17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
У Маскве трагічна загінула беларуская акторка
37-гадовая Кацярына Васільева служыла ў Малым тэатры і грала ролі ў вядомых спэктаклях. Пяць месяцаў таму яна нарадзіла дзіця.
https://smarturl.click/M1Ydp
33-я гадавіна путчу ў Маскве
19 жніўня 1991 году ў Маскве адбылася спроба дзяржаўнага перавароту ў СССР: змоўнікі (так званы ГКЧП) адхілілі ад улады прэзыдэнта Міхаіла Гарбачова і заявілі аб увядзеньні надзвычайнага становішча.
У Менску дэпутаты Апазыцыі БНФ прынялі заяву з асуджэньнем путчу, патрабаваньнем склікаць нечарговую сэсію Вярхоўнага Савету. Увечары на плошчы перад Домам ураду Беларускі Народны Фронт правёў мітынг пратэсту.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/jkbQy
Новыя клятвы і запозьненая дэманстрацыя ляяльнасьці. Лукашэнка вымушаны апраўдвацца перад Крамлём
Галоўны мэсэдж, які Лукашэнка імкнуўся данесьці да Крамля і расейскай эліты, дзеля чаго і было арганізаванае інтэрвію дзяржаўнаму тэлеканалу «Россия», наступны: «Гэта агульная — Беларусі і Расіі — вайна супраць гэтых зьвяроў… Стаім сьпінай да сьпіны… Мы не дазволім рускім у сьпіну страляць».
Піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/5O0X2
У аварыі з аўтобусам пацярпелі 9 чалавек
Міністэрства аховы здароўя паведаміла, што ў выніку аварыі, што адбылася раніцай 18 жніўня, траіх чалавек шпіталізавалі ў Дзяржынскую цэнтральную раённую лякарню. Яшчэ чатырох пацярпелых пасьля агляду накіравалі на амбуляторнае лячэньне. Двое чалавек адправіліся ў Баранавічы, дзе іх таксама накіравалі ў амбуляторыю пасьля папярэдняга агляду мэдыкамі.
Стан аднаго з пацярпелых, шпіталізаваных у выніку аварыі, ацэньваецца як сярэдні па цяжкасьці.
Сяргей Ціханоўскі сустракае пяты дзень нараджэньня за кратамі
У дзень нараджэньня мужа лідэрка дэмакратычных сілаў Сьвятлана Ціханоўская запісала яму віншаваньне і паказала дзіцячыя малюнкі.
https://smarturl.click/babj1
Памёр францускі актор тэатра і кіно Ален Дэлён
Ален Дэлён зьняўся ў больш чым 70 фільмах. Самыя вядомыя ролі меў у фільмах «Чорны туліпан», «Тры крокі да трызьненьня», «Зора», «Паліцэйская гісторыя», «Тэгеран-43», «Траіх трэба забіць», «Змагар» («Неўтаймоўны»).
https://smarturl.click/nygqV
Альгерд Бахарэвіч: «Беларусь — гэта Эўропа, але — згвалтаваная, нябачная, не пачутая... і поўная надзеі»
Нямецкі перакладчык Томас Вайлер атрымаў прэмію П.Цэляна за перастварэньне рамана Альгерда Бахарэвіча «Сабакі Эўропы». Пагаварылі з аўтарам аб прычынах малой цікавасьці ў Нямеччыне да беларускай літаратуры, стэрэатыпы ўспрыманьня беларускіх пісьменьнікаў на Захадзе ды творчасьць ва ўмовах дыктатуры.
https://smarturl.click/aJbvd
СМІ: Узброеныя сілы Ўкраіны ўзялі ў палон сотні расейскіх салдат тэрміновай службы
Журналісты газэты The Washington Post пабывалі ў лягеры ваеннапалонных, месцазнаходжаньня якога не называецца. Паводле іх, «ва ўкраінскай турме камэры поўныя маладых расейскіх прызыўнікоў». У артыкуле прыводзіцца мноства фотаздымкаў маладых расейскіх палонных.
Начальнік турмы, які гаварыў з журналістамі на ўмовах ананімнасьці, каб гарантаваць, што месцазнаходжаньне турмы ня будзе раскрытае, сказаў, што за апошнія 10 дзён праз установу прайшлі 320 расейскіх палонных, а далей іх накіроўваюць у іншыя месцы ўтрыманьня — так званыя папраўча-працоўныя лягеры ва Ўкраіне.
Начальнікі турмы дадаў, што зь ліку тых 320 палонных толькі каля 20% назвалі сябе кантрактнікамі або іншым чынам мабілізаванымі салдатамі. З гэтага вынікае, што прыблізна 250 палонных былі прызыўнікамі тэрміновай службы.
https://smarturl.click/aJb8d
Украінскі наступ у Курскай вобласьці сарваў сакрэтныя перамовы паміж Масквой і Кіевам — Washington Post
Непрамыя перамовы паміж Украінай і Расеяй, якія павінны былі адбыцца ў жніўні ў горадзе Доха пры пасярэдніцтве Катара, былі адкладзеныя на нявызначаны тэрмін з прычыны наступу ўкраінскіх войскаў у Курскай вобласьці Расеі.
Пра гэта газэце The Washington Post паведамілі афіцыйныя асобы, блізкія да перамоваў.
У часе перамоваў дэлегацыі бакоў плянавалі абмеркаваць пагадненьне аб узаемным спыненьні ўдараў па энэргетычнай інфраструктуры. Гэтая дамова была б раўнасільная частковаму спыненьню агню, адзначае WP. Удзельнікі сустрэчы спадзяваліся, што гэтыя перамовы ў далейшым змогуць прывесьці да ўсёабдымнага пагадненьня аб спыненьні вайны.
https://smarturl.click/opgOw
Чаму сьпякота выклікае галаўны боль і як зь ім змагацца
Газэта The Washington Post сабрала меркаваньні экспэртаў пра тое, што трэба ведаць пра сьпёку і яе ўплыў на мігрэнь і іншыя галаўныя болі.
У публікацыі расказваецца пра новыя лекі і новыя мэтодыкі мігрэні.
https://smarturl.click/qlgxB
The Hill: «Цяпер самы час зноў узяць на сябе абавязаньне змагацца за справядлівасьць у Беларусі»
Дэмакратычная лідэрка Беларусі Сьвятлана Ціханоўская і амбасадарка ЗША ў пытаньнях глябальнага крымінальнага правасудзьдзя Бэт Ван Шаак апублікавалі артыкул аб важнасьці працягу барацьбы за справядлівасьць у Беларусі і неабходнасьці прыцягненьня рэжыму Аляксандра Лукашэнкі да адказнасьці.
Артыкул пад назвай «Справядлівасьць для Беларусі» выйшаў ва ўплывовым амэрыканскім палітычным выданьні The Hill, якое выдаецца ў Вашынгтоне.
«Паколькі парушэньні ў Беларусі працягваюць выклікаць рэзананс далёка за межамі краіны, цяпер самы час зноў узяць на сябе абавязаньне змагацца за справядлівасьць у Беларусі», — пішуць Ціханоўская і Ван Шаак.
https://smarturl.click/W3bj4
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Лукашэнка зноў заявіў, што беларусы нічым не адрозьніваюцца ад расейцаў. Можа быць, ён усё ж мае рацыю?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Заява пазбаўленая сэнсу і адлюстроўвае эмацыйнае непрыязнае стаўленьне прамоўцы да беларускай нацыі («народца»). Расейцы звычайна не разумеюць беларускай мовы і ніколі ня ведалі прымусовай беларусіфікацыі. Ужо толькі гэта на ўсіх узроўнях жыцьця адрозьнівае іх ад беларусаў, якія 200 гадоў жывуць пад жорсткім прэсынгам русыфікатарскай палітыкі. Адметнасьць — найвялікшая каштоўнасьць кожнае нацыі, а імкненьне нівэляваць яе — найвялікшае злачынства супраць нацыі.
Калі Расея хоча перамагчы, яна мае выкарыстаць тэрыторыю Беларусі, як у пачатку СВА, заявіў расейскі дэпутат
Калі Расея хоча «усё ж такі дабіцца перамогі», то ёй трэба «выкарыстаць усе магчымасьці», заявіў сёньня першы намесьнік старшыні камітэту Дзярждумы ў справах СНД, эўразійскай інтэграцыі і сувязях з суайчыньнікамі, дырэктар Інстытуту краінаў СНД Канстанцін Затулін у эфіры радыёстанцыі «Говорит Москва».
Затулін заявіў, што трэба задзейнічаць «і тэрыторыю Беларусі, як гэта было ў пачатку спэцыяльнай ваеннай апэрацыі». «Гэта, вядома, патрабуе дамоўленасьцяў з нашым беларускім саюзьнікам, але такая дамоўленасьць мне здаецца значна больш актуальнай, чым размовы аб перамовах аб міры».
https://smarturl.click/nygQ6
Галоўнае за 16 жніўня
📌 Лукашэнка памілаваў 30 асуджаных за «злачынствы пратэстнай накіраванасьці»
📌 «ПіК Свабоды». Ці правядзе Лукашэнка датэрміновыя выбары 23 лютага
📌 Міністэрства аховы здароўя будзе рэгуляваць цэны на кансультацыі дактароў-спэцыялістаў
📌 Ня гэтулькі прынцыпы, колькі інтарэсы. Як вырашыць крызіс легітымнасьці Ціханоўскай
📌 Стэндап-коміка Славу Камісаранку будуць судзіць завочна
📌 У АДКБ заявілі, што своечасова выканаюць усе працэдуры пасьля звароту Расеі па вайсковую дапамогу
📌 «Нават ня ведаю, колькі гадоў далі сыну». Гісторыі ўкраінцаў, якія застаюцца за кратамі ў Беларусі з абвінавачаньнем у шпіянажы
📌 Забарона на ўезд у Літву аўтамабіляў зь беларускімі нумарамі будзе дзейнічаць толькі 16 жніўня. А што пасьля?
📌 Пратэст? Паўстаньне? Рэвалюцыя? Што адбылося ў 2020-м?
📌 «Беларускую сытуацыю трэба разглядаць з псыхіятрам», — Алесь Міхалевіч у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»
💌 Самае важнае і цікавае на Свабодзе за тыдзень — у нашай суботняй рассылцы!
У новым выпуску расказваем пра магчымасьць датэрміновых (ужо ў лютым!) выбараў у Беларусі і «крызіс легітымнасьці Ціханоўскай», аналізуем пратэсты-2020 (і хто адказны за іх паразу), гучныя заявы Лукашэнкі пра «ўкраінскія дроны», што мяняе для яго вайна ў Курскай вобласьці і шмат што яшчэ.
👉🏻 Падпісвайцеся і чытайце ўжо заўтра
«2020 год — гэта адкладзеная перамога», — Алесь Міхалевіч у праекце «Сьведкі Лукашэнкі»
«Калі ўзьняць з таго сьвету заснавальнікаў беларускай нацыі Францішка Багушэвіча, Каруся Каганца — тых людзей, якія ў другой палове 19 стагодзьдзя, ведаючы, што ёсьць нацыя паміж Польшчай і Расеяй, зрабілі беларускі нацыянальны праект, і сказаць ім, што ў 2020 годзе ў Менску на вуліцах будзе сумарна 500–600 тысяч чалавек, якія будуць пратэставаць пад нацыянальнымі бел-чырвона-белымі сьцягамі, — ці гэта перамога? Канечне, перамога».
У Курскай вобласьці ўзарвалі яшчэ адзін мост, баі працягваюцца
Раней расейскія ваенныя блогеры апублікавалі фота пашкоджанага моста цераз раку Сейм каля пасёлка Званнае ў Курскай вобласьці. Масква афіцыйна пакуль ніяк не камэнтуе ўдар на мосьце.
https://smarturl.click/qlgpw
Ці добра вы ведаеце старажытную гісторыю Горадні? ТЭСТ
Горадня — адзін з самых старых і самых значных гістарычных гарадоў Беларусі. У Горадні адбываліся важныя падзеі і жылі славутыя гістарычныя дзеячы. Праверце сябе, ці добра вы ведаеце старажытную гісторыю Горадні, адкажыце на пытаньні тэсту.
https://smarturl.click/1dzBe
Лукашэнка ў інтэрвію расейскім прапагандыстам паўтарыў тэзы Пуціна і выказаўся пра ўкраінскіх уцекачоў
У размове Лукашэнка некалькі разоў запярэчыў сам сабе.
https://smarturl.click/mpgqm
На Меншчыне зьехаў у кювет аўтобус Масква — Берасьце, ёсьць пацярпелыя
Здарэньне адбылося каля 6-й раніцы.
https://smarturl.click/JD7kk
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Не магу сябе назваць ні «ўцякачом», ні «выгнанцам». Якая была б дакладная назва для часовага эмігранта?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Названыя словы напраўду не адлюстроўваюць нацыянальнага маштабу зьявы і могуць гучаць прыніжальна для чалавека. Уцякаць можна і ад камара, а выганяе з краіны нехта іншы, ня ты сам сябе. У Першую сусьветную вайну падобны працэс у Беларусі называлі бежанствам, а людзей бежанцамі. Народ масава пакідаў радзіму пад наступам глябальнага зла — вайны. Зь іншага боку, бежанства тады стала адным з асяродкаў самаарганізацыі беларусаў. Напэўна, гэтая назва больш пасуе, хоць «падабацца» тут ня будзе ніякая назва.
Ужо сёньня: дзень народзінаў Краўцова Макара
18 жніўня 1891 году нарадзіўся Краўцоў Макар (сапраўднае імя Макар Касьцевіч), пісьменьнік і перакладчык, удзельнік нацыянальна-вызвольнага руху пачатку ХХ стагодзьдзя і нацыянальна-вызвольнага руху 1920–1930-х гадоў у Заходняй Беларусі, ахвяра сталінскіх рэпрэсіяў. Краўцоў Макар зьяўляецца аўтарам словаў да гімну Беларускай Народнай Рэспублікі «Мы выйдзем шчыльнымі радамі».
Пра падзеі гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/Adka0
Сваякі палітвязьняў зьвярнуліся да міжнароднай супольнасьці з просьбай садзейнічаць іх вызваленьню
З заклікам да міжнароднай супольнасьці, міжнародных інстытутаў, «палітыкаў і дыпляматаў усіх краін» садзейнічаць вызваленьню палітвязьняў у Беларусі выступіла 17 жніўня Аб’яднаньне сваякоў і былых палітвязьняў.
Аўтары звароту вітаюць «працяг вызваленьня палітвязьняў»: «Жыцьцё і свабода кожнага грамадзяніна Беларусі зьяўляюцца безумоўнай каштоўнасьцю. Вызваленьне ўсіх беларускіх палітвязьняў — ключавы прыярытэт у дзейнасьці грамадзянскай супольнасьці Беларусі, якая імкнецца да дэмакратыі і захаваньня правоў чалавека».
Аляксандр Лукашэнка 16 жніўня падпісаў указ аб памілаваньні 30 асоб, асуджаных за злачынствы «пратэстнай накіраванасьці».
https://smarturl.click/vwgzg
МЗС Літвы: спрашчэньне парадку ўезду беларускіх аўтамабіляў зроблена для падтрымкі грамадзянскай супольнасьці
У МЗС Літвы заявілі, што выключэньні, якія ўступаюць у сілу 17 жніўня і дазваляюць уехаць у Літву некаторым аўтамабілям зь беларускімі нумарамі, прымяняюцца ў сувязі зь неабходнасьці падтрымкі беларускай грамадзянскай супольнасьці. Пра гэта інфармуе літоўскі тэлеканал TV3.
«Літва, як сябра Эўрапейскага Зьвязу, пасьлядоўна і сыстэматычна прымяняе правілы ЭЗ. Пры гэтым, ацэньваючы дзеяньні іншых рэгіянальных партнэраў, практычныя аспэкты забароны і дыялёг з прадстаўнікамі беларускай апазыцыі, ацэньваючы неабходнасьць падтрымкі беларускай грамадзянскай супольнасьці, мы адпаведна прымяняем варыянты, прадугледжаныя ў рэглямэнце», — гаворыцца ў адказе МЗС Літвы, перададзеным службе навінаў BNS.
https://smarturl.click/JD7zD
Сталі вядомыя намінанты на прэмію Натальлі Арсеньневай за найлепшую кнігу паэзіі
Беларускі ПЭН і Міжнародны саюз беларускіх пісьменьнікаў абвясьцілі поўныя сьпісы намінантаў на літаратурную прэмію імя Натальлі Арсеньневай за найлепшую беларускамоўную кнігу паэзіі. Сёлета прэмія будзе ўручацца адразу за два папярэднія гады — за 2022 і 2023.
Частка імёнаў аўтараў замененая на псэўданімы, частка назваў пададзеная ў зашыфраваным выглядзе. Рэальныя прозьвішчы будуць абвешчаныя пасьля таго, як гэта стане бясьпечна для аўтараў.
Поўныя сьпісы тут:
https://smarturl.click/z2gDJ
Беларускія рэзэрвы Пуціна. Ці абыдуцца пад Курскам бяз войскаў Лукашэнкі?
Яшчэ нядаўна Лукашэнка пагражаў, што кожнаму, хто ўчыніць замах хоць на пядзю тэрыторыі Саюзнай дзяржавы, «мала не падасца». Сёньня ўкраінская армія займае ўжо каля тысячы квадратных кілямэтраў расейскіх земляў. Што з рэалізацыяй пагрозаў?
Піша Віктар Багдзевіч:
https://smarturl.click/8ERn2
465 гадоў з дня нараджэньня Юрыя Алелькавіча
Роўна 465 гадоў таму, 17 жніўня 1559 году, нрарадзіўся Юры Алелькавіч, нашчадак Гедыміна ў ІХ калене, вайсковы, грамадзкі і культурны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Князь быў уладальнікам Слуцку, дзе ператварыў княскі двор у буйны культурны цэнтар. Юры Алелькавіч уласнаручна перапісаў Слуцкае Эвангельле.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»:
https://smarturl.click/yqgoJ
Рэакцыя Лукашэнкі на ўкраінскі наступ у Курскай вобласьці
Палітычны аглядальнік Валер Карбалевіч камэнтуе, як беларускія ўлады рэагуюць на ўкраінскі наступ у Курскай вобласьці.
https://www.youtube.com/watch?v=_Fr3kWpN4bA
Ці правядзе Лукашэнка датэрміновыя выбары 23 лютага
У Беларусі загаварылі пра магчымасьць датэрміновых прэзыдэнцкіх выбараў у лютым 2025 году. Наколькі гэта рэалістычна? Ці можа быць зьвязана са станам здароўя Аляксандра Лукашэнкі, альбо ёсьць іншыя чыньнікі? Разважае палітоляг і гісторык Роза Турарбекава.
https://www.youtube.com/watch?v=1J7ohzPmubQ
Лукашэнка памілаваў 30 асуджаных за «злачынствы пратэстнай накіраванасьці»
Тэлеграм-канал «Пул Первого» паведаміў, што кіраўнік Беларусі сёньня «падпісаў Указ аб памілаваньні 30 асоб, асуджаных за злачынствы пратэстнай накіраванасьці».
У паведамленьні гаворыцца, што ў ліку памілаваных 14 жанчын і 16 мужчын, некаторыя зь іх маюць сур'ёзныя захворваньні. Таксама паведамляецца, што ў ліку памілаваных ёсць асобы пэнсійнага веку.
https://smarturl.click/z2gZp