17324
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
Атмасфэра, удзельнікі, грошы. Рэпартаж з фэстывалю Tutaka
У 20 кілямэтрах ад Беларусі праходзіць фэстываль абуджаных Tutaka. Пра атмасфэру, удзельнікаў і грошы — рэпартаж Свабоды з другога дня фэсту, 13 ліпеня.
https://smarturl.click/aJA3X
У 11:25 Памежны камітэт Беларусі паведаміў, што літоўскія калегі ў поўным аб'ёме аднавілі афармленьне асобаў і транспарту на памежным пункце пропуску.
Читать полностью…
👆🏻 Запытайся ў Дубаўца. Чым быў небясьпечны для рэжыму мастак Алесь Пушкін?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Алесь быў з тых людзей, якія проста вырастаюць з гэтай зямлі, як арганічная частка яе прыроды, гісторыі і культуры. Яны ня здольныя прыстасавацца, як верабей ня можа прыняць аблічча пацука, яны ня могуць думаць і гаварыць на іншай, не беларускай мове, яны, урэшце, настолькі зьнітаваныя з гэтай прыродай, што проста ня выжывуць дзесьці ў іншай краіне. Сама толькі наяўнасьць такіх людзей — гэта страшны сон «тоже русских», якія ўвасабляюць прышлую палітыку зьнішчэньня Беларусі, беларушчыны і прыродных беларусаў.
Дональда Трампа паранілі на перадвыбарчым мітынгу ў Пэнсыльваніі. Што вядома на гэты час
45-ы прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп шпіталізаваны 14 ліпеня пасьля таго, як яго зачапіла куля на перадвыбарчым мітынгу ў Пэнсыльваніі. Палітыка вывелі са сцэны. Стралок, як мяркуецца, забіты на месцы супрацоўнікамі Сакрэтнай службы.
https://smarturl.click/Q10Dw
Актор Алек Болдуін заплакаў у судзе, калі спынілі справу аб ненаўмысным забойстве ім украінскай апэратаркі
У штаце Нью-Мэксыка судзьдзя спыніла справу супраць актора Алека Болдуіна, якога абвінавачвалі ў ненаўмысным забойстве ўкраінскай апэратаркі Галіны Гатчынс падчас здымак фільму «Rust».
Абарона актора настойвала, што пракуратура не прадэманстравала ў судзе важны доказ – патроны са здымачнай пляцоўкі. Абвінавачаньне патлумачыла свае дзеяньні тым, што боепрыпасы не былі падобныя на кулі, якія знайшлі на пляцоўцы.
У выніку суд вырашыў закрыць справу і зьняць абвінавачаньні з Болдуіна з прычыны ўтойваньня рэчавых доказаў. Актор заплакаў, калі пачуў рашэньне закрыць справу супраць яго. Яму пагражала да 18 месяцаў пазбаўленьня волі. https://smarturl.click/kjWdX
Асноўныя падзеі і найважнейшыя публікацыі Свабоды 13 ліпеня
Расейскія войскі атакавалі Хэрсонскую вобласьць Украіны: тры чалавекі загінулі, восем параненыя
Былы супрацоўнік АНТ паведаміў, што ягоную маці ўсё ж не высяляюць
Алексіевіч і яшчэ 50 нобэлеўскіх ляўрэатаў заклікалі спыніць агонь паміж Расеяй і Ўкраінай, а таксама ў сэктары Газа
У гонар беларускага добраахвотніка назвалі вуліцу ва ўкраінскім Канатопе
Расейскі ўдарны дрон «Шахед» заляцеў у Беларусь
Беларусь пасьля абвяшчэньня незалежнасьці, да пачатку прэзыдэнцтва Лукашэнкі. ФОТАГАЛЕРЭЯ
Макс Шчур: «Сэкс — шкілет гэтай кнігі, на якім трымаецца мяса ўспамінаў»
Лукашэнка гаворыць пра філязофію культуры, але забываецца пра сякеру пад лавай. Блог Насты Захарэвіч
Дэпутатка Бундэстага: Тэрмінова патрэбная ўсёабдымная стратэгія ЭЗ па Беларусі
Аб неабходнасьці тэрміновага прыняцьця «усёабдымнай стратэгіі» Эўразьвязу па Беларусі, якая ўключае дарожную мапу дэмакратычных рэформ, заявіла дэпутатка Бундэстага Аніко Глагоўскі-Мэртэн са Свабоднай дэмакратычнай партыі, што ўваходзіць ва ўрадавую кааліцыю.
Сваю пазыцыю Глагоўскі-Мэртэн, якая зьяўляецца сябрам міжфракцыйнай групы «Дэмакратычная Беларусь», выказала падчас абмеркаваньня пляна дзеяньняў, ухваленага ўрадамі Нямеччыны і Польшчы. Яна вітала намер дзьвюх краінаў падтрымліваць беларускую грамадзянскую супольнасьць, беларускую дыяспару ў Эўропе і дэмакратычных сіл «вакол Аб’яднанага пераходнага кабінэта», а таксама заклік выпрацаваць стратэгію ЭЗ на беларускім напрамку, якая прадугледжвае падтрымку рэформ.
«Ва ўмовах рэпрэсій і гвалту з боку рэжыму Лукашэнкі застаецца важнай выдача гуманітарных віз для беларусаў, якія падвяргаюцца палітычнаму перасьледу», – падкрэсьліла дэпутатка. https://smarturl.click/Q10Yw
Алексіевіч і яшчэ 50 нобэлеўскіх ляўрэатаў заклікалі спыніць агонь паміж Расеяй і Ўкраінай, а таксама ў сэктары Газа
З заклікам аб неадкладным спыненьні агню паміж Расеяй і Ўкраінай, а таксама ў сэктары Газа выступіў 51 нобэлеўскі ляўрэат у адкрытым лісьце, які апублікавала расейская «Новая газэта».
Аўтары адкрытага ліста патрабуюць найперш спыніць агонь, абмяняць палонных і вярнуць закладнікаў, пачаць мірныя перамовы, а калі палітыкі не здольныя сёньня знайсьці мірнае рашэньне — перадаць яго ў рукі будучых пакаленьняў.
Сярод нобэлеўскіх ляўрэатаў, якія падпісалі ліст, і беларуская пісьменьніца Сьвятлана Алексіевіч, якая атрымала прэмію па літаратуры за 2015 год. https://smarturl.click/Q10Y1
У гонар беларускага добраахвотніка Івана «Брэста» Марчука назвалі вуліцу ва ўкраінскім Канатопе, паведамляе полк Каліноўскага
Камандзір батальёну «Волат» Іван «Брэст» Марчук загінуў два гады таму, 26 чэрвеня 2022 году, у баі пад горадам Лісічанск Луганскай вобласьці Ўкраіны. Тады група беларускіх добраахвотнікаў трапіла ў расейскую пастку. Групу «Брэста» абстраляў танк. Іван і ягоныя паплечнікі прынялі бой, у выніку чацьвёра загінулі, а яшчэ дваіх узялі ў палон:
https://smarturl.click/W3n9O
У Кобрыні перайменавалі вуліцу Каліноўскага. Дзеля гэтага давялося мяняць назву яшчэ адной вуліцы
Кобрынскі раённы савет дэпутатаў вырашыў перайменаваць вуліцу Каліноўскага ў Кобрыні ў вуліцу Пятра Машэрава. Адметнасьць сытуацыі ў тым, што ў Кобрыні ўжо была вуліца Пятра Машэрава, таму ўлады таксама пастанавілі зьмяніць яе назву — цяпер вуліца будзе звацца Яловая:
https://smarturl.click/8EBLa
Макс Шчур: «Сэкс — шкілет гэтай кнігі, на якім трымаецца мяса ўспамінаў»
У выдавецтве «Мяне Няма» рыхтуецца да выхаду новая кніга Макса Шчура «Спроба экспэрымэнтальнага канструяваньня сябе». Гэта ўспаміны пра дзяцінства і бунтарскую маладосьць. Пагаварылі з аўтарам пра хлусьню і праўду дакумэнтальнай прозы, алькаголь, сэкс і яшчэ шмат пра што. На ўсе пытаньні Макс Шчур адказаў аўтацытатамі з сваёй новай кнігі:
https://smarturl.click/EeB9z
💌 Ня маеце часу гартаць навіновую стужку? Для вас — усё самае цікавае на Свабодзе за тыдзень у адным лісьце!
Самае галоўнае — у нашай суботняй email-рассылцы, падпісвайцеся і чытайце, так вы нічога не прапусьціце!
У сёньняшнім выпуску: да 30-годзьдзя праўленьня Лукашэнкі ўзгадваем, дзякуючы чаму ён прыйшоў да ўлады і як Беларусь зьмянілася за гэтыя гады; расказваем гісторыі беларускага добраахвотніка, які загінуў ва Ўкраіне, і ўкраінкі, якую па абмене вызвалілі зь беларускай турмы; тлумачым, што зараз нельга везьці з ЭЗ у Беларусь і наадварот, і як беларусы могуць атрымаць грамадзянства іншай краіны; радуемся добрым навінам тыдня разам і інш.
Падпісацца на рассылку: https://eepurl.com/ijMaIv
13 ліпеня — дзень бітвы пад Воршай (ня той славутай, 1514 году, але таксама пад кіраўніцтвам Астроскага)
13 ліпеня 1508 году адбылася бітва Воршай у часе літоўска-маскоўскай вайны 1507-1508 гадоў, якая мела мэтай вызваленьне Смаленску, што быў абложаны маскоўскім войскам. Кіраваў падзеямі тады таксама вялікі гетман Канстанцін Астроскі. Бітву над Дняпром спыніў надыход цемры, і Астроскі меркаваў з новай сілай ударыць на сьвітанку. Аднак маскоўцы ўначы адступілі на ўсход.
Пра іншыя падзеі 13 ліпеня ў беларускай і сусьветнай гісторыі — у матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/jkyEq
Важныя падзеі 12 ліпеня ў Беларусі і навокал, а таксама публікацыі, якія варта прачытаць
▪️Супрацоўнікі «Белсату» заклікалі кіраўніцтва Польшчы і TVP захаваць тэлеканал як асобны праект
▪️Былы супрацоўнік АНТ паведаміў, што канфіскавалі ягоную кватэру, пазбавіўшы 78-гадовую маці жыльля
▪️Эдуарду Бабарыку прысудзілі яшчэ 1,5 года зьняволеньня
▪️У Вільні прайшла акцыя салідарнасьці да трэцяй гадавіны арышту праваабаронцаў «Вясны»
▪️Спробаў нелегальнага пераходу польска-беларускай мяжы стала на 65% менш
▪️Беларускія банкі працягваюць шчодра раздаваць крэдыты людзям. Чым гэта небясьпечна
▪️На стратэгічным узроўні Беларусь ужо разглядаецца ў якасьці сур’ёзнай праблемы бясьпекі для краін NATO, — Казакевіч
▪️Небеларускі пашпарт. На якіх умовах беларусы могуць атрымаць грамадзянства іншай краіны
▪️Як і зь кім будзе дамаўляцца сьпікерка Каардынацыйнай Рады?
▪️Добрыя навіны тыдня. Беларусы запатэнтавалі дзьве палоскі на кедах і выпусьцілі калыханку
У «Яндэкс Картах» больш ня будзе назваў па-беларуску
У рускамоўнай вэрсіі «Яндэкс Картаў» назвы населеных пунктаў у краінах з кірылічным альфабэтам будуць пісаць толькі па-расейску. Раней там паказваліся варыянты напісаньня і на расейскай мове, і ў арыгінале.
Распрацоўнікі мяркуюць, што гэта дазволіць спрасьціць успрыманьне і вывучэньне мапы.
На першым этапе зьмены закрануць толькі расейскамоўную вэрсію сэрвісу і абмежаваную колькасьць краін, у іх ліку Беларусь і Баўгарыя. У будучыні гэты сьпіс будзе папаўняцца ў залежнасьці ад водгукаў карыстальнікаў.
https://smarturl.click/JDv3x
Ці шмат вы памятаеце пра 30 гадоў Лукашэнкі ва ўладзе? ТЭСТ
Што вы памятаеце пра 30 гадоў Лукашэнкі ва ўладзе? Праверце сябе, адказаўшы на пытаньні нашага тэсту.
https://smarturl.click/XyX1Z
Літоўскі бок прыпыніў пропуск аўтамабіляў у Медніках
З трэцяй гадзіны ночы ў літоўскіх памежнікаў праблемы з працай праграмнага забесьпячэньня.
https://smarturl.click/opzyM
ФБР прызнала Томаса Мэт’ю Крукса «субʼектам, які мае дачыненьне да стральбы на мітынгу Трампа»
Фэдэральнае бюро расьсьледаваньняў ЗША вызначыла 20-гадовага Томаса Мэт’ю Крукса як «субʼекта, які мае дачыненьне» да замаху на былога прэзыдэнта краіны Дональда Трампа, гаворыцца ў нядзельнай заяве, якую цытуе Reuters.
Крукс пражываў у штаце Пэнсільванія і быў зарэгістраваны як рэспубліканец, згодна са сьпісамі выбаршчыкаў штата.
Фота меркаванага стралка зь відэа, якое ён распаўсюдзіў перад мітынгам
Тры гады таму арыштавалі праваабаронцаў «Вясны» Бяляцкага, Стэфановіча і Лабковіча
14 ліпеня 2021 у Беларусі арыштавалі праваабаронцаў «Вясны» Алеся Бяляцкага, Валянціна Стэфановіча і Ўладзя Лабковіча. Яны будуць асуджаныя адпаведна на 10, 9 і 7 гадоў турмы.
Больш падзей гэтага дня ў гісторыі — у матэрыяле «Ўжо сёньня»: https://smarturl.click/z2XvZ
Пасьля сьпёкі на Беларусь абрынуліся ўраганы. У Менску загінула дзяўчына, парушана энэргазабесьпячэньне ў 452 населеных пунктах
У Менску вецер ламаў і вырываў з каранямі дрэвы. У выніку падзеньня дрэва ад шквалістага ветру ў раёне Цнянскага вадасховішча загінула дзяўчына, паведамілі ў Міністэрстве аховы здароўя. Вядома аб пацярпелых у Менску і Ждановічах.
А ў цэнтры Менска з прычыны падзеньня шкла праз парывы ветру каля завода «Гарызонт» пацярпеў 24-гадовы малады чалавек і падлетак.
З прычыны непагадзі — шквальнага ветру і навальніцы — на 19 гадзін 13 ліпеня было парушана энэргазабесьпячэньне ў 301 населеным пункце, вынікае з паведамленьня канцэрна «Белэнэрга». Паводле інфармацыі Міністэрства энэргетыкі, усяго пацярпелі 452 населеныя пункты. https://smarturl.click/w9Dxn
Лукашэнка заявіў аб «ліквідацыі напружанасьці ля мяжы з Украінай» і даручыў адвесьці войскі
Гэтую заяву ён зрабіў у Лунінецкім раёне Берасьцейскай вобласьці, куды выправіўся 13 ліпеня, каб «абмеркаваць з сілавікамі забесьпячэньне ваеннай бясьпекі краіны на паўднёвым апэрацыйным напрамку».
«Пасьля нашай пэўнай працы ўкраінцы свае ўзброеныя сілы і дадатковыя войскі, якія яны перакінулі да нашай мяжы, ад мяжы адвялі і ўвогуле вывелі з зоны беларуска-ўкраінскай мяжы, — заявіў Лукашэнка. — Цяпер у нас ускладненьняў ніякіх няма з украінцамі, і я спадзяюся, што і не будзе ».
БелТА паведамляе, што Лукашэнка заслухоўваў даклад «аб становішчы пры выкананьні задач баявога дзяжурства па супрацьпаветранай абароне», і што ён даручыў адвесьці войскі ад мяжы з Украінай у месцы сталай дыслякацыі. Паводле Лукашэнкі, цяпер «не павінна быць ніякіх лішніх мерапрыемстваў». Лукашэнка таксама заявіў аб плянах абмеркаваць з прэзыдэнтам Расеі Ўладзімірам Пуціным далейшыя крокі па Ўкраіне. https://smarturl.click/XyXdZ
Былы супрацоўнік АНТ паведаміў, што ягоную маці ўсё ж не высяляюць
У сваіх сацыяльных сетках былы супрацоўнік АНТ Іван Падрэз напісаў, што ягоная маці ўсё ж «можа жыць у кватэры па праве пражываньня».
«Аказваецца, і на тым баку ёсьць людзі. Людзям — дзякуй. І дзякуй усім, хто перажываў. Няма падставы для суму», — напісаў былы супрацоўнік АНТ. Якім чынам можна пражываць у канфіскаванай кватэры, Падрэз не патлумачыў.
12 ліпеня пра канфіскацыю сваёй маёмасьці Падрэз напісаў у сваім Instagram: «Маю 78-гадовую маці выкінулі зь яе. Яна правяла тры тыдні ў лякарнях, а потым у сяброўкі. Гэта па-за межамі маралі. Выкідаюць з дому 78-гадовую жанчыну».
Інфармацыя з афіцыйных структур на гэты конт не дасяжная. https://smarturl.click/mpEdQ
Грамадзянін Індыі меркавана знаходзіцца ў закладніках у Беларусі
Малады чалавек з Індыі, як мяркуецца, апынуўся ў закладніках у Беларусі, і яго сям’я вымушаная заплаціць выкуп, каб дамагчыся ягонага вызваленьня, паведамляе The Times of India. Сваякі выкрадзенага зьвярнуліся па дапамогу да індыйскага ўраду.
Паводле брата Сону Кармджыта, той з жонкай і пляменьнікам 22 верасьня 2022 году выехалі з Індыі ў Партугалію і здолелі дабрацца да Сэрбіі, аднак Сону па нейкай прычыне давялося вярнуцца. Тым часам ягоная жонка нарадзіла ў Партугаліі дзіця. Сону накіроўваўся да жонкі, дзіцяці і пляменьніка ў Партугалію, калі яго выкралі і павезьлі ў Беларусь. Выкрадальнікі запатрабавалі ад сям'і выкуп. Сямʼя ўжо заплаціла ім каля 4,8 тысяч даляраў ЗША, аднак выкрадальнікі па-ранейшаму патрабуюць больш грошай. https://smarturl.click/M1zLR
Лукашэнка гаворыць пра філязофію культуры, але забываецца пра сякеру пад лавай
«Лукашэнка заявіў, што беларуская дзяржаўнасьць заснаваная на разуменьні філязофіі беларускай культуры. Ня ведаю, наколькі асэнсавана ён агучыў менавіта такую «формулу», але цікава вось што: цяперашнія ўлады, выбудоўваючы тое, як працуе дзяржава, ігнаруюць адзін важны аспэкт нашай культуры. І называецца гэты аспэкт «сякера пад лавай», — піша блогерка Наста Захарэвіч:
Лукашэнка базуе цяперашнюю дзяржаўнасьць абсалютна насуперак гэтай сякеры. Ці то ён настолькі ўпэўнены, што ніколі ні за што не давядзецца адказваць, ці то настолькі паглыбіўся ва ўласную прапаганду, што паверыў у яе і зусім перастаў разумець беларусаў і беларусак»:
https://smarturl.click/ppaeA
📸 Беларусь пасьля абвяшчэньня незалежнасьці, да пачатку прэзыдэнцтва Лукашэнкі. Фотагалерэя
На фатаздымках, зробленых у пэрыяд з 1991 па 1994 год, адлюстраванае зараджэньне незалежнай і свабоднай Беларусі перад тым, як інаўгурацыя Аляксандра Лукашэнкі 20 ліпеня 1994 году азнаменавала вяртаньне аўтарытарызму савецкага ўзору ў краіне:
Фотагалерэя цалкам: https://smarturl.click/RAQom
👆🏻Запытайся ў Дубаўца. Ці былі прэзыдэнцкія выбары 1994 году цалкам сумленнымі?
25 гадоў на Радыё Свабода Сяргей Дубавец знаходзіць сэнсы беларускага жыцьця і адказвае на вашы пытаньні.
Не былі, калі казаць пра ўсю кампанію са шматлікімі парушэньнямі. Што да ўласна падліку галасоў, гэта «закрытая тэма». Хоць лёгіка падказвае: адкуль узяцца «чыстаму» падліку галасоў, калі яго ні да, ні пасьля ніколі ў нашай гісторыі не было. І раптам... Разьбірацца ў гэтай справе ня хочуць з розных прычынаў: намэнклятура перайшла на службу да Лукашэнкі, апазыцыя зачараваная ілюзіяй тагачаснай беларускай дэмакратыі. Імаверна пасьля зьнікненьня правіцеля, калі ён ужо ня будзе патрэбны нікому, нас чакае шмат сапраўдных сэнсацыяў, у тым ліку і пра тыя выбары.
Чатырох беларусаў затрымалі ў Італіі за кантрабанду цыгарэт
Выпадкі незаконнага ўвозу цыгарэт выявілі ў пэрыяд з красавіка па ліпень 2024 году падчас праверак у міжнародным аэрапорце Катаніі (Сыцылія), якія праводзілі на рэйсах з Грэцыі. У багажы чатырох грамадзян Беларусі знайшлі цыгарэты замежнай вытворчасьці без італьянскіх акцызных марак агульнай вагой 215,5 кг. Цыгарэты кафіскавалі, траіх беларусаў арыштавалі, яшчэ аднаго пакінулі на волі.
За кантрабанду цыгарэт у Італіі беларусам пагражае турэмнае зьняволеньне на тэрмін ад 2 да 5 гадоў. Таксама на іх накладуць штраф у памеры 5,16 эўра за кожны ўмоўны грам тытуню, які яны перавозілі:
https://smarturl.click/ZyWRj
The New York Times: донары замарозілі 90 млн даляраў на кампанію Байдэна
Буйныя донары паведамілі камітэту палітычных дзеяньняў Future Forward, які падтрымлівае Джо Байдэна ў выбарах прэзыдэнта ЗША, аб намеры прыпыніць унёскі на суму каля 90 млн даляраў, калі Байдэн застанецца ў перадвыбарнай гонцы, напісала газэта The New York Times са спасылкай на інфармаваныя крыніцы.
Паводле яе суразмоўцаў, замарожаныя ўзносы ўключаюць «шматлікія васьмізначныя абавязаньні». Імёны донараў, якія вырашылі адклікаць абяцаныя чэкі, не называюцца. Кансультант камітэту сказаў, што чакае вяртаньня донараў, як толькі «цяперашняя няпэўнасьць» праясьніцца.
https://smarturl.click/W3nz9
Новая сьпікерка КР адказвае на закіды наконт залежнасьці ад Латушкі і Ціханоўскай
Ці будзе новая сьпікерка Каардынацыйнай рады слухацца Паўла Латушку? Ці будзе Рада незалежнай ад Сьвятланы Ціханоўскай? У чым старшыня КР гатовая ісьці насустрач меншасьці? На гэтыя пытаньні Юрыя Дракахруста ў праграме «ПіК Свабоды» адказвае старшыня Каардынацыйнай Рады Анжаліка Мельнікава.
https://www.youtube.com/watch?v=Prb73vYeVTE
Супрацоўнікі «Белсату» заклікалі кіраўніцтва Польшчы і TVP захаваць тэлеканал як асобны праект
З заклікам захаваць «Белсат» і яго праекты «ў рамках аднаго тэлеканалу на чале з Аляксеем Дзікавіцкім», а таксама распачаць «шчыры і адкрыты дыялёг» адносна унутраных зьмен на канале яго супрацоўнікі зьвярнуліся да кіраўніцтва Польшчы і тэлевяшчальнай кампаніі TVP.
Зварот накіраваны прэм’ер-міністру Дональду Туску, міністру замежных спраў Радославу Сікорскаму, сьпікеру Сэйму Шымону Галоўні, ліквідатару TVP S. A. Даніэлю Гаргашу (з канца мінулага года кампанія знаходзіцца ў працэсе ліквідацыі юрыдычнай асобы) і дырэктару TVP Томашу Сыгуту.
4 ліпеня паведамлялася, што «Белсат» плянуецца ўключыць у склад новай мэдыяструктуры, якая ствараецца на базе Польскага грамадзкага вяшчаньня (TVP) — Цэнтру замежных праграм (ЦЗП).
https://smarturl.click/nyxgA