17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Праваабаронцу Леаніда Судаленку завочна судзяць за «садзейнічаньне экстрэмісцкай дзейнасьці»
Сёньня ў Гомельскім абласным судзе пачынаецца завочны суд над былым палітвязьням, юрыстам і праваабаронцам Леанідам Судаленкам. Крымінальную справу ў фармаце спэцвядзеньня на яго завялі ў лістападзе 2023 году. Леаніда абвінавачваюць у «садзейнічаньні экстрэмісцкай дзейнасьці»).
«Мне пагражае да 7 гадоў зьняволеньня і велізарны грашовы штраф — да 50 тысяч базавых велічынь. Падлічыў, што гэта штраф на дзясяткі тысяч даляраў», — кажа Судаленка.
Папрасілі праваабаронцу пракамэнтаваць новы суд над ім:
https://smarturl.click/aJxv0
Дэпартаваны з Польшчы беларус перайшоў на беларускі бок
Дзьмітры Смактуновіч, дэпартаваны з Польшчы з прычыны ануляванага літоўскага ДНЖ, перайшоў на беларускі бок, паведаміла @mediazona_by жонка беларуса Натальля. Паводле яе, цяпер Дзьмітры праходзіць мытны кантроль на беларускай мяжы.
Рух у пункце пропуску Берасьце — Тарэспаль на беларуска-польскай мяжы аднавіўся, паведамілі ў Памежным камітэце Беларусі.
Беларуса дэпартавалі з Польшчы. Цяпер ён на нэўтральнай паласе беларуска-польскай мяжы, там перакрылі рух
11 чэрвеня беларуса Дзьмітрыя Смактуновіча дэпартавалі з Польшчы з прычыны ануляванага літоўскага дазволу на жыхарства (ДНЖ). Цяпер беларус знаходзіцца на нэўтральнай паласе беларуска-польскай мяжы, рух транспарту спынены, паведамляе MOST:
https://smarturl.click/3k3d8
Патрыманы Opel у Беларусі амаль удвая даражэйшы, чым у Літве. Колькі каштуюць аўто з прабегам у Менску, Вільні і Варшаве
Продаж новых аўтамабіляў у Беларусі так і ня выйшаў на даваенны ўзровень, нягледзячы на рост. «Відавочна, ёсьць частка спажыўцоў, якія працягваюць езьдзіць на ранейшых машынах. Магчыма, яны б і набылі новую, але кітайскія і расейскія вытворцы іх не задавальняюць. Гэта недахоп выбару», — адзначае экспэрт Анатоль Харытончык.
Што да патрыманых аўто — яны ў Беларусі значна даражэйшыя. Так, напрыклад, у Беларусі патрыманая Skoda каштуе на 3210 эўра больш, чым у Літве. Параўналі цэны:
https://smarturl.click/baz6L
Літоўскія адвакаты зладзілі акцыю салідарнасьці з палітзьняволеным адвакатам Максімам Знакам
11 чэрвеня ў Вільні, насупраць амбасады Беларусі ў Літве, прайшла акцыя салідарнасьці з палітзьняволеным беларускім адвакатам Максімам Знакам. Акцыю арганізавала Рада адвакатаў Літвы, у ёй узялі ўдзел беларускія адвакаты і актывісты. Акцыя праходзіла на фоне пляката з заклікам спыніць катаваньне Максіма Знака. Плякат застаўся вісець на сьцяне жылога дома насупраць беларускай амбасады:
https://smarturl.click/l5b0q
Галоўнае за 11 чэрвеня
🙍🏻♂️«Хлопцаў затрымалі за дзіцячыя пэтарды». Навуковец пракамэнтаваў арышт юнакоў за выбухоўку
👨🏻⚖️ Адвакат не адказвае, абвінавачаныя ня ведаюць, за што іх судзяць. Як у Беларусі праходзяць завочныя суды над апанэнтамі Лукашэнкі
👬 Расея і Беларусь пачалі другі этап вучэньняў. Адпрацоўваюць прымяненьне ядзернай зброі
🗣 Лукашэнка адрэагаваў на выбары ў Каардынацыйную раду і расказаў, як правядуць наступныя выбары прэзыдэнта
🇵🇱 Буфэрную зону на мяжы Польшчы і Беларусі створаць 13 чэрвеня. Сталі вядомыя дэталі
✍🏻 Прэзыдэнт Польшчы падпісаў папраўкі ў закон, якія спрашчаюць прызнаньне дакумэнтаў аб беларускай адукацыі
🍔 У былой сеткі McDonald’s у Беларусі зьмяніўся ўладальнік. Ім стаў беларускі малочны магнат
🧑🏼⚖️ Экс-дырэктара санаторыя «Беларусь» Андрэя Кобеля асудзілі на 9 гадоў турмы, супрацоўніцу санаторыя асудзілі на 6 гадоў калёніі
📚«Наш Быкаў». Тацяна Процька: «Ён ішоў да свабоды складаным шляхам гуманізму»
Беларусаў адвучваюць ад заходніх аўтамабіляў
У Беларусі могуць істотна падаражэць аўтамабілі. Пра сытуацыю на аўтарынку у праграме «ПіК Свабоды» разважае экспэртка дасьледчага цэнтру Beroc, эканамістка Анастасія Лузгіна:
🎥 ВІДЭА цалкам: https://youtu.be/N3hw2DPR8mc
Праўладны саюз пісьменьнікаў падтрымаў ідэю выдаць збор твораў Лукашэнкі
Старшыня праўладнага Саюзу пісьменьнікаў Беларусі Аляксандар Карлюкевіч падтрымаў ідэю выдаць сход выбраных твораў Аляксандра Лукашэнкі, агучаную на прэс-канфэрэнцыі ў Менску. Паводле яго, «многія-многія творы [Лукашенкі] вартыя зьбіраньня ў кнігу, і яны будуць першакрыніцай для многіх сьпікераў, якія часам недарэчна яго пераказваюць»:
https://smarturl.click/W35Be
Прэзыдэнт Польшчы падпісаў папраўкі ў закон, якія спрашчаюць прызнаньне дакумэнтаў аб беларускай адукацыі
Анджэй Дуда падпісаў папраўкі ў закон аб дапамозе грамадзянам Украіны ў сувязі са збройным канфліктам. Але новаўвядзеньні палепшаць і становішча беларусаў. Сярод іншага вырашаецца праблема з прызнаньнем атэстатаў аб адукацыі.
https://smarturl.click/jkDJb
«Наш Быкаў». Тацяна Процька: «Ён ішоў да свабоды складаным шляхам гуманізму»
Сваімі ўспамінамі пра Васіля Быкава да ягонага 100-годзьдзя дзеліцца Тацяна Процька, гісторык і грамадзкая дзяячка.
https://smarturl.click/M1BvR
У Крыме абмяркоўваюць ролю расейскай мовы ў полікультурным сьвеце. Ёсьць і прадстаўнікі Беларусі
Летась дацэнт Віцебскага філіялу Міжнароднага ўнівэрсытэту «МИТСО» Аляксандар Дзядзінкін выступіў на сымпозіюме з дакладам на тэму «Лінгвапсыхалягічны партрэт экстрэміста: праблемы мадэляваньня».
https://smarturl.click/vw672
Быкаў на Свабодзе. Пра зьмену сымболікі
19 чэрвеня беларусы адзначаць 100-годзьдзе Васіля Быкава (1924–2003) — клясыка беларускай літаратуры і нацыянальнага генія. Штодня цягам месяца мы будзем публікаваць цытаты творцы, прамоўленыя ў розныя гады ў эфірах і перадачах Радыё Свабода.
Чытайце і слухайце: Васіль Быкаў на Свабодзе: https://smarturl.click/4kDJw
«Хлопцаў затрымалі за дзіцячыя пэтарды». Навуковец пракамэнтаваў арышт юнакоў за выбухоўку
«Праз арышт гэтых падлеткаў Беларусь, імаверна, страціла некалькі таленавітых хімікаў». Навуковец Сяргей Бесараб пракамэнтаваў Свабодзе, наколькі (не)бясьпечнымі рэчамі займаліся затрыманыя за выбухоўку падлеткі. І як раней гэтым жа займаліся ўдзельнікі рэспубліканскіх алімпіядаў.
https://smarturl.click/M1BmR
Apple прэзэнтавала свой генэратыўны штучны інтэлект
Амэрыканская карпарацыя Apple на канфэрэнцыі WWDC 2024 у Каліфорніі прадэманстравала сваю сыстэму генэратыўнага штучнага інтэлекту, Apple Intelligence.
Генэратыўны штучны інтэлект, аналяг ChatGPT, будзе ўбудаваны ў апэрацыйныя сыстэмы кампаніі на кампутарах і мабільных прыладах, у тым ліку тэлефоны iPhone і шлемы віртуальнай рэальнасьці Apple Vision Pro.
Apple Intelligence будзе даступная для карыстальнікаў у ЗША летам на ангельскай мове. Пазьней кампанія дадасьць падтрымку іншых моў і краін. https://smarturl.click/z296b
Асноўнае за 10 чэрвеня:
📌 Школьнікаў абвінавацілі ў тэрарызьме за тое, што ў лесе рабілі выбухі бутэлечак з-пад ёду
📌 У Дзяржаўным памежным камітэце Беларусі паведамілі аб суіцыдзе вайскоўца тэрміновай службы
📌 Беларусь адмовілася ад плянаў паказваць пірацкія трансьляцыі. Чэмпіянату Эўропы ў футболе на дзяржаўнай тэлевізіі ня будзе
📌 Журналістцы Алене Цімашчук прысудзілі 5 гадоў калёніі і штраф 46 тысяч рублёў
📌 Міністар Хрэнін адрэгаваў на заяву МЗС Літвы аб нанясеньні ўдараў па расейскіх вайсковых аб’ектах у Беларусі
📌 Рада нацыянальнай бясьпекі Польшчы і ўрад абмеркавалі сытуацыю на мяжы зь Беларусьсю. Прэм'ер анансаваў «буфэрную зону»
📌 «Што зь імі зробяць? Спаляць». Як у Беларусі зьнішчаюць непажаданыя для ўладаў кнігі
📌 «ПІК Свабоды». Каго выбралі эўрапейцы? І як гэты выбар можа паўплываць на Беларусь? Тлумачыць дасьледчык Страсбурскага ўнівэрсытэту
Польскія памежнікі патлумачылі выдварэньне беларуса тым, што ён «садзейнічаў нелегальнай міграцыі»
Паводле зьвестак з Надбужанскага аддзелу памежнай службы Польшчы, «адной з галоўных прычын выдварэньня Дзьмітрыя Смактуновіча з тэрыторыі Польшчы стала яго супрацьзаконная дзейнасьць, зьвязаная з садзейнічаньнем у нелегальным перасячэньні беларуска-польскай мяжы мігрантамі», паведаміў Павал Латушка, які кантактаваў з польскімі памежнікамі.
Жонка беларуса расказала @mostmediaio, што Дзьмітрыя затрымлівалі за гэта яшчэ ў красавіку 2023 году. Паводле жонкі, тады ён супрацоўнічаў са сьледзтвам і дзякуючы ягоным дзеяньням удалося выйсьці на іншых удзельнікаў канала перавозкі; судзімасьць у Дзьмітрыя была пагашаная.
«Наіўна лічыць, што мігранты самастойна дабіраюцца да мяжы, узброеныя рознымі прадметамі». Аналітык пра крызіс на беларуска-польскай мяжы
«Я мяркую, што Беларусь ня выдасьць гэтага мігранта (датычнага да сьмерці польскага вайскоўца — рэд.) бо, сярод іншага, ён можа расказаць шмат цікавага пра тое, як усё арганізавана на беларускім баку, наколькі глыбока туды ўцягнутыя розныя беларускія спэцслужбы. Гэты чалавек, калі будзе выдадзены, будзе сябе абараняць і гаварыць шмат розных рэчаў, і гэта яўна будзе інфармацыя не на карысьць Менску», — лічыць аналітык польскага Цэнтру ўсходніх дасьледаваньняў Каміль Клысіньскі.
Урачыстае разьвітаньне з 21-гадовым польскім вайскоўцам Матэвушам Сітэкам праходзіць сёньня ў вёсцы Новы Любель Мазавецкага ваяводзтва, у касьцёле сьвятой Ганны. Вайскоўцы ад сям'і загінулага папрасілі СМІ не прысутнічаць на цырымоніі.
28 траўня на Сітэка з нажом на палцы напаў мігрант, які спрабаваў складзе вялікай групы незаконна перасячы мяжу з боку Беларусі. Вайскоўца шпіталізавалі, ён упаў у кому і празь нейкі час памёр. Рашэньнем міністра абароны Польшчы яго пасьмяротна павысілі ў званьні да старшага сяржанта і ўзнагародзілі залатым мэдалём «За заслугі ў абароне краіны»:
https://smarturl.click/z290w
Сёньня — Сусьветны дзень барацьбы зь дзіцячай працай
12 чэрвеня ва ўсім сьвеце адзначаецца дзень барацьбы зь дзіцячай працай. Яго мэта — прыцягнуць увагу да праблемы і неабходнасьці мераў па яе ліквідацыі. Паводле зьвестак ААН, сёньня 160 мільёнаў дзяцей па-ранейшаму занятыя ў сфэры дзіцячай працы — гэта амаль кожнае 10-е дзіця ў сьвеце.
Пра іншыя памятныя даты 12 чэрвеня чытайце па спасылцы: https://smarturl.click/vw60R
Канфлікт на польска-беларускай мяжы: што зьменіцца са стварэньнем буфэрнай зоны
Польскі ўрад пастанавіў стварыць буфэрную зону ўздоўж мяжы зь Беларусьсю. Яна будзе забясьпечваць ахову мяжы і бясьпеку польскіх памежнікаў.
Польскі журналіст Руслан Шошын тлумачыць, што гэта мяняе для простых людзей, як мяняюцца адносіны паміж беларускімі і польскімі ўладамі і як рэагуюць у Польшчы на сьмерць вайскоўца на мяжы:
🎥 ВІДЭА: https://www.youtube.com/watch?v=IFFWxQvRiEA
Польскі інтэлектуал напісаў, чаму Польшча павінна далей падтрымліваць беларускую справу
У польскім часопісе Przegląd выйшла эсэ Анджэя Раманоўскага «Алесь Бяляцкі», прысьвечанае лёсам зьняволенага нобэлеўскага ляўрэата і Беларусі.
«...Вялікая частка польскай гісторыі і культуры — насамрэч польска-беларуская: Меншчына — краіна Манюшкі, Наваградак — горад Міцкевіча, Горадня — горад Ажэшкі, Нясьвіж — замак Радзівілаў... Калі ў ХІХ стагодзьдзі радзілася беларуская нацыянальная адметнасьць, расейцы казалі: гэта польская інтрыга. Сёньня мы маем абавязак працягваць гэтую інтрыгу. Гэта значыць: памятаць пра Беларусь», — піша ён:
На таргі зноў выставілі нерухомасьць палітзьняволенага праваабаронцы «Вясны» Стэфановіча. Раней з аўкцыёну прадалі ягоны аўтамабіль
Зь першай спробы арыштаваную сьледзтвам 1/7 долі адміністрацыйнага памяшканьня па вуліцы Ложынскай, 16 у Менску, якая лічыцца за Валянцінам Стэфановічам, прадаць не ўдалося — ахвотных яе купіць не знайшлося. Цяпер пачатковую цану зьнізілі з 33 300 да 26 640 рублёў. Калі на аўкцыён зарэгіструюцца ўдзельнікі, таргі пройдуць 25 чэрвеня.
Раней з аўкцыёну прадалі аўтамабіль Стэфановіча — Citroen C4 Picasso 2016 выпуску:
https://smarturl.click/mp51z
Невядомыя намалявалі серп і молат на працы беларускай мастачкі Яны Шостак, якая знаходзілася ў варшаўскай галерэі
Яна падрыхтавала ў варшаўскім музэі Захэнта часовую выставу. Яна адкрылася ў пятніцу і на наступны дзень была разбураная. У сшытку, уключаным у выставу, нехта намаляваў серп і молат. Таксама зьнік шалік з выявамі беларускіх палітвязьняў. Невядомыя парэзалі паляроідныя здымкі Шостак і размалявалі некаторыя элемэнты экспазыцыі аэразольнай фарбай.
«Зьявіліся двое маладых людзей, селі за стол і ўспрынялі яго як інтэрактыўную прастору для майстар-клясаў. Яны пачалі размалёўваць экспанаты мастачкі. Служба бясьпекі не была гатовая да такіх сытуацый і не рэагавала своечасова», — кажа куратарка выставы:
https://smarturl.click/O0Za8
Праз 9 месяцаў стаў вядомы прысуд экс-дырэктару санаторыя «Беларусь»
Андрэя Кобеля асудзілі за шпіянаж. Ён нібыта працаваў на літоўскую выведку звыш 10 гадоў.
А сёньня ў Менскім гарадзкім судзе на 6 гадоў калёніі за «агентурную дзейнасьць» асудзілі грамадзянку Літвы, якая працавала ў тым самым санаторыі.
https://smarturl.click/VDgXg
Адвакат не адказвае, абвінавачаныя ня ведаюць, за што іх судзяць. Як у Беларусі праходзяць завочныя суды над апанэнтамі Лукашэнкі
«Канстытуцыя гаворыць пра роўнасьць бакоў і спаборнасьць працэсу. У гэты час «мая» адвакатка нават ня хоча ведаць маю прававую пазыцыю. Што яна будзе казаць у судзе? Што я вінаваты? Тады якая зь яе абаронца. Што я невінаваты? Але калі я прызнаю раптам віну?»
Буфэрную зону на мяжы Польшчы і Беларусі створаць 13 чэрвеня. Сталі вядомыя дэталі
Пастанова МУС Польшчы аб увядзеньні часовай забароны на знаходжаньне на пэўнай тэрыторыі ў зоне, прылеглай да дзяржаўнай мяжы зь Беларусьсю, будзе падпісаная 12 чэрвеня і набудзе моц у чацьвер, 13 чэрвеня.
Што ў ёй?
https://smarturl.click/VDgVR
У Варшаве адкрылі цэнтар супрацьдзеяньня расейскай дэзынфармацыі
Амэрыканскі высокапастаўлены дыплямат Джэймс Рубін (на здымку), які адказвае за барацьбу з дэзынфармацыяй, і Томаш Хлон, польскі дыплямат з аналягічным мандатам, удзельнічалі ў цырымоніі адкрыцьця бюро Групы па ўкраінскіх камунікацыях. Такая афіцыйная назва новага сумеснага падразьдзяленьня саюзьнікаў па NATO, закліканага выкрываць расейскую дэзынфармацыю.
Група, якая складаецца з прадстаўнікоў 12 краін, уключаючы Канаду, Францыю, Нямеччыну, Фінляндыю, Італію і Ўкраіну, пачне працаваць 11 чэрвеня, абʼявіў Рубін.
Ужо сёньня: выйшла ў сьвет паэма Якуба Коласа «Новая зямля»
11 чэрвеня 1923 году выйшла ў сьвет паэма Якуба Коласа «Новая зямля» — прызнаны нацыянальны эпас беларусаў. Паэма пачынаецца вядомымі кожнаму радкамі «Мой родны кут, як ты мне мілы» і расказвае пра пошукі сялянамі сваёй долі, што ўвасобілася ва ўласнай зямлі. (Ілюстрацыя мастака Васіля Шаранговіча да паэмы «Новая зямля»)
Пра іншыя памятныя даты 11 чэрвеня чытайце па спасылцы: https://smarturl.click/nyqap
Рада нацыянальнай бясьпекі Польшчы і ўрад абмеркавалі сытуацыю на мяжы зь Беларусьсю. Прэм'ер анансаваў «буфэрную зону»
Прэзыдэнт Польшчы Анджэй Дуда сказаў на пасяджэньні Рады нацыянальнай бясьпекі ў Беластоку, што за апошні час агулам адбылося 50 нападаў на польскіх вайскоўцаў. Дуда падкрэсьліў, што Польшча павінна прыкласьці ўсе намаганьні, каб выявіць выканаўцаў забойства вайскоўца Матэвуша Сітэка і пакараць іх.
На пасяджэньні польскага ўраду, якое сёньня ж прайшло ў Беластоку, прэм'ер-міністар Дональд Туск зазначыў, што ў адным толькі траўні польскія вайскоўцы на мяжы зь Беларусьсю папераджальна ўжывалі зброю больш як 770 разоў.
Польскі прэм'ер паведаміў, што на пасяджэньні ўраду прынялі рашэньне стварыць на мяжы зь Беларусьсю спэцыяльную «буфэрную зону». «Мы гаворым пра 10 км, 200 м глыбіні». https://smarturl.click/M1B43
У Празе іншаземца падазраюць у спробе тэракту на замову Расеі
У Празе затрыманаму паводле падазрэньня ў падрыхтоўцы тэракту іншаземцу пагражае пажыцьцёвы тэрмін. Яго абвінавачваюць у спробе падпаліць аўтобусы ў дэпо.
Прэм’ер-міністар Чэхіі Пэтэр Фіяла кажа, што за злачынствам можа стаяць Расея.
26-гадовы падазраваны прыбыў у Чэхію з Паўднёвай Амэрыкі за некалькі дзён да затрыманьня ў суботу. У гэтыя дні ўлады Чэхіі ўзьнімалі ўзровень тэрарыстычнай пагрозы ў краіне. Паліцэйскія патрулі ахоўвалі чыгуначныя і аўтобусныя вакзалы і гандлёвыя цэнтры. https://smarturl.click/xBbdQ