17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Паэт Мікола Папека пра мары ў турме і аднаўленьне на эміграцыі сваёй Мядовай прэміі
Былы палітвязень паэт Мікола Папека аднавіў на Беласточчыне заснаваную ім асабіста літаратурную Мядовую прэмію.
Пагаварылі зь ім пра расстаньне зь сям’ёй і пчоламі, жыцьцё ў выгнаньні, дзе не чуваць роднае мовы, рэабілітацыю мёдам з уласнага пчальніку, аднаўленьне ў эміграцыі Мядовай прэміі ды ўмовы яе вяртаньня на радзіму:
https://smarturl.click/VDA8b
Горадзенскі актывіст, на якога завялі «завочную» крымінальную справу, знайшоў сваю маёмасьць на сайце канфіскату
Пра завядзеньне «завочнай» крымінальнай справы супраць Сяргея Верамеенкі стала вядома ў сакавіку. Пазьней сям’я выпадкова пабачыла, што яе маёмасьць прадаецца на сайце «Белюрзабесьпячэньня»: мэбля, пральная машына, лядоўня, фатэлі, столікі, люстэрка. Гэта значыць, маёмасьць канфіскаваная. Якім рашэньнем — Верамеенка ня ведае. Лядоўню ўжо прадалі, хаця не было ніякіх судоў:
https://smarturl.click/4k1q1
У Гомельскай вобласьці гараць тарфянікі. Мясцовыя ўлады супакойваюць, Літва рэкамэндуе сваім жыхарам засьцерагчыся
Смуга і пах у Гомельскай вобласьці ўзьніклі ў выніку ўзгараньня тарфянікаў і «гаспадарчай дзейнасьці насельніцтва ва ўмовах зацішнага надвор’я», заявіла абласное ўпраўленьне МНС. Ведамства сьцьвярджае, што «перавышэньняў гранічна дапушчальных канцэнтрацый забруджвальных рэчываў у атмасфэры ня выяўлена, усе паказчыкі ў норме».
Мінлясгас паведаміў пра поўную забарону наведваньня лясоў у большай частцы рэгіёнаў краіны.
Тым часам Нацыянальны цэнтар кіраваньня крызіснымі сытуацыямі Літвы ўвечары папярэдзіў, што тарфяныя і лясныя пажары ў Беларусі выклікалі пах гару і забруджваньне паветра, і рэкамэндаваў людзям з групы «менш знаходзіцца на вуліцы, зачыняць вокны, часьцей прыбіраць у памяшканьнях»:
https://smarturl.click/Q1E4R
Беларуска ў Італіі атрымала першы пашпарт замежніка бяз статусу міжнароднай абароны
На гэтым тыдні беларуска бяз статусу міжнароднай абароны атрымала пашпарт замежніка. Гэта першы вядомы такі выпадак, паведамляе Народная амбасада Беларусі ў Італіі.
У Італіі выдачу праязнога дакумэнту для iншаземцаў рэгулюе арт. 24 дэкрэту 251/2007, паводле якога, дакумэнт выдаюць іншаземцам, якія маюць статус дадатковай абароны, прычым пры ўмове найўнасьці важкіх прычын, якія не дазваляюць запытаць пашпарт у дыпляматычных органах краіны грамадзянства:
https://smarturl.click/712el
У віленскім шэлтэры «Замак» — сьвята і Дзень адчыненых дзьвярэй. Фотафакт
Валянтэрская арганізацыя Dapamoga, якая дае прытулак беларусам, што ўцякаюць ад рэпрэсій (больш вядомая пад назвай «Замак»), адзначае 4 гады сваёй працы ў Вільні. Паглядзіце, якая там сёньня прыгожа!)
Падрабязьней пра арганізацыю мы расказвалі ў рэпартажы Свабоды.
Навіны палітвязьняў: асуджанага на 20 гадоў калёніі анархіста Сяргея Раманава зноў будуць судзіць
Анархіста Сяргея Раманава, у канцы 2021 году асуджанага на 20 гадоў калёніі, зноў будуць судзіць — гэтым разам паводле артыкулу аб злосным непадпарадкаваньні адміністрацыі калёніі (арт. 411 Крымінальнага кодэксу), паведамляе @belarus_abc. Актывіста судзяць паводле гэтага артыкулу ўжо другі раз — раней яму прысудзілі яшчэ 11 месяцаў калёніі:
https://smarturl.click/mpeGB
Уначы Расея атакавала Ўкраіну 67 дронамі, некалькі зь іх паляцелі ў бок Беларусі. У Кіеве ў выніку атакі ўзьнік пажар
Над тэрыторыяй Украіны зьбілі 58 з 67 ўдарных дронаў Shahed. «Шэсьць бесьпілётнікаў выйшлі з падкантрольнай паветранай прасторы Ўкраіны, паляцеўшы ў напрамку Расеі, Беларусі і часова акупаванай Луганшчыны», — паведамілі ўкраінскія вайскоўцы. Колькі дронаў у выніку заляцелі на тэрыторыю Беларусі, не ўдакладняецца.
Праект маніторынгу ваеннай актыўнасьці «Беларускі Гаюн» сьцьвярджае, што ў ноч з 6 на 7 верасьня ў паветраную прастору Беларусі агулам заляцелі 4 расейскія дроны «Шахед»:
https://smarturl.click/ba107
Віленскі шэлтэр «Замак»: 2000 беларускіх уцекачоў атрымалі дапамогу, сотні занятыя валянтэрствам і добрачыннасьцю
Каля беларускага шэлтэру «Замак» у Вільні 5 верасьня невядомыя пакінулі правакацыйны надпіс пра беларусаў. Паліцыя завяла справу, а МЗС Літвы асудзіла акты вандалізму, скіраваныя супраць беларусаў.
А 7 верасьня тут — сьвята і Дзень адчыненых дзьвярэй, бо валянтэрская арганізацыя Dapamoga, якая дае прытулак беларусам, што ўцякаюць ад рэпрэсій (больш вядомая пад назвай «Замак»), адзначае 4 гады сваёй працы ў Вільні. Напярэдадні сьвята журналісты Свабоды наведалі вядомы сярод беларусаў шэлтэр і пагаварылі з яго кіраўніцай Натальляй Калегавай:
Рэпартаж: https://smarturl.click/RAxX9
Ужо сёньня: Чатыры гады як Калесьнікава за кратамі
7 верасьня 2020 году кіраўніцу штабу Віктара Бабарыкі на выбарах-2020 Марыю Калесьнікаву схапілі сілавікі. Яе спрабавалі прымусова вывезьці ва Ўкраіну, але Калесьнікава на мяжы парвала свой пашпарт і вярнулася на тэрыторыю Беларусі. Там яе адразу затрымалі. Марыю судзілі ў закрытым рэжыме паводле трох артыкулаў Крымінальнага кодэксу і 6 верасьня 2021 году асудзілі на 11 гадоў калёніі.
Пра іншыя падзеі і даты гэтага дня ў беларускай і сусьветнай гісторыі чытайце ў матэрыяле: https://smarturl.click/M1Lda
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 6 верасьня
Чаму заблукалі расейскія «Шахеды»? Галоўны хаўрусьнік як пагроза для Лукашэнкі
Пагроза з Расеі і вызваленьне палітвязьняў. Вынікі тыдня з Карбалевічам
Амбасадара Японіі выклікалі ў МЗС Беларусі ў «шпіёнскай справе»
«Стасункі беларусаў з тым сьветам — інтэрактыўныя». Беларуска апісала і сыстэматызавала больш за 2 тысячы запісаў пра сны
Сусьлік, хамяк, барсук. Расказваем пра самых рэдкіх жывёлаў краіны і паляўнічае лобі
Акружны суд Варшавы завочна арыштаваў трох грамадзян Беларусі за пасадку самалёта Ryanair у 2021-м
Рост вайскоўцаў, крыжы, зьнявагі — пра што спрачаюцца ў эўрапейскіх судах
«Для мяне Лукашэнка — тэрарыст. Сытуацыя ў Беларусі жахлівая». Што жыхары Варшавы думаюць аб кіраўніку суседняй краіны
Тэлеканал «Настоящее время» зрабіў апытаньне на вуліцах Варшавы пра стаўленьне варшавякаў да кіраўніка Беларусі і сытуацыі з правамі чалавека ў суседняй краіне. Глядзець відэа: https://smarturl.click/0eX6L
У Львове разьвіталіся з загінулымі ад расейскага ракетнага ўдару
У Львове 6 верасьня сотні людзей прыйшлі разьвітацца з чатырма чальцамі сям’і Базылевічаў — 43-гадовай Яўгеніяй і трыма яе дочкамі: 21-гадовай Ярынай, 18-гадовай Дар’яй і 7-гадовай Эміліяй.
Яны загінулі падчас расейскага ракетнага ўдару 4 верасьня. З усёй сям’і выжыў толькі мужчына. https://smarturl.click/e52zX
Стала вядома пра яшчэ адзін суд над былым міліцыянтам за «здраду дзяржаве»
Берасьцейскі абласны суд прызначыў да разгляду справу супраць былога капітана міліцыі Дзьмітрыя Ператолчына.
Былога міліцыянта абвінавачваюць у «здрадзе дзяржаве» і «неданясеньні аб злачынстве, але сутнасць абвінавачваньня невядомая ні СМІ, ні праваабаронцам. Для Дзьмітрыя Ператолчына гэта будзе ўжо другі суд.
Ператолчын з Кобрыня, яму 41 год, у міліцыі даслужыўся да капітана. Вядома, што да 2011 года ён працаваў на пасадзе камандзіра ўзвода Кобрынскага аддзела дэпартаменту аховы, але неўзабаве быў звольнены. Паводле «Медыязоны» у лістападзе 2012 года Берасьцейскі міжгарнізонны ваенны суд прысудзіў Ператолчына да 3,5 гадоў калёніі з адтэрміноўкай на тры гады за «махлярства». Пасля гэтага былы міліцыянт працаваў ліцейшчыкам на фабрыцы пластмасавых цацак «Палесьсе» і спэцыялістам у краме «Дабраном». https://smarturl.click/xBebn
Як у Беларусі адрэагавалі на зьбіцьцё дронаў над Гомлем
5 верасьня ў Гомлі ўначы прагучалі выбухі — у мясцовых суполках называліся месцы падзеньня БПЛА. Пра залёт і падзеньне дронаў паведамілі адразу некалькі крыніц.
«Нават у сьне ёсьць пэўныя правілы паводзінаў: не дакранацца да нябожчыкаў, не сядаць зь імі есьці»
Што сьнілі беларусы і да чаго гэтыя знакі? Пагаварылі з этнографам і пісьменьніцай Алінай Высоцкай пра сны беларусаў:
https://smarturl.click/vwe8R
Сёньня — 510-годзьдзе бітвы пад Воршай, Дзень беларускай вайсковай славы
8 верасьня 1514 году пад Воршай, на рацэ Крапіўне, адбылася бітва вайны Маскоўскай дзяржавы зь Вялікім Княствам Літоўскім, у якой войска ВКЛ пад кіраўніцтвам Канстанціна Астроскага разьбіла войска Масковіі. Аршанская бітва — адна з найбуйнейшых бітваў на тэрыторыі Эўропы ў пачатку XVI ст.
У Беларусі нацыянальна арыентаваная частка грамадзтва з пачатку 1990-х адзначае гэтую дату як Дзень беларускай вайсковай славы.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/ppea7
Нядопуск назіральнікаў, «карусель», электроннае галасаваньне і дзеці на ўчастку: як праходзяць рэгіянальныя выбары ў Расеі
У першы дзень галасаваньня на рэгіянальных выбарах у Расеі масава не дапускалі назіральнікаў, была зафіксавана як мінімум адна «карусель» і адзін выпадак скупкі галасоў. «Агентство» паведамляе пра масавы прывод на выбарчыя ўчасткі выхаванцаў дзіцячых садкоў. Ужо звыклым мэтадам прымусу да галасаваньня ў Расеі стала электроннае галасаваньне:
https://smarturl.click/0eX4p
Моўны актывіст даслаў у шэраг райвыканкамаў просьбы памяняць расейскамоўныя шыльды на беларускамоўныя. Што яму адказалі
Беларускі моўны актывіст Ігар Случак, які раней зьвяртаўся ў шэраг райвыканкамаў з просьбай памяняць расейскамоўныя шыльды з назвамі вуліц і іншых геаграфічных аб’ектаў на беларускія, атрымаў за апошні час атрымаў шэраг адказаў ад мясцовых уладаў. Сярод іх — як станоўчыя, так і адмоўныя:
https://smarturl.click/aJwZJ
Сілавікі ў Баранавічах затрымалі двух былых вайскоўцаў, якія ў 2020 годзе падтрымалі пратэсты
Відэа зь імі апублікаваў тэлеграм-канал, блізкі да сілавікоў. Адзін з затрыманых у відэа кажа, што служыў ва ўнутраных войсках МУС, але пасьля 9 жніўня 2020 году спаліў форму і зьняў гэта на відэа, бо ў яго «была вялікая крыўда на калег».
Другі затрыманы кажа, што служыў у вайсковай частцы № 25887, а ў 2020-ым вырашыў звольніцца з войска і запісаў відэа пра гэта. У роліку паказваюць урывак відэа, на якім мужчына ў форме кажа, што «яму вельмі сорамна» за тое, што «дапусьціў ўжываньне сілы ў дачыненьні да мірных грамадзян».
Дзе цяпер затрыманыя і ў чым дакладна іх абвінавачваюць, невядома.
👮🏻♂️ Хроніка перасьледу 7 верасьня. Абнаўляецца
На захадзе Менскай вобласьці сьведкі сёньня заўважылі дрон і авіяцыю
Прыблізна а 6.30-ай раніцы 7 верасьня ў заходняй частцы Менскай вобласьці былі заўважаныя бесьпілётнік і авіяцыя. Пра гэта Свабодзе паведамілі сьведкі здарэньня. Па словах сьведкі, спачатку быў чутны гук бесьпілётніка, які накіроўваўся з усходу на захад, а пазьней зьявіўся самалёт.
«Гэта быў „Шахед“ ці нейкі бесьпілётнік. Ляцеў нізка, яго было выдатна чуваць. Але з-за дамоў яго відаць не было, толькі чуваць гул як у мапэда, усё як на відэа з Украіны. Ну і ня проста ж зьявіўся самалёт адразу», — расказвае сьведка.
Паводле абноўленых зьвестак @Hajun_BY, уначы ў паветраную прастору Беларусі агулам заляцелі сама меней 8 дронаў.
Падрабязнасьці: https://smarturl.click/jkeLl
Вяртаньне ў несвабоду. Калі Лукашэнка спыніць палітычныя рэпрэсіі
«Лукашэнка спрабуе зрушыць кола гісторыі так, каб вярнуць грамадзтва назад — у зразумелае, камфортнае і асабіста для яго блізкае мінулае, калі на выбары ішлі не дзеля таго, каб мяняць уладу, а каб засьведчыць поўную паслухмянасьць і пакору».
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Ці вартыя шкадаваньня беларусы, якія загінулі на вайне ва Ўкраіне з расейскага боку?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
На здаровы розум, для гэтай вайны няма ніводнай рацыянальнай прычыны. Гэта цалкам бяздумная агрэсія. У самога найміта можа быць адзіная матывацыя — зарабіць грошы. Можна было б шкадаваць ягоную сям’ю, якая засталася без карміцеля, хоць часьцяком такая сям’я толькі радуецца «кампэнсацыям». Сапраўды моцна і штодзённа шкада ўкраінскія сем’і, якія гінуць на сваёй зямлі, у сваёй хаце ад рукі расейскага найміта зь беларускім пашпартам у кішэні.
📩 Не стае часу штодня сачыць за СМІ? Не бяда! Усё самае цікавае за мінулы тыдзень — у суботняй рассылцы Свабоды
Сёньня — пра тое, як беларусы працягваюць дапамагаць адзін аднаму, нягледзячы на рызыку рэпрэсіяў; што цяпер укладваюць у галовы беларускіх студэнтаў; чым тлумачыцца шалёны рост беларускай эканомікі; які лёс прарочаць Лукашэнку экспэрты; чаго ён хоча дамагчыся вызваленьнем палітвязьняў; як новы кіраўнік МЗС мяняе яго функцыю і інш.
Падпісвайцеся і чытайце: 👉🏻 http://eepurl.com/ijMaIv
Боепрыпасы, сродкі СПА і БМП «Брэдлі»: новы пакет дапамогі ЗША Ўкраіне
ЗША абвясьцілі аб новым пакеце вайсковай дапамогі Ўкраіне на 250 мільёнаў даляраў. Аб ім паведаміў міністар абароны Ллойд Осцін, які раней узяў удзел у чарговым пасяджэньні Кантактнай групы па абароне Ўкраіны ў так званым фармаце «Рамштайн», на якім міжнародныя партнэры Ўкраіны абмяркоўваюць з украінскімі прадстаўнікамі вайсковыя пастаўкі. У пасяджэньні ўзяў удзел і прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі, які прыехаў з візытам у Нямеччыну.
У амэрыканскі пакет увойдуць боепрыпасы, у тым ліку для сыстэм HIMARS і сыстэм супрацьпаветранай абароны, зэнітныя ракеты RIM-7, ПЗРК «Стынгер», а таксама баявыя машыны «Брэдлі» і M113. https://smarturl.click/xBeLZ
Пагроза з Расеі і вызваленьне палітвязьняў. Валер Карбалевіч падводзіць вынікі тыдня
На гэтым тыдні беларускія ўлады ўпершыню публічна пракамэнтавалі зьбіцьцё дронаў «Шахедаў» у Беларусі, і таксама працягнулі вызваляць палітвязьняў. https://www.youtube.com/watch?v=QqC7W8msfvo
У Варшаве адказалі на прапанову Васкрасенскага кіраўніку МЗС Польшчы асабіста прыехаць і забраць Пачобута
Прапагандыст сьцьвярджае, што Менск прапанаваў асабіста кіраўніку МЗС Польшчы Радаславу Сікорскаму, каб той вывез журналіста-палітвязьня Анджэя Пачобута.
На гэтую заяву Эўрарадыё атрымала адказ міністэрства замежных спраў Польшчы: «Паведамляем, што прапанова, якую ў чарговы раз прадставіў калябарант беларускага рэжыму, не ўпісваецца ні ў адзін канон двухбаковых адносінаў». https://smarturl.click/YzVA0
Сантымэтры вайскоўцаў, крыжы, зьнявагі – пра што спрачаюцца ў эўрапейскаіх судах
Ці памянялася за апошнія дзесяцігодзьдзі ў Эўразьвязе разуменьне правоў чалавека? Ці можна сказаць, што жыхары краінаў ЭЗ пазбавіліся нейкіх правоў і атрымалі новыя? Як цяпер разумеюць дыскрымінацыю і што такое мова нянавісьці? Пра гэта ў падкасьце «Куды коціцца сьвет» расказвае старшы дасьледчык эўрапейскага права ва Ўнівэрсытэце Амстэрдаму Ўладзіслаў Белавусаў.
Глядзіце гутарку цалкам: https://youtu.be/eikKz7GTvcc
Самая беларуская бібліятэка Чэхіі адзначае стагодзьдзе
5 верасьня знакамітая Славянская бібліятэка (Slovanská knihovna) адзначыла юбілей. Павіншаваць прыйшлі ня толькі прадстаўнікі Міністэрства культуры, замежных спраў, парлямэнту і дыпляматы, але і прадстаўнікі дыяспар. У гэты ж дзень адбыўся міжнародны сымпозыюм, на які прыехалі прадстаўнікі бібліятэк сьвету, дзе ёсьць славянскія кнігазборы.
https://smarturl.click/Ee9Y5
Чаму заблукалі расейскія «Шахеды»? Галоўны хаўрусьнік як пагроза для Лукашэнкі
Сытуацыя вакол расейскіх беспілётнікаў, якія раз-пораз залятаюць на беларускую тэрыторыю, для Лукашэнкі непрыемная зь дзьвюх прычынаў.
Па-першае, разбураецца ідэалягічны перадвыбарны канструкт, што Беларусь ня ўдзельнічае ў вайне, а Лукашэнка — гарант міру. Па-другое, небясьпека прыйшла адтуль, адкуль яе ніхто не чакаў — з Расеі, піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/nyeq7
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Нашыя журналісты публікуюць там унікальныя кароткія відэа і карткі на розныя тэмы. Відэа апошняга тыдня:
👆🏻Продкі лідэра Aerosmith Стыва Тайлера і акторкі Ліў Тайлер — беларусы! Расказваем у відэа вышэй
👉🏻 Як зьменіцца ўлада ў Беларусі і хто можа стаць пераемнікам Лукашэнкі? radio_svaboda/video/7408868917940079877">Спыталі экспэртаў
👉🏻 Ці пераходзяць беларусы на сваю мову? radio_svaboda/video/7410457249396657414">Спыталі пра гэта ў дасьледчыка
👉🏻 Правакацыі супраць беларусаў у Вільні: radio_svaboda/video/7411207998606937350">расказваем, што адбываецца
👉🏻 На што беларусы трацяць свае грошы? А як у іншых краінах? radio_svaboda/video/7410859972826893574">Прааналізавалі статыстыку і расказваем
👉🏻 «Няма такога, што ў Беларусі перагарнулі старонку». radio_svaboda/photo/7410415575056485637">Як выглядае беларуская салідарнасьць праз 4 гады пасьля пачатку пратэстаў
👉🏻 «Ня ведаю, колькі я яшчэ вытрымаю пісаць пра намалоты і мэханізатараў». radio_svaboda/photo/7411166581868252422">Як цяпер вучацца на журфаку БДУ, расказвае яго выпускніца