17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Сёньня — дзень памяці грасмайстра Віктара Купрэйчыка — адзінага, хто адмовіўся галасаваць за Лукашэнку на чале НАК
Віктар Купрэйчык выступаў больш як у ста краінах, згуляў на спаборніцтвах рознага ўзроўню (ад чэмпіянатаў Беларусі да першынства Эўропы і сьвету сярод сэньёраў) 4000 партыяў. Пра яго шахматную творчасьць надрукаваныя сотні артыкулаў і рэпартажаў, зьняты фільм. У Канадзе выйшаў зборнік ягоных выбраных партыяў.
Калі ў 1997-м адбываліся выбары прэзыдэнта Нацыянальнага алімпійскага камітэту Беларусі, гросмайстар Купрэйчык быў адзіны, хто падняўся і цьвёрда сказаў, што галасаваць ён ня будзе, бо паводле Алімпійскай хартыі дзейны прэзыдэнт краіны ня можа быць абраны на гэтую пасаду.
Пра іншыя памятныя даты і падзеі 22 траўня — па спасылцы: https://smarturl.click/ZyQ2q
Узламаны папулярны беларускі партал Realt.by. У сеціва маглі трапіць зьвесткі 900 тысяч карыстальнікаў
Пра парушэньне сыстэмы абароны пэрсанальных зьвестак папулярнага парталу жылой і камэрцыйнай нерухомасьці паведаміў Нацыянальны цэнтар абароны пэрсанальных дадзеных. У цэнтры рэкамэндуюць карыстальнікам зьмяніць лягіны і паролі сваіх акаўнтаў на сайце realt.by, а таксама на афіляваных парталах kvartirant.by і mls.realt.by.
Гэта ўжо ня першы маштабны выцек пэрсанальных зьвестак беларусаў сёлета:
https://smarturl.click/XyAkl
Галоўнае за 21 траўня
👫 У трэцюю гадавіну сьмерці Вітольда Ашурка ў сьвеце праходзяць акцыі салідарнасьці зь беларускімі палітвязьнямі
👮🏻♂️Сьледчы камітэт завёў крымінальныя справы на 257 удзельнікаў выбараў у Каардынацыйную раду
❌ Беларусь забараніла ўвоз шэрагу тавараў з Латвіі, Літвы, Польшчы, Чэхіі і Эстоніі
🇬🇧 Вялікая Брытанія ўвяла санкцыі супраць беларускага алюмінію
🙍🏻♀️Паліна Шарэнда-Панасюк ня выйшла на волю пасьля 3,5 года турмы
❗️«Літвінізм». Хто спрабуе пасварыць беларусаў і літоўцаў. Расьсьледаваньне Свабоды
🗣 «Гэтую кватэру майму дзеду далі як удзельніку вайны». Пагаварылі з героямі фільма ОНТ аб арышце маёмасьці ўцекачоў
👶«Дзяржава абавязаная сачыць». Якія ў Беларусі здараліся няшчасныя выпадкі на атракцыёнах і каго за гэта каралі
✍🏻 Карупцыя ў пагонах. Чаму Лукашэнка не задаволены КДБ, разважае аналітык
Што хвалюе Лукашэнку пасьля гібелі Раісі і замаху на Фіцу
Якое значэньне будзе мець гібель іранскага прэзыдэнта для адносінаў Тэгерана з афіцыйным Менскам? Ці будзе Тэгеран адстойваць вэрсію тэракту? Ці перасьцерагаецца Лукашэнка, што ён — наступны? Ці спародзіць гібель Ібрагіма Раісі палітычны крызіс у Іране?
На гэтыя і іншыя пытаньні Юрыя Дракахруста ў праграме «ПІК Свабоды» адказвае віцэ-прэзыдэнтка міжнароднага аналітычнага цэнтру GLOBSEC у Браціславе Алена Кудзько:
🎥 ВІДЭА: https://youtu.be/3YrW4SZYiDQ
❗️❗️«Літвінізм». Хто спрабуе пасварыць беларусаў і літоўцаў. Расьсьледаваньне Свабоды
Фальшывыя відэазвароты нібыта беларускіх вайскоўцаў, пагрозы літоўскім дэпутатам, а таксама беларусам, якія жывуць у Вільні, графіці ў горадзе ды правакацыйныя ролікі ў Тыктоку — усё гэта больш за паўгады непакоіла беларусаў у Літве і турбавала некаторых літоўцаў. У літоўскіх мэдыях гэтыя выпадкі называлі тэрмінам «літвінізм».
Хто стварае напружанасьць у беларуска-літоўскіх дачыненьнях і пры чым тут «літвінізм» — глядзіце ў расьсьледаваньні Свабоды:
🎥 ВІДЭА: https://www.youtube.com/watch?v=Sb7drWH_D20
Выйшла новая «турэмная» кніга палітзьняволенага юрыста Максіма Знака
Да Дня салідарнасьці з палітвязьнямі ў выдавецтве «Полацкія лябірынты» выйшла новая кніга палітзьняволенага беларускага юрыста Максіма Знака — «Зэкамэрон. Вершы. Гутаркі». Яго папярэдняя кніга «Зэкамэрон» разышлася вельмі хутка, таму яе вырашылі перавыдаць, а вершы і «Гутаркі» друкуюцца ўпершыню, паведаміла пісьменьніца Тацяна Нядбай.
Старт продажаў кнігі плянуецца ў Варшаве 25 траўня ў межах Варшаўскага кніжнага кірмашу:
https://smarturl.click/vwzo2
Карупцыя ў пагонах. Чаму Лукашэнка не задаволены КДБ?
Пасьля таго, як тры тыдні таму зьявілася інфармацыя, што «Кібэрпартызаны» ўзламалі сайт КДБ, усе чакалі «разбору палётаў». Здаецца, дачакаліся: Лукашэнка абвесьціў пра кадравыя перастаноўкі ў кіраўніцтве спэцслужбы. Аналіз Валера Карбалевіча:
https://smarturl.click/mp3mO
Сьледчы камітэт завёў крымінальныя справы на ўдзельнікаў выбараў у Каардынацыйную раду
Сьледчы камітэт Беларусі налічыў, што ўсяго ў выбарах у Каардынацыйную раду прымае ўдзел 257 чалавек імёны якіх дакладна вядомыя сьледчым. Усе 12 сьпісаў кандыдатаў у Каардынацыйную раду ўлады раней прызналі «экстрэмісцкімі фармаваньнямі».
https://smarturl.click/71plR
Паліна Шарэнда-Панасюк чакае новых абвінавачаньняў
Пра гэта Свабодзе паведаміў муж палітзьняволенай Андрэй Шарэнда. За кратамі Паліна Шарэнда-Панасюк ўжо адбыла 3 гады і 5 месяцаў.
«Да людзей, якія раніцай яе чакалі яе каля выхаду з калёніі, выйшлі супрацоўнікі і паведамілі, што 19 траўня яе этапавалі ў іншую папраўчую ўстанову. Прычыны тады не назвалі.
Цяпер яна знаходзіцца ў Гомельскім СІЗА, гэта пацьвердзілі сваякам супрацоўнікі СІЗА. Туды яе накіравалі па пастанове ўпраўленьня Сьледчага камітэту Рэчыцкага раёну. Цягам 10 дзён ёй могуць выставіць новае абвінавачаньне. Цяпер мы шукаем адваката», — сказаў Андрэй Шарэнда.
https://smarturl.click/ny8Ab
Прэм’ер-міністар Польшчы заявіў, што за шэрагам падпалаў у краіне стаіць Расея
Раней польскія спэцслужбы арыштавалі ў краіне 9 чалавек, сярод якіх ёсьць грамадзяне самой Польшчы, а таксама Беларусі і Ўкраіны. Як адзначыў Дональд Туск, пераважна ў справе аб сабатажах — падпалы. У разгляданай справе ёсьць эпізоды з Польшчы, Літвы і Латвіі, але таксама падазрэньні на крамлёўскі сьлед маюць і ўлады Швэцыі.
https://smarturl.click/71p4R
Зьявілася праграма галасаваньня для выбараў у Каардынацыйную раду. Пакуль толькі для беларусаў замежжа
Каманда Паўла Лібера распрацавала для выбараў у Каардынацыйную раду плятформу Belarus ID. Праграмісты называюць яе «бясьпечным рашэньнем для вэрыфікацыі чалавека і галасаваньня онлайн».
Інструкцыі для беларусаў унутры краіны зьявяцца пазьней.
https://smarturl.click/RAvqm
«Дзяржава абавязаная за гэтым сачыць». Якія ў Беларусі здараліся няшчасныя выпадкі на атракцыёнах і каго за гэта каралі
У Беларусі на атракцыёнах людзі ламалі хрыбет, атрымлівалі цяжкія трамы і нават паміралі. Сабралі выпадкі і парады, як засьцерагчыся і не пацярпець.
https://smarturl.click/RAv4p
У Беларусі назвалі актывістаў, у якіх «забіраюць нерухомасьць». Сярод іх і дачка Паўла Латушкі
На дзяржаўным тэлеканале ОНТ прадэманстравалі відэазапісы, як у кватэры актывістаў, якія зьехалі ад перасьледу зь Беларусі, уваходзяць прадстаўнікі сілавых органаў і апячатваюць іх «для далейшай рэалізацыі».
https://smarturl.click/kjny6
Украіна пацьвердзіла ўдзел у летніх Алімпійскіх гульнях у Парыжы
Большасьць украінскіх спартоўцаў завяршаюць перадалімпійскую падрыхтоўку за межамі краіны.
Атлетам з Расеі і Беларусі будзе дазволена ўдзельнічаць у Гульнях у Парыжы толькі як нэўтральным асобам, безь дзяржаўных сьцягоў і гімнаў.
https://smarturl.click/Dawy3
З 21 траўня ў Беларусі даражэе аўтамабільнае паліва. Цэны не мяняліся больш за год
Паліва пачне даражэць штотыдзень з крокам 1 капейка — усяго падаражэньне найбліжэйшым часам складзе 8 капеек, паведамляе прэс-служба канцэрну «Белнафтахім».
https://smarturl.click/aJ8MY
Як прайшоў дзень салідарнасьці з палітвязьнямі Беларусі ў Вільні
На Катэдральнай плошчы беларусы зладзілі пэрформанс, які сымбалізуе супрацьстаяньне жанчын у белым і сілавікоў. Таксама на акцыі зладзілі інсталяцыю «Вітальны стол» з імёнамі палітзьняволеных і пачастункамі для вязьняў, якія выйдуць з турмы і якіх будуць сустракаць накрытым сталом.
21 траўня — Дзень салідарнасьці з палітвязьнямі. У гэты дзень у 2021 годзе ў беларускай турме памёр палітзьняволены Вітольд Ашурак. Яго сьмерць стала першай у шэрагу некалькіх. Сёньня вядома пра сама меней за 7 выпадкаў, калі палітвязьні памерлі ў турме ад жорсткага абыходжаньня і адсутнасьці належнай мэдыцынскай дапамогі.
У цэнтры Магілёва падчас рамонтных працаў знайшлі парэшткі сама меней 124 чалавек
Іх знайшлі рабочыя пры закопваньні катлавану ў цэнтры Магілёва, на скрыжаваньні вуліцы Карпінскага і завулка Мэдыцынскага (паблізу ад гарадзкой лякарні), яшчэ ў канцы сакавіка. Судовыя экспэрты дасьледавалі больш за 3 600 касьцяных парэшткаў і ўстанавілі, што яны належаць сама меней 124 асобам. Характар іх зьмяненьня указвае на тое, што даўнасьць пахаваньня складае звыш 70 гадоў.
Увага, фота можа вас устурбаваць.
https://smarturl.click/ny8v7
Беларусь забараніла ўвоз шэрагу тавараў з Латвіі, Літвы, Польшчы, Чэхіі і Эстоніі
Цяпер ўвозіць і прадаваць у Беларусі нельга наступныя тавары з вышэйназваных краінаў: піва, зброджаныя напоі, сродкі для догляду за скурай, для валасоў, для галеньня, для гігіены рота і зубоў, дэзадаранты, сродкі для ваннаў, мыла, чысьцячыя сродкі, дываны, мужчынскае тэкстыльнае адзеньне, абутак зь верхам з натуральнай скуры, галаўныя ўборы, пасьцельныя рэчы, посуд сталовы, кухонны з фарфору і шкляны, лякі, фарбы, пліты, лісты, плёнкі з плястмасаў, ярлыкі і этыкеткі з паперы, кардон.
Таксама пастановай забаронены ўвоз і продаж вады (у т.л. мінэральнай і газаванай), зь «недружалюбных краінаў»:
https://smarturl.click/VDawg
Вязьняў наваполацкай калёніі № 1 пазбавілі магчымасьці званіць сваякам
Асуджаныя, у тым ліку палітвязьні, якіх трымаюць у калёніі № 1 у Наваполацку, з пачатку траўня ня могуць пазваніць сваякам. Прапушчаныя званкі ім не кампэнсуюць, піша @MAYDAYMog.
Звычайна паводле раскладу, які зацьвярджае адміністрацыя калёніі, вязьням тройчы на месяц даюць магчымасьць тэлефанаваць сваякам. «Але празь сьвяты ці зь іншую прычыны гэтую норму могуць як перабраць, гэтак і недабраць. Як вырашаць начальнікі», — пракамэнтаваў Свабодзе гэтыя зьвесткі былы палітвязень Аляксей:
https://smarturl.click/67D4e
Вялікая Брытанія ўвяла санкцыі супраць беларускага алюмінію
Вялікая Брытанія з 16 траўня ўвяла абмежаваньні на імпарт беларускага алюмінію і наданьне спадарожных паслуг пры яго пастаўках, вынікае з інфармацыі, апублікаванай 21 траўня на брытанскім рэсурсе Global Sanctions.
Акрамя гэтага, з 16 траўня Вялікая Брытанія ўводзіць новыя забароны ў дачыненьні да гандлю зь Беларусьсю некаторымі таварамі і тэхналёгіямі крытычнай прамысловасьці, якія тычацца электронікі, навігацыі і авіёнікі, аэракасьмічнай тэхнікі і сілавых установак:
https://smarturl.click/JDz4L
У сьвеце праходзяць акцыі салідарнасьці зь беларускімі палітвязьнямі
Акцыі беларусаў замежжа ўжо адбыліся ў Эдынбургу, Турыне, Лёндане, Варшаве, Брусэлі, Маскве, Рыме і іншых гарадах. З падтрымкай беларускіх палітвязьняў выступілі палітыкі і дыпляматы шэрагу краін.
Больш інфармацыі пра акцыі: https://smarturl.click/mp3AO
🦷 Увага, пошук!
Шукаем стаматолягаў, якія працуюць ў беларускіх прыватных клініках. Альбо тых, хто працаваў там нейкі час таму. Ананімнасьць гарантуем.
📬 Сувязь з рэдакцыяй: Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
«Украінскага перабежчыка», які падтрымаў агрэсію Расеі і даваў інтэрвію ТРК «Гомель», асудзілі на 10 гадоў турмы
Грамадзяніна Ўкраіны Сяргея Масьлюкова, які летась уцёк з Чарнігаўскай вобласьці ў Гомель, асудзілі на 10 гадоў пазбаўленьня волі. Тэрмін пачне адлічвацца адразу пасьля яго фактычнага затрыманьня.
https://smarturl.click/dp8bk
На здымку Дзясьнянскі раённы суд Чарнігава, які разглядаў справу
Паліна Шарэнда-Панасюк ня выйшла на волю і знаходзіцца ў Гомельскім СІЗА
Паводле інфармацыі ад яе мужа Андрэя Шарэнды, Паліну затрымалі 19 траўня на патрабаваньне Рэчыцкага аддзяленьня Сьледчага камітэту на трое содняў.
Сёньня ёй павінны прад’явіць новае абвінавачваньне — ягоная сутнасьць пакуль невядомая, піша «Вясна».
«Гэтую кватэру майму дзеду далі як удзельніку вайны». Пагаварылі з героямі фільма ОНТ аб арышце маёмасьці ўцекачоў
«Няма словаў. Проста зьдзек, жах. Убачыць па тэлевізіі, як тваю кватэру ўзламалі, ходзяць там, потым заварылі яе? Ім пагоны даюць за гэта ці што? Я ні ў чым не вінаватая, я ня здрадніца, не злачынца, я нічога благога не рабіла, не рабавала, нікога не зарэзала».
Быкаў на Свабодзе. Пра самы вялікі Божы дар
19 чэрвеня беларусы адзначаць 100-годзьдзе Васіля Быкава (1924–2003) — клясыка беларускай літаратуры і нацыянальнага генія. Штодня цягам месяца мы будзем публікаваць цытаты творцы, прамоўленыя ў розныя гады ў этэрах і перадачах Радыё Свабода.
Чытайце і слухайце: Васіль Быкаў на Свабодзе https://bit.ly/bykau-na-svabodzie
21 траўня — дзень памяці Вітольда Ашурка
3 гады таму, 21 траўня 2021 году, у калёніі ў Шклове пры нявысьветленых абставінах загінуў Вітольд Ашурак, грамадзка-палітычны і экалягічны актывіст зь Бярозаўкі, палітычны зьняволены, сябра партыі БНФ.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі — у матэрыяле «Ўжо сёньня».
https://smarturl.click/Q1WGJ
Галоўнае за 20 траўня
🔸 Радыё Свабода — 70. Хто быў супраць яе адкрыцьця, пры чым тут БНР і ЦРУ
🔸 «Настойліва зьвяртайцеся, няхай выкручваюцца». Што рабіць, калі адвакаты адмаўляюцца абараняць «палітычнага»
🔸 Ці шмат вы ведаеце пра Радыё Свабода? Тэст
🔸 Указ, якога ніхто ня бачыў. Як беларускім выпускнікам ускладнілі паступленьне за мяжу
🔸 Той самы Мюнгаўзэн, той самы Скарына. Беларускія сьляды Алега Янкоўскага
🔸 Аляксандар Лукашук: Радыё Свабода — там, дзе няма цемнаты
🔸 Прэзыдэнт Ірану Ібрагім Раісі загінуў у выніку крушэньня верталёта
🔸 Ігар Лосік чацьвёрты раз сустракае дзень нараджэньня за кратамі
🔸 З 21 траўня ў Беларусі даражэе аўтамабільнае паліва. Цэны не мяняліся больш за год
Хто такі Махамад Махбэр, які часова заняў пасаду прэзыдэнта Ірану, і якія сувязі ён мае з Масквой і Менскам
Загінулы Раісі да ўступленьня на пасаду амаль ня меў кіраўнічага досьведу, і менавіта Махбэр з моманту ўступленьня Раісі на пасаду фактычна кіраваў ягонай выканаўчай уладай.
https://smarturl.click/G6v1Q
Аляксандар Лукашук: Радыё Свабода — там, дзе няма цемнаты
20 траўня 1954 году ў Мюнхэне пачала вяшчаньне беларуская сэкцыя Радыё Вызваленьне (цяпер беларуская служба Радыё Свабода). На пытаньні пра мінулае і будучыню адказвае Аляксандар Лукашук, былы дырэктар Беларускай службы Радыё Свабода (1998–2023).
ВІДЭА: https://youtu.be/YNXLb5mr7Vw