17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Сёньня — дзень памяці Вітаўта Вялікага
27 кастрычніка 1430 году памёр вялікі князь літоўскі Вітаўт, адзін з найбольш вядомых кіраўнікоў Вялікага Княства Літоўскага, яшчэ пры жыцьці празваны Вялікім. Пры ім ВКЛ стала самай вялікай дзяржавай у Эўропе — ад Балтыкі да Чорнага мора.
Пра іншыя падзеі 27 кастрычніка ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/z2nWA
Польскі канал TVN: Беларускі алігарх Машэнскі жыве ў Варшаве
Найбуйнейшы ў Польшчы незалежны тэлеканал TVN прысьвяціў беларускаму бізнэсоўцу, якога зьвязваюць з атачэньнем Лукашэнкі, цэлы рэпартаж «Чалавек Лукашэнкі ў Варшаве».
Аўтары матэрыялу сьцьвярджаюць, што тры гады таму тагачасныя кансэрватыўныя ўлады Польшчы дазволілі Аляксандру Машэнскаму жыць і працаваць у Варшаве.
https://smarturl.click/opx9A
Мы, беларускі, — мірныя людзі?
Прынамсі, мы былі такімі да таго, як рэжым Лукашэнкі зладзіў у краіне дзяржаўны тэрор.
Наста Захарэвіч піша пра тое, як Лукашэнка і ягоныя прысьпешнікі літаральна зьнішчаюць у беларусках імкненьне да мірнага суіснаваньня.
https://smarturl.click/z2nVA
Ініцыятыўную групу Лукашэнкі ўзначаліў былы старшыня мытні
У біяграфіі Юрыя Сянька на афіцыйных сайтах падкрэсьліваецца, што кар’еру ён пачынаў як памочнік камбайнёра.
Але дзяржаўная служба Юрыя Сянька зьвязаная з мытняй. Пачынаў ён ад інспэктара мытні і дайшоў да старшыні Дзяржаўнага мытнага камітэта.
https://smarturl.click/kj4wx
Лукашэнка падаў у ЦВК дакумэнты аб рэгістрацыі ініцыятыўнай групы па вылучэньню кандыдатам у прэзыдэнты. Пра гэта піша Белта.
Галасаваньне ўлады прызначылі на 26 студзеня наступнага году. Ніводныя выбары ў Беларусі пасьля 1994 года не прызнаваліся сумленнымі і свабоднымі.
https://smarturl.click/67dk2
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Калі праграміст піша коды, якія будуць працаваць на перасьлед ягоных суграмадзян (а інакш ён у Беларусі ня зможа пракарміць сям’ю), ён, па-вашаму, калябарант?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Думаю, гэта адбітак скажонага ўяўленьня пра мінулую вайну і акупацыю. Быццам усе, хто жыў пад немцамі, так ці інакш вінаватыя ў злачынствах. Але пад немцамі жылі ўсе беларусы, хто не эвакуяваўся. Уся нацыя. Умоўна кажучы, «пісалі коды» (працавалі на заводах, пяклі хлеб, лячылі хворых). Ад таго, што была акупацыя, людзі не рабіліся злачынцамі, бо не рабілі зла. А «коды», рэчы «падвойнага прызначэньня» ёсьць у кожным доме. Напрыклад, нож.
💌 Не сачылі за падзеямі тыдня? Для вас — самае галоўнае ў рассылцы Свабоды
Расказваем пра выбары-2025 у Беларусі, якія ўжо праз 3 месяцы, ды цяперашнія выбары ў Грузіі (і чаму яны важныя), пра выклікі, зь якімі сутыкаюцца беларускія эмігранты, новы фільм «Сем сымптомаў беларускасьці» і ня толькі — глядзіце і чытайце тут.
Падпісвайцеся на рассылку: 👉🏻 http://eepurl.com/ijMaIv
Літва адключаецца ад адзінай энэргаэлектрычнай сыстэмы зь Беларусьсю і Расеяй
Сёньня ў літоўскім горадзе Цяльшай быў уключаны сынхронны кампэнсатар — прылада, якая забясьпечвае незалежную працу электрасыстэмы Літвы. Прэм’ер-міністарка Інгрыда Шыманіце заявіла, што Літва вяртае кантроль над энэргетычнай сыстэмай у свае рукі і робіцца часткай агульнай энэргетычнай сыстэмы Эўразьвязу.
«Мы павінны клапаціцца аб сваёй энэргетыцы як аб частцы энэргасыстэмы ЭЗ, а ня нейкага незразумелага саюзу, часткай якога мы да гэтага часу зьяўляемся, будучы ў БРЭЛЛ, даючы тым самым варожай дзяржаве магчымасьць кантраляваць нашу энэргетычную сыстэму», — сказала Шыманіце. https://smarturl.click/5Oby2
Тлумачым з Гурневічам. Як Лукашэнка клапоціцца пра беларускія дарогі
Усяго ў Беларусі налічваецца 18 888 мясцовых аўтадарог. Іх працягласьць 70 648 км. У сацыяльных сетках беларусы да нядаўняга часу рабілі багата пастоў пра іх стан. Цяпер за такое можна трапіць у турму. Дзьмітры Гурневіч паглядзеў, як кіраўнік краіны рамантуе дарогі апошнія 30 год.
Відэа https://www.youtube.com/watch?v=GpnivSUF9SI
Аляксандар Лукашэнка ў інтэрвію брытанскаму журналісту Стывэну Розэнбэргу сказаў, што гатовы разгледзець магчымасьць памілаваньня палітзьняволенай Марыі Калесьнікавай, калі паступіць такая просьба, і заявіў, што яе сям'я, магчыма, ня хоча сустрэцца зь ёй. Сястра Калесьнікавай Тацяна Хоміч пракамэнтавала гэтыя заявы.
Читать полностью…
Кубракоў абвясьціў пра вучэньні МУС перад прэзыдэнцкімі выбарамі
Кіраўнік МУС Іван Кубракоў сёньня на пасяджэньні калегіі ведамства абвясьціў, што «ужо зь лістапада наступіць актыўная фаза правядзеньня вучэньняў і трэніровак».
«Пачынаючы з ідэалягічных мерапрыемстваў, маніторынгу стану грамадзкай бяспекі ў кожным населеным пункце, адпрацоўкі баявога зладжваньня, функцыянаваньня апэратыўна-сытуацыйных штабоў, заканчваючы працай спэцпадразьдзяленьняў па вызваленьні закладнікаў і спыненьні захопу адміністрацыйных будынкаў», — патлумачыў міністар. https://smarturl.click/8Eb40
Пракурор у Расеі запатрабаваў пакараць абвінавачаных у дывэрсіі беларусаў вялікімі тэрмінамі
Пракурор папрасіў пакараць Арцёма Брэскага 14,5 года і Кірыла Басько — 14 гадамі калёніі строгага рэжыму, перадае «Медиазона» з Маскоўскага абласнога суду.
Ураджэнцаў Віцебска Басько і Брэскага, якія прыехалі ў Маскву на заробкі, затрымалі ў Маскве 27 сьнежня 2022 году. У той дзень на іх склалі пратаколы аб дробным хуліганстве і аштрафавалі за лаянку ў грамадзкім месцы. Пазьней суд арыштаваў беларусаў паводле артыкулу аб наўмысным пашкоджаньні маёмасьці, і толькі потым абвінавачаньне перакваліфікавалі паводле артыкулу аб дывэрсіі.
Па вэрсіі сьледзтва, Басько і Брэскі за ўзнагароджаньне падпалілі электравоз у лякаматыўным дэпо «Арэхава-Зуева». У судзе Басько заявіў, што падпісаў пратакол, не чытаючы, бо падчас допыту нейкі мужчына біў іх з Брэскім і пагражаў надзець мяшок на галаву. Абодва падсудныя прасілі перакваліфікаваць справу па артыкуле аб пашкоджаньні маёмасьці. https://smarturl.click/z2nao
Лукашэнка заявіў, што спроба ўключыць Беларусь у склад Расеі можа прывесьці да вайны
Аляксандар Лукашэнка таксама прызнаў, што супрацоўнічае з акупаванымі Расеяй украінскімі рэгіёнамі — Крымам, Данецкай і Луганскай абласьцямі, а таксама пацьвердзіў факт перамоваў з прадстаўнікамі заходніх краін.
https://smarturl.click/4kb2m
Ажыўляюць толькі фэйкі. Як пачынаецца выбарчая кампанія
Выбарчая кампанія пачалася паводле загадзя вызначанага ўладай сцэнару. Усё робіцца, каб не было залішняй палітызацыі, а выбары прайшлі як тэхнічная працэдура, як адпрацаваны сумны рытуал, піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/Xy00M
Нямецкі аўтар зьняў фільм пра беларускую ідэнтычнасьць, яе сымптомы і мары беларусаў. Інтэрвію і фота з прэм’еры
«Сем сымптомаў беларускасьці» — так назваў свой фільм Якаб Вёленштайн, кіраўнік беларускага офісу фонду Конрада Адэнаўэра, які месьціцца ў Вільні. Рэпартаж з прэм'еры і інтэрвію з аўтарам.
https://smarturl.click/opxxw
У Грузіі тры тэлеканалы апублікавалі экзытполы. Яны адрозьніваюцца
Пасьля закрыцьця выбарчых участкаў на парлямэнцкіх выбарах у Грузіі праўрадавая тэлекампанія «Імэды» і апазыцыйныя каналы «Формула» і «Мтавары» абвясьцілі вынікі экзытполаў.
Цэнтральная выбарчая камісія плянуе аб’явіць папярэднія вынікі галасаваньня да 22:00.
https://smarturl.click/bawMB
Расея пашырае свае лябараторыі па сьмяротнай біялягічнай зброі, — The Washington Post
Новы комплекс будынкаў плошчай больш за 23 тысячы квадратных мэтраў будуюць на тэрыторыі закрытага ваеннага гарадка Сергіеў Пасад-6. Там знаходзіцца навукова-дасьледчы інстытут міністэрства абароны.
The Washington Post піша, што некаторыя новыя будынкі маюць прыкметы біялябараторыі для працы з патагенамі. Актыўнасьць на аб’екце спадарожнікі зафіксавалі празь некалькі месяцаў пасьля пачатку поўнамаштабнай вайны Расеі супраць Украіны.
https://smarturl.click/jkGgY
Рух Пазьняка заклікаў байкатаваць галасаваньне 26 студзеня
Рух Зянона Пазьняка лічыць, што ўдзел у галасаваньні азначае прызнаньне факту выбару, «бо нават калі грамадзянін галасуе супраць усіх, — ён рэалізуе свой выбар і тым самым прызнае, што меў свабоду і права выбару».
Таму заклікі з боку некаторых апазыцыйных структураў да ўдзелу ў галасаваньні, як гаворыцца ў звароце, будуць выключна на карысьць Лукашэнкі.
https://smarturl.click/vwVmw
«Вы яшчэ ўбачыце, хто такі Пуцін». Як выжыць па суседзтве з агрэсіўнай імпэрыяй
Маючы ў суседзях моцную агрэсіўную імпэрыю, маленькія краіны часам апынаюцца перад незайздросным выбарам паміж кепскім і вельмі кепскім варыянтамі ўласнай будучыні.
Сёньняшнія Беларусь, Украіна і некаторыя іншыя постсавецкія краіны сутыкнуліся менавіта з такой сытуацыяй. У гісторыі падобнае ня раз здаралася і раней. Якое ж выйсьце знаходзілі папярэднікі?
https://smarturl.click/ppzn9
«Зьнікні зь Літвы». Падпалілі дзьверы «Беларускага дому» ў Вільні
Невядомы зламысьнік падпаліў дзьверы будынку і пакінуў надпіс на літоўскай мове, які ў перакладзе на беларускую азначае «Зьнікні зь Літвы». Побач зь дзьвярыма бачныя рэшткі пабітай бутэлькі са сьлядамі падпалу, меркавана гэта «кактэйль Молатава».
Гэта ўжо ня першы напад на «Беларускі дом». У верасьні там пабілі шыбу.
https://smarturl.click/YzQBv
Ізраіль нанёс удары па Іране
Паводле інфармацыі ЦАХАЛ, ізраільскія самалёты атакавалі пункты вытворчасьці ракет, якімі Іран біў па Ізраілі, а таксама ракетныя комплексы клясы «зямля-паветра» і іншыя паветраныя цэлі, якія процідзейнічалі ўдарам Ізраіля па Ірану.
Камандаваньне ізраільскай арміі папярэдзіла, што калі Іран адкажа на ўдары, Ізраіль зноў адрэагуе.
https://smarturl.click/kj4Qx
65 гадоў з дня нараджэньня Анатоля Сыса
Сёньня споўнілася б 65 аднаму са стваральнікаў першага нефармальнага літаратурнага аб’яднаньня “Тутэйшыя”, паэту Анатолю Сысу. Анатоль Сыс нарадзіўся 26 кастрычніка 1959 году і памёр 4 траўня 2005 году. Штогод на радзіме паэта ў Гарошкаве ладзілася паэтычнае сьвята, прымеркаванае да дня народзінаў паэта ды названае адным з ягоных радкоў, «Дух — гэта, людзі, я!» Анатоль Сыс - аўтар паэтычных зборнікаў «Агмень» (1988), «Пан Лес» (1989), «Сыс» (2002).
Сыса няма ўжо больш за 19 гадоў. За гэты час адны ягоныя прыхільнікі пасьпелі далучыць паэта да нацыянальнага Пантэону, іншыя працягваюць шукаць прычыны ягонага трагічнага лёсу. Трэція ж зьбіраюць параскіданыя паэтавы творы і выдаюць ягоныя кнігі.
Больш навінаў чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/Q1vp3
Шэраг банкаў, якія працуюць у Беларусі, паведаміў пра новаўвядзеньні. Што зьмянілася
На 1 верасня 2024 года ў Беларусі зарэгістравана 22 банкі (адзін з іх — «Дэльта Банк» — знаходзіцца ў стадыі банкруцтва).
Шэраг банкаў, якія працуюць у Беларусі, зьмяніў некаторыя правілы і прадставіў новыя магчымасьці для кліентаў, сьведчыць праведзены «Позіркам» маніторынг іх паведамленьняў. https://smarturl.click/JDblk
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 25 кастрычніка
Ажыўляюць толькі фэйкі. Як пачынаецца выбарчая кампанія
Алег Гайдукевіч заявіў, што будзе балятавацца ў прэзыдэнты ў 2025-м. На мінулых выбарах ён зьняўся
«ПіК Свабоды». У чым сутнасьць «разумнага галасаваньня», якое прапануе Кныровіч на 26 студзеня
У Эўразьвязе адрэагавалі на прызначэньне выбараў у Беларусі: «Лукашэнка ня мае дэмакратычнай легітымнасьці»
У Расеі заявілі аб падтрымцы Лукашэнкі на выбарах прэзыдэнта Беларусі ў 2025-м
КДБ уключыў у сьпіс «тэрарыстаў» 20 «аналітыкаў Ціханаўскай» і трох палітвязьняў. Сярод іх — аглядальнік Свабоды
Мінабароны прыпыніла будоўлю вайсковай часткі на мяжы з Украінай? Яе першыя аб’екты павінны былі здаць у сакавіку. ФОТА
Фокусы з часам. Як у Беларусі некалькі разоў пачыналі і кідалі пераводзіць гадзіньнікі і навошта гэта рабілася
Тлумачым з Гурневічам. Як Лукашэнка клапоціцца пра беларускія дарогі
Пракурор у Расеі запатрабаваў пакараць абвінавачаных у дывэрсіі беларусаў вялікімі тэрмінамі
У Грузіі заўтра парлямэцкія выбары. Чаму яны важныя і што пра іх трэба ведаць?
МКС абвінаваціў Манголію ў невыкананьні абавязаньняў, бо не арыштавала Пуціна
Партугалія ня будзе выдаваць гуманітарныя візы
Дзьве партыі зьмянілі пазыцыю і зараз галасоў для прыняцьця законапраекту не хапае, паведаміла выданьне Publico.
Кіроўная кааліцыя сацыял-дэмакратаў у парлямэнце, якая раней устрымалася пры галасаваньні, цяпер далучылася да правапапулістаў і прагаласавала супраць. «Атрымліваецца, што ў цяперашняй парлямэнцкай кадэнцыі гуманітарных візаў у Партугаліі ня будзе», — заявіў Павел Елізараў зь «Лібэральнай ініцыятывы», якая і падрыхтавала законапраект.
Елізараў — расейскі палітычны актывіст, які атрымаў палітычны прытулак у Партугаліі. Сёлета ён быў выбраны ў партугальскі парлямэнт ад партыі «Лібэральная ініцыятыва».
Прапанова гэтай партыі дазволіла б людзям, якіх перасьледуюць на радзіме, атрымаць адмысловую візу ў Партугалію, каб, прыехаўшы, папрасіць у ёй палітычны прытулак. Цяпер гэта можна зрабіць па турыстычнай візе, якую трэба атрымліваць у краіне грамадзянства ці ў іншай — пры наяўнасьці ДНЖ. https://smarturl.click/opx7a
Кныровіч прапануе свой плян на выбары 25 студзеня
Галасаваць супраць усіх, цалкам байкатаваць або аддаць голас за Алега Гайдукевіча. Так сёньня выглядаюць прапановы дэмакратычных сілаў на прэзыдэнцкія выбары, якія ўлады прызначылі на 26 студзеня. Ці могуць рэальна на нешта паўплываць гэтыя ідэі, калі ад 1994 году ніводныя выбары ў Беларусі і так ня былі сумленнымі. Госьць “ПіКу Свабоды” – сябра Каардынацыйнай Рады, блогер Аляксандар Кныровіч.
https://youtu.be/LBHLTuZgJwE
У МУС Беларусі заявілі, што колькасьць камэраў відэаназіраньня ў Беларусі перавысіла 40 тысяч
Інфармацыю агучылі ў Цэнтры падрыхтоўкі, павышэньня кваліфікацыі і перападрыхтоўкі кадраў МУС на пасяджэньні калегіі ведамства.
Міністар унутраных спраў Беларусі Іван Кубракоў пахваліўся тэхнічнымі дасягненьнямі і ахопам у сачэньні за сытуацыяй.
Вядомы факт, што з дапамогай відэаназіраньня сілавікі ў Беларусі адсочваюць палітычных апанэнтаў рэжыму Лукашэнкі. Створана цэлая сыстэма, якая дазваляе сілавым структурам ажыцьцяўляць больш эфэктыўна перасьлед удзельнікаў пратэстаў. https://smarturl.click/xBDxe
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Нашыя журналісты публікуюць там унікальныя кароткія відэа на розныя тэмы. Вось відэа апошняга тыдня:
👆🏻Чаму месяц кастрычнік так называецца? radio_svaboda/video/7428643748722068742">Расказваем
👉🏻 Вяртаньне спадчыны дадому! radio_svaboda/video/7427166398821993734">Беларусы выкупілі Статут ВКЛ 1588 году і вернуць яго ў Беларусь
👉🏻 Гарады Беларусі.radio_svaboda/video/7427913764197960965"> Цікавосткі пра Гомель за 1 хвіліну
👉🏻 Гісторыя на Свабодзе. radio_svaboda/video/7429025104790670597">Як расейская ўлада адпомсьціла шляхце за паўстаньне 1831 году
👉🏻 Размаўляйма па-беларуску.radio_svaboda/video/7429390344631880965"> Слоўнічак: лецішча
👉🏻 Узгадваем, як 57 гадоў таму radio_svaboda/video/7428280393406762245">ў Слуцку прайшлі масавыя закалоты
Фокусы з часам. Як у Беларусі некалькі разоў пачыналі і кідалі пераводзіць гадзіньнікі і навошта гэта рабілася
«Эканомія электрычнасьці, бізнэс-сувязі з партнэрамі». Чаму адны краіны пераводзяць гадзіньнікі, а іншыя — не, адкуль гэтая ідэя і як пераход на летні і зімовы час некалькі разоў уводзілі і адмянялі ў Беларусі.
https://smarturl.click/W3AA4
У Грузіі заўтра парлямэцкія выбары. Чаму яны важныя і што пра іх трэба ведаць?
26 кастрычніка грузіны накіроўваюцца на выбарчыя ўчасткі на парлямэнцкія выбары, якія ўсе бакі бачаць як паваротны момант у сучаснай гісторыі краіны. Напружаньне перад галасаваньнем высокае, і без надзейных апытаньняў вынік застаецца загадкай.
https://smarturl.click/2qG5X