17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Памідорам у Лукашэнку, крывавы салют, «плюшавы дэсант», мілітарызаваны агратрэш. Што трагічнага і камічнага адбывалася 3 ліпеня ў 1997-2023
3 ліпеня, дзень вызваленьня Менску Чырвонай Арміяй ад нацысцкай акупацыі, афіцыйна сьвяткуецца як Дзень Незалежнасьці Рэспублікі Беларусь (Дзень Рэспублікі). Гэтае рашэньне прынялі на спрэчным рэфэрэндуме 1996 году, калі былі значна пашыраныя паўнамоцтвы Лукашэнкі.
Пад спасылкай падборка скандалаў, трагічных і камічных здарэньняў, якія адбываліся 3 ліпеня: https://smarturl.click/kjoby
Аўтобус зь беларускімі турыстамі трапіў у аварыю ў Турэччыне. Ёсьць загінулы і параненыя
Кіроўца і турысты пацярпелі ў выніку дарожна-транспартнага здарэньня, якое адбылося ў выніку наезду турыстычнага мікрааўтобуса на шлягбаум на ўезьдзе на разьвязку транспартнага моста на кальцавой дарозе Манаўгат, піша турэцкі сайт Nehir.
У выніку аварыі 20 турыстаў, зь якіх 16 грамадзян Расіі і 4 грамадзянаў Беларусі, атрымалі траўмы і былі дастаўлены ў шпіталь. Цяжка паранены кіроўца аўтобуса памёр.
Здымак экрану зь відэа nehir.net
3 ліпеня афіцыйна сьвяткуецца Дзень Незалежнасьці Рэспублікі Беларусь. Сьвята прымеркаванае да дня вызваленьня Менску ад нацыстаў 3 ліпеня 1944 году, адзначаць яго пачалі пасьля праведзенага з шматлікімі парушэньнямі рэфэрэндуму 1996 году.
Расказваем, што прыхоўвае прапаганда пра вызваленьне Менску ў 1944 годзе.
«Дні і месяцы, калі я проста была адна». Блогерка Ася Паплаўская расказала, як рыхтавалася стаць манашкай і чаму ня стала
«Быў унутраны дыскамфорт ад таго, што я не магла падтрымліваць сваіх. У мяне былі абмежаваньні на карыстаньне сацыяльнымі сеткамі, я не магла прачытаць нейкі камэнтар, нешта напісаць. Усе абмяркоўвалі навіны, я сазвоньвалася зь сябрамі». Блогерка Ася Паплаўская расказала пра жыцьцё ў манастыры ў адзіноце і офлайне.
https://smarturl.click/4kveX
«Просьба Пуціна». Лукашэнка распавёў пра абмен «дывэрсанта», якога абвінавачвалі ў падрыве самалёта ў Мачулішчах
Паводле Лукашэнкі, украінца Мікалая Швеца, якога затрымалі ў сакавіку 2023 году ў справе аб падрыве расейскага самалёта А-50 на аэрадроме ў Мачулішчах, абмянялі на мітрапаліта Тульчынскага і Брацлаўскага УПЦ Маскоўскага патрыярхату Іянафана, асуджанага ва Ўкраіне ў жніўні 2023 году за апраўданьне расейскай агрэсіі на 5 гадоў зьняволеньня.
«Гэта была просьба прэзыдэнта Расеі: калі ёсьць магчымасьць, дапамагчы вызваліць вядомага сьвятара Іянафана. Украінцы да нас з гэтай просьбай зьвярнуліся. Я Пуціну кажу: „Што будзем рабіць? Ваша рашэньне?“ Таму мы гэтага чалавека аддалі ва Ўкраіну, яны нам аддалі сьвятара», — распавёў Лукшэнка:
https://smarturl.click/aJ64X
Галоўнае за 2 ліпеня
🗣 Лукашэнка загаварыў пра магчымае вызваленьне некаторых беларускіх палітвязьняў, у асноўным цяжкахворых
🚗 Эўразьвяз увёў новыя абмежаваньні на экспарт у Беларусь аўтамабіляў і матацыклаў
🇵🇱 Польшча спрасьціла для беларусаў парадак выдачы праязнога дакумэнту іншаземца
✍🏻 Урад апублікаваў сьпіс відаў дзейнасьці, якімі змогуць займацца беларускія ІП і самазанятыя
🎨У Полацку зьявіўся мурал з князем Усяславам Чарадзеем
🧑🏻🎨 «За гэта бяруцца тыя, каму няма чаго губляць». Як і чаму ў Менску зьяўляюцца муралы на «патрыятычныя» тэмы
📚«Брытанцы нас бачаць у крывым люстэрку». Чаму сарвалася публікацыя «Гары Потэра» па-беларуску
🙍🏻♀️Што прынясе Беларусі сяброўства ў ШАС? Тлумачыць Роза Турарбекава
Беларусь далучаецца да «кітайскага сьвету»
Ці дапаможа Менску сяброўства ў ШАС абыходзіць санкцыі? Ці мяняе Лукашэнка «старэйшага брата»? Як ставіцца Кітай да пагрозы блякаваньня транзыту празь Беларусь? На пытаньні Юрыя Дракахруста адказвае ў праграме «ПіК Свабоды» паліталягіня Роза Турарбекава:
🎥 ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/MRcYKnGlgbw
Натальля Радзіна: «Яны казалі: мы зробім усё, каб у цябе не было дзяцей»
У новым відэа праекту «Сьведкі Лукашэнкі» — галоўная рэдактарка сайту «Хартыя» Натальля Радзіна. Яна расказвае пра катаваньні ў турме КДБ у 2011 годзе, разважае пра журналістыку 1990-х, тлумачыць, чаму яна ня хоча браць інтэрвію ў Лукашэнкі, і заклікае тых людзей, якія доўга працавалі на рэжым, пакаяцца і ня лезьці ў лідэры.
🎥 ВІДЭА цалкам: https://www.youtube.com/watch?v=YX2WCbgy0BM
У Полацку зьявіўся мурал з князем Усяславам Чарадзеем
Праект стаўся працягам супрацы Urban Myths (Signal project) з кампаніяй Betera. Аўтарам эскізу выступіла студэнтка 5-га курсу Беларускай дзяржаўнай акадэміі мастацтваў (катэдра жывапісу) Аляксандра Прыма. Гістарычныя кансультацыі — рэканструктарскай супольнасьці «Полацкі зьвяз». На фасад выяву перанесьлі ўсяго за 5 дзён майстры Яўген Сасюра (Mutus) і Сяргей Рысакоў:
https://smarturl.click/M1V7R
🔎 Увага, пошук!
Шукаем беларусаў, якія даўно і стала жывуць у Францыі 🇫🇷 Хочам пагаварыць пра атмасферу перад другім тураў выбараў, на якіх могуць перамагчы нацыяналісты. Ананімнасьць гарантуем.
📬 Сувязь з рэдакцыяй: Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
Беларускія памежнікі расказалі пра голага парушальніка, празь якога на 2 гадзіны закрывалі памежны пераход
Інцыдэнт адбыўся каля 17:40 панядзелка ў пункце пропуску Берасьце — Тарэспаль. Мужчына спрабаваў перасячы дзяржаўную мяжу Беларусі з боку Польшчы без адзеньня і дакумэнтаў.
Цяпер стала вядома, што яму пагражае і дзе ён.
https://smarturl.click/LYQxA
У Парыжы выстава пра Алеся Бяляцкага, а ў горацкай калёніі яго пазбавілі перадач
Выстава «Я не баюся. Няхай яны баяцца!» перад гэтым адкрылася ў Бэрліне, дзе яна будзе дэманстравацца да 5 ліпеня.
https://smarturl.click/9zmm7
Польшча спрасьціла для беларусаў парадак выдачы праязнога дакумэнту іншаземца
Цяпер грамадзяне Беларусі могуць падаць заяву на выдачу польскага праязнога дакумэнту для іншаземца на прэфэрэнцыйнай аснове. Польская дзяржава назвала ўмовы гэтага.
https://smarturl.click/w9zLW
Сёньня дзень памяці Сержука Вітушкі
2 ліпеня 2012 году ў Вільні памёр Сяржук Вітушка, беларускі грамадзка-палітычны дзяяч, кіраўнік легендарнай менскай «Талакі» — аднаго зь першых моладзевых нацыянальна-дэмакратычных згуртаваньняў у часы СССР.
Больш падзей гэтага дня чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/71zqy
Ці зьяўляецца перамога ўльтраправых у Францыі паваротным пунктам для Эўропы? Аналіз Свабоды
Ультраправая француская партыя «Нацыянальнае аб’яднаньне» (RN) Марын Лё Пэн перамагла ў першым туры парлямэнцкіх выбараў.
На фоне больш шырокага ўздыму правых папулістаў па ўсёй Эўропе зьмена францускай палітыкі можа мець наступствы для палітыкі ЭЗ, асабліва ў пытаньнях іміграцыі, зьмены клімату — і, магчыма, вайны ва Ўкраіне. Піша аналітык Свабоды Люк Алнут.
https://smarturl.click/nyopA
На волю выйшла рэдактарка каналу «Мая краіна Беларусь» Шчасная
Палітзьняволеная Ірына Шчасная адбыла за кратамі амаль 3,5 года.
https://smarturl.click/e5oJk
«Дзень Незалежнасьці» як падстава для зьмены цывілізацыйнага коду
На падставе атаясамленьня краін Захаду з фашыстамі Лукашэнка лічыць патрэбным памяняць цывілізацыйны код Беларусі, інтэгравацца з краінамі Ўсходу і Поўдня, піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/RAXdJ
Загінула 4-гадовая дзяўчынка з Камянецкага раёну, якую шукалі два дні
Пошукава-ратавальны атрад «Анёл» паведаміў пра завяршэньне пошукавай апэрацыі. 4-гадовую дзяўчынку Маю Любімцаву шукалі з 1 ліпеня пасьля таго, як каля 16:30 яна сышла з дому ў невядомым кірунку.
Дзіця не размаўляла, пра што папярэджвалі людзей перад магчымай сустрэчай і спробамі кантакту.
Раніцай 3 ліпеня ад спэцыялістаў атраду стала вядома, што дзяўчынка загінула. Старонка «Виртуальный Брест» паведаміла, што дзяўчынку знайшлі ў тым самым аграгарадку Пелішча ў вадаёме.
80 гадоў таму Менск быў вызвалены ад нацысцкай акупацыі
3 ліпеня 1944 году ў Менск увайшла Чырвоная Армія. З гэтым скончылася нацысцкая акупацыя беларускай сталіцы. Улады цяперашняй Беларусі адзначаюць гэтую падзею як афіцыйнае сьвята Дзень Незалежнасьці.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі — у матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/5OE9p
За пяць дзён у Беларусі перапісана больш за 50 тэмпэратурных рэкордаў, у тым ліку 1917 году
1 ліпеня паветра прагрэлася да 35,3 градуса вышэй за нуль у Жыткавічах (паўтораны рэкорд дня, зарэгістраваны ў 2019 годзе) і Кастрычніцкім (рэкорд перавышаны на 0,7 градуса). У Васілевічах перапісаны максымум, які трымаўся з 1917 году (33,7 градуса супраць 32), у Лельчыцах — рэкорд 37-гадовай даўніны (34,6 супраць 31,4), у Лынтупах — 32-гадовай (31 супраць 28,9).
Агулам учора тэмпэратурныя максымумы перавышаныя на 15 мэтэастанцыях, у тым ліку ў Магілёве (34,6 градуса супраць 34,5 у 2019 годзе) і Віцебску (33,1 супраць 32,5 тады ж):
https://smarturl.click/l57z5
Лукашэнка загаварыў пра магчымае вызваленьне некаторых палітвязьняў
Шэраг асуджаных праціўнікаў беларускіх уладаў найбліжэйшым часам могуць выйсьці на волю, цытуе Лукашэнку ТАСС.
«Не зьдзіўляйцеся, калі празь некалькі дзён на волю выйдуць вельмі цяжкахворыя, як пішуць, нашы, якія не пасьпелі зьбегчы і знаходзяцца ў месцах не такіх аддаленых, якія ламалі і разбуралі краіну ў 2020 годзе. Але гэта, сапраўды, цяжкахворыя. У асноўным, з ракавымі захворваньнямі», — заявіў Лукашэнка.
Праваабаронца «Вясны» Судаленка заклікаў прэзыдэнта Францыі да дыялёгу зь беларускім рэжымам у пытаньні вызваленьня Алеся Бяляцкага
Леанід Судаленка зьвярнуўся зь лістом да Эманюэля Макрона, у якім нагадаў пра лёс Алеся Бяляцкага і пра яшчэ амаль 1500 беларускіх палітвязьняў. Судаленка параўнаў іх лёсы зь лёсамі пяці ўкраінцаў, якіх удалося вызваліць зь беларускіх турмаў: на думку праваабаронцы, гэта было зроблена дзякуючы перамовам прэзыдэнта Ўкраіны Зяленскага. Судаленка заклікаў прэзыдэнта Францыі ўзяць прыклад зь яго.
«Заклікаю Вас выкарыстаць свой палітычны аўтарытэт на міжнароднай арэне, уступіўшы ў дыялёг зь недэмакратычным урадам Беларусі ў пытаньні вызваленьня з турмы праваабаронцы і Нобэлеўскага ляўрэата прэміі міра Алеся Бяляцкага», — напісаў Судаленка ў звароце да Макрона:
https://smarturl.click/DavLv
Урад апублікаваў сьпіс відаў дзейнасьці, якімі змогуць займацца беларускія ІП і самазанятыя
Індывідуальныя прадпрымальнікі змогуць займацца 127 відамі дзейнасьці, вынікае з пастановы ўраду. Рэгістрацыя ІП па відах дзейнасьці, якіх няма ў сьпісе, будзе спыненая з 1 кастрычніка. Абноўлены сьпіс відаў дзейнасьці, дазволеных для самазанятых, утрымлівае 87 пазыцыяў. Падрабязьней:
https://smarturl.click/RAX8m
Навукоўцы ініцыявалі стварэньне грамадзкага Інстытуту беларускае мовы і патлумачылі, чаму ён патрэбны
28-29 чэрвеня ў Беластоку прайшла міжнародная навукова-практычная канфэрэнцыя «Беларуская мова і мовазнаўства: стан, выклікі, практычныя захады».
Канфэрэнцыя сабрала мовазнаўцаў, выкладчыкаў і папулярызатараў беларускае мовы.
https://smarturl.click/3kWJX
Фота Радыё Рацыя
«Брытанцы нас бачаць у крывым люстэрку». Чаму сарвалася публікацыя «Гары Потэра» па-беларуску
«Не, я ня буду змагацца, бо тут ужо пастаўлена кропка. Мы не знайшлі ўзаемапаразуменьня з праваўладальнікамі. Яны не хочуць зьвязвацца ні з чым беларускім, пакуль Рэспубліка Беларусь пад санкцыямі». Выдавец Янушкевіч тлумачыць прычыны праблемы з выданьнем кніг.
https://smarturl.click/71zBR
У Полацку выявілі зброевую майстэрню, арганізатараў затрымалі
Паводле зьвестак сілавікоў, у садовым доміку двое жыхароў Полацку 65 і 64 гадоў выраблялі і рамантавалі агнястрэльную і халодную зброю.
https://smarturl.click/w9zDQ
У лякарні Кіева пасьля замаху памёр казахстанскі апазыцыйны журналіст Айдас Садыкаў
Казахстанскі апазыцыйны журналіст Айдас Садыкаў памёр у кіеўскай лякарні — ён 13 дзён змагаўся за сваё жыцьцё пасьля ўзброенага нападу і атрыманьня цяжкага раненьня ў галаву.
За апошнія гады ва Ўкраіне адбылося некалькі рэзанансных забойстваў, у тым ліку беларускага журналіста Паўла Шарамета. Ягоная справа дагэтуль не раскрытая. Што тычыцца Садыкава, то ў ягоным забойстве падазраюць дзьвюх асобаў.
https://smarturl.click/G6zzQ
«За гэта бяруцца тыя, каму няма чаго губляць». Як і чаму ў Менску зьяўляюцца муралы на «патрыятычныя» тэмы
«У кожным раёне мусяць зьявіцца муралы на патрыятычную тэму. Увогуле гэта „заказуха“ з героямі, такія „магільныя пліты“ аплочваюць часам ЖЭСы, часам МНС. Звычайна за такую працу бяруцца тыя мастакі, каму няма чаго губляць. Гэта ўспрымаецца як сацыяльная нагрузка».
https://smarturl.click/M1Vd3
У Расеі абвясьцілі ў вышук Вадзіма Пракоп’ева і Валера Сахашчыка
Расейскія СМІ паведамляюць, што МУС Расеі шукае «арганізатараў беларускага экстрэмісцкага фармаваньня „Пагоня“, якое рыхтавала баевікоў», — Вадзіма Пракопʼева і Валера Сахашчыка, паведамляе праваабарончы цэнтар «Вясна». Гэта вынікае з базы вышуку МУС Расеі.
https://smarturl.click/1d7RD
Галоўнае за 1 ліпеня
📌 У Менску вынесьлі прысуд «аналітыкам Ціханоўскай»
📌 «ПІК Свабоды». Як Украіна вызваляе зь Беларусі сваіх. Тлумачэньне ўкраінскага экспэрта
📌 Беларусь і Расея з 1 ліпеня фактычна страцілі магчымасьць пастаўляць збожжа ў Эўразьвяз
📌 Навіны палітвязьняў: Пасьля 3 гадоў турмы вызвалілі горадзенскага блогера Vadimati; Залатарова зноў будуць судзіць
📌 Праваабаронцы палічылі, колькі ў беларускіх турмах засталося палітвязьняў-замежнікаў пасьля вызваленьня 5 украінцаў
📌 З 1 ліпеня іншаземцы для працы ў Літве павінны атрымліваць часовы дазвол на пражываньне
📌 Ці зьяўляецца перамога ўльтраправых у Францыі паваротным пунктам для Эўропы? Аналіз Свабоды
📌 Ва Ўкраіне паказалі, як аднавілі свае заставы ў Валынскай вобласьці на мяжы зь Беларусьсю
📌 «Рыгоравіч, налівай». Выбары-1994: жывыя карцінкі
📌 «Проста хочуць зьменшыць падтрымку, і ўсё». Што кажуць шматдзетныя бацькі аб прапанове ўлады зьмяніць сыстэму дапамогі
📌 «Прэзыдэнцтва Лукашэнкі забрала ў мяне дом і радзіму». Трыццацігадовыя — пра жыцьцё пры адным прэзыдэнту