17325
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Колькасьць загінулых паломнікаў у Саудаўскай Арабіі перавысіла тысячу чалавек
Сярод загінулых сама меней 658 грамадзян Эгіпту, 68 — Індыі, 60 — Ярданіі, 35 — Пакістану, 35 — Тунісу. ТАСС са спасылкай на генконсульства Расеі піша пра пяцёх загінулых расейцах.
Па дадзеных AFP, больш за палову загінулых — гэта незарэгістраваныя паломнікі, многія зь якіх ня маюць доступу да кандыцыянаваных памяшканьняў і мэдыцынскай дапамогі.
На хадж у Мэкку з розных краін прыбылі звыш 1,5 млн чалавек з 22 краін. Па дадзеных Саудаўскага нацыянальнага мэтэаралягічнага цэнтру, 17 чэрвеня, у панядзелак, тэмпэратура паветра ў цені Вялікай мячэці ў Мэццы склала 51,8 градуса паводле Цэльсію, а ў аўторак — 47 градусаў.
У Беларусі на мяжы з Украінай пачалі раптоўную праверку баявой гатоўнасьці арміі
За дзень да гэтага Дзяржаўны памежны камітэт Беларусі заявіў аб павелічэньні ўкраінскага кантынгенту на мяжы зь Беларусьсю ў Жытомірскай вобласьці, дзе разьмясьцілі цяжкае ўзбраеньне амэрыканскай і нямецкай вытворчасьці.
https://smarturl.click/dpx8k
Чаму ў Беларусі закрываюць прыватныя ВНУ
«Яны не маглі складаць нейкай канкурэнцыі, не стваралі нейкай пагрозы для дзяржаўных ВНУ. Аднак цяпер дзяржава не спрыяе разьвіцьцю вышэйшай адукацыі, і людзі маглі б пайсьці ў прыватныя ВНУ». У Беларусі за некалькі гадоў зачыняюць ужо трэцюю прыватную ВНУ. Прыгадваем, як зачынялі вышэйшыя ўстановы адукацыі і з чым гэта было зьвязана.
https://smarturl.click/2qdOD
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 20 чэрвеня
Фрыдман: Лукашэнка намеціў вынік у 90%, каб перабіць дасягненьне Пуціна
«Гісторыя на Свабодзе». Як і калі беларусы пасяліліся ў Афрыцы і пабудавалі там сваю мураваную царкву
Тлумачым з Гурневічам. Чаму Лукашэнкі магло ня быць
«Першыя прэзыдэнцкія выбары маглі скончыцца іначай. Шушкевіч зьбіраў поўныя залі», — Аляксандар Мілінкевіч ў праекце «Сьведкі Лукашэнкі»
«Эратычнае шоў». Пінскі актывіст Рамановіч расказвае, як уцёк з радзімы
Беларусізацыя вядомых сусьветных інтэрнэт-сэрвісаў. Як яна адбываецца і чаму некаторыя зь іх ўпарцяцца
Ціханоўская сустрэлася зь міністрам замежных справаў Армэніі
«Лукашэнкаўскі „суд“ высока ацаніў маю працу», — дарадца Ціханоўскай Франак Вячорка пра прысуд 20 гадоў завочна
Пакуль існуе адмоўнае сальда тавараў і паслуг, існуе і пагроза дэвальвацыі, — эканамістка Лузгіна
«Гісторыя на Свабодзе». Як і калі беларусы пасяліліся ў Афрыцы і пабудавалі там сваю мураваную царкву
Як беларусы бралі ўдзел у Другой сусьветнай вайне ў складзе несавецкіх узброеных фармаваньняў, найперш польскіх? Ці быў сярод іх нацыянальны рух? Як беларусы з Лацінскай Амэрыкі трапілі на вайну ў Эўропу? І як яны апынуліся у Іране, Індыі і Ўсходняй Афрыцы? Пра гэта і пра іншае Сяргей Абламейка гутарыць зь беларуска-польскім гісторыкам, прафэсарам Варшаўскага ўнівэрсытэту Юрыем Грыбоўскім. https://smarturl.click/VDzB0 Відэа: https://www.youtube.com/watch?v=IYPSUIg3iFQ
«Лукашэнка намеціў вынік у 90%, каб перабіць дасягненьне Пуціна»
Узмацненьне культу асобы Лукашэнкі, мілітарызацыя краіны па ўсіх напрамках і ручное кіраваньне эканомікай. Гэта адныя з асноўных трэндаў, па якіх рухаецца краіна. Гаворка пра іх ідзе ў сумесным аналітычным дакладзе экспэртаў «Беларускі трэкер перамен». Высновы гэтай справаздачы камэнтуе гісторык і палітоляг Аляксандар Фрыдман. https://www.youtube.com/watch?v=CDGoqs2OlSc
Дарадцу Ціханоўскай Франаку Вячорку прысудзілі 20 гадоў завочна
Менскі гарадзкі суд прысудзіў палітыку Франаку Вячорку 20 кодаў калёніі ўзмоцненага рэжыму, паведаміла прэс-служба Генпракуратуры. Яго абвінавацілі паводле дзевяці крымінальных артыкулаў.
Вячорка падаваў у суд хадайніцтва аб дачы паказаньняў празь відэасувязь, але суд заявіў, што калі справа разглядаецца ў парадку спэцыяльнага вядзеньня, то матэрыялы справы падаюцца абаронцу. У выніку палітыку прысутнічаць на працэсе дыстанцыйна забаранілі і запрасілі прыехаць у Менск. https://smarturl.click/2qdg0
Былая кіраўніца горадзенскага дзіцячага госьпісу даведалася пра суд ад журналістаў
Вольга Вялічка пракамэнтавала Свабодзе прызначэньне суду ў сваёй справе: «Што мне сказаць? Людзі там жывуць пошукам ворагаў, а я жыву сваім жыцьцём і наагул не цікаўлюся гэтым працэсам. Вось ад вас даведалася пра пачатак суду», – заявіла Вольга Вялічка. https://smarturl.click/vwLjE
«Першыя прэзыдэнцкія выбары маглі скончыцца іначай. Шушкевіч зьбіраў поўныя залі», — Аляксандар Мілінкевіч
У праекце «Сьведкі Лукашэнкі» былы кандыдат у прэзыдэнты (2006) Аляксандар Мілінкевіч падзяліўся сваімі развагамі наконт першых прэзыдэнцкіх выбараў 1994 году. На той момант Мілінкевіч працаваў намесьнікам кіраўніка гарвыканкаму Гародні.
ВІДЭА: https://youtu.be/dNAG2TkfW7E
У Беларусі праз навальніцу без электрычнасьці засталіся 117 населеных пунктаў, адзін чалавек загінуў
У выніку прыроднай стыхіі 19 чэрвеня ў Горадзенскай і Менскай абласьцях пацярпелі пяць раёнаў — Зэльвенскі, Ваўкавыскі, Дзятлаўскі, Заслаўскі і Пухавіцкі.
Неспрыяльны прагноз застаецца і на 20 чэрвеня.
https://smarturl.click/gpmVy
Расея нанесла чарговы ўдар па энэргетыцы Ўкраіны. У двух расейскіх рэгіёнах зноў гараць нафтабазы
Папярэдне ў выніку начной расейскай атакі загінулі два чалавекі і 10 атрымалі раненьні ў Херсонскай, Днепрапятроўскай і Харкаўскай абласьцях.
https://smarturl.click/w9Lv7
Беларусізацыя вядомых сусьветных інтэрнэт-сэрвісаў. Як яна адбываецца і чаму некаторыя зь іх ўпарцяцца
«Любы вытворца думае: навошта мне перакладаць на беларускую мову, калі можна карыстацца расейскай? Або калі кліентам і рынку прапанаваць расейскую мову, то яны гэта ўсё „зьядуць“, бо ў іх няма выйсьця». Расказваем, чаму сусьветныя і беларускія сэрвісы ня хочуць дадаваць сабе беларускую мову і як гэтага ўсё ж дабіцца.
https://smarturl.click/YzAxv
«Васіль Быкаў — эўрапейскі пісьменьнік ХХ стагодзьдзя». У Празе адкрылі выставу, прысьвечаную Васілю Быкаву
У Нацыянальнай бібліятэцы Чэскай Рэспублікі прайшло адкрыцьцё выставы і сустрэча з нагоды 100-гадовага юбілею нараджэньня Васіля Быкава. https://smarturl.click/67gv2
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 19 чэрвеня
Быкаў на Свабодзе. «Беларусь ня зьнікне, калі ня скорыцца чужой сіле»
Дзьве гадзіны на вышцы і 3000 эўра на суды. Як беларус амаль 4 гады дамагаецца міжнароднай абароны ў Літве
У Менску ліквідуюць аб’яднаньне «Разам», якое садзейнічала беларуска-расейскай інтэграцыі
Як Алега Бембеля выгналі з працы і з партыі. Дысыдэнцкая акцыя, якая апярэдзіла час
Пісьменьнік Саша Філіпенка расказаў, што ягонага бацьку ў Беларусі выклікаюць на допыты
Аляксандар Мілінкевіч ў праекце «Сьведкі Лукашэнкі»: «Я не лічу, што Лукашэнка быў стаўленьнікам Масквы»
Экспэртка ацаніла, якія краіны найахвотней выдаюць турыстычныя візы беларусам
«Наш Быкаў». Сьвятлана Алексіевіч: «Урок Быкава — як зрабіць выбар у бок сьвятла і ніколі не саступіць»
«Жалезная заслона» пад Горадняй і Берасьцем. Да чаго вядзе эскаляцыя беларуска-польскіх дачыненьняў
У адносінах Беларусі і Польшчы — чарговы крызіс, абвастрэньне. Забойства польскага жаўнера, учыненае мігрантам, які прарываўся празь мяжу зь беларускай тэрыторыі, стала яго кульмінацыяй. Да чаго можа прывесьці гэтая эскаляцыя? Піша Валер Карбалевіч. https://smarturl.click/xBLYM
Кіеў: Беларусь сваімі заявамі стараецца перакласьці на Ўкраіну адказнасьць за напружанасьць на мяжы
«Беларусь ужо не ўпершыню такім чынам намагаецца перакласьці адказнасьць на Ўкраіну, што мы трымаем свае войскі і сродкі на мяжы з гэтай краінай», — заявілі ў Дзяржаўнай памежнай службе Ўкраіны.
У Дзяржаўнай памежнай службе Ўкраіне расцанілі заяву Беларусі аб павелічэньні ўкраінскага вайсковага кантынгенту на мяжы ў Жытомірскай вобласьці як спробу перакласьці на Кіеў адказнасьць за напружанасьць.
https://smarturl.click/VDzMR
У Менску пакаралі «хатняй хіміяй» доктарку Церашкову, сястру палітвязьня Вінярскага
Суд Цэнтральнага раёну Менску разгледзеў справу і пакараў так званай «хатняй хіміяй» сківічна-тварнаму хірурга Алену Церашкову.
Лекарку прызналі вінаватай паводле часткі 1 артыкулу 342 Крымінальнага кодэксу («Актыўны ўдзел у дзеяньнях, якія груба парушаюць грамадзкі парадак»). 20 чэрвеня, паводле былога актывіста «Эўрапейскай Беларусі», які прасіў на яго не называць, Алене Церашковай «прысудзілі 3 гады хатняй хіміі, яна дома зь дзецьмі».
Вырак агучыла судзьдзя Юльяна Шчэрба.
Крыніца, блізкая да сям’і Алены Церашковай, сьцьвярджае, што на працэсе тая прызнала віну часткова. Ці будзе Церашкова абскарджваць прысуд, невядома.
https://smarturl.click/O0yQo
160 гадоў таму нарадзіўся Аляксандар Сержпутоўскі, фальклярыст, этнограф, публіцыст, мовазнавец
21 чэрвеня 1864 году нарадзіўся Аляксандар Сержпутоўскі, беларускі фальклярыст, этнограф, публіцыст, мовазнавец, сапраўдны член Інбелкульту (1925), аўтар нарысу «Беларусы-палешукі», у якім апісаны звычаі і вераваньні сялян Мазыршчыны і Случчыны. Дасьледаваў прылады працы земляробаў, звычаі беларусаў, вывучаў дыялекты беларускай мовы.
Больш важных датаў і падзей гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/RAWvm
У Літве заявілі аб пяціразовым павелічэньні спроб абысьці санкцыі супраць Беларусі і Расеі
За тры вясновыя месяцы ў 5,3 разы (з 14 да 74) вырасла колькасьць спроб абысьці санкцыі, уведзеныя супраць Беларусі і Расеі, паведаміў 20 чэрвеня LRT з спасылкай на дадзеныя кампаніі «Літоўскія чыгункі» (LTG).
Па словах кіраўніка аддзела ўстойлівасьці бізнэсу групы LTG Гедымінаса Шэчкуса, новая тэндэнцыя можа быць «спробай праверыць эфэктыўнасьць самога санкцыйнага кантролю». https://smarturl.click/1doAD
«Лукашэнкаўскі „суд“ высока ацаніў маю працу», — дарадца Ціханоўскай Франак Вячорка пракамэнтаваў прысуд 20 гадоў завочна
Менскі гарадзкі суд прысудзіў палітыку 20 гадоў калёніі ўзмоцненага рэжыму. «Лукашэнкаўскі „суд“ высока ацаніў маю працу. Далі максымум, што было прадказальна. Безумоўна, я буду абскарджваць гэтае рашэньне, дамагацца яго скасаваньня. Я лічу, што ўсе саўдзельнікі — судзьдзя, пракурор і іншыя — панясуць адказнасьць у свой час», — так Вячорка пракамэнтаваў прысуд выданьню «Позірк».
Тлумачым з Гурневічам. Чаму Лукашэнкі магло ня быць
Беларусь апошняй з усіх поставецкіх краін усенародна выбірала кіраўніка дзяржавы. Прэзыдэнцкую пасаду ў Беларусі ўвялі ўсяго за тры месяцы да прэзыдэнцкіх выбараў. У сакавіку 1994 года прынялі Канстытуцыю. А на 23 чэрвеня ў Беларусі прызначылі першы тур першых у гісторыі краіны прэзыдэнцкіх выбараў. Журналіст Дзьмітры Гурневіч тлумачыць, чаму Лукашэнкі магло і ня быць. https://www.youtube.com/watch?v=qDXtlxwcHzI
Ва Ўкраіне правераць, як пабудавалі фартыфікацыі на мяжы зь Беларусьсю
У Менску заявілі пра ўзмацненьне аховы мяжы з Украінай — бо ў Жытомірскай вобласьці Ўкраіна разьмясьціла дадатковыя вайсковыя сілы і цяжкае ўзбраеньне амэрыканскай і нямецкай вытворчасьці.
Часовая спэцыяльная камісія, якую стварылі ў Вярхоўнай радзе для праверкі выкарыстаньня бюджэтных сродкаў у будаўніцтве фартыфікацыйных і інжынэрных загарод, праверыць выкананьне гэтых работ на мяжы зь Беларусьсю.https://smarturl.click/VDzX0
Пакуль існуе адмоўнае сальда тавараў і паслуг, існуе і пагроза дэвальвацыі, — эканамістка Лузгіна
Эканамістка Анастасія Лузгіна ў інтэрвію Свабодзе расказвае, як спыненьне таргоў валютамі на Маскоўскай біржы можа паўплываць на курс беларускага рубля і наколькі вялікая пагроза дэвальвацыі з прычыны адмоўнага сальда замежнага гандлю.
https://smarturl.click/2qdpm
У Беларусі зь візытам — прэм’ер-міністар Эсватыні
🇸🇿 З гэтым маленькім афрыканскім каралеўствам Беларусь толькі два тыдні таму ўстанавіла дыпляматычныя адносіны. Эсватыні яшчэ 6 гадоў таму называлася Свазілэндам. Вялікая колькасьць насельніцтва жыве ў беднасьці, а яшчэ дзяржава вядомая тым, што займае першае месца ў сьвеце па распаўсюдзе ВІЧ/СНІД.
Якія пытаньні будуць абмяркоўваць Беларусь і Эсватыні?
https://smarturl.click/XymG6
Аўтакатастрофа ў Баранавіцкім раёне: адзін чалавек загінуў, пяцёра ў шпіталі
Загінуў 81-гадовы расеец. Стан здароўя іншых пакуль невядомы.
https://smarturl.click/9zqRz
«Эратычнае шоў». Пінскі актывіст Рамановіч расказвае, як уцёк з радзімы
«ГУБАЗіК выцягнуў мяне з ложка. Пагражалі голым выкінуць на вуліцу і затрымаць. Потым пачалася гульня „За правільны адказ — прадмет адзеньня“. Я нават пажартаваў: „Гэта што, эратычнае шоў?“. Расказваем гісторыю пінскага актывіста Алеся Рамановіча.
https://smarturl.click/W3aLk
85 гадоў Валерыю Раеўскаму — вядомаму тэатральнаму рэжысэру
20 чэрвеня 1939 году нарадзіўся Валер Раеўскі, беларускі тэатральны рэжысэр, на працягу 35 гадоў быў галоўным рэжысэрам і мастацкім кіраўніком Нацыянальнага акадэмічнага тэатру імя Янкі Купалы.
Больш важных датаў і падзей гэтага дня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/M1dmp
Лівень і град паралізавалі рух транспарту ў Менску
Моцны дождж і град накрылі Менск увечары 19 чэрвеня. З прычыны залевы спыніліся некалькі маршрутаў грамадзкага транспарту. Бачнасьць на дарогах абмежаваная. На некалькіх маршрутах спыніліся трамваі, тралейбусы і аўтобусы. Відавочцы публікуюць у сацсетках відэа непагадзі. Паводле іх зьвестак, праз падтапленьне на вуліцы Арлоўскай утварыўся затор.
А ў Заслаўі мясцовыя жыхары зьнялі на відэа сапраўдную буру. Там таксама выпаў град, быў вельмі моцны вецер, які ледзь не ламаў дрэвы. https://smarturl.click/e5z6q
Васіль Быкаў 100». У Празе выдалі кнігу цытатаў клясыка і ўспамінаў пра яго
19 чэрвеня ў Нацыянальнай бібліятэцы Чэхіі ў Празе прэзэнтавалі новую кнігу, прысьвечаную стагодзьдзю клясыка беларускай літаратуры Васіля Быкава.
Кнігу «Васіль Быкаў 100» выдала асьветная суполка «Скарына» — адна зь першых беларускіх арганізацый, заснаваных у Празе пасьля падзеньня камунізму.
У выданьні сабраныя 100 цытатаў пісьменьніка, якія гучалі ў розныя гады на Радыё Свабода, агляд яго выданьняў у Чэхаславаччыне, лісты з Хэльсынкі, Бэрліну і Франкфурту ў Прагу, успаміны пра ягонае знаходжаньне ў сталіцы Чэхіі. Над кнігай працавалі былыя журналісты Беларускай службы Радыё Свабода Аляксандар Лукашук, Галіна Навумчык, Сяргей Навумчык, Алена Ціхановіч і Сяргей Шупа. Чытаць https://smarturl.click/Q1emB
Дубавец і Навумчык: За што Васіля Быкава любяць беларусы і ненавідзіць рэжым Лукашэнкі
Пра гэта ў праграме «ПіК Свабоды» разважаюць літаратар Сяргей Дубавец і публіцыст Сяргей Навумчык.
Сяргей Дубавец кажа, што з савецкіх пазыцыяў Быкаў быў «няправільным» пісьменьнікам і нагадвае, што ягоныя кніжкі выходзілі часам зь цяжкім боем з цэнзурай.
Цалкам інтэрвію глядзіце ў відэафармаце на Youtube https://www.youtube.com/watch?v=adNoiDbC5ms&t=339s
Тэкставая вэрсія https://smarturl.click/xBLpe