17324
Сувязь з рэдакцыяй — @SvabodaBelarus Даслаць навіну ў Signal можна па нумары +37068643669
💌 «Гісторыі тыдня» — самае цікавае за мінулы тыдзень у адным лісьце!
Як з Грузіі выціскаюць беларусаў і куды цяпер бясьпечна лётаць «палітычным», што адбываецца на межах Беларусі з ЭЗ, чаму Лукашэнка выпускае палітвязьняў, на што дзяржава траціць грошы беларусаў, што стала прычынай гучнай адстаўкі Вольгі Гарбуновай з АПК — адказы на гэтыя і многія іншыя пытаньні вы знойдзеце ў нашай суботняй эмэйл-рассылцы.
Падпісвайцеся і чытайце: 👉🏻 http://eepurl.com/ijMaIv
Назвалі найлепшую паэтычную кнігу 2023 года
Паэтычная прэмія была заснаваная ў гонар Натальлі Арсеньневай, выдатнай паэткі і зоркі літаратуры Заходняй Беларусі, аўтаркі знакавага верша «Малітва» («Магутны Божа»), якая працягвала сваю дзейнасьць на эміграцыі, уносячы неацэнны ўклад у захаваньне і разьвіцьцё беларускай культуры і літаратуры.
https://smarturl.click/2qLom
Асноўнае за 20 верасьня
У Беларусі «экстрэмісцкімі» прызналі больш за пяць тысяч інтэрнэт-рэсурсаў
Палітоляг Мажэйка пра фільм зь Зяньковічам: «Лукашэнка хоча размарозкі адносінаў з Захадам»
Праваабаронцы паведамілі, колькі беларускіх палітвязьняў застаюцца за кратамі ў асаблівай рызыцы
Лёс зьняволенага філёзафа Мацкевіча абмяркоўваюць калегі з унівэрсытэтаў Эўропы. ФОТА
За месяц прадалі толькі 5 аўтобусаў і на 27% менш грузавікоў. Як Беларусь страчвае расейскі рынак
Расея разглядае траты на Беларусь як выдаткі на вайну, — расейскі эканаміст Іназемцаў
У Вільні суд прызнаў грамадзяніна Літвы вінаватым у шпіянажы на карысьць КДБ Беларусі. ФОТА
«Куды коціцца сьвет». Навошта нам музэі і тэатры, калі ёсьць інтэрнэт
Улады перасталі хаваць дыктатуру ў Беларусі. Вынікі тыдня з Карбалевічам
Ізраіль нанёс удар па прыгарадзе сталіцы Лібану
Як піша агенцтва Reuters са спасылкай на лібанскія крыніцы, цэльлю ўдару быў камандуючы спэцыяльнымі апэрацыямі радыкальнай ісламісцкай групоўкі «Хэзбала» Ібрагім Акіль.
https://smarturl.click/O0o8z
Ізраільцянін патлумачыў кантакты зь іранскай выведкай: «У мяне жонка зь Беларусі, яе дорага ўтрымліваць»
«Беларуская жонка», пра якую казаў 73-гадовы бізнэсовец Моці Маман, таксама была дапытаная ізраільскімі спэцслужбамі.
https://smarturl.click/XyoM6
Падпісвайцеся на Свабоду ў radio_svaboda">TikTok!
Нашыя журналісты публікуюць там унікальныя кароткія відэа і карткі на розныя тэмы. Відэа апошняга тыдня:
👆🏻Што бывае, калі СМІ вучаць ненавідзець: radio_svaboda/video/7414561744162393350">расказваем на прыкладзе «Радыё тысячы пагоркаў» у Руандзе (гл. вышэй)
👉🏻 Сярод кліентаў — Мадонна і Джэніфэр Лопэз: radio_svaboda/video/7416054374985813254">як беларускі дызайнэр шые абутак у Нью-Ёрку
👉🏻 Якім быў Менск два стагодзьдзі таму? radio_svaboda/video/7416425862251285766">Расказваем, што пра горад пісаў паэт Уладзіслаў Сыракомля
👉🏻 Пабудаваў электрастанцыю, піўзавод і шпіталь для прастытутак: radio_svaboda/video/7414181208931814661">што для Менску зрабіў Караль Чапскі
👉🏻 «Дзень народнага адзінства» — сьвята ці не? radio_svaboda/video/7415305702693981445">Расказваем, з чым зьвязаная дата 17 верасьня
👉🏻 Топ-7 страваў народаў былой Рэчы Паспалітай: radio_svaboda/video/7415650061981437189">паводле гісторыка Алеся Белага
Беларуска расказала Свабодзе пра тое, як у польскім Уроцлаве змагаюцца з паводкай
«Мне трывожна, але адчуваю сябе ў бясьпецы. Улады і людзі падрыхтаваныя да стыхіі. Працуюць вайскоўцы, валянтэры. Увесь час нас інфармуюць, што рабіць, як падрыхтавацца, і гэта дапамагае не панікаваць».
https://smarturl.click/9zL3v
Ужо культ асобы ці яшчэ не? Мэдыяэкспэртка Надзея Белахвосьцік пра вобраз Лукашэнкі ў прапагандзе
«На самой справе ў мэтадах прапаганды ёсьць шмат падобнага з культам асобы Сталіна. Проста цяпер іншыя часы і немагчыма паўтарыць тых маштабаў».
https://smarturl.click/8ELWL
Лёс зьняволенага філёзафа Мацкевіча абмяркоўваюць калегі з унівэрсытэтаў Эўропы
Сьвятлана Ціханоўская і рэктар Віленскага ўнівэрсытэту Рымвідас Пятраўскас адкрылі навуковую канфэрэнцыю «Зьняволеная рэальнасьць і філязофія ў турме».
https://smarturl.click/9zLvv
У Вільні суд прызнаў грамадзяніна Літвы вінаватым у шпіянажы на карысьць КДБ Беларусі
20 верасьня Віленскі акруговы вынес прысуд вырак юрысту Мантасу Данелюсу, які з 2022 году зьбіраў інфармацыю для беларускіх спэцслужбаў, у асноўным пра актывістаў, якія жывуць у Літве.
Данелюса асудзілі на 9 гадоў турмы.
https://smarturl.click/0eLJm
У Міністэрстве інфармацыі Беларусі расказалі, ад каго залежыць мова рэклямы ў СМІ
Ведамства адказала на пэтыцыю беларусаў, якія прасілі павялічыць колькасьць трансьляцый рэклямы на беларускай мове.
Выданьне «Люстэрка» заўважыла, у сваім адказе Міністэрства інфармацыі паведаміла, што кантроль над рэклямнай дзейнасьцю ажыцьцяўляе Міністэрства антыманапольнага рэгуляваньня і гандлю.
https://smarturl.click/W39ZZ
За месяц прадалі толькі 5 аўтобусаў і на 27% менш грузавікоў. Як Беларусь губляе расейскі рынак
Продажы беларускіх аўтобусаў у Расею ў жніўні абваліліся ў 21 раз у параўнаньні зь мінулым годам. Чаму так адбываецца і што далей будзе з попытам на гэтую прадукцыю?
https://smarturl.click/gpRao
У Стакгольме абмеркавалі легалізацыю беларускіх уцекачоў у Швэцыі
У Стакгольме адбылася сустрэча старшынь камітэтаў па міжнародных справах парлямэнта Швэцыі Арона Эмільсана і Каардынацыйнай Рады Аляксандры Мамаевай. У сустрэчы таксама прыняў удзел прадстаўнік Народнай амбасады Беларусі ў Швэцыі Зьміцер Васэрман.
Удзельнікі сустрэчы абмеркавалі свабоду перамяшчэньня для беларусаў, легалізацыю беларускіх уцекачоў у Швэцыі. Паводле паведамленьня Тэлеграм-каналу «Народныя амбасады Беларусі», важная частка дыскусіі была прысьвечаная таму, як можна скарэктаваць санкцыі, каб яны былі максымальна эфэктыўнымі, б’ючы па рэжыме ў Беларусі, яго камэрцыйных і рэпрэсіўных структурах, адначасова захоўваючы адкрытасьць і супрацоўніцтва зь беларускім народам.
https://smarturl.click/Zyol5
Крымінальную справу супраць некаторых удзельнікаў праграмы Белсату «Плян:Б» прыпынілі
Крымінальную справу супраць некаторых удзельнікаў праграмы «Плян:Б» прыпынілі 5 верасьня, паведамляюць крыніцы «Белсату».
Паводле інфармацыі крыніцаў выданьня, справу прыпынілі ў сувязі з тым, што не ўдалося выявіць месца знаходжаньня фігурантаў. Не далі ніякіх вынікаў ператрусы ў месцах іхнай прапіскі і ў сваякоў, а таксама абвяшчэньне іх у вышук, піша «Белсат».
Справаю займаецца кіраўнік аддзелу крымінальнага вышуку аддзелу ўнутраных справаў Гомельскага райвыканкаму падпалкоўнік міліцыі Яўген Палазкоў. Сьледчы — Аляксандар Цімашчэня.
https://smarturl.click/Q1o23
У Радзе Эўропы заклікалі Грузію перагледзець забарону на ўезд беларускаму журналісту Андрэю Мялешку
З заклікам перагледзець забарону на ўезд у Грузію беларускаму журналісту Андрэю Мялешку выступіла Плятформа Рады Эўропы па садзейнічаньні абароне журналістыкі і бясьпекі журналістаў.
Адпаведны зварот адрасаваны ўладам Грузіі і тычыцца таксама армянскага журналіста Арсэна Харацьяна, які апынуўся ў падобнай сытуацыі.
Асабліва адзначаецца, што Мялешка і яго дачка, зь якой ён падарожнічаў, адправілі назад у Польшчу, пакінуўшы ў Грузіі жонку і яшчэ адно дзіця.
https://smarturl.click/W39gZ
21 верасьня ў сьвеце адзначаюць Міжнародны дзень міру
Гэтую дату Генасамблея ААН абвясьціла ў 1981 годзе. Праз 20 гадоў Генасамблея аднагалосна прыняла рашэньне штогод адзначаць Дзень міру як дзень адмовы ад гвалту і дзень спыненьня агню і заклікала краіны ўсе сьвету ўстрымлівацца ад правядзеньня ваенных дзеяньняў у гэты дзень.
Пра іншыя падзеі 21 верасьня ў гісторыі чытайце ў матэрыяле «Ужо сёньня»: https://smarturl.click/nyw1X
Геолягі ўпершыню шукаюць нафту на поўначы Беларусі
Спэцыялісты прааналізавалі архіўныя зьвесткі і прыйшлі да высновы: сьвідраваць трэба на тэрыторыі Аршанскай упадзіны — яна мае асаблівую геалягічную будову.
https://smarturl.click/3kbOV
Улады перасталі хаваць дыктатуру ў Беларусі
У Беларусі адзначылі так званы «Дзень народнага адзінства». Прамова Аляксандра Лукашэнкі 17 верасьня на ўрачыстым вечары з нагоды «Дня народнага адзінства» атрымалася ня надта сьвяточнай.
У той жа час вызвалілі чацьвёрую групу палітвязьняў. Падзеі тыдня тлумачыць палітычны аглядальнік Свабоды Валер Карбалевіч.
https://www.youtube.com/watch?v=vh2niYvXjjc
«Куды коціцца сьвет». Навошта нам музэі і тэатры, калі ёсьць інтэрнэт
Навошта хадзіць у музэі і тэатры? Ці не выкідаваньне гэта грошай у паветра, асабліва ў эру інтэрнэту? І ці ў стане ўвогуле культура зрабіць нашае жыцьцё лепшым?
Госьць падкасту «Куды коціцца сьвет» — мастацтвазнаўца і экскурсавод Мікіта Моніч, былы супрацоўнік Нацыянальнага мастацкага музэю ў Менску, аўтар ютуб-каналу «Каля культуры».
https://www.youtube.com/watch?v=65TKxhALaX4
«Лукашэнка хоча размарозкі адносінаў з Захадам»
Палітоляг Вадзім Мажэйка ў інтэрвію Свабодзе адказаў, што падштурхнула ўлады менавіта цяпер прадэманстраваць Юрася Зяньковіча і прыгадаць пра недаказаную спробу замаху на Лукашэнку, нягледзячы на тое, што Зяньковіч кепска выглядае і фактычна зьяўляецца жывым сьведчаньнем парушэньня ў беларускіх турмах правоў чалавека?
https://smarturl.click/mpjM0
Raiffeisen Bank International канчаткова пакідае беларускі рынак
Raiffeisen Bank International і беларускі банк Прыёрбанк паведамілі аб апэрацыі па продажы 87,74% акцый банкаўскай установы кампаніі SOVEN1, зарэгістраванай у Аб’яднаных Арабскіх Эміратах.
Як адзначаецца на афіцыйных сайтах кампаній, такім чынам SOVEN 1 Holding Limited выкупіў увесь аб’ём акцый Прыёрбанку, якімі валодала група Raiffeisen Bank.
https://smarturl.click/5OdQB
Лябедзька пра паказ на БТ Зянковіча: «Лукашэнка пачаў палітычны гандаль палітвязьнямі»
Палітык Анатоль Лябедзька ў інтэрвію Свабодзе выказаўся пра зварот палітвязьня, грамадзяніна ЗША і Беларусі Юрася Зянковіча да каныдатаў на выбарах у ЗША Камалы Гарыс і Дональда Трампа, які паказалі па БТ у прапагандыскім фільме.
Ён мяркуе, што ў сёньняшняй сытуацыі з палітвязьнямі не праглядаецца нічога істотнага новага, чаго ў Беларусі б ня ведалі за апошнія дзесяцігодзьдзі.
https://smarturl.click/qlZ8V
Масавыя затрыманьні ў Глыбокім
За ўдзел у акцыях пратэсту затрымалі як мінімум траіх жыхароў Глыбокага. Адзін з затрыманых паказаны на відэа са слядамі пабіцьця, піша «Вясна».
Паводле праваабаронцаў, затрымалі 12чалавек, у тым ліку краязнаўцу і грамадзкага актывіста Паўла Лаўрыновіча. Частку затрыманых адразу адвезьлі ў Віцебскі сьледчы ізалятар. Ім інкрымінуюць арт. 342 КК («Арганізацыя, падрыхтоўка або ўдзел у дзеяньнях, якія груба парушаюць грамадзкі парадак»).
Хроніка перасьледу 20 верасьня: https://smarturl.click/YzoWv
Амэрыканская амбасада асудзіла паказ па БТ зьняволенага грамадзяніна ЗША і Беларусі Зянковіча
Увечары 19 верасьня ў эфіры дзяржаўнага тэлеканалу «Беларусь-1» выйшаў прапагандысцкі фільм пра палітзьняволенага апазыцыянэра Юрася Зянковіча, асуджанага на 11 гадоў пазбаўленьня волі нібыта за спробу дзяржаўнага перавароту.
https://smarturl.click/nywZp
Расея разглядае траты на Беларусь як выдаткі на вайну, — расейскі эканаміст
Ці варта чакаць спаду ў расейскай эканоміцы? Пры якіх умовах Крэмль можа скараціць эканамічную дапамогу рэжыму Лукашэнкі? Колькі яшчэ часу Пуцін будзе мець рэсурсы для працягу вайны? Адказвае эканаміст Уладзіслаў Іназемцаў.
https://smarturl.click/AdLoy
Журналістка Радыё Свабода Алсу Курмашава стала ляўрэаткай Міжнароднай прэміі за свабоду прэсы
Журналістка татара-башкірскай службы Радыё Свабода Алсу Курмашава, расьсьледніца зь Нігера Саміра Сабу, палестынская журналістка Шрук Аль Айла і гватэмальская журналістка Кімі дэ Леон сталі ляўрэаткамі Міжнароднай прэміі за свабоду прэсы Камітэту абароны журналістаў.
Алсу Курмашава 288 дзён правяла ва ўвязьненьні ў Расеі. Яе абвінавацілі ў распаўсюдзе так званых фэйкаў пра армію Расеі. 19 ліпеня Вярхоўны суд Татарстана прыгаварыў яе да 6,5 гадоў калёніі. У пачатку жніўня журналістка выйшла на волю ў часе масавага абмену ўвязьненымі паміж краінамі Захаду, Расеяй і Беларусьсю.
20 верасьня 1920 году на беларускай канфэрэнцыі ў Рызе пад кіраўніцтвам Вацлава Ластоўскага створаны блёк беларускіх партыяў для барацьбы супраць савецкай улады і польскай акупацыі, за незалежную і непадзельную Беларусь.
Таксама ў гэты дзень нарадзіліся дзьве выдатныя беларускія паэткі — Натальля Арсеньнева (1903) і Ніна Мацяш (1943).
Пра іншыя падзеі й даты гэтага дня ў гісторыі Беларусі і сьвету:
https://smarturl.click/aJa9d
Галоўнае за 19 верасьня
📌 Эўрапарлямэнт ухваліў рэзалюцыю аб становішчы палітвязьняў у Беларусі, у ёй згадалі журналіста Свабоды Ігара Лосіка
📌 Як ціснуць на Лукашэнку і алігархаў, а не на звычайных беларусаў. Тлумачыць канадзкі ініцыятар санкцыяў
📌 Лукашэнка прызнаў супрацу з акупаванай Расеяй Данецкай вобласьцю цягам апошніх дзесяці гадоў
📌 «Інфармацыю з тэлефона счытвалі іншай прыладай». Беларусы расказваюць пра новаўвядзеньні на мяжы з краінамі Эўразьвязу
📌 У Міжнародны фонд дапамогі беларускім палітвязьням сабралі 1,4 мільёна эўра
📌 Хроніка перасьледу 19 верасьня: на Гомельшчыне затрымалі 7 чалавек; у Глыбокім — сама меней 5, па іншых зьвестках 12
📌 «Вам тут ня радыя». Грузінскі праваабаронца пра выцісканьне беларусаў з краіны
📌 Youtube-каналы 18 беларускіх дзяржаўных СМІ заблякавалі ў Літве
📌 Беларусь — у сьпісе 10 краін з найбольшай сьмяротнасьцю і ў канцы рэйтынгу нараджальнасьці
📌 Беларуская мастачка атрымала галоўны прыз трыенале сучаснай керамікі і шкла European Ceramic Context у Даніі
Як ціснуць на Лукашэнку і Абрамовіча, а не на беларусаў. Тлумачыць канадзкі ініцыятар санкцыяў
Як зрабіць так, каб заходнія санкцыі дзейнічалі супраць улады і алігархаў, а ня супраць звычайных беларусаў? Як працуе расейская дэзынфармацыя? Якія мэты ставіць Расея ў інфармацыйнай вайне? На гэтыя пытаньні ў праграме «ПіК Свабоды» адказвае Маркус Колга, дасьледчык канадзкага Інстытуту Макдональда-Лар'е, заснавальнік праекту DisinfoWatch.
https://youtu.be/CyvLNW_Mh38
У Міжнародны фонд дапамогі беларускім палітвязьням сабралі 1,4 мільёна эўра
Прадстаўнікі Службы хуткай гуманітарнай дапамогі і Аб’яднанага пераходнага кабінэту прэзэнтавалі ў Вільні дзейнасьць Міжнароднага гуманітарнага фонду, які займаецца фінансавай дапамогай беларускім палітвязьням і іх сем’ям.
Фонд утварылі 8 беларускіх грамадзкіх арганізацый і Нарвэскі Хэльсынскі камітэт, фармальна ён пачне дзейнічаць з кастрычніка. Першы ўнёсак у Фонд памерам 850 тысяч эўра пералічвае ўрад Нарвэгіі. Арганізатары фонду разьлічваюць на дапамогу краінаў Эўразьвязу і Паўночнай Амэрыкі, асобных мэцэнатаў. Заяўлена, што ўжо пацьверджаныя ўнёскі на 1,4 мільёна эўра.
https://smarturl.click/67LJY