17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Сёньня — 32 гады беларускаму рублю
25 траўня 1992 году ў Беларусі ўвялі ў грашовы абарот разьліковыя квіткі Нацыянальнага банку РБ («зайчыкі»), якія атрымалі назву «беларускі рубель». Падчас распаду агульнасавецкай грашовай сыстэмы спачатку ў краіне ўвялі купонную сыстэму, а потым — разьліковыя квіткі Нацбанку.
Пра іншыя памятныя даты і падзеі 25 траўня — па спасылцы >>
Галоўнае за 24 траўня:
📌 Пуцін і Лукашэнка зрабілі заявы пра ядзерныя вучэньні і легітымнасьць прэзыдэнта Ўкраіны
📌 Яшчэ адна спроба запалохаць Захад. Навошта Пуцін прыяжджаў у Менск
📌 «На плянэце засталося ня так шмат сталіц, куды Пуцін можа выбрацца зь візытам», — аналітык Аркадзь Мошэс
📌 За «падрыхтоўку дывэрсій» у Горадні на 21 і 23 гады асудзілі беларуса і расейца
📌 З выбараў у Каардынацыйную раду пасьля адмовы Азарава зьнялі ўвесь сьпіс «Закон і правапарадак»
📌 Ціханоўская аб’явіла аб правядзеньні трэцяй канфэрэнцыі «Новая Беларусь»
📌 Ціханоўская на пасяджэньні Сталага камітэту ПАРЭ: «Ізалюючы Лукашэнку, я прашу вас не ізаляваць беларускі народ»
📌 Сыходзяць самі, звальняюць пасьля паліграфу. Чаму ў міліцыі бракуе кадраў і як праблему вырашаюць улады
📌 16 іншаземных шпіёнаў за два гады. Як і каго ў Беларусі абвінавачвалі ў агентурнай дзейнасьці
📌 Ім у турмах Беларусі цяжэй, чым іншым. Пяць цытатаў пра ўразьлівыя групы палітвязьняў
📌 Быкаў на Свабодзе. «Я беларус, мая родная мова — беларуская»
«На плянэце засталося ня так шмат сталіц, куды Пуцін можа выбрацца зь візытам», — аналітык Аркадзь Мошэс
Дырэктар дасьледчых праграмаў Усходняга суседзтва і Расеі ў Фінскім інстытуце міжнародных дачыненьняў Аркадзь Мошэс адказвае на пытаньне, чаму для Лукашэнкі важны прыезд Пуціна ў Менск, аналізуе асноўныя праблемы ў беларуска-расейскіх дачыненьнях і заяўляе, што Менск будзе прасіць (і, відаць, атрымае) ад Крамля яшчэ больш эканамічнай дапамогі. Высновы аналітыка сьцісла:
🔸 Падчас візыту ў Кітай Пуцін не атрымаў належнага прыёму паводле вышэйшых стандартаў этыкету.
🔸 Менск — тое месца, дзе Пуцін можа атрымаць пэўную псыхалягічную разгрузку.
🔸 Вучэньні зь ядзернай зброяй — крок, якім Пуцін так ці інакш падвышае фармальны статус рэжыму Лукашэнкі.
🔸 У наступным годзе ў Лукашэнкі выбары. Таму ён будзе патрабаваць большыя аб’ёмы расейскай эканамічнай дапамогі
🔸 Лукашэнку важна падтрымліваць карцінку, што з Пуціным у яго беспраблемныя адносіны, што Пуцін на яго разьлічвае.
https://smarturl.click/3kx3V
Яшчэ адна спроба запалохаць Захад. Навошта Пуцін прыяжджаў у Менск
Сумесныя вучэньні Беларусі і Расеі ў справе прымяненьня тактычнай ядзернай зброі — гэта спроба Масквы запалохаць Захад, адлюстраваньне курсу на эскаляцыю, дэманстрацыя таго, што Расея ідзе на падвышэньне ставак у вайне, гатовая ўжыць ядзерную зброю і рыхтуецца ўжо да яе практычнага выкарыстаньня.
Вынікі візыту Пуціна ў Менск аналізуе аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/mp45G
Лукашэнка падчас перамоваў з Пуціным: Менск і Масква захоўваюць курс на ўзмацненьне інтэграцыі
У Менску прайшлі перамовы паміж Аляксандрам Лукашэнкам і прэзыдэнтам РФ Уладзімірам Пуціным.
Перамовы сам-насам доўжыліся гадзіну і 45 хвілінаў, пасьля іх адбыліся перамовы дэлегацыяў у пашыраным складзе.
Лукашэнка шмат казаў пра эканоміку, а Пуцін пра абарону.
https://smarturl.click/qlypO
А вы ўжо падпісаліся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok? 😉
Там вы знойдзеце шмат унікальных кароткіх відэа на розныя тэмы. Вось відэа апошняга тыдня:
👉🏻 Гісторыя на Свабодзе. radio_svaboda/video/7369993103538670853">Як у ВКЛ называлі ўсходніх суседзяў — сучасную Расею
👉🏻 Да стагодзьдзя Васіля Быкава. radio_svaboda/video/7371873900151540997">Як і чаму цэнзуравалі Народнага пісьменьніка Беларусі
👉🏻 Гісторыя «Хлопчыка зь лебедзем». radio_svaboda/video/7370357182346382598">Пра першы менскі фантан (у сьвеце ёсьць каля 200 такіх)
👉🏻 Як узьнікла Радыё Свабода. radio_svaboda/video/7371169634583710982">Да 70-годзьдзя беларускай службы — узгадваем гісторыю яе стварэньня
👉🏻 Як падзываць катоў? radio_svaboda/video/7371523851760569605">Расказваем, як паразумецца з катом на розных мовах
👉🏻 Рабаўладальніцтва ў ВКЛ. radio_svaboda/video/7372246450870177029">Як Радзівілы набывалі ў свае двары рабоў афрыканскага паходжаньня
16 іншаземных шпіёнаў за два гады. Як і каго ў Беларусі абвінавачвалі ў агентурнай дзейнасьці
«Якія факты, якія доказы? Усе проста маўчаць. Якая агентурная дзейнасьць? Ён працаваў дыджэем, не цікавіўся палітыкай увогуле! І ўсе маўчаць. Мне няма ў каго спытацца пра сына. Яны нічога ня могуць даказаць, бо ён нічога не рабіў такога». Расказваем, як беларускія ўлады абвінавачваюць іншаземцаў у шпіянажы.
https://smarturl.click/Zykkd
«Дзеля бясьпекі беларусаў». «Кібэрпартызаны» распрацавалі звыш 120 ботаў для палітычных ініцыятыў
Цяпер у іх зьявілася каманда / stop. Яна забараняе робату адпраўляць людзям апавяшчэньні.
https://smarturl.click/9zQZv
Франак Вячорка пракамэнтаваў хуткі пачатак завочнага суду над ім
«Пра так званы „суд“ даведаўся ад журналістаў. Гэта чарговы фарс. Рэпрэсіўны апарат адпрацоўвае свае зарплаты. Ня ведаю, чаго яны гэтым дабіваюцца, але калі думаюць, што гэта спыніць мяне працягваць барацьбу, то памыляюцца.
Але гэты мой „суд“ завочны, віртуальны, а тысячы людзей унутры краіны праходзяць праз рэальныя суды і тэрміны. І я заклікаю сёньня думаць найперш пра іх»
З выбараў у Каардынацыйную раду пасьля адмовы Азарава зьняцца, знялі ўвесь сьпіс «Закон і правапарадак»
Раней каманда «Закон і правапарадак» правяла нараду і большасьцю галасоў прыняла рашэньне падтрымліваць Аляксандра Азарава і пакінуць яго ў сьпісе.
https://smarturl.click/AdaDy
Азараў адмовіўся зьняцца з выбараў у Каардынацыйную раду пасьля патрабаваньня выбарчай камісіі
Каманда «Закон і правапарадак» правяла нараду і большасьцю галасоў прыняла рашэньне падтрымліваць Аляксандра Азарава і пакінуць яго ў сьпісе.
https://smarturl.click/e5ave
Сыходзяць самі, звальняюць пасьля паліграфу. Чаму ў міліцыі бракуе кадраў і як праблему вырашаюць улады
У беларускай міліцыі заўсёды не было дастаткова кадраў. Пасьля 2020 году сытуацыя пагоршылася. Былы сілавік Уладзімер Жыгар расказаў Свабодзе, чаму, нягледзячы на ўсе перавагі, ахвотнікаў служыць у міліцыі не стае.
https://smarturl.click/jkVm8
Турарбекава мусіць выключыць двух мужчын са свайго сьпісу кандыдатаў на выбары ў КР, каб адпавядаць гендарным квотам
У адваротным выпадку яе сьпіс аб’яднаньня «Наша справа» могуць выключыць з выбараў у Каардынацыйную Раду.
Пасьля прыняцьця рашэньня па гэтым пытаньні Выбарчая камісія перайшла да абмеркаваньня рассылкі Аляксандрам Азаравым паведамленьня праз чат-бот пляна «Перамога». Азараву выставілі ўмову зьняцьця з выбараў. Ён павінен агучыць сваё рашэньне а 9-й раніцы 24 траўня.
https://smarturl.click/2qEgW
У беларускай вёсцы на мяжы з Украінай правялі эвакуацыйныя вучэньні
У вёсцы Жмурнае Лельчыцкага раёну, што за 7 кілямэтраў ад мяжы з Украінай, 23 траўня правялі вучэньні па «часовым адсяленьні насельніцтва».
https://smarturl.click/Q1QA3
Навошта Пуцін едзе ў Беларусь?
Ці можа візыт расейскага кіраўніка Ўладзіміра Пуціна сьведчыць пра дадатковае ўцягваньне Беларусі ў вайну? Ці выявіла кардынальна розныя падыходы кампанія па выбарах у Каардынацыйную Раду? Чаму ўлады так апантана змагаюцца з КР? Якую новую палітычную ролю можа адыграць новы склад Каардынацыйнай Рады?
На гэтыя пытаньні Юрыя Дракахруста ў праграме «ПІК Свабоды» адказвае доктар палітычных навук, дырэктар інстытуту «Палітычная сфэра» Андрэй Казакевіч.
ВІДЭА: https://www.youtube.com/watch?v=EAMqyPtbVJU
Ціханоўская на пасяджэньні Сталага камітэту ПАРЭ: «Ізалюючы Лукашэнку, я прашу вас не ізаляваць беларускі народ»
Насьпеў час умацаваць супрацоўніцтва Парлямэнцкай асамблеі Рады Эўропы (ПАРЭ) і беларускіх дэмакратычных сіл, заявіла 24 траўня кіраўніца Аб’яднанага пераходнага кабінэта Сьвятлана Ціханоўская на пасяджэньні Сталага камітэту ПАРЭ.
«Каб перамагчы, нам трэба, з аднаго боку, ізаляваць дыктатараў Пуціна і Лукашэнку, зь іншага — падтрымаць усіх, хто змагаецца за волю, — сказала яна. — Санкцыі — гэта не панацэя, а спосаб паслабіць дыктатарскія рэжымы, пазбавіць іх рэсурсаў для вядзеньня вайны і тэрору. Яны ня мусяць мець пралазаў і адступленьняў. Ізалюючы Лукашэнку, я прашу вас не ізаляваць беларускі народ».
https://smarturl.click/8E0wv
Туск: Польшча можа адкрыць адзін КПП на мяжы зь Беларусьсю
Польшча можа аднавіць працу памежнага пункта «Баброўнікі» на мяжы з Беларусьсю, заявіў прэм’ер-міністар краіны Дональд Туск. Пра гэта паведамляе ВВС. Зь беларускага боку пункт пропуску называецца «Бераставіца».
«Мы павінныя прааналізаваць, ці магчыма разблякаваць адзін пераход, — сказаў Туск на мітынгу ў Беластоку. — Я не прыму такога рашэньня, калі ў вайскоўцаў і памежнікаў будзе адназначна адмоўнае меркаваньне, што гэта можа аказаць нэгатыўны, маштабны ўплыў на нашу бясьпеку».
На гэты момант закрытыя чатыры з шасьці пунктаў пропуску на беларуска-польскай мяжы.
https://smarturl.click/G6RZm
За «падрыхтоўку дывэрсій» у Горадні да 21 і 23 гадоў асудзілі беларуса і расейца
У Горадзенскім абласным судзе з 26 лютага ў закрытым рэжыме за «падрыхтоўку дывэрсій» судзілі беларуса Вадзіма Пацэнку і грамадзяніна Расеі Аляксея Кулікова. Іх абвінавачвалі па пяці цяжкіх артыкулах Крымінальнага кодэксу, у тым ліку паводле ч. 3 арт. 126 (акт міжнароднага тэрарызму) і арт. 358-1 (агентурная дзейнасьць).
Вадзіма Пацэнку асудзілі да 21 года калёніі, а Аляксея Кулікова — да 23 гадоў зьняволеньня, піша праваабарончы цэнтар «Вясна». Апошняе слова Кулікў вымавіў па-ўкраінску, а Пацэнка заявіў «аб наяўнасьці ў яго дзеяньнях палітычнай падаплёкі», паведамляюць праўладныя Telegram-каналы, нягледзячы на тое, што суд быў закрыты.
https://smarturl.click/jkVDY
Пуцін і Лукашэнка зрабілі заявы пра ядзерныя вучэньні і легітымнасьць прэзыдэнта Ўкраіны
Аляксандар Лукашэнка і Ўладзімір Пуцін учора і сёньня вялі перамовы ў Менску. На прэсавай канфэрэнцыі яны распавялі пра некаторыя вынікі перамоваў. Ядзерныя вучэньні яны назвалі «звычайнай справай».
Пуцін: «Легітымнасьць Зяленскага скончылася, пытаньне, з кім весьці перамовы ва Ўкраіне — не пустое»; «Вяртацца да перамоваў па Ўкраіне можна толькі зыходзячы з сёньняшніх рэалій у зоне спэцапэрацыі».
Лукашэнка, адказваючы на пытаньне аб легітымнасьці Зяленскага ў якасьці кіраўніка дзяржавы, сказаў: «Юрыдычнай чысьціні тут няма і быць ня можа».
https://smarturl.click/Ee6ZZ
У сьпіс «экстрэмістаў» дадалі 44 чалавекі
У пералік асобаў, якія маюць дачыненьне да экстрэмісцкай дзейнасьці, 24 траўня дадалі яшчэ 44 чалавекі, цяпер у ім 4.100 пазыцыяў.
Апошні раз сьпіс папаўняўся 10 траўня, тады за тыдзень ён павялічыўся на 22 пазыцыі. Пра тое, хто трапіў у сьпіс гэтым разам, чытайце па спасылцы.
https://smarturl.click/nynqX
Ім у турмах Беларусі цяжэй, чым іншым. Пяць цытатаў пра ўразьлівыя групы палітвязьняў
Пазбаўленьне свабоды з палітычнай прычыны — гэта вельмі складаны досьвед. А калі ўявіць, што зьняволены належыць да нейкай уразьлівай групы, то адбыцьцё пакараньня становіцца зусім невыносным. Пра гэтыя групы расказалі ўдзельнікі кангрэсу аб палітзьняволеных у Беларусі, які праходзіць у Празе.
https://smarturl.click/LYzzO
«Прыклад маштабнай палітыкі генацыду». Расейцы зьнішчылі ў Харкаве выдавецтва, у якім выходзілі кнігі Алексіевіч
Дыпляматы, навукоўцы, журналісты, прадстаўнікі культуры і літаратуры заходніх краін заявілі аб сваёй падтрымцы харкаўскага выдавецтва Vivat, чыю друкарню абстралялі расейскія войскі. 24 траўня ў Харкаве абвясьцілі дзень жалобы.
https://smarturl.click/W3kkD
Урад ініцыяваў амністыю да 80-годзьдзя вызваленьня Беларусі. Ці закране яна палітвязьняў?
Праваабаронца Павал Сапелка мяркуе, што для ўладаў цяпер зручны момант, каб вызваліць палітвязьняў з гуманітарнага сьпісу.
https://smarturl.click/opXOD
Прызначылі дату завочнага суду над галоўным дарадцам Ціханоўскай Франакам Вячоркам
Аб пачатку спэцвядзеньня Сьледчы камітэт паведаміў 16 лютага.
35-гадоваму палітыку інкрымінавана 9 артыкулаў Крымінальнага кодэксу.
https://smarturl.click/2qEOR
Са сьпісу Турарбекавай, каб выканаць гендарную квоту, зьняліся два ўдзельнікі-мужчыны
Сьпіс «Наша справа» на чале з Розай Турарбекавай скароціцца на дзьве асобы, каб выканаць гендарную квоту, уведзеную на выбары ў Каардынацыйную раду. Выбарчая камісія аднагалосна ўхваліла запыты аб выдаленьні са сьпісу Віктара Саскевіча (нумар 13) і Андрэя Жукаўца (нумар 12).
Быкаў на Свабодзе. Пра Янку Купалу
19 чэрвеня беларусы адзначаць 100-годзьдзе Васіля Быкава (1924–2003) — клясыка беларускай літаратуры і нацыянальнага генія. Штодня цягам месяца мы будзем публікаваць цытаты творцы, прамоўленыя ў розныя гады ў эфірах і перадачах Радыё Свабода.
Чытайце і слухайце: Васіль Быкаў на Свабодзе https://smarturl.click/4kDJw
Ужо сёньня: 120 гадоў беларускаму паэту Адаму Русаку
24 траўня 1904 году нарадзіўся Адам Русак, беларускі паэт-песеньнік і музыка, заслужаны дзяяч культуры Беларускай ССР. Аўтар славутых «Бывайце здаровы» і «Лясной песьні».
Больш падзей 24 траўня ў гісторыі ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/nynWV
Галоўнае за 23 траўня
✏️ «Нават статус палітвязьня могуць зрабіць незаконным». У Празе пачаўся кангрэс па сытуацыі палітвязьняў у Беларусі
✏️ Ня толькі сьвята. Як у Вільні адзначылі 70-годзьдзе беларускай службы Радыё Свабода
✏️ «Наш Быкаў». Івонка Сурвіла: «Здымак з Быкавым у мяне на сьцяне: штодня бачу яго»
✏️ Бракуе кіроўцаў і кандуктараў, парушаны расклад руху. Якія праблемы мае беларускі грамадзкі транспарт
✏️ «Два з паловай гады на паўзе». Блогерка Дар’я Афанасьева пра зьняволеньне ў гомельскай калёніі
✏️ Ці пераважыць Ціханоўскую Каардынацыйная рада? Тлумачэньне палітоляга Казакевіча
✏️ У Беларусі за шпіянаж арыштавалі грамадзянку Літвы
✏️ Стала вядома прозьвішча беларускага дывэрсанта, які спрабаваў падарваць інфраструктуру Ровенскай АЭС
✏️ Лукашэнка прызначыў новага начальніка Генштабу
✏️ Пуцін прыедзе ў Менск 23 траўня з двухдзённым візытам
✏️ Заснавальнік клінікі «Новы зрок» адказаў на спэцвядзеньне: «Успрымаю гэта як народную ўзнагароду»
✏️ Швэцыя спрасьціла працэдуры легалізацыі беларусаў, скарэктаваўшы ацэнку Беларусі як краіны, куды небясьпечна вяртацца
Швэцыя спрасьціла працэдуры легалізацыі беларусаў
Швэцыя зьмяніла ацэнку Беларусі ў сваім міграцыйным заканадаўстве, што служыла прычынай для адмоваў беларусам у легалізацыі.
Што зьмянілася?
https://smarturl.click/4kzVm
Кітай працягвае скарачаць імпарт беларускага калію
У студзені — красавіку 2024 году ў параўнаньні з аналягічным пэрыядам мінулага 2023 году аб’ёмы імпарту калію ў Кітай зь Беларусі прыкметна скараціліся, а з Расеі і Канады — вырасьлі.
Летась Беларусь была ключавым экспартэрам калію ў Кітай.
https://smarturl.click/9zQRG