17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Навумчык: Як 30 гадоў таму неадаацанілі Лукашэнку
30 гадоў таму ў Беларусі адбыўся першы тур прэзыдэнцкіх выбараў, у якіх найбольш галасоў, амаль 45%, набраў Аляксандар Лукашэнка. Ці сапраўды антыкамуністы ў пачатку 1990-х недаацанілі палітычны патэнцыял Лукашэнкі? Госьць “ПіКу Свабоды” – журналіст і аўтар кніг пра 1990-я гады Сяргей Навумчык.
https://youtu.be/E007GzD7FPM
Як працавалі дыпляматы Беларускай Народнай Рэспублікі
Чаму некаторыя гісторыкі называюць самай пасьпяховай сфэрай дзейнасьці Беларускай Народнай Рэспублікі дыпляматычную? Як працавалі дыпляматычныя прадстаўніцтвы БНР? Дзе і да якога часу дзейнічалі і прымаліся яе пашпарты? Пра гэта і пра іншае мы гаворым зь беларуска-польскім гісторыкам, прафэсарам Варшаўскага ўнівэрсытэту Юрыем Грыбоўскім.
https://youtu.be/gRG88ZL3rD0
За апошнія 12 месяцаў беларуская эканоміка страціла больш за 38 тысяч работнікаў
На 12 чэрвеня на сайце Дзяржаўнай службы занятасьці апублікавана 158 473 вакансіі. У беларускай эканоміцы ў траўні 2024 году было занята 4 млн 112,2 тысячы чалавек – на 0,4% менш (-16,9 тыс.), чым у студзені, і на 0,9% менш, чым у траўні 2023 году (-38,5 тыс.) Пра гэта сьведчыць праведзены «Позіркам» аналіз дадзеных Нацыянальнага статыстычнага камітэту Беларусі. https://smarturl.click/JDy2x
У Эўразьвязе прапануюць новыя санкцыі супраць Беларусі, каб абмежаваць перадачу прадукцыі і тэхналёгій у Расею
У Эўразьвязе падрыхтавалі праект рашэньня, якім плянуецца дапоўніць раней ухваленыя санкцыі супраць Беларусі за падтрымку ёю расейскай агрэсіі супраць Украіны.
Пасьля зацьвярджэньня на ўзроўні амбасадараў санкцыі супраць Беларусі могуць зацьвердзіць 27-28 чэрвеня на саміце ЭЗ у Брусэлі.
Як вынікае з праектаў дакумэнтаў, якія ў сваім распараджэньні мае Свабода, у Эўразьвязе прапануюць абмежаваць пастаўкі шэрагу відаў прадукцыі і тэхналёгій падвойнага прызначэньня, якія маглі або могуць перадавацца ў Расею празь Беларусь у абыход абмежаваньняў, уведзеных супраць расейскіх уладаў і эканомікі.
Дэталі тут: https://smarturl.click/M1d63
«Кітай спадзяецца...» Вокрык з Пэкіну, на які Лукашэнка ня можа не адрэагаваць
Упершыню з моманту крызісу на мяжы Беларусі з суседзямі (з 2021 году) Кітай афіцыйна пракамэнтаваў сытуацыю.
З улікам таго, што Пэкін імкнецца ня ўмешвацца ў канфлікты, якія адбываюцца ў сьвеце, а таксама беручы пад увагу вытанчанасьць усходняй дыпляматыі (не казаць «не»), гэтую заяву можна разглядаць як сур’ёзны сыгнал незадаволенасьці пазыцыяй беларускіх уладаў, піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/0ebzn
«У аўтазаку зразумеў: магу ня выбрацца жывым». Выйшаў даклад, як катавалі затрыманых у Маскоўскім РУУС Менску ў 2020-м
На гэты раз фокус увагі расьсьледнікаў быў накіраваны на Маскоўскае РУУС Менску і злачынствы, якія адбывалiся там у пэрыяд з 9 па 13 жніўня 2020 году.
Экспэрты Камітэту старанна вывучылі 48 індывідуальных інтэрвію (569 старонак тэксту) затрыманых, прааналізавалі фатаздымкі траўмаў і мэдычныя дакумэнты (58 старонак). На падставе гэтага склалі храналёгію падзей, падрабязна выкладзеную ў матэрыялах.
https://smarturl.click/w9LpW
Новым генэральным сакратаром NATO прызначылі прэм’ера Нідэрляндаў. Ён заступіць на пасаду ў кастрычніку
Рада краін Паўночнаатлянтычнага альянсу (NATO) прызначыла новым генэральным сакратаром арганізацыі прэм’ер-міністра Нідэрляндаў Марка Рутэ.
https://smarturl.click/gpmJO
На здымку Марк Рутэ і цяперашні кіраўнік Альянсу Енс Столтэнбэрг
Ранкам у Менску жорстка затрымалі хлопца
26 чэрвеня раніцай на вуліцы Ўсходняй у Менску жорстка затрымалі хлопца, піша Праваабарончы цэнтар «Вясна».
Як паведамляюць відавочцы, затрыманьне адбылося каля 9-й раніцы — трое чалавек у цывільным накінуліся на менчука і павалілі на зямлю. На крыкі хлопца аб дапамозе выйшла ягоная маці, якой сказалі, што яе сына вязуць у Першамайскі РУУС.
У ЭГУ адкрылі «першы беларускі гістфак за мяжой». Ці дапаможа гэта беларусізаваць унівэрсытэт
«Сама пастаноўка пытаньня «Ці ён застаўся беларускім?» азначае, што можа і «не». Няўжо я магу сказаць: ён не застаўся беларускім, ён больш не беларускі?! Гэта ж немагчыма!». У Эўрапейскім гуманітарным унівэрсытэце адкрываецца новая гістарычная праграма. Свабода даведалася, у чым яе асаблівасьці, а таксама пра тое, што ў ВНУ засталося беларускага.
https://smarturl.click/w9LZ7
Украіна ў рамках абмену перадала Расеі яшчэ аднаго беларуса, які ваяваў у складзе ПВК «Вагнэр»
Украіна ў межах абмену з Расеяй ваеннапалоннымі перадала на расейскую тэрыторыю Андрэя Герыловіча — беларуса, які ваяваў на баку Расеі ў складзе ПВК «Вагнэр» і быў асуджаны ва Ўкраіне на 9 гадоў зьняволеньня.
Андрэй Герыловіч стаў трэцім грамадзянінам Беларусі, якога ўзялі ў палон ва Ўкраіне пасьля расейскага ваеннага ўварваньня ў 2022 годзе і перадалі Расеі ў межах абмену.
Сёлета 8 лютага Ўкраіна перадала Расеі грамадзяніна Беларусі Максіма Зязюльчыка, які ваяваў у падразьдзеле «Вэтэраны» расейскай прыватнай вайсковай кампаніі «Рэдут» і знаходзіўся ва ўкраінскім палоне з 19 верасьня 2022 году.
31 студзеня ў Расею з украінскага палону вярнуўся яшчэ адзін беларус Максім Запека.
https://smarturl.click/1do66
Галоўнае за 25 чэрвеня
📌 Чатыры гады за кратамі. У якіх умовах трымаюць журналіста Свабоды Ігара Лосіка
📌 «Грыша, заплаціш за мяне штраф?» Сьпявачка Ляўчук і блогер Павук пракамэнтавалі свае завочныя прысуды
📌 У Берасьці чарговы завочны суд, сярод фігурантаў Вераніка Цапкала і Анатоль Котаў
📌 ЗША дадалі Беларусь у сьпіс дзяржаў, якія займаюцца гандлем людзьмі
📌 У Брусэлі праходзіць сустрэча Кансультацыйнай групы Эўразьвяз — Беларусь
📌 Міжнародны крымінальны суд выдаў ордэры на арышт Шайгу і Герасімава
📌 У Генпракуратуры Беларусі расказалі, якія эўрапейскія краіны выконваюць запыты аб выдачы беларусаў
📌 Былы польскі судзьдзя Шмыт, які ўцёк у Беларусь, уладкаваўся журналістам у БелТА
📌 Хроніка перасьледу 25 чэрвеня: затрымалі берасьцейца, які абурыўся Z-сымболікай
📌 Пэрсанальная унія двух дыктатараў. Наколькі камфортны для Лукашэнкі такі саюз з Масквой
📌 «Сядзіш, чакаеш, пакуль загарыцца зялёная кветачка». Расказваем пра гісторыю ICQ у сьвеце і Беларусі
У Міжнародным алімпійскім камітэце пракамэнтавалі выдачу акрэдытацый прапагандысцкім СМІ зь Беларусі
У прэсавай службе МАК заявілі, што акрэдытацыя СМІ на Гульні – прэрагатыва Нацыянальных алімпійскіх камітэтаў, а "дзейнасьць НАК Беларусі не прыпыненая", паведамляе «Зеркало».
«Акрэдытацыя прэсы на Алімпійскія гульні робіцца адпаведным Нацыянальным алімпійскім камітэтам (НАК) для СМІ на тэрыторыі іх краіны. Таму мы дасылаем вас [з гэтым пытаньнем] у НАК Беларусі, дзейнасьць якога не прыпыненая ў адрозьненьне ад Алімпійскага камітэту Расеі (АКР)», — заявілі ў прэсавай службе МАК.
У сталіцу Францыі змогуць паехаць супрацоўнікі дзяржаўнага інфармацыйнага агенцтва БЕЛТА, газэты "Спартыўная панарама", выданьня "Прессбол", сайту SPORT.BY, прэсавай службы Беларускай асацыяцыі гімнастыкі і газэты "СБ. Беларусь сегодня».
https://smarturl.click/M1dwp
Украіна і Малдова пачынаюць перамовы аб уступленьні ў Эўразьвяз. Колькі часу яны будуць доўжыцца
25 чэрвеня Эўрапейская камісія пачынае перамовы з Украінай і Малдовай аб уступленьні ў Эўразьвяз. Прэзыдэнт Эўрапейскай рады Шарль Мішэль назваў канфэрэнцыі аб пачатку перамоў з Украінай і Малдовай аб далучэньні да Эўразвьязу «ключавой вяхой».
«Гэта доказ вялізнага прагрэсу, якога дасягнулі абедзьве краіны на шляху да эўрапейскай інтэграцыі, нягледзячы на вялізныя выклікі, зь якімі яны сутыкнуліся і працягваюць сутыкацца», — адзначаецца ў заяве Шарля Мішэля. Яе распаўсюдзілі за некалькі гадзін да пачатку перамоў.
Краіна будзе лічыцца сябрам ЭЗ з даты, вызначанай у дамове аб далучэньні, пры ўмове, што яе ратыфікуюць усе дзяржавы Эўрапейскага зьвязу.
https://smarturl.click/l5RYM
Пэрсанальная унія двух дыктатараў. Наколькі камфортны для Лукашэнкі такі саюз з Масквой
Саюз Беларусі і Расеі ўсё больш ператвараецца ў асабісты саюз, пэрсанальную ўнію Лукашэнкі і Пуціна. Саюз уладароў, як у Сярэднявеччы. Іхныя перамовы адбываюцца часьцей за ўсё таемна. Ня толькі народы, але і дзяржаўныя інстытуты, іх кіраўнікі часта ня ў курсе таго, пра што дамаўляюцца лідэры, піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/ppLY9
Затрымалі берасьцейца, які абурыўся Z-сымболікай
У TikTok зьявілася відэа, дзе жыхарка Берасьця абурылася тым, што па горадзе ходзяць расейцы са сьцягамі «Za Россию» і «ЧВК Вагнэр» — яна хацела высьветліць, хто яны такія і чаму ходзяць з такой сымболікай па Берасьці. Да яе далучыўся хлопец, які праходзіў міма, яго таксама абурыла гэта.
ГУБАЗіК пачаў шукаць беларусаў за абурэньне Z-сымболікай — хлопца затрымалі, жанчына пасьпела выехаць за мяжу.
Іншыя новыя факты перасьледу беларусаў за грамадзянскую пазыцыю: https://smarturl.click/vwLvw
Памёр былы амбасадар Беларусі ў Нямеччыне 48-гадовы Дзяніс Сідарэнка
Як стала вядома «Позірку», 24 чэрвеня ва ўзросьце 48 гадоў ад сардэчнага прыступу памёр былы амбасадар Беларусі ў Нямеччыне (2016-2024) Дзяніс Сідарэнка, вызвалены ад пасады ўказам Аляксандра Лукашэнкі сёлета 11 сакавіка.
У МЗС пра сьмерць дыплямата афіцыйна пакуль не паведамлялі. Сідарэнка зьмяніў на пасадзе амбасадара ў ФРГ Андрэя Гіро, які памёр 17 лістапада 2015 году таксама ва ўзросьце 48 гадоў ад анкалягічнага захворваньня. https://smarturl.click/yqbpR
Армэнія адмовілася ад удзелу ў «Славянскім базары ў Віцебску»
Армэнія прыняла рашэньне «ня ехаць у Беларусь і не ўдзельнічаць» у штогадовым міжнародным фэстывалі мастацтваў «Славянскі базар у Віцебску» ў 2024 годзе.
Агенцтва «Позірк» цытуе гэтую заяву кіраўніка афіцыйнай армянскай дэлегацыі конкурсу, дырэктара Дзяржаўнага каледжа культуры і мастацтва імя Шарля Азнавура ў Ерэване Врэжа Кіракасяна.
Адмова ад удзелу адбылася «з прычыны заявы прэм’ер-міністра Армэніі аб спыненьні афіцыйных адносін паміж Рэспублікай Армэнія і Рэспублікай Беларусь». https://smarturl.click/xBLMO
Дуда: гібрыдная атака на мяжы зь Беларусьсю перашкаджае партнэрству Польшчы з Кітаем
Прэзыдэнт Польшчы Анджэй Дуда ў Шанхаі па выніках перамоваў са старшынёй КНР Сі Цзіньпінам заявіў, што беларуская гібрыдная атака на мяжы нэгатыўна адбіваецца на гандлёвым абмене з Кітаем і перашкаджае рэалізацыі ідэі «Адзін пояс, адзін шлях».
Прэзыдэнт Польшчы Анджэй Дуда падчас візыту ў Кітай сярод іншага абмеркаваў са старшынём КНР Сі Цзіньпінем міграцыйны крызіс на мяжы зь Беларусьсю і расказаў пра гібель польскага жаўнера пасьля атакі мігранта.
Афіцыйная Варшава разглядае магчымасьць поўнага закрыцьця мяжы зь Беларусьсю.
На сёньня на беларуска-польскай мяжы дзейнічае адзін аўтадарожны пункт пропуску для грузавікоў і адзін для легкавікоў. https://smarturl.click/8Eezx
Уладзімера Астапенку прызначылі выконваючым абавязкі прадстаўніка ў замежных справах
Рашэньне аб прызначэньні прыняла кіраўніца Аб’яднанага Пераходнага Кабінэта Сьвятлана Ціханоўская. Да гэтага часу Астапенка быў намесьнікам прадстаўніка ў замежных справах Кабінэту.
Сьвятлана Ціханоўская пракамэнтавала зьмены ў кіраўніцтве прадстаўніцтва:
«Удзячная Валеру Кавалеўскаму за тры з паловай гады супольнай працы, спачатку ў Офісе, а потым і ў Кабінэце. Сярод іншага, ён уздымаў пытаньне Беларусі на міжнародных форумах і ў арганізацыях, арганізаваў працу Місіі дэмакратычнай Беларусі ў Бруселі, дапамагаў вырашаць пытаньні беларусаў за мяжой».
Дзяржаўная тэлевізія Беларусі нават ня згадвае пра ўдзел зборнай Украіны ў Эўра-2024
Беларускі тэлеканал СТВ, які паказвае гульні эўрапейскага футбольнага першынства, зноў праігнаруе выступ украінцаў. Што адбываецца?
https://smarturl.click/gpmMO
Валер Кавалеўскі заявіў аб выхадзе з Аб’яднанага пераходнага кабінэту
Кавалеўскі заявіў аб складаньні абавязкаў намесьніка кіраўніцы і прадстаўніка ў замежных справах у Аб’яднаным пераходным кабінэце (АПК).
На гэтым напрамку зьявіліся разыходжаньні ў стратэгічным бачаньні шляхоў дасягненьня мэтаў дэмакратычнага руху, у арганізацыі і тактыцы вядзеньня працы, а таксама ў падыходах да ўнутранай палітыкі.
Беларускія добраахвотнікі ня трапілі ў сьпіс для абмену 25 чэрвеня. Яны ў расейскім палоне ўжо два гады
26 чэрвеня споўнілася роўна два гады, як Ян Дзюрбейка і Сяргей Дзёгцеў трапілі ў расейскі палон.
https://smarturl.click/DagD3
Упершыню за апошні год міністар абароны ЗША правёў першую тэлефонную размову з кіраўніком Мінабароны Расеі
Міністэрства абароны ЗША не ўдакладніла тэмы, якія абмяркоўвалі Лойд Остын і Андрэй Белавусаў.
https://smarturl.click/71qOa
115 гадоў з дня нараджэньня Антона Адамовіча
26 чэрвеня 1909 году нарадзіўся Антон Адамовіч, літаратуразнаўца, гісторык, празаік, адзін з кіраўнікоў радыёстанцыі «Свабода», намесьнік старшыні Рады БНР.
Больш падзеяў гэтага дня ў гісторыі ў нашым матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/1doX6
Улады Літвы з радасьцю разьмесьцяць у Вільні інфармацыйны пункт Рады Эўропы па Беларусі — кіраўнік МЗС
Улады Літвы «будуць рады» разьмясьціць у Вільні «інфармацыйны пункт Рады Эўропы па Беларусі», заявіў 25 чэрвеня, выступаючы перад Парлямэнцкай асамблеяй Рады Эўропы (ПАРЭ) у Страсбургу, міністар замежных спраў Літвы Габрыелюс Ландсбергіс.
Паводле яго слоў, такое рашэньне адпавядае палітыцы Літвы, якая аказвае пастаянную падтрымку грамадзянскай супольнасьці, незалежным СМІ і праваабаронцам зь Беларусі.
У сваім выступе Ландсбергіс таксама заклікаў да «рэальных дзеяньняў» у дачыненьні да Расеі.
https://smarturl.click/RAWlx
Чыноўнікі Лукашэнкі ці офіс Ціханоўскай: да каго цяжэй дагрукацца
Берасьцейскі абласны суд завочна асудзіў стваральнікаў і аўтараў Youtube-каналу «Рудабельская паказуха». Блогеру Андрэю Павуку прысудзілі 12 гадоў зьняволеньня, ягонай былой жонцы і суаўтарцы каналу Вользе Павук — 8 гадоў. За ўдзел у канале ад 6 да 8 гадоў зьняволеньня таксама атрымалі опэрная сьпявачка і блогерка Маргарыта Ляўчук, блогер Ільля Салянкоў, музыка Ўладзіслаў Наважылаў. У праграме «ПіК Свабоды» Вольга Павук расказвае, чым палохае ўладу «Рудабельская паказуха», чаму патрэбная люстрацыя і што рабіць, каб дэмакратычныя сілы не ператварыліся ў цяперашніх чыноўнікаў.
https://youtu.be/7hd_Jiywzk4
Латушка заклікаў ЭЗ закрыць мяжу зь Беларусьсю для тавараў, але не для людзей
У Беларусі працягваюцца палітычныя рэпрэсіі і захоўваецца пагроза страты незалежнасьці, таму рэжым Аляксандра Лукашэнкі трэба «пазбавіць рэсурсаў», заявіў намесьнік кіраўніка Аб’яднанага пераходнага кабінэту (АПК), кіраўнік «Народнага антыкрызіснага ўпраўленьня» Павел Латушка на трэцім пасяджэньні кансультацыйнай групы Эўразьвязу і беларускіх дэмакратычных сілаў.
«Беларускі народ павінен мець суб’ектнасьць. І менавіта ў інтарэсах беларусаў, а не рэжыму, трэба адкрыць мяжу для звычайных грамадзян і закрыць для тавараў... Важна пашыраць магчымасьці для атрыманьня візаў беларусамі, каб яны мелі больш магчымасьцяў наведваць Эўропу, а ня „рускі сьвет“. Падтрымка грамадзянскай супольнасьці — галоўны ўклад у найважнейшы суб’ект, які выступае за незалежную, свабодную і дэмакратычную Беларусь», — сказаў Латушка.
https://smarturl.click/JDyXO
🔍 Увага, пошук!
Шукаем беларусаў, якіх бацькі выхоўвалі на расейскай мове і якія пазьней самі ў штодзённасьці перайшлі на беларускую мову.
Ананімнасьць гарантуем!
📬 Сувязь з рэдакцыяй: Telegram: @SvabodaBelarus; Signal: +37068643669
«Сядзіш, чакаеш, пакуль загарыцца зялёная кветачка». Расказваем пра гісторыю ICQ у сьвеце і Беларусі
Знаёмствы, першыя інтэрнэт-махляры і заклікі на Плошчу праз ICQ. Расказваем гісторыю прадзеда сёньняшніх мэсэнджараў, «аські», якую стварылі маладыя ізраільскія праграмісты для сябе, а карысталіся ёй мільёны.
https://smarturl.click/mpDY0
Былы польскі судзьдзя Шмыт, які ўцёк у Беларусь, уладкаваўся журналістам у БелТА
Томаш Шмыт вядзе гутаркі на youtube-канале дзяржаўнага беларускага агенцтва. Ён робіць інтэрвію для праекту «Ў тэме».
https://smarturl.click/W3aAZ