17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Вяртаньне ў несвабоду. Калі Лукашэнка спыніць палітычныя рэпрэсіі
«Лукашэнка спрабуе зрушыць кола гісторыі так, каб вярнуць грамадзтва назад — у зразумелае, камфортнае і асабіста для яго блізкае мінулае, калі на выбары ішлі не дзеля таго, каб мяняць уладу, а каб засьведчыць поўную паслухмянасьць і пакору».
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Ці вартыя шкадаваньня беларусы, якія загінулі на вайне ва Ўкраіне з расейскага боку?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
На здаровы розум, для гэтай вайны няма ніводнай рацыянальнай прычыны. Гэта цалкам бяздумная агрэсія. У самога найміта можа быць адзіная матывацыя — зарабіць грошы. Можна было б шкадаваць ягоную сям’ю, якая засталася без карміцеля, хоць часьцяком такая сям’я толькі радуецца «кампэнсацыям». Сапраўды моцна і штодзённа шкада ўкраінскія сем’і, якія гінуць на сваёй зямлі, у сваёй хаце ад рукі расейскага найміта зь беларускім пашпартам у кішэні.
📩 Не стае часу штодня сачыць за СМІ? Не бяда! Усё самае цікавае за мінулы тыдзень — у суботняй рассылцы Свабоды
Сёньня — пра тое, як беларусы працягваюць дапамагаць адзін аднаму, нягледзячы на рызыку рэпрэсіяў; што цяпер укладваюць у галовы беларускіх студэнтаў; чым тлумачыцца шалёны рост беларускай эканомікі; які лёс прарочаць Лукашэнку экспэрты; чаго ён хоча дамагчыся вызваленьнем палітвязьняў; як новы кіраўнік МЗС мяняе яго функцыю і інш.
Падпісвайцеся і чытайце: 👉🏻 http://eepurl.com/ijMaIv
Боепрыпасы, сродкі СПА і БМП «Брэдлі»: новы пакет дапамогі ЗША Ўкраіне
ЗША абвясьцілі аб новым пакеце вайсковай дапамогі Ўкраіне на 250 мільёнаў даляраў. Аб ім паведаміў міністар абароны Ллойд Осцін, які раней узяў удзел у чарговым пасяджэньні Кантактнай групы па абароне Ўкраіны ў так званым фармаце «Рамштайн», на якім міжнародныя партнэры Ўкраіны абмяркоўваюць з украінскімі прадстаўнікамі вайсковыя пастаўкі. У пасяджэньні ўзяў удзел і прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі, які прыехаў з візытам у Нямеччыну.
У амэрыканскі пакет увойдуць боепрыпасы, у тым ліку для сыстэм HIMARS і сыстэм супрацьпаветранай абароны, зэнітныя ракеты RIM-7, ПЗРК «Стынгер», а таксама баявыя машыны «Брэдлі» і M113. https://smarturl.click/xBeLZ
Пагроза з Расеі і вызваленьне палітвязьняў. Валер Карбалевіч падводзіць вынікі тыдня
На гэтым тыдні беларускія ўлады ўпершыню публічна пракамэнтавалі зьбіцьцё дронаў «Шахедаў» у Беларусі, і таксама працягнулі вызваляць палітвязьняў. https://www.youtube.com/watch?v=QqC7W8msfvo
У Варшаве адказалі на прапанову Васкрасенскага кіраўніку МЗС Польшчы асабіста прыехаць і забраць Пачобута
Прапагандыст сьцьвярджае, што Менск прапанаваў асабіста кіраўніку МЗС Польшчы Радаславу Сікорскаму, каб той вывез журналіста-палітвязьня Анджэя Пачобута.
На гэтую заяву Эўрарадыё атрымала адказ міністэрства замежных спраў Польшчы: «Паведамляем, што прапанова, якую ў чарговы раз прадставіў калябарант беларускага рэжыму, не ўпісваецца ні ў адзін канон двухбаковых адносінаў». https://smarturl.click/YzVA0
Сантымэтры вайскоўцаў, крыжы, зьнявагі – пра што спрачаюцца ў эўрапейскаіх судах
Ці памянялася за апошнія дзесяцігодзьдзі ў Эўразьвязе разуменьне правоў чалавека? Ці можна сказаць, што жыхары краінаў ЭЗ пазбавіліся нейкіх правоў і атрымалі новыя? Як цяпер разумеюць дыскрымінацыю і што такое мова нянавісьці? Пра гэта ў падкасьце «Куды коціцца сьвет» расказвае старшы дасьледчык эўрапейскага права ва Ўнівэрсытэце Амстэрдаму Ўладзіслаў Белавусаў.
Глядзіце гутарку цалкам: https://youtu.be/eikKz7GTvcc
Самая беларуская бібліятэка Чэхіі адзначае стагодзьдзе
5 верасьня знакамітая Славянская бібліятэка (Slovanská knihovna) адзначыла юбілей. Павіншаваць прыйшлі ня толькі прадстаўнікі Міністэрства культуры, замежных спраў, парлямэнту і дыпляматы, але і прадстаўнікі дыяспар. У гэты ж дзень адбыўся міжнародны сымпозыюм, на які прыехалі прадстаўнікі бібліятэк сьвету, дзе ёсьць славянскія кнігазборы.
https://smarturl.click/Ee9Y5
Чаму заблукалі расейскія «Шахеды»? Галоўны хаўрусьнік як пагроза для Лукашэнкі
Сытуацыя вакол расейскіх беспілётнікаў, якія раз-пораз залятаюць на беларускую тэрыторыю, для Лукашэнкі непрыемная зь дзьвюх прычынаў.
Па-першае, разбураецца ідэалягічны перадвыбарны канструкт, што Беларусь ня ўдзельнічае ў вайне, а Лукашэнка — гарант міру. Па-другое, небясьпека прыйшла адтуль, адкуль яе ніхто не чакаў — з Расеі, піша Валер Карбалевіч.
https://smarturl.click/nyeq7
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Нашыя журналісты публікуюць там унікальныя кароткія відэа і карткі на розныя тэмы. Відэа апошняга тыдня:
👆🏻Продкі лідэра Aerosmith Стыва Тайлера і акторкі Ліў Тайлер — беларусы! Расказваем у відэа вышэй
👉🏻 Як зьменіцца ўлада ў Беларусі і хто можа стаць пераемнікам Лукашэнкі? radio_svaboda/video/7408868917940079877">Спыталі экспэртаў
👉🏻 Ці пераходзяць беларусы на сваю мову? radio_svaboda/video/7410457249396657414">Спыталі пра гэта ў дасьледчыка
👉🏻 Правакацыі супраць беларусаў у Вільні: radio_svaboda/video/7411207998606937350">расказваем, што адбываецца
👉🏻 На што беларусы трацяць свае грошы? А як у іншых краінах? radio_svaboda/video/7410859972826893574">Прааналізавалі статыстыку і расказваем
👉🏻 «Няма такога, што ў Беларусі перагарнулі старонку». radio_svaboda/photo/7410415575056485637">Як выглядае беларуская салідарнасьць праз 4 гады пасьля пачатку пратэстаў
👉🏻 «Ня ведаю, колькі я яшчэ вытрымаю пісаць пра намалоты і мэханізатараў». radio_svaboda/photo/7411166581868252422">Як цяпер вучацца на журфаку БДУ, расказвае яго выпускніца
«Я больш чым упэўнены, што Лукашэнка ў гэтую авантуру залазіць ня будзе»
Вайсковы экспэрт Іван Ступак лічыць, што паведамленьні аб тым, што Лукашэнка нарошчвае вайсковы кантынгент на паўднёвых межах Беларусі, ёсьць часткай гібрыднай вайны.
https://smarturl.click/712jv
Палітзьняволенаму футбольнаму фанату Тамазу Піпія павялічылі тэрмін яшчэ на 1,5 года
Пра гэта паведаміў праваабарончы цэнтар «Вясна».
Новы суд над палітвязьнем адбыўся ў Наваполацку 5 верасьня. Судзьдзя Тацяна Хрыпач прызнала маладога чалавека вінаватым паводле 411-га артыкулу КК аб злосным непадпарадкаваньні патрабаваньням адміністрацыі папраўчай установы.
https://smarturl.click/Q1EQw
«Вы хацелі беспарадкаў? Вось яны»
Дзясяткі старонак чатаў, прадстаўленых у судовых разглядах у ЗША, раскрываюць, як расейскія супрацоўнікі ФСБ абмяркоўвалі свае намаганьні ў распальваньні палітычнай варожасьці ў Амэрыцы, а таксама абменьваліся жартамі на розныя тэмы — ад напружаных адносінаў з начальствам да поўнамаштабнага ўварваньня Расеі ва Ўкраіну.
Дасьледаваньне карэспандэнтаў Свабоды Майка Экеля, Марка Крутава і Сяргея Дабрыніна.
https://smarturl.click/nye84
Сусьлік, хамяк і барсук і паляўнічае лобі. Расказваем пра самых рэдкіх жывёлаў краіны
У новай рэдакцыі Чырвонай кнігі мяркуецца панізіць ахоўны статус зубра, мядзьведзя, рысі і барсука, а павысіць — толькі хамяка. Пад пагрозай зьнікненьня сусьлікі, а эўрапейскай норкі ў беларускіх лясах ужо не сустрэнеш.
Чырвоная кніга зьявілася ў Беларусі ў 1981 годзе і зьмяшчала тады 80 відаў жывёлаў і 81 від расьлін. У чацьвёртым выданьні 2015 году было ўжо 202 віды жывёлаў і 303 расьлін.
Абноўленае, пятае выданьне ЧКБ павінна зьявіцца ў 2025-м. Адтуль прапануюць выключыць 13 відаў жывёлаў, уключыць 21 від, зьмяніць ахоўны статус для 33 відаў.
https://smarturl.click/W30m6
У чаканьні Гедройця. Нататкі шматразовага ўдзельніка журы
Кніжную прэмію імя Ежы Гедройця, ураджэнца Менску і польскага інтэлектуала ў Парыжы, называюць беларускім Нобэлем або Букерам. Упершыню яе ўручылі ў 2012 годзе, і з таго часу штогод нязьменна ўручаюць за найлепшую кнігу беларускай прозы.
На пачатку восені ажывае цікавасьць публікі да прэміі, барговы сэзон пачынаецца з публікацыі поўнага сьпісу кніг-прэтэндэнтак, на чарзе — доўгі і кароткі сьпісы і, нарэшце, абвяшчэньне пераможцы. Пра галоўную ўзнагароду ў беларускай літаратуры расказвае літаратар Сяргей Дубавец:
https://smarturl.click/xBe4Q
Уначы Расея атакавала Ўкраіну 67 дронамі, некалькі зь іх паляцелі ў бок Беларусі. У Кіеве ў выніку атакі ўзьнік пажар
Над тэрыторыяй Украіны зьбілі 58 з 67 ўдарных дронаў Shahed. «Шэсьць бесьпілётнікаў выйшлі з падкантрольнай паветранай прасторы Ўкраіны, паляцеўшы ў напрамку Расеі, Беларусі і часова акупаванай Луганшчыны», — паведамілі ўкраінскія вайскоўцы. Колькі дронаў у выніку заляцелі на тэрыторыю Беларусі, не ўдакладняецца.
Праект маніторынгу ваеннай актыўнасьці «Беларускі Гаюн» сьцьвярджае, што ў ноч з 6 на 7 верасьня ў паветраную прастору Беларусі агулам заляцелі 4 расейскія дроны «Шахед»:
https://smarturl.click/ba107
Віленскі шэлтэр «Замак»: 2000 беларускіх уцекачоў атрымалі дапамогу, сотні занятыя валянтэрствам і добрачыннасьцю
Каля беларускага шэлтэру «Замак» у Вільні 5 верасьня невядомыя пакінулі правакацыйны надпіс пра беларусаў. Паліцыя завяла справу, а МЗС Літвы асудзіла акты вандалізму, скіраваныя супраць беларусаў.
А 7 верасьня тут — сьвята і Дзень адчыненых дзьвярэй, бо валянтэрская арганізацыя Dapamoga, якая дае прытулак беларусам, што ўцякаюць ад рэпрэсій (больш вядомая пад назвай «Замак»), адзначае 4 гады сваёй працы ў Вільні. Напярэдадні сьвята журналісты Свабоды наведалі вядомы сярод беларусаў шэлтэр і пагаварылі з яго кіраўніцай Натальляй Калегавай:
Рэпартаж: https://smarturl.click/RAxX9
Ужо сёньня: Чатыры гады як Калесьнікава за кратамі
7 верасьня 2020 году кіраўніцу штабу Віктара Бабарыкі на выбарах-2020 Марыю Калесьнікаву схапілі сілавікі. Яе спрабавалі прымусова вывезьці ва Ўкраіну, але Калесьнікава на мяжы парвала свой пашпарт і вярнулася на тэрыторыю Беларусі. Там яе адразу затрымалі. Марыю судзілі ў закрытым рэжыме паводле трох артыкулаў Крымінальнага кодэксу і 6 верасьня 2021 году асудзілі на 11 гадоў калёніі.
Пра іншыя падзеі і даты гэтага дня ў беларускай і сусьветнай гісторыі чытайце ў матэрыяле: https://smarturl.click/M1Lda
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 6 верасьня
Чаму заблукалі расейскія «Шахеды»? Галоўны хаўрусьнік як пагроза для Лукашэнкі
Пагроза з Расеі і вызваленьне палітвязьняў. Вынікі тыдня з Карбалевічам
Амбасадара Японіі выклікалі ў МЗС Беларусі ў «шпіёнскай справе»
«Стасункі беларусаў з тым сьветам — інтэрактыўныя». Беларуска апісала і сыстэматызавала больш за 2 тысячы запісаў пра сны
Сусьлік, хамяк, барсук. Расказваем пра самых рэдкіх жывёлаў краіны і паляўнічае лобі
Акружны суд Варшавы завочна арыштаваў трох грамадзян Беларусі за пасадку самалёта Ryanair у 2021-м
Рост вайскоўцаў, крыжы, зьнявагі — пра што спрачаюцца ў эўрапейскіх судах
«Для мяне Лукашэнка — тэрарыст. Сытуацыя ў Беларусі жахлівая». Што жыхары Варшавы думаюць аб кіраўніку суседняй краіны
Тэлеканал «Настоящее время» зрабіў апытаньне на вуліцах Варшавы пра стаўленьне варшавякаў да кіраўніка Беларусі і сытуацыі з правамі чалавека ў суседняй краіне. Глядзець відэа: https://smarturl.click/0eX6L
У Львове разьвіталіся з загінулымі ад расейскага ракетнага ўдару
У Львове 6 верасьня сотні людзей прыйшлі разьвітацца з чатырма чальцамі сям’і Базылевічаў — 43-гадовай Яўгеніяй і трыма яе дочкамі: 21-гадовай Ярынай, 18-гадовай Дар’яй і 7-гадовай Эміліяй.
Яны загінулі падчас расейскага ракетнага ўдару 4 верасьня. З усёй сям’і выжыў толькі мужчына. https://smarturl.click/e52zX
Стала вядома пра яшчэ адзін суд над былым міліцыянтам за «здраду дзяржаве»
Берасьцейскі абласны суд прызначыў да разгляду справу супраць былога капітана міліцыі Дзьмітрыя Ператолчына.
Былога міліцыянта абвінавачваюць у «здрадзе дзяржаве» і «неданясеньні аб злачынстве, але сутнасць абвінавачваньня невядомая ні СМІ, ні праваабаронцам. Для Дзьмітрыя Ператолчына гэта будзе ўжо другі суд.
Ператолчын з Кобрыня, яму 41 год, у міліцыі даслужыўся да капітана. Вядома, што да 2011 года ён працаваў на пасадзе камандзіра ўзвода Кобрынскага аддзела дэпартаменту аховы, але неўзабаве быў звольнены. Паводле «Медыязоны» у лістападзе 2012 года Берасьцейскі міжгарнізонны ваенны суд прысудзіў Ператолчына да 3,5 гадоў калёніі з адтэрміноўкай на тры гады за «махлярства». Пасля гэтага былы міліцыянт працаваў ліцейшчыкам на фабрыцы пластмасавых цацак «Палесьсе» і спэцыялістам у краме «Дабраном». https://smarturl.click/xBebn
Як у Беларусі адрэагавалі на зьбіцьцё дронаў над Гомлем
5 верасьня ў Гомлі ўначы прагучалі выбухі — у мясцовых суполках называліся месцы падзеньня БПЛА. Пра залёт і падзеньне дронаў паведамілі адразу некалькі крыніц.
«Нават у сьне ёсьць пэўныя правілы паводзінаў: не дакранацца да нябожчыкаў, не сядаць зь імі есьці»
Што сьнілі беларусы і да чаго гэтыя знакі? Пагаварылі з этнографам і пісьменьніцай Алінай Высоцкай пра сны беларусаў:
https://smarturl.click/vwe8R
CNN заявіла, што атрымала эксклюзіўныя кадры з Пакроўску: расейскія вайскоўцы расстрэльваюць украінцаў, якія здаліся
Украінскі бок заяўляе пра мінімум 15 падобных выпадкаў зь лістапада 2023 году.
https://smarturl.click/Q1Eww
«Мы толькі выйшлі — і крык. А потым нас накрыла». Размова са студэнтам, які выжыў падчас расейскага ўдару па Інстытуце сувязі ў Палтаве
У Палтаве завяршылі разбор завалаў Інстытуту сувязі пасьля расейскага ракетнага ўдару, які быў нанесены яшчэ ў панядзелак. Паводле зьвестак ратавальнікаў, усяго загінулі 55 чалавек, 328 чалавек былі параненыя.
З адным з тых, хто выжыў падчас гэтага нападу, Сяргеем, пагаварыў журналіст тэлеканалу «Настоящее время» Андрэй Кузакоў.
https://smarturl.click/kjeRX
Атакі Расеі на цывільныя будынкі і збудаваньні Ўкраіны не спыняюцца ўжо некалькі дзён запар
У ноч на 6 верасьня Расея нанесла ўдары па Ўкраіне дзьвюма ракетамі і 44 ударнымі бесьпілётнымі лятальнымі апаратамі (БПЛА), паведамляе ВПС Узброеных сіл Украіны.
https://smarturl.click/O0WQ8
Акружны суд Варшавы завочна арыштаваў трох грамадзян Беларусі за пасадку самалёту Ryanair у 2021-м
Судовай пастановай завочна арыштавалі былога дырэктара «Белаэранавігацыі» Леаніда Чуро, начальніка зьмены кантролю Яўгена Цыганова, а таксама неназванага афіцэра КДБ высокага рангу. Дзяржаўная пракуратура Польшчы абвінавачвае траіх грамадзян Беларусі ў «акце тэрарызму».
https://smarturl.click/vwez2
Тры гады таму асудзілі Марыю Калесьнікаву і Максіма Знака
6 верасьня 2021 году вынесьлі прысуд палітзьняволеным Марыі Калесьнікавай і Максіму Знаку. Былых удзельнікаў выбарчага штабу Віктара Бабарыкі і сяброў прэзыдыюму Каардынацыйнай рады судзілі разам за зачыненымі дзьвярыма. Вырак — 11 гадоў калёніі Калесьнікавай і 10 гадоў — Знаку. Судзьдзя — Сяргей Епіхаў.
Іх прызналі вінаватымі паводле трох артыкулаў Крымінальнага кодэксу:
🔸змова з мэтай захопу ўлады;
🔸заклікі да дзеяньняў, скіраваных на прычыненьне шкоды нацыянальнай бясьпецы;
🔸стварэньне экстрэмісцкага фармаваньня альбо кіраваньне ім.
Марыя Калесьнікава знаходзіцца ў гомельскай жаночай калёніі ў рэжыме інкамунікада (бяз сувязі з вонкавым сьветам). Больш за паўтара года яе трымаюць у памяшканьні камэрнага тыпу і пэрыядычна зьмяшчаюць яшчэ і ў ШЫЗА.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/mpeQO
Вярхоўная Рада Ўкраіны падтрымала адстаўку яшчэ трох чыноўнікаў і зацьвердзіла 9 новых міністраў. З чым зьвязаныя перастаноўкі ва ўкраінскім урадзе
Сёньня Вярхоўная Рада прыняла адстаўку міністра замежных спраў Дзьмітра Кулебы, віцэ-прэм'ера і міністра па рэінтэграцыі часова акупаваных тэрыторый Ірыны Верашчук і старшыні Фонду дзяржаўнай маёмасьці. Таксама ў Радзе прагаласавалі за прызначэньне 9 міністраў.
З чым зьвязаныя маштабныя перастаноўкі ва ўкраінскім урадзе? Што пра гэта кажа прэзыдэнт Украіны і як гэта тлумчаць экспэрты:
https://smarturl.click/Ee9Mz