click/vw75w
Зьявілася мапа дарожных камэраў, якія адсочваюць аўтамабілі без тэхагляду
Пакуль праходжаньне тэхагляду фіксуюць усяго 6 камэр: чатыры зь іх разьмясьцілі ў цэнтры Менску, і яшчэ па адной — у Ждановічах і Копішчы. Пры фіксацыі камэрай штраф за няпройдзены тэхагляд для фізычнай асобы — 20 рублёў, пры паўторным парушэньні напрацягу года — 80 рублёў; для ІП і юрыдычнай асобы — 200 рублёў.
Агулам у Беларусі без тэхагляду езьдзіць каля 30% аўтамабіляў:
https://smarturl.click/JDM0O
💌 Рассылка Свабоды — усе цікавыя публікацыі тыдня ў адным лісьце
Штосуботу рупліва адабраныя нашымі рэдактарамі самыя зьмястоўныя, эксклюзіўныя публікацыі, найлепшыя відэа, тэсты і аўтарскія рубрыкі будуць чакаць вас у паштовай скрынцы. Проста і зручна: так вы нічога не прапусьціце і самі выбіраеце, што і калі чытаць!
Дык падпісвайцеся! 👉🏻 http://eepurl.com/ijMaIv
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Ці ўласьцівая беларусам русафобія?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
У русафобіі два бакі: ненавідзець і баяцца. Беларусам не ўласьцівая нянавісьць да іншае нацыі як такой. Гэта вельмі глыбокая прыродная рыса. Варта згадаць пра талеранцыю яшчэ ў сярэднявечных законах нашых продкаў або пра мультыкультурнасьць самога беларускага нацыяналізму. Таму беларуса нават сілай не прымусіш зь нянавісьцю ставіцца да расейцаў, як і да кожнага іншага народу. А вось боязь – іншая рэч, беларуса часта палохаюць ірацыяналізм і бесцырымоннасьць, і ён стараецца такіх дачыненьняў пазьбягаць.