17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
25 красавіка нарадзілася Зінаіда Бандарэнка, народная артыстка Беларусі. Сёлета ёй споўнілася 85 гадоў
Зінаіда Бандарэнка — самы пазнавальны твар Беларускай тэлевізіі, дзе яна працавала амаль 40 гадоў. Знакавыя праграмы, якія асацыяваліся зь ёй у якасьці вядоўцы: «Песьню бярыце з сабой», «Калыханка», «Запрашаем на вячоркі», «Блакітны агеньчык», «Яшчэ ня вечар» і г. д. Яе вітаньне «Гаворыць і паказвае Мінск!» засталося сымбалем цэлай эпохі.
Бандарэнка яшчэ ў сярэдзіне 1990-х знайшла ў сабе сілы раскрытыкаваць выбранага прэзыдэнта Аляксандра Лукашэнку за наступ на асноватворныя правы і свабоды, за што пазбавілася пачэснага прафэсійнага статусу і сышла з тэлевізіі. Да 2018 году вучыла аратарскаму і дыктарскаму майстэрству журналістаў, студэнтаў, школьнікаў і бізнэс-лэдзі.
10 фактаў пра легенду БТ Зінаіду Бандарэнку
Іншыя адметныя даты і падзеі 24 красавіка ў гісторыі ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/ql159
Dissidentby: на «Валадарцы» перастаюць прымаць перадачы. Прычына — пераезд
Як паведамляе праваабарончая ініцыятыва, вязьняў перавязуць у Магілёў і Жодзіна, а таксама ў новыя Калядзічы. Калі пачнуць прымаць перадачы і які адрас для лістоў — пакуль невядома.
https://smarturl.click/Da2me
Адбываецца яшчэ большая цэнтралізацыя, а транзыт улады толькі аддаляецца, — Казакевіч
Доктар палітычных навук Андрэй Казакевіч аналізуе прамову Аляксандра Лукашэнкі на Ўсебеларускім народным сходзе, тлумачыць, што азначае прызначэньне намесьнікам старшыні УНС Аляксандра Косінца, і заяўляе, што асабісты кантроль Лукашэнкі над дзяржаўным апаратам толькі ўзмацняецца.
https://smarturl.click/EedQz
«Гісторыя на Свабодзе». На беларусах таксама ляжыць імпэрскае кляймо, — гісторык Андрэй Зубаў
На якім этапе сваёй гісторыі цяпер Расея? Дзе ў сьвеце і з кім такое ўжо было? Чым гэта скончыцца? І якімі могуць быць беларуска-расейскія дачыненьні ў будучыні?
Пра гэта і пра іншае мы пагаворым з расейскім гісторыкам, аўтарам многіх кніг, у тым ліку трохтомнай «Гісторыі Расеі. ХХ стагодзьдзе», прафэсарам Андрэем Зубавым.
Фрагмэнт размовы: https://smarturl.click/gpOLO
Відэа: https://youtu.be/M_zVNpq8chA
Прэзыдэнт ЗША падпісаў закон аб дапамозе Ўкраіне
Джо Байдэн у сераду падпісаў ухвалены Кангрэсам пакет мер, у адпаведнасьці зь якім Украіне дадуць вайсковую дапамогу на суму $ 61 млрд.
https://smarturl.click/M1xJ3
Лукашэнку выбралі старшынём VII Усебеларускага народнага сходу
Ягоным намесьнікам стаў Аляксандар Косінец. Адпаведныя вынікі тайнага галасаваньня на пасяджэньні УНС 24 красавіка агучыла старшыня Падліковай камісіі УНС, старшыня Нацыянальнага статыстычнага камітэту Іна Мядзьведзева.
Аднагалосна абраны прэзыдыум УНС у складзе 13 чалавек, чые кандыдатуры былі ўключаны ў бюлетэні для тайнага галасаваньня, піша БелТА.
Аляксандар Кабанаў: «Біцьцё ў наваполацкай калёніі — нармальная зьява»
Чацьвёртая частка падкаст-сэрыялу «Архіпэляг БЕЛАГ» — пра тое, як катуюць падчас этапаў, а таксама пра найбольш вядомыя калёніі Беларусі: гомельскую жаночую, наваполацкую і шклоўскую.
Былы палітвязень Аляксандар Кабанаў, які адбыў трохгадовае зьняволеньне, сьведчыць, што каля 10% зьняволеных — прызнаныя палітвязьні.
«Усім, хто з палітычных матываў, няважна, па якім артыкуле, ім у калёніі даюць „10 прафулік“. У іх працоўны тыдзень большы, чым у астатніх палітвязьняў. Калі людзі ходзяць на прамзону 2-3 разы на тыдзень на цяжкія працы, плюс розныя зьмены, то палітвязьні ходзяць практычна кожны дзень, акрамя нядзелі. Чапляюцца за ўсё на сьвеце, і практычна заўсёды акты неабгрунтаваныя. Практычна ўсе ідуць у ШЫЗА і сядзяць там нейкі тэрмін. І гэтыя людзі не трапляюць ні пад датэрміновае вызваленьне, ні пад амністыю».
Памёр навуковец і пісьменьнік Алесь Клышка
23 красавіка ў Менску раптоўна памёр кандыдат тэхнічных навук, былы гулец менскай футбольнай каманды «Тарпеда», паэт і публіцыст Алесь Клышка. Яму было 76 гадоў. Разьвітаньне з Алесем Клышкам пройдзе заўтра з 17 гадзін у храме Усіх Сьвятых на вуліцы Каліноўскага ў Менску.
Пра Алеся Клышку: https://smarturl.click/RA2np
У ЗША абавязалі кітайскую кампанію прадаць сацыяльную сетку TikTok, каб пазьбегнуць яе забароны
Закон абавязвае кітайскую кампанію ByteDance на працягу 9 месяцаў прадаць сваю папулярную сацсетку TikTok, каб пазьбегнуць яе забароны. Ініцыятары абгрунтавалі неабходнасьць такога закону меркаваньнямі бясьпекі і асьцярогамі, што дзякуючы TikTok Кітай атрымлівае доступ да зьвестак амэрыканцаў.
TikTok заявіў, што не перадаваў і ня будзе дзяліцца зьвесткамі карыстальнікаў ЗША з урадам Кітая і што закон роўны забароне, якая парушае права яе карыстальнікаў на свабоду слова ў ЗША:
https://smarturl.click/aJL5A
Намесьнікам старшыні ЦВК Беларусі прызначылі сілавіка
Першага намесьніка начальніка Акадэміі МУС Аляксея Башана абралі намесьнікам Старшыні Цэнтральнай выбарчай камісіі Беларусі, паведаміла прэс-служба ЦВК. Днямі Лукашэнка падпісаў указ, якім прызначыў Башана сябрам ЦВК.
ЦВК складаецца з 12 сябраў (на прафэсійнай аснове працуюць старшыня і сакратар камісіі) і дзейнічае на сталай аснове, тэрмін паўнамоцтваў — 5 гадоў. Дзейны склад камісіі сфармаваны ў сьнежні 2021 году. Чарговыя прэзыдэнцкія выбары ў Беларусі павінны прайсьці не пазьней за 20 ліпеня 2025 году.
Сілавікі затрымалі дачку палітзьняволенага Рыгора Кастусёва
«Пакаяльнае відэа» з жыхаркай Магілёва апублікаваў адзін з праўладных тэлеграм-каналаў. Паводле інфармацыі @mediazona_by, гаворка пра Кацярыну Кастусёву, дачку палітзьняволенага лідэра партыі БНФ Рыгора Кастусёва.
На відэа жанчыну прымусілі сказаць, што яна ў 2020-ым годзе «надавала садзейнічаньне ПЦ "Вясна"», а таксама што нібыта прайшла рэгістрацыю ў чат-боце пляну «Перамога»:
https://smarturl.click/e5On1
Адных натхняе, другіх раздражняе, трэціх палохае. Пра Пазьняка як настаўніка і enfant terrible
У сучаснай Беларусі няма другога такога палітыка, як Зянон Пазьняк, які ачольваў Беларускі Народны Фронт і незалежніцкі рух у лёсавызначальны час канца 1980-х і пачатку 1990-х гадоў. Сёньня ён адзначае сваё 80-годзьдзе.
Пра ягоную ролю ў гісторыі Беларусі піша Алесь Чайчыц:
https://smarturl.click/Dan1o
Сэнат ЗША зацьвердзіў дапамогу Ўкраіне ў 61 мільярд даляраў
Прэзыдэнт ЗША Джо Байдэн паабяцаў падпісаць законапраекты, як толькі яны паступяць яму стол. Яго адміністрацыя ўжо рыхтуе першы ваенны пакет дапамогі Ўкраіне на суму 1 мільярд даляраў, паведамілі дзьве крыніцы агенцтву Reuters.
Частка грошай Украіне — 10 мільярдаў даляраў у выглядзе эканамічнай падтрымкі — даецца ў выглядзе пазыкі, ідэю якой прапанаваў Трамп. Але законапраект дазваляе прэзыдэнту сьпісаць пазыку, пачынаючы з 2026 году:
https://smarturl.click/AdAyY
Ня толькі люксавыя аўтамабілі. Эўрапейскія грузавікі трапляюць у Расею празь Беларусь у абыход санкцыяў, — расьсьледаваньне
Нядаўна Польшча, Літва і Латвія перасталі прапускаць празь межы зь Беларусьсю люксавыя аўтамабілі, на гандаль якімі з Расеяй наклалі санкцыі. Журналісты-расьсьледнікі высьветлілі, што сетка беларускіх, расейскіх і эўрапейскіх кампаній у абыход санкцыяў увозіць з Эўропы ў Расею празь Беларусь ня толькі люксавыя аўтамабілі, але і грузавікі. Як працуе схема:
https://smarturl.click/w96ym
«Гэта праява клясавай нянавісьці да тых людзей, якія не залежаць ад рэжыму», — Кныровіч пра новы закон аб прадпрымальніках
«У Лукашэнкавым сьвеце пануе плянавая эканоміка, у якой у існаваньні індывідуальных прадпрымальнікаў няма сэнсу», — камэнтуе падпісаны Лукашэнкам закон, які абмяжоўвае дзейнасьць ІП, прадпрымальнік і блогер Аляксандар Кныровіч.
У інтэрвію Свабодзе ён аналізуе, навошта беларускія ўлады гэтак доўга і зацята змагаюцца супраць індывідуальных прадпрымальнікаў, тлумачыць, хто прыйдзе на месца ІП і як гэта адаб’ецца на спажывецкіх цэнах:
https://smarturl.click/VDXoQ
Журналісты абвінавацілі самага багатага кандыдата ў прэзыдэнты Літвы ў абыходзе санкцыяў адносна Беларусі
Паводле расьследавальнікаў, у сямейным бізнэсе кандыдата ў прэзыдэнты Літвы Ігнаса Вегеле ёсьць прыкметы магчымага абыходу санкцый. Расьследавальнікі сьцьвярджаюць, што кампанія Вегеле экспартавала кандыцыянэры дзьвюм кіргізскім кампаніям, якія падалі неіснуючыя адрасы.
https://smarturl.click/Xyp3G
Галоўнае 24 красавіка
🕹 Лукашэнку выбралі старшынём VII Усебеларускага народнага сходу
🚨 Лукашэнка: гэта нашая справа з Пуціным, як выкарыстоўваць ядзерную зброю
🌑 Без сэнсацый. Яшчэ адна пасада Лукашэнкі і дэкарацыя замест новага цэнтру ўлады
⏮ Адбываецца яшчэ большая цэнтралізацыя, а транзыт улады толькі аддаляецца, — Казакевіч
💬 Латушка згадвае ўдзел у УНС: Усе рашэньні даўно прапісаныя, а галасаваньне — выключна фармальнасьць
🪙 Белстат: Налічаны сярэдні заробак у сакавіку склаў 2161,1 рубля
⚖️ «Улады працягваць злоўжываць сыстэмай правасудзьдзя», — Amnesty International пра сытуацыю з правамі чалавека ў Беларусі за 2023 год
💡 Уласны Starlink, ноўтбук, а цяпер яшчэ і Windows. Што адбылося зь беларускімі ноў-хаў, якімі ганарыліся чыноўнікі і Лукашэнка
🎞 Адных натхняе, другіх раздражняе, трэціх палохае. Пра Пазьняка як настаўніка і enfant terrible
🇺🇸 Прэзыдэнт ЗША падпісаў закон аб дапамозе Ўкраіне
🔈 «Гісторыя на Свабодзе». На беларусах таксама ляжыць імпэрскае кляймо, — гісторык Андрэй Зубаў
Без сэнсацый. Яшчэ адна пасада Лукашэнкі і дэкарацыя замест новага цэнтру ўлады
Сэнсацыі не адбылося: як усе і чакалі, Лукашэнка абраны старшынём Усебеларускага народнага сходу (УНС). Цяпер фармальна ў яго два тытулы.
Ягонаму вылучэньню на новую пасаду спадарожнічаў такі хваласьпеў дэлегатаў, якога ня чулі за ўсе мінулыя 30 гадоў. Усё гэта моцна нагадала часы брэжнеўшчыны. Піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/W3XEO
Латушка: Гэты «сход» патрэбны Лукашэнку, каб рыхтаваць «зьменшчыка»
У Менску прайшоў першы дзень так званага «Ўсебеларускага народнага сходу». Ён завершыцца 25 красавіка. Гэты орган, у які няма прамых выбараў, атрымаў пашыраныя паўнамоцтвы. І можа нават зьняць з пасады Лукашэнку. Але дзеля чаго сход насамрэч яму патрэбны? Наш госьць — кіраўнік НАУ і прадстаўнік Аб’яднанага пераходнага кабінэту Павал Латушка.
https://youtu.be/s8ZDFA-INSw
У Горадні з Новага замку зьнялі мэмарыяльную шыльду ў гонар Касьцюшкі
Драўляная мэмарыяльная шыльда, прысьвечаная побыту нацыянальнага героя Беларусі Тадэвуша Касьцюшкі ў Горадні, зьнікла са сьцяны Новага замку.
https://smarturl.click/4kVwG
Галоўная інтрыга «Ўсебеларускага народнага сходу»
24 красавіка ў Менску сабраўся так званы «Ўсебеларускі народны сход». Гэты орган, у які няма прамых выбараў, атрымаў пашыраныя паўнамоцтвы. Фармальна яму перайшлі важныя паўнамоцтвы Лукашэнкі і іншых органаў улады. Гэта на паперы. А што будзе ў рэальнасьці?
Дзьмітры Гурневіч паглядзеў, як ішла падрыхтоўка да «народнага сходу» і якія рашэньні ён павінен зацьвердзіць.
https://youtu.be/0faEAlMwrlM
Лукашэнку вылучылі кандыдатам на пасаду старшыні УНС, намесьнікам прапаноўваюць Косінца
Стала вядома, хто можа ўзначаліць новы орган улады.
Аляксандра Лукашэнку вылучылі на пасаду старшыні Ўсебеларускага народнага сходу. Гэта афіцыйна абвясьцілі падчас сходу 24 красавіка.
Таксама стала вядома, хто прапанаваны кандыдатам на пасаду намесьніка старшыні — гэта Аляксандар Косінец, які раней, сярод іншага, быў старшынём Віцебскага аблвыканкаму і памочнікам Лукашэнкі.
Супрацоўнікам БДМУ забаранілі ўдзельнічаць у канфэрэнцыях і курсах без зацьверджаньня Мінздароўя і «спэцдазволу»
Рэктар Беларускага дзяржаўнага мэдыцынскага ўнівэрсытэту Сяргей Рубніковіч забараніў супрацоўнікам ВНУ ўдзельнічаць без «спэцдазволу» ў канфэрэнцыях, курсах і сэмінарах і г.д., не прадугледжаных плянам Мінздароўя. Цяпер зьявілася пэтыцыя за скасаваньне такога рашэньня, заўважыла @mediazona_by.
Тое ж тычыцца і чытаньня лекцыяў у анлайн і афлайн рэжыме — супрацоўнікі БДМУ могуць праводзіць іх толькі па ўзгадненьні зь непасрэдным кіраўніком і рэктарам:
https://smarturl.click/Q1A3J
Ва Ўкраіне асудзілі беларуса за марадэрства ў Бучы
Грамадзяніна Беларусі за крадзяжы тавараў у крамах Бучы ў часе расейскай акупацыі асудзілі да 5 гадоў зьняволеньня з выпрабавальным тэрмінам цягам 2 гадоў. Як вынікае з матэрыялаў справы, беларус разам зь сяброўкай, грамадзянкай Украіны, выкрадаў тавары ў краме касмэтычных вырабаў Watson’s і гандлёвым доме «Буча Пассаж».
З выраку, вынікае, што беларус, падобна, меў дачыненьне да Міністэрства надзвычайных сытуацый Беларусі (яму вярнулі пасьведчаньні МНС). Мужчына мае вышэйшую адукацыю, нежанаты, ня мае судзімасьці:
https://smarturl.click/5OqmG
Уласны Starlink, ноўтбук, а цяпер яшчэ і Windows. Што адбылося зь беларускімі ноў-хаў, якімі ганарыліся чыноўнікі і Лукашэнка
Ня толькі свой Windows. У Беларусі ўжо зьбіраліся вырабіць свой смартфон, вакцыну ад каранавірусу і электракар. Паглядзелі, што цяпер з гэтымі ідэямі:
https://smarturl.click/3keEV
Мінінфарм дазволіў беларускім тэлеканалам паказаць чэмпіянат Эўропы ў футболе бяз згоды УЭФА
Міністэрства інфармацыі Беларусі ўнесла УЭФА і чэмпіянат Эўропы ў футболе-2024 у пералік праваўладальнікаў зь «недружалюбных краін», чым дазволіла беларускім тэлеканалам паказваць чэмпіянат бяз згоды УЭФА на падставе беларускага закону, які дапускае выкарыстаньне лічбавых матэрыялаў бяз згоды замежнага праваўладальніка:
https://smarturl.click/op5BA
У Менску зьбіраецца «Ўсебеларускі народны сход». Што ён можа зрабіць у тэорыі і на практыцы
24 красавіка ў Менску пачынаецца так званы «Ўсебеларускі народны сход», які мае ісьці два дні. Гэты орган, у які няма прамых выбараў, атрымаў пашыраныя паўнамоцтвы. Расказваем, што такое УНС і чаго ад яго можна чакаць:
https://smarturl.click/RA29v
24 красавіка — дзень народзінаў палітзьняволенай Марыі Калесьнікавай
Беларуская палітычная і грамадзкая актывістка, а таксама прафэсійная музыкантка (флейтыстка) Марыя Калесьнікава нарадзілася 24 красавіка 1982 году ў Менску.
Падчас выбарчай кампаніі 2020 году ў Беларусі Калесьнікава была адной з кіраўнікоў штабу Віктара Бабарыкі. У верасьні 2020-га сілавікі спрабавалі выдварыць яе з краіны, але на мяжы яна парвала свой пашпарт. У выніку Марыю абвінавацілі ў «змове з мэтай захопу ўлады» і асудзілі на 11 гадоў калёніі. Ужо больш за год блізкія Калесьнікавай ня маюць вестак ад яе.
Іншыя адметныя даты і падзеі 24 красавіка ў гісторыі ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/kjOzx
Генэральны сакратар NATO: Плянаў разьмяшчаць ядзерную зброю ў новых краінах няма
«Няма ніякіх плянаў разьмяшчэньні большай колькасьці ядзернага ўзбраеньня дадаткова ў якіх-небудзь краінах NATO», — заявіў Енс Столтэнбэрг падчас сумеснай прэс-канфэрэнцыі з прэм’ер-міністрам Вялікай Брытаніі 23 красавіка ў Польшчы.
Раней на гэтым тыдні прэзыдэнт Польшчы Анджэй Дуда заявіў, што Варшава адкрытая да разьмяшчэньня на польскай тэрыторыі ядзернай зброі хаўрусьнікаў у NATO:
https://smarturl.click/jkJxy
Галоўнае за 23 красавіка
✍🏻 Беларусь увяла дадатковыя контрасанкцыі супраць «недружалюбных» дзяржаў
👫 На выбары ў Каардынацыйную раду падалі 13 выбарчых сьпісаў
🇱🇹 У літоўскім парлямэнце не падтрымалі абмежаваньня паездак у Беларусь для беларусаў з ДНЖ
❌ BelPol: Прызыўнікам забароняць выезд зь Беларусі
🎥 Падкаст-сэрыял «Архіпэляг БЕЛАГ». Этапы і папраўчыя калёніі, прымусовая праца за кратамі
📚 «Галоўнае будзе расказана і паказана пасьля перамогі». Выйшла першая друкаваная гісторыя палка Каліноўскага
🙍🏻♂️«Гэта праява клясавай нянавісьці да тых людзей, якія не залежаць ад рэжыму», — Кныровіч пра новы закон аб прадпрымальніках
👩🏼 «Запыталася б Лукашэнку, ці ён шчасьлівы». Блогерка, віцэ-сьпікерка Каардынацыйнай рады Вольга Павук
🕯 «Птушка, якая зьбіраецца ў вырай». Калегі ўспамінаюць знакавага беларускага філёзафа, гісторыка Ўладзімера Конана